Xuân về rực màu hoa vạn thọ

Xuân về rực màu hoa vạn thọ

Trên chuyến tàu trở về quê hương, nhìn ra ngoài cửa sổ, tôi thấy những mảnh vườn, những góc sân rực rỡ đủ loại hoa nhưng vẫn thiếu loài hoa rất đỗi quen thuộc ấy. Nắng xuân dịu dàng, gió xuân mơn man khẽ rung rinh những đóa hoa vạn thọ.

Ngày tết phương Nam bao giờ cũng nhuốm một màu vàng rực rỡ. Đó là màu vàng của nắng xuân. Đó là màu vàng miên man từ phố phường đến thôn quê của những cành hoa Tết. Những cành mai chớm nở rung rinh trước gió, những chậu cúc vàng ươm lấp lánh. Nhưng mộc mạc hơn cả và không thể thiếu trong ngày Tết ở vùng đất phía Nam chính là sắc vàng của một loài hoa đậm hồn quê - hoa vạn thọ.
Đứng giữa mai sang trọng, cúc kiêu sa, vạn thọ vẫn nổi bật lên với dáng vẻ khiêm nhường và một mùi hương đặc trưng không lẫn vào đâu được. Mùi hương nồng từ lá hoa đến nụ hoa rất riêng chỉ có ở vạn thọ, như níu kéo mọi người về với hồn quê.
Vạn thọ thường có màu vàng hoặc các thể loại màu vàng nhiều cấp độ: vàng rực, vàng tươi, vàng cam, cam, cam nâu… Vạn thọ cũng thuộc họ với hoa cúc, nên hoa cũng có nhiều cánh và mùi hương cũng phảng phất như nhau.
Trước tết cả tháng, hoa vạn thọ đã thấp thoáng khắp nơi ở quê tôi. Để có được những hàng vạn thọ nở vàng rực trước sân nhà, trước tiên người trồng phải chọn giống từ đầu năm trước. Những bông hoa to tròn, không bị sâu sẽ được lựa chọn, cột lại thành chùm để khô làm giống. Đến độ tháng mười âm lịch, nhiều gia đình bắt đầu trồng hoa chuẩn bị đón Tết. Tất cả cứ lặp đi lặp hàng năm để rồi đi vào ca dao:
Ai ơi dẫu có đi xa
Nhớ gieo vạn thọ mười ba tháng mười.

Đó là kinh nghiệm lâu đời của người dân quê quanh năm vất vả, chờ ngày chăm chút luống hoa để gieo gửi niềm hy vọng về một cái Tết ấm no, năm mới đủ đầy. Nhiều gia đình trồng dọc theo sân nhà ra cửa đến đầu ngõ. Những mầm cây nhú lên, rồi những chiếc lá mọc dài ra. Khi cây ra được 6, 7 cặp lá thì phải bấm đọt cho cây, để cây ra nhiều nụ và đều quanh thân cây. Rồi sau những ngày chăm sóc, đợi chờ, mấy luống vạn thọ dần dần đơm hoa rồi chớm nở. Khi các loài hoa khác chỉ mới ra nụ, đâm chồi xanh thì hoa vạn thọ đã bắt đầu khoe sắc. Những bông hoa tròn xoe, long lanh giọt sương trong vắt. Từng giọt nước to tròn lăn trên những cánh hoa như còn đang ngái ngủ rồi chợt trôi tuột xuống đất.
Càng gần tết, hoa càng khoe sắc nhiều hơn. Vạn thọ là loài cây dễ trồng. Ở quê, vào dịp tết dường như chỉ thấy toàn hoa vạn thọ. Từ trước cả cúc, vạn thọ cùng với mai là người đưa tin cần mẫn mỗi độ xuân về. Nhiều người nói rằng hoa vạn thọ tháng Chạp như là tiếng gọi để những ngày Tết cổ truyền quay trở về. Đón Tết, người Việt trồng nhiều hoa nhưng với rất nhiều người, nếu không có hoa vạn thọ thì vẫn chưa cảm hết phong vị của ngày Tết. Hoa vạn thọ nở từ giữa tháng Chạp và qua hết tháng Giêng hoa mới tàn, chỉ riêng điều này đã làm nhiều người thích thú. Ngoài sự hiện diện như một đặc trưng cho mùa xuân, hai chữ vạn thọ mang đầy ý nghĩa. Vạn thọ là mơ ước của nhiều người khi năm mới đến. Có hẳn một câu chuyện cổ tích về tên gọi loài hoa bắt nguồn từ lòng hiếu thảo của người con giúp cha lành bệnh và sống lâu.
Ngày cuối năm luôn là ngày bận rộn nhất, phải bố trí đồ đạc trong nhà như thế nào để có một không gian đẹp nhất. Những cây vạn thọ được ba tôi chọn kỹ lưỡng cho vào chậu và chưng ở trước sân, còn những nhành hoa được ba cắt tỉa cẩn thận cho vào bình để trưng trên bàn thờ gia tiên và trang ông táo. Nhìn bình hoa, tôi cảm nhận được sự thiêng liêng, lòng nao nao khi Tết đến. Dù nhiều gia đình đã có chậu mai cảnh để chưng trong những ngày Tết nhưng cũng quên đặt trước cửa hoặc trên bàn một chậu hoa vạn thọ. Trên cành treo đôi cánh thiệp hồng chúc xuân. Vậy là ba ngày Tết, sắc xuân ngập tràn từ nhà ra đến ngõ xóm đường thôn.

Cuộc sống ngày một thay đổi. Tôi vào Sài Gòn học tập và dường như đã quên đi có một loài hoa dân dã nở vào dịp Tết. Bây giờ, hoa nhiều quá, rực rỡ quá, nhưng toàn là những loài hoa lạ. Nhiều hoa, tôi chưa kịp hiểu nghĩa và cảm nhận được cái đẹp của chúng. Bên cạnh muôn vàn sắc hoa ấy, hoa vạn thọ - một loài hoa đặc trưng của ngày Tết phương Nam vẫn cứ hiện hữu đó đây. Cuối năm, trên chuyến tàu trở về quê hương, nhìn ra ngoài cửa sổ, tôi thấy những mảnh vườn, những góc sân rực rỡ đủ loại hoa nhưng vẫn thiếu loài hoa rất đỗi quen thuộc ấy. Nắng xuân dịu dàng, gió xuân mơn man khẽ rung rinh những đóa hoa vạn thọ. Tất cả như điệp khúc đẹp đẽ của ngày Tết quê hương.
Những ngày cuối tháng Chạp, đi ngang qua những chợ hoa, nhiều người chợt dừng lại, bồi hồi trước những khóm hoa vạn thọ, để rồi mong ước quay về với gia đình trong những ngày xuân sum vầy. Ai đi đâu rồi cũng muốn trở về nhà như vạn thọ cứ xuân về lại nở. Bông vạn thọ dáng không cao sang mà ai cũng tìm mua về cho xuân đến nhà. Cứ như thế, vạn thọ lặng lẽ đi qua bao mùa Tết phương Nam, lặng lẽ giữ cho phong vị ngày Tết đậm hồn quê.

15/2/2017

Diệp Trúc 

Theo https://blogradio.vn/