Bài thơ, bài hát - Tiếng Việt

BÀI THƠ, BÀI HÁT – TIẾNG VIỆT

 PHẠM THU HƯƠNG

 Chào các bạn,

Hôm nay mình mời các bạn nghe bài hát Tiếng Việt của nhạc sĩ Lê Tâm, phỏng thơ Lưu Quang Vũ nhé.

Nói về bài thơ “Tiếng Việt” của của nhà thơ, nhà viết kịch nổi tiếng – Lưu Quang Vũ, đạo diễn, NSND Đào Trọng Khánh, một người bạn thân thiết của Lưu Quang Vũ nhận định rằng: “Cùng với Trịnh Công Sơn, Ngô Thùy Yên, Lưu Quang Vũ là một trong số rất ít người làm nghệ thuật thể hiện được cái tình đậm đà, thắm thiết, đắng cay mà hồn hậu, nhân ái của Mẹ Việt Nam. Người làm thơ viết về quê hương thì rất nhiều, nhưng viết hay, thân thiết và xúc động như Lưu Quang Vũ trong bài “Tiếng Việt” thì rất ít”. (CAND)

Bài thơ được nhạc sĩ Lê Tâm mê từ lâu và được sáng tác từ năm 1996, nhưng gần đây ca khúc này mới được vang lên thành công với giọng hát Ngô Hồng Quang. Ngô Hồng Quang đã mang ca khúc này đi hát nhiều năm tại các nước châu Âu và được người Việt xa quê quan tâm, yêu mến. Năm 2012, ca khúc này được lên sóng ANTV trong chương trình “Giai điệu bạn bè” (giới thiệu nhóm M6).

Lê Tâm là nhạc sĩ sáng tác và là người đầu tiên thành lập Ban nhạc Đồng hồ báo thức được rất nhiều khán giả mến mộ. Hiện anh đang là hoạ sĩ thiết kế của Báo Công an Nhân dân, An ninh Thế giới và Văn hoá Văn nghệ Công an.

Dưới đây là 4 clip: Clip đầu được Ngô Hồng Quang, Lê Tâm cùng bạn bè hát trực tiếp trong chương trình “Giai điệu bạn bè”.

Clip thứ 2 được dựng với các diễn viên đều là bạn bè của nhạc sĩ Lê Tâm.

 Ở đó có cảnh ruộng quê với những nếp nhà cổ, chú bé tóc trái đào cùng vợ chồng trẻ và những người hàng xóm rất dễ thương. Mở đầu clip là đoạn hội thoại tình cảm giữa hai cha con khoảng 1 phút 20 giây và người bố trong clip chính là nhạc sĩ Lê Tâm. Sau đó là giai điệu êm ả của bài hát.

Thứ ba là Clip kể chuyện ‘Tiếng Việt’ bằng âm nhạc và tranh vẽ. 

Nhạc nền bài hát kết hợp tranh vẽ tạo ra thế giới hình ảnh sinh động, lý giải tiếng Việt không phải một khái niệm trừu tượng mà là tiếng mẹ ru, tiếng cha dặn, tiếng đàn, tiếng người nói qua đường mỗi sớm, cả tiếng suối heo may gọi về…

Clip cuối là bài thơ Tiếng Việt của nhà thơ Lưu Quang Vũ với giọng đọc của Vũ Thanh Sơn.

Còn đây là lời bài hát Tiếng Việt của nhạc sĩ, họa sĩ Lê Tâm và lời bài thơ Tiếng Việt nguyên gốc của nhà thơ, nhà biên kịch Lưu Quang Vũ.

Tiếng Việt – Nhạc: Nguyễn Lê Tâm; Phỏng thơ: Lưu Quang Vũ

Trái đất rộng bao thứ tiếng (í a)
Tiếng Việt quê ta, hồn nhiên lời nói thánh thót như lời ca (ơ) tiếng đàn
lời ca… tiếng đàn.
Mỗi (í a) sớm dậy thân thiết nghe bốn bề.
người (a í a) qua đường chung tiếng Việt cùng tôi.

Chưa thành chữ viết (í a) đã (í a) vẹn tròn lời nói
Vầng trăng cao, đêm cá (ơ) biệt tăm (ơ) sao mờ
biệt tăm… sao mờ…
Ôi tiếng Việt, như đất cày, như lụa.
Óng (í a) tre ngà, mềm mại như tơ.

Mát lịm tiếng SUỐI (í a) HEO (í) MAY gợi về đường xa
Một tiếng NHỚ (ơ) kìa nón ai thẳm xa (ơ) bên trời.
thẳm xa bên trời
Tiếng (í a) cha dặn khi lũ về bão dội,
cánh nôi mơ màng giọng mẹ à ơi.

Phiêu bạt xa lắc (í a) cuối bể cùng trời.
Người ơi! người có gọi khẽ tiếng Việt trong những đêm dài?
trong những đêm dài.
Ai (í a) lỡ đường quên giống nòi gốc nguồn,
trong (í a) tiếng Việt quay về cùng tôi!…

Tiếng Việt – Thơ: Lưu Quang Vũ

Tiếng mẹ gọi trong hoàng hôn khói sẫm
Cánh đồng xa cò trắng rủ nhau về
Có con nghé trên lưng bùn ướt đẫm
Nghe xạc xào gió thổi giữa cau tre.

Tiếng kéo gỗ nhọc nhằn trên bãi nắng
Tiếng gọi đò sông vắng bến lau khuya
Tiếng lụa xé đau lòng thoi sợi trắng
Tiếng dập dồn nước lũ xoáy chân đê.

Tiếng cha dặn khi vun cành nhóm lửa
Khi hun thuyền, gieo mạ, lúc đưa nôi
Tiếng mưa dội ào ào trên mái cọ
Nón ai xa thăm thẳm ở bên trời.

“Ðá cheo leo trâu trèo trâu trượt…”
Ði mòn đàng dứt cỏ đợi người thương
Ðây muối mặn gừng cay lòng khế xót
Ta như chim trong tiếng Việt như rừng.

Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói
Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ
Ôi tiếng Việt như đất cày, như lụa
Óng tre ngà và mềm mại như tơ.

Tiếng tha thiết, nói thường nghe như hát
Kể mọi điều bằng ríu rít âm thanh
Như gió nước không thể nào nắm bắt
Dấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh.

Dấu hỏi dựng suốt ngàn đời lửa cháy
Một tiếng vườn rợp bóng lá cành vươn
Nghe mát lịm ở đầu môi tiếng suối
Tiếng heo may gợi nhớ những con đường.

Một đảo nhỏ xa xôi ngoài biển rộng
Vẫn tiếng làng tiếng nước của riêng ta
Tiếng chẳng mất khi Loa thành đã mất
Nàng Mỵ Châu quỳ xuống lạy cha già.

Tiếng thao thức lòng trai ôm ngọc sáng
Dưới cát vùi sóng dập chẳng hề nguôi
Tiếng tủi cực kẻ ăn cầu ngủ quán
Thành Nguyễn Du vằng vặc nỗi thương đời.

Trái đất rộng giàu sang bao thứ tiếng
Cao quý thâm trầm rực rỡ vui tươi
Tiếng Việt rung rinh nhịp đập trái tim người
Như tiếng sáo như dây đàn máu nhỏ.

Buồm lộng sóng xô, mai về trúc nhớ
Phá cũi lồng vời vợi cánh chim bay
Tiếng nghẹn ngào như đời mẹ đắng cay
Tiếng trong trẻo như hồn dân tộc Việt.

Mỗi sớm dậy nghe bốn bề thân thiết
Người qua đường chung tiếng Việt cùng tôi
Như vị muối chung lòng biển mặn
Như dòng sông thương mến chảy muôn đời.

Ai thuở trước nói những lời thứ nhất
Còn thô sơ như mảnh đá thay rìu
Ðiều anh nói hôm nay, chiều sẽ tắt
Ai người sau nói tiếp những lời yêu ?

Ai phiêu bạt nơi chân trời góc biển
Có gọi thầm tiếng Việt mỗi đêm khuya ?
Ai ở phía bên kia cầm súng khác
Cùng tôi trong tiếng Việt quay về.

Ôi tiếng Việt suốt đời tôi mắc nợ
Quên nỗi mình quên áo mặc cơm ăn
Trời xanh quá môi tôi hồi hộp quá
Tiếng Việt ơi tiếng Việt ân tình…

Mời các bạn cùng nghe một bài hát đẹp cả về giai điệu lẫn ca từ này nhé.

Tiếng Việt – Ca khúc được thể hiện với Giọng hát Ngô Hồng Quang (hát chính và chơi nhị), Nguyễn Lê Tâm (hát bè chơi guitar), Nguyễn Thắng (sáo trúc), Nguyễn Đức Minh (đàn Kalimba) trong chương trình “Giai điệu bạn bè”.

Tiếng Việt – Clip được dựng với các diễn viên đều là bạn bè của nhạc sĩ Lê Tâm.

[HD] Tiếng Việt (Chuyện kể bằng âm nhạc và tranh vẽ)

Bài thơ Tiếng Việt. Tác giả Lưu Quang Vũ; Đọc: Vũ Thanh Sơn