Về miền châu thổ Phố Hiến

Về miền châu thổ Phố Hiến

Lập thu, ban mai trong trẻo… Sắc thu điểm xuyết mọi cảnh vật như thổi hồn cho sự sống cựa mình duyên dáng trong cái nắng mỏng tang, huyền diệu của đất trời! Vâng, mùa thu quê hương!
Quê tôi Hưng Yên, vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng màu mỡ. Dòng sông dịu dàng ôm trọn vòng ôm Phố Hiến. Mùa thu, dòng sông giống như một dải lụa đào mềm mại, uốn khúc tạo thành giới hạn tự nhiên phía tây của tỉnh.Dòng sông cần mẫn chở phù sa cho đồng bằng cây cối bốn mùa tươi tốt! Tôi đứng đây lặng ngắm nhìn mảnh đất quê hương, tâm hồn dạt dào cảm xúc! Con tim ngân lên khúc hát tự hào:
Có nơi nào đẹp như nơi đây!
Một dải sông Hồng thắm sắc trời mây
Đỏ nặng phù sa, Hồng Hà màu mỡ
Quê Nhãn lồng rạng rỡ… mãi là đây!
Tác giả Minh Tâm
Mời bạn về thăm quê tôi vào một sớm thu sang, bạn sẽ ngỡ ngàng mê đắm trong cái sắc trời tinh khôi đầy sức sống của một vùng đồng bằng châu thổ. Từ bến Chương Dương (Hà Nội), du thuyền xuôi dòng sông Hồng phù sa cuồn cuộn, bạn sẽ đến một vùng quê trù phú, không gian thoáng đãng mà lắng đọng hồn quê thảo thơm, dung dị. Xuôi mái chèo trên dòng sông Mẹ khoảng chừng hai tiếng, bạn sẽ tới cụm đi tích đền Đa Hòa – Dạ Trạch, nơi lưu giữ câu chuyện truyền thuyết “Chử Đồng Tử – Tiên Dung”.
Truyện kể rằng: “Có một nàng công chúa không thích sống trong cảnh cung vàng điện ngọc, lầu son gác tía ở kinh đô mà lại thích du ngoạn khắp nơi để tìm hiểu đất nước…Có một chàng trai nghèo đến nỗi không có một mảnh khố che thân, hằng ngày phải ngâm mình dưới nước kiếm ăn… Một mối nhân duyên kì lạ nơi bờ lau bãi cát… Một chiếc nón úp lên đầu gậy, qua một đêm bỗng biến thành một tòa lâu đài… Thế rồi, cũng tòa lâu đài ấy qua một đêm bỗng bay lên trời để lại nơi đó một cái đầm (người ta gọi đó là Đầm Nhất Dạ) “Từ xưa, truyền thuyết “Chử Đồng Tử – Tiên Dung” vẫn lấp lánh trong tâm khảm chúng ta như một viên ngọc quý với vẻ đẹp trinh nguyên của buổi đầu lập quốc. Đến đây, bạn sẽ tận mắt chiêm ngưỡng vẻ đẹp của một miền quê bình dị mà mang đậm sắc màu huyền thoại.
Hàng năm, cứ vào tháng hai âm lịch, lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung được tổ chức ở đền Đa Hòa và Dạ Trạch. Đó là lễ hội cầu tình duyên cho đôi lứa đẹp lành! Đó cũng là bức tranh huyền thoại về hành trình của mối lương duyên đẹp đẽ, kỳ lạ giữa Chử Đồng Tử và Tiên Dung. Và, giọt nước định mệnh ngàn năm hoang hoải xưa đã làm nên một thiên tình ca bất tử để rồi từ đó, theo dấu chân tình yêu đẹp đẽ của họ, những đầm bãi cửa sông cứ dần hiện ra, hình thành một vùng châu thổ màu mỡ như dấu chân người Việt cổ từ trung du tiến dần về phía biển theo những nẻo đường phù sa…
Đắm mình trong không gian tâm thức dân gian miền phù sa châu thổ, bạn sẽ không ngần ngại bước tiếp theo dòng lịch sử đến với những di tích khác của mảnh đất Hưng Yên “địa linh nhân kiệt”! Từ Dạ Trạch, theo quốc lộ 39, bạn sẽ tới thành phố Hưng Yên để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Phố Hiến.
“Thứ nhất Kinh Kỳ, thứ nhì phố Hiến”. Phố Hiến phồn hoa chỉ sau Thăng Long kẻ chợ. Nơi đây được coi là “Đệ nhị danh thắng”, là một “Tiểu Tràng An” có lẽ cũng là bởi những nét đẹp văn hóa truyền thống mang sắc màu hoài cổ theo năm tháng. Được hình thành từ khoảng thế kỉ XIII, Phố Hiến nhanh chóng trở thành một thương cảng lớn của đất Việt, ngày càng nhộn nhịp, sầm uất vào thế kỉ XVII, XVIII. Đến Phố Hiến, bạn sẽ được đắm mình trong một không gian yên bình, mộc mạc đậm chất cổ xưa; bạn sẽ thấy tâm hồn mình an yên trong một cảm giác tự do, phóng khoáng thực sự; bạn sẽ mặc sức thả hồn vào không gian dung dị đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc bộ. Đặc biệt, mùa thu ngọt ngào, vào khoảng tháng 7 âm lịch, bạn sẽ được tận hưởng vẻ đẹp và hương vị thơm ngon của nhãn Lồng Hưng Yên nổi tiếng và hương sen thơm ngát cuối mùa…
Phố Hiến lung linh về đêm
Đầu tiên, bạn sẽ tới chùa Chuông rêu phong cổ kính với cổng tam quan và con đường trải dài lát đá xanh tráng lệ, những bậc cầu thang cùng cây cầu bắc qua ao “mắt Rồng”; những pho tượng cổ thập bát La Hán, bát bộ Kim Cương… Tất cả đều toát lên vẻ thâm trầm, cổ kính: Thanh bình tọa lạc giữa trời xanh Kim Chung Tự cổ mãi lưu danh Thâm trầm, cổ kính rêu phong đá Ngàn năm chuông dóng giữa an lành! Tức cảnh sinh tình, bạn cũng như tôi có thể bật ra những vần thơ như vậy. Tiếp tục cuộc hành trình, bạn sẽ đến với đền Mẫu trên đường Bãi Sậy, phường Quang Trung. Ngôi đền có cây đa cổ thụ hơn 700 năm tuổi tương truyền rất linh thiêng…
Trong quần thể di tích Phố Hiến còn có một ngôi đền cổ kính thờ tướng quân Phạm Bạch Hổ, một vị tướng nổi danh một thời, đó là đền Mây. Ngôi đền đã được dân gian ca ngợi: “Trăm cảnh nghìn cảnh không bằng Bến Lảnh, Đền Mây”. Và, sẽ là thiếu sót khi bạn không ghé qua Văn miếu Xích Đằng, nơi có 9 tấm bia lưu danh 161 vị đỗ đầu khoa bảng… Trời thu trong sáng rộn ràng, mời bạn đi thăm cây nhãn cổ vài trăm năm tuổi, bạn sẽ hồi hộp, sung sướng khi được thưởng thức những trái nhãn quý đã từng tiến Vua, dâng Chúa… Trong không gian bâng khuâng hoài cổ, bạn sẽ cảm thấy mình như đang đi trên chuyến tàu ngược thời gian tìm về quá khứ… Những hàng nhãn xanh ngắt rủ bóng xuống thời gian và dòng nước hồ Bán Nguyệt miên man hoài niệm như đồng điệu với tâm hồn người dân nơi đây. Họ là những con người thật thà, chân chất nhưng cũng rất thân thiện và hiếu khách. Giữa không gian thoáng đãng, mộc mạc mà nên thơ đó, bạn sẽ được thưởng thức những món ăn dân dã, bình dị nhưng không kém phần thú vị. Bạn sẽ bị mê hoặc bởi món bún thang lươn, món chả gà Tiểu Quan; sẽ bị quyến rũ bởi bánh cuốn Phú Thị, bánh dày làng Gầu, xôi gà Đông Tảo; sẽ cảm thấy ngọt ngào không thể cưỡng bởi món chè sen long nhãn…
Chiều đến, trong tiết trời thu nồng nàn nắng đẹp, tôi sẽ đưa bạn tới thăm làng nghề làm miến dong nổi tiếng ở Yên Phú (thôn Lại Trạch) và thăm trại gà Đông Tảo với những chú gà chân to ngộ nghĩnh mà cả thế giới cũng biết đễn mà trầm trồ khen ngợi…
Và cuối cùng, khi hoàng hôn đã ngả về phía cuối ngày, trước khi lên xe, bạn sẽ không quên mang về cho người thân mấy lít tương Bần đặc sản, vài chú gà Đông Tảo đẹp như tranh vẽ và một cơ số nhãn lồng thứ thiệt làm quà… Mùa thu đẹp mới bắt đầu, mong sao những đám mây mù Covid tan nhanh, trả lại cho chúng ta bầu trời sáng trong, lành mạnh… để tôi và bạn, chúng ta lại có dịp đi tới tham quan những miền quê tươi đẹp của Tổ quốc.
11/5/2021
Minh Tâm
Theo https://vanhocsaigon.com/