Đọc bài thơ "Bẽn lẽn" của Hàn Mặc Tử

Đọc bài thơ " Bẽn lẽn" của Hàn Mặc Tử

Bài viết của Hồng Nga

          "Bẽn lẽn" là một bài thơ in trong tập " Gái quê" của Hàn Mặc Tử. Ai đã từng đọc thi phẩm này chắc sẽ phân vân tự hỏi: Nhân vật trữ tình là ai? Trăng hay Em? hay là chính tác giả?

          Ở khổ thơ đầu tiên ta thấy xuất hiện hình ảnh trăng:

          " Trăng nằm sõng soãi trên cành liễu

          Đợi gió thu về để lả lơi"

Đầy khao khát và chờ đợi. Trăng mang ham muốn rất trần thế của con người. Trăng không che giấu cái "lả lơi", cái khêu gợi cảm giác thân xác của mình. Trăng rất thật. Rất đáng yêu. Sau đó "Em" xuất hiện:

          " Hoa lá ngây tình không muốn động

          Lòng em hồi hộp, chị Hằng ơi"

Cả một không gian tình yêu tràn ngập, đến mức " Hoa lá ngây tình". Còn em thì "Hồi hộp" khi sống trong không gian đầy cảm giác xác thịt ấy. " Em" như cô thiếu nữ lần đầu biết yêu, lần đầu được nếm trái ngọt của tình yêu nên rất hồi hộp. Trong không gian đẫm tình yêu, trong ánh trăng tràn trề cảm giác ấy, "Em " buột miệng chia sẻ nỗi niềm với chị Hằng. Thật đáng yêu biết mấy...

          Ở khổ thơ thứ hai, " Em " nghe thấy tiếng lòng của mình thổn thức:

          " Trong khóm vi vu dào dạt mãi

          Tiếng lòng ai nói? Sao im đi?

Tiếng lòng ai bỗng nhiên im bặt khi nhìn thấy:

          " Ô kìa bóng nguyệt trần truồng tắm

          Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe"

Bóng Nguyệt đẹp là thế, khêu gợi là thế, dạn dĩ là thế... Cách quan sát và miêu tả ấy chỉ có thể là cách quan sát của một tâm hồn tràn trề nhựa sống, tràn trề ham muốn, với một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt. Cõi tiên của cung Hằng lại mang đầy hơi thở của cõi tục. Cái thanh khiết và cái dung tục của cuộc đời nhiều khi lại kết hợp và song hành đầy thú vị, nó thể hiện một qui luật tất yếu của cõi đời.

          Khổ thơ cuối cùng là tâm sự của " Em" . Người con gái" vô tình", và " bẽn lẽn" để gió hôn lên má lúc nửa đêm. " Gió" hay chính là ý nghĩ xa gần nào đó về sự khoái lạc trong một không gian trăng gợi cảm? Ý nghĩ ấy làm cô gái lo âu sợ lang quân biết được.

           " Em sợ lang quân em biết được

          Nghi ngờ đến cái tiết trinh em"

 Cô gái giữ mình đến cả trong ý nghĩ, muốn giữ trinh tiết của mình trong sáng một cách tuyệt đích. Cảm phục thay, và ngưỡng mộ thay.

          Bài thơ có rất nhiều tầng nghĩa, nó vừa là sản phẩm của cõi thế, vừa là sản phẩm của cõi siêu phàm, nên rất khó lí giải. Nhưng chắc chắn  người đọc  gặp ở đây một tâm hồn trong sáng, thành thật , khao khát được sống, được hưởng lạc thú trần gian, nhưng cũng tinh khiết và trinh bạch đến tuyệt vời. 

Tất cả những điều đó thi nhân gửi gắm qua hình tượng trăng và những lời tâm sự của " Em". Đọc bài thơ " Bẽn lẽn" ta càng hiểu hơn về nỗi đau của Hàn Mạc Tử và càng khâm phục vì nhà thơ không bao giờ ca thán để được sự thương hại của người đời. Cứ âm thầm như thế những khát khao....

            Chiều mưa 30-9-2009  

Hồng Nga