Bến Nứa
Xóm chợ lá làng Thiên. Trời mưa tầm tã. Trước khi cho thuyền
rời khỏi bến, cô lái Phương còn nhìn lên bờ hỏi lớn:
- Ai về Viễn Trình thì xuống mà về.
Tiếng cô lạc mất trong tiếng mưa rì rào của buổi chiều tàn buồn
bã. Hôm ấy thuyền cô vắng khách. Cô đã cho thuyền đậu thêm một giờ nữa, nhưng
người về vẫn không thấy một ai.
Cô lái đò bèn nhổ sào gác trên mui rồi từ từ cho thuyền quay
lái. Ngay lúc ấy một cụ già hấp tấp chạy xuống bờ sông đưa chiếc dù lên cao gọi
lớn:
- Cô Phương ghé thuyền cho tôi về với.
Phương kéo nghiêng chiếc nón lá, nhìn lên bờ qua những dòng
mưa chi chít:
- Cụ Uẩn đấy à? Cháu tưởng cụ chiều mai mới về.
Vừa nói Phương vừa cho thuyền quay mũi vào bờ. Cụ Uẩn xách
đôi guốc trên tay, lội ra khỏi bờ chừng năm bước. Lúc thấy mũi thuyền gần cụm
vào bờ, cụ đưa một tay giữ lại. Đoạn cụ bước lên thuyền rồi chui vào trong mui.
Tiếng cô Phương đằng sau lái nói:
- Cụ cởi áo ướt vắt trên đây. Để nước mưa thấm vào người độc
lắm.
Tiếng nước mưa xối mạnh trên mui làm át cả tiếng Phương. Cụ Uẩn
không nghe rõ nên nhìn ra sau lái hỏi:
- Cô Phương hỏi gì thế?
Phương nhìn vào mui thấy cụ Uẩn cởi áo ra rồi nên nói tiếp:
- Cụ xem giùm thằng Nghển của cháu nó đã ngủ chưa?
Tiếng cụ Uẩn trong mui đáp ra:
- Rồi.
Phương lẳng lặng đưa mái chèo đẩy đều đều trên mặt nước. Thỉnh
thoảng cô lại đưa tay vuốt mấy dòng mưa chảy tràn trên mặt. Phương vừa chèo vừa
nhìn lên hai bên bờ hy vọng vài người khách chậm chạp còn đuổi theo thuyền cô.
Nhưng sau lũy tre cao ngọn, cô chỉ nom thấy vài ngọn đèn xanh đang rung rinh
trong bóng nhạt.
Trước đây hơn một năm, Phương cùng chồng làm nghề chở khách từ
chợ làng Thiên đến làng Viễn Trình. Hai làng cách xa nhau trên bốn mươi cây số.
Lệ thường cứ chiều nhổ sào, thì sáng mai vào khoảng tám giờ thuyền đã về đến Viễn
Trình. Làng Viễn Trình ờ gần biển, nên dân trong làng thường đem tôm cá ra chợ
Thiên bán.
Tất cả gia tài của hai vợ chồng Phương là một chiếc thuyền rộng
ba mũi, và đâu được bốn chục bạc. Lấy nhau được một năm thì Phương sinh thằng
Nghển. Mỗi lần ẵm Nghển trên tay, chồng Phương thường tươi cười nói với vợ:
- Thằng Nghển là cục vàng biết nói của tôi đấy mợ ạ.
Phương nhìn con, nhìn chồng, rồi một giọng ngây thơ nói rõ:
- Cậu nói làm tôi nhớ hồi còn đi học, thầy giáo có bắt tôi học
bài: Gà đẻ trứng vàng.
Chồng Phương âu yếm nhìn vợ rồi tự nhiên cười sung sướng.
Qua mùa đông năm sau, chồng Phương mang bệnh thương hàn rồi từ
trần. Nghển lúc ấy mới hơn hai tuổi.
Theo nghề xưa của chồng, Phương lại một mình đưa thuyền qua
ngày tháng.
Trời xẩm tối, thuyền của Phương đến đầu làng Mỹ Lý thì trời tạnh
mưa. Xa xa bên kia chân đồng làng Duyên Hải, đám mây đen dày đặc đã nứt nở ra dần
để lọt một thứ ánh sáng xanh rờn của mảnh trăng cuối thu.
Phương vừa chèo vừa cất giọng hò lanh lảnh:
Đi đâu cho thiếp theo cùng.
Đói no thiếp chịu lạnh lùng thiếp cam.
Phương tự nhiên cảm thấy lòng lạnh lẽo và buồn man mác. Cụ Uẩn
ngồi trong mui, với một giọng ngái ngủ hỏi sẽ:
- Cô Phương ơi! Thuyền đã đến đâu rồi cô nhỉ?
Phương nhìn lên đám lách um tùm hai bên bờ sông rồi đáp:
- Đến làng Đồng Yên rồi cụ ạ.
- Thật cô chèo mau quá.
Nghển nghe có tiếng động tự nhiên lồm cồm ngồi dậy khóc, cụ Uẩn
dỗ ngon dỗ ngọt một hồi lâu cũng không được. Cụ liền mặt thêm áo rồi bước ra
sau lái nói với Phương:
- Thôi cô vào ẵm cháu ngủ đi. Để tôi chèo cho.
Phương còn dùng dằng chưa chịu nghe.
- Ai lại để cụ chèo.
Trong mui tiếng Nghển lại khóc thét lên.
Cụ Uẩn giục:
- Cô đưa tay chèo cho tôi. Tôi tuy già nhưng chưa chắc trai
tráng đã chèo kịp tôi.
Phương từ chối cũng không được, nên đưa chèo cho cụ Uẩn.
Nghển thấy bóng mẹ đi vào thì khóc già hơn trước. Phương ẵm
con trong lòng nói sẽ:
- Thôi con ngủ đi, về đến làng Viễn Trình mợ sẽ mua kẹo cho
con.
Nghển được thể quay đầu vào ngực mẹ khóc lớn:
- Con không ăn kẹo.
Phương đưa tay vỗ nhẹ vào lưng con:
- Thế con muốn gì?
Nghển mếu máo:
- Thầy con đâu?
Rồi như mọi ngày, lúc nghe con hỏi đến cha Phương lại nói dối:
- Thầy qua chợ Sinh mua áo đẹp cho con.
Nghển lại vùng vằng đầu nũng nịu:
- Con không cần áo đẹp. Thầy con đâu?
Lệ thường đến lúc này, túng lắm Phương mượn một ngưới khách
trong thuyền vờ làm "thầy" để dối con. Lúc ấy Nghển mới chịu ngủ yên
bên người cha giả. Nhưng hôm ấy thuyền vắng khách, quanh quẩn chỉ có một mình cụ
Uẩn và Phương. Phương đang lúng túng chưa biết tìm kế gì thì Nghển đã khóc lớn:
- Thầy con đâu?
Phương kiên nhẫn dỗ con:
-Con nín đi. Mợ gọi thầy về đây.
Đưa đầu ra ngoài mui, Phương gọi lớn:
- Thầy nó đã về chưa, mau xuống thuyền chẳng thằng Nghển
không chịu ngủ.
Trong bóng tối của lũy tre xanh chạy dài theo Bến Nứa, tự
nhiên xa xa có tiếng người đáp:
-Tôi về đây. Ghé thuyền cho tôi về với.
Phương đang phân vân chưa biết người ta nói đùa hay nói thật,
thì cụ Uẩn đã từ từ cho quay mũi vào bến.
Một người vận âu phục, nhanh nhẹn xách va-ly bước xuống thuyền.
- Đâu, Nghển của tôi đâu? Sao nó lại không chịu ngủ.
Phương thấy người khách thì giật mình bẽn lẽn:
- Cậu Thảo đi đâu mà về khuya thế?
Thảo cũng vừa thấy Phương, nên cúi đầu ấp úng:
- Đò của cô mà tôi tưởng của ai.
Nghĩ một lát, Thảo tiếp:
- Tôi vừa xuống ga Mỹ Lâm về đây. Tôi về thăm thầy mẹ tôi.
Cụ Uẩn thong thả cho thuyền dời khỏi bờ rồi chèo xuôi theo
dòng nước. Mảnh trăng hạ tuần giây bụi vàng trên quãng đồng lúa ruộng. Phương ẵm
con ra ngồi trước mũi, gương mặt tự nhiên ửng hồng và đẹp một cách hiền hậu.
Tiếng nước reo hai bên mạn thuyền nghe nhẹ và êm. Nghển ngước
mắt nhìn Thảo một hồi khá lâu rồi thỏ thẻ:
- Đây là thầy phải không mợ?
Phương nhìn ra sông đáp sẽ, giọng ngượng ngập:
- Vâng.
Nghển đưa mắt trân tráo nhìn Thảo nói tiếp:
- Thế sao thầy không ẵm con?
Không để Nghển nói hết câu, Thảo đưa hai tay cất Nghển lên rồi
vụng về ẵm vào lòng.
Nghển sung sướng reo lên:
- Thầy mua kẹo cho con đâu?
Thảo cúi xuống mở va-ly rồi đưa cho Nghể một gói kẹo Tây:
- Kẹo cho con đấy.
Lúc nói đến chữ "con" lòng Thảo tự nhiên nghe êm êm
một cách lạ. Phương nói lảng qua chuyện khác:
-Độ này thầy làm ở đâu?
Thảo quay lại đáp:
- Tôi làm ở Sở Hỏa Xa. Hôm nay được mấy ngày nghỉ nên định về
thăm nhà.
Nghển vừa ăn kẹo vừa nhìn đàn đom đóm bay lập lòe hai bên bờ
sông.
Phương đứng dậy quay đầu nhìn phía lái hỏi:
- Cụ Uẩn đã nhọc chưa, để cháu ra chèo thay cụ.
Nghển đưa tay nắm chéo áo mẹ nân nỉ:
- Mẹ đừng ra chèo. Mẹ ngồi với thầy với con.
Phương cúi đầu nhìn xuống sàn thuyền, hai má đỏ như gấc. Dưới
ánh trăng, gương mặt của Phương trông hồng hồng tươi xinh như bằng sáp. Lòng Thảo
hồi hộp sẽ như cánh bướm.
Đằng lái tiếng cụ Uẩn đáp lên:
- Nước chảy xuôi nên chèo không mỏi. Lúc nào cháu Nghển ngủ sẽ
hay.
Nghển nhìn về phía sau lái hí hửng:
- Tiếng ai đấy mợ.
Phương xoa đầu con:
- Tiếng cụ Uẩn.
Nghển ngước mắt đăm đăm nhìn Thảo:
- Con sợ cụ Uẩn lắm.
Thảo tươi cười:
- Tại sao... con sợ?
Nghển nói nhanh không suy nghĩ:
- Vì cụ ấy có râu.
Thảo nhìn Phương mỉm cười.
Tuy người giả vờ làm thầy Nghển mỗi ngày mỗi khác, nhưng Nghển
chỉ hơi ngạc nhiên một chút rồi quen ngay. Vì những người ấy, người nào cũng vuốt
ve Nghển và nhất là cho Nghển quà bánh. Trước kia Nghển hỏi đến thầy là vì nhớ.
Chứ lâu nay, Nghển hỏi đến thầy là cốt để hỏi quà bánh thôi. Nghển thấy Thảo ăn
mặc sang lại vui vẻ nên thích lắm.
Con thuyền từ từ lướt nhẹ trên mặt nước, êm dềm như cái bóng.
Thấy thuyền đến, vài con ngan đang lội trên sông bỗng đập cánh bay thẳng vào
trong mấy hàng cây đen tối. Nước ngập xuống như mưa.
Thảo cầm bàn tay xinh xắn của Nghển trong tay mình rồi mỉm cười
nhìn Nghển đang cố gắng rút tay ra.
Phương chống cằm vơ vẫn nhìn mấy thửa ruộng chạy dài hai bên
bờ sông, lòng hơi thổn thức. Phương cũng không hiểu tại sao tối hôm nay lòng
Phương lại rạo rực tê mê như đống tro tàn men hơi lửa.
Mặt trăng lúc ấy đã lẫn hình trong đám mây đen.
Màu xanh bạc của màn sương bụi tỏa hai bên bờ sông đã biến ra
màu xanh lam. Bầu trời có vẻ nặng nề hơn trước.
Nghển tự nhiên nắm tay mẹ rồi từ từ kéo mạnh. Một lát sau,
Phương cảm thấy Nghển đang đặt tay mình trên da tay một người khác. Phương rùng
mình, toàn người rung sẽ, hơi thở mạnh và không đều.
Phương không dám quay mình lại, Nghển nói lớn:
- Đây mợ mở dùm ngón tay của thầy con để con kéo tay con ra.
Thảo cảm phải hơi lạnh ở da tay Phương truyền qua tay mình,
nên toàn người nóng bừng, tay chân rung nhẹ. Thảo như người bị thôi miên. Thảo
thả bàn tay Nghển ra rồi nắm bàn tay nhẹ mát của Phương. Phương cúi đầu nhìn xuống
mặt nước, hai má đỏ bừng. Nghển trùm hai bàn tay nhỏ xíu của mình ngoài bàn tay
Thảo rồi nói lớn:
- Thầy giữ chặt lấy. Đừng thả ra.
Thảo sợ cụ Uẩn nghe được nên quay lại hỏi:
- Tiếng chuông chùa nào đấy cụ Uẩn?
Thảo vừa nói dứt lời, một tiếng chuông chùa đã dìu dặt giữa
không trung, một tiếng ngân dài não ruột.
Cụ Uẩn che tay ngang trán nhìn mông ra xa rồi đáp:
- Tiếng chuông chùa Đồng Tâm.
Phương quay lại nhìn Thảo, hai người nhìn nhau mỉm cười rồi
cùng đưa mắt nhìn dòng sông sắp uốn mình trước mặt.
Nâm qua, ngày tháng qua. Nghển đã khôn lớn và không hỏi thầy
như trước nữa. Nhưng giữa đêm khuya, mỗi lần chèo thuyền qua Bến Nứa, Phương lại
cất tiếng hõi:
- Ai về Viễn Trình thì xuống mà về.
Nhưng đêm nào cũng như đêm nào, đáp lời Phương chỉ có tiếng chuông chùa Dồng Tâm ngân dài trên mặt nước.
Thanh Tịnh
Theo http://vietnamthuquan.eu/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét