Forsythia - Hoa nghinh xuân - Hoa đầu xuân
Hoa Forsythia - hoa đầu xuân - hay với tên mỹ miều hơn là hoa Nghinh Xuân: có nhánh thẳng như loại hoa ta gọi là “đào Trung Quốc”. Hoa forsythia màu vàng tươi có bốn hay năm cánh thon gọn, mảnh mai, hình chuông nở từng chùm bám dọc theo chiều dài của nhánh đúng vào dịp Tết Nguyên đán nên những người Việt xa quê ở Mỹ ưu ái gọi là “Mai Mỹ”.
Chúng mọc khắp nơi, hàng rào, xung quanh vuờn nhà, trên đường phố trong rừng…. Forsythia nở rất nhiều ở các xứ lạnh vùng Bắc Mỹ.
Trên một cành hoa forsythia cũng có thể có những hoa có 5 hay 6 cánh, nếu bạn thích đếm cánh hoa trong ngày đầu Xuân.
Một khoa học gia VN khi xa quê nhà, với vốn liếng của một nhà khoa học, ông thừa biết forsythia không phải là hoa mai. Nhưng còn cách nào khác hơn khi người ta nhớ quê, nhớ quay nhớ quắt cái sắc vàng óng ả dưới nắng mùa xuân, ông đã đón nhận những cành Forsythia là những cành hoa hoàng mai để tìm một chút hương xuân nơi đất khách.
Theo Wiki: Forsythia là một chi thực vật có hoa trong họ Oleaceae (họ olive). Có khoảng 11 loài, chủ yếu có nguồn gốc ở miền đông châu Á, nhưng có 1 loài nguồn gốc đông nam châu Âu. Tên gọi chung cũng là Forsythia; chi này được đặt theo tên William Forsyth.
Forsythia là những bụi cây rụng lá thường phát triển lên một tầm cao từ 1-3 m (3-9 ft), và hiếm khi lên đến 6 m (18 ft), với vỏ cây thô màu xám nâu. Lá mọc đối, thường đơn giản nhưng đôi khi có ba lá trong một cuống. Hoa Forsythia nở rộ vào đầu mùa xuân trước khi ra lá, màu vàng tươi sáng thành một tràng hoa, mỗi hoa có bốn thùy sâu, các cánh hoa nối nhau. Forsythia rất ấn tượng với thực tế vì họ có thể sản xuất lactose (the milk sugar). Lactose là rất hiếm khi thành lập vào nguồn tự nhiên khác, ngoại trừ sữa. Quả của nó là một viên nang khô, chứa nhiều hạt có cánh.
Có hai loài Forsythia chính được lựa chọn, đều đa dạng, và lai giống: Forsythia Suspensa and F. Vridissima... “Hai loài đều là thành viên của gia đình Forsythia”, Alice Coats viết; “chúng là loài đầu tiên được đưa vào vườn phương Tây từ vùng Viễn Đông và đều giữ một vai trò trong cây bụi vườn hiện đại”.
Forsythia Suspensa, lần đầu được chú ý bởi một người phương Tây, đã được nhìn thấy trong một khu vườn Nhật Bản của nhà thực vật học Carl Peter Thunberg, người xếp chúng (như hoa lilac) trong hệ thực vật Japonica của ông năm 1784. Thunberg liên kết với Dutch East India Company, và đưa Forsythia Suspensa đến Hà Lan đầu tiên, vào năm 1833. Ở Anh, khi Forsythia được cung cấp bởi vườn ươm Veitch ở Exeter, giữa thế kỷ này, Forsythia vẫn được coi là hiếm. Không phải tất cả các loại F. Supensa đều mọc rủ xuống, thường thấy treo trên bức tường chắn. Loài Forsythia mọc đứng tìm thấy bởi Fortune gần Pekin năm 1861 đã được phân loại là loài Forsythia Fortunei.
Khoảng thời gian Chiến tranh thế giới thứ nhất, một người săn thực vật phát hiện thêm một loài Forsythia ở Trung Quốc: F.Giraldian (tìm thấy ở Kansu, 1910) và F.Ovata (thu thập từ các hạt giống tại Hàn Quốc bởi EH Wilson ‘Trung Quốc) đã được đặc biệt làm hạt giống chính trong thế kỷ 20 pha giống Mỹ.
Forsythias là loài cây bụi được phổ biến vào đầu mùa xuân trong vườn hoa và công viên. Hai loài thường được trồng để trang trí là Forsythia × intermedia và Forsythiasuspensa. Chúng đều có hoa màu vàng. Chúng được trồng và đánh giá cao. Forsythia × intermedia thường phát triển từng bụi nhỏ, mọc thẳng đứng, và sản xuất hoa màu vàng thật tươi. Forsythia suspensa là loài cây bụi rất lớn, có hoa màu nhạt.
Forsythia thường được mang vô nhà vào mùa xuân sớm, vì thế muốn cho hoa Forsythia nở đúng dịp Tết Nguyên đán, ta có thể cắt cành đưa vào nhà trước Tết hai tuần, ngắt lá, tỉa bớt những nhánh khô trước khi cắm vào bình với nước âm ấm, ngập miệng bình và chờ hoa nở.
Vì nặng lòng với cố quê nên người Việt tha hương đã chưng những cành hoa Forsythia thay thế cành mai quê nhà và từ đó Forsythia đã có thêm tên tiếng Việt là “Mai Mỹ”.
Và như thế! đã bao năm qua từ con cái đến cháu chắt trong các gia đình người Việt tha hương dù ở nơi xứ người, nhưng khi các cháu thấy trong nhà rực lên một màu hoa vàng óng ả của “Mai Mỹ” là các cháu biết đã đến ngày Tết của người Việt mình.
Thật ra, Forsythia suspensa được xem là một trong 50 vị thuốc cơ bản trong y học cổ truyền Trung Quốc, tên tiếng Việt của Forsythia gọi là hoa Liên Kiều, vì hoa Forsythia có 4 cánh nối liền nhau.
Với tên Liên Kiều của Forsythia cũng thật có ý nghĩa vì Forsythia không những chỉ được dùng ở Bắc Mỹ như một loài hoa Tết của người Việt mà cả bên Châu Âu, Forsythia cũng đã được gọi là Mai Tây, Mai Canada… và với tên hoa Liên Kiều, cũng có nghĩa là một loài hoa Liên kết Kiều bào VN ở hải ngoại.
Hoa forsythia (người Việt ở Mỹ hay
gọi là hoa mai rừng hay hoa mai Mỹ)
Bài viết về hoa Forsythia này rất hay xin chia sẻ đến các bạn:
Mai Mỹ
THIỆU MINH
– Tết lại về. Đây là cái tết thứ ba của tôi trên xứ người. Tôi bước đi trong sân ngôi chùa VN nằm không xa mấy khu ở của người Việt để chờ đón giây phút giao thừa thiêng liêng đang đến, thỉnh thoảng tôi rùng mình giữa cơn gió lạnh ngắt tràn ngập không gian sân chùa.
Theo chân thằng bạn bước vào tòa chánh điện, màu vàng rực của hai bình hoa thật lớn đặt hai bên chánh điện làm tôi sững sờ. Thoạt trông, màu vàng tươi rực rỡ ấy giống như màu của hoa mai, nhưng nhánh và hoa nở từng chùm bám dọc theo chiều dài của nhánh thì chẳng hề giống hoa mai chút nào. Bước thật nhanh về phía bình hoa lớn đó, tôi ngắm kỹ từng cánh hoa thon gọn, mảnh mai đang bám từng chùm trên mấy nhánh cây dài khẳng khiu, màu vàng của hoa thật đẹp, tươi và rực rỡ chẳng hề kém cạnh hoa mai quê nhà.
Đứng chết lặng như kẻ mộng du trước bình hoa vàng rực, thằng bạn kề bên hích cùi chỏ vào tay tôi bảo: “Mai Mỹ đó, hồi chiều dì Năm tao cũng có mua ở chợ Randall (chợ thực phẩm của Mỹ) một bó rất đẹp mà có 10 đồng (USD). Dì Năm cũng mua cho tao một bó đang chưng trên bàn thờ ở nhà”. Tôi quay sang nhìn nó ngạc nhiên: “Sao mày biết đó là cây mai? Tao nhìn nhánh cây và cấu trúc của hoa thì chẳng thấy nét gì tương đồng với hoa mai cả, ngoại trừ màu vàng rực của hoa rất giống màu vàng của hoa mai”. Thằng bạn cười giả lả: “Ừ thì dì dượng tao gọi là mai Mỹ, tao nghe vậy cũng gọi theo, mà màu vàng của hoa nhìn rất giống hoa mai và nó cũng nở vào đúng mấy ngày Tết nếu trong đêm giao thừa mày đổ nước âm ấm vào bình hoa”.
Bước ra bãi đậu xe để về nhà sau phút giao thừa thiêng liêng. Màu vàng tươi rực rỡ vẫn lởn vởn trong đầu theo tôi về nhà, tôi cảm thấy lòng dường như ấm áp, giống như cảm giác của một kẻ tha hương quá lâu hôm nay lại ngộ cố tri. Chợt nhớ ai đó đã nói rằng người Việt chúng ta đi đến đâu cũng muốn mang theo trọn hình ảnh quê hương thân yêu và luôn cất giữ hình ảnh ấy trong tâm tưởng và trái tim mình.
Hình ảnh quê hương đôi khi chỉ đơn giản là một bát phở nóng nghi ngút khói, bên cạnh là đĩa giá sống trắng muốt, điểm trên đầu màu xanh tươi mơn mởn của rau húng quế và ngò gai…; hay trong những ngày sắp đến tết, bước chân vào các khu chợ của người VN là những dãy dài hoa cúc vàng rực thẳng tắp, phía trên là quầy hàng đựng đầy ắp những hộp bánh mứt truyền thống hay sâu bên trong chợ là các kệ hàng chất đầy bánh chưng, bánh tét cùng dưa hành củ kiệu nằm chờ những người nội trợ mang về nhà đặt bên cạnh mâm trái cây ngũ quả.
Và như thế, Tết của nhiều người Việt xa quê hương từ đây sẽ bớt phần cô quạnh và lạnh lẽo, vì trên mỗi bàn thờ tổ tiên hay ngay giữa phòng khách của ngôi nhà, bình hoa mai bằng vải đính trên những cành cây khô co quắp sẽ được thay bằng một bình hoa tươi vàng rực rỡ cho lòng người thêm ấm áp những ngày xuân.
Một tay lái xe, tay kia với lấy chiếc điện thoại di động bên cạnh, tôi bấm số gọi thằng bạn khi nảy: “Bạn, à! chợ Randall mà dì Năm mua bó hoa mai Mỹ ấy nằm ở đâu vậy?”.
Và thêm một bài viết về hoa Liên kiều - Forsythia rất cảm động của một người Việt xa xứ khác tại Thụy Điển:
Forsythia, loài mai vàng đất lạ
NTTK (Thụy Điển)
Ở mảnh đất châu Âu lạnh giá suốt mùa đông này, giữa trùng trùng gió lạnh và tuyết phủ, có một loài hoa tự trút hết lá, bung mình trỗi dậy và làm sáng bừng cả một góc trời đông báo tiết Xuân về. Đó là hoa Forsythia - một loài hoa như “cứu cánh” của những người con Việt Nam đón Xuân trên đất khách.
Trong những ngày tháng chạp lang thang trên những con phố thưa vắng người của Thụy Điển, tôi cố dõi mắt kiếm tìm trong những cửa hàng hoa những loài hoa quen thuộc ở quê nhà nhưng đều vô vọng.
Ngang qua những căn nhà có những chậu hoa bé xinh đặt bên khung cửa sổ sẻ chia cái đẹp với khách bộ hành, chợt thấy thèm làm sao sự hiện hữu của một chậu vạn thọ hay cúc vàng. Hoa châu Âu vẫn nhiều, vẫn đẹp và đủ sức làm cảnh sắc mùa đông bớt phần u ám nhưng với một kẻ tha hương làm trú khách trên đất này, tôi vẫn nhận ra những thiếu thốn lớn lao.
Rồi một buổi chiều cận Tết. Tôi được bạn dẫn đến một cửa hàng hoa ở khu chợ trời và nhìn thấy những cành như mai vàng với những nụ còn e ấp. Người thanh niên bán hoa cũng là một người Việt, như thấu hiểu lòng tôi, anh rất nhiệt tình bảo hoa này cũng nở hoa vàng, tương tự như mai ở Việt Nam và tết nào anh cũng mang về chưng trong nhà để cùng có Tết như Việt Nam. Anh cẩn thận viết cho tôi tên gọi của nó Forsythia và bảo thêm là nó có họ hàng với cây ô liu.
Tôi đã có những cành forsythia cho mình và cảm ơn người bán hoa như thể mình vừa được tặng một món quà quý báu. Tôi nôn nao chờ ngày forsythia bừng nở như thể mong chờ ngày Tết thuở ấu thơ.
Lên mạng tìm kiếm hình ảnh forsythia, tim tôi như thắt lại trước những cánh hoa vàng hệt như mai, cái sắc vàng như thắp nắng không lẫn vào đâu được. Rực rỡ đến nao lòng. Cánh hoa forsythia không đầy đặn như mai mà dài, mỏng và 4 cánh chuỗi ra như hình chiếc chuông. Ở giữa cũng có điểm xuyết nhụy vàng bé nhỏ.
Forsythia có lẽ còn giống mai rừng ở điểm không cần chăm sóc đặc biệt, thường mọc dại ven bờ rào hoặc trong những cánh rừng và cũng là loại hoa vàng báo hiệu mùa Xuân. Khác biệt là ở chỗ forsythia luôn tự mình trút sạch lá trước khi nảy nụ và đơm hoa.
Sau khi hoa tàn thì forsythia mới bắt đầu đâm chồi nảy lộc đổi cây thành màu xanh mướt. Forsythia còn là loài hoa thắp nắng của mùa đông giá lạnh trên một vùng đất bao la trải dài từ châu Âu sang châu Á và cả ở châu Mỹ.
Forsythia. Hôm nay, tôi chợt vui và ấm lòng khi mang được những cành hoa dại của châu Âu đem đặt trang trọng giữa phòng mình như một vật báu. Forsythia, xin mượn hình ảnh rực sáng và tỏa nắng kia để tôi được xuôi về quê hương trong tâm tưởng.
Forsythia, từ đêm nay, xin cho tôi về lại quê hương bằng sắc hoa vàng rực rỡ ấy… Xin cho tôi được gọi forsythia là mai vàng. Loài mai vàng đất lạ đã mang đến cho tôi - những người con xa xứ - thứ hương sắc quen thuộc của mùa Xuân, cho tôi được thở cùng nhịp thở mùa Xuân với quê nhà yêu dấu…
NTTK
Nguồn: tuoitre online
Theo https://hannahlinhflower.wordpress.com/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét