Khám phá mới về Âm nhạc
Nguyễn Lê Tuyên với Khám phá Đồng Song Âm
Bài nầy do nhà thơ Ngô Thị Hạnh - SG gửi
lên (viết từ một người bạn ở Australia) Một khám phá mới về âm nhạc. Tôi
post lên để giao lưu cùng các bạn yêu nhạc. Rất mong nhận được sự hồi âm. NQĐ
Nguyễn Đức Hiệp
Cây đàn ghi ta (guitar) tượng trưng cho sự tự
do phóng khoáng của một người nghệ sĩ. Trong trí óc và cảm nhận của ta nó gắn
liền với hình ảnh của một người nghệ sĩ một người bạn trong “hành trang” không
thể thiếu của người nghệ sĩ và nhạc sĩ. Đã có biết bao ca khúc bản nhạc sáng
tác bắt đầu từ cây đàn mà người nghệ sĩ đã ngâm nga thử nghiệm.
Nhưng lại rất hiếm khi có những sáng tác mới
trong kỷ thuật chơi ghi ta. Gần đây trong năm 2007 tôi có được biết có một người
Việt Nam anh Nguyễn Lê Tuyên đã công bố sự khám phá của anh ở Liên hoan âm nhạc
Quốc tế về đàn guitar (Darwin International Guitar Festival) tổ chức ở Đại học
Charles Darwin University Northern Territory (Úc) vào tháng 7 năm 2007. Sự khám
phá đồng song âm họa ba ngắt (Staccato-Harmonic Duo-tone) của anh Tuyên khi gảy
đàn ghi ta đã gây ngạc nhiên nhiều chú ý và được đánh giá cao từ các
đại biểu gồm nhiều nhà nghiên cứu hàn lâm các nhạc sĩ và các nghệ sĩ guitar nổi
tiếng thế giới tham dự ở Liên hoan quốc tế này như: Adrian Walter Richard
Charlton (Australia); Oscar Guzman (Spain) Carlos Barosa-Lima (Brazil); Eduardo
Fernadez (Uruguay) Tim Brady (Canada); Dr. Carlo Barone Nuccio D Angelo
(Italy); Gentil Montana (Columbia).
Nhạc sĩ Nguyễn Lê Tuyên là người Úc gốc Việt
đầu tiên được mời tham dự tại Liên hoan quốc tế âm nhạc guitar được tổ chức mỗi
hai năm bắt đầu từ năm 1995. Anh tốt nghiệp cử nhân âm nhạc và giáo dục ở Đại học
New South Wales. Anh là thành viên sáng lập ban nhạc guitar NTU Guitar Ensemble
cùng với giáo sư Adrian Walter viện trưởng (Vice Chancellor) Charles Darwin
University. Sau khi trở lại Sydney Lê Tuyên tham dự các sinh hoạt âm nhạc trong
cộng đồng Úc và Việt và hiện nay dạy âm nhạc cho Bộ giáo dục va đào tạo ở New
South Wales.
Khám phá đồng song âm
(Staccato-Harmonic Duo-tone)
Đồng song âm họa ba ngắt (staccato-harmonic duo-tone)
là sự phát âm cùng một lúc hai âm nốt (tone) trên cùng một giây đàn guitar: mỗi
âm có riêng tần số cao độ (pitch) trường độ (duration) cá biệt phát âm
(articulation) và âm sắc (tone colour) khác nhau. Nói một cách khác với một
cách đánh ta có thể gây ra hai nốt nhạc hoàn toàn khác nhau trong cùng một nhịp
gẩy đàn. Sự khám phá kỳ diệu này mở ra rất nhiều hướng đi mới trong sáng tác và
đánh nhạc guitar. Anh Tuyên đã dùng kỷ thuật mới này để sáng tác nhạc
mới cho guitar và dùng ký hiệu mới để diễn tả cho đồng song âm trong các nốt nhạc.
Ký hiệu cho đồng song âm (duo-tone)
họa ba ngắt (staccato harmonic) trong bản Nocturne.
Một vài sáng tác mới dựa vào các bản nhạc
truyền thống Việt Nam
Dùng kỷ thuật mới về đồng song âm Lê Tuyên đã
thực hiện các sáng tác mới dùng tư liệu của nhạc truyền thống Việt Nam vào
trong phong cách của nhạc đương thời Tây phương kiểu Úc và đã giải thích và
trình diễn những sáng tác này trong buổi nói chuyện ở Liên hoan nhạc guitar.
Các sáng tác dùng đồng song âm được giới thiệu gồm có:
· Bản
Nocturne (1998):
Đây là bản sáng tác đầu tiên dùng kỷ
thuật đồng song âm được sáng tác vào một đêm đông năm 1998 ở Đà Lạt. Giai điệu
và tiết tấu dựa vào nhạc Tây nguyên của các dân tộc vùng này.
· Bản
Chanson du Sud (1998)
Lấy từ một phần của bản nhạc dân ca truyền thống
“Lý chim quyên” hòa nhịp với toàn âm giai của Claude Debussy với hệ thống điều
chỉnh lên giây mới cho guitar E G# D G C E
Cũng như bản Nocturne ở trên bản Highland
dreaming do cảm hứng từ những kỷ niệm đẹp của Lê Tuyên về vùng Tây nguyên với
các nhịp nhảy múa của người Tây nguyên với hệ thống điều chỉnh giây
D G D G A D.
· Bản
Fantasia (1999)
Kỷ thuật đồng song âm dùng điệu nhạc
của dân ca Việt Nam “Trống Cơm”. Giai điệu (melody) được chuyển giọng từ D
major (Rê trưởng) ra A major (La trưởng) dùng kỷ thuật đồng song âm.
Hiện nay Lê Tuyên đang cộng tác với một số nhạc
sĩ và nhà nghiên cứu ở đại học để phân tích các sóng do kỷ thuật đồng song âm tạo
ra để tìm hiểu một cách khoa học lý do và nguyên tắc đã gây ra hai âm harmonic
trong cùng một nhịp gẩy đàn.
Có thể nói khám phá đồng
song âm trong kỷ thuật chơi guitar là một khám phá mới rất độc đáo
mà nhiều người ngạc nhiên bất ngờ vì không ai nghĩ là cây đàn guitar đã có từ
bao thế kỷ và đã được bao nghệ sĩ sử dụng nhưng lại chưa có ai tìm
ra cách đánh đồng song âm mà Lê Tuyên đã tình cờ tìm ra được. Hôm
trình diễn của Lê Tuyên tại hội trường ở Đại học Darwin phòng chật kín và có
thêm âm hưởng Việt Nam bay bổng tại Đại hội Âm Nhạc Guitar thế giới 2007.
Tham khảo
(1) Liên hoan quốc tế nhạc
guitar 2007 The seventh Darwin InternationalGuitarFestivalJuly4142007http://www.darwinguitar.com/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét