Trịnh nhạc sĩ có một bài hát nổi tiếng lắm, tựa đề là Tình nhớ. Bài hát buồn đến
mức có thể gọi là đỉnh của buồn (Gloomy Sunday còn thua xa). Từng chữ buồn, từng
câu buồn, từng ý buồn, từng lời buồn... Tình nhớ thì chắc chắn là nói về chuyện
nhớ một cuộc tình đã xa, hay nhớ một người đã xưa. Nhớ cái gì đã mất thì chắc
chắn là phải buồn (cho dù cái đã mất ấy là một cái ví với đầy đủ giấy tờ tuỳ thân bên trong, một chiếc xe cũ, một cái điện
thoại mới, hoặc là một cuộc tình)
Nhớ một cuộc tình xa hay một người xưa thì có đến ngàn thứ để mà nhớ (đương
nhiên phải trừ mấy người trí nhớ kém hoặc nhân cách kém ra, mấy người đó không
có chỗ trong cơ thể để đựng nỗi nhớ). Tình càng lâu dài càng nồng thắm thì càng
nhiều thứ để mà nhớ. Khả năng dùng chữ của Trịnh trong ca từ thì khó ai sánh kịp,
nên từng câu từng chữ trong bài hát đều nói về nỗi nhớ một cách chính xác đến độ
ai mà đã từng nhớ tình (xa) hay người (xưa) thì đều cảm thấy nao lòng khi nghe
ca sĩ hát, bạn mình hát, hay chính mình hát cái bài hát này (ngay cả khi giọng
hát của người hát có thể làm hàng xóm buồn... lòng dù chẳng nhớ ai cả!)
Cái câu đắt nhất trong bài hát có lẽ là cái câu mô tả về nỗi nhớ những lời người
(xưa) hứa hẹn: "... từng người tình bỏ ta đi như những dòng sông nhỏ, ôi
những dòng sông nhỏ, lời hẹn thề là những cơn mưa." Bỏ qua cái yếu tố
không được lãng mạn lắm là Trịnh có nhiều người yêu quá (đến độ nhớ một lượt cả
mấy nàng), thì quả thật không có cái gì có thể làm cho người thất tình buồn đau
buồn đớn bằng chuyện nhớ lại mấy cái lời hứa cái thời yêu thương còn tươi tắn mặn
nồng. Lúc ngồi một mình đâu đó trong trần gian, cảm nhận nỗi nhớ ngấm vào lòng,
ngấm vào tim, ngấm vào óc, ngấm vào máu vào thịt da... (tim và óc và máu thì
còn hiểu được, lòng với da thì mắc mớ gì mà cũng ngấm vào không biết, chẳng ai
suy nghĩ và cảm nhận bằng da với lòng cả!), người ta thường nhớ về những lời
mà người (xưa) đã hứa (mặc dù có khi mình cũng chẳng nhớ về những lời mình đã hứa
dâu}.
Các câu hứa thì chắc cũng na ná giống nhau cho dù đó là một cuộc tình thật hay cuộc tình giả (ấy, đừng vội nghĩ xấu, tình giả là tình trên phim với trong tiểu thuyết, chứ còn tình giả-dối thì không được tính là tình), tình ngắn hay dài, tình của trẻ con (đương nhiên không tính trẻ con học mẫu giáo rồi) hay của người cao tuổi.... Thường các câu hứa hay được nói nhất là "em (anh) sẽ yêu anh (em) suốt đời" hay "em (anh) sẽ yêu anh (em) mãi mãi" hay "em (anh) sẽ chỉ yêu mình anh (em) thôi" và một số câu nữa khác về ngôn từ nhưng ý cũng đại loại như thế. Lúc người đã xa tình đã qua thì mấy cái lời hứa này cũng... thăng hoa theo gió mà đi mất, để lại nỗi ngậm ngùi tức tưởi cho cái "người ngồi lại". Ngậm ngùi tức tưởi cứ như rằng tự cổ chí kim chỉ có mỗi mình thất tình, mỗi minh bị rơi vào quên lãng vậy.
Các câu hứa thì chắc cũng na ná giống nhau cho dù đó là một cuộc tình thật hay cuộc tình giả (ấy, đừng vội nghĩ xấu, tình giả là tình trên phim với trong tiểu thuyết, chứ còn tình giả-dối thì không được tính là tình), tình ngắn hay dài, tình của trẻ con (đương nhiên không tính trẻ con học mẫu giáo rồi) hay của người cao tuổi.... Thường các câu hứa hay được nói nhất là "em (anh) sẽ yêu anh (em) suốt đời" hay "em (anh) sẽ yêu anh (em) mãi mãi" hay "em (anh) sẽ chỉ yêu mình anh (em) thôi" và một số câu nữa khác về ngôn từ nhưng ý cũng đại loại như thế. Lúc người đã xa tình đã qua thì mấy cái lời hứa này cũng... thăng hoa theo gió mà đi mất, để lại nỗi ngậm ngùi tức tưởi cho cái "người ngồi lại". Ngậm ngùi tức tưởi cứ như rằng tự cổ chí kim chỉ có mỗi mình thất tình, mỗi minh bị rơi vào quên lãng vậy.
Trở lại câu hát của Trịnh nhạc sĩ, cái hay ho thâm thuý là chuyện so sánh những
người tình với "những dòng sông nhỏ" và những lời hứa với "những
cơn mưa". Mưa và sông có điểm chung là... nước, mưa từ sông mà ra rồi mưa
cũng trở về sông (hoàn toàn đúng định luật tuần hoàn của nước trong tự nhiên).
Hiển nhiên sông mà muốn tồn tại thì phải có mưa, nếu không mưa sông cạn mất còn
gì? Vì vậy, khi sông trôi xa thì phải mang những cơn mưa theo để mà tồn tại,
cũng như người (xưa) đã ra đi thì phải mang cả những lời hứa hẹn theo (để còn hứa
với người khác chứ!).
Dù vậy, cái điều đáng suy gẫm nhất là cho dù đã xa, những cơn mưa ngày xưa cũng
là những cơn mưa có thật, đã tưới tắm để cây cỏ đâm chồi nẩy lộc, trổ lá nở
hoa, để làm mát không gian... Cai ngày người (xưa) nói những lời hẹn thề đó, hẳn
cũng đã nói từ gan ruột (viết đến đây thì đã rõ là mấy cái cơ quan trong cơ thể
thứ nào cũng sử dụng để chứa tình yêu được hết, hèn chi người ta nói "yêu
hết mình"), như là sông mang nước của chính mình làm thành những cơn mưa.
Thế nên, nghe bài hát này, đừng vội nghĩ là Trịnh đang oán trách những dòng
sông. Có nhớ những dòng sông và tiếc những cơn mưa thì cứ, nhưng đừng để hận
thù len vào tim gan phèo phổi lòng ruột thịt da của mình. Những điều đã xa cũng
là những điều đã làm nên một phần đời trong quá khứ mà ở đó có dòng sông và những
cơn mưa nào đó làm cho cuộc đời mát mẻ hơn, nhiều lá hoa hơn.
Nghĩ đến đây, thấy bài hát cũng không đến nỗi buồn lắm. Sự bao dung và trân trọng
làm cho nỗi buồn nhẹ đi biết bao nhiêu.
Thôi thì sông cứ trôi đi nhé, và cứ mang những cơn mưa của sông theo cùng. Người
ngồi lại một chút nhớ sông, nhớ mưa, rồi sẽ... đi tìm một dòng sông khác (chứ
ngồi hoài ở bờ sông cạn khô thì không chết vì nóng cũng sẽ chết vì khát nước!).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét