ALBUM TÌNH CA NHẠC TRỊNH - Những hẹn hò từ nay khép lại

ALBUM  TÌNH CA NHẠC TRỊNH - Những hẹn hò 

từ nay khép lại

 (TuanVietNam) - Dù là  đang trong tâm trạng cáu giận hay bực bội, buồn phiền hay vui vẻ hạnh phúc, khi nghe Trịnh cất lên những ca từ của Như một lời chia tay , đều thấy lòng mình dịu lại, bồng bềnh nhẹ nhàng như mây. Và phơn phớt buồn, một nỗi buồn cũng dịu nhẹ quấn quít như sương, như khói.

Ca khúc: Như một lời chia tay

Hai mươi tuổi, với những cú sốc đầu đời tưởng như không gượng dậy nổi, tôi đến với nhạc Trịnh như một nỗi tình cờ ám ảnh, về tình yêu, thân phận và kiếp người. Hàng đêm không ngủ, với không gian tĩnh lặng, tiếng nhạc Trịnh vặn vừa đủ không ru con người vào cõi mộng. Mà cũng tưởng mình như hạt bụi nào đó hóa kiếp xuống trần làm kiếp rong chơi.

Trịnh từng viết: "Mỗi đời sống ẩn giấu một định mệnh. Có những định mệnh đời đời là cây kiếm sắc. Một đôi lần trong giấc mơ tôi, bừng lên những ánh thép đó. Nhưng tôi biết rõ rằng tôi chỉ là một loài chim nhỏ hót chơi trên đầu những ngọn lau."

Đôi khi tôi cứ nghĩ, cuộc đời ông, gắn liền với tiếng nhạc, như "loài chim nhỏ hót chơi trên đầu những ngọn lau", phải chăng cũng là một định mệnh?

Không định mệnh, có thể người nhạc sĩ tài hoa năm nào đã trở thành một vận động viên thể thao, để rồi chìm nghỉm giữa đời như tiếng thở dài trăm năm. Định mệnh, với cú ngã và cơn bệnh nặng kéo dài hai năm, đã đưa ông đến âm nhạc như "một khúc quanh của số phận." Tất cả đều vì tình yêu với cuộc sống. Và đáp lại những gì ông muốn bày tỏ với cuộc đời, đời đã cho ta thế - một người nhạc sĩ tài hoa.

Đem triết học vào những ca khúc của mình, "Trịnh Công Sơn đã đúc kết cho mình một cái nhìn phù du về cuộc sống, một cái lẽ vô thường của đời người, để từ đó, mùi Thiền đã bàng bạc trong một số tác phẩm anh." (Trần Tuyết Hoa).

Ca khúc của Trịnh xoay quanh ba chủ đề chính: Con người, thân phận, và tình yêu. Nhưng trừ một số ca khúc thể hiện rõ ràng chủ đề của nó, đôi khi, những ranh giới con người – thân phận - tình yêu cũng trở nên quá mong manh và bị xóa nhòa.

Có người từng nói sự cảm nhận mỗi bài hát với người hát và người nghe thường khác nhau, tâm trạng của người nghe thế nào thì họ sẽ đặt mình trong ca khúc đó như vậy. Điều đó thường đúng khi nghe các ca khúc của Trịnh, nhưng Như một lời chia tay lại là một cảm xúc hoàn toàn riêng biệt.

Dù là đang trong tâm trạng cáu giận hay bực bội, buồn phiền hay vui vẻ hạnh phúc, khi nghe Trịnh cất lên những ca từ ấy, đều thấy lòng mình dịu lại, bồng bềnh nhẹ nhàng như mây. Và phơn phớt buồn, một nỗi buồn cũng dịu nhẹ quấn quít như sương, như khói.

"Càng yêu ta càng thấy: có tình yêu thì khó mà mất tình thì quá dễ. Hôm qua mới yêu nhau đấy, hôm nay đã mất rồi. Mất sạch như người đi buôn mất hết vốn liếng. Cứ tự an ủi mình khi nghĩ rằng mình đau khổ thì có một kẻ khác đang hạnh phúc. Và biết đâu cái thời gian mình được yêu thì một người khác cũng đang đau khổ vô cùng.

Nghĩ thế thì thấy cuộc đời bỗng nhẹ nhàng hơn và cũng dễ tha thứ cho nhau. Sống mà giữ mãi trong lòng những hờn oán thì cũng nặng nề."

Mỗi khi nghe những lời nhẹ :thoảng như gió vội”, hơi buồn bã và run rẩy của ông, tôi cũng nghĩ: phải chăng cũng có người đang hạnh phúc, và như thế, không còn trách móc, không còn hờn giận, bỗng thấy như "thân nhẹ nhàng như mây”.

Nhạc sĩ Văn Cao có nói: "Trịnh Công Sơn là người thơ ca (Chantre) bởi ở Sơn, nhạc và thơ quyện vào nhau đến độ khó phân định cái nào là chính, cái nào là phụ".

Như một lời chia tay chính là thể hiện một Trịnh Công Sơn thi ca nhất, với những lời hát, như những vần thơ bàng bạc tính triết lý "nhẹ nhàng mà ai ai cũng có thể hiểu được như ca dao hoặc những lời ru con của mẹ." Đó là những triết lý về tình yêu:

Tình như nắng vội tắt chiều hôm
Tình không xa nhưng không thật gần
Tình như đá, hoài nỗi chờ mong
Tình vu vơ cho ta muộn phiền

Như một lời chia tay, theo như ba đề mục lớn mà mọi người phân loại trong nhạc Trịnh, thì nó là một kiệt tác về tình yêu. Nhưng không hiểu sao, mỗi khi nghe bài hát này, tôi đều nghĩ nó còn liên quan đến thân phận

"Phải chờ đến lúc soi gương nhìn thấy tóc không còn mang mầu xanh cũ nữa, mới nhận ra được hết nỗi khát khao được yêu thương mãi mãi con người và cuộc sống" – có thể đây là một lời chia tay với cuộc sống đầy yêu thương, bởi "cuộc sống không thể thiếu tình yêu":

Muốn một lần tạ ơn với đời
Chút mặn nồng cho tôi
Có những lần nằm nghe tiếng cười
Nhưng chỉ là mơ thôi

Trịnh chọn cho mình một kiếp sống cô đơn, nhưng trong kiếp sống ấy, đã có rất nhiều người đồng cảm với ông, rất nhiều người dành cho ông một tình yêu vô hạn, trong sáng và thánh thiện.

Tôi thích câu nói "Chúa đóng cửa này thì mở cửa khác cho con", cánh cửa đời tưởng như đã khép chặt với Trịnh, với những cơn bệnh ác nghiệt đến tình cờ, và cũng một phần do chính ông tạo ra (để trốn và phản đối việc đi lính), nhưng tạo hóa cũng thật công bằng, khi cánh cửa nghệ thuật lại chợt mở toang với ông.

Đáp lại sự ưu vi của tạo hóa, tuy trong tình yêu, Trịnh chọn cách sống khép lòng, nhưng thế gian này, mấy ai đếm được có bao người tri kỷ với Trịnh?

Nhạc Trịnh kén người nghe, và kén cả người hát. Tôi vẫn tự cho mình cái hà khắc khi nghe nhạc Trịnh bằng giọng ca liêu trai Khánh Ly về những ca khúc phản chiến, thân phận và kiếp người, nghe Hồng Nhung "phiêu" tột cùng với Đóa hoa vô thường và trong trẻo với những ca khúc về Bống, nghe Khắc Triệu lãng tử Trong nỗi đau tình cờ, nghe Quang Dũng trầm ấm với Biển nghìn thu ở lại, Đêm thấy ta là thác đổ, nghe Saxophone Trần Mạnh Tuấn khắc khoải với Hạ trắng…

Có thể với nhạc Trịnh, Khánh Ly là đỉnh cao muôn trượng khó với tới, nhưng nghe những ca khúc của Trịnh, do chính ông thể hiện, tôi luôn "tìm thấy sự yên tĩnh trong chính bản thân mình." Ông hát những ca khúc của mình, nhẹ nhàng, run rẩy như tiếng thì thầm tâm sự, người ta có cảm tưởng như thấy từng nhịp thời gian lặng lẽ, những rung động vi diệu trong từng hơi thở, những nỗi xúc động vì nhớ nhung da diết, khắc khoải…

Những Tôi ơi đừng tuyệt vọng, Xin trả nợ đời, Giọt lệ thiên thu, Có một ngày như thế và nhất là Như một lời chia tay cứ nhẹ nhàng, nhẹ nhàng ngấm dần vào từng “sát na” nhỏ bé của tâm hồn, dịu dàng đấy, nhẹ nhàng đấy mà cũng không nguôi khắc khoải:

Những hẹn hò từ nay khép lại
Thân nhẹ nhàng như mây
Chút nắng vàng chiều nay cũng vội
Khép lại từng đêm vui...

Nếu chỉ có thế, thì đó là thân phận, hay tình yêu? Cũng có thể đó là thân phận lắm chứ? Có thể là một tiếng chia tay từ giã cuộc đời này. Nếu quả có thế, thì đây là một cuộc chia tay nhẹ nhàng và thanh thản, như một cuộc dạo chơi, không hề đau đớn.

"Càng sống nhiều ta càng thấy cái chết dễ dàng đến với bất cứ một ai. Chết quá dễ mà sống thì quá khó. Hôm qua gặp nhau đấy, ngày mai lại mất nhau. Sống thì có hẹn hò hôm nay hôm mai. Chết thì chẳng bao giờ có một cuộc hẹn hò nào trước." Trịnh đã dự cảm về chuyến đi của mình như thế, năm năm trước khi ông gửi thân về với cát bụi.

Cho đến giờ, tôi vẫn tưởng đó là cuộc dạo chơi, cuộc ú tìm đùa vui, khi ông chia tay đời đúng 1-4, như một lần định mệnh nữa của tạo hóa. "Cuối cùng thì lòng yêu thương cuộc sống cũng không giữ lại đời người."

         Tiểu Vũ

Những khúc Trịnh ca
	Đời cho ta thế...
	Biển sóng, biển sóng, đừng xô tôi...
	Nắng thủy tinh
	Diễm của những ngày xưa
	Đường trần đâu có gì...
	Chiều một mình qua phố...
	Ru ta ngậm ngùi...
	Phiêu du một cõi đi về, vẫn ru mãi ngàn năm...
	Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui
	Trịnh Công Sơn: Hãy yêu ngày tới dù quá mệt kiếp người!
	Ru em từng ngón xuân nồng...
	Trịnh Công Sơn: Vẫn lặng lẽ nơi này