Thơ Hàn Mặc Tử
Hàn Mặc Tử, tên thật là Nguyễn
Trọng Trí sinh ngày 22 tháng 9 năm 1912 tại Lệ Mỹ, phía Bắc của Huế, trong một
gia đình Công Giáo lâu đời. Cha ông làm sở thuế và sống ở trong một thành phố
ven biển. Vào năm 1931 Hàn Mặc Tử trao 3 bài thơ đầu tay của ông cho cụ
Phan Sào Nam, một người trí thức có đầu óc cách mạng. Sau khi đọc mấy bài thơ
này, cụ Phan đã cho xuất bản ngay.
Vào năm 1934 Hàn Mặc Tử vào
Saigon để trở thành một ký giả văn học. Chừng một năm sau, ông bỏ lại mọi sự và
trở về sống với gia đình. Vào năm 1936 khi tuyển tập thơ đầu tiên của ông được
xuất bản thì cũng xuất hiện những triệu chứng của bệnh cùi trên người
ông. Chính người yêu của ông đã nhận ra triệu chứng của căn bệnh quái ác này,
nên đã yêu cầu làm đám cưới sớm hơn. Đối với Hàn Mạc Tử, tất cả đều đổ vỡ! Căn
bệnh mỗi ngày một trầm trọng thêm. Sự thất vọng vì bệnh tật đã làm nẩy
sinh một công lực sáng tạo thơ văn vô cùng mãnh liệt. Một tuyển tập văn
chương khác của Hàn Mặc Tử đã được trình làng vào năm 1938.
Để sống riêng với thế giới của
mình, Hàn Mặc Tử đã ẩn náu trong một căn phòng nhỏ ở ngoại thành, luôn cải
trang trốn tránh sở vệ sinh của Pháp để khỏi phải vào nhà thương. Những câu
kinh và Sách Thánh đã nuôi dưỡng sự mạc khải của Hàn Mặc Tử: Chính trong thời
gian này, những vần thơ vĩ đại của Hàn Mạc Tử được chào đời. Cuối cùng, đầu năm
1940 Hàn Mặc Tử quyết định vào bệnh viện. Đến tháng 9 năm đó, nhà thơ họ Hàn được
chuyển đến trại phong cùi Qui Hoà, nằm trên ngọn đồi phía Nam thành phố Qui
Nhơn, ngay ven biển .
Hàn MặcTử đã nhẹ nhàng trút
hơi thở cuối cùng trong tiếng cầu kinh của các nữ tu dòng Phanxicô, là người mà
ông đã tặng bài thơ cuối đời của ông bằng tiếng Pháp với những câu như:
Anges du Ciel,
Anges de Dieu,
Anges de Paix et de
Gaîté,
Apportez-moi une couronne.
Je veux me baigner
dans l'Océan de Lumière et
d'Amour divin .
Hàn Mặc Tử qua đời ngày 11
tháng 11 năm 1940 ở tuổi còn xanh, mới tròn 28 tuổi.
(MC sưu tầm)
Bạn có biết thôn Vỹ Dạ ở Huế
không? Quê cha của tôi đấy. Tôi chưa bao giờ "về thăm thôn Vỹ", nên
chẳng có ấn tượng gì về Vỹ Dạ cả. Nhưng qua một bài thơ chỉ dính có hai chữ
"thôn Vỹ", tôi biết quê tôi rất đẹp. Ðây bài... "Về thăm thôn Vỹ"
(có nơi chép là "Về chơi thôn Vỹ," nghe có vẻ "ít thơ",
nhưng có lẽ là đúng nguyên lời của tác giả) của Hàn Mặc Tử:
Sao anh không về thăm thôn Vỹ
Nhìn nắng hàng cao nắng mới
lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
Gió theo lối gió mây đường
mây
Giọt nước buồn hiu hoa bắp
lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng
đó
Có chở trăng về kịp tối nay?
Mơ khách đường xa, khách đường
xa
Áo em trắng quá nhìn không
ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà!
Ô, lại áo trắng nữa! Trắng
sao mà đến nỗi nhìn không ra? Nhìn không ra cái gì? Không ra em? Không ra màu
da cũng trắng quá? Hay nhìn không ra đâu là màu áo trắng với màu sương khói? Chắc
là bóng em áo trắng chìm trong màu sương khói bên kia bờ sông. Và dù vậy, vẫn
nhìn ra em như thường. Nói chi mà lạ rứa! Nói là nhìn không ra, vậy sao biết
người ta mặc áo trắng! Hay là đứng đầu ngõ ngóng cô nàng nữ sinh áo dài trắng đội
nón bài thơ sáng đi qua, chiều đi lại? Cậu thi nhân này hình như rảnh rỗi ở
không dữ há! Chờ ngóng người ta từ sáng đến chiều chẳng thấy mệt! Rõ ràng như vậy
mà. Ðầu bài thì "nắng mới lên", giữa bài thì đã "có chở
trăng về kịp tối nay?" Vậy không phải là đứng trông từ sáng đến chiều
tối sao? Ðứng bờ sông này ngóng bờ sông kia, mong người ta về thăm thôn Vỹ của
mình. Mơ sao người đẹp một lúc nào đó sẽ đón thuyền sang bờ bên này để mình được
chiêm ngưỡng một lần cho thỏa dạ... (vì chưa chắc thi nhân biết mặt người đẹp)
mà lại nói một cách bóng bẩy tài tình đến nỗi chẳng ai trước mà cũng chẳng ai
sau Hàn Mặc Tử có thể nói được hai câu diễn tả nỗi mong chờ tha thiết của chàng
trai si tình một cách nên thơ như vầy:
Thuyền ai đậu bến sông trăng
đó
Có chở trăng về kịp tối nay?
Mà cũng chẳng ai tả
cái màu trắng đẹp huyền ảo như màu trắng của Hàn Mặc Tử:
Áo em trắng quá nhìn không
ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh...
Màu áo trắng chìm
trong bóng sương mù buổi sớm. Hình như màu trắng và màu trăng là nỗi ám ảnh,
hay là những dấu ấn trong cuộc đời, và trong thơ Hàn Mặc Tử. Mà cũng
không riêng gì Hàn Mặc Tử. Các thi nhân khác cũng thế. Họ thích màu trắng
và màu trăng.
Áo trắng của em nữ sinh. Áo
trắng của em y tá và em bác sĩ. Màu trắng làm điên đảo bao nhà thơ như thế
mà khi rời trường lớp, rời nhà thương là em vội thay xiêm đổi áo, chọn màu
xanh, màu lục, màu đỏ, màu vàng liền lập tức. Em sợ màu trắng trơn quá sẽ làm
nhàm chán những đôi mắt tình si chăng? Không đâu. Không tin thì cứ đọc lại bốn
câu chót của Hàn Mặc Tử. Ðọc rồi thì vẫn cứ cần phải đọc lại:
Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không
ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà!
|
Thủ bút HMT
|
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiknb2K0q5VOmMjDRzGnH1fvaEK25qXewU1FmRP5xD2Te-MEpn7Lt8xINAvqvOt5AoUplZxTXmC0eoDjQvkgUTnvwwwcCgQo6TqqgJTQnj6OSmd7ARqeFHPmZcFIJzzL2c_WCiBh3TmQTxB/s1600/image006.gif)
Phan Thiết! Phan Thiết!
Nhớ khi xưa ta là chim phượng
hoàng
Vỗ cánh bay chín tầng trời
cao ngất...
Bay từ Ðao Lị đến trời Ðâu
Suất
Và lùa theo không biết mấy
là hương...
Lúc đằng vân gặp ánh sáng chặn
đường
Chạm tiếng nhạc, va nhằm thơ
thiên cổ...
Ta lôi đình thấy trăng sao
liền mổ:
Sao tan tành rơi xuống vũng
chiêm bao
Trăng tan tành rơi xuống một
cù lao
Hóa đài điện đã rất nên
tráng lệ
Ở ngôi cao, ngước mắt ra
ngoài bể
Phong lưu ghê, sang trọng chẳng
vừa chi.
Ta mê man như tới chốn Phụng
Trì
Ở mãi đấy không về thiên
cung nữa.
Nhưng phép lạ! Có một vì
tiên nữ
Hao hao như nường nguyệt cõi
Ðào Nguyên
Ta đắm mê trong ánh sáng trần
duyên
Và van lạy xin cô nường kết
ngãi;
Mỉa mai thay cho phượng
hoàng si dại
Là ta đây đương ở kiếp muôn
chim...
Trở lại Trời tu luyện với
muôn đêm
Hớp tinh khí lâu năm thành
chánh quả
Ta trở nên như ngọc đàng kim
mã
Rất hào hoa rất phong vận:
Người Thơ...
Ta là trai khí huyết ước ao
mơ
Người thục nữ sanh giữa thời
vô thượng,
Rồi ngây dại nhờ thất tinh
chỉ hướng
Ta lang thang tìm tới chốn Lầu
trang
Lầu Ông Hoàng, người thiên hạ
đồn vang
Nơi đã khóc, đã yêu thương
da diết.
Ôi trời ôi! là Phan Thiết!
Phan Thiết!
Mà tang thương còn lại mảnh
sao rơi
Ta đến nơi. Nường ấy vắng
lâu rồi
Nghĩa là chết từ muôn trăng
thế kỉ
Trăng vàng ngọc, trăng ân
tình, chưa phỉ!
Ta nhìn trăng khôn xiết ngậm
ngùi trăng
Ta vãi tung thơ lên tận sông
Hằng,
Thơ phép tắc bỗng kêu lên thống
thiết
Hỡi Phan Thiết! Phan Thiết!
Mi là nơi ta chôn hận nghìn
thu,
Mi là nơi ta sầu muộn ngất
ngư...
Ngủ với trăng
Ta không nhấp rượu
Mà lòng ta say...
Vì lòng nao nức muốn
Ghì lấy đám mây bay...
Té ra ta vốn làm thi sĩ
Khát khao trăng gió mà không
hay!
Ta đi bắt nắng ngừng, nắng
reo, nắng cháy
Trên sóng cành, -- sóng áo
cô gì má đỏ hây hây...
Ta rình nghe niềm ý bâng
khuâng trong gió lảng
Với là hơi thở nồng nàn của
tuổi thơ ngây
Gió nâng khúc hát lên cao
vút
Vần thơ uốn éo lách từng mây
Ta hiểu ta rồi, trong một
phút
Lời tình chới với giữa sương
bay.
Tiếng vàng rơi xuống giếng,
Trăng vàng ôm bờ ao...
Gió vàng đang xao xuyến
Áo vàng hỡi chị chưa chồng
đã mặc đi đêm!
Theo tôi đến suối xa miền,
Cổi thơ, cổi mộng, cổi niềm
yêu đương...
Mây trôi lơ lửng trên dòng
nước,
Ðôi tay vốc uống quên lạnh
lùng
Ngả nghiêng đồi cao bọc
trăng ngủ,
Ðây mình lốm đốm những hào
quang...
Tiêu sầu
Ô! Ðêm nay trời trong như
gương
Không làn mây vương, không
hơi sương
Tơ trăng buông rèm trên muôn
cành
Tơ trăng vàng rung như âm
thanh.
Từ đâu tiêu sầu reo vi vu
Buồn như làn mây hiền mùa
thu
Êm như dòng tơ trên vai nường
Mong manh như là lời yêu
đương.
Tiêu đưa tôi bay lên cung
trăng
Tôi phiêu diêu cùng ngàn sao
băng
A ha, lòng tôi trăng là
trăng!
A ha, trăng tràn đầy châu
thân!
Cung thiềm đây rồi hương
ngây ngây
Ô, bằng trân châu hay quỳnh
dao?
Và mớm cho tôi bao tình say
Mà tôi mút bao dòng ngọt
ngào.
Nghê thường lên khơi nường Hằng
ra
Hương trầm bâng khuâng quyện
mình hoa
Nhịp nhàng nường đi theo nhịp
đàn
Âm thanh lên cao nhạc lừng
ran.
Tôi lại gần bên: Ồ lạ thường!
Nường Trăng, ô, chính là
Thương Thương!
Người tôi rung động như âm
thanh
Môi không ngừng dưới đôi tay
xinh.
Hoảng hốt, tôi ôm chầm lấy
nường
Than ôi, nường đã biến ra
sương
Tôi ôm chầm phải tiếng tiêu
sầu
Vi vu reo buồn trong đêm
thâu.
Trăng vàng trăng ngọc
Trăng! Trăng! Trăng! Là
Trăng Trăng, Trăng!
Ai mua Trăng tôi bán trăng
cho
Không bán đoàn viên, ước hẹn
hò
Bao giờ đậu trạng vinh qui
đã
Anh lại đây tôi thối chữ
thơ.
Không, Không, Không! Tôi chẳng
bán hòn Trăng
Tôi giả đò chơi anh tưởng rằng
Tôi nói thiệt, là anh dại
quá!
Trăng Vàng Trăng Ngọc bán
sao đang?
Trăng! Trăng! Trăng! Là
Trăng Trăng, Trăng!
Trăng sáng trăng sáng khắp mọi
nơi
Tôi đang cầu nguyện cho
trăng tôi
Tôi lần cho trăng một tràng
chuỗi,
Trăng mới là trăng của Rạng
Ngời
Trăng! Trăng! Trăng! Là
Trăng Trăng, Trăng!
Bẽn lẽn
Trăng nằm sóng soải trên
cành liễu
Ðợi gió đông về để lả lơi
Hoa lá ngây tình không muốn
động
Lòng em hồi hộp, chị Hằng
ơi!
Trong khóm vi lau rào rạt
mãi
Tiếng lòng ai nói? Sao im
đi?
Ô kìa, bóng nguyệt trần truồng
tắm
Lộ cái khuôn vàng dưới đáy
khe
Vô tình để gió hôn lên má
Bẽn lẽn làm sao, lúc nửa đêm
Em sợ lang quân em biết được
Nghi ngờ tới cái tiết trinh
em.
Say trăng
Ta khạc hồn ra ngoài cửa miệng
Cho bay lên hí hửng với ngàn
khơi
Ở trên kia, có một người
Ngồi bến sông Ngân giặt lụa
chơi
Nước hóa thành trăng, trăng
ra nước
Lụa là ướt đẫm cả trăng
thơm!
Người trăng ăn vận toàn
trăng cả
Gò má riêng thôi lại đỏ hườm.
Ta hẵng đưa tay choàng trăng
đã
Mơ trăng ta lượm tơ trăng
rơi
Trăng vướng lên cành - lên
mái tóc cô ơi
Hãy đứng yên tôi gỡ cho rồi
cô đi!
Thong thả cô đi...
Trăng tan ra bọt lấy gì tôi
thương?
Tối nay trăng ở khắp phương
Thảy đều nao nức khóc nường
vu qui
Say! Say lảo đảo cả trời thơ
Gió rít tầng cao trăng ngã
ngửa
Vỡ tan thành vũng đọng vàng
khô
Ta nằm trong vũng trăng đêm ấy
Sáng dậy điên cuồng mửa máu
ra.
Ghen
Ta ném mình đi theo gió trắng
Lòng ta tản khắp bốn phương
trời
Cửu trùng là chốn xa xôi lạ
Chim én làm sao bay đến nơi?
Chiếc tàu chở cả một đêm
trăng
Muôn ánh sao ngời chói thẳng
băng
Muôn sợi hương trầm say bối
rối
Muôn vàn thần thánh sống cao
sang.
Giây phút, ôi chao! Nguồn cực
lạc
Tình tôi ghen hết thú vô
biên
Ai cho châu báu, cho thinh sắc
Miệng lưỡi khô khan hết cả
thèm.
Lòng anh
Một lời hứa, anh chỉ mong có
thế
Ðể cho lòng tin tưởng ở ngày
mai
Một lời hứa ban cho người
góc bể
Là một nguồn sống mãi, tiếc
chi ai?
Anh chỉ thẹn không còn son
trẻ nữa
Ðể cho tình âu yếm mặn nồng
hơn
Và chỉ sợ đời em còn măng sữa
Một ngày kia trĩu nặng nuốt
căm hờn.
Nhưng tội nghiệp, trên trời
đôi nhạn lạc
Cứ yêu nhau đừng tưởng đến
ngày mai.
Dẫu có lúc em mơ vui thú
khác
Anh cũng mừng đã được yêu em
rồi.
Trút linh hồn
Máu đã khô rồi, thơ cũng khô
Tình ta chết yểu tự bao giờ!
Từ nay trong gió - trong mây
gió
Lời thảm thương rền khắp nẻo
mơ.
Ta còn trìu mến biết bao người
Vẻ đẹp xa hoa của một trời
Ðầy lệ, đầy thương, đầy tuyệt
vọng
Ôi! Giờ hấp hối sắp chia
phôi!
Ta trút linh hồn giữa lúc
đây
Gió sầu vô hạn nuối trong
cây
- Còn em, sao chẳng hay gì cả?
Xin để tang anh đến vạn
ngày!
Siêu thoát
Mới hay cõi siêu hình cao tột
bực
Giữa hư vô xây dựng bởi
trăng sao.
Xa lắm rồi, xa lắm, hãi dường
bao!
Ai tới đó chẳng mê man thần
trí?
Tòa châu báu kết bằng hương
kì dị
Của tình yêu rung động lớp
hào quang
Những cù lao trôi nổi xứ
mênh mang
Sẽ qui tụ thâu về trong một
mối,
Và tư tưởng không bao giờ chắp
nối
Là vì sao? Vì sợ kém thiêng
liêng.
Trí vô cùng lan nghĩ rộng vô
biên
Cắt nghĩa hết những anh hoa
huyền bí.
Trời bát ngát không cần phô
triết lí,
Thơ láng lai chấp chóa những
hàng châu.
Ta hiểu chi trong áng gió
nhiệm mầu
Những hạt lệ của trích tiên
đầy đọa?
A ha ha! Say sưa chê chán đã
Ta là ta hay không phải là
ta?
Có gì đâu cả thể với cao xa
Như cội rễ của trăm nguồn đạo
hạnh
Hớp rượu mạnh, máu càng hăng
sức mạnh
Ôi điên rồ! Khoái lạc đến ngất
ngư
Thương là thương lòng mình
giận chưa nư
Hồn vội thoát ra khỏi bờ trí
tuệ.
Thời gian
Còn đâu tráng lệ những thời
xanh
Mùi vị thơm tho một ái tình . Đố kiếm cho ra trong lớp bụi Ít nhiều hơi hám của kiên trinh. Đừng tưởng ngàn xưa còn phảng phất Nơi làn gió nhẹ lúc ban đêm. Hồn xưa tự ấy không về nữa: Ở cõi hư vô dấu đã chìm. Chỉ có trăng sao là bất diệt, Cái gì khác nữa thảy đi qua. Tây Thi nàng hỡi bao nhiêu tuổi? Vẻ đẹp mê tơi vẫn nõn nà? Tôi lạy muôn vì tinh tú nhé, Xin đừng luân chuyển để thời gian Chậm đi, cho kẻ tôi yêu dấu Vẫn giữ mầu tươi một mỹ nhân... |
Một Nửa Trăng
Hôm nay có một nửa trăng
thôi,
Một nửa trăng ai cắn vỡ rồi
Ta nhớ mình xa thương đứt ruột
Gió làm nên tổi buổi chia
phôi!
Tình Quê
Trước sân anh thơ thẩn,
Đăm đăm trông nhạn về;
Mây chiều còn phiêu bạt
Lang thang thên đồi quê;
Gió chiều quên ngừng lại;
Giòng nước luôn trôi đi...
Ngàn lau không tiếng nói
Lòng anh đường đê mê.
Cách nhau ngàn vạn dặm
Nhớ chi đến trăng thề.
Dầu ai không mong đợi,
Dầu ai không lắng nghe.
Tiếng buồn trong sương đục,
Tiếng hờn trong luỹ tre.
Dưới trời thu man mác
Bàng bạc khắp sơn khê.
Dầu ai trên bờ liễu
Dầu ai dưới cành lê...
Với ngày xanh hờ hững
Cố Quên tình phu-thê,
Trong khi nhìn mây nước
Lòng xuân cũng não-nề...
Đà Lạt trăng mờ
Đây phút thiêng liêng đã khởi
đầu:
Trời mơ trong cảnh thực huyền
mơ!
Trăng sao đắm đuối trong
sương nhạt,
Như đón từ xa một ý thơ.
Ai hãy làm thinh chớ nói nhiều,
để nghe dưới đáy nước hồ
reo;
Để nghe tơ liễu run trong
gió,
Và để xem trời giải nghĩa
yêu...
Hàng thông lấp loáng đứng
trong im,
Cành lá in như đã lặng chìm.
Hư thực làm sao phân biệt được!
Sông Ngân Hà nổi giữa màn
đêm.
Cả trời say nhuộm một mầu
trăng,
Và cả lòng tôi chẳng nói rằng,
Không một tiếng gì nghe động
chạm,
Dẫu là tiếng vỡ của sao
băng...
Huyền Ảo
Hàn Mặc Tử
Mới lớn lên trăng đã thẹn
thò
Thơm như tình ái của ni cô
Gió say lướt mướt trong màu sáng
Hoa với tôi đều cảm động sơ.
Thơm như tình ái của ni cô
Gió say lướt mướt trong màu sáng
Hoa với tôi đều cảm động sơ.
Đang khi màu nhiệm phủ ban
đêm
Có thứ gì rơi giữa khoảng im.
-- Rơi từ thượng tầng không khí xuống --
Tiếng vang nhè nhẹ dội vào tim.
Có thứ gì rơi giữa khoảng im.
-- Rơi từ thượng tầng không khí xuống --
Tiếng vang nhè nhẹ dội vào tim.
Tôi với hồn hoa vẫn nín
thinh
Ngấm ngầm trao đổi những ân tình
Để thêm ấm áp nguồn tơ tưởng
Để bóng trời khuya bớt giật mình.
Ngấm ngầm trao đổi những ân tình
Để thêm ấm áp nguồn tơ tưởng
Để bóng trời khuya bớt giật mình.
Từ đầu canh một đến canh tư,
Tôi thấy trăng mơ biến hóa như
Hương khói ở đâu ngoài xứ mộng
Cứ là mỗi phút mỗi nên thơ.
Tôi thấy trăng mơ biến hóa như
Hương khói ở đâu ngoài xứ mộng
Cứ là mỗi phút mỗi nên thơ.
Ánh trăng mỏng quá không che
nổi
Những vẻ xanh xao của mặt hồ
Những nét buồn buồn tơ liễu rủ;
Những lời năn nỉ của hư vô.
Những vẻ xanh xao của mặt hồ
Những nét buồn buồn tơ liễu rủ;
Những lời năn nỉ của hư vô.
Không gian dầy đặc toàn
trăng cả:
Tôi cũng trăng mà nàng cũng trăng.
Mỗi ảnh mỗi hình thêm phiếu diễu
Nàng xa tôi quá ! nói nghe chăng?
Tôi cũng trăng mà nàng cũng trăng.
Mỗi ảnh mỗi hình thêm phiếu diễu
Nàng xa tôi quá ! nói nghe chăng?
AVE MARIA
Như sóng lộc triều nguyên:ơn
phước cả,
Dâng cao dâng thần nhạc sáng hơn trăng.
Thơm tho bay cho đến cõi Thiên đàng.
Huyền diệu biến thành muôn kinh trọng thể.
Và Tổng lãnh Thiên thần quỳ lạy MẸ,
Tung hô câu đường hạ ngớp châu sa,
Hương xông lên lời ca ngợi sum hòa:
Trí miêu duệ của muôn vì rất thánh.
MARIA! Linh hồn tôi ớn lạnh.
Run như run thần tử thấy long nhan,
Run như run hơi thở chạm tơ vàng,
Nhưng lòng vẫn thấm nhuần ơn tríu mến.
Lạy Bà là Đấng tinh tuyền thanh vẹn,
Giàu nhân đức, giàu muôn hộc từ bi,
Cho tôi dâng lời cảm tạ phò nguy,
Cơn lâm lụy vừa trải qua dưới thế.
Tôi cảm động rưng rưng hai dòng lệ:
Dòng thao thao bất tuyệt của nguồn thơ.
Bút tôi reo như châu ngọc đền vua;
Trí tôi hớp bao nhiêu là khí vị...
Và trong miệng ngậm câu ca huyền bí,
Và trong tay nắm một nạm hào quang...
Tôi no rồi, ơn võ lộ hòa chan.
Tấu lạy Bà, Bà rất nhiều phép lạ,
Ngọc Như ý vô tri còn biết cả,
Huống chi tôi là Thánh Thể kết tinh.
Tôi ưa nhìn Bắc đẩu rạng bình minh,
Chiếu cùng hết khắp ba ngàn thế giới...
Sáng nhiều quá cho thanh âm vời vợi,
Thơm dường bao cho miệng lưỡi không khen.
Hỡi Sứ thần Thiên Chúa Gabriel,
Khi Người xuống truyền tin cho Thánh Nữ,
Ngườiø có nghe xôn xao muôn tinh tú?
Người có nghe náo động cả muôn trời?
Người có nghe thơ mầu nhiệm ra đời,
Để ca tụng, - bằng hoa hương sáng láng,
Bằng tràng hạt, bằng Sao Mai chiếu rạng,
Một đêm xuân là rất đỗi anh linh?
Đây rồi! Đây rồi! Chuỗi ngọc vàng kinh.
Thơ cầu nguyện là thơ quân tử ý.
Trượng phu lời và tông đồ triết lý,
Là Nguồn Trăng yêu mến Nữ Đồng Trinh.
Là Nguồn Đau chầu lụy Nữ Đồng Trinh.
Cho tôi thắp hai hàng cây bạch lạp,
Khói nghiêm trang sẽ dâng lên tràn ngập,
Cả hàn giang, cả mầu sắc thiên không,
Lút trí khôn và ám ảnh hương lòng,
Cho sốt sắng, cho đê mê nguyện ước...
Tấu lạy Bà, lạy Bà đầy ơn phước,
Cho tình tôi nguyên vẹn tợ trăng rằm,
Thơ trong trắng như một khối băng tâm,
Luôn luôn reo trong hồn, trong mạch máu;
Cho vỡ lở cả muôn ngàn tinh đẩu,
Cho đê mê âm nhạc và thanh hương,
Chim hay tên ngọc, đá biết tuổi vàng,
Lòng vua chúa cũng như lòng lê thứ,
Sẽ ngây ngất bởi chưng thơ đầy ứ
Nguồn thiêng liêng yêu chuộng MẸ SẦU BI.
Phượng Trì! Phượng Trì! Phượng Trì! Phượng Trì! (*)
Thơ tôi bay suốt một đời chưa thấu,
Hồn tôi bay đến bao giờ mới đậu,
Trên triều thiên ngời chói vạn hào quang?
(Xuân Như Ý)
RA ĐỜI
Một chiều xanh, - một chiều xanh huyền hoặc,
Sáng bao la vây lút cõi thiên không:
Xuất thế gian (1) chưa có tại trong lòng,
Muôn ý tứ say chìm nơi Bất Giác,
Hương cám dỗ mê người trong khoái lạc.
A! a! a! ...
Thiên địa đắm hoang mang:
- Là đương khi thờ lạy cả Thiên Đàng,
Bay những tiếng: tung hô Thánh đức:
Muôn thần phẩm trong lâng lâng chầu chực,
Áùnh hào quang chan chói ngất lưu ly:
Ôi, cao sang khôn ví trọng ai bì,
Trên nước cả có muôn vàn châu báu.
Trí rất ngớp, bởi chưng xuân hồn hậu,
Đã ra đời, theo lịnh của Ngôi Hai.
Ôi thánh tai (2), thánh tai, và thánh tai!
Cả trời bỗng nổi lên muôn điệu nhạc,
Rất trọng vọng, rất thơm tho, man mác,
Rất phương phi (3) trên hết cả anh hoa.
Xuân ra đời!
Điềm ngọc ấm như ngà,
Thơ có tuổi và chiêm bao có tích,
Và tâm tư có một điều rất thích,
Không nói ra vì sợ bớt say sua!...
Chàng ơi (4) ! Chàng ơi: sự lạ đêm qua!
"Mùa xuân tới mà không ai biết cả..."
Dâng cao dâng thần nhạc sáng hơn trăng.
Thơm tho bay cho đến cõi Thiên đàng.
Huyền diệu biến thành muôn kinh trọng thể.
Và Tổng lãnh Thiên thần quỳ lạy MẸ,
Tung hô câu đường hạ ngớp châu sa,
Hương xông lên lời ca ngợi sum hòa:
Trí miêu duệ của muôn vì rất thánh.
MARIA! Linh hồn tôi ớn lạnh.
Run như run thần tử thấy long nhan,
Run như run hơi thở chạm tơ vàng,
Nhưng lòng vẫn thấm nhuần ơn tríu mến.
Lạy Bà là Đấng tinh tuyền thanh vẹn,
Giàu nhân đức, giàu muôn hộc từ bi,
Cho tôi dâng lời cảm tạ phò nguy,
Cơn lâm lụy vừa trải qua dưới thế.
Tôi cảm động rưng rưng hai dòng lệ:
Dòng thao thao bất tuyệt của nguồn thơ.
Bút tôi reo như châu ngọc đền vua;
Trí tôi hớp bao nhiêu là khí vị...
Và trong miệng ngậm câu ca huyền bí,
Và trong tay nắm một nạm hào quang...
Tôi no rồi, ơn võ lộ hòa chan.
Tấu lạy Bà, Bà rất nhiều phép lạ,
Ngọc Như ý vô tri còn biết cả,
Huống chi tôi là Thánh Thể kết tinh.
Tôi ưa nhìn Bắc đẩu rạng bình minh,
Chiếu cùng hết khắp ba ngàn thế giới...
Sáng nhiều quá cho thanh âm vời vợi,
Thơm dường bao cho miệng lưỡi không khen.
Hỡi Sứ thần Thiên Chúa Gabriel,
Khi Người xuống truyền tin cho Thánh Nữ,
Ngườiø có nghe xôn xao muôn tinh tú?
Người có nghe náo động cả muôn trời?
Người có nghe thơ mầu nhiệm ra đời,
Để ca tụng, - bằng hoa hương sáng láng,
Bằng tràng hạt, bằng Sao Mai chiếu rạng,
Một đêm xuân là rất đỗi anh linh?
Đây rồi! Đây rồi! Chuỗi ngọc vàng kinh.
Thơ cầu nguyện là thơ quân tử ý.
Trượng phu lời và tông đồ triết lý,
Là Nguồn Trăng yêu mến Nữ Đồng Trinh.
Là Nguồn Đau chầu lụy Nữ Đồng Trinh.
Cho tôi thắp hai hàng cây bạch lạp,
Khói nghiêm trang sẽ dâng lên tràn ngập,
Cả hàn giang, cả mầu sắc thiên không,
Lút trí khôn và ám ảnh hương lòng,
Cho sốt sắng, cho đê mê nguyện ước...
Tấu lạy Bà, lạy Bà đầy ơn phước,
Cho tình tôi nguyên vẹn tợ trăng rằm,
Thơ trong trắng như một khối băng tâm,
Luôn luôn reo trong hồn, trong mạch máu;
Cho vỡ lở cả muôn ngàn tinh đẩu,
Cho đê mê âm nhạc và thanh hương,
Chim hay tên ngọc, đá biết tuổi vàng,
Lòng vua chúa cũng như lòng lê thứ,
Sẽ ngây ngất bởi chưng thơ đầy ứ
Nguồn thiêng liêng yêu chuộng MẸ SẦU BI.
Phượng Trì! Phượng Trì! Phượng Trì! Phượng Trì! (*)
Thơ tôi bay suốt một đời chưa thấu,
Hồn tôi bay đến bao giờ mới đậu,
Trên triều thiên ngời chói vạn hào quang?
(Xuân Như Ý)
RA ĐỜI
Một chiều xanh, - một chiều xanh huyền hoặc,
Sáng bao la vây lút cõi thiên không:
Xuất thế gian (1) chưa có tại trong lòng,
Muôn ý tứ say chìm nơi Bất Giác,
Hương cám dỗ mê người trong khoái lạc.
A! a! a! ...
Thiên địa đắm hoang mang:
- Là đương khi thờ lạy cả Thiên Đàng,
Bay những tiếng: tung hô Thánh đức:
Muôn thần phẩm trong lâng lâng chầu chực,
Áùnh hào quang chan chói ngất lưu ly:
Ôi, cao sang khôn ví trọng ai bì,
Trên nước cả có muôn vàn châu báu.
Trí rất ngớp, bởi chưng xuân hồn hậu,
Đã ra đời, theo lịnh của Ngôi Hai.
Ôi thánh tai (2), thánh tai, và thánh tai!
Cả trời bỗng nổi lên muôn điệu nhạc,
Rất trọng vọng, rất thơm tho, man mác,
Rất phương phi (3) trên hết cả anh hoa.
Xuân ra đời!
Điềm ngọc ấm như ngà,
Thơ có tuổi và chiêm bao có tích,
Và tâm tư có một điều rất thích,
Không nói ra vì sợ bớt say sua!...
Chàng ơi (4) ! Chàng ơi: sự lạ đêm qua!
"Mùa xuân tới mà không ai biết cả..."
Chú thích:
(1) Phật giáo chia thế gian làm hai cõi: thế gian và xuất thế gian tức là thế giới hữu hình và thế giới vô vi, đây sánh xuất thế gian với cõi thanh tịnh của lòng.
(2) Danh từ biểu lộ sự hoan hỉ và cung kính đối với Thiên Chúa.
(3) Tiếng nhạc trên Trời rất mầu nhiệm, hình dung được cả sự phương phi.
(4) Chàng đây là thi sĩ, không phải "chàng của thiếp":
Chú thích của người sưu tầm:
Bài thơ này phổ biến lần đầu tiên trên "Trong Khuê Phòng" số 88 - đặc biệt mùa xuân - (30. 1. 38 - 20. 2. 39, trang 9, ở đây chép theo một bản chụp "Trong Khuê Phòng", thuộc phần phụ lục: "hàn mặc tử anh tôi" của Thiện Nam Nguyễn bá Tín, Paris: Tin, 1990.
(1) Phật giáo chia thế gian làm hai cõi: thế gian và xuất thế gian tức là thế giới hữu hình và thế giới vô vi, đây sánh xuất thế gian với cõi thanh tịnh của lòng.
(2) Danh từ biểu lộ sự hoan hỉ và cung kính đối với Thiên Chúa.
(3) Tiếng nhạc trên Trời rất mầu nhiệm, hình dung được cả sự phương phi.
(4) Chàng đây là thi sĩ, không phải "chàng của thiếp":
Chú thích của người sưu tầm:
Bài thơ này phổ biến lần đầu tiên trên "Trong Khuê Phòng" số 88 - đặc biệt mùa xuân - (30. 1. 38 - 20. 2. 39, trang 9, ở đây chép theo một bản chụp "Trong Khuê Phòng", thuộc phần phụ lục: "hàn mặc tử anh tôi" của Thiện Nam Nguyễn bá Tín, Paris: Tin, 1990.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét