Sài Gòn - "Người
đàn bà đa nhân cách"
(Hình minh họa: Minh Minh/Unsplash)
Trước khi về Sài Gòn chơi, tôi đã tự nhủ với lòng mình rằng
là sẽ ngồi viết một bài về thành phố này bởi như bao nhiêu người yêu mến Sài
Gòn, tôi luôn có cảm xúc mãnh liệt và một tình yêu đặc biệt mỗi lần nghĩ về Sài
Gòn, đọc về Sài Gòn, nghe về Sài Gòn, và đến Sài Gòn.
Ấy thế mà suốt thời gian ở trong Sài Gòn, tôi lại không thể
nào ngồi xuống viết mấy dòng.
Tôi đã từng nghĩ là buổi sáng trước khi tôi bay trở ra Hải
Phòng, tôi sẽ vác cái iPad Pro này ra quán cafe Ciao để viết rồi đến giờ thì
tôi sẽ ra Tân Sơn Nhứt để bay về Hải Phòng. Nhưng tôi lại không làm như thế. Chẳng
phải vì tôi không có cảm xúc để viết mà là vì chính Sài Gòn đã rù quến tôi đến
mức tôi chỉ muốn ở lại đến lúc tôi quay trở lại Mỹ thôi.
Cái tình cảm của người Sài Gòn, cái tính cách của Sài Gòn,
cái bản chất của Sài Gòn, sự đáng yêu của Sài Gòn, sự xô bồ của Sài Gòn, và màn
đêm của Sài Gòn cũng như là vô vàn những thứ khác của Sài Gòn đã đưa tôi vô một
cái màng tơ không thể nào thoát ra được và tôi cũng chẳng muốn thoát ra. Tại
sao chớ? Bởi tôi đã được đắm chìm trong cái đẹp của Sài Gòn cơ mà.
Buổi sáng hôm đó, tôi quyết định để đồ đạc lại khách sạn để tự
mình đi bộ từ khách sạn ra quán cafe Ciao. Hên là lần nào vô Sài Gòn, tôi cũng
được ưu tiên ở Quận 1 nên việc di chuyển ra những chỗ iconic của Sài Gòn rất dễ
dàng. Dù tôi chưa từng một lần đến quán cafe Ciao trước đây, nhưng tôi lại có cảm
giác rằng, nơi đây vào những năm 90 của thế kỷ trước, đã từng có rất nhiều những
tâm hồn lãng mạn đã từng đến đây để viết văn, để sáng tác những nhạc phẩm để đời,
để vui vẻ với bạn bè cùng giới, để tán gẫu với nhau về một câu chuyện nào đó
qua những tách cafe mang đậm chất Ý trong đó.
Cafe Ciao đâu chỉ là nơi bán cafe đâu. Đó còn là một quán ăn
và một quán bar nữa. Đồ ăn ở Ciao rất ngon và hạp khẩu vị của các thực khách,
dù đó là những thực khách khó tánh nhứt. Ciao đã từng nói lời chia tay với Sài
Gòn một thời gian để tu sửa lại. Tôi đã tò mò search coi xem hồi trước Ciao nó
ra sao. Tôi hoàn toàn choáng ngợp với vẻ bề ngoài của Ciao. Một toà nhà sơn màu
vàng mang hơi hướng vintage.
Quán Ciao được bao phủ bởi màu đỏ. Bên trong, Ciao được trang
trí hơi hướng của thập niên 80, 90. Khi nhìn qua những hình ảnh của Ciao trước
kia, tôi có thể tưởng tượng nơi đây đã từng náo nhiệt ra sao, từng sôi động thế
nào, và từng yên tĩnh đến lạ. Ciao đã thay đổi để phù hợp hơn với thời đại.
Nhưng dù có thay đổi thế nào đi chăng nữa, tôi vẫn thấy Ciao không hề mất đi
cái bản chất của nó. Vẫn là cái nét vintage, không gian lãng mạn, vibe an yên
qua những bản nhạc jazz, và ly cafe với dĩa đồ ăn sáng chào đón tôi vào khung cảnh
đó. Tôi ngồi cạnh cửa sổ hướng ra đại lộ Nguyễn Huệ.
Tôi ngắm nhìn dòng người vội vàng bước qua cùng với những chiếc
xe nối đuôi nhau chạy bon bon trên đường. Tôi không mang chiếc iPad Pro của
mình đi cùng vì tôi muốn dành chút thời gian cuối cùng ở Sài Gòn để yêu thêm một
chút nữa thôi. Như thể tôi là một người con của Sài Gòn vậy. Tôi ngồi suy nghĩ
bên ly cafe phin trong lúc nó đang chảy. Ánh mắt tôi nhìn ra đại lộ Nguyễn Huệ
và nhớ lại xem một tuần qua mình đã làm gì ở mảnh đất Sài Gòn này.
Kể ra mà nói, một tuần ở Sài Gòn đối với tôi là không đủ bởi
trong một tuần đó, tôi còn đi xuống 4 tỉnh miền Tây: Cần Thơ, Cà Mau, Bạc Liêu,
Sóc Trăng. Lần nào cũng có hứa hẹn với Sài Gòn là sẽ ở lâu hơn một chút để ôm
trọn thành phố này vô vòng tay và lưu giữ lại trong trái tim của mình nhưng lại
chẳng bao giờ làm được cả. Buồn quá trời luôn! Dân Hà Nội hay nói rằng Hà Nội
không vội được đâu bởi kiểu gì thì kiểu, Hà Nội cũng sẽ đợi bạn bằng cách này
hay cách khác mà thôi.
Còn với Sài Gòn, một thành phố chẳng bao giờ chịu đứng yên một
chỗ, lúc nào cũng muốn chuyển mình để theo kịp thời đại và để đón những thị dân
vô đây lập nghiệp và làm việc, nó không thể đợi mình được, dù muốn dù không. Lần
này về Sài Gòn đã thay đổi rồi mai đây, Sài Gòn sẽ còn phải thay đổi nữa. Chỉ
là bản thân của một đứa yêu Sài Gòn như tôi sẽ tìm cách lưu giữ những hình ảnh
đẹp và những kỹ niệm về Sài Gòn trong trái tim của mình mà thôi. Những con đường,
những đại lộ, những chỗ thân quen, những tụ điểm bậc nhứt, những nơi định hình
lên thành phố xinh đẹp này, những quán cũ rồi cũng sẽ trở thành ký ức trong mỗi
trí óc của người Sài Gòn và những kẻ si mê Sài Gòn như tôi.
Tuy nhiên, mọi người có biết cái gì của Sài Gòn sẽ không bao
giờ thay đổi không? Chính là bản chất của Sài Gòn. Người làm cho tôi yêu mảnh đất
Sài Gòn này đó chính là nhà báo MC Trác Thuý Miêu, một người si mê và yêu Sài
Gòn bất chấp. Cô là một người lưu giữ những ký ức và những câu chuyện về Hòn Ngọc
Viễn Đông. Cô sành sõi trong mọi câu chuyện về Sài Gòn, kể cả những câu chuyện
mà chính những thị dân Sài Gòn chánh gốc còn chẳng biết nữa mà.
Năm 2022, tôi mua cuốn Vọng Sài Gòn của cô để đọc. Chỉ trong
vòng một tuần ở Sài Gòn, tôi đã đọc xong và đến bây giờ mỗi lần có cơ hội là
tôi lại lôi ra đọc ngấu nghiến như những đứa nhóc lúc nào cũng chỉ biết đọc
truyện tranh thôi. Cuốn Vọng Sài Gòn như cái tên của nó là vọng về quá khứ để kể
chuyện cho người ta về một Sài Gòn xưa nhưng không cũ, về một Sài Gòn với những
câu chuyện chắc chỉ kể cho nhau trong những lúc trà dư tửu hậu, về một Sài Gòn
khi đêm xuống, về một Sài Gòn để nhớ, và về một Sài Gòn đã từng trải qua những
cuộc bể dâu của thời đại để kiến tạo nên một Sài Gòn như bây giờ. Tất cả đều được
kể qua góc nhìn của một người con Sài Gòn chánh gốc, Trác Thuý Miêu.
Đọc từng dòng văn một, tôi cảm giác như Sài Gòn đang hiện ra
ngay trước mắt tôi vậy đó và tôi ước gì có một cỗ máy thời gian có thể đưa tôi
ngược về quá khứ để sống trong thời hoàng kim của Sài Gòn. Khác với những tác
giả khác như Phạm Công Luận, Cù Mai Công, cụ Vương Hồng Sển, Lê Văn Nghĩa, Đàm
Hà Phú, là họ đi sâu vào lịch sử văn hoá và thị dân Sài Gòn cùng với những tản
văn và những câu chuyện vô cùng sâu sắc và độc đáo, thì nhà báo Trác Thuý Miêu
lại chọn cách viết về kỷ niệm. Cô tránh xa những thứ vốn dĩ đã quá quen thuộc với
biết bao nhiêu người để tập trung vô những dòng cảm xúc của cô, tình yêu của
cô, và nỗi niềm của cô về Sài Gòn.
Đó là những câu chuyện về tà áo dài, về gói mì tôm, về cải
lương, về thoại kịch, về món ăn, về những con đường, và nhiều hơn thế nữa. Mỗi
một chương là một kỷ niệm, và mỗi một kỷ niệm là một câu chuyện mà chỉ có Trác
Thuý Miêu mới có thể kể cho người ta nghe. Nghe câu này thì có vẻ như là sáo ngữ
nhưng Trác Thuý Miêu làm cho người ta yêu Sài Gòn hơn và si mê Sài Gòn một lần
nữa.
Ngay từ trang đầu tiên, Trác Thúy Miêu đã thẳng thắn nhận xét
rằng Sài Gòn là một ả đàn bà. Tôi không bao giờ có thể quên được những lời
này. “Dù phong trần hải hồ quảng giao và hào sảng đến đâu, Sài Gòn, với bản
chất phù phiếm nhẹ dạ cả lòng ấy, với lòng phù thịnh những đãi suy hồn hậu đó,
khi như nhân tình, như hồng nhan tri kỷ, có khi lại như những bà thím bà má Nam
Bộ xởi lởi nơi những nếp gia kiếp thưa mà lu nước mưa luôn đầy mát lòng người lỡ
bộ.” Chao ôi, sao cái câu văn đó nó hay mà nó tình cảm thế không biết?
Nhưng khi mới đầu tôi đọc câu văn đó, tôi hoàn toàn không hiểu
được tại sao Trác Thuý Miêu lại ví Sài Gòn như một ả đàn bà. Kể cả khi đọc rất
nhiều lần cuốn Vọng Sài Gòn, tôi cũng chưa thể hiểu hết được những lớp lang ý
nghĩa khi Trác Thuý Miêu “cố tình” nói đặt giới tính cho Sài Gòn. Phải đến khi
tôi quay trở lại Sài Gòn, tôi mới hiểu được câu nói của cô.
Quả đúng là như vậy, Sài Gòn là một ả đàn bà. Tại sao lại
không cơ chớ khi nàng có thể chào đón bất kỳ ai đến với nàng nhưng không phải
ai cũng có thể nhận được tình yêu của nàng?
Nàng có thể thay đổi cuộc đời của những gã trai mặt non choẹt,
chân ướt chân ráo vô Sài Gòn lập nghiệp. Và nàng cũng có thể quay lưng lại với
những ai không biết chân quý nàng để rồi họ phải ngậm ngùi ca “cho rất nhiều,
nhưng nhận chẳng có bao nhiêu.” Hay đôi khi cũng là những bà má, bà thím “xởi lởi”
chào đón những cư dân mới vô đây, đối đãi nhẹ tay với họ khi chẳng may họ xa cơ
lỡ vận, rộng lòng tha thứ cho những ai trót lầm đường lạc lối, và chào đón bất
cứ ai đã rời xa để trở về.
Giới tính của Sài Gòn phải là đàn bà, không thể nào là đàn
ông được. Mọi người có biết tại sao không? Bởi người đàn ông, cho dù đứng trước
mọi khó khăn thách thức nào, hay bất kỳ cuộc chuyển mình nào cũng sẽ luôn luôn
đứng vững, mạnh mẽ trước thời cuộc. Họ phải biết đưa ra những quyết định nhanh
chóng trước mỗi sự việc, cho dù đó là những quyết định sai lầm. Còn với người
đàn bà, người ta thường hay nói rằng phận gái 12 bến nước, biết bến nào trong bến
nào đục. Người đàn bà bị đóng đinh bởi một vòng tròn “tại gia tòng phụ, xuất
giá tòng phu, phu tử tòng tử.”
Cho dù ở bất kỳ thời đại nào, người đàn bà luôn giỏi hơn đàn
ông rất nhiều. Bạn thử nhìn coi có ai chịu đựng giỏi bằng người đàn bà không?
Có ai chịu nhiều đau khổ của cuộc đời bằng người đàn bà không? Có ai nhẫn nhục
bằng người đàn bà không? Có ai yêu da diết bằng người đàn bà không? Có ai chấp
nhận thay đổi bản thân để hợp với thời cuộc không?
Và có ai bao dung bằng người đàn bà không? Họ là những bà mẹ,
những người người vợ, những bà dì, bà thím, những nhân tình quyến rũ. Sài Gòn
quả là hiện thân của người đàn bà.
Trải qua bao nhiêu biến động của thời cuộc. Từ thời mới khai
sanh ra Sài Gòn cho đến những năm tháng chiến tranh khốc liệt. Từ thời kỳ vàng
son, hoàng kim của Hòn Ngọc Viễn Đông cho đến những năm đói khổ sau chiến
tranh. Từ thời kỳ đổi mới để vươn mình theo kịp thời đại cho đến sự chuyển mình
hoàn toàn mới mẻ. Sài Gòn đã biết bao lần thay da đổi thịt, thay đổi những bộ
váy để có thể phù hợp đón tiếp những thị dân mới. Sài Gòn đã phải gánh chịu những
thứ mà đáng lẽ nàng không đáng phải trải qua. Sài Gòn oằn mình chống chế trước
những khắc nghiệt của thời cuộc.
Sài Gòn chịu đựng những đắng cay tủi nhục ở những thời điểm
dường như chính bản thân nàng đã từng cảm thấy mình không thể tiếp tục được nữa.
Sài Gòn phải rũ bỏ những lớp áo cũ để sánh vai với những thành phố lớn trên thế
giới chơi dù đó là những thứ đã định hình lên hai chữ Sài Gòn. Sài Gòn phải bắt
buộc liên tục thay đổi bản thân, chuyển mình giữa vũ bão để cùng hội nhập và
phát triển.
Trước sự đổi thay của thời cuộc đó, Sài Gòn không bao giờ bỏ
rơi thị dân nơi đây. Hãy nhìn xem! Sài Gòn vẫn giữ nguyên bản chất của nàng rằng
nàng vẫn luôn mở rộng vòng tay để chào đón bất kỳ ai. Nói Sài Gòn chảnh khi
không mang lại thành công cho những người vô đây lập nghiệp là không đúng chút
nào cả.
Đã nói rồi, Sài Gòn đâu chỉ là một người tình đâu mà là một
người mẹ, người dì, người thím, người bà nữa mà. Người mẹ lúc nào cũng yêu
thương con của mình. Người bán lúc nào cũng yêu cháu của mình. Vậy thì khi trắng
tay ở mảnh đất này, Sài Gòn vẫn luôn mở rộng vòng tay để ôm lấy những ai chẳng
may sa cơ lỡ vận mà. Bạn vẫn có thể tiếp tục ở lại Sài Gòn, bắt đầu lại từ đầu ở
Sài Gòn, và trở thành người Sài Gòn mà. Người ta thường hay nói với nhau rằng
“khi vui thì vỗ tay vào, đến khi hoạn nạn thì nào thấy ai.”
Nhưng Sài Gòn sẽ không bỏ rơi bất kỳ ai cả. Bạn có thể đến rồi
ghé tạm một chút và sau đó bỏ đi. Sài Gòn vẫn đứng đó chào đón bạn bất cứ lúc
nào bạn muốn tìm về. Bạn có thể ở lại nếu Sài Gòn mang đến cho bạn sự thịnh vượng
và hạnh phúc. Sài Gòn sẽ là một người tình của bạn bởi chính sự quyến rũ của
Sài Gòn đã đưa bạn vô cõi mộng. Như nhạc sĩ Phạm Duy từng viết “tôi đang
mơ giấc mộng dài, đừng lay tôi nhé cuộc đời chung quanh.” Sài Gòn thật là
đa dạng và phong phú. Nàng có thể trở thành bất kỳ ai tuỳ vào người đặt chân đến
nơi đây.
Sài Gòn lúc nào cũng đáng yêu như vậy đó. Một người đàn bà
chung thuỷ với bất kỳ ai và cũng sẵn sàng che chở cho ai muốn thành một người của
Sài Gòn. Sài Gòn cũng giống như Paris của Pháp hay New York của Mỹ vậy đó. Tinh
hoa hội tụ. Nhưng Sài Gòn còn hơn như thế nữa.
Danh tính của Sài Gòn là một người đàn bà là quá hiển nhiên rồi. Nhưng Sài Gòn là ai trong mắt mọi người thì hãy để chính bản thân mọi người hãy tự tìm một câu trả lời chính đáng nhất dành cho mình bởi chỉ có như vậy thì những ai yêu Sài Gòn mới có thể thêm yêu mảnh đất này nhiều hơn thôi.
9/12/2025
Dorian Nguyễn
Nguồn: https://saigonnhonews.com/
Theo https://www.tongphuochiep.com/

Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét