Những cánh hoa cuối năm - Mặc Phương Tử

Những cánh hoa cuối năm - Mặc Phương Tử

"Bên góc phố, vỉa hè, ngõ đời chật hẹp

        Ai mang cho giọt nắng vào chiều đông!"                                      

Vào những ngày cuối tháng của năm, tôi có dịp lên thành phố Hồ Chí Minh (Saigon), không khí sinh hoạt trông nhộn nhịp hẳn lên, bao hình ảnh xem như đã chuẩn bị trước từ nhiều tháng qua, những sắc màu, những âm thanh ầm ĩ của người, xe cộ và sự va chạm của mọi thứ xung quanh cuộc sống quay cuồng, làm chóng mặt và choáng ngợp cả mắt.

Cảm giác đầu tiên làm cho tôi không ít suy tư đến cường độ lao động của con người hôm nay, khi mà nền công nghiệp hóa đang trên đà phát triển và mỗi lúc càng tiến dần đến lộ trình hội nhập cùng với các nước phát triển trên thế giới. Những công trình đầu tư xây dựng nhà máy xí nghiệp ở các khu công nghiệp, những công trình dự án mở rộng đường giao thông, những khu đô thị mới với những chung cư cao tầng với mô hình kiến trúc kiểu mẫu, khu vui chơi giải trí.v.v... Nói chung, toàn bộ tổng thể được lên quy hoạch trông là như thế, có những biểu mẫu hài hòa mang đậm nét văn hóa dân tộc vừa là mang tính cổ phong và hiện đại đang được thi công để kịp thời gian đưa vào sinh hoạt, nhưng cũng được biết có những công trình chỉ thực hiện từng giai đoạn bởi nhiều lý do...dỡ dang, nên treo lững thời gian, cũng đành gối đầu năm sau, hay năm sau nữa rồi sẽ tiếp.

Quang cảnh ở Thành phố lớn vào những ngày chuẩn bị đón xuân, đón Tết cổ truyền, phần lớn được phơi bày một bộ mặt rạng rỡ, sạch đẹp, lịch sự hơn lúc nào hết. Từ khu vực chợ Bến Thành, đường hoa Nguyễn Huệ, đường Lê Lợi, đến khu vực Bến Bạch Đằng, công viên Văn hóa Tao Đàn, Thảo Cầm Viên, Văn Thánh.v.v... Những tiếng xập xình vang ra từ những quán đèn mờ, đèn tỏ đâu đó, những tiếng hô to "Zo" những lon (ly) bia cụng nhau cho một ngày Tất niên, tất cả như gợi cảm trong tôi nhớ về thời tuổi trẻ, những ngọt ngào của dòng cảm xúc yêu thương đã lan chảy trong tâm tưởng tự bao giờ. Dạo qua khu vực hoa trái, bánh mứt, rượu bia, những thực phẩm tiêu dùng để phục vụ cho ba ngày Tết, được trưng bày đầy ắp nơi những gian hàng trông rất hấp dẫn, người mua người bán mặc cả nhau nghe ỏm tỏi, những trang phục thời trang "mốt" cũng được diễu hành dọc theo những dãy phố đầy hoa lệ với những sắc màu muôn vẻ của thời nay, đi đâu rồi cũng thấy "đủ thứ" trên đời, nhìn chung thì không ngoài những quan yếu cấp bách cho mọi sinh hoạt ăn mặc tiêu xài, thậm chí có cả hoang phí, vung vải của một số người có cơ hội trong cuộc sống.

Khi nói đến cuộc sống, chúng ta liền nghĩ đến sự diễn biến vô cùng phức tạp của nó, và trong bất cứ thời đại xã hội nào, dù đã đi qua, đang là hay chưa đi đến. Tuy nhiên, phía sau tầm nhìn ấy là một sự thật cố nhiên, như cái lồng vô hình được dành cho thân phận kiếp người, khi họ đang ở trong giai cấp nhẹ tênh nào đó để nhận lấy không ít tủi cực, khi chính bản thân đang đối diện giữa lòng cuộc sống muôn mặt nầy, không ai dễ chấp nhận ai, nếu hiểu một cách khác đi, đó chính là lực hấp dẫn và đã được chấp nhận bởi một từ trường cùng sở thức với nhau, nên cùng cảm thụ khi có mặt với nhau.

Trở lại chuyện ngày cuối năm, ta thấy ở phía trước hay bề mặt của một bức tranh được phối thức bởi những nghệ sĩ tài hoa trong cuộc sống, thì ở phía đằng sau đó, dù phơi bày hiển nhiên hay lặng lẽ thầm kín, sự phản ánh một hình thái nhân tố cũng không ngoài một thực tế tất yếu cho bất cứ một xã hội hay bất cứ một thời đại nào.

Điều mà chúng ta có thể nói rằng: Không có cuộc vui nào kết thúc toàn mãn, khi mà con người còn dẫm đạp lên cái bóng của mình và cái bóng ấy vẫn đổ dài về phía trước. Và nếu:

             "Khi ta để mắt nhìn về phía trước

               Phía sau ta còn lắm kẻ đau thương"

Ở sau ta, chung quanh ta, trước đây và bây giờ, vẫn còn bao người gánh lấy một thân phận không ít phủ phàng đáng thương và cô độc, nếu để mắt nhìn sâu lắng vào cuộc sống thì ta sẽ thấy ngay điều đó như: một người bị vỡ nợ vì chuyện làm ăn, chuyện tất bật tối mặt vì cơm áo, chuyện hụt hẫng bởi bao lợi dưỡng danh vị riêng tư đã bị bào mòn theo tháng năm, chuyện nhẫn nhục của kẻ làm thuê mướn nơi xứ người, chuyện một cơn bệnh ngặt làm tiêu hết tiền của, chuyện phá sản sau một canh bạc, một em bé côi cúc, một cảnh già nua cô độc, một nạn nhân thời cuộc, dị tật do chất độc dioxin.v.v... Tất cả những hoàn cảnh ấy, những mảnh đời và tâm hồn ấy, những nỗi đau ấy, phải chăng ở nơi đó có một mùa xuân đích thực, khi:

              "Bên góc phố, vỉa hè, ngõ đời chật hẹp

               Ai mang cho giọt nắng vào chiều đông!"

Với đạo lý của con người, với bao tâm tư từ ái, với tinh thần "lá lành đùm lá rách" đó chính là cái hồn của mùa xuân và còn nhiều hơn thế nữa, cho dù mặt đất chưa có màu hoa nở, nhưng ta vẫn đi giữa mùa xuân. Đi giữa mùa xuân đầy những cảm thông, cảm niệm những yêu thương, một hành động cụ thể, thiết nghĩ ở nơi đó có cánh hoa nào đẹp hơn, tuyệt diệu hơn ? ở nơi đó chỉ có hơi thở và hương vị mầu nhiệm của trái tim, nó luôn lan tỏa về mọi phía của cuộc đời.

Từ một bộ mặt được trang hoàng hoành tráng, sang trọng với những sắc màu diễm lệ, cùng với sự ấm no, những lạc thú thường tình, những tư duy gầy guộc cùng khi ấy, ánh sáng văn minh, đỉnh cao của lương tâm và lương tri cũng phải được tỏa sáng đến với mọi lớp người còn kém phần may mắn hơn, vì họ cũng đã được có mặt, được quyền sống trong cộng đồng nhân loại, bởi:

            "Phải đâu xuân của mênh mông

             Trên màu lá vẫn xanh lòng bao la"

Hôm nay, một chiều cuối năm, một chiều có nhiều ấn tượng trong tôi, cứ mỗi năm có dịp vào những buồi chiều nầy, tôi thường lên phố để xem cái cảnh rộn rịp, và cũng để kết thúc cuối năm, một hình ảnh vui buồn, được thua, hạnh phúc hay đau khổ.v.v... không thể dấu được trong ánh mắt tâm tư. Vẫn biết rằng trong những khoảnh khắc nầy, mỗi gia đình sum hợp với nhau bên bàn thờ gia tiên, với làn hương thơm phảng phất giữa tâm linh siêu hình và con người thực tại, bên chậu cúc, chậu hồng, cành mai với mâm trái cây, bánh mứt, rượu bia, thịt cá, và ôi thôi là những thứ tiêu dùng cho ba ngày Tết.

Thế nhưng, đối với tôi vẫn thấy những ai đó đang lặng thầm bên bàn thờ Tổ tiên, đơn sơ với cành vạn thọ ta, phong bánh in, với thẻ nhang loại rẻ tiền mà khấn nguyện ông bà về vui Tết với cháu con. Và hơn thế nữa, chiều nay tôi còn thấy những cánh hoa dại bên đường, ngoài hàng giậu, góc tường rêu nhạt, như đang gửi chút sắc hương vào đêm trừ tịch.