Âm nhạc - Truyền thống và hiện đại

Âm nhạc - Truyền thống và hiện đại 

Hoà quyện cùng dòng chảy của thời gian, âm nhạc truyền thống Việt Nam vẫn lưu giữ những nét đẹp văn hoá đáng trân trọng. Song song đó, nền âm nhạc hiện đại cũng dần tìm được chỗ đứng trong xu thế hội nhập ngày nay. Điều đó đã khẳng định sức ảnh hưởng ngày càng mạnh mẽ của âm nhạc đối với cuộc sống. Thế nhưng vẫn tồn tại một điều đáng lo ngại là con đường tiếp thụ hai nền âm nhạc đó dường như không có điểm giao nhau.

Nói về cách cảm thụ âm nhạc thì cần đề cập đến đối tượng tiếp nhận. Nếu ông bà, cha mẹ đã quen với những câu hò, điệu lý mượt mà, đậm đà yếu tố dân ca. Thích được thưởng thức nét dân dã, truyền thống qua tiếng đàn bầu, đàn tranh…và hài lòng với lối biểu diễn kín đáo, chuyên nghiệp nhưng không hề sáo rỗng. Để rồi tấm tắc khen ngợi âm nhạc truyền thống Việt Namthật hay, thật ý nghĩa. Từ quan họ Bắc Ninh, nhã nhạc cung đình Huế cho đến đờn ca tài tử Nam Bộ, ba miền văn hoá lưu giữ những thể loại âm nhạc truyền thống Bắc, Trung, Nam khác nhau. Mỗi loại hình nghệ thuật tuy có thời gian ra đời và đặc điểm không giống nhau nhưng đều là sản phẩm của sự kết tinh văn hoá nghệ thuật từ rất lâu đời. Tất cả được sản sinh, gìn giữ từ một cộng đồng trên cùng một lãnh thổ theo chiều dài của lịch sử.

Âm nhạc chuyển động không ngừng, trong đời sống hiện nay, âm nhạc tiếp thu mạnh các giá trị từ bên ngoài. Điều này góp phần làm giàu thêm nét độc đáo cho âm nhạc hiện đại. Nhưng bên cạnh, không phải không có những bất lợi. Việc tiếp nhận ào ạt không chọn lọc do sự giao thoa về âm nhạc lẫn nhau giữa các nền văn hoá Đông – Tây đã gây ra một sự bát nháo về thể loại cũng như đang làm cho nền âm nhạc hiện đại Việt Nam nhanh chóng đi vào thoái trào. Bởi lẽ, không hề có bất cứ điều gì tồn tại lâu dài nếu không mang giá trị thực sự.

Âm nhạc thị trường ngày càng ồn ào, được biến tấu không ngừng nhằm tạo sự mới mẻ phục vụ nhu cầu nhất thời cho đối tượng thưởng thức. Cuộc sống bận rộn và những loại hình nghệ thuật giải trí ngày càng hiện đại, mới mẻ đã dần dần làm người ta quên đi thói quen tìm về với cội nguồn âm nhạc truyền thống. Không còn sự ưa chuộng cho loại hình âm nhạc dân gian, có thể nói nếu không cẩn thận, nền âm nhạc dân tộc vốn dĩ thuần tuý sẽ xuất hiện dấu hiệu mai một. Thị trường âm nhạc trở nên nhộn nhịp hơn vì thị hiếu ngày càng đa dạng của con người. Tuy nhiên không phải lúc nào sự cách tân đó cũng mang lại vết sẹo cho âm nhạc hiện đại. Có nghĩa những sự biến tấu táo bạo kết hợp giữa âm nhạc hiện đại và truyền thống không ít lần mang lại sự thành công cho âm nhạc Việt Nam và được đánh giá cao trong hành trình biến chuyển của âm nhạc Việt Nam trong thời đại mới.

Thực tế cho thấy, giá trị văn hoá dân gian đặc biệt là âm nhạc truyền thống Việt Nam dù đã thấm nhuần trong tâm tưởng của người Việt Nam từ rất lâu đời, nhưng hiện nay đã có dấu hiệu của sự lãng quên. Suy cho cùng, đó cũng là hậu quả tất yếu của những sản phẩm hiện đại hiện đang lấn dần vào đời sống tinh thần của mỗi người chúng ta. Hãy luôn trân trọng những gì mà ta đã có, hãy xem âm nhạc truyền thống là một sản phẩm cực kì quý báu cần được lưu giữ và phát triển trong giai đoạn hội nhập, đó chính là cách mà ta thể hiện được cái nhìn có văn hoá về vấn đề bảo tồn bản sắc văn hoá Việt Nam.

Lĩnh vực văn hoá nghệ thuật nói chung, âm nhạc nói riêng bao giờ cũng là yếu tố quan trọng tiêu biểu cho giá trị tinh thần mà xuyên suốt quá trình phát triển của lịch sử, ông cha ta đã không ngừng gìn giữ và phát huy. Và khi nhắc đến vấn đề truyền thống và hiện đại, thì âm nhạc luôn được liên tưởng ngay từ đầu. Giữa cái mới – cũ lúc nào cũng diễn ra một sự đấu tranh tất yếu nhằm mục đích bảo lưu những giá trị tốt nhất. Âm nhạc cũng vậy, sự xung đột trong cách thưởng thức và cảm nhận cũng phải thay đổi theo thời gian, theo tầng lớp là một sự tất yếu.

Âm nhạc luôn sống động, không hề bị gò bó và hạn chế. Sự vận động theo chiều hướng ngày càng đi lên khiến cho âm nhạc trở thành một món ăn tinh thần ngon miệng nhất trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, trong thời thế nhạc ngoại, âm nhạc thị trường đang thịnh hành, âm nhạc truyền thống Việt Nam đang đứng trước xu hướng bị lấn áp. Mặc dù vậy, ta nên tin rằng dòng nhạc Việt Nam êm dịu, chảy đều đều theo nhịp thời gian làm ấm lòng biết bao thế hệ chính là giá trị đáng trân trọng làm cho âm nhạc Việt Nam đứng vững trong cơn thác thách thức gắt gao của thời đại âm nhạc.  

 Thu Vân

Theo http://enews.agu.edu.vn/