Làng Quy Lai vàdanh xưng "Làng tiến sĩ"
Vào dịp Festival Huế năm 2012, trên chuyến bay mang số
hiệu VN7075 của hãng hàng không Việt Nam Airline từ Huế vào Sài Gòn, Phú – người
đàn ông thông minh, lịch lãm may mắn được ngồi ghế cạnh Thanh – cô gái miền Tây
dễ mến và xinh xắn. Những lời thăm hỏi xã giao trên chuyến bay đã vô tình mang
họ đến gần nhau qua lời mời hẹn. 10h 30’, máy bay đáp xuống Tân Sơn Nhất, Phú –
Thanh lại đi chung chuyến taxi về quận Nhất, vì nhà Thanh và Công ty của anh đều
ở đó. Trước khi Thanh xuống xe vào nhà, Phú nhã ý mời Thanh café làm quen tại
High Lands Coffee Dinh Độc Lập. Thanh mỉm cười đồng ý.
Hôm sau, họ tới chỗ hẹn. Sáng Sài Gòn náo nhiệt, khung trời
tươi đẹp và dịu mát. Thanh vừa nhấm nháp thưởng thức ly “Sài Gòn café sữa đá” vừa
cởi mở:– Em là Thanh, quê ở làng Thạnh Hòa Trung Nhứt, xã Trung Nhứt,
huyện Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ. Ông bà nội em lên “Xì Gòn” lập nghiệp từ những
năm 1950 của thể kỷ trước. Ba mẹ em buôn bán bên Chợ Lớn. Còn em làm nhân viên
Marketinh của Công ty ATZ chuyên sản xuất phần mềm quản trị số.Đến lượt mình, Phú dí dỏm:– Anh có tên thường gọi là “Người Quy Lai”, sinh ra ở “Làng
tiến sĩ”. Nhưng tên khai sinh là Phú, quê ở làng Quy Lai, xã Phú Thanh, thành
phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế. Anh vào đây lập nghiệp chứ đâu may mắn làm công
dân quận Nhất ở “Xì Gòn” như em. Anh thành lập Công ty giáo dục chuyên tổ chức
các lớp/khóa giáo dục trí tuệ cảm xúc cho các bạn trẻ, lãnh đạo doanh nghiệp,
cơ quan và nhà quản lý giáo dục khắp các tỉnh, thành miền Nam.Thanh hơi rối rắm hỏi Phú:– Ủa! Sao anh tên khai sinh là Phú mà tên thường gọi là “Người
Quy Lai”?– Anh vừa sinh ra ở “Làng tiến sĩ” vừa sinh ra ở làng Quy Lai
à?– Hay là, quê nội anh ở “Làng tiến sĩ”, quê ngoại ở làng Quy
Lai nên anh có hai tên gọi khác nhau?Không!Nhấp ly café Robusta rang xay, với gọng Huế trầm ấm, Phú tự hào
giải đáp:– Thế này em ạ, anh là con dân làng Quy Lai rời quê vào Nam lập
nghiệp nên thường gọi là “Người Quy Lai” để luôn nhớ về quê hương bản xứ như
bao người dân Huế đi làm ăn xa nhớ về nguồn cội “Người nước Huệ”. Cũng như người
Việt mình làm ăn sinh sống khắp nơi trên thế giới, khi có ai đó hỏi, anh/chị
quê ở đâu? thì tất cả đều trả lời, “tôi là người Việt Nam”. Và cũng như em,
sinh ra ở Cần Thơ, vừa xinh lại thông minh nên anh gọi em là “Người đẹp Tây Đô”
vậy. Hì hì…Đình làng Quy Lai, xã Phú Thanh,
thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.Thú thật, anh luôn tự hào, hãnh diện với danh xưng “Làng tiến
sĩ” – làng Quy Lai quê mình. Đó là ngôi làng nhỏ, chỉ có 450 hộ với 2050 khẩu.
Người Quy Lai cổ kim đều lấy nghề nông làm trọng. Nhưng ẩn sâu trong văn hóa
làng vẫn là tinh thần hiếu học được gìn giữ, phát huy từ bao đời nay. Cũng như
đằng sau vẻ cổ kính, trầm mặc của di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc
gia Đình làng Quy Lai là niềm tin linh thiêng, trường cửu về vùng đất “học một
biết mười”.Thanh lại hỏi tiếp Người Quy Lai:– Thế tiêu chí nào để được công nhận danh xưng “Làng tiến sĩ”
vậy anh?Người Quy Lai nghiêm cẩn lần mở cuốn sách “Làng khoa bảng và
Danh nhân làng Khoa bảng Việt Nam” đưa cho Thanh xem và đáp lời tỉ mỉ:– Theo tiêu chí, làng nào có từ 10 người trở lên đỗ tiến sĩ
thì sẽ được công nhận là “Làng khoa bảng” hay còn gọi là “Làng tiến sĩ”. Theo
tài liệu điền dã của PGS.TS. Bùi Xuân Đính, hiện nay, cả nước chỉ có 20 làng
khoa bảng tiêu biểu được ghi nhận. Làng Quy Lai là một trong số ít ỏi đó.Dứt lời, Người Quy Lai cẩn thận mở danh sách 13 tiến sĩ làng
Quy Lai cho Thanh xem. Anh nhấn mạnh thêm, có 13/14 vị bảo vệ luận án tiến sĩ ở
các nước có nền giáo dục, khoa học tiên tiến: Mỹ, Pháp, Đức, Canada, Ấn Độ, Úc,
Hàn Quốc…Xem xong, Thành như trở thành người làng Quy Lại từ lúc nào
không hay. Thanh reo lên:– “Quy Lai is forever top”...!– “Quy Lai is forever top”...!– Quy Lai mãi đỉnh…!– “Quy Lai is forever top”...!– Quy Lai mãi đỉnh…!Rồi Thanh bỗng trầm ngâm, cảm giọng thỏ thẻ với Người Quy
Lai:– Hay là hè này, anh cho em theo anh về thăm làng Quy Lai với
nhé?Người Quy Lai trầm tư suy nghĩ một lúc, rồi lắp bắp: Lỡ, lỡ,
lỡ…!Thanh nhạy cảm phụ nữ vặn hỏi: Lỡ gì anh?– Người Quy Lai: Lỡ, lỡ, lỡ… à mà thôi!– Thanh: Lỡ cái gì? anh nói em nghe đi nào?– Người Quy Lai: Anh ngại lắm.– Thanh: Anh cứ nó đi.– Người Quy Lai: Lỡ khi dẫn em về thăm quê, bà con cô bác gặp
rồi hỏi “mang người yêu về cho ba mạ hả”, anh biết trả lời sao?– Thanh e ấp: Thì anh cứ trả lời, chúng con chuẩn bị in thiệp
hồng Phú Thanh gửi bà con cô bác rồi ạ!Lúc ấy, Phú nhìn Thanh bằng ánh mắt long lanh và cảm xúc dâng
đầy khó tả. Phú chợt thấy một đôi bồ câu hướng sáng vừa bay lên phía ngôi Đình
làng Quy Lai.Cổng làng Quy Lai, xã Phú Thanh,
thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.
|
DANH SÁCH 14 TIẾN SĨ LÀNG QUY LAI
|
18/5/2022
Trần Tố Thi
Theo https://vanhocsaigon.com/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét