Gió rừng thăm thẳm 20000

Gió rừng thăm thẳm 2

Cao Tâm đặt tờ báo xuống bàn. Vậy là kỳ 1 của phóng sự điều tra đã được báo đưa lên trang nhất. Cái tít “Tan hoang rừng phòng hộ Đăk Rút” Cao Tâm không phải nghĩ lâu bởi sự thật đau lòng nó đập ngay vào mắt khi xâm nhập thực tế. Rừng phòng hộ trải rộng cả ba tỉnh. Riêng trên địa bàn huyện biên giới mà Cao Tâm đang sống, diện tích rừng lên đến gần hai chục ngàn héc ta. Đây không chỉ như là một tuyến phòng thủ cho phần lõi rừng mà còn giữ mạch nước ngầm cho phần thượng du dòng sông Mai chảy xuôi về phía đồng bằng
CHƯƠNG X
Cao Tâm đặt tờ báo xuống bàn. Vậy là kỳ 1 của phóng sự điều tra đã được báo đưa lên trang nhất. Cái tít “Tan hoang rừng phòng hộ Đăk Rút” Cao Tâm không phải nghĩ lâu bởi sự thật đau lòng nó đập ngay vào mắt khi xâm nhập thực tế. Rừng phòng hộ trải rộng cả ba tỉnh. Riêng trên địa bàn huyện biên giới mà Cao Tâm đang sống, diện tích rừng lên đến gần hai chục ngàn héc ta. Đây không chỉ như là một tuyến phòng thủ cho phần lõi rừng mà còn giữ mạch nước ngầm cho phần thượng du dòng sông Mai chảy xuôi về phía đồng bằng. Băng qua con dốc dựng đứng luênh loang nắng, cơ man những vạt cây đổ ngổn ngang, nhiều gốc nhựa ứa ra còn ấm nóng. Đi tiếp vào phần lõi, đứng từ ngoài nhìn vào tưởng bạt ngàn rừng, thế nhưng khi vào tận nơi mới thật xót xa. Qua kẽ lá héo quắt queo nóng hầm hập, những ngọn lửa đỏ bầm tựa máu loang ra cả đám rừng rồi dát lên quầng mây một màu vàng tê tái. Những gốc cây nhẻm khói, xin xỉn, chằng chặt vết bằm toang hoác như mộ chí cắm trên la liệt nấm mồ cây bị thiêu sống. Cách một quãng rừng, đường đi lối lại cho xe công nông và xe máy độ chế chằng chịt dọc ngang. Những âm thanh hỗn tạp của động cơ cưa xăng, công nông, xe máy và cả tiếng người ời ời gọi nhau, tất cả y hệt như một đại công trường khai thác gỗ. Ngay ở bìa rừng, những vườn cao su, những vườn tiêu mới trồng cùng hàng chục ngôi nhà vội vã mọc lên vẫn còn thơm mùi gỗ mới. Thực sự hoang mang. Cửa rừng đã đóng chặt, dọc tuyến vành đai có đến bốn trạm gác của kiểm lâm và tám chốt tuần tra của lực lượng bảo vệ rừng phòng hộ vậy mà lâm tặc và dân di cư tự do vẫn qua lại một cách dễ dàng để khai thác gỗ và đốt rừng làm rẫy. Tại sao? Câu hỏi tưởng dễ mà loay hoay, nghĩ ngợi luẩn quẩn mãi Cao Tâm vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng. Muốn tìm hiểu ngọn nguồn trước hết phải gặp chủ rừng. Giám đốc rừng phòng hộ Tạ Liên vội bảo ba người đang dán mắt vào những quân bài giữa cái chiếu trải trên nền gạch đi ra ngoài khi nghe tin có nhà báo đến xin được gặp. Giám đốc Tạ Liên lúng túng nhét bộ bài vào hộc tủ rồi ngáp ngủ chảy cả nước mắt.
– Anh em trực đêm trực hôm vất vả quá, chơi vài ván ăn sáng, cà phê cho tỉnh ngủ nhà báo ạ.
Cao Tâm cũng đã từng nghe qua cái máu đỏ đen của giám đốc Tạ Liên. Biết là chống chế, nói tránh một cách khéo léo nhưng chỉ nhìn vào cái biểu cảm gương mặt của Tạ Liên, Cao Tâm cũng chẳng khó để nhận ra, nơi đây vừa có cuộc sát phạt đỏ đen.
– Anh có nắm được tình trạng phá rừng đang diễn ra ở đây không anh Tạ Liên?
Giám đốc Tạ Liên trố mắt nhìn Cao Tâm và lắc lắc cổ.
– Bậy bạ, làm gì có. Nhà báo nghe ai nói nhảm rồi.
Thật kỳ lạ cho giám đốc Tạ Liên. Chắc Tạ Liên nghĩ Cao Tâm mới chỉ nghe người ta nói rồi đến gặp mà đâu biết rằng, suốt mấy tuần qua, Cao Tâm đã ăn dầm ngủ dề trong rừng cùng những người dân bản địa đang đau đáu với nỗi đau máu rừng loang lổ chảy.
– Không phải là nghe mà là đã tìm hiểu, đã vào tận nơi rừng bị triệt hạ anh Tạ Liên ạ.
– Anh có bằng chứng gì không?
– Chả lẽ anh cần tôi cung cấp hình ảnh cho anh.
Giám đốc Tạ Liên đột ngột hếch mặt lên.
– Này ông Cao Tâm. Chủ rừng chúng tôi thường xuyên tăng cường công tác quản lý, bảo vệ nhá. Cho nên cái chuyện cháy rừng còn không xảy ra chứ đừng nói đến chuyện phá rừng. Không có đâu! Có khi các ông lại nghe một số đối tượng lâm tặc trước đây từng bị xử lý nghiêm khắc giờ phao tin đồn thổi với ý đồ xấu. Chứ thực tế không có đâu nhá ông. Nhà báo các ông, nhiều ông quen cái cái kiểu làm báo sa lon ngồi phòng lạnh viết bài.
Nói vậy là giám đốc Tạ Liên đã không tin Cao Tâm và còn có vẻ khinh miệt tư cách của người làm báo. Trong Cao Tâm nhói lên sự tự ái như chính mình bị xúc phạm. Cao Tâm đang trao đổi với ông ta, ông ta nói như thế thì đích thị là ám chỉ Cao Tâm rồi còn gì. Nhưng cần phải bình tĩnh và đàng hoàng, đĩnh đạc để cho ông ta thấy, những người làm báo như Cao Tâm rất có lương tâm và trách nhiệm với nghề chứ chẳng phải là phường đánh đấm, chuyên đi kiếm những đồng tiền dơ bẩn.
– Mời ông xem qua.
Cao Tâm mở máy ảnh và tua chậm từng hình ảnh. Gương mặt giám đốc Tạ Liên dần nheo lại rồi tím tái.
– Vâng vâng, tôi thấy rồi. Quả là có khi tôi không kiểm soát hết được. Anh ngồi, ngồi uống nước, rồi ta trao đổi tiếp. Ngồi xuống, ngồi xuống đi anh.
Giám đốc Tạ Liên thay đổi thái độ chỉ trong một nốt nhạc. Loại người này Cao Tâm cũng đã gặp. Thường đầu tiên các vị sẽ ra vẻ kẻ cả, nạt nộ để áp chế người khác. Nếu ai nghiệp vụ non hoặc yếu bóng vía là lãnh đủ. Cứ thế mà ấm ức cun cút ra về. Còn gặp người bản lĩnh, có trong tay những chứng cớ để chứng minh nội dung mình đặt ra, các vị nhũn nhặn ngay tắp lự.
– Này anh Tạ Liên, là người đứng đầu Ban quản lý rừng phòng hộ này, từ khi về đây, đã bao giờ anh đi khảo sát, tuần tra thực địa chưa?
Gương mặt giám đốc Tạ Liên hơi biến sắc nhưng kịp lấy lại bình tĩnh.
– Đời công tác của tôi gắn bó mấy chục năm với rừng rồi. Cuộc sống chúng tôi là rừng là rú. Nhưng quả thật do chưa sắp xếp được thời gian, với lại công việc nó bộn bề quá nên tôi chỉ mới thực hiện kiểm tra hoạt động của các trạm quản lý bảo vệ thôi chứ đi thực tế vào rừng được.
– Thế mà anh bảo những chuyện phá rừng mà chúng tôi đặt ra để trao đổi với anh, anh cho là bịa.
– Vâng vâng, cái này tôi chưa nghe anh em báo lên. Để tôi chỉ đạo anh em rà soát rồi sẽ trao đổi, thông tin lại với các anh.
Thất vọng với vị giám đốc này quá. Biết trao đổi vấn đề này với ai bây giờ? Chắc phải đến gặp hạt trưởng kiểm lâm huyện. Cán bộ văn phòng hạt kiểm lâm bảo hôm nay sếp đi họp trên tỉnh, cần thì gọi điện cho sếp thử coi. Cao Tâm sẽ gọi. Ai chứ hạt trưởng kiểm lâm là chỗ quen biết. Hạt trưởng là người rất chủ động trong việc gặp gỡ, trao đổi với các cơ quan báo chí. Ông vẫn hay siết chặt tay từng anh em phóng viên mà rằng các bạn hỗ trợ trong công tác quản lý, bảo vệ rừng nhiều lắm. Có gì cứ thông tin, không gặp trực tiếp thì qua điện thoại.
– A lo, Cao Tâm đó hả? Chú đang ở cơ quan anh à. Anh đang đi họp. Rồi,  chú cứ thông tin cho anh đi. Anh nghe. Anh sẽ rà soát và trả lời chú sớm nhất có thể nhé.
Cao Tâm thích cái phong cách làm việc như vậy. Nhanh gọn và đi thẳng vào nội dung vấn đề. Đúng hai hôm sau, hạt trưởng kiểm lâm đã điện thoại .
– Chú Cao Tâm này, tớ đã cho rà soát hết rồi. Đúng là muốn quản lý tốt không thể dựa vào báo cáo. Khi nghe chú phản ánh, tớ đã trực tiếp “vi hành” trong rừng trước rồi mới về làm việc với đơn vị chủ rừng. Nhưng không phải như chú phản ánh đâu. Cái mà chú thấy là dấu vết phá rừng từ năm ngoái. Vụ này đã xử lý rồi.
Cao Tâm định nói với hạt trưởng kiểm lâm rằng, chẳng lẽ ông không thấy những lóng gỗ vẫn còn ngổn ngang cạnh mấy đoạn đường mà bọn lâm tặc mới mở, chẳng lẽ ông không nghe thấy tiếng cưa xăng rền vang cùng tiếng gãy đổ xé gió ầm ào trong gió của cây rừng và không ngửi thấy mùi cháy sém của biết bao tầng cây bụi bị đốt trơ trụi để cày xới làm vườn, làm rẫy? Nhưng thôi. Người ta đã nói như thế rồi, Cao Tâm có nói nữa cũng vô ích. Đây sẽ là chủ đề cho loạt phóng sự điều tra trên báo nhưng để rộng đường dư luận và đảm bảo được tính khách quan, Cao Tâm sẽ phản ánh nội dung này với chi cục trưởng chi cục kiểm lâm tỉnh. Chi cục trưởng thân thiện nhưng thận trọng.
– Được, cho mình một ít thời gian để mình thành lập đoàn công tác liên ngành để đi kiểm tra thực địa. Kết quả thế nào sẽ thông tin đầy đủ cho báo chí các cậu.
Thế thì yên tâm rồi. Đoàn công tác liên ngành có nghĩa là nhiều thành phần, nhiều con mắt để quan sát và nhiều đầu óc để nhận định, đánh giá. Kết quả chắc chắn sẽ rất đầy đủ, chi tiết và khách quan.
– Các cậu ầm ĩ quá.
– Sao vậy anh?
– Thì đó. Đoàn kiểm tra đã xác minh cụ thể. Chỉ có hơn 2 mét khối gỗ bị xẻ để làm trụ tiêu, hiện cơ quan chức năng đang điều tra, xử lý. Các cậu thổi phồng lên là rừng đang bị xẻ thịt, tàn phá này nọ. Nói thế tội cho anh em chủ rừng và lực lượng kiểm lâm.
– Không! Bọn em đã đi thực địa và còn chụp nguyên bộ hình ảnh đây anh.
– Thôi, thôi. Anh nói chú nghe này. Chính thông tin phản ánh chưa đúng sự thật của báo chí các cậu đã làm nóng thêm tình hình và làm hoang mang tinh thần một số đơn vị làm công tác bảo vệ rừng.
Vậy là đã rõ. Không chỉ chủ rừng mà cả ngành kiểm lâm cũng thống nhất với nhau trong cách nhìn về vụ rừng phòng hộ Đăk Rut bị tàn phá. Họ nhìn nhận, đánh giá một cách vô cùng đơn giản, nhẹ nhàng và xem như là chẳng có gì phải ầm ĩ bởi mọi chuyện vẫn rất chi là tốt đẹp. Thế chẳng lẽ chỉ đến khi hàng ngàn héc ta rừng bị cạo trọc lóc thì mới là có chuyện hay sao. Mà cứ đà này rồi thì chưa biết. Thôi, hãy để báo chí lên tiếng.
– Alo, chú Cao Tâm đó hả?
– Vâng tôi đây.
– Anh, Tạ Liên Giám đốc rừng phòng hộ Đăk Rút đây.
– Vâng, chào anh. Có chuyện gì không anh?
– Anh tính hôm nay ghé thăm nhà chú tí! Chú có nhà không?
– Dạ, có việc gì cần trao đổi mời anh lên văn phòng thường trú trên tỉnh nhé anh.
– Không, anh muốn gặp riêng chú một chút mà.
– Dạ, em đang trên văn phòng thường trú! Mời anh lên đây cho tiện luôn ạ.
– Ờ, ờ, thôi, cũng được.
Hôm nay, giám đốc Tạ Liên ăn mặc bảnh bao. Bộ đồ veston thẳng nếp và chiếc cặp da cùng hộp quà. Tạ Liên nhìn quanh quất và mỉm cười khi thấy Cao Tâm.
– Chào chú Cao Tâm. Cơ quan mình mấy người chú?
– Dạ, chỉ có mỗi em. Xin mời anh uống nước.
– Vâng, vâng! Chú cứ để mặc tôi.
Nhã nhặn và thật thân thiện, giám đốc Tạ Liên chậm rãi.
– Chú Tâm này, nghe anh em nói, tôi mới biết vừa rồi nhà chú có chuyện buồn. Sáng tôi muốn ghé là để chia buồn với chú và thắp cho cô nén hương.
Nghe Tạ Liên nhắc đến H’Man, người vợ yêu thương vừa mất cách đây hơn tháng, lòng Cao Tâm lắng lại. Thực lòng, Cao Tâm rất sợ khi ai đó gợi nhắc đến vợ con. Điều đó làm Cao Tâm không đủ sức ngăn dòng nước mắt chực tuôn trào.
– Vâng, cảm ơn anh. Vợ con em vắn số anh ạ.
– Đau thương quá. Xin chia buồn với chú nhé! Thôi thì không ghé nhà được thì cho anh gửi hộp bánh thắp hương cho hai mẹ con cô ấy. Mong chú đừng từ chối.
Không. Cao Tâm sẽ không từ chối. Một chút lễ vật để đốt cây hương lên bàn thờ H’Man và Bống là tấm lòng thành. Điều đó Cao Tâm phải cảm ơn Tạ Liên mới đúng. Nhưng ngoài chút lòng thành đó, việc Tạ Liên đến đây còn có mục đích gì nữa không?
– Dạ, em xin nhận tấm lòng của anh. Xin cảm ơn anh nhiều.
Gương mặt giám đốc Tạ Liên giãn ra vui vẻ. Hai tay xoa xoa.
– Này chú. Hôm rồi công việc nó căng thẳng, tính anh lại bỗ bã, bộc trực. Có gì mong chú bỏ qua cho anh tí. Hơn nữa vừa rồi đi thực tế với đoàn kiểm tra của chi cục kiểm lâm mới biết đúng là rừng có bị phá. Nhưng ít lắm chú ạ, có hơn 2 khối gỗ thôi, mà gỗ tạp dân người ta xẻ về làm trụ tiêu ấy mà. Anh đọc kỳ 1 bài phóng sự điều tra của chú trên báo rồi. Căng quá! Huyện và tỉnh đang chỉ đạo rốt ráo về vụ này. Anh biết có kỳ 1 chắc chắn sẽ có kỳ 2. Chú dừng lại dùm anh cái. Coi như anh có món nợ ân tình với chú.
– Đúng rồi anh ạ! Em đã xong kỳ 2. Ở đây tụi em là nhà báo, tụi em chỉ phản ánh những vấn đề bức xúc đang diễn ra để các cơ quan chức năng nhìn thấy rồi có hướng giải quyết, đem lại niềm tin cho nhân dân thôi, chứ chẳng có ý đánh đấm ai cả.
– Anh biết, anh biết rồi. Nhưng chỗ này, giúp anh đi chú! Nói thật, nó cũng rất khó cho bọn anh. Chú biết rồi đấy, đâu chỉ mỗi chỗ anh bị phá đâu. Chỗ nào mà rừng chẳng bị phá. Để anh rút kinh nghiệm, tăng cường quản lý, bảo vệ chú ạ.
– Vâng, để em cân nhắc sao cho hợp lý. Nhưng em cũng nói thật. Phóng viên bọn em tâm sáng, lòng trong, bút sắc. Không sợ cường quyền và bạc tiền đâu.
Giám đốc Tạ Liên cảm ơn rồi tươi cười, nhẹ nhõm ra về. Hộp bánh của giám đốc Tạ Liên. Cao Tâm khẽ cầm lên. Đúng là hộp bánh cũng rất bình dân, chắc Tạ Liên nghĩ tính cách Cao Tâm cũng đơn giản, cái quan trọng nhất vẫn là chữ tình. Nhưng còn cái gì đây nữa. Ồ, phong bì. Một cái phong bì dày cộm. Không phải ít đâu. Nếu như chỉ năm ngoái thôi, với bọc tiền này thì có khi H’Man vẫn còn ở lại với Cao Tâm chứ chưa đi với Bống đâu. Chừng này tiền rồi Cao Tâm có thể mượn thêm để đưa H’Man ra nước ngoài chữa bệnh. Cao Tâm cũng đã từng rối trí, từng nghĩ phải làm cái gì đó bằng nghề nghiệp của mình kiếm thật nhiều tiền để chữa bệnh cho vợ nhưng rồi tính đi tính lại làm không được. Làm bồi bút cho ông doanh nghiệp nào thì không thể bởi ba cái chuyện viết bài tâng bốc, nịnh bợ chưa bao giờ có trong từ điển nghề nghiệp của Cao Tâm, còn mượn danh nhà báo để đi vòi các doanh nghiệp, các cơ quan chức năng hay cá nhân có vấn đề, đó lại là chuyện đạo đức và lương tâm nghề nghiệp. Nếu anh sa chân vào những chuyện đó anh không chỉ đánh mất mình mà có khi còn phải lĩnh hậu quả. Mà với một người trí thức, còn gì nhục nhã, ê chề hơn là bị đuổi khỏi ngành và chịu sự trừng phạt của pháp luật. Nếu cầm cái phong bì này của Tạ Liên đồng nghĩa với việc Cao Tâm phải giữ im lặng, làm ngơ chuyện rừng đang bị xẻ thịt tan hoang ở nơi Tạ Liên làm giám đốc. Nếu làm vậy, những người dân đang quan tâm đón đọc kỳ 2 họ sẽ nghĩ gì? Nếu dừng chuyện này ở đây nghĩa là Tạ Liên đã thành công trong việc bịt miệng một tiếng nói của sự thật, của lương tri và trách nhiệm. Rồi ông ta có nhìn lại mình để mà sửa chữa những khiếm điểm trong việc chỉ đạo bảo vệ rừng không hay chỉ củng cố thêm cho ông ta cái triết lý, cứ có tiền là mua được mọi thứ, để rồi ngày một u mê trong tính toán và cao ngạo trong suy nghĩ? Và nếu nhà báo nào cũng cứ thầm thì cảm ơn những bọc tiền rồi suốt ngày luẩn quẩn, viết những thứ tầm phào và nhạt nhẽo ai cũng biết chỉ để hoàn thành trách nhiệm với tờ báo của mình thì còn gì là chiến sĩ trên mặt trận đấu tranh cho một xã hội tốt đẹp hơn. Không được. Tiền thì ai cũng muốn, ai cũng thích nhưng phải là do chính sức lao động của mình kia. Còn tiền này là tiền của sự mua chuộc, tiền của cám dỗ và tội lỗi. Cao Tâm sẽ gọi Tạ Liên lên trả nguyên xi bọc tiền. Biết rằng chắc chắn Tạ Liên cũng sẽ ngạc nhiên nhưng kệ. Đó là việc mà Cao Tâm phải làm trước khi viết tiếp kỳ 2: Trách nhiệm thuộc về ai?
Trong sáu anh em trai, Cao Tâm là đứa duy nhất được cha mẹ cho theo học hết cấp ba và dồn mọi hy vọng vào ngưỡng cửa đại học. Ông Thảnh cha Cao Tâm bảo.
– Cả đời tao đánh vật với đám ruộng, cái cày. Mấy thằng anh mày cũng thế. Cực nhọc như trâu bò. Còn mày, tao cho ăn học thành tài. Không nên cơm nên cháo thì liệu hồn với tao.
Khổ, Cao Tâm cũng đã nói với cha bao lần rồi. Học lực có hạn, với lại để nuôi ăn học suốt mấy năm đại học không đơn giản tí nào đâu.
Ông Thảnh gườm gườm:
– Thế mày muốn gì?
Cao Tâm đáp bâng quơ.
– Con cũng chẳng biết.
Ông Thảnh trố mắt ngạc nhiên.
–  Ơ cái thằng này. Rồi ông Thảnh ngẫm ngợi: Thôi, để tao hỏi bác Cả, bác ấy nhiều chữ nghĩa, hiểu biết hơn lũ nông dân chúng tao.
Không rõ bác Cả nói với ông Thảnh thế nào nhưng sau đó ông nhất quyết bắt Cao Tâm thi vào Cao đẳng sư phạm. Làm ông giáo là hay nhất. Sạch sẽ, đàng hoàng, mọi người kính nể. Niềm vui của vợ chồng ông Thảnh cũng vơi dần theo thời gian khi Cao Tâm loay hoay chẳng kiếm được một chỗ dạy nào ở quê nhà. Còn đâu chỗ mà dạy, hợp đồng còn không có nói gì biên chế.
Ông Thảnh thở dài.
– Thế là mất toi mấy vụ lúa của tao. Nông dân lại trở về với gốc nông dân.
Kể cũng chán, một anh chàng sư phạm văn như Cao Tâm thử hỏi tìm được công việc gì hơn là gõ đầu trẻ. Một tháng, nửa năm rồi một năm, bà Thìn mẹ Cao Tâm nhìn con ái ngại. Ông Thảnh bảo.
– Kiếm cái việc gì mà làm đi, làm gì cũng được, đi đâu cũng được. Mày để ông già, bà cả nuôi mày thế này à.
May mắn cho Cao Tâm, thằng Đại Úy bạn cùng xóm đã vào tận Tây Nguyên làm ăn thỉnh thoảng vẫn liên lạc.
– Trong đó có chỗ nào dạy học không mày, giúp tao với. Ở ngoài này thất nghiệp dài dài, ông bà già suốt ngày thở ngắn, than dài tao ngán quá.
– Ủa, vậy á. Tao thì thế đếch nào mà xin, để tao hỏi đại ca Trường xem nhé.
– Anh Trường Râu á?
– Ừ, ông giờ là đại gia ở đây, quan hệ rộng, để tao hỏi cho.
– Ừ, giúp tao.
Mấy hôm sau, thằng Đại Úy điện, bảo có chỗ. Nhưng hơi cực tí. Nơi này miền biên giới, chịu được không? Được quá đi chứ! Làm thằng trai, sức dài vai rộng ngại gì gian khó. Bà Thìn sụt sịt.
– Dễ mất thằng con. Vào nơi rừng thiêng nước độc.
Ông Thảnh gạt phắt đi:
– Bà cứ hay lo vớ lo vẩn. Hàng nghìn hộ dân người ta đi kinh tế mới trong đó thì sao. Bà tưởng chỉ mỗi con bà chắc.
Năm đó Cao Tâm hai mươi ba tuổi.
Lớp học nằm bên đồi hun hút gió. Sáng sáng khi màn sương mỏng tang như dải lụa ôm ấp những triền núi xa xa, vẫn còn nghe tiếng những con thú đi ăn muộn lạc bầy kêu khàn trong sương lạnh. Phân hiệu chỉ có ba lớp. Cao Tâm được phân công chủ nhiệm lớp năm. Những buổi lên lớp, những hôm rảnh rỗi được đi câu cá cùng đồng nghiệp dọc con suối mát trong cũng xua dần đi cái cảm giác cô lẻ, nhớ nhà. Hai mươi em học sinh là hai mươi niềm vui cho một thầy giáo trẻ như Cao Tâm. Ẩn sâu bên trong rụt rè, ái ngại là một bầu trời hồn nhiên như cây cỏ. Bầu trời ấy tỏa ra từ những đôi mắt nhung tròn to thăm thẳm. Nhất là H’Man. Một cái tên thật lạ.
– Em bao nhiêu tuổi?
– Mười lăm rồi thầy ơi.
– Trời, sao mười lăm rồi mà còn học lớp năm.
– Từ bon em ra trường xa quá nên cha mẹ em không cho em đi. May có phân hiệu này nên em mới được đi học đấy!
– Thế có muốn học cao lên nữa không?
Má H’Man ửng đỏ.
– Dạ muốn lắm, nhưng không biết đâu.
H’Man bỏ lửng câu nói làm Cao Tâm ngẩn ngơ.
Ông Y Tuân cha H’ Man khề khà bên ly rượu.
– Mình định cho con H’Man nó cưới chồng thầy giáo à. Năm tới đây nó mười sáu rồi.
– Không, phải cho em nó học tiếp thôi bác. Ai lại lấy chồng ở cái tuổi ấy.
– Nhưng học sao được. Từ đây ra thị trấn những ba mươi cây số. Mình không đưa đón nó được.
– Bác cứ yên tâm, sẽ có cách.
– Vậy thầy giúp nó nha! Mình già rồi, chịu thôi.
Con đường bụi đỏ quánh lên ngày Cao Tâm đưa H’ Man ra thị trấn nhập học. H’ Man chỉ lên tán cây lác đác vài nhánh hoa đỏ rực bên mé đồi.
– Đố thầy biết, đó hoa gì?
– Hoa gạo chứ hoa gì. Ở quê thầy, người ta tôn kính và sợ sệt cây gạo lắm. Thần cây đa, ma cây gạo.
– Dạ, bon làng em gọi là Pơ lang. Mùa này hoa Pơ lang đã nở hết rồi. Chỉ còn lác đác thôi. Mà người đồng bào em quý hoa Pơ lang lắm. Hoa biểu trưng cho tình yêu và sự đợi chờ của người con gái.
H’Man nói rồi khẽ nhìn sang Cao Tâm. Cao Tâm trở nên lúng túng.
– Ra ngoài đó tập trung học cho tốt. Có gì khó khăn báo cho thầy biết.
H’Man lặng im. Một cảm xúc là lạ dâng lên trong lòng Cao Tâm. Cái cảm xúc chưa từng có kể từ khi Cao Tâm vào với miền bazan đất đỏ. Cứ chiều thứ bảy Cao Tâm lại nhìn về phía cuối đường vắt qua thung vắng. Ba năm. Cao Tâm và H’Man đến với nhau hồn nhiên như đám cỏ tranh xanh ngăn ngắt sau cơn mưa đầu mùa.
Có lần H’Man thủ thỉ:
– Em thi vào sư phạm tỉnh nhé.
– Ừ được đó em! Học rồi về trường thầy dạy luôn.
Đôi mắt trong veo của H’Man bừng sáng.
Năm đó H’ Man thi đậu cao đẳng sư phạm. Học xong, may mắn H’Man lại được tuyển về dạy học ngay chính ngôi trường vùng biên mà H’Man đã học cấp hai. Ở đó có thầy giáo Cao Tâm. Cuộc sống cứ vậy trôi đi, Cao Tâm và H’Man thành vợ thành chồng. Mối tình mà nhiều thầy cô và những người trong bon làng vẫn xem là chuyện cổ tích. Một thời gian sau, vợ chồng ông Y Tuân bị bạo bệnh mất. Vậy là H’Man phải cáng đáng cả việc nương rẫy. Hai bàn tay H’Man sạn chai và gò má xạm nắng, nhưng đôi mắt H’Man vẫn hiền và đầy yêu thương mỗi giây phút thảnh thơi nghe Cao Tâm nổi hứng đọc thơ.
H’Man vẫn gọi Cao Tâm là thầy. Cũng tội. Dường như trong thẳm sâu H’Man vẫn mang mặc cảm khi cha mẹ Cao Tâm ở ngoài quê lạnh lùng, buồn bã bởi con dâu chẳng phải là một cô gái người Kinh. Nhưng rồi, sự hiền dịu, chân thật của H’Man cũng làm ông Thảnh, bà Thìn dần nguôi ngoai.
Có lần H’Man thút thít trong xúc động.
– Vậy là em đã vượt qua được nỗi sợ lớn nhất trong đời. Nỗi sợ bị cha mẹ chồng ghẻ lạnh. Được ở bên thầy, được sống ở bon làng mình, thế là hạnh phúc rồi. Nhọc công làm gì nữa mà tìm kiếm.
Cao Tâm lấy tay quẹt nước mắt cho H’Man mà thấy cổ họng mình nghèn nghẹn.
Bên cạnh làm thơ, Cao Tâm viết bài cộng tác với tờ báo tỉnh. Một năm rồi hai năm, bài viết của Cao Tâm đều đặn in trên báo tỉnh rồi được tặng giấy khen cho thành tích cộng tác viên tiêu biểu. Cái lần đấy, cái lần mà Tổng biên tập gọi cho Cao Tâm, vui thì vui nhưng Cao Tâm cũng phải nghĩ thật nhiều.
– Cậu chuyển về đầu quân cho báo đi. Theo dõi và đọc bài vở của cậu, tớ thấy rồi. Báo rất cần những người như cậu.
Phải cân nhắc. Nói gì thì nói, đã gần chục năm gắn bó với ngôi trường vùng biên này rồi. Nói tẻ nhạt thì chẳng phải nhưng cái cuộc sống cứ quẩn quanh một chỗ rồi đến lúc nào đó nó cũng nghèo vốn sống và sự hiểu biết đi. Nhưng nếu lên tỉnh làm phóng viên lại phải xa H’Man, xa con Bống thì sao mà chịu nổi. Rồi lại làm anh cán bộ đầu tuần lên cơ quan, cuối tuần về với bon làng. Nhưng chắc chắn, làm báo, dù là báo địa phương đi chăng nữa, Cao Tâm sẽ được trải nghiệm, được tiếp xúc, được tìm tòi và thể hiện được phẩm chất, năng lực, niềm đam mê viết lách. Chuyện này, Cao Tâm không thể quyết định, phải hỏi H’Man cái đã. Nếu H’Man ủng hộ thì sẽ chuyển, còn không thì ở lại làm anh cộng tác viên viết dăm ba bài theo cảm hứng cũng được.
Nghe Cao Tâm hỏi, niềm vui dâng trào lên khóe mắt H’Man.
– Tuyệt quá! Em tin sẽ có ngày này mà. Đây là cơ hội đấy thầy ạ! Mẹ con em luôn ủng hộ thầy.
Vậy là Cao Tâm trở thành anh phóng viên báo tỉnh. Lúc đầu được giao viết mảng văn hóa xã hội nhưng một thời gian tổng biên tập điều động sang bộ phận kinh tế nông lâm. Những chuyến đi thực tế khắp muôn nơi, mọi nẻo trên địa bàn tỉnh, những lần đi cơ sở điều tra theo thư bạn đọc, những buổi phỏng vấn lãnh đạo tỉnh đã dần tạo nên một Cao Tâm vững vàng, sắc sảo mà lại nghiêm túc, hết sức hết mình cho nghề nghiệp. Nhiều phóng sự điều tra dài kỳ của Cao Tâm đã được lãnh đạo tỉnh hoan nghênh và được trao giải thưởng. Vậy mà có những bài Cao Tâm vẫn không đăng nổi ở ngay tòa soạn báo mình. Những bài đó, Cao Tâm đã phải đi khảo sát, điều tra và thu thập hàng đống tài liệu, rồi lại thức trắng biết bao đêm để nghiên cứu văn bản, quy định của pháp luật về những nội dung liên quan. Tổng biên tập nhiều lần trầm ngâm.
– Tớ biết, đây sẽ là những phát súng bắn thẳng vào công cuộc phòng chống tham nhũng, tiêu cực đấy nhưng không được đâu cậu ạ. Tớ vừa nhận ý kiến chỉ đạo cấp trên.
– Đây là những chuyện cần phải làm rõ để tỉnh có hướng chỉ đạo vào cuộc chứ anh.
– Chịu, cậu không muốn tôi ngồi ở ghế này nữa à?
Thế thì chịu thật. Đã mất cả mấy tháng cho loạt bài phóng sự điều tra về thực trạng phá rừng và những mặt trái của việc sử dụng đất có nguồn gốc nông, lâm trường. Bây giờ lại phải vứt sọt rác sao?
– Hay thế này. Để tôi giới thiệu cho cậu gửi bài lấy bút danh cộng tác với báo trung ương.
Cảm ơn Tổng biên tập. Ông ngồi vào cái ghế thủ trưởng cơ quan báo chí của tỉnh chưa lâu. Khi lên, ông đã xây dựng nên một tờ báo địa phương rất có uy tín trong cả nước. Bên cạnh kinh phí được tỉnh cấp, ông còn nhanh nhạy tìm kiếm các nguồn thu cho báo từ quảng cáo cho đến phối hợp thực hiện chuyên trang rồi tăng lượng phát hành. Bởi vậy, đời sống anh em không còn mang tiếng nghèo như người ta thường hay nói khi nhắc đến nghề làm báo nữa. Tiền đồ, sự nghiệp ông còn ở phía trước, ông phải cân nhắc. Không thể vì một vài bài báo gây ảnh hưởng đến một ai đó có vị trí quan trọng ở tỉnh để rồi ảnh hưởng đến sự nghiệp của ông. Vậy nhưng với một nhà báo dám hết mình với nghề như Cao Tâm, nếu ông không để Cao Tâm phát huy hết năng lực và tâm huyết của mình thì chính ông cũng cảm thấy có lỗi. Báo tỉnh ông không thể đăng nhưng ông có thể giới thiệu ra báo trung ương.
Và giờ thì Cao Tâm nổi tiếng cả tỉnh rồi. Các bài phóng sự điều tra của Cao Tâm luôn được theo dõi sát sao và các cấp ngành, địa phương có sự chỉ đạo kịp thời để vào cuộc xử lý ngay theo phản ánh của bài viết. Nhưng điều đó đồng nghĩa áp lực ngày một lớn đối với Cao Tâm. Nếu viết có gì thiếu chuẩn xác hoặc sơ sểnh một cái, người ta sẽ làm to chuyện để trị ngay. Tổng biên tập vốn nhìn xa trông rộng. Nếu để Cao Tâm tiếp tục ở tờ báo, sớm muộn gì ông cũng vạ lây. Tốt nhất cứ giới thiệu chuyển qua làm phóng viên báo trung ương thường trú. Cao Tâm vừa phát huy hết được khả năng của mình vừa phần nào đó đỡ áp lực cho chính tờ báo tỉnh.
– Có khi chú chuyển qua làm báo thường trú hay hơn Cao Tâm ạ.
Cao Tâm cũng đã nghĩ, nghĩ thật nhiều về chuyện này. Muốn phát huy được hết tiếng nói của báo chí nhất là ở những vụ việc liên quan đến tiêu cực cần phải là báo trung ương, báo địa phương vướng lắm. Hơn thế, làm báo thường trú sẽ có thời gian cho bản thân và cho gia đình. Với Cao Tâm lúc này, vợ đang bệnh, con còn nhỏ. Ước gì, ngày ngày được cạnh vợ con. Bên báo trung ương họ cũng đã đặt vấn đề với Cao Tâm rồi. Họ bảo, nếu Cao Tâm đồng ý, họ sẽ đề xuất với báo địa phương.
– Vâng anh! Có gì nhờ anh giới thiệu và giúp đỡ ạ.
Tổng biên tập như cởi được nút thắt trong lòng, vỗ vai Cao Tâm thật mạnh.
– Ok chú, anh không giúp chú thì giúp ai.
***
H’Man sẽ vui lắm khi Cao Tâm báo tin rằng chuyến công tác đầu tiên trong ở vai trò anh phóng viên thường trú báo trung ương trên địa bàn tỉnh đã thành công. Phải chuẩn bị cái gì đó để lát về nhà còn liên hoan với H’Man và con Bống. Đây rồi, cái món vịt nướng sả riềng mà hai mẹ con mỗi lần nhìn thấy cứ xuýt xoa và nuốt nước bọt. Hai con thế này có mà ăn ốm. Vậy mà vừa về đến con dốc đầu ngõ điện thoại đã reo.
– Anh Cao Tâm phải không? Anh ra bệnh viện huyện ngay. Vợ con anh đang cấp cứu ngoài này.
Cao Tâm vội quay xe, phóng một mạch ra bệnh viện huyện trong sự tột cùng của hoảng hốt và sợ hãi. Cao Tâm mụ mẫm đến ngây dại khi nhìn thấy H’Man hôn mê sâu trong phòng cấp cứu. Còn con Bống thì nằm đó, gương mặt tái nhợt và lạnh lẽo. Hai tai rỉ máu. Bống đã ra đi. Đó là ngày rằm tháng Giêng, gió bắt đầu vãn.
H’Man phải nghỉ dạy một thời gian để bình tâm lại. Cao Tâm cũng chẳng còn đủ sức để chửi bới hay nhiếc móc gã xe ôm vượt đèn đỏ đã cướp đi mạng sống của con Bống. Món quà quý giá nhất mà H’Man tặng Cao Tâm đã mất rồi, còn cần chi nữa. Cao Tâm đâm ra sợ hãi mỗi khi rằm tháng Giêng tìm về. Khi đó H’Man hết đờ đẫn ngồi một mình trước di ảnh con lại lần giở những dòng thư con viết nguệch ngoạc trên tờ giấy học sinh bỏ vào túi áo mỗi lúc Cao Tâm đi công tác xa. Lá thư cuối cùng, Bống viết đúng vào buổi sáng của cái ngày định mệnh khi Cao Tâm chuẩn bị cho chuyến công tác. “Bố kính mến! Sáng nay bố lại đi huyện. Vậy là phải đến đêm con mới gặp được bố rồi. Bố nhớ đi xe máy cẩn thận nhé. Bố nhớ phải đem áo mưa nữa kẻo cảm lạnh đấy. Khi đó mẹ lại càu nhàu thì con không nói giúp bố nữa đâu! Con phải đi học rồi, yêu bố lắm!”. Đã mấy lần Cao Tâm định mang thư hóa hết cho con nhưng H’Man bảo: “Đừng! Mình chẳng giữ được chút gì của con cả, coi như những dòng thư là kỷ vật con để lại”.
Những đêm dài. Dường như H’Man đã ngủ, Cao Tâm sẽ sàng nằm bên cạnh. Thân hình gầy quắt của H’Man như dán lấy tấm ga giường. Hai hốc mắt trũng xuống, hơi thở nặng nhọc. Cái căn bệnh quái ác thật. H’Man vốn khỏe mạnh là thế mà đổ bệnh khi nào chẳng hay. Phải mổ lần nữa thôi. Bác sĩ đã nói rằng khối u của H’Man đã lan sang dây thanh bên cạnh. Phải mổ gấp nếu không cái khối u sẽ chèn vào đường thở. Có khi H’Man chưa chết vì ung thư mà chết vì tắc nghẽn đường thở đột ngột. H’Man khẽ trở mình, đưa cánh tay gầy gò nhưng ấm áp đặt lên má Cao Tâm: “Đã lâu lắm rồi em không làm nhiệm vụ của một người vợ. Tội nghiệp cho thầy! Thầy buồn lắm phải không?”. H’Man nén tiếng thở dài: “Hay thầy cứ đi ra ngoài, em không ghen, không trách thầy đâu, nhưng nhớ cho nó an toàn, không thì mang phải bệnh mà tội!”. Cao Tâm muốn gào lên. H’Man thật quá đáng, đã bao năm chồng vợ chả lẽ H’Man cho rằng Cao Tâm là hạng người suốt ngày chỉ nghĩ đến chuyện sinh lý đàn ông ư? Chẳng lẽ Cao Tâm là kẻ nhẫn tâm với một người vợ đang chống chọi lại thần chết như thế này ư? Không. Không. Cao Tâm chỉ biết dụi đầu vào bờ ngực H’Man mà nghe những nhịp đập dẫu yếu ớt mà đầy yêu thương.
H’Man lại thều thào.
– Em sẽ không mổ nữa đâu thầy nhé. Đã mổ hai lần rồi, mổ lần nữa cũng tốn tiền vô ích thôi. Con đã gọi em rồi, nó đang chờ em. Em chỉ tiếc là không thể sinh cho thầy thêm một đứa con nào nữa.
H’Man lại lẩm cẩm rồi. Cứ nói những lời tiêu cực. Nhà đó, rẫy đó, Cao Tâm sẽ bán hết. Có H’Man sẽ có mọi thứ. Cao Tâm đã mất con, bây giờ nếu mất nốt H’Man thì đời còn lại gì nữa đây.
– Không, em không mổ nữa. Em hiểu được điều gì đang đợi em phía trước. Dù chữa bằng con đường nào thì kết quả cuối cùng vẫn về một đích, chỉ là nhanh chậm mà thôi.
Cao Tâm lấy tay che miệng H’Man lại. H’Man đừng nói nữa. Cao Tâm không cầm nổi nước mắt đâu. Không mổ thì chuyển qua thuốc nam vậy. Người ta đồn đại ông thầy ở miền núi phía Bắc có tài chữa ung thư. Cao Tâm sẽ đưa H’Man ra đó. Biết đâu gặp thầy, gặp thuốc. H’Man nhất quyết không chịu đi. Cao Tâm phải năn nỉ, thuyết phục mãi. Dường như không muốn để Cao Tâm phải đau lòng hơn nữa, H’Man cũng gật đầu để cùng Cao Tâm lên chuyến xe ngược ra Bắc. Ở đó, người bệnh tứ phương đổ về. Già có, trẻ có, nam có, nữ có. Đó là những hình hài méo mó đớn đau đang từng ngày chống chọi với tử thần. Cao Tâm chợt rùng mình. Lẽ nào rồi một ngày H’Man cũng sẽ như họ. Ông thầy lang nhíu mày khi bắt mạch.
– Nặng đấy, giai đoạn cuối. Anh chị biết rồi, thuốc của tôi là dĩ độc trị độc. Phúc phần tổ tiên tốt thì được, không thì đành chịu đấy nhá.
Nghe thầy phán, đôi mắt mệt mỏi của H’Man nhíu lại. Những tiếng rên la của người bệnh như bám riết lấy Cao Tâm. Có người tắt thở mà chưa kịp để thầy lang bắt mạch. Mỗi ngày trôi qua, trong cái không gian về chiều tai tái miền sơn cước, Cao Tâm và H’Man phải chứng kiến sự ra đi của từng người, từng người một.
– Cho em về đi, có chết em cũng phải chết ở nhà.
H’Man muốn được ghé qua trường lắng nghe tiếng đọc bài của học sinh, tiếng giảng bài của Thanh, của Nhàn, của chị Mến. Nhưng H’Man ngại sự thương cảm của đồng nghiệp và lời hỏi han tíu tít của đám học trò. Cảnh tượng đó H’Man không chịu được. Ừ, vậy để Cao Tâm đưa H’Man qua trường. Bước chân yếu ớt của H’Man đứng lặng yên ngoài cửa sổ lắng nghe thanh âm của một buổi học bài rồi nở nụ cười. Nụ cười nhoèn nhoẹt nước. Trên con dốc thoai thoải, Cao Tâm chở H’Man từ trường về nhà, những vạt dã quỳ cuối mùa bung sắc vàng ruộm trong gió mơn man.
Những buổi ngồi làm việc ở văn phòng thường trú của Cao Tâm trở nên lê thê và mệt mỏi. Phải làm sao đây, phải làm sao để chữa bệnh cho H’Man? Sao những người khác cũng đứng lớp như H’Man, cũng bụi phấn và bụi bảng lại không bị mà H’Man lại dính ngay cái căn bệnh quái ác ấy? Cao Tâm lại mở mạng Google tra thông tin về phương pháp chữa bệnh. Hàng trăm nghìn kết quả. Từng thông tin như những mớ bòng bong rối rắm, giăng mắc, không biết lối nào mà lần, mà gỡ. À đây rồi: Bệnh viện X đã tìm ra phương pháp mới có khả năng chữa khỏi ung thư thanh quản. Tuyệt vời! Cao Tâm lưu vội bài báo. Tin cực vui. Đúng là cuối đường hầm tối tăm luôn có những tia sáng để hy vọng. H’Man ơi, tin vui cho mình đây rồi.

Nhà vắng lặng, vắng lặng đến lạnh lẽo. H’Man nằm bất động. Bên cạnh là cuốn nhật ký chưa kịp gấp lại. “Ngày… tháng… năm. Viết cho con gái. Bống thương! Thời gian thấm thoắt tròn hai năm con xa mẹ cha và mọi người. Vậy mà với mẹ thì vẫn nghĩ như mới ngày hôm qua. Rõ mồn một! Con vẫn vậy là cô công chúa bé nhỏ trong lòng cha mẹ. Những dòng thư con viết cha mẹ vẫn mang theo người. Hình ảnh con luôn trong tâm trí mẹ cha dù có bao nhiêu năm đi nữa. Vì con là tình yêu lớn nhất của cha và mẹ mà! Bống ơi! Sao số phận lại nghiệt ngã và tàn ác thế con nhỉ? Sao số phận lại cướp mất con khỏi vòng tay mẹ cha? Mẹ thật có lỗi với con! Nếu như hôm đó, mẹ đón con trễ thêm chỉ một chút thôi thì con đã bình yên rồi! Chắc là con oán trách mẹ lắm phải không? Mẹ biết, hằng đêm con vẫn về với mẹ, vẫn áp đôi má ấm vào người mẹ và con còn vuốt lên mái tóc đã chớm bạc của cha. Cha con. Vẫn vậy, yêu mẹ từ khi còn thầy giáo miền xuôi lên vùng biên dạy học và cho đến bây giờ vẫn yêu mẹ như những ngày xưa. Dù cha con không nói nhưng mẹ biết, trong sâu thẳm cha buồn lắm, cô đơn lắm. Mẹ sợ nếu một ngày mẹ đi theo con thì liệu cha con có chịu đựng được điều đó hay không? Mẹ chỉ mong sao, rồi sau này cha con sẽ gặp được một người phụ nữ tốt, người phụ nữ có thể xoa dịu vết thương lòng của cuộc đời bất công mà cha đang chịu đựng. Mẹ rất muốn viết nhiều, nói với con nhiều. Chuyện hai mẹ con mình thì có bao giờ nói hết đâu con nhỉ? Mà thôi, hãy để lòng mẹ lắng lại vì hiện giờ mẹ nhớ và thương con quá… Hãy chờ mẹ con nhé! Mẹ sẽ đến với con… ”.
Cao Tâm chênh chao, lảo đảo bước hẫng vào một không gian đầy những gió. Gió đang cuốn H’Man trôi về phía đại ngàn xanh thẳm. Nơi đó có một hình hài thoắt ẩn thoắt hiện như là Bống thiên thần nhỏ của Cao Tâm.
Tranh của họa sĩ Hoàng A Sáng
CHƯƠNG XI
 
Cứ mỗi khi gần đến bữa trưa hay trời đổ bóng về chiều, khi một mình lẻ bóng lão Bá lại ngậm ngùi nhớ về những tháng năm còn Lụa. Khi đó, lão đã háo hức biết mấy, trông chờ biết mấy một hôm không phải tiếp khách quan trọng để về với Lụa, về với cái gian bếp ấm cúng và cái dáng vội vàng mà nhanh nhảu, miệng nói, môi cười, hai bàn tay thoăn thoắt chuẩn bị bữa ăn của Lụa. Thằng Hòe là đứa rõ nhất tâm trạng của lão. Hòe muốn lắm, muốn được nhìn thấy lại một lão Bá uy nghiêm, đường bệ trên cơ quan và một lão Bá rất đỗi đời thường khi về với Lụa. Nhưng điều này quả là khó. Nói là khó nhưng không phải không làm được. Nhân việc tháp tùng lão đi họp ở tỉnh, Hòe đã chủ động gợi ý.
– Anh ạ! Hôm nay mình lên trên thành phố ăn sáng, còn sớm ghé uống cà phê luôn. Em biết có cái quán hay hay.
– Thôi, ăn uống dưới này xong rồi đi. Trên đó chắc gì ngon bằng.
– Mình không thử đổi gió một hôm à anh.
Lão Bá cười. Cái thằng lắm chuyện. Đâu mà chẳng thế. Đâu cũng là ăn với uống cả. Nhưng thôi, thì cứ nghe theo nó.
– Ừ, tùy mày.
Cà phê Chung Tình ngay cạnh quán phở. Khách ăn sáng xong tản bộ qua Chung Tình thưởng thức cà phê luôn. Tiện là thế nên khách khá đông vào mỗi buổi sáng dù chỉ là cái quán bình dân. Phở dở ẹc vậy mà thằng Hòe bảo là ngon. Đúng là cái thằng chẳng có tí nào gọi là tinh tế về ẩm thực. Đừng nói là cà phê còn dở hơn cả tô phở nữa nhé. Lão Bá ngước lên nhìn cái biển hiệu: Cà phê Chung Tình. Một cái tên rất là gợi. Nhưng đừng lòe lão, lão chẳng lạ cái kiểu tên kêu như pháo nhưng thực tế lại chả ra cái mẹ gì. Cà phê Chung Tình, hì hì.
Thằng Hòe mời lão ngồi xuống bộ bàn ghế ở góc sau quán, từ đây có thể trông ra cái hồ mờ mờ sương sớm.
– Ối, anh Hòe, anh vẫn nhớ quán em sao?
Hòe cười khẩy rồi ngước lên ra vẻ tưng tửng.
– Đâu chỉ mỗi tôi. Ai mà chẳng nhớ nếu từng một lần đến với Chung Tình.
– Dạ, em cảm ơn anh! Hai anh uống gì để em chuẩn bị ạ.
Cái giọng nói khá mượt, dễ nghe. Lão Bá quét một lượt từ chân lên đầu cô chủ quán. Cái ngực tấn công, cái mông phòng thủ, lại eo ót thế này không dễ kiếm ở phố núi này đâu.
– Giới thiệu với em, đây là sếp của anh. Hôm nay sếp lên tỉnh họp.
– Dạ, em chào anh. Cảm ơn anh đã ghé quán em. Nhớ ủng hộ em nghe anh.
Lão Bá cười không nói mà nhìn thẳng vào mắt em chủ quán. Mắt hơi ti hí nhưng bù lại có cặp lông mày lá liễu. Tóc mai buông đều trước trán. Kiểu đàn bà này là làm điêu đứng bọn đàn ông lắm đây. Ừ. Thử hỏi câu xem sao.
– Ủa, quán đông mà mỗi em phục vụ à?
– À dạ, có thêm hai phục vụ bàn cho em nhưng các anh là khách quý đặc biệt nên em sẽ tự tay làm ạ.
À, cô nàng này rất biết ăn nói và cũng rất biết nhìn người đây.
– Em chung tình lắm hay sao lại đặt tên quán là Chung Tình?
– Ôi, anh tinh tế thật. Em tên là Chung Tình nên em lấy đặt tên cho quán luôn anh ạ.
– Chung tình hay tình chung?
– Dạ! Anh nói thế tội em. Em đã có ai đâu mà chung với riêng anh. Nếu có thì em sẽ giữ làm của riêng thôi. Không cho ai chung vô hết.
Khi Chung Tình đi vào quầy pha chế, thằng Hòe ghé tai thì thầm.
– Gái tân đấy anh ạ.
Xinh đẹp, khéo léo như này mà vẫn chưa chồng con á. Lão thấy hơi tò mò và thích thú. Thì ra cái thằng Hòe nó nằng nặc bảo phải lên trên tỉnh ăn sáng là vì cái này đây. Cái thằng vậy mà tâm lý ra phết. Lão thấy phấn chấn, vui vui. Thưởng thức ly cà phê lại được em chủ quán xinh đẹp pha chế, bưng bê và hầu chuyện thì còn gì sung sướng bằng.
Và rồi lão háo hức với quán cà phê Chung Tình. Mỗi lần hội họp ở tỉnh hay có việc đi qua về lại, lão vẫn bảo tài xế ghé Chung Tình. Cũng như thằng Hòe, tài xế biết ý thường chở lão vô quán rồi xin phép được đi công việc, khi nào lão về, chỉ cần nhá máy, tài xế sẽ có mặt.
– Xinh đẹp như em mà vẫn chưa có ai, có tin được không cô bé.
Chung Tình lườm lão một cái như rách cả da thịt.
– Chả lẽ lời em nói không đáng tin chút nào sao anh?
Lão thấy hơi lỡ lời nhưng bù lại thinh thích.
– Ừ, thì anh tin cô bé.
Chung Tình nhìn lão đầy vẻ trách móc nũng nịu.
– Người ta hai mốt rồi mà anh còn gọi là cô bé.
Hai mốt tuổi, cái tuổi ấy còn nhỏ thua cả thằng Tự con lão. Nhưng Chung Tình nói cũng phải. Hà cớ gì lão phải gọi như thế. Anh em chẳng phải là tình cảm hơn sao.
– Hì hì. Quên. Anh xin lỗi, thế em muốn anh gọi em bằng gì nào?
– Gọi là gì cũng được nhưng không phải là cô bé.
Lão được đà liền chọc ghẹo cho thêm chút gia vị.
– Thế gọi là bồ yêu nhá.
Chung Tình mím môi, nở nụ cười duyên rồi liếc lão một cái thật kiêu sa.
– Ai mà thèm yêu anh.
Cái ánh nhìn ấy, lão Bá biết tỏng Chung Tình đã kết lão đứ đừ rồi. Chỉ là làm bộ thêm tí cho nó sang chảnh thôi.
– Thế không yêu anh thật sao?
– Em sợ lắm.
– Sợ gì?
– Sợ vợ anh.
Lão Bá không cười được nữa. Đúng rồi, Nhị vợ lão vẫn còn đó, ở cùng thằng Tự và con An Nhiên. Sau cái lần ghen tuông, vặn hỏi lão về Lụa rồi bị lão chỉnh cho một trận, Nhị biết thân, biết phận và cam chịu. Vợ chồng với lão chỉ là trên danh nghĩa, hay nói đúng hơn là bổn phận làm cha, làm mẹ đối với con cái chứ hơn chục năm nay, lão có ngó ngàng gì đến Nhị nữa đâu. Bây giờ em Chung Tình vô tình nhắc lại, lão chạnh lòng. Lão da diết buồn khi chợt nhớ về Lụa, người đàn bà đã cho lão hưởng mọi cung bậc của yêu thương hơn cả nghĩa vợ chồng.
– Em xin lỗi đã làm anh buồn! Em không có ý gì ạ.
Không. Chung Tình nói đúng. Theo cái nghĩa lý thông thường của cuộc sống, lão đã vợ con đề huề, chòng ghẹo, chim chuột một chút cũng chỉ là cái phong lưu nhất thời của bọn đàn ông. Vợ con còn đó, người ta sợ là đúng, nhất là khi lão đang là Bí thư huyện ủy.
– Em nói đúng. Nhưng từ lâu anh không sống chung với vợ nữa. Một người mà anh coi như bảo vật, quý giá thiêng liêng thì đã bỏ anh ra đi mãi mãi rồi em ạ.
Một người quyền biến, cơ mưu như lão mà lắm lúc cũng ủy mị trong chuyện tình cảm. Cái điểm yếu đó, lão biết rõ nhưng với lão, lão rạch ròi được chuyện tình cảm ra khỏi chuyện của công việc, sự nghiệp. Và lão kể, lão chia sẻ với Chung Tình. Chung Tình như là một người để lão dốc bầu tâm sự những chuyện bấy nay lão chôn chặt trong lòng.
– Khổ thân anh. Đúng là làm lãnh đạo cũng có sung sướng gì đâu. Tưởng hạnh phúc mà nào đâu được như bao người bình thường.
Chung Tình nắm tay lão thật chặt. Đôi bàn tay ươn ướt như muốn truyền hơi ấm cho lão. Vậy ra, cuộc sống vẫn còn nhiều niềm vui và lạc thú, vẫn còn nhiều người lắng nghe lão, sẻ chia với lão và đem đến cho lão những cảm xúc đầy mới mẻ. Chỉ là lão không chịu thoát khỏi cái ách đầy buồn đau của quá khứ mà thôi.
Lão biết lão không yêu nhưng lão thích cái cảm giác được ở bên người đẹp Chung Tình. Có lần lão đã mạnh dạn ôm người đẹp và định đặt lên đôi môi trái tim ngọt lịm ấy cái hôn thèm khát thì bị người đẹp đẩy ra.
– Em là gái tân. Dù gì anh cũng phải nói sao với em một lời chứ.
Đấy, Chung Tình nào phải phường móng đỏ đâu mà đùa cợt, tính chuyện bóc bánh trả tiền. Kiểu này, người đẹp muốn lão phải xác lập một mối quan hệ mới, nghiêm túc và có trách nhiệm đây. Để lão dò xét thêm tí xem sao.
– Thế em muốn anh nói gì nào?
Chung Tình gạt tay lão rồi quay mặt đi chỗ khác.
– Nói gì thì anh phải biết chứ sao lại hỏi em.
Ừ. Lão sẽ nói. Đây không phải là Lụa ngày xưa. Lụa ngày xưa mộc mạc, đơn sơ của một người phụ nữ đã làm vợ, làm mẹ và đi qua những mất mát, khổ đau. Còn Chung Tình là gái mới lớn, còn đầy những khát khao, mong muốn và kiêu hãnh.
– Làm bồ yêu của anh, được không?
Chung Tình liền quay lại, ửng đôi má lên rồi áp tấm thân căng tràn và nóng rực vào người lão.
– Nhớ nhé! Không được làm em buồn, em khổ đâu đấy.
Yên tâm. Người đẹp làm tình nhân của của lão Bá sao mà buồn được. Lão chúa ghét cái kiểu bóc bánh trả tiền hay lang chạ với nhiều đàn bà. Lão thèm khát chuyện ấy nhưng phải là với người lão thương yêu thực sự và phải nghiêm túc trong chuyện ấy, nghĩa là mối quan hệ với lão phải xác định lâu dài. Còn sợ khổ ư, sao người đẹp có thể khổ được. Người đẹp thích gì nào? Muốn gì nào? Nhà cửa ư? Muốn nhà Sài Gòn còn được chứ huống hồ là ở cái tỉnh lẻ này. Muốn xe ư? Thích xe gì cứ chọn. Lão có thể cho người đẹp vài ba chiếc luôn.
Dân văn phòng huyện ủy rỉ tai nhau, sếp Bá dạo này rất chi là phong độ. Chắc phải có cái gì tươi sống mới làm sếp vui đến vậy.
Lão Bá vui vẻ, yêu đời và phong độ hẳn là đúng thôi. Những ngày u ám, ảo não đã qua rồi. Bây giờ lão đang sống trong tâm trạng của một kẻ đang yêu, đang hạnh phúc và thăng hoa bên tình trẻ. Cứ cuối tuần, tài xế lại chở lão lên phố để được ở bên Chung Tình. Có hôm, nhớ và thèm khát quá, lão còn cho cuộc họp kết thúc sớm để kịp lên phố làm chuyện yêu với nàng. Gái tân có khác, cái cảm giác khi thăng hoa bên nhau nó cũng lạ lắm. Với Lụa, đó là cảm giác của an lành, nồng ấm và yêu thương thì bên Chung Tình, lão nhận được sự ham hố, cuồng nhiệt nhiều lúc như thiêu, như đốt đến điên rồ. Lão sung sướng nhưng cũng lo lo. Ở cái tuổi ngấp nghé sáu mươi, dù còn sung sức chán nhưng cứ cái đà ngập chìm trong niềm hoan lạc thể xác đến bất tận với Chung Tình không biết rồi một ngày nào đó trên bảo dưới có còn nghe nữa hay không. Đến lúc đó người đẹp bỏ lão mà đi cặp kè với mấy gã trai lơ thì chết mẹ. Thằng Hòe là đứa nhạy cảm đến tinh quái, hôm rồi nó thẽ thọt.
– Nể anh ghê, ở với người đẹp mà vẫn cứ hoành tráng. Tuổi như anh dễ có mấy người.
– Ừm, nói gì thì nói. Không ai chống lại được quy luật của thời gian đâu mày ơi. Nhiều lúc tao cũng thấy đuối.
Thằng Hòe cười hì hì.
– Lo gì anh! Em có bí quyết cho anh. Anh dùng điều độ theo hướng dẫn đảm bảo không ảnh hưởng gì đến sức khỏe cả mà người đẹp càng mê anh hơn.
Rồi nó khúc khích nhỏ to. Ừ, cũng được. Nếu dùng điều độ thì ok, lão sợ một ngày không xa, người đẹp sẽ ấm ức rồi lạnh lùng thở dài khi bên lão.
Lão cuống cuồng bảo tài xế chở lên ngay phố bởi Chung Tình nhắn tin qua điện thoại: Anh lên ngay đi. Có việc quan trọng.
Lão bật cười, lắc đầu. Đúng là đàn bà, ba cái việc tào lao cũng cứ cho là quan trọng, là ghê gớm chứ thực ra có cái gì đâu. Nhưng rồi lão lại sực nghĩ. Chung Tình chưa khi nào nói chuyện với lão kiểu đó cả, cứ rào trước, rào sau y như đàn bà làm chính trị.
– Chuyện gì, em nói đi nào. Xem có ghê gớm như em nói không.
Lão véo má người đẹp một cái rồi nằm phịch xuống giường
– Không phải ghê gớm mà là rất quan trọng với em. Cả với anh nữa.
– Ừ, thì nói đi. Mọi chuyện, cho nó quan trọng thì là quan trọng, cho nó đơn giản thì là đơn giản.
– Em có thai rồi á.
– Hả?
Lão ngồi bật dậy. Người đẹp đang đùa, đang giỡn lão đấy à.
– Có thật không?
– Chả lẽ giỡn với Bí thư huyện ủy.
Lão Bá nhìn Chung Tình không chớp như hàm ơn, như đắm đuối. Từ lâu lắm rồi, từ hồi Lụa còn sống kìa, lão đã ủ ấp khát khao có thêm một đứa con trai nữa. Nhà lão đã có thằng Tự nhưng khổ cái thể chất yếu đuối từ nhỏ, chẳng biết sau này có duy trì được nòi giống cho lão hay không. Khi thằng Tự bị tai nạn giao thông chấn thương sọ não và cột sống thì lão rơi tõm xuống cái vực sâu của sự tuyệt vọng. Thằng Tự sẽ không làm được cái việc của đàn ông nữa, đồng nghĩa với chuyện tuyệt tự. Có ai khổ đau như lão không? Tiền bạc như lá rừng, chức quyền cũng là đứng đầu huyện vậy mà rồi vẫn cứ là ông ngoại thôi à. Hồi đó theo ước muốn của lão, Lụa đã thả vậy mà vẫn không sao có được. Lão đã tự an ủi. Con cái trời cho, lão vâm váp, đô con chắc bị từ phía Lụa. Lão động viên mãi, Lụa đi khám. Kết quả bình thường. Lão lại mừng, thôi, từ từ rồi sẽ có. Đùng cái, Lụa bị cái căn bệnh quái ác, bỏ lão để rời xa cõi tạm. Vậy mà giờ đây, em Chung Tình báo là đã có. Sắp sửa rồi, chỉ độ dăm bảy tháng nữa thôi. Lão sẽ là bố trẻ con. Vuốt vuốt mớ tóc bạc, lão thấy vừa buồn cười vừa vui sướng. Khi lão nghỉ hưu, con trẻ sẽ quất quýt bên người cha già của nó. Hạnh phúc quá còn gì.
– Em không thể ở đây mãi được nữa. Mẹ con em cần phải có ngôi nhà để ở mà chăm sóc nhau.
Chung Tình ra vẻ trầm ngâm. Đơn giản. Với lão, chuyện này quá ư đơn giản. Người đẹp cứ chọn. Chỉ cần người đẹp ưng ý, giá cả bao nhiêu lão cũng chiều.
– Phải chọn chỗ cho nó được được để con của anh không bị thiệt thòi đấy nhá.
Người đẹp Chung Tình mừng rơn sà vào lòng lão, Lão sướng đến tê dại.
– Em kết cái căn biệt thự nhà vườn chỗ khu bờ hồ.
Lão gật đầu.
– Anh nói rồi. Chỉ cần em thích.
***
Thằng Tự yếu hẳn. Kể từ khi bị tai nạn ô tô, lão Bá đã cho nó nghỉ việc bên văn phòng ủy ban huyện. Tội nghiệp, nó vốn đã tam tam, bây giờ thêm cái tai nạn nữa nhìn nó càng ngớ nga ngớ ngẩn. Lão đã xác định, cả đời phải chấp nhận thuê người chăm sóc nó chứ không hy vọng gì về thằng con trai này nữa đâu. Âu cũng là số phận, biết nói thế nào. Vợ lão bảo con An Nhiên gọi lão về. Từ dạo sống chung với người đẹp Chung Tình, lão cũng hiếm khi tạt về nhà dưới Nâm Lar thật. Vợ lão không dám và cũng chẳng muốn trách lão. Đã lâu lắm rồi, vợ chồng chỉ còn là là sự ràng buộc vì con cái chứ có còn tình cảm gì với nhau nữa đâu. Hơn nữa, lão đã là người quan trọng của địa phương, lão có quyền sống theo cách mà lão muốn. Lão về, tá hỏa lên khi thằng Tự dạo này rất khó thở, nhiều lúc lại ho ra máu. Người gầy rộc rạc như nhánh củi khô. Phải đem thằng Tự đi khám Sài Gòn ngay lập tức. Vợ chồng lão lại bị giáng một đòn đau đến chết người: Thằng Tự bị K phổi giai đoạn cuối. Vợ lão không dám van vỉ, khóc lóc trước mặt thằng Tự và nhất là trước mặt lão. Nhà lão đã làm gì, đã đắc tội gì với trời đất, thánh thần mà để giờ thằng Tự phải gánh mọi nỗi đau? Hãy cho Nhị biết phải làm gì để cứu được con trai. Bất cứ việc gì, kể cả hãy để Nhị nhận thay cái căn bệnh quái ác cho nó, Nhị cũng cam lòng.
Lão Bá được nhiều nhưng cũng mất thật nhiều. Lụa đã bỏ lão mà đi, giờ đây đến con trai lão cũng sắp sửa. Đời bất công quá. Tại sao những thứ đau thương đó cứ nhằm lên tấm lưng lão mà dí xuống, dí cho bẹp sát đất. Lão luận giải, suy xét mãi mà vẫn không thông. Cuối cùng lão cũng tìm được sự an ủi. Phải chăng, trời đất cũng đã thương lão nên mới để người đẹp Chung Tình sắp cho lão đứa con. Ừ. Mỗi cuộc đời mỗi số phận. Biết làm sao được.
Chung Tình lại gọi. Chuyện vui đây. Hôm rồi Chung Tình bảo đã đến thời gian đi khám, siêu âm giới tính thai nhi. Hay là… Lão lật đật gọi tài xế đón lão lên phố. Lão dự đoán không sai.
– Con trai anh à! Kết quả hình ảnh đây, Anh nhìn chim cò của con đi. Nó đen sì sì ấy.
Phải thế chứ. Thằng cu sẽ làm cái nhiệm vụ của một đứa con trai mà thằng Tự anh nó không làm được. Lão đã cùng Chung Tình ngắm đi ngắm lại cái hình ảnh siêu âm màu 4D không biết chán.
– Anh à, từ lâu em định nói chuyện này với anh.
– Chuyện gì thế?
Lão cứ tưởng đây là lúc người đẹp và lão tột đỉnh thăng hoa trong sung sướng. Dù mang thai nhưng ham muốn của người đẹp vẫn khủng lắm. Thấy lão lên là cứ đòi lão chiều.
– Em muốn có một danh phận cho em và cho con.
Lão giật bắn mình. Chung Tình đang nói cái gì vậy? Chẳng phải đã thống nhất là chỉ bồ bịch thôi sao. Còn đòi gì nữa. Nhà cửa, đất đai đương nhiên là đứng tên người đẹp rồi. Muốn ô tô đã sắm ô tô. Hàng tháng, lão chu cấp cho cả mấy chục củ. Dạo này Chung Tình thai nghén mệt mỏi, để tiện cho việc chăm sóc, lão đã động viên Chung Tình thuê một bà giúp việc chuyên chợ búa, dọn dẹp cửa nhà. Quán sá thì đã dẹp. Vậy thử hỏi có khác gì một quý bà được phục vụ tận răng hay không? Còn đòi cái nỗi gì.
– Kỳ lạ! Sao được voi đòi tiên vậy em?
– Em không đòi tiên mà là đòi một danh phận.
Lão đang là Bí thư huyện ủy. Vợ con sờ sờ ra đấy. Danh phận gì ở đây.
– Chả lẽ em ép anh phải ly hôn để cưới em?
Người đẹp khóc hu hu.
– Em không biết, nhưng em không thể lén lén lút lút, suốt ngày ẩn nấp trong nhà làm bồ của anh được.
Thế này có chết lão Bá không chứ. Chuyện lão bồ bịch thì xưa giờ chẳng ai lạ nhưng chuyện lão sắp có đứa con ngoài luồng thì chưa ai biết đâu. Chẳng biết tới đây, khi Chung Tình sinh nở, lão lui tới, ăn ở, thiên hạ sẽ nghĩ lão như thế nào. Đó là chưa kể, đứa nào đó nó thù hằn lão, nhân cơ hội nó quăng cho cái đơn nặc danh tố cáo lão vi phạm đạo đức, lối sống của người cán bộ, đảng viên thì nguy. Dưới huyện lão thì tuyệt đối chẳng ai dám ăn gan hùm, hơn nữa đều do lão cân nhắc, cắt đặt, lẽ tất nhiên đều chịu ơn lão. Lão lo là lo mấy tay ương bướng mà lão đã phải tìm cách đẩy đi chỗ khác. Chúng có thể chơi lại lão. Sợ gì, chẳng có gì chúng sợ mất lúc này cả. Mà để mất Chung Tình và nhất là mất cục cưng của lão đang nằm trong bụng người đẹp chờ ngày chào hỏi cuộc đời thì lão không thể chấp nhận được. Bỗng nhiên lão nghĩ đến thằng Tự. Nó yểu mệnh. Sự sống chỉ đếm ngày, đếm tháng. Hay tổ chức cưới vợ cho nó. Trước là nếu nó có về với tổ tiên thì cũng có người khói hương, thờ cúng. Sau nữa cho thiên hạ thấy, lão cũng đã hết sức, hết mình đem đến chút hạnh phúc lúc sắp tàn hơi cho đứa con trai lão. Nhưng là cưới ai? Cưới em Chung Tình đấy. Có gì là không thể nhỉ. Vấn đề là phải thuyết phục em. Cứ nhận lời lấy con lão đi. Chỉ là vợ chồng bằng một đám cưới thôi mà. Còn chức năng và nhiệm vụ của người chồng thì lão sẽ đảm nhận như bấy lâu nay. Vẹn cả đôi đường. Người đẹp sẽ là con dâu của lão. Việc lão đi lại, chăm sóc chẳng ai có thể đàm tiếu, lời ra, lời vào được.
– Hay em làm dâu anh đi.
Chung Tình nhảy cẫng lên.
– Anh điên à? Tự dưng em lại làm con dâu anh.
– Thì chỉ là trên danh nghĩa bố chồng, con dâu nhưng thật ra mình vẫn là một cặp.
– Anh muốn em cưới một người bệnh sắp chết để rồi làm một bà góa hay sao? Chuyện đó mà cũng nghĩ được.
– Sao đâu em. Góa gì mà góa. Khi đó anh sẽ chăm em cả đời ấy chứ.
Chung Tình không nói gì nữa mà chỉ rấm rức khóc. Lão phải dỗ mãi đến khuya người đẹp mới chịu đi ngủ.
… Vợ lão Bá bật ngửa người như cái lò xo khi lão nói việc nên cưới vợ cho thằng Tự.
– Ông có bị làm sao không đấy. Con nó đang điều trị bệnh hiểm nghèo. Mạng sống còn không đảm bảo được. Cưới hỏi gì lúc này. Làm thế chả khác nào mình tự tay giết con.
– Bà chẳng hiểu cái gì cả. Bình tĩnh nghe tôi nói. Con nó như vậy nên ta mới tính sớm cho nó. Biết đâu tốt duyên, tốt số nó có được đứa con thì sau này cả nó, cả tôi và cả bà còn có người khói hương. Không là tuyệt tự đấy.
– Ôi trời ơi, ông ơi. Thằng Tự giờ đến thìa cháo còn không nuốt nổi, làm sao mà nghĩ đến chuyện ngủ với vợ để sinh con.
– Bà đúng là chẳng biết cái gì. Đàn ông, gân còn cắt ra máu là còn có con. Tôi đã tìm hiểu đám này rồi. Vấn đề là mình có thống nhất ý chí hay không thôi. Nhất là đừng để ai biết thằng Tự nó bị bệnh hiểm nghèo cả.
– Thôi thôi! Như vậy cũng là chuyện thất đức. Con gái con lứa người ta về mình làm dâu. Lỡ mấy tháng sau, đội tang chồng lại thành gái góa à?
– Tôi đã tính kỹ rồi. Không sao cả. Khi đó ta lo cho nó cũng được.
– Ông tính sao thì tính nhưng tôi thấy chẳng ổn tí nào.
Vậy coi như phần nào lão đã đả thông tư tưởng cho vợ lão. Cứ thế mà tiến hành thôi.
Lễ tân hôn của Hoàng Văn Tự và Lê Chung Tình tổ chức hoành tráng tại nhà hàng tiệc cưới lớn nhất huyện. Thì con lão Bá mà lại. Cái thằng Tự, người èo uột, nay ốm mai đau, hâm hâm dở dở lại vớ được con vợ xinh đẹp đến thế là cùng. Hay thật. Đúng là đời chẳng biết đâu mà lần. Hừ. Một tay lão Bá sắp đặt cả đấy. Chứ cỡ như thằng Tự, chó còn chẳng ngửi chứ nói gì đàn bà. Nhưng đám cưới và vợ xinh là có thật. Thì đời mà. Chẳng có gì là không thể. Các ông các bà đừng độc miệng tội người ta. Nghe người nhà ông Bá nói, thằng Tự quen rồi ăn ở với cô này từ trước khi bị tai nạn cơ. Nay cô ý bảo cưới hỏi để về chăm sóc thằng Tự.
Họ nói gì mặc cha họ. Quan trọng nhất là lão Bá cắt đặt được xong cái việc cho lão. Cũng may, thằng Tự vẫn đủ sức để sánh bước cùng cô dâu lên bục tân hôn. Chỉ có điều mặt nó cứ méo xà méo xệch như người ngậm ớt bột. Cô dâu Chung Tình thì tươi roi rói. Cái con quỷ đáng yêu đến thế là cùng. Tối nay lão sẽ dần một trận cho ra bã, cho tơ tướp. Tháng thứ tư rồi thì phải kiêng cữ, đằng này hễ thấy lão là cứ nhảy tót vào lòng, vạch quần lão ra, mặt cứ phơn phởn.
***
Bệnh tình thằng Tự trở nặng. Bệnh viện Sài Gòn bảo đưa nó về thôi. Vậy là vợ chồng lão Bá phải chuẩn bị hậu sự. Đến lúc này, cả nhà luôn túc trực ngày đêm bên nó. Chung Tình cũng thỉnh thoảng có mặt để nhìn, để thương xót người chồng hờ một chút. Tội nghiệp, cặp mắt thằng Tự nhắm nghiền, tim đập thoi thóp và thở dốc. Mỗi lần thở cả tấm thân da dính xương đu lên đu xuống đến là thảm hại. Chắc nó đau đớn lắm. Vợ lão Bá ngày đêm túc trực bên giường con. Bấy nay bà đã cho xây cái am bên sườn đồi phía cuối khu vườn. Ngày ngày, cứ vào sáng tinh mơ, ban trưa, chập tối, bà lại gõ mõ, tụng kinh. Bà chỉ cầu xin Phật độ cho một điều duy nhất, sao cho thằng Tự dần khỏi bệnh. Hay nếu được, cứ để bà gánh bệnh thay con. Bà đã cầu kinh niệm Phật vậy mà bệnh tình của nó chẳng hề thuyên giảm, mạng sống của nó đang như cái bấc đèn dầu đã cạn, leo lét trong đêm sâu hun hút gió. Giờ đây, quanh mình nó là những dây nhợ, bình ô xy cùng máy điện tâm đồ vẽ đồ thị lên xuống. Lão Bá không đưa con vào viện nữa mà huy động đội bác sĩ giỏi của bệnh viện huyện đến thiết lập phòng điều trị cho thằng Tự tại nhà.
Lão không muốn biết cũng không được, đó là mạng sống của thằng Tự chỉ còn đếm bằng ngày. Nó sống đã quá nhọc nhằn và đau khổ, vậy thì phải chọn cho nó cái ngày đẹp để về với tổ tiên. Lão từng nghe nói có ông thầy xem ngày trên phố hay lắm. Lão phải đích thân đi hỏi mới được.
– Ông đi xem ngày đẹp cho ai?
– Dạ cho con trai tôi.
– Cháu mất ngày nào?
– Dạ chưa ạ! Cháu chưa mất nhưng đã hôn mê sâu.
– À, thì ra ông xem ngày nào đẹp để cho cháu đi chứ gì.
– Vâng!
Thầy nhẩm tỉnh rồi phán.
– Tuổi con ông hợp giờ Mão, ngày Thìn nhé.
– Dạ tức là ngày nào ạ?
Thầy thở dài:
– Ngày mai ông ạ.
Lão thất thểu ra về. Vậy là thằng Tự sẽ kết thúc cuộc đời nơi dương thế này ở tuổi hai mươi lăm. Sao nó vắn số đến vậy? Biết sao được. Người ta có thể thắng được bệnh nhưng chẳng ai thắng được mệnh cả. Vậy thì hãy ra đi vào ngày giờ đẹp nhé con. Xuống dưới đó, con sẽ được an lành, khỏi phải chịu những khổ đau nơi cõi trần con ạ.
– Đến giờ Mão rồi anh.
Thằng Hòe đắn đo mãi mới bật thành tiếng.
– Thưa anh. Ai rút dây đây ạ?
Vị bác sĩ giám đốc bệnh viện huyện khó nhọc hỏi lão. Lão nhìn về phía vợ lão. Vợ lão nghe câu hỏi của bác sĩ và cái nhìn của lão đã khóc nấc lên rồi khụy xuống nền nhà. Lão phải làm việc đó, làm cái việc đem thần chết đến với con trai lão. Tay lão run run cầm lấy ống thở. Lão nhắm mắt giật mạnh. Tiếng khóc, tiếng nấc rạo lên…
Đám tang của thằng Tự đã xong. Mọi việc coi như trọn vẹn. Sẽ chẳng có gì nếu thằng Hòe không thì thầm với lão rằng, thiên hạ người ta bàn tán, thằng Tự tuổi Tuất, chết nhằm ngày Thìn là đại hung, đại xấu. Ừ, nó Tuất thì xung với Thìn rồi còn gì nữa. Có vậy mà lão không nghĩ đến. Hay cái ông thầy tào lào rồi.
– Ngay bên xã Nâm Jah có thầy nổi tiếng bói bài. Hay mình đi xem lại thử anh ạ!
Lão Bá không đi nữa đâu. Lão sợ, sợ phải đối mặt với ông thầy nào đó lần nữa. Nghe thầy phán chẳng khác gì họ đang thử cái thần kinh lão có phải là thần kinh thép hay không. Lão không đủ can đảm để đi. Thằng Hòe hiểu ý.
– Việc này cứ để em.
Lão Bá chờ thằng Hòe trong thấp thỏm. Lão đốt cây hương lên bàn thờ gia tiên. Mong sao mọi chuyện tốt đẹp. Lão thấy lạnh sống lưng khi bóng dáng thằng Hòe xuất hiện, gương mặt xem ra cực kỳ căng thẳng. Vợ lão cũng sốt ruột, đứng ngồi không yên, vội hỏi ngay.
– Chú Hòe. Thế nào chú?
– Hoang mang quá anh chị ạ! Thầy bảo, phải ngày Thân, tức là sau ngày Thìn bốn hôm mới đẹp.
Vợ lão mắt trợn ngược bước tới nắm lấy hai bờ vai lão giật liên tục.
– Ối trời đất ôi! Ông… ông giết chết con rồi.
Mắt vợ lão đảo lên man dại, những giọt nước đỏ ối quánh lại trong mắt rồi phun ra thẳng xuống nền nhà như những bụm máu.
 
 
Gió rừng thăm thẳm – Tiểu thuyết của Đặng Bá Canh – Kỳ 6
Cập nhật ngày: 10 Tháng Chín, 2024 lúc 08:58
Vanvn- Khoảng sân đã ngập ánh trăng vàng. Cái khoảng sân nhìn ra lối đi của hoa viên thành phố. Nơi đó, chỗ ghế đá dựa vào gốc cây, đôi nam nữ như thầm thĩ tự tình. Cao Tâm cố thở thật khẽ như sợ chạm vào góc riêng tư của đôi lứa yêu nhau. Hồi H’Man còn học cao đẳng sư phạm, đã bao lần Cao Tâm cầm tay H’Man dạo bước trong hoa viên này…
Nhà văn Đặng Bá Canh ở Đắk Nông
>> Gió rừng thăm thẳm – Kỳ 5
>> Gió rừng thăm thẳm – Kỳ 4
>> Gió rừng thăm thẳm – Kỳ 3
>> Gió rừng thăm thẳm – Kỳ 2
>> Gió rừng thăm thẳm – Kỳ 1
>> Tiếng rừng vọng vang theo những mùa gió
 
CHƯƠNG XII
 
Hai năm, Uyên cho ra đời hai bé gái, Đại Úy đặt tên là An Lâm và Thanh Lâm. Uyên không hiểu, cái tên nghe như tên con trai. Đại tủm tìm mà ra vẻ tự đắc.
– An Lâm là khu rừng bình yên. Còn Thanh Lâm là khu rừng xanh. Rừng thì cần yên bình và xanh tốt. Hiểu chưa?
Uyên nguýt yêu Đại một cái. Lại nho nhe rồi. Mà nói như Đại thì hai cái tên đều hay cả. Uyên cũng chỉ mong sau này con được bình yên và khỏe mạnh như trùng điệp rừng ngàn mà Uyên đã từng thấy trên cao nguyên này.
Sau cái đận đóng cửa rừng, nghề kiểm lâm lại đâm ra nhàn, mà cái anh kiểm lâm địa bàn như Đại lại càng nhàn hơn. Chỉ tiêu khai thác gỗ ở các công ty lâm nghiệp hết, gỗ tốt cũng chẳng còn, muốn có phải qua tận biên giới. Lâm tặc cũng khôn theo năm tháng. Hơn thế, tụi nó cũng sợ, trước còn bảo là dân di cư tự do phát rẫy, xin chặt ít gỗ tạp về làm nhà, dựng lán, chứ giờ làm gì còn chuyện đó. Đã có các chương trình định canh, định cư rồi nhé, cứ theo chủ trương, đường lối mà làm, không có cái chuyện du di cho bọn lâm tặc. Vậy nên cái quỹ thời gian rỗi của Đại nhiều lắm. Thôi thì Đại ở nhà trông con rồi phụ giúp quán cà phê cho vợ. Quán cà phê vài năm đầu khách còn đông nhưng rồi mấy quán nữa lại thi nhau mọc lên. Mà quán nào cũng đầu tư thiết kế bề thế, bắt mắt. Thói đời là vậy, chẳng ai cho ai ăn hết phần, thấy cái quán Gió của vợ chồng Đại khách khứa đông, người ta sẵn có mặt bằng tội gì không mở quán cà phê mà kiếm thêm thu nhập.
– Kiểu này thì chết đói. Uyên than thở.
– Người ta chết no chứ mấy ai chết đói. Rảnh khách thì vợ chồng có thêm thời gian để mà yêu nhau. Đại cười hề hề, lột cái váy Uyên đang mặc quẳng ra ghế.
– Cứ như trâu bò. Chỉ được thế là tài. Uyên nằm xoài ra giường nhìn Đại khiêu khích.
Tính ra thì Đại Úy cũng đã thịt cả chục em hồi mới xuất ngũ ở quê thế nhưng cái lũ con gái mới lớn đó chúng ngây ngô lắm. Cứ e dè, khép nép rồi sợ sệt làm Đại mất cả hứng. Nhiều đứa còn nói như bắt vạ Đại, rằng đã hiến dâng đời con gái cho Đại rồi thì không được bỏ con người ta. Thì cứ hứa, cứ thề thốt, nào chết ai bao giờ. Ai bảo sướng như lần đầu làm chuyện ấy chứ Đại chả thấy sướng gì sất. Chỉ khi cùng với Uyên, Đại mới thấy đã. Da Uyên trắng hồng phủ một lớp lông tơ phơn phớt, bụng đã hai lứa mà vẫn phẳng lỳ, bờ mông thì cong vẩu lên mà lại nhịp nhàng phối hợp để rồi cả vợ chồng cùng trọn vẹn thăng hoa. Nhưng sức con người ta có hạn, làm cái gì nhiều quá cũng nhàm nên rồi Đại ngán. Đại muốn được ra ngoài giao du, hít khí trời thật nhiều, nằm vắt chân lên tảng đá nghe tiếng thác đổ, cất tiếng cười sang sảng giữa rừng xanh mà chẳng phiền hà gì đến ai. Muốn thế, Đại phải tích cực đi tuần tra, kiểm soát địa bàn mình phụ trách như một kiểm lâm viên cần mẫn.
Thác Thiên Thần thuộc khu rừng già Nâm N’tao là nơi Đại hay tìm đến để được vẫy vùng trong dòng nước mát. Dòng nước xiết chảy qua bao ghềnh tạo thành con thác Đăk Nut đổ từ trên vách đá xuống suối Đăk Lu mềm mịn như mái tóc dài vờn trong gió. Đứng từ dưới ngước lên ngọn thác trông thấy cả sắc cầu vồng. Đang ngẩn ngơ với bụi lan rừng bám trên một cành cây cheo leo cạnh thác thì có tiếng chó sủa đâu đây. Chắc chắn lại là mấy ông Mông ở bản Đầm Giỏ phía bên kia con suối Đăk Lu đi săn thú trộm. Kiểm lâm và các lực lượng chức năng khác đã ngăn chặn, bắt giữ mà nào có ăn thua. Rừng sâu thăm thẳm, đám thợ săn Mông lại biệt tài ẩn hiện và băng cắt rừng. Ngày trước, cánh thợ săn này chỉ đơn giản là đặt bẫy hay dùng súng kíp thì mấy năm nay lại chuyên sử dụng chó săn. Chó săn Mông tuy nhỏ con nhưng mũi cực thính, tính bầy đàn lại cao. Ba con chó săn mà thấy cái hang dúi hay hang chồn, chúng sẽ sủa đinh tai nhức óc đến mức con thú cũng không chịu nổi phải tự chui ra nộp mạng. Khi đó, cánh thợ săn sẽ tóm cổ mang về. Thì Đại cứ ở đây, kiểu nào rồi bọn này cũng sẽ phải đi qua. Đại nép vào hốc đá nhìn xuống, một người đàn ông Mông nhỏ thó với mớ tóc loe hoe trên chỏm đầu đang huýt sáo thúc lũ chó săn vượt thác. Bỗng lũ chó khựng lại ngửi, hướng về phía Đại sủa váng lên. Chúng đã phát hiện ra Đại nấp sau hốc đá. Đúng là thính như cẩu. Đại bước ra nhìn người đàn ông mắt một mí đang dò xét. Quen lắm, Đại đã bắt gặp tay này mấy lần rồi.
– Ở bản Đầm Giỏ hả?
– Ừ, mày biết tao à?
– Biết.
Đại vừa hỏi vừa mở cái bao tải ra, trong đó mấy con dúi và mấy con chồn mở mắt thao láo.
– Này, săn ở bên rừng cộng đồng Bu Tor phải không?
– Sao mày biết?
– Tao kiểm lâm, quản lý cái địa bàn này, chẳng có gì qua được mắt tao hết. Bây giờ tao tịch thu tang vật và dẫn mày về hạt, mày đi tù là cái chắc. Mà mày tên gì?
– Tao tên Hạng A Dua. Mày tha cho tao, tao về bán còn mua gạo cho vợ con mà.
Cái tay thợ săn này có vẻ cũng thật lòng chứ không lý sự hay manh động. Mà manh động làm sao được với Đại. Gì chứ mấy miếng võ phòng thân của Đại lợi hại lắm. Gặp bọn này mà cứ nể nang, e dè là thua. Mà đi săn cũng có cái thú của đi săn đấy. Đêm đêm trong rừng già, phát hiện thú ăn đêm, pha đèn vào mắt chúng. Bao con thú dũng mãnh là thế mà khi mắt đã ăn đèn cứ đứng tần ngần ra đó. Đoàng một cái tiêu đời. Hứng khởi là vậy nhưng nói thật cũng chỉ lâu lâu cánh thợ rừng dấm dúi cho cái đùi nai hay tảng heo rừng còn tổ chức đi săn thì Đại chưa từng. Nhưng lúc này đây, cái tài thiện xạ của Đại trỗi dậy. Đại muốn biết đi săn nó thú vị ra sao. Không săn thú rừng thì bắn mấy con chim cho nhẹ nhàng. Chim trong rừng cộng đồng bon[1] Bu Tor nghe đồn nhiều vô kể.
– Để tao đi săn cùng mày nhá.
– Thế mày tha cho tao à?
– Ừ, tao tha cho hôm nay nhưng hôm sau mày phải dẫn tao đi săn.
Đôi mắt ti hí đầy láu cá của Hạng A Dua chơm chớp.
– Ừ! Nhưng tao gặp mày ở đâu?
– Tao ở quán cà phê Gió. Cứ đến đó. Nhưng tao nói trước là chỉ bắn chim thôi nhé! Mày không biết đâu, tao là xạ thủ đấy.
Nhắc đến từ xạ thủ, Đại thấy oai oai, dù gì thì cũng đã từng giành huy chương vàng môn bắn súng hội thao toàn quân khu chứ chẳng chơi. Thì cứ nói với cái thằng Hạng A Dua này như thế. Không biết nó có làm như mình bảo hay không. Thôi kệ, Đại từng nghe nói, người Mông rất biết giữ lời hứa, cứ chờ xem.
… Trong các loại thịt chim Đại khoái nhất vẫn là thịt bìm bịp. Thớ thịt săn chắc, không dai, sần sật mà lại thơm ngọt. Dân lâm trường và cánh thợ rừng vẫn rỉ tai nhau rằng một miếng thịt bìm bịp còn hơn cả lít rượu huyết dê. Đàn ông suy nhược cơ thể, giảm ham muốn cứ làm mấy miếng bìm bịp nướng, tợp thêm ngụm rượu chuối hột vô nữa mà không chạy vội đi tìm vợ mới là lạ. Nghĩ đến chuyện đó, Đại bần thần, Uyên khỏe mạnh và ham hố, nhưng không hiểu sao Đại dần cụt hứng khởi khi gần gũi Uyên, có khi chỉ chiều lòng Uyên như là trách nhiệm của người chồng. Đôi khi Đại hoang mang bởi bên cạnh một cơ thể Uyên phồn thực đợi chờ, Đại lại không thể nào mà giương cung bắn. Hay đấy, bảo thằng Dua đi kiếm mấy con bìm bịp, thứ về nướng, thứ về ngâm rượu dùng dần. Hạng A Dua đến kèm theo khẩu súng kíp giấu trong túi vải.
– Bìm bịp phải vô rừng cộng đồng Bu Tor mới nhiều.
Thì đi. Đại cũng hiếm khi vào cái rừng cộng đồng của bon làng Bu Tor. Trách nhiệm liên đới ít đã đành mà điều quan trọng là người ta triển khai công tác bảo vệ rừng tốt nên khỏe cho anh kiểm lâm địa bàn như Đại. Cái xe máy độ chế của Hạng A Dua rẽ vô đường tuần tra rừng Bu Tor được chừng dăm cây số thì dừng lại rồi tấp vào bụi mây rậm phía chân đồi. Từ đây, Dua đi trước, Đại theo sau luồn cắt rừng già. Bước chân của Dua nhanh như con sóc leo cành, phải cực nhọc lắm Đại mới theo kịp dấu chân Dua. Đến một cái trảng rộng mênh mông những lớp cỏ bông lau như những vầng mây trắng, Dua ra dấu dừng lại. Tiếng bìm bịp từ những đìa nước kêu ầm ĩ. Chưa bao giờ Đại nghe tiếng bìm bịp đồng thanh kêu rợn ngợp cả không gian rừng rú thế này. Theo hướng Dua chỉ, Đại giường súng lên, nhìn những con chim đậu cành thấp sà sà trước mắt, ngắm kỹ và bóp cò. Bụp, bụp. Từng con bìm bịp rơi bịch xuống đìa nước. Sướng mắt và đã tay, Đại đứng dậy ưỡn cong người hít căng lồng ngực mà nhấm nháp cái sung sướng của loạt đạn mở màn cuộc đi săn.
– Cán bộ kiểm lâm mà lại đi săn chim, săn thú à?
Cái giọng nói ồ ồ làm Đại và Dua giật thột. Đứng trước mặt là một ông lão tầm thước, tóc loăn xoăn bạc trắng, tay cầm con dao phát nhìn chằm chằm vào Đại. Đại bối rối, ai đây mà lại biết Đại, biết nghề nghiệp của Đại. Sao Đại chưa từng gặp người này. Nhưng Đại là người có khả năng trấn tĩnh bản thân và ứng biến. Nhiều lần vấp váp trong đời giúp Đại nghiệm ra, không có gì phải hoảng, cứ bình tĩnh mà giải quyết mọi chuyện. Nhìn dáng vóc, phong thái ông lão, chắc chắn là thành viên tổ bảo vệ rừng cộng đồng bon Bu Tor.
– Xin chào nhé! Mình đi tuần tra địa bàn, tiện có khẩu súng của ông bạn người Mông, bắn thử mấy phát cho vui thôi! Có muốn thử phát không? Mà tên gì đó?
– Y Manh bon Bu Tor mà.
– À, Y Manh! Khỏe không?
Y Manh chợt nở nụ cười.
– Khỏe mà! Mà sao lại bắn chim thế, phải bảo vệ chớ.
– Mình biết rồi Y Manh, chỉ là thử phát súng thôi.
Y Mạnh bước lại cầm lấy khẩu súng rồi nhìn sang Hạng A Dua.
– Súng của mày à?
Dua lấm lét nhìn Y Manh rồi gật đầu.
– Chúng mày săn thú rừng ghê quá. Con gì chúng mày cũng ăn thôi.
Vậy là đã qua cái tình huống khó xử. Đại bước tới vỗ vai Y Manh.
– Không bắn nữa đâu! Bìm bịp đấy. Y Manh cầm mấy con về làm bữa cho vui.
– Nhớ nhé. Đừng săn bắn nữa. Ở đâu chứ ở Bu Tor là không được phép đâu. Cán bộ kiểm lâm mà, phải gương mẫu chớ.
– Rồi, rồi Y Manh! Bây giờ chúng ta mới được biết nhau. Hẹn hôm nào mình ghé thăm Y Manh nhá.
Đôi mắt Y Manh ánh lên vui vẻ.
– Giờ luôn đi. Về nhà mình.
Nhà Y Manh ở lưng chừng con dốc giữa bon làng Bu Tor. Đó là một ngôi nhà dài, dựng cột gỗ, lợp tôn, thưng ván. Từ đây có thể phóng tầm mắt về phía cánh rừng cộng đồng Bu Tor trải rộng tít vành đai biên giới. Bên cạnh bộ đàn đá là một cô gái đang ngồi dệt váy áo. Cô gái mỉm cười chào khách. Đại như chết sững. Một gương mặt bầu bĩnh, dưới cặp lông mày thanh tú là đôi mắt no tròn, sâu thẳm. Cái khóe môi cười duyên để lộ hàm răng trắng sứ. Hai bàn tay đều đều đan những sợi len vào khung dệt thật điệu nghệ. Cô gái quay đi chỗ khác như để tránh ánh nhìn đến ngây dại mà vô duyên của Đại.
– Là Han con gái út mình đó. Lấy nước uống đi con.
– Dạ.
Han để khung dệt xuống, khẽ cúi thấp người khi bước qua khách rồi xuống bếp xách ấm nước lên nhà trên. Đại phải bắt chuyện với người con gái này nếu không thì tiếc lắm. Ở cái bon làng sâu trong đại ngàn sao lại có người đẹp đến thế.
– Anh tên là Đại, em ngồi xuống đây đi.
– Dạ thôi, anh ngồi chơi. Em còn phải dệt cho xong váy.
Vậy là có cái chủ đề cho Đại vào câu chuyện rồi. Đại bảo Dua đi làm thịt bìm bịp rồi quay sang Han.
– Em dệt váy à?
– Dạ.
– Anh thấy bây giờ có mấy ai mặc váy truyền thống của bà con mình nữa đâu em.
– Dạ, thì cũng mặc như người Kinh rồi, nhưng dệt váy để mặc khi đi lễ hay có việc gì quan trọng á anh.
– Em đi lễ nhà thờ à?
– Không anh, bạn em đi lễ thôi, em không đi vì không phải là tín đồ anh ạ.
– Dệt cái này bán được giá không em?
– Dạ, một bộ cũng được vài triệu đồng. Em vẫn dệt bán mà nhưng bộ váy áo này em dệt tặng bạn em nhân ngày cưới sắp đến.
– Ồ, anh tưởng cô dâu mặc váy cưới như người Kinh.
– Không, lúc đến nhà thờ mặc đồ truyền thống của người M’nông.
Đại nhìn vào đôi bàn tay Han. Thường thì phụ nữ M’nông nước da sẽ ngăm đen, bàn tay hơi thô ráp vậy mà làn da Han không những trắng hồng mà ngón tay còn thuôn nuột hơn cả ngón tay của Uyên nữa. Những ngón tay búp măng ấy phải lướt trên những phím đàn thì mới hợp người, hợp kiểu. Đại nhìn sang bộ goong lú[2] được bày tuần tự trên cái sạp tre.
– Ồ, goong lú! Han chơi goong lú được không?
Han lại nhìn Đại úy cười.
– Dạ, biết mà anh, nhưng cha em chơi mới hay.
– Em giỏi thế. Chơi thử cho anh nghe với.
– Dạ thôi! Để lúc khác đi anh.
Đại dịu giọng lại.
– Thôi mà, năn nỉ á.
Han vuốt lại tà váy rồi đứng dậy vẻ ngượng nghịu nhưng như phép lịch sự với khách.
– Em gõ mấy nhịp thôi nhé!
Nói rồi Han cầm hòn đá cuội gõ lên các thanh goong lú. Nhịp trầm bổng, du dương vang lên, lan xa rồi tãi vào trong gió. Đại chìm trong tiếng goong lú cùng cái dáng yểu điệu của Han.
***
Quán cà phê Gió khách thưa vắng dần. Có hôm Uyên ủ sẵn chừng mươi phin cà phê để cho dậy mùi thơm chờ khách vậy mà mãi đến tận trưa cũng chỉ có mấy ông khách ruột. Những ly cà phê đã ủ đành chế nước vô làm cà phê pha sẵn cho dân lâm trường thỉnh thoảng ghé mua mang vào rừng. An Lâm và Thanh Lâm cũng dần thôi bú mẹ nhưng lại háu ăn háu uống. Lương của Đại chẳng đủ để chi tiêu, trang trải hằng ngày. Mà Uyên thấy rồi, có buôn bán gì chăng nữa thì ở cái xó vùng biên này vẫn chỉ vậy thôi, không thể nào khá lên được. Muốn mở ra kinh doanh ngành nghề gì phải tìm lên phố, ở đó dân đông lại lắm tiền, người ta chi tiêu nhiều, chứ ở đây thì buôn với bán cho ai. Con Hương cũng từ dân tiếp viên karaoke ra đấy thôi. Mới mấy năm cặp bồ với ông lãnh đạo nào trên tỉnh, theo ông lên phố làm ăn giờ phất như diều giấy. Vừa rồi nó mở shop quần áo, làm ăn ngon lành đến mức phải thuê người quản lý điều hành luôn cơ mà. Phải lên với nó. Thì nó đã đã từng giục Uyên rồi. Cứ lên, nó đang có ý tưởng mở nhà hàng. Nếu không muốn làm cho nó thì góp vốn cùng kinh doanh. Bồ nó làm quan to nên nguồn khách không thiếu. Nghe mà háo hức. Dù gì thì Uyên cũng đã mở cái quán cà phê này mấy năm, ít nhiều cũng có kinh nghiệm. Mà có mở cái quán cà phê ra mới thấm lời cha ông nói, phi thương bất phú. Hay để bàn với Đại bán quách cái quán này đi rồi lên đó làm ăn một thể. Nhưng tính ông Đại đôi lúc cũng ương mà khái. Đành rằng của chồng công vợ nhưng nói gì thì nói đất đai ở đây là của riêng Đại trước khi cưới Uyên, nếu Đại không đồng ý thì cũng khó. Mà dạo này, Đại ít về nhà, mỗi lần về nhà lại hiếm khi chuyện trò với vợ, chỉ chơi với con, cưng nựng con một lúc rồi lăn ra ngủ. Hay có bồ? Không thể nào. Đàn ông mà trên răng dưới cát tút thì ma nó theo. Mà cũng chưa biết. Đại đẹp trai, lại hay đàn, hay hát, biết đâu được. Bây giờ mấy bà sồn sồn cứ vẫn hay đi tìm trai đó sao. Chuyện đó, từ từ rồi tìm hiểu, quan trọng nhất bây giờ phải là làm sao cho Đại đồng ý bán hết tư cơ này chuyển lên phố.
Đại về, vẫn như thói quen, nhảy vào giường véo má con An Lâm rồi hôn chụt con Thanh Lâm một cái.
– Ai đây? Đại quắc mắt hỏi mà đầy vẻ yêu thương.
Hai đứa nhìn nhau cười nắc nẻ.
– Cha chúng mày chứ còn ai nữa.
Uyên nhẹ nhàng ngồi xuống cạnh giường.
– Lại uống à anh? Toàn mùi rượu thôi. Để em pha ly nước uống cho giã rượu.
– Thôi, không cần đâu.
– Thôi gì mà thôi. Chả lẽ vợ chăm chồng một chút cũng không được à.
Ừ nhỉ. Lâu lâu rồi Đại cũng vô tâm, Đại dần quên mất Uyên là vợ. Vậy mà Uyên vẫn dành cho Đại sự ân cần, lo lắng.
– Đây, anh uống đi, sẽ nhẹ cả người ấy.
Đại cầm ly nước ực một hơi cạn ráo. Uyên cười mỉm. Uống ly nước này, mươi phút sau Đại không chồm tới Uyên như con thú cắn xé nhai nuốt miếng mồi thì Uyên đi đầu xuống đất. Mặt Đại đỏ ửng, mắt nhìn Uyên hau háu. Uyên khẽ đẩy tay Đại ra.
– Từ từ để con ngủ đã! Tưởng quên cả vợ rồi.

Bấy nay Đại gần như quên bẵng việc nghĩ về thân thể vợ, thế mà không hiểu sao lúc này lại thèm khát đến độ rát bỏng cả cổ họng.
– Anh nghe em nói đã nào.
– Thôi, thôi, lúc khác nói đi.
– Không còn lúc nào nữa đâu.
Đại ngồi thẳng dậy.
– Gì thế? Thì nói nghe nào? Chán chồng rồi à?
– Không phải chán chồng mà chán cái cảnh nghèo túng này lắm rồi.
Ơ, sao nói vậy, Đại vẫn đưa lương hàng tháng về cho vợ con đầy đủ. Quán vẫn có khách, thế thì còn than vãn gì nữa. Biết bao người còn phải bán cả cà phê non để đong gạo kia kìa.
– Anh thì biết cái gì. Quán thì ế ẩm, con thì đường sữa.
– Thế em than vãn được cái gì nào?
– Em không than vãn mà muốn anh ủng hộ em.
– Thì lúc nào anh chẳng ủng hộ em. Anh đã cản em chuyện gì chưa?
– Anh nói đấy nhé.
– Chứ sao.
Vậy là được rồi, Uyên sẽ nói, nói về việc bán nhà và chuyển lên phố làm ăn. Đại giật thột mình, trố mắt nhìn Uyên.
– Em  điên à! Đang yên đang lành tự dưng đi bán nhà.
– Mình đâu phải bán để ăn chơi. Mình bán để lên phố cùng con Hương mở nhà hàng.
– Thế rồi ở đâu? Lại thuê nhà trọ à.
– Không! Mình thuê địa điểm, rồi đầu tư mở nhà hàng, mình thiết kế phòng ở trong đó luôn.
– Thôi, mạo hiểm lắm! Thua lỗ cái cả nhà ra đường ăn xin.
– Anh hay lo, có con Hương trên đó rồi, bồ nó là lãnh đạo lớn, nó đứng ra mở, mình cùng góp vốn đầu tư.
Đột ngột quá, Đại chưa bao giờ nghĩ đến chuyện này. Mà Uyên nói cũng có cái lý, ở đây dân thưa thớt, lại là dân kinh tế mới cả, ai ai cũng lo chắt bóp, tùng tiệm sống. Bấy nay gần như chỉ nhờ vào cái trạm Bù Manh và mấy tay lâm trường. Rồi cũng sẽ đến lúc trạm Bù Manh ngừng hoạt động, lâm trường giải thể thì còn buôn với bán cho ai. Nhưng cứ phải suy nghĩ đã. Mà cái bà này lạ, đang lúc tưng tức chịu không nổi nữa rồi lại đem cái chuyện này ra mặc cả.
– Sao? Được không anh?
Những da những thịt nõn nà, trắng lốp của Uyên làm Đại khô không khốc trong miệng. Những lúc này lâu đài, biệt thư bày ra trước mắt cho Đại, Đại cũng chẳng thèm nữa là cái quán Gió.
– Thì ừ, mau mau cái coi.
Tối đó, Đại và Uyên mệt nhoài cho đến tận khuya.
… Đại đưa ba mẹ con Uyên lên phố để Uyên cùng Hương mở nhà hàng nhưng khi mẹ con Uyên tạm ổn chỗ ăn ở Đại lại về. Uyên tất bật, lo toan cũng chỉ vì hai đứa con và cái gia đình nhỏ bé này. Đại còn có việc của Đại. Đại vẫn muốn xuống địa bàn, vẫn muốn ghé bon làng Bu Tor. Uyên cũng không giữ, Đại đã đồng ý bán tất tần tật quán sá đất đai rồi đưa hết tiền nong cho Uyên. Cũng phải để Đại làm những việc theo sở thích của Đại nữa chứ. Đại xuống đó chắc rồi cũng sẽ có chơi bời này nọ nhưng thôi, ai mà nắm tay suốt ngày được. Bây giờ quan trọng nhất với Uyên là bắt tay mở nhà hàng.
Cái quãng đường từ ngã ba trạm Bù Manh vào bon Bu Tor tưởng xa nhưng với Đại hóa lại gần. Có ăn thua gì đâu, ba chục cây số, Đại phóng xe máy chừng nửa tiếng là tới. Bây giờ Đại không còn là người khách lạ trong nhà Y Manh nữa. Lắm lúc, Đại ngủ lại bon làng. Cái lần Đại cùng Han đi dạo trong thung lũng Ting Nơm, Han đã hỏi Đại một câu mà Đại không thể nói dối được.
– Anh có vợ con rồi đúng không?
– Ừ, anh có vợ và hai bé.
Han dừng lại, mắt nhìn xa xăm theo những áng mây trắng trôi trên nền trời dìu dịu gió, xem chừng nghĩ ngợi mông lung lắm.
– Đã có gia đình rồi, còn rủ em ra thung lũng này làm gì nữa. Anh biết chỗ này dành cho ai không?
Đại không biết. Thấy đẹp thì ghé ngắm chơi. Mà quả là thơ mộng thật. Uốn theo triền núi là những hồ nước trong xanh yên ả. Nhìn sang vạt rừng bên kia là thoai thoải những thảm cỏ bông lau phủ tận lưng chừng đồi. Ở cái lũng Ting Nơm này, người ta có thể nghe tiếng chim hót từ tờ mờ sáng cho đến khi mặt trời giấu mình vào vạt rừng ngàn để hoàng hôn buông phủ.
– Dành cho ai vậy em?
– Chỗ này chỉ để dành cho các đôi trai gái trong bon làng yêu nhau đến tâm sự, tự tình thôi.
– Thế mình không tâm sự được à em?
– Anh có vợ con rồi mà.
– Nhưng anh yêu em.
Đại nắm chặt tay Han nói đầy dứt khoát. Han vẫn để yên trong bàn tay Đại nóng bỏng.
– Em sợ lắm. Cha em không đồng ý đâu. Mà làm vậy cũng không phải với vợ con anh nữa! Dù rằng em rất quý mến anh.
Đại ôm Han vào lòng mình rồi táo tợn tìm làn môi ấm nóng của Han. Han như thuỗn người ra, luống cuống.
– Đừng xua đuổi anh. Chỉ bên em anh mới thấy yên bình em ạ.
Đại đang nói thật lòng. Lâu lắm rồi, Đại mới có cảm giác an lành đến thế. Trở về bon làng Bu Tor Đại được thoải mái trong giấc ngủ, thoải mái trong ý nghĩ và thoải mái ngồi ngắm Han dệt thổ cẩm. Cái công việc kiểm lâm địa bàn vô nghĩa và vô tác dụng làm Đại nhàm chán. Đại muốn bỏ hẳn.
Trường Râu điện thoại bảo.
– Công việc chú tốt không? Hay là về lo cái xưởng gỗ giúp anh.
Trường tin Đại đến thế kia ư? Cả cái xưởng gỗ to nhất nhì, khét tiếng ở cái tỉnh này mà Trường vẫn an tâm giao cho Đại. Mà Đại nào có kinh nghiệm điều hành, quản lý gì đâu.
– Trọng trách nặng nề, sao em gánh vác được anh.
Trường Râu dứt khoát.
– Có nặng nề anh mới giao cho chú. Việc nhẹ nhàng thiếu gì thằng lo. Chú xông xáo, năng động lại hoạt ngôn, có tài quan hệ. Về đây với anh.
Là Trường nói thế thôi chứ dân đầu nậu gỗ ở đây, chẳng ai có thể qua mặt được Trường cái khoản quan hệ. Ông to, bà lớn không chỉ trong tỉnh mà cả mấy tỉnh lân cận, ai mà không biết tiếng, nể trọng Trường Râu.
– Để em suy nghĩ.
– Cho chú ba ngày.
Đúng ba ngày, Đại xin nghỉ việc hẳn ở Hạt kiểm lâm huyện. Hạt trưởng cũng không hề ngạc nhiên.
– Cậu nghỉ cũng đúng thôi. Về đầu quân cho ông Trường còn sướng gấp vạn lần. Như tôi tôi nghỉ lâu rồi.
Việc Trường giao cho Đại xem ra cũng không quá sức của Đại. Đó là quản lý đám người làm công, sắp xếp, liên hệ với các đơn hàng đã có từ trước để điều xe vận chuyển hàng đúng hẹn và quan trọng nhất vẫn là tháp tùng Trường trong những chuyến đi gom hàng và mua đường để gỗ lậu từ biên giới về xưởng. Chỉ mấy tháng thôi, mọi ngóc ngách Đại đã rành rẽ. Trường Râu ôm lấy vai Đại mà vỗ về.
– Rồi sẽ đến lúc chú toàn quyền thay anh.
Thu nhập của Đại bây giờ khủng lắm. Đại bảo Uyên, có cần để Đại chuyển tiền. Uyên bảo Uyên tự lo được. Đại dành dụm đó để mà lo cho con cái sau này. Giọng Uyên xem chừng đã lạnh nhạt chứ không hồ hởi và chờ mong như ngày trước. Bởi vậy, chỉ những lúc nhớ con lắm, Đại mới lên phố thăm con. Xong lại về, có khi còn không gặp Uyên nữa. Gọi điện chào tạm biệt, Uyên nói thông cảm cho Uyên, công việc bộn bề phải chạy chỗ mối khách này, giao thiệp chỗ mối khách kia không có thời gian mà thở chứ đừng nói gặp chồng. Vậy Đại về với bon Bu Tor.
Han chưa bao giờ ra tỉnh lị chứ nói gì du lịch này, du lịch nọ. Mà đẹp người như Han ra khỏi bon làng dễ làm cho bọn đàn ông đánh nhau lắm. Nhưng giờ đã có Đại đây rồi. Phải để Han mở tầm mắt tận hưởng chuyến du lịch biển. Ở rừng từ nhỏ, Han sẽ choáng ngợp trước vẻ đẹp mênh mông, vô cùng vô tận của biển cho mà xem. Han háo hức, chuẩn bị đến mấy ngày cho chuyến đi. Căn phòng sang trọng với một tông màu hồng với chiếc giường phủ ga trắng tinh khôi. Chùm đèn hắt ánh sáng dìu dịu và ly rượu vang lần đầu được nếm làm Han thấy váng vất. Trong thanh âm của tiếng sóng vỗ êm ái vọng vào, Han lâng lâng trong xúc cảm mới lạ và thích thú.
– Yêu anh không?
– Có nhưng em sợ.
– Có anh ở đây em sợ gì nào?
– Sợ làm đổ vỡ hạnh phúc gia đình anh.
– Đừng nghĩ nhiều nha cô bé! Anh biết cách để giữ gia đình êm ấm mà lại mang hạnh phúc đến cho em.
– Anh hứa đấy nhé.
– Ừ! Anh hứa.
Nước mắt Han lã chã rơi trên ngực trần của Đại rồi rỏ xuống cái ga trải giường vừa thấm những giọt trinh nguyên. Đại mãn nguyện và sung sướng chìm vào giấc ngủ khi bên tai còn loáng thoáng nghe tiếng Han thì thầm.
– Đừng bỏ rơi em nhé! Em không hối tiếc khi trao thân cho anh.
Tranh của họa sĩ Nguyễn Quang Thiều
CHƯƠNG XIII
 
Cao Tâm thức giấc khi vạt nắng đã cài qua kẽ lá và rải những đốm bạc vào ô cửa nhỏ. Bấy nay, Cao Tâm thường hay mất ngủ. Cứ khi chợp mắt, hình bóng H’Man và con Bống lại lờn vờn trước mặt. Cao Tâm muốn dang vòng tay mà ôm lấy nhưng nào có được đâu. Thế rồi, cả đêm lại trằn trọc, lại tự vấn mình. Nếu hôm đó ở nhà chở con đi học thì con đã chẳng bị ông xe ôm tông thẳng vào người. Nếu kịp thời đưa H’Man đi tầm soát liên tục thì đã không có chuyện H’Man bị K giai đoạn ba mới biết. Và nếu như… nếu như…
Người Cao Tâm gầy rộc. Bạn bè và đồng nghiệp lo lắng. Làm sao phải kéo Cao Tâm ra khỏi cái mớ ký ức đau buồn. Họ động viên Cao Tâm chuyển lên văn phòng thường trú trên tỉnh ở và làm việc cho tiện. Lúc đầu Cao Tâm không đi, đã ở trong ngôi nhà nhỏ miền biên giới này mười mấy năm trời với H’Man, với con Bống nay bỏ lại hai mẹ con sẽ hoang lạnh và buồn tủi lắm. Làm như thế chẳng khác nào Cao Tâm đang dứt bỏ tình cảm thiêng liêng của mình bấy nay vẫn dành cho vợ con. Nhưng một mình nơi này cũng bất tiện, có đơn phản ánh, thư bạn đọc hay công văn, Cao Tâm lại phải chạy gần cả trăm cây số lên văn phòng thường trú rồi lại phải lo quay ngược về nhà. Ừ thì, cứ lên một thời gian.
– Alo, chào nhà báo Cao Tâm.
Số điện thoại lạ nhưng giọng nói quen quen.
– Vâng ạ! Xin lỗi ai đấy ạ.
– Tôi Trần Quang đây.
À, Trần Quang, nguyên Phó giám đốc công an tỉnh. Chắc lại là cái chuyện của công ty Thiên Đức đây mà.
– Dạ, em nghe.
– Chú khỏe chứ! Muốn gặp chú từ lâu rồi mà biết chú bận nhiều nên hôm nay mới làm phiền chú đây.
– Dạ, có chuyện gì đó anh.
– Thôi, để anh em gặp nhau, ăn sáng cà phê rồi nói chuyện nhỉ?
Chắc là phải ngồi với lão lâu rồi đây.
– Dạ, cảm ơn anh. Em ăn sáng rồi, mời anh ghé chỗ văn phòng cơ quan em đi!
– Vậy thì cà phê. Quán Valley nhá!
Quán Valley cuối tuần khách đông đúc, chật chội. Cà phê thì bình thường thôi nhưng được cái view đẹp. Từ góc quán nhìn ra, ba phía là mặt hồ chạy dài đến tận phía đồi có những tòa biệt thự yên tĩnh đổ bóng triền thông xanh. Trần Quang chọn một góc khuất áp vào bờ tường gạch đợi Cao Tâm. Trần Quang vẫn vậy, to béo phương phi, chỉ mái tóc muối tiêu ngày nào nay đã bạc trắng.
– Chào chú! Mình ngồi góc này chú nhé. Cuối tuần đông khách quá.
– Vâng anh, ngồi đâu nó cũng vậy, cà phê thì vẫn cứ là cà phê mà.
Trần Quang nghe Cao Tâm nói xong liền cười gượng.
– À, vừa rồi anh mới biết chuyện chỗ bà xã chú. Thành thật xin được chia buồn.
– Dạ, cảm ơn anh! Chuyện sinh ly tử biệt chẳng biết trước anh ạ.
– Ừ, thế mới là cuộc sống.
Cao Tâm nhấp ngụm cà phê đắng đót và để từng giọt tan dần ra từ đầu lưỡi mà cảm nhận cái hương thơm có sức lôi cuốn ma mị đánh thức mọi giác quan.
– Này chú, vừa rồi các chú tương mấy bài về dự án của công ty chỗ bà xã anh… ấy quá.
– À chỗ công ty Thiên Đức.
– Thì đó, đáng ra trước khi các chú đưa lên báo thì trao đổi với anh một tiếng. Chuyện chưa đâu vào đâu bây giờ các chú làm vậy, khó cho anh. Người ta không hiểu bản chất sự việc lại nói này nói nọ.
Chuyện ở công ty Thiên Đức thì đã nhì nhằng và tai tiếng cả mấy năm nay rồi chứ mới mẻ gì đâu. Không chỉ Cao Tâm mà nhiều anh em phóng viên thường trú đã viết bài phản ánh. Hồi Trần Quang còn đương chức Phó giám đốc công an tỉnh, thủ trưởng cơ quan cảnh sát điều tra, báo viết thì viết mà địa phương vẫn lặng im. Mấy tháng nay khi Trần Quang rời ghế về hưu, địa phương mới lên tiếng mà xem chừng quyết liệt lắm.

– Thì báo chí người ta cũng chỉ phản ánh sự việc như thế. Còn cụ thể như thế nào thì phải chờ thanh tra kết luận chứ anh.
– Nhưng anh nói nè. Các chú tệ lắm. Để địa phương phát triển, cần doanh nghiệp, cần nhà đầu tư. Mà trong quá trình đầu tư tất nhiên ít nhiều sẽ xảy ra sai sót. Các chú không góp ý riêng, lại bới móc.
– Vậy, ý bác là sao?
Trần Quang e hèm lấy giọng rồi thầm thì.
– Chú xem có cách nào để các báo người ta làm cái cải chính, cáo lỗi vì đã phản ánh chưa đúng sự việc thì giúp anh cái.
Cao Tâm đặt ly cà phê xuống bàn rồi nhìn Trần Quang. Trần Quang nhìn lại, cái nhìn trực diện hẳn sẽ làm nhiều người thấy hồi hộp và chợn mình nhưng với Cao Tâm thì không. Chẳng có gì phải lăn tăn ở đây cả. Sao Trần Quang có thể đề nghị một việc buồn cười và vô lý hết sức như vậy được. Nếu Cao Tâm mà là cơ quan quản lý chắc chắn đã đề nghị chuyển hồ sơ vụ việc qua cơ quan điều tra rồi.
Mấy năm trước, nắm bắt chủ trương khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh dịch vụ rừng và đất rừng của nhà nước nhằm phát huy thế mạnh khai thác nguồn lợi rừng vừa bảo vệ rừng một cách bền vững, hàng loạt doanh nghiệp kinh doanh khai thác, bảo vệ rừng đã được thành lập một cách vội vã. Thiên Đức cũng vậy. Mặc dù bà Kim Ánh là đại diện hợp pháp của công ty nhưng ai chẳng biết đó là công ty của đại tá Trần Quang. Giấy phép hoạt động của công ty còn chưa khô mực thì địa phương đã thống nhất chủ trương giao Thiên Đức gần một ngàn héc ta rừng nghèo để thực hiện dự án nông lâm kết hợp. Đây vốn là lâm phần của công ty lâm nghiệp Hòa Bình. Lấy lý do, công ty lâm nghiệp Hòa Bình quản lý, bảo vệ kém hiệu quả, tỉnh đã chuyển phần diện tích đó giao về cho Thiên Đức. Diện tích đất rừng giao Thiên Đức bám dọc trục tỉnh lộ hơn chục cây số. Đây là cung đường xanh của cao nguyên bởi những hàng thông điệp trùng, đan nhau ôm phủ kín những quả đồi nhấp nhô, uốn lượn. Vào mỗi buổi sáng khi ánh mặt trời ló rạng, có biết bao đôi uyên ương đưa nhau đến để ghi lại những khoảnh khắc đẹp nhất cho cuốn album hạnh phúc lứa đôi. Nên thơ là thế mà giờ đây sắp chuyển thành một dự án nông lâm kết hợp. Vậy thì những hàng thông kiều diễm và thanh tú kia có được bảo vệ hay không? Được. Cái dự án vẽ ra một cách thuyết phục lắm. Vùng đồi núi trọc sẽ trồng thông, vùng rừng thưa sẽ tái tạo lại rừng, vùng rừng nghèo kiệt sẽ trồng cây ăn trái, còn vùng rừng giàu nơi có hàng ngàn, hàng vạn cây thông sẽ được nghiêm ngặt bảo vệ để giữ lại cái cảnh quan xinh đẹp cho vùng đất cao nguyên. Nhiều người còn giật mình khi công ty Thiên Đức còn phải thế chấp một lượng tiền gọi là ký quỹ lên đến gần chục tỉ. Kinh doanh lời lãi đâu chưa thấy, đã thấy phải bỏ ra cả những ngần ấy tiền để thế chấp cho nhà nước rồi. Kinh quá. Cánh nhà báo như Cao Tâm thì rỉ tai nhau, để rồi xem.
Vài tháng sau, cứ đêm hàng loạt thông đổ rào rào, chỏng chơ xuống những thảm cỏ mướt xanh khi lưỡi cưa loang loáng liếm ngang gốc, rồi những chuyến xe reo chất đầy gỗ thông cứ thế ậm ạch bò về các tỉnh phía Nam. Một đêm, hai đêm rồi đêm nào cũng vậy. Người ta đặt câu hỏi sao lại chặt bỏ thông như thế thì nhận được câu trả lời, đó là số thông bị sâu mọt phải xử lý, tận thu không lây lan ra cả rừng thông. Nhưng khi những hàng thông hai bên đường bị cạo trọc lóc, mọi người mới giật mình. À, vậy là cả rừng thông đều bị sâu mọt nên phải chặt bỏ hết. Vậy hàng ngàn khối gỗ thông đi đâu mất rồi? Đi về các tỉnh phía Nam. Vậy sao hàng trăm lượt xe chở mà không cơ quan chức năng nào biết? Hỏi vậy mà cũng hỏi. Có mà đi hỏi ông Phó giám đốc công an tỉnh Trần Quang.
Đến lúc này thì các cơ quan báo chí đồng loạt lên tiếng. Chính quyền địa phương thấy quả là có vấn đề ở dự án của công ty Thiên Đức nên phải vào cuộc. Cơ quan chức năng thấy rồi, việc quản lý, bảo vệ, chăm sóc rừng thông của Thiên Đức triển khai không tốt, thậm chí rất nhiều thông đã bị một số đối tượng xấu chặt phá. Chính quyền nhắc nhở Thiên Đức phải tăng cường công tác bảo vệ một cách chặt chẽ và hiệu quả hơn nữa. Nhưng những người chuyên viết phóng sự điều tra như Cao Tâm lại nghĩ khác. Sự thật không đơn giản như vậy. Có đi xuống tận nơi, cùng ăn ở với những người dân ở đó mới biết có những sự thật bên trong còn kinh hoàng hơn nhiều. Thực tế, lâm phần mà địa phương chuyển giao cho Thiên Đức từ lâu đã bị hàng trăm hộ dân xâm canh. Cà phê, tiêu, điều người ta đã thu hoạch mấy năm nay, kể cả nhà ở người ta cũng lấn dần ra gần tỉnh lộ. Mặc dù họ biết họ đang sống và canh tác bất hợp pháp trên đất rừng đấy nhưng đâu dễ gì xử lý. Vậy thì Thiên Đức sẽ xử lý. Mỗi hộ dân cứ đưa đây vài trăm triệu, Thiên Đức sẽ làm cho cái giấy viết tay bán đất hẳn hoi, chờ khi nào có chủ trương thu hồi đất trả về cho địa phương và cho chuyển đổi mục đích sử dụng đất, dân sẽ làm sổ. Nhưng trên danh nghĩa đây là hợp đồng ủy quyền giao khoán khai thác, chăm sóc rừng mà Thiên Đức có quyền được ký chuyển giao cho các hộ dân đấy nhé. Cứ vậy, hàng chục héc ta đất mặt đường đã bị Thiên Đức bán trên danh nghĩa ủy quyền chăm sóc, bảo vệ khai thác rừng. Cao Tâm ngồi nhẩm tính. Hẳn sẽ không ít hơn mấy trăm tỉ đồng đã được Thiên Đức thu về từ dự án nông lâm kết hợp được vẽ rất kỳ công và đẹp đẽ.
– Anh nghĩ sao mà anh lại nói vậy anh Quang. Cái này anh phải xem lại thực chất hoạt động của công ty vợ anh. Anh rõ hơn ai hết còn gì.
Trần Quang cười gằn, rồi đứng bật dậy.
– Thôi được rồi. Anh đã hiểu ý chú. Các chú làm khó anh. Trong làm ăn khó tránh khỏi chuyện này chuyện nọ. Chuyện hôm nay anh sẽ ghi nhớ. Nói trước, có chuyện gì không hay xẩy ra với chú, đừng trách ai nhé.
Anh đừng dọa tôi. Cao Tâm thấy nóng bừng mặt và định đốp thẳng vào Trần Quang nhưng đã kịp kiềm chế. Cả giận mất khôn. Cứ để xem ông đại tá nguyên phó giám đốc công an tỉnh định giở trò gì. Cao Tâm nhìn theo dáng Trần Quang bệ vệ đi nhanh ra phía cổng quán, lên xe phóng vù vù. Có mùi gì hăng hắc, gây gây như phả ra từ cái ghế mà ông đại tá Trần Quang vừa phủi đít đi. Cái mùi này, Cao Tâm đã gặp đâu đó. À mùi thối rữa của những gốc thông già ngấm thuốc sâu héo úa, khô không khốc, vật vờ quằn quại trong gió lạnh. Chẳng lẽ cái mùi đó đã ám cả vào người, vào các vật dụng mà ông đại tá Trần Quang chạm vào. Hay Cao Tâm quá nhạy cảm mà bị ám ảnh.
– Mải nghĩ chuyện gì thế nhà báo?
Là Lê Tứ, Giám đốc công ty lâm nghiệp Hòa Bình. Dáng người choắt nhưng Lê Tứ lại có cái giọng nói sang sảng và tiếng cười khà khà không lẫn với ai.
– Chào giám đốc, xuất hiện bất thình lình thế?

– Ngồi góc bên kia. Thấy chú và đại tá Quang ngồi cùng nhau biết là có chuyện rồi. Hì hì!
– Sao lúc nãy bác không qua đây luôn.
– Ai lại thế, chuyện riêng.
– Riêng tư gì đâu, chuyện Thiên Đức đó, bác còn lạ gì nữa.
Lê Tứ nhấp một ngụm nước rồi chẹp miệng.
– Anh cũng đang khổ vì thằng Thiên Đức đây.
Cao Tâm để ý gương mặt Lê Tứ lúc này. Chuyện gì mà nhắc đến Thiên Đức, mặt Lê Tứ lại méo xệch. Đã thế, giỡn Lê Tứ một chút cho vui.
– Ủa, chuyện gì thế bác? Hay bác có cổ phần trong đó.
– Cổ phần cái khỉ gió. Hồ sơ chỗ Thiên Đức chuyển qua cơ quan điều tra rồi. Hừ, bây giờ lính lại đi điều tra công ty của sếp cũ mới chết chứ.
– Vậy mà bác cũng đau đầu?
– Không đau đầu sao được chú. Chú thấy không. Lúc trước thì khăng khăng phải thu hồi của Hòa Bình gần ngàn héc ta đất rừng để giao cho Thiên Đức thực hiện dự án. Ừ, thì cứ thế mà triển khai. Bây giờ nát như tương lại có ý giao trả lại cho Hòa Bình.
– Bác nghe đâu đó? Chắc không? Ai lại làm thế.
– Chắc không thì không biết nhưng chính phó chủ tịch có nói qua chủ trương với anh như vậy. Anh trả lời rồi, anh không nhận. Nhận vào sau này anh chết à!
– Cũng khó thật.
– Đấy, chú mày thấy không. Ngon bổ rẻ thì các bố xơi hết. Giờ còn rặt lại những xương với xẩu đòi nhét cho anh.
– Thế mới là sự thử thách năng lực quản trị của người cán bộ bác ạ.
Cao Tâm biết tính Lê Tứ chẳng mấy khi giận ai nên cứ chọc đại mấy câu cho đỡ mệt mỏi và căng thẳng. Quả là làm nghề gì cũng mệt. Tưởng đam mê, cháy hết mình với nghề thì sẽ thu về những quả ngọt, vậy mà nhiều khi lại nhận về mình những trái đắng tái tê, có khi còn nguy hiểm tới tính mạng. Làm báo lắm lúc cũng nản, nhiều phóng sự điều tra phanh phui biết bao tiêu cực, người dân hoan nghênh cũng lắm nhưng kẻ ghen ghét, thậm chí thâm thù  cũng nhiều. Đã có bao cuộc điện thoại hăm dọa, bao tin nhắn trù ẻo. Nếu không đủ bản lĩnh và niềm tin vào sự thật và chính nghĩa, thật khó để vượt qua.
– Chú nghe tin gì về vụ du sam trên khu bảo tồn thiên nhiên Đăk N’ting bị triệt hạ chưa?
– Chưa. Không lẽ nào. Quần thể du sam này nằm trong nhóm có nguy cơ bị đe dọa tuyệt chủng nên nghe nói bảo vệ chặt lắm.
– Chú sắp xếp đi thực tế cái. Cứ ngồi nhà mà phán thì sao mà biết sự thật của vấn đề.
Lại là phá rừng, lại là lâm tặc. Nhưng cái vụ này ác chiến đây. Đến cả quần thể du sam trên đỉnh Đăk N’ting mà còn bị triệt hạ nữa thì không hiểu rồi đây, còn cái gì trong rừng mà bọn lâm tặc không dám làm.
Cả một ngày leo dốc, băng cắt rừng, lội khe, vượt thác, mãi tận chiều mới lên được đỉnh Đăk N’ting. Trước mắt Cao Tâm, loang lổ những vệt nhựa du sam ứa tràn ra trên thảm lá mục đỏ quành quạch. Những ngọn du sam ngổn ngang khắp mọi ngóc ngách núi rừng. Đi sâu vào lõi của quần thể du sam, từng lóng gỗ khoảng một người ôm đang nằm chỏng chơ bên suối. Trời mưa gió, đường trơn trượt và dốc dựng đứng thế này sao bọn lâm tặc có thể chở ra khỏi cửa rừng được. Mà chủ rừng đâu khi lâm tặc xâm phạm quần thể cây du sam? Từ cửa rừng cho đến điểm tập kết chế biến còn biết bao nhiêu là lực lượng chức năng, cả một mạng lưới bảo vệ ken dày như thế mà hàng trăm, hàng ngàn khối du sam đi lọt thì quả không hiểu nổi. Phải có ai đó, chắc chắn phải là đầu nậu cỡ bự mới có thể chuyển được chừng ấy gỗ du sam về xưởng. Bất giác Cao Tâm nghĩ đến Đại Úy, đến Trường Râu.
– Alo chú đang đâu đó?
Lại là Lê Tứ.
– Em đang trên đỉnh Đăk N’ting.
– Tưởng chú có ở văn phòng, anh ghé tâm sự chuyện này chút.
– Chắc em chưa về được đâu. Có chuyện gì bác nói luôn đi.
– Chán lắm chú ạ.
– Lại chán, em chưa thấy bác hết chán bao giờ cả. Chán cả ngày à? Việc gì thế?
– Tỉnh lại giao cho Hòa Bình nhận quản lý gần ngàn héc ta sắp tới thu hồi của thằng Thiên Đức. Tỉnh vừa họp chiều nay.
– Chỗ vụ Thiên Đức chưa giải quyết xong mà, anh chẳng bảo là đã chuyển hồ sơ qua cơ quan điều tra. Đã rõ ràng gì đâu sao lại bàn giao về cho anh được?
– Thì đó, không biết sao chiều nay họp chỉ đạo phải khẩn trương thu hồi dự án và giao cho tớ mới chết chứ lị. Mà nói rồi. Bây giờ hiện trạng nó như thế. Hàng trăm hộ dân đang sinh sống và canh tác trái phép trên đất rừng, chỗ rừng thông thì đã bị phá sạch. Nếu bàn giao, phải ghi rõ hiện trạng thì tớ mới nhận, còn không sau này tội vạ đổ lên đầu tớ à.
– Thế cuộc họp quyết thế nào?
– Chủ trì bảo cứ nhận đi rồi rà soát sau. Nhưng tớ kiên quyết. Rà soát, kiểm kê, khảo sát và lập biên bản hiện trạng xong mới nhận. Còn không thì thôi. Ông chủ trì bảo nếu vậy thì kỉ luật. Tớ tức quá bảo, các ông cứ kỉ luật. Tôi thà bị kỉ luật chứ không thể nhận một mớ bùi nhùi.
Vậy là bản lĩnh. Không thể ép người ta như thế. Ông nào lấy quyền lực để làm cái việc ép phải nhận quả là phiêu lưu, mạo hiểm. Nếu Lê Tứ làm cho quả đơn kiện thì rắc rối to. Chỗ này chắc chắn chưa dễ dàng giải quyết được đâu. Mà cái cốt lõi của vấn đề ở đây chính là cái khối tiền khổng lồ từ chặt phá bán gỗ thông và bán đất trá hình cho dân giờ nó ở đâu rồi. Không lẽ Thiên Đức bỏ túi hết cả.
Những mớ lộn xộn, những chuyện là chuyện trên đường về làm Cao Tâm cứ mãi nghĩ mà quên rằng văn phòng cơ quan thường trú đã trước mặt. Cao Tâm cởi bỏ túi đựng máy ảnh và cuốn sổ cùng chiếc áo ký giả xuống cái xích đu đằng trước sân rồi mệt mỏi mở khóa cửa. Điện thoại báo tin nhắn. Chắc phải tắt nguồn để ngủ một giấc cho đã đời. Nói vậy nhưng Cao Tâm vẫn quay ra cầm điện thoại lên rồi mở: Anh ghé mà chú không có nhà. Anh em mình lâu lắm không gặp nhau đấy.
Là tin nhắn của Y Lâm, nguyên phó chủ tịch tỉnh. Đúng là cũng đã lâu lâu không gặp Y Lâm. Chắc phải ngồi với Y Lâm một bữa. Y Lâm là chỗ mà Cao Tâm có thể tâm sự và sẻ chia mọi chuyện. Lão chịu khó lắng nghe và vẫn thường nhỏ to đủ thứ, từ chuyện Đông chuyện Tây, chuyện nhân gian thế sự cho đến chuyện gia đình lão.
Khoảng sân đã ngập ánh trăng vàng. Cái khoảng sân nhìn ra lối đi của hoa viên thành phố. Nơi đó, chỗ ghế đá dựa vào gốc cây, đôi nam nữ như thầm thĩ tự tình. Cao Tâm cố thở thật khẽ như sợ chạm vào góc riêng tư của đôi lứa yêu nhau. Hồi H’Man còn học cao đẳng sư phạm, đã bao lần Cao Tâm cầm tay H’Man dạo bước trong hoa viên này. Cũng đã gần hai tuần Cao Tâm không về nhà để đốt cây hương và đặt lên bàn thờ mấy quả mãng cầu, loại quả vỏ xanh xù xì những gai nhưng ruột lại chua thanh ngòn ngọt mà cả Bống và H’Man cùng thích. Ngày mai, Cao Tâm sẽ về, về với H’Man và Bống.
ĐẶNG BÁ CANH
(Còn tiếp)
______________________
[1] Tiếng M’nông: Thôn, xóm.
[2] Tiếng M’nông: Đàn đá
 
Gió rừng thăm thẳm – Tiểu thuyết của Đặng Bá Canh – Kỳ 7
Cập nhật ngày: 15 Tháng Chín, 2024 lúc 12:53

Vanvn- Nếu Vạc chết có hết chuyện được không? Thì ít ra sẽ hết với Vạc. Chết rồi thì biết gì nữa đâu mà chẳng hết. Vậy thì chết đi cho khỏe chứ sống thế này sống làm gì. Vạc nhìn cái dây phơi trong sân. Ở đó, có cái khăn len quàng cổ vứt chỏng chơ trên móc đồ, lủng lẳng trong gió. Cái khăn ấy hồi nhỏ, cứ vào đông giá, Vạc vẫn hay quàng. Vạc bước từng bước chậm rãi vào sân. Sân trống huơ trống hoác, nhà cửa tối om.
CHƯƠNG XIV
Y Lâm ngả người lên chiếc ghế sofa. Trời chớm rét. Gió quét ràn rạt làm những chiếc lá khô rơi vung vãi lạo xạo ngoài sân. Y Lâm lim dim mắt rồi ngáp dài mệt mỏi. Tài xế len lén đến bên cạnh hỏi khẽ.
– Sếp có đi dự tiệc liên hoan chỗ ngành văn hóa không ạ?
À, chỗ liên hoan để tiễn các nghệ nhân diễn tấu cồng chiêng đi dự Festival ở bên châu Âu chứ gì. Không. Lão không đi. Hôm gặp mặt lão đã giao cho giám đốc Sở Văn hóa chủ trì vụ này rồi. Nếu khỏe thì lão ghé một chút cũng được nhưng thực sự lão thấy mệt. Hôm đó, nhìn các nghệ nhân  diễn thử mấy tiết mục lão thấy ưng. Phải thế chứ. Phải nói hết được cái tinh hoa văn hóa dân tộc bản địa vùng cao nguyên này chứ. Vấn đề là sau cái lần đi giao lưu này, bà con có chịu khó mà tiếp tục gìn giữ, phát huy nó hay không. Đó mới là điều quan trọng.
– Thưa với đồng chí Phó chủ tịch tỉnh là tụi mình biết cái điều đó mà. Tụi mình đam mê lắm, cũng muốn trao truyền lại cho cái bọn trẻ nhưng chúng không nghe.
Y Khiêm, trưởng đoàn nghệ nhân tham gia Festival thay mặt anh em trong đoàn phát biểu.
– Thế có cách nào để tụi nó nghe không?
– Ờ, khó lắm. Giờ chúng nó thích nhạc của tụi thanh niên, thích game, thích chat trên điện thoại thôi à.
Cái này thì quá đúng. Đến như lão bây giờ một ngày mà không mở điện thoại, lướt vài trang web rồi nhập mật khẩu vào zalo, facebook lão còn khó chịu, huống hồ là bọn trẻ. Thế mới biết, có rót tiền, rót bạc để mà bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc lão thì cũng chỉ mới giải quyết được cái bề ngoài và trước mắt mà thôi, nào đâu đã làm được cái căn cơ nhất. Nhưng chuyện bảo tồn văn hóa không phải là chuyện trong ngày một ngày hai có thể làm xong, cái làm lão phải suy nghĩ nhiều và chạnh buồn là cuộc họp ủy ban tỉnh chiều nay. Nội dung quan trọng bàn cãi nhiều nhất vẫn là chuyện thu hồi đất nông lâm trường về giao cho doanh nghiệp. Chủ tịch tỉnh cương quyết lắm.
– Các đồng chí ạ! Cái này, chủ trương từ trung ương đã có, Tỉnh ủy cũng đã bàn nhiều và bước đầu cho thí điểm. Hiệu quả đã thấy và những phát sinh không mong muốn đã bắt đầu lộ ra. Bây giờ chúng ta phải tham mưu cho lãnh đạo tỉnh làm sao để giải quyết căn cơ cái vấn đề này. Cái này nó còn liên quan đến sự phát triển của toàn tỉnh ta các đồng chí ạ.
Nhiều ý kiến. Mỗi người một lập luận, một đánh giá và một nhận định. Nhưng lão thấy rối. Nói như nhiều vị ở đây thì ai mà chẳng nói được. Đây là vấn đề đặc biệt quan trọng, phải tính toán kỹ và phải mang lại hiệu quả. Những cái mang tính quan điểm đó ai chẳng biết. Thế nhưng đến khi Phó chủ tịch phụ trách nông lâm nêu ý kiến thì lão phải trao đổi.
– Các đồng chí. Thực trạng hoạt động của các nông lâm trường thì các đồng chí biết rồi đó. Chính phủ cũng đã chỉ đạo chuyển đổi các lâm trường thành các công ty lâm nghiệp hoạt động như là một doanh nghiệp nhà nước nhưng xem ra không hiệu quả. Bây giờ, đã có chủ trương thu hồi về và cho doanh nghiệp tư nhân thuê thì ta cứ làm. Ông tư nhân ông bỏ tiền ra, quyền lợi ông đấy, trách nhiệm ông đấy, rõ ràng ông phải làm thật tốt. Nếu không tốt, ông thua lỗ ông tự chịu chứ ai chịu. Bởi vậy, nếu không triển khai sớm sợ càng về sau, vấn đề càng khó giải quyết.
Là người trực tiếp phụ trách mảng nông lâm, Phó chủ tịch tỉnh nói chuyện này thì đúng là chuẩn rồi nhưng lão thấy vẫn chưa hết ý. Đừng nghĩ lão phụ trách mảng văn xã nên lơ tơ mơ về cái này. Lão thấy cả đấy. Mấy ông nông lâm trường đáng ra nên dẹp từ lâu rồi. Là chủ rừng mà có bảo vệ được rừng đâu. Cái việc chuyển đổi mô hình từ lâm trường qua các công ty lâm nghiệp chẳng qua cũng chỉ là bình mới rượu cũ. Cũng những con người đó, cũng chức năng và nhiệm vụ đó, cũng quản lý chừng đó rừng thì thay đổi được cái gì. Nhìn từ công ty lâm nghiệp Thống Nhất chỗ thằng em rể lão làm giám đốc là lão biết. Tiếng là quản lý mấy chục ngàn héc ta rừng nhưng thực ra chủ yếu là rừng nghèo kiệt. Công ty với mấy chục con người cả năm chỉ chờ vào nguồn chi trả dịch vụ môi trường rừng để nuôi bộ máy. Mà rừng nghèo kiệt thì chi trả thấp, không đủ chi phí hằng ngày chứ đừng nói chuyện nâng cao mức sống. Rừng thì chẳng có gì để mà khai thác hay tận thu. Thế là anh em các trạm bảo vệ chán nản. Chán nản là đúng. Ngày đêm, mưa gió gì cũng gác trong rừng. Mỗi lần về nhà với vợ với con lại phải quấn xích vào lốp khỏi trơn trượt rồi vượt mấy chục cây số đường rừng. Ra đến nơi, xăng cạn, xe rung lắc, người tơ tướp mà trong túi chẳng có nổi đồng tiền mua gói bánh cho con. Mà rừng càng nghèo thì dường như càng kích thích cái tham lam của dân di cư tự do. Hàng chục, hàng trăm gia đình cứ len lỏi trong rừng sâu rồi chia nhau ra tỉa gọt từng đám rừng, trỉa vào đó ít hạt bắp coi như đã phát xong đám rẫy cho mình. Lấy ngắn nuôi dài, có bắp, có sắn ăn ngày đói để rồi thì có thêm sức phát rộng ra. Đến khi chủ rừng đi tuần phát hiện thì rẫy cà phê cành lá đã xanh tốt bời bời. Thằng em rể lão kêu oai oái.
– Anh xem có chỗ nào xin cho em chuyển công tác với chứ nhân viên nghỉ việc, đất rừng dân lấn chiếm rào rào thì cái ngày em ăn cơm tù chắc không còn xa.
Lão đã quạt thằng em rể.
– Mày toàn nói chuyện tiêu cực. Tao thấy cái thằng Dậu công ty Ba zan nó làm ăn đâu ra đó kìa. Báo chí cứ ngợi ca rần rần như là mô hình điểm để các công ty khác xách cặp đến học hỏi.
Thằng em rể lão lắc đầu.
– Anh ơi, em mà ở bên Ba zan em còn làm được nhiều việc hơn cả ông Dậu. Này nhé, Ba zan bốn bên đã có các công ty lâm nghiệp khác che chắn, rừng thì gần như là rừng nguyên sinh. Đó lại là khu vực đầu nguồn cho mấy ông thủy điện, kinh phí dịch vụ môi trường rừng cao lại có cả phí tài nguyên thủy điện chi trả nữa thì quá xông xênh. Ai mà chẳng làm được.
– Thế những công ty như của chúng mày tồn tại là quá vô lý à.
Thằng em rể cúi đầu nín thinh.
Mà đâu phải chỉ có mỗi ông Thống Nhất của em rể lão đang ở vào tình trạng ngắc ngoải thế đâu, hàng loạt công ty lâm nghiệp khác cũng đều thế cả. Không hiệu quả thì đương nhiên phải chuyển đổi. Nhưng tính cách nào là hay nhất? Giải thể chúng đi à. Ừ, nếu giải thể thì rồi cả chục, cả trăm ngàn héc ta rừng và đất rừng sẽ giao về cho ai quản lý? Nhiều thế, giao cho một chủ thể nào đó liệu có quản lý nổi không? Và còn cái này nữa: một bộ máy cồng kềnh cả chục, cả trăm con người ở cái công ty lâm nghiệp đó giải quyết thế nào đây. Cho nghỉ việc hết à? Anh em nhân viên thì dễ, đảm bảo quyền lợi cho người ta là được nhưng còn lãnh đạo, dễ gì để xếp việc cho mấy ông.
– Thu hồi đất của nông lâm trường để giao cho chủ thể khác là đúng nhưng chọn ai để mà giao cũng là điều không đơn giản.
Lão bất chợt thốt lên. Lão đang tự hỏi chính mình nhưng có lẽ cái cảm xúc nó đặc biệt quá nên đã bật ra thành lời như là ý kiến.
– Thì lúc nãy tôi có nói rồi đó anh Lâm. Mình cho doanh nghiệp thuê khoán. Chúng ta đã làm, đã nhìn thấy bước đầu hiệu quả và bây giờ ta triển khai mạnh mẽ cái này luôn để giải quyết triệt để vấn đề sử dụng đất nông lâm trường luôn anh ạ.
Không ổn. Lão thấy rồi. Nhiều ông ở cái thành phố này đang kinh doanh xăng dầu, ô tô xe máy và cả dịch vụ ăn uống nữa, khi nghe tin có chủ trương thu hồi đất nông lâm trường để giao cho các doanh nghiệp theo hình thức thuê khoán liền đua nhau lập mới công ty hay điều chỉnh ngành nghề kinh doanh để xin nhận khoán đất rừng. Đó là chưa kể các đại gia gỗ nức tiếng cả nước cũng nhảy vô xí phần. Mà doanh nghiệp người ta làm kinh tế. Đã kinh tế là phải kê tính, họ phải tính lỗ lãi ra sao rồi mới đầu tư. Cái thằng em rể lão dù miệng bô bô, có phần khoác lác, huyên thuyên nhưng nghĩ lại nó nói cũng đúng khi lão hỏi.
– Này, doanh nghiệp nó phải lo lập dự án rồi phải ký quỹ thế chấp tiền tỉ vô đó mới được giao rừng. Vậy nó làm cái gì để sinh lợi vậy mày?
Thằng em rể cười lục khục.
– Thực ra đến đứa con nít nó cũng tính được chứ nói gì mấy ông doanh nghiệp thời buổi kinh tế thị trường hả anh. Có ai dại gì vứt vào đó cả chục tỉ để chạy dự án, sau đó lại thuê nhân công vừa đi chăm sóc vừa đi bảo vệ rừng không. Đành rằng sẽ triển khai việc trồng rừng, trồng cây ăn trái nhưng biết chờ đến bao giờ để mà thu, mà sinh lợi. Có ai dại gì một năm bỏ ra cả tỉ bạc nữa để trả chi phí cho người lao động trong khi chẳng thu được gì cho mình cả hay không? Còn phí dịch vụ môi trường rừng á, xin lỗi, không đủ tiền thăm hỏi các cụ.
– Vậy thì chúng làm gì?
– Làm gì thì anh biết rồi đó. Thứ nhất, khai thác gỗ, xấu đẹp, tốt dở gì đều có giá hết. Thứ hai chúng nó lấy sổ đi cắm ngân hàng vay tiền để chuyển qua các kênh đầu tư khác nhất là bất động sản. Nhiều tay còn liều lĩnh hơn, cắt đất rừng bán lại cho dân. Lợi nhuận vô kể anh ạ.

Và lão nói, nói những gì lão nghĩ, lão đúc rút được về chuyển đổi chủ rừng. Mọi người chăm chú nghe và có phần ngạc nhiên. Một lão dân tộc vẫn có tiếng là hay thơ văn bây giờ nói chuyện về nông lâm trường như một nhà nghiên cứu và phân tích chính sách. Thú vị đây. Thật ra thì những điều lão nói, nhiều vị tham gia cuộc họp này đều biết cả, có khi thấu tỏ hơn lão, nhưng chủ trương là chủ trương, thực tế lại là chuyện khác, nói ra lỡ mất lòng hay đụng chạm đến ai đó, sự nghiệp chính trị coi như tèo. Còn lão, lão có cái thế của lão. Lão tuổi đã cao, công tác vài năm nữa lão nghỉ, hơn nữa lão là người dân tộc thiểu số tại chỗ, làm gì thì làm chứ cấm động vào lão. Mà lão đang phát biểu tại cuộc họp với vị trí của một phó chủ tịch tỉnh.
– Vậy theo đồng chí Y Lâm, chúng ta nên làm như thế nào đây?
Chủ tịch tỉnh im lặng ngồi nghe, cặp lông mày nhíu lại, gật gật đầu.
– Vậy nên theo tôi, cần thu hồi hết đất của mấy ông nông lâm trường làm ăn bết bát, để xảy ra tình trạng phá rừng, mất đất rừng nghiêm trọng rồi giao về cho địa phương. Địa phương sẽ có trách nhiệm giao cho các đối tượng cần đất đai để sản xuất. Cái này tôi biết là Nhà nước có chính sách cụ thể rồi đấy. Hộ đói hộ nghèo này, đồng bào dân tộc thiểu số này. Đó là những người được ưu tiên bố trí rừng và đất rừng để bảo vệ, khai thác.
– Cái này chúng ta cũng đang triển khai đấy đồng chí Y Lâm ạ.
Lão biết, đúng là đang triển khai nhưng lại cấp sai đối tượng. Ai là người được nhận giao khoán đất rừng nhiều nhất? Không phải hộ đói, hộ nghèo hay đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ mà toàn là lãnh đạo trên địa bàn cả. Đó là chưa kể, một số vị lãnh đạo các sở ngành cấp tỉnh cũng có phần trong đó. Nhưng các vị tế nhị lắm. Đố ai dò tìm ra tên một vị lãnh đạo nào từ cấp xã lên đến cấp tỉnh nhận giao khoán đất rừng. Vậy thì bảo các vị trục lợi chính sách để thu vén cho mình là trật lất rồi. Thì vậy. Các vị có đứng tên đâu mà là vợ con, cháu chắt, thậm chí nhờ chính hộ đồng bào dân tộc thiểu số đứng tên. Sau đó, các vị sẽ trả công cho họ. Mà tù mù chuyện này để làm gì. Vừa rồi, tỉnh ủy đã kỉ luật một loạt lãnh đạo các huyện đã để cho vợ con nhận giao khoán hàng trăm héc ta rồi mua qua, bán lại để kiếm tiền tỉ. Lão lại kể. Kể cái chuyện cách đây chưa lâu lão cùng đoàn lãnh đạo bên ban dân vận đi khảo sát về nhu cầu đất sản xuất ở xã biên giới Cư Đam. Lão nhớ mãi cái gương mặt của Y Loach công nhân công ty cao su tỉnh. Cái gương mặt ấy bừng lên những tia hy vọng và hồ hởi kể về cuộc sống hiện tại của mình. Hai vợ chồng nhận khoán của công ty hơn 5 héc ta đã gần mười năm nay. Thu nhập mỗi tháng tổng cộng được gần tám triệu bạc. Ừ thì ổn định thật vì tháng nào cũng có lương nhưng cuộc sống lại phát sinh đủ thứ cần phải chi tiêu. Bốn đứa con đang tuổi ăn tuổi học, chắt bóp kiểu nào cũng không đủ, Y Loach đành phải đi phụ hồ thêm để kiếm thu nhập cho con ăn học.
– Vậy theo anh, nếu thu hồi đất cao su trả về cho địa phương rồi giao khoán đến tận hộ thì tốt hơn không?
– Tốt hơn chớ! Nếu được vậy, gia đình mình tập trung trồng cây rồi nuôi thêm đàn bò, đàn trâu thì sẽ khấm khá hơn nhiều.
Nhưng rồi đôi mắt sáng của Y Loach bỗng chùng xuống.
– Nhưng khó lắm, chắc không có. Cái này nghe nói cách đây mấy năm rồi mà có thấy làm đâu.
Khổ thế đấy. Dân thì thiết đất sản xuất mà cơ man nào đất rừng đã bị chuyển qua, chuyển lại rồi mua bán trái phép dẫn đến tình hình tranh chấp đất đai vẫn cứ nóng rừng rực. Ở ngay địa bàn mà lão từng làm chủ tịch huyện vừa xảy ra cái chuyện đau lòng mà lão cứ ngậm ngùi và phẫn uất mãi. Chuyện là địa phương giao khoán cho công ty Phát Đạt mấy trăm héc ta đất rừng để triển khai dự án khai thác, khoanh nuôi, bảo vệ rừng. Nhưng khổ nỗi hơn chục năm nay, hàng chục hộ dân nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số phía Bắc di cư đã sinh sống và canh tác trên diện tích đó. Nguồn sống của họ, tương lai của con cái họ là trên những vạt cà phê, luống điều đã dày công chăm sóc, nay cứ thu hồi một phát sạch banh thì họ sẽ đi đâu về đâu. Mà với công ty Phát Đạt, nhà nước đã giao cho họ, họ có quyền sử dụng, chuyện đền bù hay không dân cứ đi hỏi chính quyền, họ không có nghĩa vụ đó. Vậy là phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp. Máu đã đổ, người dân tù tội và rồi công ty cũng phá sản. Hệ lụy đến nay vẫn chưa giải quyết xong, còn nỗi đau thì vẫn đọng mãi trong khóe mắt biết bao người.
– Các đồng chí cho tôi hỏi một câu. Ở đây có lợi ích nhóm không?
Lão chốt bằng một câu hỏi rồi ngồi xuống. Phòng họp chỉ nghe sột soạt tiếng gấp mở tài liệu.
***
Bon làng Broi nơi lão Y Lâm sinh ra là căn cứ cách mạng từ thời kháng chiến chống Pháp. Lớn lên lão được cách mạng đem ra miền Bắc học trường học sinh dân tộc miền Nam. Sau những năm học tập trên đất Bắc, lão tình nguyện nhập ngũ để trở về Tây Nguyên chiến đấu bảo vệ quê hương. Giải phóng lão bắt đầu làm cán bộ. Đồng bào thiểu số tại chỗ có trình độ lại kinh qua chiến tranh như lão dễ có mấy người. Thế là dần dần, từ Xã đội trưởng, lão lên làm Phó chủ tịch xã, Chủ tịch xã rồi được rút lên huyện phụ trách phòng dân tộc. Lão là người nói được làm được. Việc gì không chắc lão không nói, không làm. Và đặc biệt đôi lúc lão cũng biết im lặng. Có phải nhờ cái tính cách này hay lão có số làm quan mà mấy năm sau lão đã được cân nhắc lên làm Phó chủ tịch huyện. Bây giờ thì lão khác rồi, tầm như lão cứ theo chủ trương, đường lối mà làm, đừng tì vết thì tương lai còn rạng ngời lắm. Lão biết, đó cũng là lợi thế của cái anh cán bộ dân tộc thiểu số. Nói gì thì nói phải ưu tiên những người như lão trước rồi mới tính đến phương án cán bộ người Kinh. Vậy mà cũng phải mất đến hai khóa, Y Lâm mới ngồi được vào cái ghế Chủ tịch huyện.
Lão rất khỏe. Lão vẫn luôn tự hào về cái dòng giống nhà lão. Tổ tiên, ông bà, cha mẹ lão bao đời nay đều có sức khỏe vượt trội. Riêng về bản lĩnh đàn ông thì lũ thanh niên còn phải gọi lão bằng cụ. Lão vẫn hay lý giải về cái sở thích có phần quái của lão. Đó là dù có vợ con rồi nhưng lão vẫn cứ hay thèm gái. Mà phải là gái Kinh. Lão tự nhủ, gái gốc gác miền xuôi nó vừa tươi da, thắm thịt mà hơi thở lại thơm tho. Ngủ với chúng lão hấp thêm được cái tinh khí của lũ đàn bà khỏe mạnh. Từ hồi còn là Phó chủ tịch huyện, tranh thủ đi công tác, lão đã nếm đủ mùi xác thịt đàn bà, từ mấy em cơ sở mát xa, các em phục vụ chỗ lưu trú đang có nhu cầu tiền bạc cho đến mấy em văn phòng huyện đi công tác cùng tự nguyện lên giường với lão. Đôi lúc lão lục vấn mình, quả là lão cũng mất nết, hư thân. Cả mấy mươi năm trau dồi kiến thức và bản lĩnh, vậy mà khi đối diện với những nhu cầu bản năng đàn ông dồi dào chảy ào ào trong lão, lão lại tặc lưỡi rồi lao vào hưởng thụ. Được cái lão chưa bao giờ ăn quỵt hay để em nào phải thiệt thòi cả. Với mấy em ca ve, lão sòng phẳng trả tiền sau khi bóc bánh, còn mấy em ở cơ quan, sau mỗi lần các em tận tình phục vụ lão, lão sẽ tìm mọi cách quan tâm, nâng đỡ để các em được đề bạt, bố trí vào chức nọ, chức kia. Bởi vậy, chẳng em nào oán thán hay trách cứ gì lão. Lão chỉ dừng cái việc gái gú vô độ khi gặp em Tuyết Nhung, lúc lão đã là Chủ tịch huyện…
… Mọi hôm, người pha trà, rót nước cho lão là ông Vỹ, cán bộ Văn phòng ủy ban. Cái cách ông Vỹ pha trà công nhận mới nhìn đã ưng mắt. Ông đặt cái vại sành ở bên hiên phòng làm việc để hứng nước mưa, khi nước mưa ăm ắp thì cẩn thận đậy nắp. Nước đó chỉ dùng pha trà cho thủ trưởng, cấm đứa nào múc được một gáo. Trà phải là loại trà ướp hoa cúc. Sau khi rửa ấm, ngâm ly ông mới đun nước, cho trà vào tráng một lượt, chắt sạch cặn rồi mới chậm rãi rót nước. Mà nước cũng chỉ chừng hai phần ba ấm thôi, chờ khi đủ độ ngấu mới bưng qua phòng cho thủ trưởng. Dù hôm nào cũng ghé cái quán cà phê đối diện để làm ly đen nóng nhưng trà ở đó lão không uống. Nó nhạt toẹt, uống vô chỉ tổ hỏng mất vị giác, lão nhịn một chút để chờ ly trà ông Vỹ pha uống nó mới thú. Vậy mà mấy hôm cái tay Vỹ này ốm xin nghỉ thì một em nào lạ hoắc luống cuống bưng ấm trà vô.
– Cháu chào chú ạ! Mời chú uống trà.
Lão chết sững. Đứng trước mặt lão là một em chừng hai mươi. Cao ráo với mái tóc xõa ngang vai. Con cái nhà ai lạc vào đây thế này, sao mấy đứa văn phòng không báo cáo gì cả. Hay chúng muốn làm lão bất ngờ. Lão nhìn vào cô gái mà không muốn chớp mắt.
– Dạ, cháu xin phép ra để cho chú làm việc ạ.
Lão muốn nói, muốn nói rằng ở lại với lão cái đã vậy mà lưỡi cứ cứng đờ không cất thành tiếng. Lão ngồi xuống ghế rót ly trà nhấp một ngụm. Trà gì thế này. Nhạt toẹt. Lão định nhổ xoẹt ra nhà nhưng kịp kìm lại. Lão khoan khoái khà lên một tiếng rồi nhấc điện thoại lên.
– Qua phòng tôi ngay.
Chánh văn phòng lật đật chạy qua.

– Này, cô nào sáng nay pha trà bưng qua đây cho tôi đó. Có người mới sao tôi không biết hử?
Chánh văn phòng giật thót mình.
– Dạ, em quên mất chưa báo cáo anh. Là em Tuyết Nhung, nhà dưới xã  Sơn  Hà xin thực tập ở Văn phòng ủy ban huyện.
Lão gõ gõ ngón tay lên bàn. Vậy ra là sinh viên thực tập. Hay đây.
– Bảo em qua tôi có chuyện cần trao đổi nhé.
Nghe câu nói của lão, Chánh văn phòng thở phào, hớn hở.
– Vâng ạ! Để em nói em nó qua ngay ạ.
Sinh viên à. Lão chưa từng được nếm mùi sinh viên bao giờ. Cái bọn con gái mới lớn được học hành, có văn hóa lại biết giao tiếp thì còn gì bằng. Nhưng cứ phải từ từ, chẳng việc gì phải vội. Vồ vập quá, có khi em nó hoảng.
– Dạ, chú gọi cháu ạ.
– Ờ, ngồi đi cháu.
Tuyết Nhung vuốt lại tà váy rồi khoan thai ngồi xuống ghế, thỉnh thoảng khẽ ngước lên nhìn lão. Hừ, cái kiểu nhìn này, lão cũng đã gặp rồi. Cũng ghê ra phết đấy, chẳng qua là giả nai thôi.
– Thế cháu học ngành gì đó?
– Dạ cháu học văn thư ạ.
– Năm cuối à?
– Dạ, đi thực tập rồi về thi tốt nghiệp ạ.
– Ừ! Nhà cháu ở Sơn Hà à?
– Vâng ạ! Chú biết Sơn Hà?
Lão rót nước chuyền qua cho Tuyết Nhung. Lão cố tình chạm vào ngón tay Tuyết Nhung một cái. Ngón tay mềm, mát lạnh. Gái kiểu này rất mạnh khoản ấy nhưng cũng lạnh lùng và vô tình lắm.
– Uống nước đi cháu. Ừ, chú đã nhiều lần xuống công tác, ăn ở chỗ Sơn Hà rồi! Bà con ở đó thân thiện và chịu khó làm ăn lắm.
– Dạ chú, rất là cởi mởi và vui vẻ đúng không chú.
Nói rồi Tuyết Nhung đưa mắt liếc lão một cái sắc lẹm. Lão nhìn lại. Ôi cha, cô nàng phát tín hiệu rồi đây.
– Đúng rồi, như là cháu vậy đó.
Câu chuyện đưa qua đẩy lại vậy mà lấy hết cả một buổi sáng của lão. Tuyết Nhung lỏn lẻn cười khi lão cứ cầm tay mãi không chịu buông.
– Chết, cháu làm mất thì giờ quý báu của chú rồi.
– Không sao, không sao! Một buổi nói chuyện với cháu thú vị thế này còn đáng hơn cả ngày làm việc.
Lão vui. Cứ mỗi sáng, sau khi đi thể dục về lão lại vội ăn sáng rồi háo hức lên cơ quan. Tuyết Nhung. Lão lẩm nhẩm, em là ai? Hì hì. Rồi, rồi em là ta và ta sẽ là em. Nói gì thì nói nhưng công nhận em Tuyết Nhung khôn. Đã gần cả tháng mà lão vẫn chưa ôm em được cái nào. Xem chừng em giữ kẽ ghê gớm. Mà giữ cũng đúng thôi, con người ta nuôi cả hơn hai mươi năm, ngời ngời như thế đâu dễ gì tự dưng dâng tận miệng cho lão. Thế thì lão sẽ đổi chiến thuật, cứ mưa dần thấm lâu. Em nào chứ em này phải nhấp nhứ chứ không thể đập phát chết luôn được đâu. Rồi cơ hội cũng đến với lão. Giấy mời Chủ tịch huyện tham dự hội thảo về phát triển liên kết vùng tổ chức ở một thành phố biển. Chánh văn phòng chạy lên xin ý kiến chỉ đạo của lão xem thành phần tham dự những ai. Thì đấy, lão, chánh văn phòng, trưởng phòng kinh tế nông lâm. Chánh văn phòng vâng dạ rồi vội quay ra để đi làm thông báo.
– À này.
– Dạ!
Chánh văn phòng đứng ngay tắp lự, chờ ý kiến chỉ đạo của lão.
– Cả Tuyết Nhung nữa.
– Dạ? À, vâng ạ! Tuyết Nhung.
– Ừ, cho em nó đi để tiếp cận công việc.
Chánh văn phòng cười hề hề rồi bụm miệng huýt sáo mãi tận cuối hành lang vẫn còn nghe.
Cái giường rộng từ cửa sổ khách sạn nhìn ra biển càng làm lão thấy trống vắng. Lão váng vất đầu bởi tối nay uống hơi nhiều. Tất nhiên không say. Lão chưa bao giờ say. Lão chỉ uống khi đón tiếp khách cấp trên hoặc ngồi với bạn bè tâm giao tri kỉ. Còn ngày thường, lão không bao giờ đụng đến một giọt rượu. Lão ước gì có một bàn tay man mát áp lên đầu, lên trán. Nhưng có ai bây giờ. Mấy đứa văn phòng cả đời mới xuống biển, chúng nó hú nhau đi chơi cả. Mà lão chỉ ước bàn tay ấy phải là bàn tay em Tuyết Nhung thôi. Lão bấm điện thoại. Lạ kỳ, chưa bao giờ lão hồi hộp như thế cả.
– Dạ cháu nghe chú.
Lão nuốt một miếng nước bọt để lấy giọng.
– Cháu đang ở đâu đó?
– Dạ cháu đang ở phòng đây.
– Ồ vậy à? Chú tưởng cháu đi chơi với mọi người.
– Dạ không! Cháu chỉ muốn nằm ở nhà ngắm biển đêm qua ô cửa thôi.
– Hay đó, chỗ chú ngắm đẹp lắm. Hay mời cháu lên đây.
– Dạ thôi! Làm phiền chú.
– Có đâu, chú làm phiền cháu thì có. Cháu lên đi.
– Dạ!
Lão nhắm nghiền mắt, lắng tai chờ đợi bước chân.
Chiếc váy satin màu hồng phớt lấp ló đôi gò nhu nhú và làn da trắng mịn e ấp đứng cạnh giường lão. Lão ngồi nhỏm dậy. Tuyết Nhung uyển chuyển ngồi lại phía bàn tiếp khách.
– Công nhận chỗ chú có view đẹp thật á! Ngồi lên giường có thể ngắm toàn bộ biển đêm.
– Thế… thế cháu ngồi lên đây.
– Lão giả vờ như nằm vật xuống, mặt nhăn nheo rồi lấy tay day day lên trán.
– Ôi, chú bị đau ạ?
– Chẳng biết sao, tối nay thấy nhức đầu. Chắc do cháu mặc váy đẹp quá.
– Chú hay trêu cháu. Vậy mà chẳng có ai thương á! Để cháu bóp đầu cho chú.
Vẫn bàn tay mát, trơn và ướt như lần đầu lão cố ý chạm tay đang lướt trên trán và trên đầu lão, thềm ngực đầy hương tình con gái thụt thò trước mặt lão. Lão đê mê đến ngây dại. Đột nhiên lão mất tự chủ liền oằn người lên. Tuyết Nhung yếu ớt đẩy lão ra như cho phải phép.
– Ấy chú! Cháu sợ.
– Tuyết Nhung, cháu.. em.. đẹp lắm! yêu em quá.
–  Đừng anh, em… em … không được đâu.
– Tuyết Nhung, anh thèm khát em ngay từ lần đầu nhìn thấy em.
– Thật không? Vậy mà có thèm quam tâm gì đến người ta đâu.
– Rồi anh sẽ quan tâm, quan tâm em, anh sẽ làm tất cả cho em.
– Thật hay xạo á! Đàn ông các anh chẳng tin ai được hết.
– Thật mà! Em muốn gì anh cho em hết.
– Em chỉ cần yêu anh thôi.
– Ôi! Tuyết Nhung.
Đó là đêm đặc biệt của lão, để rồi sau này lão vẫn tự hào với chính mình rằng, không biết có mấy người như lão khi đã U60 vẫn năm nháy trong đêm. Tất nhiên, em Tuyết Nhung sau khi tốt nghiệp được nhận vào làm văn thư tại ủy ban huyện. Lão là chủ tịch huyện đã hứa chẳng lẽ nuốt lời. Lão cười thầm, mà hôm đó không hứa lão cũng sẽ nhận em Tuyết Nhung vô làm. Người đâu cứ nõn nà, mướt mát bời bời như thế, nếu không nhận lão sẽ vuột mất em liền. Rồi khi em trong vòng tay gã thanh niên choai choai nào đó, lão có quặn thắt lòng vì nuối tiếc thì cũng đã muộn. Cơ quan biết cả nhưng người ta không nói thôi. Ừ, nói để mà vạ miệng à. Mà cũng hay, kể từ khi lão có bồ, nhân viên trong cơ quan thấy nhẹ nhõm hẳn, lão trở nên xuề xòa, ít la mắng và đi công tác lại hay quà cáp cho anh em. Thực ra, lão tính cả rồi. Mấy cái đứa văn phòng là chúa buôn chuyện. Xởi lởi, thoải mái và quan tâm chúng một chút để chúng vui vẻ. Mà khi chúng vui vẻ với một ông sếp tâm lý thì chúng không bao giờ muốn một ông sếp nào mới toanh ngồi vào thay thế. Hơn nữa, cái mụ vợ vừa khắm vừa khai ở nhà có dò hỏi gì thì chúng giấu cho.
Tuyết Nhung giờ là bồ của lão. Thì thằng đàn ông nào cũng vậy thôi. Chăm vợ một phải chăm bồ mười. Ở cái huyện này, nhiều ông cũng bồ cũng bịch nhưng đố ông nào có được con bồ như em Tuyết Nhung của lão. Lão mà không giữ lấy, sểnh một cái, thằng khác nó tăm tia liền.
Tuyết Nhung thở dài.
– Từ nhà lên đây làm cực quá! Cả ba chục cây số, chạy xe máy mưa gió cứ táp vào mặt. Nản!
À, ý em là muốn có con xe bốn bánh chạy chứ gì. Lão không giàu có nhưng thích lão vẫn chơi.
– Vậy sắm cho em con xe nhé.
– Cảm ơn anh yêu nhưng em đã có bằng lái đâu mà chạy xe.
– Vậy thì chịu rồi.
– Ý em là có một chỗ ở trên thị trấn này là tiện nhất.
Là mua nhà? Trời. Mua nhà thì to tát quá, lão xoay đâu ra để mua cho em Tuyết Nhung cái nhà bây giờ. Thôi thì cứ thuê tạm đi rồi tính sau.
– Thuê tạm đi em rồi tính.
Tuyết Nhung khóc nấc lên.
– Khổ cái kiếp làm người tình là vậy đó. Cái gì người ta cũng dành hết cho vợ cho con chứ nào đến lượt mình. Thôi, không cần đâu, để em đi về bằng xe máy cũng được. Có sao thì đành chịu, chẳng dám phiền ai. Khổ cái thân này quá, tiếng là bồ chủ tịch huyện.
Lão cắn răng rồi gãi đầu. Khổ thật, đừng khóc mà. Lão sợ nhất là nước mắt đàn bà. Nó là chiếc lưỡi lam xẻo từng đoạn ruột.
– Rồi, rồi, để anh tính.
Hôm đó, Tuyết Nhung không cho lão yêu mà lườm lão một cái rồi cuộn chăn ngủ.
Thiên hạ vẫn nói rằng, tiếng là Chủ tịch huyện nhưng lão không có thực quyền. Lão nghe hết. Nhưng kệ. Giúp việc cho lão có ba ông phó, trong đó một ông phó trực. Lão biết, người ta nghĩ lão là người dân tộc thiểu số, trình độ điều hành, quản lý nói gì thì nói chứ cũng có hạn. Để quyền lực cho lão thâu tóm lỡ xảy ra chuyện gì khi đó rồi mới biết sự. Thế là đưa Chủ nhiệm ủy ban kiểm tra huyện ủy Trịnh Đình Hùng qua làm Phó chủ tịch thường trực. Ừ, thì đấy, làm đi. Lão đâu có thiết. Lão đi lên không phải bằng đầu gối thì ghế chủ tịch huyện lão vẫn cứ đàng hoàng lão ngồi. Lão bao quát thôi, còn cụ thể cứ giao cho cấp phó. Các vị có năng lực trình độ thì cứ làm đi. Cả đầu tư xây dựng cơ bản nữa, giao cho các vị hết, miễn là phải báo cáo với lão, nếu thấy được cái lợi ích thực sự cho huyện, cho tập thể là lão đồng ý. Nhưng ký à, không. Cái mảng đó lão giao hẳn cho ông phó trực. Phết phẩy, lại quả gì đó lão cũng chẳng quan tâm. Miễn là cứ quy định của pháp luật mà làm. Mà lão nói thật chứ đừng có tham. Tham thì thâm. Của thiên trả địa thôi. Tham có ngày người ta không chỉ lôi họng mà móc tuốt tuồn tuột cả phèo phổi, tìm gan ra. Lão không tham, vườn rẫy lão nhiều. Bấy nhiêu đó cộng với lương thưởng hậu hĩnh của lão cũng đủ để sống sung túc.
Lão trao cái chìa khóa nhà cho Tuyết Nhung khi em sà vào lòng lão.
– Nhỏ nhắn thôi nhé! Nhưng cũng là nhà mặt phố đấy.
– Ôi, em cảm ơn chồng yêu.

Chồng! Lão sung sướng. Ước gì điều đó là sự thật nhỉ. Ừ thì cũng đáng. Tuyết Nhung đã dành đời con gái cho lão. Phải có qua có lại, lão sắm cho em nó cái nhà con con cũng là chuyện nên làm. Lần đó lão cắt bán mất gần héc rẫy.
CHƯƠNG XV
Thành lập tỉnh. Y Lâm có tên trong danh sách tham gia Ban chấp hành lâm thời Đảng bộ tỉnh và giữ chức vụ Phó chủ tịch văn xã. Nhiều người ngạc nhiên. Họ không nghĩ lão có thể ngồi được vào cái ghế cao như thế. Nhưng ai bất ngờ chứ lão thì không. Lão nhìn thấy rồi, tỉnh mới đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỉ lệ lớn, nói gì thì nói nhưng nhất định phải cơ cấu một người dân tộc tại chỗ trong bộ máy chính quyền. Bởi vậy, cân nhắc, bố trí lão thì có gì mà phải ngạc nhiên. Tuyết Nhung là người hớn hở nhất.
– Anh có định đưa em lên tỉnh không đấy?
Hì. Không đưa có mà dại. Lão lên tỉnh, để em Tuyết Nhung ở lại, thằng khác nó không ngòm nhó mới là chuyện lạ. Vậy nhưng lão có cách nói của lão, cái cách nâng cái thế mình lên một chút.
– Hay là lên trên đó để anh kiếm người khác chăm sóc nhỉ?
– Em thách đó.
– Giỡn vui thôi. Em cùng lên với anh chứ. Nhưng phải xác định lên trên đó bước đầu là vất vả đấy.
– Kệ, anh đi đâu em theo đó.
Lão đá lông nheo với Tuyết Nhung một cái. Cảm xúc yêu đương lại tìm về.
Chuyện lão cặp bồ với em Tuyết Nhung đương nhiên vợ con lão biết. Y Nhân và H’Thanh hai đứa con của lão là những đứa có ăn học, suy nghĩ tương đối cởi mở. Thôi kệ. Chuyện cán bộ bồ bịch lâu nay đâu phải chuyện gì ghê gớm. Lão muốn làm gì thì làm nhưng luôn lo lắng cho gia đình, con cái là được. Thấy mẹ hết lầu bầu chửi rủa lại than vãn, khóc lóc, chúng cũng buốt ruột. Nhưng biết làm sao.
– Kệ đi mẹ. Mẹ có quản bố được cả ngày cả tháng cả năm không?
– Kệ làm sao mà kệ. Cha chúng mày nuôi bồ nuôi bịch mà chúng mày không xấu hổ à?
– Mẹ hay thật. Lấy cái gì để mà làm bằng chứng.
– Ăn nằm với nhau như vợ chồng mà không phải là bằng chứng à?
– Nhưng có ai trong hai người tự nhận mình là bồ bịch không?
– Hừ, chúng mày nói như cứt. Để đó rồi tao sẽ làm cho ra nhẽ.
Cái máu ghen của vợ lão khủng khiếp lắm. Một lần, mụ đứng chờ đầu con dốc Tuyết Nhung thường đi làm về. Thấy cái dáng Tuyết Nhung từ xa đi lại, mụ tiến ra chặn đường.
– Dạ, cô là ai, gặp cháu có chuyện gì ạ?
– Tôi là vợ của sếp cô đây. Này, khôn hồn thì tránh xa chồng tôi ra, không thì có ngày tôi đập nát cái mặt của cô ra thành mặt mẹt đó.
Mụ nhầm to. Dọa người non gan thì được nhưng dọa Tuyết Nhung thì nhầm chỗ rồi.
– Này cô, chồng cô là ai cháu không biết. Còn chuyện yêu đương bồ bịch cô nói cháu không hiểu nốt. Đừng có mà dọa dẫm, cháu gọi công an đó. Muốn chồng không bồ không bịch thì lo mà đi giữ chồng nhá.
À, cái con này láo. Con nít vắt chưa sạch mũi mà đã lếu láo đòi cãi tay ngang với mụ à. Này thì mụ tát cho vỡ mặt. Mụ giơ tay lên tát thật. May có thằng Y Nhân kịp chạy lại giữ tay mụ.
– Đi đi, đừng chọc giận mẹ tôi nữa.

Mụ dám tát Tuyết Nhung. Hèn gì mấy hôm Tuyết Nhung lầm lì không nói. Ăn xong leo lên giường, cuộn tròn chăn lại cấm lão đụng đến người. Thì lão cũng có nghe loáng thoáng chuyện đánh ghen đầu con dốc nhưng cứ nghĩ chuyện đàn bà con gái với nhau, chẳng có gì mà phải xé to chuyện nhưng cứ cái tình trạng này thì không ổn. Vậy thì lão phải về nhà uốn nắn, nhắc nhở vợ lão. Vợ của chủ tịch huyện ai lại đi làm mấy trò vớ vẩn.
– Hôm trước bà làm cái trò gì thế?
– Trò gì à? Ông nhìn lại ông đi! Sướng cho lắm vào rồi rửng mỡ.
Lão thấy da mặt lão nặng nhưng nhức mà cục tức lại dồn lên họng.
– Mụ ăn nói hàm hồ. Tôi làm gì, làm gì hả?
– Làm gì thì ông rõ nhất. Bấy nay ông ăn ở, hú hí với con Tuyết Nhung, rồi âm thầm cắt đất bán để mua nhà cho nó, tôi không biết chắc. Là tôi cứ để vậy hằng mong ông tỉnh ngộ, hết mê muội mà quay về. Vậy mà ông càng ngày càng bỏ bê vợ con, càng ngày càng cung phụng nó. Ông thấy ông có đáng để làm lãnh đạo cái huyện này không?
Bốp. Mụ vợ lão lảo đảo rồi im bặt, đứng như trời trồng.
– Mụ là người Kinh mà ăn nói còn kém hơn cả con mẹ dân tộc. Sao mụ có thể lôi cái cương vị công tác của tôi ra mà chửi hả? Này tôi nói cho mà biết. Mụ đòi hỏi gì nữa. Nhà cửa, đất đai, con cái còn thiếu thứ gì. Sướng mà không biết hưởng thì đừng có trách tôi.
Lần đó trở đi, mụ vợ lão chết khiếp. Từ hồi mới yêu nhau khi mụ là thanh niên xung phong lên cao nguyên xây dựng nông lâm trường cho đến khi thành vợ thành chồng rồi sinh con đẻ cái hay lúc tuổi xế chiều chưa bao giờ lão nặng lời to tiếng với mụ. Vậy mà rồi lão vung tay tát thẳng vào mặt mụ. Mụ vừa thấy sợ, vừa tủi thân mà vừa uất hận. Thì ra, cái sự thèm khát nhục dục của lão nó lớn đến mức sẵn sàng phũ với cả người vợ mấy mươi năm tay ấp má kề. Ừ thì thà lão cứ bỏ đói mụ đi. Mụ đã già lão không còn hứng chuyện vợ chồng cũng được, thà lão tạt vào đâu đó khi đi công tác rồi thư giãn, rồi xả cái ham muốn của lão đi chứ đằng này lão lại cặp bồ ngay trước mắt mụ. Thử hỏi ai có thể tươi cười, vui vẻ. Mụ cũng là đàn bà chứ đâu phải là một loài vật không cảm xúc. Giờ đây, lên tỉnh lão lại đưa cả con Tuyết Nhung đi theo. Mụ sẽ không để yên đâu nhá. Lão phải là của mụ, phải về với mụ, đừng hòng mà con Tuyết Nhung cướp được lão để làm của riêng.
Thế là mụ lên cơ quan lão xin gặp chủ tịch tỉnh. Chủ tịch tỉnh bận trăm công ngàn việc nhưng ai chứ phu nhân của Phó chủ tịch Y Lâm thì phải tiếp. Mụ xin chủ tịch chừng ba mươi phút để trình bày toàn bộ nội dung câu chuyện mà mụ đã chuẩn bị từ trước.
– Chuyện là thế, em nhờ bác chủ tịch nhắc nhở, kiểm điểm phê bình ông ấy giúp em. Nếu không được em làm đơn kiện ra trung ương.
Chủ tịch tỉnh ra chiều đồng cảm với mụ. Mụ đi thẳng ra xe để thằng Y Nhân chở về nhà dưới huyện mà không thèm liếc xéo cái phòng làm việc của lão. Chuyện riêng thế này mà lại làm phiền đến cả chủ tịch tỉnh là sao. Nó tầm phào quá nhưng người ta đã gửi gắm, thì cứ tâm sự với lão vài điều. Chủ tịch mời lão qua phòng. Chắc có chuyện gì cần trao đổi riêng thì chủ tịch mới gọi chứ bình thường cứ ở phòng họp mà phát biểu.
– Anh Y Lâm, ngồi đi anh.
Chủ tịch rót ly trà còn ấm chuyển qua cho lão.
– Công việc vậy là tương đối ổn rồi anh nhỉ?
– Vâng, thì vẫn cứ chạy đều thôi anh.
– Anh em mình theo sự phân công được điều động về tỉnh mới công tác, xa vợ xa con nghĩ cũng cực nên phải chú ý sức khỏe anh ạ.
– Ừ, tôi được cái ít ốm vặt.
– Thế thì tốt quá! Mà có ai chăm sóc không đó?
À, thì ra là chuyện này.
– Có đâu anh, tự chăm thôi! Tự ta thương ta.
– Vâng, phải vậy thôi anh. Mình đàn ông thì dễ nhưng các bà, chồng công tác xa là hay lo lắng lắm đó.
– Vâng!
– Thế nên ta có làm gì thì làm, chứ cuối tuần về bài vở phải trả đầy đủ nhá.
Lão ngần ngại. Phải là chuyện gì thì chủ tịch mới tế nhị xa xôi nhắc nhở lão như thế.
– Tôi lại ít về, ở đây thấy hợp khí hậu hơn. Vả lại vợ chồng tôi cũng già rồi.
– Vâng, già thì có tình cảm của tuổi già chứ anh.
Cảm ơn chủ tịch nhưng lão là lão. Chẳng ai có thể lấy một cái khuôn phép, công thức ra áp cho toàn thể mọi người cả. Lão đăm chiêu, thì biết là chủ tịch quan tâm nhưng có ai đó nói gì ông mới gặp riêng lão như này chứ.

– Con vừa chở mẹ về. Tưởng mẹ lên ở với bố mấy hôm ai dè mẹ đòi về luôn. Thằng Y Nhân luống cuống khi nghe điện thoại lão.
À, thì ra là con mụ nhà lão. Biết ngay mà, định dùng lời khuyên răn của thủ trưởng để nhắc nhở lão đây. Nhưng lão không phải con nít. Làm cái gì lão biết.
– Về nói với mẹ mày, liệu hồn mà sống. Cứ suốt ngày ghen tuông rồi lên cơ quan làm ầm ĩ thì cả đời này đừng hy vọng mà gặp lại bố nữa nghe chưa.
Thằng Y Nhân về nói rồi mụ vợ lão nghĩ lại hay sao mà từ đó không thấy mụ làm cái trò ghen tuông gì nữa. Lão cũng thưa về. Đến lúc em Tuyết Nhung mang bầu thì lão ở hẳn trên tỉnh.
***
Tuyết Nhung đến với lão nào phải yêu đương. Mà thật ra ngay khi còn là sinh viên trường trung cấp văn thư lưu trữ, Nhung cũng chẳng muốn hẹn hò như mấy cô bạn cùng lớp hay cùng ký túc xá. Nhà Nhung nghèo. Dân kinh tế mới vào lập nghiệp. Nói tiếng là đất đai vừa nhiều vừa màu mỡ nhưng có phải cứ bỏ cái cây xuống là ngồi đó chờ mà ăn đâu. Cha mẹ lam lũ, quần quật cả ngày trên nương rẫy thì mới có cái ăn cho đàn con những năm đứa. Cũng vì lao lực mà khi chưa đầy năm mươi tuổi, cha đã ốm tong ốm teo rồi bệnh, liệt nằm một chỗ. Gánh nặng cơm áo, gạo tiền dồn lên đôi vai gầy còm của mẹ. Nhung là chị cả. Mấy lần Nhung tính nghỉ học giữa chừng để về giúp mẹ nhưng mẹ quát mắng không cho. Mẹ không muốn Nhung lặp lại cuộc đời khổ cực của mẹ cha. Muốn thoát khỏi đói nghèo thì cần có nghề nghiệp, muốn có nghề nghiệp thì phải học hành đàng hoàng. Mẹ đã nói như thế, Nhung sao trái lời mẹ được.
“Con không chỉ lo cho mình con mà phải nghĩ cho các em nữa”. Lời cha dặn trước lúc lìa trần cứ ám ảnh và day dứt Nhung mãi. Ngay cả trong giấc ngủ nó cũng cứ văng vẳng bên tai. Nhưng Nhung học không giỏi, thi mãi mới đậu được cái trung cấp văn thư. Học ra rồi kiếm việc còn khó nói gì đến chuyện lo cho bốn đứa em. Nghĩ vậy Nhung chán nhưng mẹ vẫn nhất quyết không cho bỏ. Thậm chí mẹ khóc.
– Con đã học được một năm rồi thì ráng thêm năm nữa! Cực nhọc mẹ chịu được chứ con mà bỏ học là mẹ chết luôn.
Hồi còn ở ký túc xá, con Kiều My có người yêu nghe nói là thiếu gia gì đó, mấy đứa cứ chụm đầu vào dè bỉu, bảo con Kiều My tham giàu. Nhung thì lại thấy, có mà mấy đứa đang ghen tị. Người yêu mấy đứa cũng là dân tỉnh lẻ về thành phố học, đói đến vàng mắt, sạm da, chở người yêu sau xe đạp, thều thào  hát mà hơi như đứt quãng. Ừ thì lãng mạn thật đấy nhưng hỏi được bao lâu. Hú hí, tí tớn chút thế thôi chứ ra trường là giải tán hết. Chỉ còn con Kiều My với người yêu vẫn dính như sam. Mấy tháng sau nó lên xe hoa về nhà thiếu gia ở. Nghe nói nó chỉ ở nhà sinh con, làm đẹp và đi du lịch. Thì đấy đã yêu thì phải như con Kiều My không thì dẹp ngay từ đầu khỏi vương khỏi vấn. Vì vậy, hai năm học Nhung chẳng yêu ai.
Đến giờ nghĩ lại Nhung vẫn thấy đúng là may mắn, nếu ngày đó mà nghe lời mấy đứa bạn cùng ở lại thành phố thực tập thì sao mà quen mà biết lão Y Lâm. Bây giờ khi công việc Nhung đã ổn định, nhà cửa đàng hoàng, bề thế ở trên tỉnh thì mấy đứa bạn vẫn loay hoay dưới thành phố, đứa vô công ty làm công nhân, đứa suốt ngày chạy ngoài đường làm tiếp thị. Nhận lời yêu Y Lâm lúc đầu Nhung cũng sợ. Mấy ông làm lớn Nhung cũng nghe kể nhiều. Cứ vung tiền ra nuôi em này chán lại cặp em khác. Tất nhiên các em cũng moi được của mấy ông không phải là ít. Nhưng nếu thế thì thiệt thòi cho đời con gái quá. Đó là chưa kể mấy vụ đánh ghen mà Nhung xem trên mạng. Nó vừa tàn nhẫn, độc ác mà thậm cùng nhục nhã. Vậy thì sợ những ông như Y Lâm cũng phải thôi. Nhìn con mắt Y Lâm hau háu thế Nhung còn lạ gì. Tướng đàn ông này mà dày vò phụ nữ thì cả đêm chưa xi nhê gì hết, chị em cứ gọi là mệt bơ phờ. Nhưng không thể để lão ăn rồi quẹt mỏ bỏ đi được. Lão phải làm cái gì đó cho Nhung. Thì cứ nhấp nha nhấp nhứ như vậy xem lão có kiên trì theo đuổi hay không. Nếu kiên trì thì chấp thuận rồi nói lão lo sắp xếp việc làm, nếu mà ngãng ra thì thôi. Coi như mình không có phước. Cái tính ham hố, vồ vập và tham lam của lão thì mấy tháng thực tập Nhung cũng đã nghe các bà văn phòng ủy ban huyện nhỏ to rồi nhưng Nhung thấy lão vẫn lịch sự, đàng hoàng mà không mệnh lệnh theo kiểu bề trên. Loại lãnh đạo này thì chơi được. Phải đến khi lão hứa với Nhung là lo mọi việc cho Nhung thì Nhung mới dâng hiến cái đời con gái cho lão.

Lên tỉnh, Nhung để lại cái nhà phố huyện cho mẹ ở. Còn lũ con Hoa, thằng Mạnh, con Duyên, thằng Lành thích học gì cứ đi học, rồi Nhung sắp xếp công việc được hết. Chúng nó chẳng phải lo. Thấy Nhung ăn ở như vợ chồng với Y Lâm, lúc đầu mẹ cản.
– Sao con có thể ngủ với một người hơn cả tuổi cha con?
Nhung ôm mẹ, nước mắt tèm lem.
– Kệ nó mẹ ạ. Vậy con mới có việc làm, rồi tương lai các em sau này nữa.
– Nhưng tội cho con, mang tai mang tiếng.
– Không mẹ. Con có xui lão bỏ vợ đâu, chỉ là ở với nhau theo kiểu già nhân ngãi non vợ chồng thôi.
– Thế là con mất đời con gái à?
– Sao đâu! Cái lũ con trai suốt ngày rượu chè, cờ bạc thì thà dâng cho lão còn hơn. Mà lão yêu con thật lòng.
– Ừ, quan trọng nhất là lão yêu con nhưng thấy vẫn cứ thiệt thòi cho con quá. Mà mẹ nghe nói mụ vợ lão hay ghen lắm. Chỉ sợ có ngày con bị đòn ghen thôi.
– Mẹ yên tâm đi, tính lão nghiêm lắm, không để cho mụ ý làm càn đâu. Yêu con lão phải bảo vệ con chứ.
… Tuyết Nhung sinh con trai. Lão vui mừng khôn tả. Mọi người cũng không còn dèm pha hay đàm tiếu chuyện của lão và Tuyết Nhung nữa. Cặp với Tuyết Nhung lão chẳng phải chơi bời dăm bữa nửa tháng rồi vứt mà sinh con đẻ cái đàng hoàng. Thôi thì có gì gật gà châm chước, bỏ qua cho lão. Tính lão cũng vui vẻ, nhiệt tình có ghét bỏ hay làm hại ai bao giờ đâu.
Nhưng có một điều mà mấy năm nay người ta không bằng lòng với lão, hay nói đúng hơn là ái ngại cho lão đó là việc ở đâu, cơ quan nào lão cũng gửi hồ sơ xin việc. Tỉnh mới thành lập, biên chế còn nhiều. Trung ương cho tỉnh cơ chế xét tuyển để tăng nguồn nhân lực bộ máy hành chính. Phải tuyển người được đào tạo bài bản, có năng lực thực sự để mà làm việc, đó là nguyên tắc, thế nhưng đây là chỗ phó chủ tịch tỉnh Y Lâm gửi gắm, đố ông thủ trưởng nào không nhận. Thì biết làm sao được. Nhưng cũng vì chuyện này mà có lần lão phải sượng cả mặt. Đó là trong một cuộc họp trên tỉnh lúc giải lao, một giám đốc sở nọ lại thì thầm với lão rằng mặc dù xét tuyển một vị trí việc làm có đến mười hồ sơ, hồ sơ nào cũng đủ tiêu chuẩn nhưng đã nhận chỗ lão gửi. Lão toát mồ hôi.
– Ồ, tôi gửi lúc nào?
– Dạ, người ta đưa hồ sơ qua cho chánh văn phòng của tôi bảo đây là của anh Y Lâm.
Lão bối rối, chả lẽ có người mạo danh lão để xin việc. Có mà ăn gan beo cũng chẳng dám. Thoáng chút bối rối, lão cảm ơn vị giám đốc nọ rồi hứa sẽ kiểm tra lại kỹ. Lại là Tuyết Nhung thôi. Lòng tham lại nổi lên rồi đấy. Nhà cửa, đất đai, công việc, tiền bạc không thiếu thứ gì vậy mà bây giờ lại đi làm mấy cái chuyện mất mặt lão. Mà đã mang tiếng như vậy, khi họp hành các ngành lão phụ trách, sao lão có thể chỉ đạo được đây.
– Mấy năm nữa anh nghỉ hưu?
– Em hỏi mắc cười. Vài năm nữa, mà nghỉ hưu thì liên quan gì đến chuyện này.
– Sao không liên quan! Bây giờ anh đang là phó chủ tịch tỉnh, quyền trong tay, mình không tranh thủ thì khi anh về hưu đố anh mở mồm mà ai cho anh cái gì.
Thật là quá đáng. Ở với lão mấy năm sao Tuyết Nhung không chịu hiểu lão một chút. Chơi thì chơi, vui thì vui nhưng lão không phải là kẻ chuyên đi lợi dụng chức quyền để kiếm ăn bất chính. Thôi. Đừng làm khổ lão nữa.
– Một bộ hồ sơ như thế bao nhiêu đó?
– Tưởng không quan tâm. Bằng cả năm lương của anh.
Vậy mấy chục bộ hồ sơ là Tuyết Nhung đã kiếm được bằng gần cả đời làm việc của lão à. Mà kiếm được một năm lương như của lão để lo lót việc làm, gia đình người ta phải bán biết bao nhiêu thứ, có khi vay nóng, lãi suất ngập đầu cũng nên.
– Đừng làm vậy nữa em! Nhà mình không phải là đường dây chạy việc.
– Hả? Anh nói vậy mà nghe được à! Em xin việc cho họ, con họ có việc làm ổn định, là người nhà nước, họ phải trả công cho em chứ. Mà em có thu vén riêng cho em đâu, em làm là vì cuộc sống của em, của anh và của con Miu nữa.
– Thì mẹ con em thiếu thứ gì nữa nào?
– Không thiếu nhưng chưa đủ. Cuộc đời này chẳng biết khi nào là đủ cả. Anh không tranh thủ chỉ có thiệt thân.
À, lấy đâu ra cái thói thực dụng, tham lam để mà lên lớp dạy đời lão. Đừng cái kiểu muốn làm gì thì làm nhé.
– Tôi cấm cô, đừng làm bại hoại thanh danh của tôi.
Tuyết Nhung bĩu môi.
– Thanh với chả danh. Về hưu rồi mới thấm. Đời này chẳng có gì là thật cả, ngoài tiền.
Tối đó lão giận, lão nằm riêng trên ghế sofa, nằm mãi mà không ngủ được. Ngót nghét sáu mươi tuổi, dù tóc vẫn chưa bạc, gân vẫn săn và thể chất vẫn tráng kiện nhưng lão thấy buồn. Lão tưởng có thêm đứa con ở tuổi này, lão sẽ vui sướng, chờ đến lúc về nhà vui vầy cùng con, rồi vợ chồng nói cười trong góc bếp ấm hơi lửa, hơi người. Lão sợ cãi nhau chỉ vì cái sự tham lam. Tiền bạc khi đã có rồi con người ta cứ muốn có mãi. Mà đã nhiều tiền là sinh nhiều tật. Cứ như cha ông lão trước đây, cả gia đình ông bà, cha mẹ, con cái, cháu chắt cứ sống chung dưới một mái nhà dài. Đứa nào cưới chồng thì cơi nới thêm một gian mà ở. Có gì ăn nấy, vui là vui chung, buồn là buồn cả. Cứ vậy, vô nghĩ, vô lo mà sống. Thế mà, bây giờ đến thế hệ lão mọi chuyện đã khác hẳn ngày xưa. Lão cảm nhận được cái bàn tay của Tuyết Nhung trườn trượt trên má lão nhưng lão vẫn quay đi.
– Giúp em chỉ một lần nữa thôi. Em năn nỉ đấy.
Lão ngồi bật dậy.
– Còn lần nào nữa. Mọi việc đã xong rồi còn gì?
– Không, là chuyện này. Sắp tới xét tuyển giáo viên. Em muốn gửi mấy đứa.
Thôi đi, lão không dại mà dây vào ba cái chuyện này nữa đâu. Mấy năm lợi dụng cái ghế của lão kiếm đủ rồi còn gì.
– Không, không. Cái đó bây giờ thành lập hội đồng xét tuyển chặt chẽ lắm. Đừng có dại, kỉ luật cả nút.
– Thì anh chỉ nói trước với người ta một tiếng. Anh làm chủ tịch hội đồng đố ai không nghe anh. Đi mà, em năn nỉ. Năn nỉ. Giúp em là đang lo cho con Miu của anh đó.

Vừa nói, Tuyết Nhung vừa cà cạ cặp nhũ hoa cong cớn, mây mẩy vào mặt lão làm lão không cưỡng nổi.
– Ừ, nhưng chỉ một lần này nữa thôi nhé! Em hứa đi.
– Rồi, hứa. Em hứa.
… Thằng Y Nhân vô phòng bếp véo má con Miu một cái rồi ra phòng khách mà chẳng thèm chào Tuyết Nhung một tiếng. Hiếm khi nó tạt qua. Phải có chuyện gì đó quan trọng lắm nó mới có mặt ở cái nhà này.
– Con thành lập công ty rồi bố ạ.
Lão giật thót người. Y Nhân đã có việc làm ổn định. Học xong cái trung cấp đo đạc vô làm sở tài nguyên. Làm chưa đầy năm đã cho đi học tại chức. Học xong bên đó người ta cân nhắc bổ nhiệm phó trưởng phòng cho rồi. Vậy mà bây giờ định bỏ ra ngoài làm ăn à.
– Mày bỏ việc nhà nước à?
– Không, bỏ sao được bố. Con thành lập công ty cho người khác đứng tên.
– Thế mày kinh doanh ngành nghề gì?
– Kinh doanh dịch vụ phát triển rừng.
Lại rừng, lại rú. Thằng con lão không thấy đây đang là vấn đề nóng sốt xình xịch của tỉnh hay sao mà vẫn cứ đâm đâu vào kinh doanh. Hay nó mất trí rồi.
– Tính lại đi! Rừng bây giờ đang là vấn đề phức tạp. Mày làm ngành tài nguyên mà không biết à?
– Chính vì vậy con mới nhảy vào.
– Cái thằng. Đừng bậy bạ có ngày va phải luật pháp là mệt lắm đó con.
– Mọi thứ con đã tính toán, tiên lượng cả, chỉ cần khi con lập dự án xin thuê rừng và đất rừng, nhờ bố nói với chủ tịch và các chú dùm con tiếng.
– Tào lao. Mày dẹp cái công ty của mày đi. Thời buổi đang nhập nhèm, người ta đang bàn nát nước chuyện chuyển đổi đất nông lâm trường ra sao cho hiệu quả kìa. Cứ như mấy cái công ty của mày chỉ có trục lợi chính sách chứ chẳng mang lại lợi lộc gì sất.
– Bố hay thật. Phải tận dụng khoảng trống chính sách. Bây giờ pháp luật quy định rất cụ thể trách nhiệm quản lý rừng cho nhiều ngành nhưng lại không trao cho một đơn vị nào chịu trách nhiệm chính. Ví như lâm trường đất đai thì thuộc quyền quản lý của ông tài nguyên môi trường trong khi sản xuất lâm nghiệp lại là của ông nông nghiệp phát triển nông thôn.
– Đúng là tầm bậy, tầm bạ. Mấy cuộc họp trước tao mới có ý kiến đó. Giao trả đất về cho địa phương là để giao khoán cho hộ nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số, ai lại chuyển qua cho mấy ông cán bộ.
– Bố không nghe vụ lão Trịnh Đình Hùng cấp phó hồi xưa của bố ở dưới huyện à. Cơ quan điều tra đang vào cuộc. Lão cho cấp dưới hợp thức hóa hồ sơ để con bồ nhận chuyển nhượng từ người khác và được cấp bốn cái sổ.
– Tao không biết nhưng mày làm gì thì làm, đừng có dính dáng đến pháp luật.
– Bố khỏi lo.
Nói rồi Y Nhân ra về.
Thời đại nào rồi mà mọi thứ thật giả, đúng sai nó cứ lộn tùng phèo lên thế này. Y Nhân từ nhỏ vốn đã nhanh nhẹn, tháo vát. Việc gì nó cũng có thể mó tay vào làm được, thành công hay không chưa biết nhưng cứ mày mò, tìm hiểu cái đã. Bây giờ nó năng động quá lão lại đâm lo. Cuộc đời này vốn nhiều cám dỗ, nếu không cẩn thận bước qua sa ngã ngay tắp lự. Và khi đó thì mất, mất hết, mất tất cả.
– Thấy con anh chưa. Nó thức thời chứ chẳng phải như cha nó đâu. Thức thời là trang tuấn kiệt.
Lão nhìn sang Tuyết Nhung rồi cười thầm. Tuyết Nhung chỉ được mỗi thói ma lanh, khôn lỏi thôi chứ biết gì mà nhìn toàn cục. Loại đàn bà này làm ăn chụp giật thì được chứ bền vững thì không được đâu.

– Em cũng đang tính mở công ty đấy. Bây giờ ai cũng đầu tư nhận khoán đất rừng, có chủ trương của nhà nước hẳn hoi tội gì mình không làm.
Lần này thì lão sốc thực sự. Tuyết Nhung chỉ là một văn thư, trình độ không có, nghiệp vụ không, quản trị kinh doanh lại càng mù tịt, biết cái gì về rừng với rú mà công ty với chả công tiếc. Lo mà chăm sóc con Miu cho tốt, lo mà chăm chút sắc đẹp cho ngon lành để đêm đêm cùng hưởng ái ân sung sướng với lão.
– Em vừa nói gì? Em có điên không đấy.
– Có anh điên. Em tội gì phải điều hành, cái đó thuê hết. Em chỉ cần đứng tên trong giấy phép kinh doanh thôi.
Đúng là loạn thật rồi. Đến nước này thì lão không muốn nói nữa. Vì nói lại cãi nhau. Tính Tuyết Nhung bướng bỉnh. Lão có nói trời nói đất gì cũng đố mà nghe. Nghĩ lại lão lại thấy hối hận. Dường như lão đã để tính ham chơi bời của lão đi quá đà, để giờ đây gia đình lão có quá nhiều chuyện mà lão gỡ không ra. Không khéo, sắp tới nó bung bét đủ thứ thì sao mà lão đỡ nổi đây. Lão lững thững đi về phía phòng con Miu. Con Miu đang thiu thiu ngủ. Lão làm gì thì mặc kệ lão, Tuyết Nhung vẫn nằm thưỡn, hai tay nhấn bàn phím điện thoại liên tục. Thỉnh thoảng chau mày rồi cười ré lên.
CHƯƠNG XVI

Loan có việc ra thị trấn nên Vạc Kều đành đưa thằng Mít lên rẫy. Sau mấy hôm lắc rắc vài trận mưa, cỏ tranh, cỏ đuôi chồn và cả cỏ xuyến chi mọc nhanh đến chóng mặt. Vạc phải cắt sạch cỏ để vét bồn, bón phân đợt hai cho đám cà phê. Vạc Kều cột võng vào hai thân cây muồng rồi để thằng Mít cầm điện thoại bấm chơi cho Vạc yên tâm làm việc. Mùa này, nắng không còn chói gắt mà gió từ rừng ngàn đã bắt đầu thổi mơm mơn trên vòm cây lá. Trời mát mẻ. Thằng Mít chơi chán quăng điện thoại qua một bên, ngáy khe khẽ. Cả hơn một héc ta này, người khác có khi phải cắt cỏ đến hai ba hôm mới xong thì Vạc Kều chỉ cần một ngày là tươm tất. Vạc bỏ cái mũ cối xuống, đưa tay áo quẹt lên cái trán dô nhơm nhớp những mồ hôi rồi dịch lại gần chiếc võng hơn để nhìn thằng Mít. Nó giống Trường Râu quá. Mớ tóc rễ tre, lông mày sâu róm, cái mũi hếch và cặp môi dày đó thì giấu đi đâu được. Ừ thì rõ là con Trường Râu, Vạc biết từ hồi nó mới sinh ra kia. Vậy nhưng Vạc vẫn muốn xem có đúng vậy không, biết đâu… Đúng thật. Thì cái lần Trường ghé nhà, Vạc đi quăng chài bắt con cá suối trở về đã nghe Loan thủ thỉ với Trường rồi. Nhưng biết đâu… Loan nhầm. Vì sau mấy bữa Trường về rồi cùng Loan yêu đương, tằng tịu, Vạc đã cưới Loan. Mà trong cái đêm tân hôn, Vạc cũng đã lột truồng Loan ra để mà ngấu nghiến, bóp vụn vỡ Loan cho thỏa mãn cơn thèm, cho hạ hỏa cơn ghen trong Vạc. Loan dám thú nhận với Vạc là đã ăn nằm với Trường Râu. À, ý Loan là nói ra để Vạc hủy đám cưới chứ gì? Không. Vạc vẫn cứ cưới đó. Chúng mày cứ ăn nằm với nhau, ông cứ cưới, về không dùng thì để đó chơi. Và cái chuyện đó ám ảnh Vạc khủng khiếp. Loan đẹp, đến cả mấy thầy giáo trẻ ở trường cấp I, cấp II của xã còn tìm vô nhà thăm hỏi, tán tỉnh, huống hồ đám trai làng như Vạc. Nhưng khổ nỗi cái chuyện tình yêu của Loan và Trường quá nổi tiếng ở làng. Chúng nó đã kết thân như hình với bóng từ hồi Thủy anh Trường Râu chưa bị bệnh tâm thần rồi trầm mình ở giếng Đình kia. Hồi đấy mà nhà Trường không xảy ra những biến cố khủng khiếp thì nhà Loan đã hãnh diện cho Trường rước Loan về làm vợ rồi, làm gì đến lượt những thằng như Vạc. Nhưng Vạc vẫn cứ để ý, cứ theo đuổi đấy. Cưới được Loan hay không chưa biết nhưng lâu lâu bất chợt vô tình được ngắm Loan ngồi bên giếng khơi gội đầu là sướng mắt lắm rồi. Mái tóc dài, đen mượt như nhung xõa xuống cái chậu nhôm nước trong văn vắt rồi vút ngược ra phía sau để cho hai bàn tay hao hao gầy vuốt xuôi xuống làm những giọt nước rớt lách tách xuống chậu, rồi những lọn tóc được quấn lên để lộ mớ tóc mai rũ xuống trán kéo dài đến tận vành tai. Những lúc như thế, Vạc cứ ngẩn tò te mà ngắm. Có lần, chập tối, Vạc qua nhà Loan tình cờ thấy Loan bước ra từ nhà tắm thưng lá tơi, Loan lúi húi múc nước trong bể, ngực trễ nải. Cái rãnh sâu hun hút oằn lên hai núm đỏ hồng trên hai cái gò nhấp nhô trắng muôn muốt. Chỉ khi thoáng nhìn thấy Vạc, Loan mới vội vàng khép lại tà áo rồi đỏ lựng mặt đi vào nhà. Thế mà Loan lại cho Trường cái quý giá nhất của đời con gái rồi mới về làm vợ Vạc và còn nói cho Vạc biết chuyện đó nữa. Ừ thì, Vạc cũng sẽ có cách. Cứ đêm, khi Loan ngoảnh mặt vào trong tường, xoay lưng ra ngoài rồi thở dài khe khẽ, Vạc bóp, Vạc nặn, Vạc vần vò bộ ngực, Vạc cắn cái bờ mông cho Loan mắm môi mà chịu đựng, Vạc lột sạch quần áo của Loan, bỏ lửng vậy rồi xoay ngược đầu lại làm một giấc. Một lần, hai lần rồi vô số lần như thế làm Loan phải van xin Vạc.
– Tôi xin anh. Làm gì thì làm đi. Đừng có mà hành hạ tôi thế này, tôi chịu không nổi đâu.
Vạc vui. Hừ, đã là vợ Vạc rồi thì phải biết nghe lời. Vậy nhưng khi cái thằng đàn ông bắt đầu cựa quậy thì hình ảnh Trường Râu lởn vởn trong đầu lại làm Vạc tụt cả hứng. Cứ thế, chuyện sinh hoạt vợ chồng của Vạc và Loan cũng dần thưa và cho đến khi vào cái cao nguyên này mưu sinh thì vợ chồng không còn gần gũi nhau nữa.
Nhiều lúc Vạc muốn ghét, muốn thù hận cái thằng Mít. Nó là sản phẩm của lần Loan dâng hiến cho Trường Râu. Thà nó biến đi đâu cho khuất mắt, chứ đằng này, ngày nào, giờ nào nó cũng cứ xuất hiện trước mặt rồi cha cha con con. Có lúc Vạc đã nghĩ quẩn rằng, hay cứ huỵch toẹt ra với Trường Râu đem về nhà mà nuôi nấng, dạy dỗ thằng Mít, khỏi phải cứ vô ra để ngắm ngắm nhìn nhìn. Mà chưa biết chừng, lúc nào đó, Vạc điên đầu, Vạc túm cổ áo vứt mẹ nó xuống ao chết tươi cho rồi, sau đó ra sao thì ra. Cùng lắm thì Vạc dựa cột, pằng một phát, xong đời khỏi phải mệt mỏi, khổ đau. Như lúc này chẳng hạn, Vạc có thể làm được lắm. Cứ vứt nó xuống ao, cho nó chết. Ai nói được gì Vạc. Thì nó chơi trong vườn, trong lúc Vạc cắt cỏ, chẳng may nó sảy chân xuống ao. Và khi đó Loan sẽ khổ đau, sẽ oán thân trách phận, sao lại nghe lời Trường Râu vô đây sinh sống để rồi mất đứa con. Còn Trường Râu nữa, sẽ như điên như dại khi mất đi cốt nhục của mình mà bấy nay chưa được phép nhận. Đừng có mà trách Vạc ác. Chúng mày bất nhân thì đừng trách Vạc bất nghĩa. Cái hình ảnh Loan gục đầu vào ngực Trường hôm Trường đi giỗ nhà ông Bá ghé vào chơi lại hiện lên. Đầu Vạc quay cuồng. Vạc giơ tay túm lấy cổ thằng Mít. Đột nhiên nó tỉnh giấc, ngáp dài một cái rồi nhìn Vạc cười cười.
– Muỗi đốt con này cha. Cha bắt muỗi cho con đấy à?
Vạc vội rụt tay lại, nước mắt trào ra.
– Ừ, muỗi nhiều, cha đuổi muỗi cho con.
– Con ôm cha một cái.
Nói rồi thằng Mít lồm cồm ngồi dậy ôm lấy đầu Vạc. Vạc thấy cay xè mắt mũi.
– Mít ơi, chút xíu nữa thì cha đã giết con rồi! Hu hu.
… Nhiều người vẫn tưởng Vạc là tên thân mật gọi ở nhà nhưng Phạm Văn Vạc chính là tên khai sinh. Ông Lũy cha Vạc là người tháo vát. Không chỉ giỏi cày ruộng, ông còn là thợ thợ đốt than cừ có tiếng ở làng. Mỗi chuyến than trên cái xe đạp cải tiến của ông ra khỏi cửa rừng bao giờ cũng cao hơn của thiên hạ mấy giá mà bọn con buôn vẫn cứ giành nhau mua. Than ông đốt từ gỗ tốt, khi tấp lửa lại không bị đanh và mủn, hơi than bốc lên thơm ấm mà không khắt nên nướng cá hay dùng sưởi cho bà đẻ đều cực tốt. Những ngày rỗi việc, người ta nghỉ ngơi thì ông lại cứ như con rái cá trườn bò ngoài đồng ruộng. Khi cất vó, soi ếch, lúc lại thả túm bắt lươn. Cứ thế, đêm hôm khuya khoắt trời đẹp sáng trăng hay gió mưa giông bão vẫn thấy cái dáng lênh khênh và chiếc đèn pin loang loáng ngoài đồng. Vợ chồng ông Lũy đông con mà lại toàn con gái, đến Vạc là đứa thứ mười. Hồi sinh đứa thứ mười lại là con trai, ông Lũy rơi nước mắt, ông tủi cho cái thân ông cứ lầm lũi như con vạc kiếm ăn trên đồng giữa đêm lạnh lẽo. Thôi thì cứ đặt tên con là Vạc. Cái tên nó hơi khó nghe tí nhưng là sự đúc kết cuộc đời ông. Vạc lớn lên chừng dăm bảy tuổi đã biết theo cha đi soi cá buổi đêm. Sống ở giữa cái làng quê bán sơn địa, đất đai cỗi cằn này, có thêm nghề tay trái cho con cũng hay. Sau này dù nó có nghèo khó đi chăng nữa nó còn biết đi soi con cua, con cá về cho con nó có miếng ăn. Dân cày là vậy, để khỏi phải đói nghèo không gì bằng bám vào đất đai, rừng rú. Giàu có thì không dám chứ cái ăn hằng ngày chẳng phải chạy từng bữa.

Thế rồi ông Lũy chết đột ngột, Vạc thôi học giữa chừng và tiếp tục cái nghề đốt than cùng soi cá đêm của cha. Nhà Vạc cũng chẳng cách xa nhà Loan và nhà Trường là mấy. Hồi Trường vào tận mãi Tây Nguyên làm ăn, Vạc hay lui tới nhà Loan. Mà mấy năm chẳng hiểu sao cá tôm ở ngoài hói, ngoài đìa lại cứ đầy ăm ắp. Mỗi lần đi cất vó hay thả túm lươn, có khi được cả rổ. Nhà Vạc ăn không hết, bán thì rẻ thế là Vạc lại đưa sang biếu nhà Loan. Đã biếu thì phải biếu đồ ngon. Con cá nào to, con lươn nào béo, Vạc đưa sang nhà Loan hết. Chẳng phải thỉnh thoảng mà quanh năm suốt tháng, cá tôm nhà Vạc đã trở thành thức ăn không thể thiếu với gia đình Loan. Cha mẹ Loan cũng có sự so sánh, nếu mà gia cảnh nhà Trường yên ổn thì Loan làm vợ Trường là đẹp nhất. Nhưng giờ anh trai tâm thần trầm mình chết, mẹ bệnh tim đột tử, còn Trường và người cha già nay yếu, mai đau, Loan về cửa người ta rồi có mà hầu hạ, khói hương cả đời. Đó là chưa nói cái bệnh tâm thần hay di truyền, thằng anh bị, chắc gì thằng em không, mà thằng em không bị chắc gì đẻ con ra đã an lành. Thôi, không thể gả được. Có mấy đám thầy giáo cũng đến tán, đến cưa nhưng Loan lại nói thẳng là có người yêu rồi nên người ta tự trọng, người ta rút. Bây giờ chỉ còn thằng Vạc. Cái thằng dù cũng chỉ là anh nông dân nhà quê, hơi cà thọt tí nhưng được cái cần cù, tốt bụng mà lại biết nhiều nghề. Lấy nó một đời dù không giàu có cũng chẳng lo đói rét. Thôi gả cho Vạc. Mà ông bà nhất quyết cấm đoán Loan đến với thằng Trường thì rồi Loan cũng phải xuôi thôi. Ông bà làm vậy cũng là lo nghĩ tương lai cho Loan, chứ nào phải ích kỉ, thiển cận vì ông bà đâu. Yêu đương thì thế nào cũng được nhưng chuyện vợ chồng không thể tùy thích. Cha mẹ không thương con, không bày vẽ, không định hướng cho con để rồi một đời con cái khổ. Khi đó thì ngồi trách mình chứ trách ai.
***
Loan bảo.
– Anh đi làm cùng anh Trường nhé! Thằng Đại cũng nghỉ kiểm lâm để về với làm cho anh Trường rồi đó.
Vạc làm chừng này vườn rẫy, giàu có thì không nói nhưng năm trừ chi phí rồi vẫn còn lãi được gần cả trăm triệu. Người ta làm rẫy phải thuê, phải mướn, còn đây Vạc tự lo tất tần tật nên đỡ được biết bao nhiêu. Thử hỏi ở quê, bao vụ lúa mới được chừng ấy. Vạc làm Vạc ăn mà Vạc cũng chưa bao giờ để Loan phải làm những việc nặng.
– Thôi, vườn rẫy mình làm còn không kịp nữa là.
– Vườn rẫy gì, thuê đi. Đi làm với anh Trường, anh ý không để mình thiệt đâu.
– Nhưng mà làm gì? Tôi nào biết làm gì ngoài ruộng rẫy.
Loan nhìn Vạc lắc đầu ngao ngán. Vẫn con người đó, vẫn suy nghĩ kiểu đó. Phải thay đổi tư duy đi. Trường bây giờ đã là đại gia có máu mặt không phải hàng huyện mà là hàng tỉnh. Đi với Trường thì mới khôn ngoan lên được. Mà như Vạc, quen ăn no, vác nặng cứ vô xưởng gỗ làm, một tháng có khi gấp cả mấy lần làm rẫy.
– Anh vô làm xưởng gỗ. Bây giờ người ta cưa xẻ, đục bào bằng máy cả rồi. Khỏe lắm.
Thì tùy Loan. Mấy cái này, Loan tính nhanh lắm. Loan đã không còn là Loan như hồi mới vô nữa. Không còn âm thầm và nhẫn nhịn mà cũng tính toán, cũng đanh đá và cũng biết trang điểm, biết làm đẹp. Và Vạc đã chuyển ra thị trấn làm xưởng gỗ cho Trường Râu theo như Loan mong muốn. Ra đó Vạc mới thấy được cái tài, cái giỏi, cái uy danh của Trường Râu. Cả một thửa đất dễ đến mấy ngàn mét vuông chạy dọc trục chính của con đường xuyên qua thị trấn, Trường mở một xưởng gỗ mỹ nghệ nho nhỏ, còn lại là các kho bãi chứa gỗ. Số người làm có đến cả chục. Trường ít khi xuất hiện tại đây, mọi việc Đại điều hành.
– Làm chầu cà phê cái đã rồi em xếp việc cho.
Đại Úy chùm chụm ngón tay kẹp điếu thuốc đưa lên miệng rít một hơi dài rồi gà gà nhả khói, hắng giọng sau khi nhấp ngụm cà phê đen.
– Em nói chị rồi, anh cứ ra đây làm đi. Vườn rẫy lo gì, thuê hết. Anh Trường anh ấy tạo điều kiện cho mình, tội gì không làm.
– Vậy cậu giao cho anh làm việc gì? Anh có biết chạy máy cưa, máy xẻ gì đâu.
Đại Úy cười, nheo nheo mắt nhìn Vạc.
– Ai lại để anh đứng máy. Trước anh có nghề thợ rừng rồi. Bây giờ, anh chỉ cần có mặt ở xưởng. Khi nào hàng về, anh xem và chỉ cho mấy đứa phân loại, xếp gọn gàng, tươm tất là được.
– Vậy thì rảnh quá.
Đại Úy lại phì cười.
– Không rảnh đâu anh. Rồi anh thấy. Lắm lúc gỗ về cả đêm. Có điều, gỗ ở đây khác nhiều với ngoài quê mình. Để em chỉ anh trước, mà anh đã từng quen gỗ lạt nên nhanh thôi.
Vạc vui. Đại Úy sử dụng Vạc đúng với sở trường của Vạc. Một tuần, hai tuần rồi ba tuần, Vạc thấy nhớ nhà, nhất là nhớ cái thằng Mít. Nó học lớp một rồi. Mấy lần gọi điện, thằng Mít bảo cha về với con, con nhớ. Vậy mà Loan lại gạt phắt đi.
– Nhớ với nhung gì. Mới có mấy ngày mà đã lắm chuyện. Tập trung làm cho tốt đi. Tháng về lần thôi.
Biết là vậy nhưng hôm nay Vạc muốn về nhà lắm. Đại Úy thì dễ thôi. Chỉ cần nói anh quên mấy thứ đồ phải về lấy là Đại đồng ý ngay mà. Mà Vạc cũng về để lấy thêm mấy thứ thật. Như thế, Loan sao lại la Vạc được. Người làm chỗ xưởng này, gần nhà sáng đi trưa về, chiều đi tối về. Chỉ hôm nào hàng nhiều mới phải ở lại buổi trưa. Đằng này, đã ba tuần Vạc về thăm nhà có một chút mà cũng đã cằn nhằn. Xa xôi gì cho mấy, năm mươi cây số, xe máy phóng vèo chưa đầy tiếng đồng hồ.
– Ủa, ba tuần rồi hả. Anh về đi.
– Ừ, anh về lúc rồi anh ra thôi cậu à.
– Chưa vội đâu. Ngày kia hàng mới về. Anh cứ ở nhà với chị và thằng Mít vài hôm cũng được.
Thấy chưa. Đó là Đại, là em ruột Loan nói nhé, chứ không phải Vạc đâu mà lại la, lại làu bàu cái miệng. Để Vạc về Vạc ôm thằng Mít ngủ bữa cho đã nhớ. Với lại chẳng hiểu sao, dạo này Vạc lại có cảm giác thèm thèm. Nhìn mấy cô công nhân tại xưởng trong bộ đồ bảo hộ lao động đi qua, đi lại trước mắt, nhoẻn miệng cười, Vạc thấy thinh thích. Vạc nhớ Loan. Không so bì được rồi, mấy cô thấy Loan thì chỉ có mà ngẩn người ra ngắm.
Gió. Những con dốc uốn lượn hoang vắng trong gió chiều. Gió rin rít táp vào mặt Vạc. Cái áo bludông màu cỏ úa mỏng mảnh làm Vạc thấy lạnh. Đoạn này người ta gọi đèo Gió. Vạc cũng đã nghe kể, rằng cứ đến mùa này, gió tràn qua rừng ngàn về bị con đèo này chặn lại nên ở đây gió hay gầm rú, thét gào. Gió cuộn thổi thông thốc, cuốn phăng bất cứ vật cản nào trên đường. Nhiều người đi xe máy đã bị gió bốc lên ném ào xuống vực chết tức tưởi. Vạc ghì mạnh tay lái rồi vượt dốc. Đơn giản thôi, gió này chứ gió nữa Vạc vẫn cứ phóng bình thường, mà phóng nhanh nữa là đằng khác. Ở nhà thằng Mít chắc đang nhắc đến Vạc.
Vạc dừng xe tắt máy, đẩy cánh cổng thì chết sững. Giữa sân phơi cà phê chình ình cái xe ô tô của Trường Râu. Thì ra Trường Râu đang ở đây, hèn gì Loan cáu kỉnh bảo không về. À, chúng mày lại tằng tịu với nhau. À, thì ra một hai cứ bảo Vạc ra ngoài xưởng gỗ làm là cái kế để thoải mái hú hí với nhau chứ gì? Nếu bây giờ Vạc rồ ga, chạy thẳng vào sân và gào toáng lên thì sao nhỉ? Thì Trường và Loan sẽ bước ra. Trường sẽ bảo, đi công việc tạt vào có chuyện trao đổi với Loan. Rồi Loan sẽ đay nghiến, sẽ hầm hè rằng ai bảo vác xác về. Vậy thì chỉ có cách quay xe đi thôi. Mà đi thì nhục quá. Nó đến, nó vật vợ Vạc ra mà Vạc còn sợ nó à. Vạc thấy mang tai phừng phừng và cơ mặt rần rật. Vạc áp tai vào cửa sổ.
– Sao lâu rồi chẳng thấy vô với người ta?
– Lâu đâu mà lâu, mới tuần trước chứ mấy.
– Tuần trước mà thấy cứ như cả năm rồi ý.
– Mà con đâu rồi nhỉ? Nó nhìn thấy thì chết.
– Lo gì, con nó mệt nên ngủ rồi.
– Em ra ở với anh đi.
– Làm thế đâu được. Còn chị Nhàn nữa.
– Bà ý không về nữa, ở hẳn trong trường luôn rồi.
– Sao anh không để chị ý sinh đứa con?
– Có sinh được đâu, chẳng hiểu làm sao nữa.
– Có khi nào bị phía chị không? Anh bình thường mà. Mới có bữa cây rơm mà ra thằng Mít đó.
– Chắc tại cái số em ạ.
Tiếng Loan thở dài.
– Mà anh này. Đôi khi thấy thương ông Vạc quá. Em thấy cứ có lỗi với ông sao á?
– Thương với xót gì. Thằng đó anh chưa xử là may rồi. Nó cướp người yêu của anh.
– Anh đừng nói thế. Vì gia cảnh cả.
– Ừ! Thôi kệ nó. Em, em mệt chưa? Nữa nhé!
– Gớm, sức trâu à.
Vạc mím chặt môi, rụng rời bước ra ngõ, rướn người trèo lên xe máy. Đi đâu bây giờ. Vạc hoang mang. Kệ cứ đi. Nhà Binh Chột nép dưới đồi cỏ tranh tốt ngờm ngợp. Vạc rẽ vào khi Binh Chột đang làm thịt gà.
– Vạc hả? Sao bữa nay lại có hứng qua đây bay?
Vạc không nói không rằng, đi tới cái thềm nằm vật ra. Nắng đã tàn, trên bầu trời từng tầng mây trôi như đuổi bắt nhau, gió vẫn thông thốc thổi.
– Vợ chửi à?
Binh chột vừa hỏi vừa đưa con gà vô trong bếp cho vợ.
– Sao thế? Nghe nói ra làm với Trường Râu rồi.
– Ông đừng nhắc đến cái thằng chó chết đó với tôi nữa.
Binh Chột há hốc miệng. Oái, chắc phải có cái chuyện gì khủng khiếp lắm đây. Một thằng vốn hiền hơn cỏ rả như Vạc Kều mà mở mồm chửi bới Trường Râu kiểu đó thì là chuyện động trời rồi. Binh Chột với tay kéo ấm chè xanh.
– Làm ly nước rồi kể tao nghe.
Vạc chống tay nhổm dậy.
– Nhà ông không có rượu à?
– Không. Tao bỏ rượu mấy năm rồi.
– Tưởng có tôi uống với ông bữa cho quên mẹ cuộc đời đi.
–  Nói tầm bậy. Chuyện gì mà ghê thế?
– Hừ! Ông Binh này! Con người ta sinh ra ở đời này để làm cái gì ông Binh?
– Ơ, thằng này hỏi lạ. Để sống chứ để làm gì.
– Mẹ! đôi lúc tôi nghĩ con người ta, trước sau gì rồi cũng chết, khi chán chán đem chết mẹ cho khỏe.
– Thằng hâm. Vợ đẹp, con khôn lại còn. Nhất mày!
Vạc Kều hai mắt đỏ ngầu, tợp thêm ngụm nước.
– Nhất cái con c. Nào phải vợ con tôi đâu.
– À, thằng này điên rồi. Không vợ con mày thì vợ con thiên hạ chắc?
Vạc Kều mếu máo rồi tru lên ư ử. Hai rẻo thịt nơi khóe mắt dúm lại.
– Khốn nạn lắm ông Binh ơi! Thằng Mít nào phải con tôi, là con Trường Râu. Chúng nó đang ngủ với nhau bên nhà kìa.
Ly nước chè xanh trên tay Binh Chột rơi tõm xuống thềm. Binh hấp háy con mắt còn lại rồi lẩm bà lẩm bẩm.
– Đúng là đời.
***
Binh Chột là người cùng xã với Vạc Kều nhưng khác làng. Làng Binh nằm dưới Truông Sọt nên từ nhỏ Binh đã quen với việc luồn rừng, băng rú. Thời thanh niên Binh làm nghề chặt củi. Cái nghề cực nhọc nhưng vẫn đủ nuôi Binh với cha mẹ già. Một lần trong lúc đang đẵn cây để lấy củi, cái cành nó xoay vèo xỉa vào mắt trái Binh. Ở trong rừng loay hoay mãi mới đem được xuống bệnh viện huyện cấp cứu nên hỏng một mắt. Từ đó người ta quen gọi là Binh Chột. Cái nghề bạc bẽo quá nên sau khi lấy vợ, Binh bỏ luôn nghề chặt củi. Binh và vợ nhận thêm mấy sào ruộng dân làng đi Nam bỏ hoang. Lúc nông nhàn Binh xay xát gạo, mua thêm mắm muối rồi dùng xe thồ lên miền ngược tận biên giới Lào bán, bán xong lại làm chuyến lá tơi, chè xanh xuôi về. Cái nghề tay trái, tuy vất vả tí nhưng vẫn có thêm chút thu nhập vả lại được đi đó, đi đây. Cái làng Binh Chột heo hút là vậy mà khi tuyến quốc lộ mới mở ra, dân tứ phương lại tìm đến mua đất làm nhà, lập nghiệp. Dần dà mấy ngã ba người ta buôn bán thành sầm uất. Lũ thanh niên đi xuất khẩu lao động ngày một đông, chúng gửi tiền về làm nhà làm cửa. Rồi quán ăn sáng, cà phê lóc cóc mọc lên. Cánh phường buôn chuyến ngược ngàn dần tập thói quen ra quán ăn sáng. Binh Chột lúc đầu từ chối nhưng buôn có bạn, bán có phường, ai lại chối mãi được, chẳng lẽ lại tự mình cô lập mình. Vậy là Binh cũng tham gia. Ăn sáng xong thì phải có cà phê. Ôi dào, cái loại đồ uống gì mà đắng ngắt đắng ngơ, phải nhăn mặt nhăn mũi nuốt mới trôi. Vậy mà vài ba lần, Binh lại thấy ưa lại loại đồ uống pha vào cái phin nhỏ giọt tí tách xuống cốc thủy tinh. Vợ Binh việc đồng áng chăm chỉ. Phượng đứa con gái duy nhất của vợ chồng Binh đã có ông bà chăm, lại được nết ăn nên mau lớn. Binh có nhiều thời gian hơn cho việc buôn chuyến ngược ngàn. Chuyến nào trúng đậm, theo sự thống nhất của cả nhóm, sẽ tổ chức nhậu nhẹt bữa. Mà không làm ở nhà đâu, vừa mệt mỏi, mất thời gian lại phiền phức. Chi bằng kéo nhau ra quán làm chầu sương sương rồi phủi đít ra về. Bữa đầu đơn giản thế còn được, bữa sau làm một chầu rồi mà về thấy thiếu thiếu thế nào, vậy là cả hội lại góp tiền đi karaoke giao lưu nội bộ. Hát chay mãi cũng chán, có ông còn gọi tiếp viên vô phục vụ theo kiểu thi bàn tay vàng. Binh Chột dị ứng lắm. Đã vợ con rồi lại còn mèo mỡ, mà với mấy em này cứ phải tiền trao cháo múc. Có bo thì mới có nắn bóp, hôn hít chứ đâu phải hàng miễn phí. Mà có nắn, có bóp thì cũng chẳng giải quyết được cái gì. Bữa sau Binh xin kiếu. Thì kiếu đấy nhưng không mãi thế được, vẫn lại phải giao lưu rồi đi hát. Cả nhóm biết Binh vậy có hôm đã gọi riêng cho Binh một em và dúi em vào lòng Binh ngồi. Hơi rượu lay bay quyện với mùi thịt da của em tiếp viên trẻ tuổi làm Binh ngây ngất. Đúng là những ai chỉ biết cái đũng quần của vợ quả phí cả một đời người. Một bên thì lòng thòng như quả mướp mà lại toàn mùi mồ hôi khăm khắm, một bên vừa tròn, vừa thon vừa thơm nhức mũi. Quen ăn bén mùi nên khi có tiền Binh lại rủ thêm vài ông bạn nữa. Cho đến ngày, nghề buôn chuyến không thể cạnh tranh nổi với xe hàng hiện đại chở từ xuôi lên miền ngược thì Binh bỏ nghề này trở về làm ruộng. Vậy nhưng khi đạp xe qua mấy cái quán mà trước đây Binh hay ghé, Binh lại thè lưỡi, liếm mép liếm môi. Nhưng cái đau khổ nhất mà Binh không biết, chỉ cha mẹ, vợ con thấm thía đó là chuyện Binh trở nên nghiện rượu. Sáng ngủ dậy, làm xong bát cơm để ra đồng, Binh cũng phải có xị rượu mới tỉnh táo được. Tối trước khi ăn cơm mà không đóng thêm xị nữa lại thấy ngứa người rồi run tay, run chân. Vợ tỉ tê, to nhỏ động viên, Binh quát.
– Vợ với con kiểu gì thế hả? Lao động cả ngày cực nhọc, có xị rượu cũng lèo bèo.
Cha mẹ già nhắc nhở.
– Con ơi, bình thường người ta gọi nhau là anh là chị. Còn mấy người say rượu, kể cả đứa con nít nó cũng gọi bằng thằng.
– Hừ cái quân mất dạy, bố láo! Cha chúng mày cũng uống chứ đâu phải mình tao. Mà đã khinh thằng say rượu thì tết nhất, cưới hỏi, đám giỗ đám ma soạn rượu ra làm gì, để ruồi nhặng nó uống à.
Bó tay. Cả nhà thở dài khi nhìn Binh Chột cầm đôi đũa gắp thức ăn mà đầu thì gà gật, tay lẩy ba lẩy bẩy. Mà rất là lạ. Người ta uống vào là cứ tù tì ngủ một mạch, còn Binh Chột có chút men trong người lại hay vào buồng đòi vợ. Vợ cả ngày đi làm về mệt mỏi, chỉ muốn làm giấc cho ngon lành. Binh rượu vào, ăn uống luộm thuộm, nhồm nhoàm, hôi mồm hôi miệng nên vợ lúc đầu còn miễn cưỡng chiều Binh. Thôi thì cứ nằm ra đó, cho Binh muốn làm gì thì làm. Nhưng rồi nghĩ đến cái cảnh chồng rượu chè bét nhè lại đòi này đòi nọ, vợ bực mình và cấm tiệt. Đánh vợ thì Binh không dám nhưng Binh nói mát rồi chửi bới loạn cả lên.
Cái hôm ấy, ông ngoại đau nên vợ về ngoại và ở qua đêm. Cả nhà cơm nước rồi đi nằm sớm, con bé Phượng ăn xong chỉ chờ cha để dọn, Binh Chột một mình với xị rượu nhắp mãi đến mười giờ đêm. Rượu vào chuếnh choáng nhìn quanh quất không thấy ai, Binh bèn chống tay đứng dậy bước vào nhà định đánh một giấc, khi bước qua chỗ cái bàn kê góc nhà cho con Phượng học, Binh thấy nó ngủ gà gật trên bàn. Con Phượng tuổi mười sáu, ăn ngon ngủ ngon nên phổng phao. Mới học lớp mười mà mấy thằng choai choai đã xin làm quen. Nhưng mẹ nó quán triệt rồi. Con gái con lứa tí tuổi đầu, đừng có mà xí xa, xí xởn. Con trai bây giờ đểu giả lắm. Đừng cho nó động vào. Nó cầm được tay là nó cầm được chân. Nó sờ được ngực là nó sờ được cái khác. Mà đã sờ được cái đó rồi thì ối con ơi, chỉ có nước chết thôi con ạ. Con Phượng là đứa ngoan. Ngày một buổi đi học còn thì về nhà giúp mẹ đủ thứ việc. Mẹ nó vui, đẹp người lại ngoan như nó rồi thì sau này tương lai sáng sủa. Binh dùi dụi con mắt nhìn lại lần nữa. Sao con Phượng hao hao giống mấy em ngoài quán Karaoke Dốc Núi thế. Cũng mướt mát, cũng ngon lành. Bậy, nó là con Binh, sau nó sẽ lấy chồng, cái cơ thể nó rồi sẽ dành cho chồng như mẹ nó dành cho Binh vậy. Binh lần mò về phía phòng ngủ. Bỗng Binh bước hẫng và lảo đảo ngã uỵch xuống nền nhà. Con Phượng giật mình choàng tỉnh.
– Khổ chưa. Cha suốt ngày uống với say thôi.
Nói rồi nó đỡ cha nằm xuống giường. Binh hít hà cái mũi. Có gì như là mùi da thịt của em Thảo ngoài quán Dốc Núi mà một dạo Binh hay ra đó hát và thi bàn tay vàng với em. Cái mùi ngào ngạt, cái mùi kích thích đến tận thẳm sâu thèm khát của Binh. Không, Binh đang khát đây. Khát lắm. Binh chồm lên, ngấu nghiến. Con Phượng vẫy vùng rồi bẹp dúm dưới khối thịt kềnh càng của cha nó. Nó cắn chặt môi để khỏi bật ra tiếng khóc hu hu. Gối và chăn ướt đầm nước mắt.

Sáng hôm sau nó nghỉ học nằm lì ở nhà. Binh cứ lờ mờ, gờn gợn cái cảnh tối qua trong đầu nhưng nó không sáng rõ để Binh định hình ra cái gì cả. Nhìn lại cái góc cạnh cột nhà hay đặt xị rượu để Binh mỗi lần ăn tiện tay lấy, xị rượu đã cạn trơ. Chắc con Phượng mệt, cứ để nó nghỉ ngơi tí. Học cả năm nghỉ một buổi có sao đâu. Nghe tiếng mẹ về ngoài ngõ, nó lau nước mắt rồi trùm kín chăn. Mẹ nó sốt sắng, đau ốm sao mà không đi học. Nó lí nhí rằng chỉ bị cảm thôi.
Con Phượng dần ăn ít mà người lại xanh xao. Mẹ nó gặng hỏi, nó bảo học hành áp lực, phải thức khuya nên như vậy. Mẹ nó cũng chột dạ, thủ thỉ với con xem có lỡ với đứa nào không, nó thút thít nhất định không có. Ừ nếu học nhiều mà mệt thì phải nghỉ ngơi. Vợ nhìn Binh cau có.
– Ông bớt bớt rượu đi mà lo cho con gái. Ông ngoại đợt này đau nặng không biết có qua khỏi không, đêm hôm tôi phải ở bên đó không về được đâu.
Binh ậm ờ. Thì có gì đâu. Nói với con ăn nhiều một chút, ngủ sớm đi một chút sẽ khỏe thôi. Binh đứng cạnh vỗ về con Phượng. Nó giẫy nẩy lên.
– Cha tránh ra!
Thì tránh. Con gái con lứa, chưa gì đã suốt ngày gắt gỏng với cha.
Mấy tháng sau ông ngoại mất. Vợ Binh dù đau buồn cũng thở phào, nói gì thì nói chứ thức đêm thức hôm cùng ông oải lắm rồi. Ông bệnh nặng, tuổi lại cao, về với tổ tiên vừa khỏe cho ông vừa bớt cực cho cả nhà. Vợ Binh về lại. Lúc này, bụng con Phượng đã lùm lùm. Vợ Binh suýt ngất xỉu. Linh cảm người phụ nữ cho thấy con Phượng có chửa thật. Với ai? Mấy tháng? Con Phượng khóc hu hu, không nói. Binh Chột cũng hoảng hồn rồi căm phẫn.
– Thằng nào? Thằng nào ăn nằm với con tao, tao sẽ xé xác thằng đó. Thằng nào hả?
Con Phượng vẫn không chịu nói. Mẹ nó gào lên.
– Trời ơi là trời! Mấy tháng trời ông ở nhà với con. Con nó đi đâu làm gì ông không biết à? Mà ông thì biết cái mẹ gì nữa. Cứ nốc rượu cho lắm vào. Ông thấy chưa, thấy chưa cái thằng cha nát rượu kia.
Binh lấy tay day day trên mặt. Cái mùi đó, cái mùi da thịt đó, Binh cứ ngờ ngợ rồi thấp thỏm nhớ nhớ, quên quên. Vợ Binh nhanh chóng đưa con đi bệnh viện. Bác sĩ lắc đầu, đã sáu tháng, hình hài đầy đủ rồi, đừng nên phá. Binh hoảng loạn. Hình như Binh. Hình như Binh thì phải. Binh vò đầu rồi vuốt mặt. Không đúng, không lẽ nào. Binh là cha nó mà, đâu làm thế được. Mà bấy nay vợ đi nên Binh thỏa thích uống, uống cả ngày cả đêm bay bổng trong không gian như tiên tửu nên Binh đâu có làm cái gì đâu. Không, hình như… Chết thật, nếu vậy thì Binh là con vật, là con chó khốn kiếp chứ nào đâu phải là con người nữa.
Mắt vợ long lên sòng sọc, túm cổ Binh kéo dậy.
– Ông là đồ con chó chứ không phải con người.
Đúng rồi. Binh là con chó. Con chó đốn mạt, con chó điên chỉ còn bản năng. Binh run rẩy lần mò tìm xị rượu. Vợ Binh cầm lấy xị ném vào tường vỡ toang, chỉ còn những mảnh chai lăn lóc khắp nhà. Không ngửi thấy mùi rượu làm Binh vật vã. Vợ Binh không chửi mà ngồi khóc.
– Trời ơi, cha làm tình làm tội con gái. Sao oan nghiệt thế này hả trời? Tôi sống làm gì nữa.
Không. Lúc này Binh không thể hoảng loạn. Than khóc rồi cũng vậy. Nếu có sám hối hay đâm đầu vào đâu mà chết thì cứ để sau. Bây giờ phải giải quyết cái đã. Muốn thế phải bình tĩnh.
– Mẹ mày đừng làm ầm lên! Tội đâu tao gánh hết. Giờ là lúc cứ bình tĩnh để tao tính.
– Tôi muốn gào lên cho cả xóm biết cái con quỷ đột lốt mặt người như ông.
– Gào tôi cũng được, đập chết tôi cũng chịu. Nhưng phải nghĩ cho con. Để tôi giải quyết rồi tôi chịu tội.
Liền ngay sau đó, vợ chồng Binh Chột đánh tiếng với xóm làng rằng con Phượng bị bệnh nặng phải nghỉ học thời gian để đi chữa bệnh. Binh thuê một phòng gần bệnh viên tỉnh. Con Phượng đẻ một đứa con trai. Đẻ xong để con Phượng ở lại, còn vợ chồng Binh đưa bé trai về, bảo nhà hiếm muộn giờ nhận đứa con nuôi. Nhưng chuyện này có thể giấu làng, giấu xóm một tuần, một tháng chứ không thể giấu cả năm, cả đời được. Mà khi làng xóm biết thì chắc chắn cả nhà Binh Chột sẽ không còn mặt mũi nào sống trong lời đàm tiếu, dè bỉu của thiên hạ. Phải bỏ làng mà đi thôi. Cũng may, trong số bạn buôn chuyến thời xưa với Binh giờ có người đã chuyển cả gia đình vào Tây Nguyên lập nghiệp. Binh than ở quê khó khăn quá, rất muốn được giúp đỡ để vô trong đó làm ăn. Người bạn vui sướng bảo Binh cứ vô tìm hiểu trước nhưng Binh muốn tính luôn, không cần tìm hiểu gì nữa và Binh gửi ít tiền nhờ bạn đặt cọc đất rẫy.
Cha mẹ Binh đã già, điếc lác nhưng vẫn cố gặng hỏi Binh tại sao lại quyết định đường đột và vội vàng đến thế.
– Thầy phán rồi, cái số con phải đưa gia đình đi ngay trong tháng này, không thì hậu họa không lường cha mẹ ơi. Có gì con nói sau.

Làng xóm cũng không biết điều gì đang xảy ra với nhà Binh Chột nữa. Họ thăm dò, nghi hoặc. Kệ cha họ. Binh đi rồi có đồn đoán gì thì tự nghe với nhau. Mà Binh đi chuyến này sẽ không trở lại nữa đâu. Nhìn cha mẹ già, Binh khóc rưng rức, vái sống mẹ cha bốn vái rồi lên đường…
Gia đình Binh Chột dần ổn định chỗ ăn ở. Ông bạn buôn chuyến vô cả chục năm rồi nên cũng có điền kiện để giúp đỡ Binh. Nhìn gia cảnh Binh ông cũng thấy thương tâm. Vợ chồng chỉ có được mụn con gái, giờ lại nhận nuôi bé trai đỏ hỏn thế này.
– Sẽ vất vả đấy ông Binh ạ.
Binh Chột cười gượng.
– Vâng tôi sẽ cố gắng. Cảm ơn ông và gia đình nhiều.
Con Phượng hình hài vẫn cứ tiều tụy sau cú sốc khủng khiếp. Vợ Binh nhất quyết không cho thằng cu bú mớm gì hết. Con Phượng mà cho con bú sau này vú nó thâm, xệ xuống, lấy chồng, đứa mà tinh ý nó phát hiện, nó tra hỏi thì rất khó ăn, khó nói. Cứ cho thằng cu bú sữa ngoài. Binh sẽ cày, cày cật lực để kiếm tiềm mua sữa cho con.
– Đặt tên cho nó đi.
– Thôi, thôi. Mẹ mày đặt đi.
– Ừ, vậy gọi Đức Hạnh nhá.
– Đức Hạnh. Tên hay.
Binh biết những đứa trẻ như vậy nếu không bị đần độn, thiểu năng thì cũng sẽ bị tim gan phèo phổi. Cái lần trở mùa nó sốt, vợ chồng Binh vội đưa ra bệnh viện tỉnh. Điều mà Binh Chột lo lắng đã đến, bác sĩ bảo nó bị dị tật tim bẩm sinh, nhưng giờ chưa can thiệp được, phải chờ chừng dăm bảy tuổi mới có thể tiến hành phẫu thuật. Nhờ trời, thằng Đức Hạnh càng lớn càng lém lỉnh. Năm nó lên ba, con Phượng đi lấy chồng. Nó khóc. Nó đòi qua ở với chị. Phượng phải ôm nó vào lòng, dỗ mãi nó mới chịu nhưng Phượng phải hứa với nó là ngày nào cũng phải về thăm nó. Phượng dụi đầu nó vào ngực mình mà khóc, khóc đến ướt đẫm cái đầu lơ thơ tóc của nó mới thôi. Vợ Binh gườm gườm nhìn chồng rồi đi xuống bếp. Từ lúc đó, Binh Chột không bao giờ dám nhìn vào mắt vợ nữa.
… Vạc Kều rời nhà Binh Chột lúc sương đã đẫm trong đêm. Vạc đi lối tắt, cắt qua mấy quả đồi vắng rồi ra đường mòn. Trăng đã lên từ phía rừng xa rồi lẩn vào tầng mây đen có hình thù kỳ quái. Gió ràn rạt thổi. Vạc thấy lòng trống rỗng. Cái mùa gió đáng ghét, nó cứ cứa vào tim Vạc làm Vạc đau nhoi nhói. Vạc đứng lại dưới gốc cây ngọc lan trước ngõ. Mùi ngai ngái dậy hương của hoa ngọc lan làm Vạc nôn nao rồi co thắt trong ruột như có ai đâm, ai thọc. Cái chết đơn giản là sự kết thúc. Ông giáo Tài dạy Vạc môn Toán hồi phổ thông từng nói một câu mà Vạc cứ bị ám ảnh mãi: Chết là hết chuyện.
Có hết được không nhỉ? Nếu Vạc chết có hết chuyện được không? Thì ít ra sẽ hết với Vạc. Chết rồi thì biết gì nữa đâu mà chẳng hết. Vậy thì chết đi cho khỏe chứ sống thế này sống làm gì. Vạc nhìn cái dây phơi trong sân. Ở đó, có cái khăn len quàng cổ vứt chỏng chơ trên móc đồ, lủng lẳng trong gió. Cái khăn ấy hồi nhỏ, cứ vào đông giá, Vạc vẫn hay quàng. Vạc bước từng bước chậm rãi vào sân. Sân trống huơ trống hoác, nhà cửa tối om. Chắc Trường Râu đã chở mẹ con Loan ra phố huyện. Vạc với tay lấy cái khăn rồi đi về phía cây ngọc lan. Ở đó có cái chảng cây cao cao rất vừa tầm với cái dáng lêu nghêu và cái cổ dài của Vạc. Chỉ chịu ngàn ngạt ở cổ một chút. Chỉ một chút thôi, mọi chuyện sẽ xong xuôi. Đơn giản mà. Vạc luồn khăn vào chảng cây, gió táp vào cành cây như muốn nghiêng ngả, Vạc giật mạnh, chiếng khăn quấn chặt lấy chảng cây. Vạc leo lên. Chiếc khăn được thắt kiểu bẫy chim đa đa hồi còn nhỏ Vạc hay cùng lũ trẻ trong làng đặt trên cái đồi đầy sim mua vào mùa hạ, chỉ cần một vật gì vướng và và động đậy, cái bẫy sẽ siết lại ngay lập tức. Vạc thò đầu vào và buông thõng xuống. Gió xèo xẹo như tiếng ma trượt qua đầu Vạc. Hoa ngọc lan rơi lòa xòa trong ánh trăng loang lổ.
Gió rừng thăm thẳm – Tiểu thuyết của Đặng Bá Canh – Kỳ 8
Cập nhật ngày: 19 Tháng Chín, 2024 lúc 15:30
Vanvn- Đêm đã về khuya. Y Manh cho thêm củi vào bếp. Gió cuốn răng rắc ngoài vườn rồi lọt qua khe cửa thổi vù vù. Những đốm tàn chờn vờn quanh cái gùi Y Manh mới đan xong đang gác bếp. Con Han trở dậy, nặng nề vác cái bụng bầu đi từ trong buồng ra đón hơi ấm.
CHƯƠNG XVII
Đêm đã về khuya. Y Manh cho thêm củi vào bếp. Gió cuốn răng rắc ngoài vườn rồi lọt qua khe cửa thổi vù vù. Những đốm tàn chờn vờn quanh cái gùi Y Manh mới đan xong đang gác bếp. Con Han trở dậy, nặng nề vác cái bụng bầu đi từ trong buồng ra đón hơi ấm. Mấy đêm trước, lão đã đi ngủ, con Han vẫn cứ lục tục đi đi lại lại mãi đến khi gà gáy sáng mới thấy lên giường nằm.
– Khuya rồi, ngủ đi con.
– Con ngủ không được cha à.
– Tao thấy mấy hôm mày khó ngủ rồi đó. Hay cái đứa cháu của tao nó đạp bụng mày?
– Dạ cha, nó đạp dữ lắm.
– Hử, sắp đến lúc sinh nở chưa con?
– Dạ, chừng hơn tháng nữa.
– Để mai tao vào rừng, tao đào ít khoai mài về nấu mà ăn. Ăn khoai mài vừa ấm bụng vừa dễ ngủ.
– Thôi cha à, đào làm gì cho vất vả. Cha già rồi.
Lão cười. Con Han hay lo. Lão chỉ cần đem theo cái xà gạc và cái cuốc chim, xế bóng lão đi, chiều tối về đã có nửa bì khoai mài rồi. Mà một lần vào với rừng là một lần lão thêm khoan khoái. Ngước mắt lên nhìn con sóc chuyền cành thoăn thoắt đi mút trái cây tít trên ngọn cao rồi quay sang thấy con gà rừng le te cất tiếng gáy trong bụi mây gai giăng tua tủa. Mệt thì tạt qua con suối vốc bụm nước phả vào mặt, nó mát đến tận từng sợi râu. Siêng hơn nữa thì dùng cái dao chém ít cá suối về xâu mấy xâu mà nướng chấm muối ớt xanh. Vui vẻ, thư thái lại cho lão cái cảm giác lão vẫn còn trẻ khỏe.
– Thế hôm sau mày sinh ở nhà hay sao?
– Con không biết, anh Đại nói để đó anh tính.
Nói rồi con Han vội đi vô buồng khi nghe chuông điện thoại reo.
Thằng Đại nó tính thì được rồi chứ con cái lão sinh đẻ lão lo lắm. Lão vẫn bị ám ảnh cái chuyện hồi xưa H’Ngăm vợ lão sinh con. Cách đây cũng chưa lâu lắm đâu, bà con bon làng lão vẫn còn có kiểu nghĩ rằng phụ nữ khi sinh đẻ sẽ rất dơ bẩn nên ai cũng phải vào rừng mà đẻ để tránh ô uế, lây lan bệnh tật cho bon làng. Nếu ai làm trái sẽ bị phạt trâu, phạt heo và tạ lỗi với thần linh. Đận sinh con Han, Y Manh phải cất một cái chòi tạm ở bìa rừng. Thật lòng Y Manh định cứ để H’Ngăm sinh con ở nhà và rồi sẽ sang nhờ H’Noi là bà đỡ có tiếng ở cả mấy bon xa bon gần qua đỡ đẻ nhưng H’Ngăm lại lắc đầu, bảo đã là tục lệ của bon làng thì phải theo, không may sau này có chuyện gì xảy ra với bon làng vợ chồng sao gánh hết tội vạ. Ngày con Han quẫy đạp trong bụng để chuẩn bị chào đời, H’Ngăm đã khăn gói ra chòi ngoài bìa rừng tự vượt cạn. Con Han cũng là đứa trẻ lì lợm, nó không chịu chui đầu mà lại thò một cái cẳng ra trước. Rặn đẻ mãi đến té đái, hoa cả mắt nó vẫn không chịu ra, H’Ngăm đã vật vã kêu la nhưng chẳng có một tiếng người đáp lại. H’Ngăm lịm dần, lịm dần.

Y Manh ở nhà lòng như lửa đốt, chờ đến quá trưa tưởng mọi chuyện đã suôn sẻ nên vào rừng thăm vợ. H’Ngăm nằm đó mê man lấm láp những máu tươi đang tuôn ra xối xả. Chứng kiến người vợ đối diện với lằn ranh sinh tử, Y Manh đã bất chấp cái tục lệ bon làng, băng cắt rừng chạy một mạch về làng cầu cứu H’Noi. H’Noi hoảng hốt cùng Y Manh vội vàng đi vào lán. Tiếc thay đứa con thì cứu được nhưng H’Ngăm thì Yàng[1] đã bắt đi. Y Manh chỉ biết bế con về để nhờ người mang xác vợ đi chôn. Bế con Han còn đỏ hỏn như cục máu trên tay rồi quay sang nhìn con Rút mới hơn hai tuổi đang bốc cơm nguội nhét vào mồm, Y Manh quặn thắt lòng. Bon làng có lệ con sinh được bảy ngày phải đem ra suối Kon Hao tắm nước lạnh để thần suối, thần sông bảo vệ cho đứa trẻ khỏe mạnh. Y Manh không làm. Y Manh thấy rồi, đã có những trường hợp đứa bé được mẹ đưa ra ngâm suối trong mùa gió, người tím tái không bao lâu sau thì lên cơn sốt, ho rồi mất. Bây giờ con Han đã thiếu sữa mẹ, cho con ra tắm không chết thì cũng nhiễm lạnh mà bệnh tật. Người trong bon nói nọ nói kia nhưng Y Manh mặc kệ. Yàng phạt đâu không biết nhưng lão không muốn con lão ốm đau. Và rồi con Han lại lớn rất nhanh, chẳng mấy chốc đã cao bằng con Rút.
– Anh Đại nói sẽ đem con lên trên bệnh viện tỉnh sinh cha ạ.
– Thế rồi thì ai chăm? Hay hôm đó để tao lên nhé.
– Cha không phải lo, có chị Loan mà. Anh Đại nói, hai mẹ con phải được chăm sóc một cách tốt nhất thì anh mới yên tâm.
Thằng Đại Úy lúc đầu nhìn lão cũng không ưa. Cái cặp mắt nhìn con Han hau háu như thế thì dâm dê phải biết. Những thằng đàn ông như vậy chỉ biết tán tính và làm khổ đàn bà, con gái thôi. Lão đã tâm sự nhỏ to với con Han rồi. Lo mà tránh xa thằng đó ra. Cái tướng thằng đó không tin tưởng được đâu, mình là con gái, có thân thì phải giữ. Nhất là khi nó bảo nó cũng đã có vợ, có con rồi thì lão phải cấm cản. Có ngu mà đi yêu một thằng đàn ông vợ con đề huề. Cho nó ăn nằm rồi nó bỏ đi không thèm ngoái lại. Vậy mà cái con Han vẫn cứ đâm đầu vào yêu. Khi con Han nôn khan, mặt mày tái nhợt và da dẻ xanh xao, tím sậm như cái cành lá biep[2] thì lão biết là có chuyện rồi. Để rồi xem, thằng Đại Úy sẽ không trở lại đâu. Có khi lão phải đến cơ quan nó báo cáo với lãnh đạo về cái chuyện động trời này. Tưởng xài con gái lão chán chê rồi thì chạy trốn à? Còn lâu nhá, không xong với lão đâu. Vậy mà thằng Đại Úy vẫn trở lại. Lão hầm hầm chỉ tay xuống ghế.
– Anh ngồi xuống nói chuyện với tôi.
Đại Úy thoáng chút giật mình rồi nhẹ nhàng ngồi xuống.
– Anh ăn nằm với con Han nhà tôi rồi, anh tính sao hả?
Đại lén nhìn vào cái buồng con Han đang nằm nghỉ.
– Thì con và Han yêu nhau mà.
– Yêu đương cái gì? Vì anh mà nó chửa rồi.
Mắt Đại úy sáng lên.
– Có thật không? Vậy thì tốt quá mà. Nói rồi Đại chạy thẳng vào buồng con Han.
– Han ơi, mình sắp có em bé hả em! Ôi, tuyệt lắm. Yêu em nhiều lắm.
Con Han nở nụ cười rồi nguýt dài như ra vẻ quan trọng.
– Đấy, thế mà cha lo anh sẽ bỏ em.
Chúng yêu nhau thật. Nhưng khổ nỗi cái thằng Đại đã có vợ con thì sao có thể cưới con Han được nữa. Lão phải tính sao đây? Bảo nó bỏ vợ bỏ con chắc gì nó đã chịu mà lão cũng chẳng nỡ nói con Han xúi nó làm chuyện đó. Làm thế thì thất đức lắm. Vì con Han mà vợ nó mất chồng, con nó mất cha là chuyện lương tâm lão không cho phép. Mà cứ để con Han sinh bé thì hóa ra con Han không có chồng mà có con à. Lão ăn nói thế nào với bà con trong bon làng Bu Tor này đây. Lão bất chợt nghĩ đến già làng Ma Rin[3]. Ma Rin đã sống cùng bon làng qua hơn chín mươi mùa buồn vui. Chân tay đã yếu, con mắt không còn tinh nhưng cái tai vẫn thính và cái đầu còn minh mẫn lắm. Cứ có chuyện gì trong bon làng, trừ số bà con đã theo Tin lành họ xin ý kiến của mục sư quản nhiệm, còn những ai vẫn tin vào Yàng, tin vào phong tục truyền thống của người M’nông thì vẫn tìm đến già Ma Rin. Chuyện này chắc phải hỏi già Ma Rin xem nên thế nào thôi. Lão thấy rối, kiểu như đi lạc trong rừng sâu mùa mưa không có ánh mặt trời để mà xác định hướng ra.
Ma Rin vẫn một mình trong ngôi nhà kiểu truyền thống của người M’nông, mái lợp lá, tường đất với cái cửa chính uốn khum khum. Nhìn xa, ngôi nhà của già như cái tổ chim.
– Ma Rút đấy à?
– Ma Rút đây.
– Ừ, có thuốc không cho ta hút với. Lâu lâu không hút lại thấy thèm.
Lão móc từ trong túi ra một cái bao bóng đựng đầy sợi thuốc lá.
– Biếu già đấy! Cuốn lá lù u[4] hút mới ngon.
– Lá lù u ta kiếm không ra đâu. Cứ để ta hút tẩu.
– Để hôm sau đi rừng tôi hái cho. Trong rừng bon làng mình nhiều lắm.
– Ừ. Cảm ơn Ma Rút.
Già Ma Rin nheo nheo con mắt rồi ngậm tẩu lên miệng, với tay lấy thanh củi đang cháy sẵn trên bếp dí vào nõ tẩu. Già rít một hơi rồi lim dim nhả khói.
– Thuốc Ma Rút ngon thiệt! Hút nó đã cái miệng. Mà Ma Rút qua tìm ta có việc à?
Biết bắt đầu như thế nào đây. Những chuyện của bon làng, Y Manh chẳng có gì phải ngại, cứ ngồi với già Ma Rin mà nói cả ngày. Đằng này chuyện con Han. Nói thế nào cho già hiểu mà cảm thông cho lão. Thấy lão ngập ngừng, già Ma Rin phải lên tiếng trước.
– Chuyện nhà phải không? Nói đi mà. Nhà nào mà chẳng có chuyện.
Vậy thì lão nói.
– Con Han nó có chửa rồi già à.
– Con Han à. Con bé đẹp người, đẹp nết mà.
– Nhưng nó mang bầu rồi.
– À, ta hiểu rồi. Mang bầu với người ta mà chưa cưới hỏi chứ gì?
– Vâng. Là vậy đó già! Cái đứa ăn ngủ với nó đã có vợ có con già à.
– Vậy thì không hay rồi. Cái đứa con trai đó nó bỏ đi rồi à?
– Không, nó vẫn chăm sóc con Han và thật lòng với con Han lắm.
– Có vợ con thì không kết hôn được nữa rồi. Mà vợ con nó có đồng ý cho nó đến với con Han không?
– Cái này thì tôi chưa hỏi. Nhưng thấy nó nói con Han sinh đẻ xong, nó sẽ về đây ở rể luôn.
– Ờ, vậy là nó yêu con Han đó. Nếu mà vợ con nó đồng ý thì cũng được mà.

Hơi thở lão hắt ra nhè nhẹ như phần nào trút bớt được cái lo lắng bấy lâu đè nặng. Ý già Ma Rin là nếu vợ con thằng Đại Úy đồng ý thì cứ để con Han và thằng Đại sống với nhau như vợ chồng. Nhưng sao vợ con nó có thể đồng ý được. Chồng đi ăn nằm với người đàn bà khác đến nỗi bây giờ có thêm con ngoài luồng. Không nổi cơn tam bành lên đã là may phúc lắm rồi.
– Già à! Tục lệ bon làng mình từ ngày xưa có nói về việc này, không biết…
– Đúng rồi. Là phạt vạ cái tội chửa hoang.
– Thế thì nên thế nào, nhờ già chỉ cho tôi.
– Cái này khó quá. Cứ để ta nghĩ đã nhé! Mà chuyện nó đã như vậy rồi, Ma Rút cũng không nên trách mình, trách con nhiều.
Già làng Ma Rin đã nói vậy thì chắc là già cũng còn nghĩ mông lung lắm. Thường ngày, gặp những chuyện khác, già sẽ nói cụ thể phải làm cái nọ, cái kia luôn. Vậy mà lần này, thôi, cứ chờ xem rồi già sẽ nói ra sao. Mà vẫn chẳng yên tâm được. Hay để lão hỏi thêm ý kiến Y Lâm, em họ của lão. Y Lâm là lãnh đạo lớn trên tỉnh những chuyện này đem ra làm phiền có đáng hay không? Lãnh đạo tỉnh biết bao việc phải lo, phải nghĩ, phải quyết định, lão đã chẳng giúp được em lão chút gì thì thôi, lại còn. Nhưng đây là chuyện gia đình, chuyện của lão thì cũng là chuyện của em lão chứ sao. Y Lâm học nhiều, biết nhiều, những chuyện này biết đâu lại có được cái ý kiến hay.
– Ma  Rút à. Em nghe đây. Anh khỏe không?
– Khỏe mà. Mày khỏe không Ma Nhân?
– Em khỏe. Nhưng công việc nó bộn bề quá nên lâu không ghé xuống thăm anh được.
– Không sao đâu mà. Chỉ có chuyện này tao cần hỏi ý kiến mày chút Ma Nhân à.
– Chuyện gì đó anh? Anh nói đi.
Lão kể. Kể toàn bộ cái chuyện con Han và thằng Đại Úy yêu nhau rồi con Han có chửa sắp sinh. Bây giờ lão vẫn chưa biết phải làm sao.
– Thôi Ma Rút à, anh đừng khổ sở nhiều vì cái chuyện này! Bây giờ cuộc sống hiện đại chớ đâu như bà con mình ngày trước.
– Nhưng bà con bon làng người ta cười chết.
– Theo em bây giờ thế này. Thằng Đại thì chắc chắn nó không thể bỏ vợ con nó được. Thôi thì coi như nó có thêm vợ nữa đi.
– Là sao, ai mà cho đăng ký kết hôn.
– Đúng rồi, cứ làm cái lễ tạ lỗi với Yàng, với bon làng rồi để chúng sống với nhau. Coi như là vợ chồng vậy. Quan trọng là chúng có thương yêu nhau không và con vợ thằng Đại đừng có làm ầm ĩ lên là được.
Y Lâm làm lãnh đạo tỉnh có khác, suy nghĩ nó khác hẳn với những người như lão lại có cách giải quyết hợp lý, hợp tình. Để chờ già Ma Rin nữa. Nếu Ma Rin cũng nói nên như thế lão sẽ làm ngay. Thằng cháu già Ma Rin thở hồng hộc khi đứng trước của nhà lão.
– Già gọi ông lên gặp già ạ.
Lão vội vàng đi theo thằng bé. Ma Rin ngồi trước bậu cửa ý như đã chờ lão từ trước.
– Già gọi tôi à?
– Ừ, Ma Rút này. Ta nghĩ nhiều rồi. Bây giờ nó không như thời của ta và ông nữa đâu. Thanh niên nó sống hiện đại lắm. Chúng nó ở với nhau hạnh phúc là được. Nhưng để báo cáo với Yàng và bon làng cái chuyện này, ông mổ con heo, con gà để con Han và thằng kia tạ lỗi.
Già Ma Rin nói như Y Lâm, vậy thì tốt cho lão quá rồi. Lão thấy như rút bỏ được mớ rễ cây bấy nay đâm vào lòng lão nhoi nhói.
– Vậy, mình làm như già nói. Mà ngày nào thì làm được vậy già?
– Ba hôm nữa.
Lễ cúng tạ lỗi với Yàng và bà con bon làng Bu Tor chỉ có mấy người tham dự. Già làng Ma Rin, con Han, thằng Đại Úy, lão, trưởng bon Y Pó và mấy anh em trong ban bảo vệ rừng cộng đồng. Bà con ở Bu Tor bây giờ gần như đã theo Tin Lành nên chẳng còn mấy ai quan tâm đến chuyện cúng tạ thần linh. Biết là đơn giản nhưng Y Manh cũng phải chuẩn bị từ ngày hôm trước. Heo lão phải đặt mua bên bon Pi Nao, gà thì nhà sẵn có. Heo làm thịt xong, lão cất riêng phần huyết theo lời già Ma Rin dặn, còn lại thứ lão luộc, thứ nướng xâu, thứ để thịt sống. Một con gà luộc, một con gà trống sống, buộc chặt chân vào cột bàn bên ché rượu cần. Già làng Ma Rin trong bộ trang phục truyền thống M’nông lầm rầm đọc xong rồi khấn nho nhỏ trong miệng. Khấn xong, già lấy huyết bôi lên má, lên trán con Han và thằng Đại Úy, miệng sang sảng nói to.
– Lấy vợ thì phải ở với vợ cho đến chết. Chớ có ban đêm nói thế này, ban ngày nói thế khác. Khi nhạt muối đừng bỏ nhau. Bị thiếu ăn đừng bỏ nhau. Bị cháy nhà, nợ nần cũng đừng bỏ nhau.
Đại Úy âu yếm nhìn qua con Han. Già Ma Rin nhắc lại, giọng đanh mà ấm áp.
– Yàng đã đồng ý tha tội cho các con. Có cả Y Pó trưởng thôn cùng ta chứng giám.
Đại bước đến rót ca nước vào ché rượu cần rồi vít cong cần rượu hai tay chuyển về phía già Ma Rin. Già Ma Rin lắc đầu.
– Không, hai đứa uống trước chớ. Uống để biết từ nay sống chết phải có nhau.
Đại Úy và con Han nhìn nhau lóng lánh mắt yêu đương rồi cùng chạm môi vào cần rượu.
– Không được, phải cạn một ca. Trưởng bon Y Pó nói rồi tự tay từ từ rót ca nước vào ché. Phải cố gắng lắm, Đại úy và Han mới uống hết.
– Cảm ơn cha, cảm ơn già ạ.
Nói rồi thằng Đại Úy ôm con Han tình tứ dìu vào buồng nghỉ ngơi.
***
Tháng cuối con Han sắp chuyển dạ, chân sưng vù, nằm bảo tức ngực, khó thở, ngồi bảo bụng đau. Thế là thằng Đại Úy gần như chỉ có mỗi một việc là phục vụ, lo lắng cho con Han: pha nước ấm ngâm chân, rồi dìu đi ra sân, đi ra đường cái rồi lại dìu về, lúc lại hầm cháo rồi dỗ dành ăn. Y Manh thấy ấm lòng. Dù chẳng đăng ký kết hôn nhưng cái cách mà thằng Đại chăm con lão thì có khi còn hơn lũ đàn ông con trai ở bon Bu Tor này nhiều. Phải thương yêu mới có cái tâm chăm sóc như thế. Con Han và đứa cháu sắp ra đời của lão đã tìm được nơi che chở rất đáng tin cậy cho cuộc sống vốn nhiều bão giông.
Hôm con Han tiết ra dịch hồng, Đại giục chuẩn bị để lên bệnh viện tỉnh.
– Phải lên bệnh viện tỉnh, anh đã báo chị Loan rồi.
– Em sợ lắm, không biết có việc gì không anh.
– Lên đó có bác sĩ. Chẳng có gì phải lo hết.
– Thế anh xếp đồ đạc để đi chưa?
Đại Úy kéo hai cái va ly lại trước mặt Han.
– Chuẩn bị đầy đủ hết rồi.
Rồi chúng nó cùng đưa nhau lên bệnh viện tỉnh sinh nở. Lão muốn đi theo, ở nhà sao lão an tâm cho được. Vậy nhưng con Han không cho lão đi.
– Thôi, cha ở nhà sắp xếp mọi việc chuẩn bị mà đón cháu. Trên đó có anh Đại, chị Loan rồi. Cha không phải lo. Có gì chúng con điện về.

Lão chờ đợi, chờ đợi trong âu lo, thấp thỏm. Liệu có chuyện gì xảy ra với con Han của lão hay không. Đừng như vợ lão, sinh con Han ra chưa kịp cho con bú dòng sữa đầu tiên Yàng đã về bắt đi. Để bớt lo lắng, lão lại vào rừng xem mấy cái bẫy sóc lão đặt hôm trước có dính con nào không. Thịt sóc rất lành, lão sẽ đưa về làm thịt sạch, ướp kỹ rồi nấu cháo cho con Han, con Han sẽ có thêm sữa cho cháu ngoại lão bú. Lạ. Mấy cái bẫy vẫn trơ ra đó mà chẳng có con sóc nào cả. Chuông điện thoại lão reo lên.
– Ma Rút đấy à, cháu Loan đây. Em Han nó sinh một thằng cu rồi nhé. Mẹ con chúng nó khỏe cả.
Lão sung sướng run bắn cả người. Đời còn gì đẹp bằng lúc này nữa. Lão đã có hai đứa cháu con của con Rút, bây giờ thêm thằng cháu con Han nữa. Một ngày đặc biệt, lũ sóc nó không bị dính bẫy hôm nay, chứ dính bẫy lão cũng sẽ lăn tăn. Ngày cháu ngoại của lão ra đời, lão không muốn có dấu vết của sự chết chóc. Lão ngước nhìn cây xoài rừng lá mươn mướt xanh, tán phủ che cả đìa nước. Lão phải bẻ một nhánh cây xanh nhất về cắm trước cửa nhà lão. Người lạ cứ nhìn vào đó để biết mà kiêng cữ.
Chiếc xe đỗ xịch trước sân nhà lão. Con Han bế đứa con nhỏ được đùm bọc cẩn thận trong cái chăn ấm bước xuống xe. Bên cạnh, thằng Đại lỉnh kỉnh mang đồ đạc. Lão bước đến, mở nhẹ tấm chăn. Một thằng cu con đang thiu thiu ngủ.
– Ôi, cháu của ta. Cháu của ta về nhà rồi.
– Chào Ma Rút.
Trước mặt lão là một người phụ nữ dáng đẫy đà, quý phái đang tươi cười nhìn lão. Bên cạnh là người đàn ông cao lớn với gương mặt lành lạnh có bộ râu quai nón rậm rì. Chắc đây là Loan chị ruột thằng Đại rồi.
– Dạ vâng, chị là chị Loan?
– Dạ, con là Loan. Còn đây là anh Trường.
À. Chắc là Trường Râu, trùm gỗ như thiên hạ đồn đại. Lão khẽ nhìn lên một lần nữa rồi mời khách vào nhà. Thấy thằng Đại Úy chạy hết chỗ nọ chỗ kia để đặt cái này tìm cái nọ, lão thấy thương.
– Lấy cái gì đó, lại ngồi nghỉ đi, để ta làm.
– Thôi, ông cứ ngồi chơi với anh chị. Mấy cái này con làm được.
Lão rót nước mời Loan và Trường Râu.
– Ông ạ! Mẹ con nó sinh nở an toàn. Thằng cu gần bốn ký.
Loan vừa nhấp ngụm nước vừa chia sẻ với lão. Lão vui. Con gái lão, cháu ngoại lão mẹ tròn con vuông. Giờ lại được Loan chở về bằng xe ô tô nữa. Chu đáo quá. Hồi trước lão cứ tưởng, nếu gia đình Đại Úy biết chuyện giữa Đại với con Han nhà lão chắc phản đối ghê lắm. Việc thằng Đại bỏ con lão để cao chạy xa bay là điều mà lão dự đoán được rồi. Vậy mà lão đã sai.
– Cảm ơn anh chị thật nhiều. Lúc con Han nó chưa sinh mình lo lắm.
– Không phải lo ông ạ! Con cũng đã nói với thằng Đại rồi. Làm gì thì làm nhưng phải để cho mẹ con con Han sinh đẻ trong điều kiện tốt nhất. Thằng cu cũng là cháu của con chứ nào phải người ngoài đâu.
– Vâng, biết vậy mà mình vẫn cứ lo.
– Ông ạ! Loan hắng giọng như chuẩn bị cho một câu chuyện cần có sự bàn bạc và thống nhất: Chắc ông cũng biết rồi, Đại nó đã có vợ con trên phố.
Lão gật gật cái đầu rồi thở ra chậm rãi.
– Mình biết.
– Dạ, chuyện này vợ con thằng Đại nó cũng biết ông ạ.
Vợ con thằng Đại Úy biết chuyện rồi? Vậy sắp tới sẽ xảy ra chuyện đánh ghen ư? Vậy rồi con Han nhà lão sẽ bị chửi bới, sỉ nhục rằng đã rắp tâm đi quyến rũ, cướp chồng người khác hay sao? Không khéo chính lão cũng sẽ bị chửi rằng, nuôi con mà không biết dạy con để cho con cái mất nết đi ăn nằm với đàn ông có gia đình để con cái người ta bơ vơ không có cha dạy dỗ. Nếu vậy, lão còn mặt mũi nào mà ngước lên nhìn mọi người trong bon làng Bu Tor đây. Rồi con Han, liệu mẹ con nó có yên thân để mà sống qua ngày hay không? Lão chưa biết nói câu gì tiếp theo với Loan cả.
– Hôm thằng Đại nó nói, con cũng bị sốc ông ạ. Bữa đó con còn chửi cho nó một trận.
Đúng rồi. Nếu lão là Loan lão cũng sẽ chửi. Đàn ông con trai có vợ con rồi thì lo chăm sóc cái gia đình mình cho tốt. Ai lại đi yêu lăng nhăng rồi để con gái người ta mang bầu mang bì.
– Nó nói, nó yêu con Han thật lòng. Ở bên con Han nó mới thấy đúng nghĩa vợ chồng nên nó quyết tâm đến.
Nhìn mặt thằng Đại Úy thì lão biết rồi, tướng đào hoa đa tình. Đàn bà con gái sẽ khổ sở vì nó nhiều. Nhưng cũng lạ, con Han có sức hấp dẫn gì mà giữ được nó ở lại cái bon làng này.
– Chị Loan ạ, mình biết, chúng nó như thế là có lỗi lớn với vợ con của thằng Đại rồi. Thế nhưng mình cũng chẳng biết làm thế nào. Chuyện nó đã như vậy. Mình cũng đã nói với con Han, nhưng càng nói, càng phân tích phải trái với chúng, chúng lại càng quấn lấy nhau. Thật không biết ra sao nữa.

– Dạ ông. Hôm rồi con qua gặp vợ con nó. Vợ nó bảo, biết từ lâu nhưng nó chẳng oán trách gì đâu. Nó có được ngày hôm nay cũng nhờ thằng Đại. Thằng Đại đã cho nó quá nhiều thứ nên nó không có quyền cấm cản thằng Đại yêu thương ai cả. Nhưng vẫn đề là ở chỗ mấy đứa nhỏ. Phải làm thế nào chứ không được bỏ rơi mấy đứa con trên phố.
Vậy là vợ con thằng Đại không oán hận nó. Vẫn có người phụ nữ bao dung và vị tha đến thế kia à. Nếu thế, cái gánh nặng trong lòng lão đã được cất sang một bên. Thì rõ ràng là thằng Đại phải có trách nhiệm với con cái ở trên phố, nhưng quan trọng nhất là nó được ở với con Han, với thằng cu cháu của lão.
– Đúng rồi đó! Mình cũng đã từng nhắc nhở nó rồi. Làm gì thì làm nhưng phải biết quan tâm vợ con. Dù sao vợ chồng cưới hỏi hẳn hoi, rồi còn con cái nữa. Nếu cần nó có thể về trên đó, còn con nó, con Han và mình ở đây chăm được mà.
– Dạ, cảm ơn ông thật nhiều. Ý con nói ở đây là sự việc nó đã thế rồi. Mong ông chấp nhận thằng Đại nhà con, coi nó như là đứa con rể của ông và ai có nói vô nói ra thì ông nói với họ cả hai bên đã nhất trí xem thằng Đại như là chồng con Han rồi.
– Vâng, ở đây hôm trước mình đã báo già làng và trưởng bon. Người ta đã chấp thuận và làm lễ cúng tạ lỗi với Yàng với bà con rồi. Bây giờ, thằng Đại là chồng con Han và là thành viên của bon làng Bu Tor rồi đó.
Trường Râu nãy giờ chỉ chăm chú ngồi nghe. Mọi chuyện đã có Loan thu xếp, Trường chỉ có nhiệm vụ là Loan bảo đi đâu, Trường đi đó thôi. Như chiều nay, Loan bảo chở Loan qua đón mẹ con Han về nhà. Trường vứt mọi công việc để đi. Bởi với Trường, làm gì thì làm nhưng Trường cấm bản thân không được làm Loan phiền lòng.
– Hôm nay đúng là ngày đại hỷ Ma Rút ạ. Ma Rút chính thức có thêm rể, thêm cháu ngoại rồi nhá.
Đúng là chuyện vui. Vui như thế mà không ngồi được với nhau thì quả là lãng phí.
– Vâng, đúng đó anh. Mình phải uống với nhau ché rượu cần để ghi nhớ cái ngày này mới được.
Lão trải chiếu ra giữa nhà rồi khệ nệ vào góc bếp bê ché rượu cần.
– Đại đâu, để hai mẹ con chúng nó ngủ, ra đây uống rượu nào.
– Vâng, ông và anh chị cứ thoải mái đi ạ! Con cũng tranh thủ làm giấc đây, mấy hôm mệt quá.
– Rồi sẽ còn mệt nữa.
Trường Râu vừa nói vừa ngồi xuống chiếu cạnh Loan.
– Nghe tiếng anh Trường từ lâu mà giờ mình mới được gặp đó.
Trường nhìn sâu vào mắt lão như muốn dò xét.
– Ủa, ông biết về con à?
Lão cười  khà khà.
– Anh là đại gia gỗ, cả tỉnh biết mà.
– Họ đồn đại vậy thôi ông ạ. Con cũng chỉ là có cái nghề để làm kiếm cơm thôi.
– Ừ, nhưng vậy là giỏi lắm rồi. Bây giờ ta uống nhé.
– Vâng! Mời ông trước đi ạ. Loan lịch sự, nhẹ nhàng.
– Không, anh chị là khách, mình là chủ. Phong tục M’nông mình, chủ phải mời khách trước.
Trường vít cần lại miệng Loan.
– Vâng, vậy xin phép ông
CHƯƠNG XVIII
Lão Bá có thông báo nghỉ hưu của Tỉnh ủy. Ai rồi cũng đến lúc này cả, chuyện bình thường. Tuổi sáu mươi, mái tóc rễ tre ken dày của lão đã rụng nhiều và bạc trắng. Đúng là thời gian chẳng thiên vị bất kỳ ai, ngay cả một người vẫn có tiếng là biết giữ sức khỏe như lão. Nói thế thôi chứ lão vẫn còn sung mãn lắm. Tất nhiên là không thể so với cách đây chừng dăm bảy năm nhưng tuần vài ba cữ với Chung Tình thì vẫn còn được. Vậy mà lão để ý, nhiều lúc, cuộc yêu chưa xong, Chung Tình đã thở dài.
– Sao vậy em? Anh không làm em thỏa mãn à?
– Làm gì có.
– Vậy thì sao lại thở dài thườn thượt thế?
Chung Tình rướn đầu dụi vào ngực lão.
– Anh có yêu em không?
Hỏi gì mà kỳ lạ. Không yêu thương thì lão cố công sắp đặt mọi chuyện để đưa Chung Tình về với gia đình lão một cách chính thức đàng hoàng như thế làm gì. Không yêu thì tội gì lão phải bỏ qua mọi điều tiếng là cha chồng con dâu mấy năm nay.
– Yêu!
– Yêu nhiều không?
– Nhiều!
– Nhiều như em yêu anh không?
Chung Tình vừa thủ thỉ vừa áp đôi má phơn phớt hồng, phảng phất hương nước hoa dịu nhẹ vào mớ râu lâu ngày không cạo của lão làm lão bị kích thích đến tột độ.
– Nhiều không thể cân đong, đo đếm được.
– Nhưng ra đường, thiên hạ đàm tiếu, mệt mỏi lắm anh ạ.
– Kệ cha thiên hạ. Ngứa mồm thì cứ nói. Chúng có cho em được gì không? Lần sau đứa nào mà nói ỉa vào mồm chúng. Con trai chẳng may bạo bệnh mất, cha chồng không chăm con dâu, chăm cháu trai thì chăm ai. Nói thế mà cũng nói được.
– Thì cũng kệ người ta thôi. Miệng người ta người ta nói, hơi sức đâu quan tâm nhưng nhiều lúc thấy tủi thân. Đời con gái xuân thì, ai ngờ lại ở vào hoàn cảnh éo le thế này.

Chung Tình sụt sùi thút thít. Làm gì lão cũng được nhưng xin đừng khóc. Lão có thể làm mọi thứ cho người đẹp nhưng hãy lau nước mắt đi. Cho lão xin đấy.
– Đấy nhé! Anh nói là có thể làm mọi thứ cho mẹ con em.
– Ừ, anh không lo cho vợ con anh thì chả lẽ đi lo cho bọn suốt ngày chọc ngoáy.
– Lo cho con dâu và cháu nội chứ.
Chung Tình lườm lão rồi hôn chụt cái vào má đầy yêu thương.
– Anh nói với bên huyện giao cho em ít đất rừng đi.
Lão bật ngửa. Cái bà Chung Tình này suốt ngày ru rú trong nhà thử váy áo, nhuộm móng tay với xức nước hoa mà giờ mở miệng nói chuyện đất, chuyện rừng.
– Ủa. Ai nói em chuyện giao khoán đất rừng vậy?
– Anh làm như chỉ có mỗi lãnh đạo các anh biết không bằng. Bọn cán bộ dưới quyền anh đứa nào mà chẳng đang nhờ người đứng tên để nhận giao khoán.
Chủ trương thu hồi đất của lâm trường Đăk Thốt trả về địa phương để địa phương giao đất, giao rừng cho các hộ dân trên địa bàn là có thật. Nhưng cái này huyện ủy đang giao cho bên ủy ban phải rà soát thật kỹ hoàn cảnh và nhu cầu thực tế từng hộ gia đình nhận khoán thế nào cơ mà. Bậy. Đứa nào tầm bậy ra quyết định giao khi chưa có ý kiến của lão. Lão đã chỉ đạo trực tiếp trong cuộc họp Ban thường vụ rồi. Giao đất giao rừng cho các hộ dân phải chọn trúng đối tượng. Đó là các hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ thiếu đất sản xuất nhưng có khả năng chăm sóc, bảo vệ rừng, các hộ gia đình chính sách có nhu cầu, tuyệt đối không có chuyện giao sai đối tượng. Ông nào giao sai đối tượng cứ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, chịu trách nhiệm trước lão. Mấy tháng nữa lão sẽ về hưu, ba cái chuyện đất cát lem nhem, luộm thuộm để mang tiếng, ảnh hưởng đến lão là không có được đâu. Lão cần đếch gì ba cái vụ này. Mà nghĩ lại, xem chừng dạo này lão không quán xuyến hết công việc của huyện. Hay nói đúng hơn chúng nó đã qua mặt lão. Hay chúng nghĩ lão sắp về vườn nên không còn coi lão ra gì nữa. Được, để tới đây, họp thường trực lão sẽ xem chúng nó báo cáo với lão cái vụ này ra sao.
– Sao anh? Để cho em nhận khoán nhé.
– Không được. Làm thế không được đâu. Anh là Bí thư huyện ủy. Bây giờ con dâu lại đi nhận giao khoán đất rừng. Sai đối tượng, người ta không chỉ chửi cho mà kiện chết chứ giỡn.
– Em sẽ nhờ người khác đứng tên. Em có đứng tên đâu.
– Không được là không được. Mà em nhận khoán đất rừng làm gì? Em thiếu thốn gì mà nhận khoán?
– Xời. Anh này. Bây giờ lúc nhập nhèm anh sắp nghỉ, nhận khoán còn được. Mấy hôm nữa anh nghỉ hưu, có muốn cũng chẳng xong. Anh xem đi mấy ông lớn ở huyện ai mà không có phần. Chẳng qua là để cháu chắt, họ hàng đứng tên.
– Anh nói rồi đó. Cấm tiệt chuyện này.
Lão nói rồi vùng dậy đầy dứt khoát khỏi chiếc giường đang ủ hơi ấm của hoan lạc, yêu đương.
– Kệ anh! Em cứ nhận đấy. Đã có lính anh lo, anh khỏi bận tâm. Mà anh không thương em thì thôi, lần sau không phải đến đây nữa đâu.
Đúng là thấy món lợi chết vẫn tham. Không dễ nuốt miếng bánh đó đâu người đẹp ạ. Chuyện đất đai, rừng rú là tài sản quốc gia, không phải cứ muốn làm gì thì làm đâu. Mà nếu trường hợp Chung Tình nhận khoán dù đứng tên người khác đi nữa thì sao lão có thể ăn nói, chỉ đạo trong huyện ủy, ủy ban đây. Đúng là sơ sểnh để vợ con, bồ bịch nhúng vô mấy vụ làm ăn thì chỉ có hỏng bét. Bài học đó đầy trên mặt báo, ai mà không biết.
– Báo cáo anh, anh có lịch họp: chiều nay huyện ủy họp nghe ủy ban báo cáo về nội dung triển khai giao khoán đất rừng cho các hộ dân trên địa bàn ạ.
Thằng Hòe, hay chính cái thằng Hòe đã làm cái việc lo cho Chung Tình nhận giao khoán đất rừng?
– Mày lo cho bà ý nhận giao khoán đất rừng phải không Hòe?
Thằng Hòe tỏ vẻ ngạc nhiên.
– Dạ. Em tưởng việc này anh biết và đồng ý rồi.
– Đồng ý gì mà đồng ý. Mày nghĩ tao ngu đến thế à?
Thằng Hòe ngẩn tò te rồi lúng túng.
– Thì bà ý bảo, em cứ làm rồi bà sẽ nói lại với anh. Mà anh nên nghĩ thoáng tí để sau này cho bà và thằng cu đỡ khổ.
– Hừ. Tao đã bao giờ để mẹ con nó khổ chưa? Mày thử nói tao nghe. Làm kiểu này tao ăn nói sao được với chúng nó.
– Dạ anh ơi! Tốt nhất anh đừng nói gì nữa, vì mọi thứ đã xong xuôi hết rồi. Ủy ban báo cáo chỉ là theo quy trình thủ tục thôi.
– Mày tính gì thì tính. Coi như tao không biết gì cả đấy nhá.
– Dạ! Anh yên tâm.
Mấy mươi năm làm lãnh đạo từ cái chức phó chủ tịch xã đến giờ, lão luôn sẵn kế sách và mưu lược. Chính cái mưu lược khôn ngoan lọc lõi cộng với những may mắn rất tình cờ đã đưa lão leo lên những nấc thang quyền lực ở huyện biên giới này. Để giờ đây, cái uy của lão là một bức tường thành. Chỉ còn ít hôm nữa nghỉ hưu, lão muốn tránh hẳn mấy tì vết chẳng hay ho. Lão tính rồi, nghỉ hưu, lão sẽ cho thằng cu Tũn xuống trường quốc tế dưới Sài Gòn học cho bài bản. Để sau này, nó còn có cơ hội du học. Biết đâu khi đó, nó lại lập nghiệp xứ trời Tây cho sung sướng. Còn lão, lão sẽ cùng em Chung Tình đi du sơn, ngoạn thủy. Mấy chục năm tiếng là lãnh đạo huyện nhưng nào lão đã tham quan, nghỉ dưỡng được nơi nào cho nó ra tấm, ra món đâu. Toàn là đi công tác rồi kết hợp ở lại thêm vài hôm ngắn ngủi. Thì rồi đây, lão sẽ cùng người đẹp đi khắp mọi miền đất nước. Nếu chán thì ra nước ngoài cho đã. Một chuyến du lịch nước ngoài trọn gói có sang thì cũng cỡ dăm bảy chục củ chứ mấy. Chừng đó, với lão đáng là bao. Lão cũng nghe chuyện, tỉnh rục rịch làm các bước thăm dò để điều động vị này, vị nọ về tiếp quản cái ghế bí thư huyện ủy của lão. Ai về thì mặc ai về. Cũng giống như trước kia thôi, ai về huyện lão cũng chỉ là hình thức luân chuyển đi cơ sở rèn dũa một thời gian rồi lên lại tỉnh đảm nhận chức vụ cao hơn. Mà thực ra, các vị trí chủ chốt ở huyện lão sắp xếp đâu vào đó rồi, người của lão chứ của ai nữa. Chúng cố mà giữ ghế cho tốt. Lão lo cho vậy là hết sức hết mình rồi. Coi như là sự trả công của lão đối với chúng, những kẻ đã gần một đời cán bộ, công chức làm nô bộc, cung phụng lão.
Lão khoan khoái nhấp ngụm trà ướp sen. Cái hương thơm thoang thoảng làm lão sảng khoái đến đê mê. Lão chỉ chờ cái giây phút Chung Tình thức dậy, uể oải bước ra ngoài rồi ngồi vào lòng lão để lão hít hà hương tóc thơm thơm với chút phấn trang điểm nhẹ trên má người đẹp. Với lão đó như là một khoái cảm. Cái khoái cảm nhàn hạ của một lãnh đạo về hưu khi vẫn còn dồi dào sức khỏe.

Lão đang ngất ngây trong sự tưởng tượng những khoái lạc mà lão sắp được thưởng thức thì thằng Chương, Trưởng phòng Nội vụ đẩy cánh cổng bước vào. Thằng này lạ, chưa bao giờ nó ghé nhà lão buổi sáng sớm thế này. Chắc lại chuyện sắp ghế cho giai đoạn hậu Hoàng Văn Bá đây. Tân quan tân chính sách. Nói là nói vậy nhưng dù có Bí thư huyện ủy mới thì trước mắt cũng chưa xáo trộn gì về công tác cán bộ đâu. Chả có ông nào dở đến mức chưa hiểu mô tê gì về cái địa phương mình sắp tiếp quản đã tính chuyện đảo ghế đảo bàn. Mà ở nơi đâu thì không biết, riêng ở huyện này, có muốn cũng không phải dễ. Mình ông có quyết được không? Cần phải thống nhất trong Thường trực huyện ủy, trong Ban thường vụ chứ. Mà trong thường trực, thường vụ quyết việc gì cũng cần xin ý kiến lão, dù lão đã nghỉ hưu. Tất nhiên ở đây chỉ mang tính chất thậm thà thậm thụt cửa sau thôi. Thường trực chưa thống nhất, đưa ra thường vụ còn nhiều ý kiến thì đố ông bí thư nào dám quyết. Tập thể lãnh đạo cơ mà. Vậy thì, chắc cái thằng này đang muốn thay đổi chỗ ngồi một chút đây. Tháng trước, nó có gặp riêng lão nhờ nhấc lên cái ghế phó chủ tịch huyện. Nó sợ lão nghỉ rồi chẳng ai thương nó. Khổ, năng lực, trình độ như thằng Chương thì Trưởng phòng nội vụ là ngon lắm rồi, vậy mà cứ đòi phải lên nữa cơ. Lòng tham con người ta là vậy. Nhưng nó là thằng đã từng hoạn nạn có nhau với lão từ hồi cùng đội du kích diệt Fulro, bằng cách nào đó, lão cũng phải giúp nó, chí ít là lời nói. Lão vỗ vai nó mà động viên, rằng lão có quyết định nghỉ chế độ rồi. Không quyết cái này được nữa. Nhưng không lo. Cho nó ổn định chút rồi lão sẽ nói chỗ Chủ tịch và Bí thư mới. Cứ cố gắng lên. Chắc hôm nay nó cũng lại vào thẽ thọt cái chuyện này.
– Anh, anh ơi…
Thằng Chương lật đật chạy vào đứng trước mặt lão.
– Chiều nay Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy sẽ về làm việc với huyện ủy, ủy ban chỗ cháu An Nhiên nhà mình anh ạ.
Ủy ban kiểm tra à. Làm cái quái gì vậy? Hay là…
– Cái gì? Về cái gì?
– Có đơn tố cáo An Nhiên gian lận bằng cấp. Ủy ban giao em rà soát chuẩn bị hồ sơ về cháu để chiều nay báo cáo.
Thôi chết rồi. Chuyện lâu lão cũng quên bẵng. Con An Nhiên chưa có bằng đại học. Hồi đó, thấy con dạy học vất vả, lão thương lắm. An Nhiên lại là đứa năng động, tham gia các hoạt động phong trào sôi nổi. Mấy năm liền là chiến sĩ thi đua. Người ta bảo nhờ cái uy của lão nhưng khách quan cũng phải công nhận nó có năng lực thực sự. Vậy nên cũng không ai lấy đó làm điều ghen ghét, ganh tị với An Nhiên. Hay chuyển cho nó qua tham gia công tác chính quyền dần rồi đi theo nghiệp chính trị như lão. Vậy là lão ướm hỏi nó. Nó bảo.
– Thôi bố ơi, con làm bà giáo trường huyện được rồi. Chính trị chính em gì, suốt ngày toan tính, mưu cầu mệt cả đầu.
– Mày hay lo, có tao ở đây, mày lo cái gì. Thế mày không kế nghiệp bố mày à.
– Gớm! Mấy ai được như bố. Thôi, để con suy nghĩ đã. Mà con chỉ có mỗi cái bằng cao đẳng sư phạm thì bố trí được việc gì đây.
– Hừ! Thế mày nghĩ Bí thư huyện ủy không bố trí được một chỗ làm xứng tầm cho con gái mình à? Còn dốt lắm, phải học nhiều con ạ.
– Dạ, thôi tùy bố.
Và lão đã đưa nó lên làm chuyên viên Phòng giáo dục huyện, đảm trách công tác công đoàn. Nửa năm sau, An Nhiên được điều động và giới thiệu bầu chức danh Phó chủ tịch liên đoàn lao động huyện. Năm sau đó, khi cấp trưởng nghỉ chế độ, An Nhiên tiếp quản cái ghế Chủ tịch. Lẽ dĩ nhiên, được bầu bổ sung huyện ủy viên. Oách chưa? Lão hay véo tai con mà cười hềnh hệch.
– Oách iếc gì bố. Đi họp đi hành người ta xầm xì con không thích.
– Thế mày thích gì?
– Con cũng chẳng biết! Thôi, kệ.
– Nhưng phải đi học thôi con ạ.
– Dạ, chắc phải đi chứ người ta đang chuẩn hóa bố nhỉ. Mà học ở đâu mới được chứ?
Lão trầm ngâm. Từ lâu lão cũng đang tính cho mở một lớp tại chức luật ở huyện để cho cán bộ, công chức chuẩn hóa bằng cấp. Lúc này con gái lão đang cần. Mở luôn.
– Để tao nói chú Hòe mày phối hợp với trường nào đó mở cái lớp luật tại huyện mình mà học.
Vậy là cán bộ, công chức, viên chức và cả học sinh tốt nghiệp cấp ba nhưng trượt đại học đua nhau nộp hồ sơ học đại học tại chức luật. Con số quá đông, có khi phải mở một lúc hai lớp. Lão nghe vậy mắng té tát mấy ông trưởng phòng.
– Thôi! Một lớp là đủ rồi. Bộ các đồng chí muốn biến huyện ủy, ủy ban thành nơi làm việc của các luật gia à? Rồi đi cãi ai? Bí thư huyện ủy chắc.
Thôi thì một lớp. An Nhiên phải là người đầu tiên được chọn. Nó sẽ hoàn thành chương trình đại học luật nếu không xảy ra cái biến cố khủng khiếp trong đời nó. Thằng Hoan, chồng của nó đang công tác bên đội cảnh sát giao thông công an huyện bị tai nạn nghiêm trọng và bệnh viện đã không thể cứu mạng sống. Hoan là đứa hiền lành, bạn học với An Nhiên từ thời phổ thông, cha làm phó trưởng công an huyện nên học xong, Hoan đi nghĩa vụ công an rồi được tuyển dụng làm quân nhân chuyên nghiệp. Để cùng vợ phấn đấu, Hoan đã đăng ký học lớp đại học an ninh mở trên tỉnh. Trong một lần liên hoan tiếp đón thầy từ ngoài Học viện vào giảng dạy, Hoan say, nửa đêm nhớ vợ nhớ con, phóng ô tô về nhà, không may mất lái đâm vào trụ điện. Cú sốc kinh hoàng đã làm con An Nhiên không còn tâm trạng đâu để làm việc và học hành nữa. Thành ra nó bỏ lớp luật giữa chừng. Lão thương con. Thôi, để rồi tính cho nó cái bằng đại học theo cách khác. Và đại hội Đảng bộ huyện khóa đó, An Nhiên vẫn vô huyện ủy viên, bằng cấp đầy đủ. Bằng đại học của nó không phải là bằng luật mà là bằng đại học hành chính theo hình thức đào tạo từ xa. Thì có sao đâu. Đã có quy định xóa bỏ việc phân biệt các loại hình đào tạo đại học rồi còn gì. Bằng nào mà chẳng giống bằng nào. Thế là yên ổn. Vậy mà nay cái ông Ủy ban kiểm tra tỉnh ủy lại lôi cái vụ này ra. Ai? Ai làm đơn tố cáo? Sao không tố cáo lúc lão còn đương chức xem thử. Đồ khốn. Lựa lúc lão thành nguyên Bí thư rồi mới ra tay.
– Bây giờ thế nào đây anh?
Để lão gọi điện cho Chủ nhiệm ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy hỏi xem sự thể thế nào.
– À, anh Bá! Rồi. Tôi hiểu. Có đơn tố cáo thì phải làm anh ạ. Nhưng chắc là không việc gì đâu. Bằng cấp đầy đủ, đúng quy định thì lo gì. Ừ! Chỉ liên quan đến cái bằng cấp thôi. Còn mấy chỗ quy trình bổ nhiệm, để tôi nhắc anh em chiếu cố, thể tất cho. Cứ bình tĩnh. Việc đâu có đó.
Bình tĩnh thế quái nào được. Lão biết, khi ủy ban kiểm tra tỉnh ủy đã vào cuộc, họ sẽ làm rốt ráo, đến nơi đến chốn và có kết luận cụ thể. Mà riêng cái này thì chết chắc, đó là người ta sẽ xuống trường đại học xác minh. Mà đã xuống đó, họ sẽ rà soát từng người một. Đầu lão như muốn nổ tung.
… Chung Tình đưa điện thoại cho lão. Còn chuyện gì nữa đây.
– Anh đọc đi này. Báo chí người ta đang làm rùm beng vụ con An Nhiên nhà anh đó.
Lão run run nhận cái điện thoại đang sáng trưng màn hình với phần tin tức trong trang báo điện tử: Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy đang tích cực kiểm tra, xác minh đơn tố cáo việc bà Hoàng An Nhiên, huyện ủy viên, Chủ tịch liên đoàn lao động huyện gian lận bằng cấp, sử dụng bằng giả.
Lại là cái quân nhà báo. Quân nhà báo mà đã ngửi thấy mùi đơn thư tố cáo, rồi dấu hiệu vi phạm ở cơ quan, địa phương hay cá nhân nào là chúng cứ bâu vào. À, thằng Cao Tâm. Cái thằng nhà báo đồng hương của lão. Để lão hỏi nó xem tình hình báo chí theo dõi vụ việc này như thế nào rồi. Hay, hay thằng cha này cũng tham gia vào việc đưa tin, viết bài nhỉ.
– Dạ! Cháu nghe chú.
– Cao Tâm đấy hả? Lâu khỏe không?
– Dạ cháu khỏe. Tính mấy lần ghé nhà thăm chú, vậy mà rồi công việc cứ lu bu chưa ghé được.
– Ừ, khi nào rảnh thì ghé. Nhưng chú hỏi này, cháu có biết cái vụ báo chí đang tham gia đưa tin, viết bài chỗ con An Nhiên nhà chú không?
– Dạ, cháu biết ạ! Cũng tính gọi điện trao đổi với chú tí.
– Ừ, cháu xem có cách nào để báo chí thôi viết về vụ việc được không cháu. Cứ để cơ quan chức năng họ vào cuộc thẩm tra, kết luận cái đã.
– Dạ, không sao đâu chú. Báo chí cũng chỉ đưa tin là ủy ban kiểm tra đang điều tra, xác minh thôi.

– Ừ, vậy thì được. Nhờ cháu nói anh em phóng viên thường trú chỗ này cho chú với. Được không cháu?
– Dạ! Cháu nói rồi đó chú. Anh em người ta cũng hiểu. Họ chỉ nói là đang xác minh, điều tra thôi mà.
– Rồi, cháu. Cháu giúp chú chỗ này nhé Cao Tâm.
– Dạ chú.
Lão cúp máy. Lão cũng chỉ vì con, muốn tốt nhất cho con. Nếu mà không có chuyện chồng con nó tai nạn mất đột ngột, nó cũng đã tốt nghiệp đại học luật như ai rồi. Lão cũng không thể trách nó được. Nó là đứa có phẩm chất, có năng lực và cũng có lòng tự trọng chứ nào phải phường xôi thịt. Đời đã tát nó cú đau quá. Biết thế, ngày đó, vẫn cứ để nó làm giáo viên trường huyện đi. Khỏe, đỡ áp lực, đỡ mệt mỏi. Lão đã tính toán sai rồi sao? Lão hiếm khi sai lắm cơ mà. Sao cái khoảnh khắc ấy, cái khoảnh khắc quyết định thay đổi công việc cho con, lão đã không cân nhắc để đến bây giờ mọi việc đã quá tầm kiểm soát của lão. Lão rờ rẫm cái trán cao đã hằn những nếp nhăn chằng chịt.
An Nhiên bị kỷ luật cách chức huyện ủy viên và Chủ tịch liên đoàn lao động huyện. Lão thương con đến quặn thắt lòng. Thà nó cứ bực mình lên rồi chì chiết, đổ lỗi cho lão, lão còn thấy nhẹ lòng. Đằng này, nó vẫn tươi tỉnh, vui vẻ như không có chuyện gì quan trọng cả. Thỉnh thoảng lão ghé về nhà, nó lại cặm cụi ủi lại cho lão bộ áo quần, bóp lưng, bóp vai cho lão.
– Bố dạo này già đi nhiều đấy! Phải chăm lo cho sức khỏe bố à.
– Ừ. Lão thấy cay cay nơi khóe mắt.
– Con có giận bố, có trách bố không?
– Sao bố lại nói vậy. Cha mẹ nào mà chẳng thương con. Chẳng qua cái số con nó thế. Thì mình chấp nhận thôi bố. Con chẳng buồn đâu. Bố luôn là người bố tuyệt vời trong mắt con gái mà.
Lần này thì lão không cầm được nước mắt. Người lão run bắn lên, cái đầu lắc lư trong nức nở.
– Bố có tội với anh con, có lỗi với con nhiều lắm! Làm cha như thế nào còn mặt mũi nào nhìn con cái.
Từ phía sau nó ôm lão thật chặt. Có lẽ từ lúc nó trở thành thiếu nữ cho đến lúc này, đây là cái ôm đằm sâu nhất mà nó dành cho lão.
***
Lão lại nhớ Chung Tình. Người đâu mà vô tâm. Con gái lão bị vậy mà cũng chẳng hỏi han lấy một tiếng. Nhưng vậy cũng có cái hay, đàn bà chuyện gì cũng muốn biết, cái gì cũng muốn tham gia thì khổ chồng, khổ con lắm. Dù chăm lão rất rất chi là chu đáo nhưng chuyện nhà lão, Chung Tình tuyệt không tham gia. Hôm lão quyết định về dưới huyện để sắp xếp việc nhà, động viên con An Nhiên, Chung Tình đã vuốt cái tà áo lão mặc cho phẳng phiu rồi rủ rỉ.
– Anh đi em nhớ lắm đó. Nhớ phải ăn nhiều, ngủ sớm đấy nha! Rồi sơm sớm về với mẹ con em á.
– Ừ! Anh biết rồi, nhưng chắc phải chừng tháng anh mới lên được.
– Thế thì mẹ con em buồn đến chết mất! Anh lên sớm đi.
– Rồi, sẽ cố gắng! Có gì anh alo mà.
– Đó! Khi nào lên nhớ alo để em biết em mừng rồi còn còn chuẩn bị đón anh nữa.
Cũng là cái thú tuổi già mà nhiều người thèm muốn chắc gì đã có. Vợ trẻ, con thơ. Mà vợ lại tâm lý, biết chiều, biết nịnh. Bất giác, lão ngượng với chính mình. Phải nói là con dâu chứ. Cũng may có hai mẹ con Chung Tình nên lão còn thấy cái ý nghĩa của cuộc đời để lão vui, lão sống. Gần cả tháng đi dạo trong cái điền trang gần hai chục héc ta cũng chán, rồi hai buổi sáng chiều nghe tiếng gõ mõ, tụng kinh của vợ cũng nhàm tai. Lão phải lên với Chung Tình, lên với thằng cu Tũn thôi. Lão đã gần lấy lại được sự cân bằng tâm trạng. Lão lại thấy thèm được hít hà cái mùi thịt da Chung Tình, thèm được nghe tiếng rên la, quằn quại và cả cặp mắt đờ đẫn đến man dại của người đàn bà ngoài ba mươi tuổi trên giường. Phải lên phố với Chung Tình thôi. Khỏi gọi điện, để cho người đẹp bất ngờ, người đẹp dỗi hờn một chút thì nhập cuộc yêu nó mới thú. Cứ ngúng nguẩy đi, cứ trách móc đi, khi đó lão mới có cái cớ để cưng nựng, yêu chiều. Khi đó, người đẹp mới có cảm giác của một bà hoàng phân phát ái tình cho kẻ dưới.
Lão đẩy cánh cổng rất khẽ như sợ cả cái không gian vila giật mình. Khi khép lại, lão thấy một tờ báo được cài cẩn thận vào trụ cổng. Lão tò mò lấy xuống. Tờ báo Công Luận. Đập vào mắt lão là hàng tít chạy dài: Loạt phóng sự điều tra “Quan điền thổ miệt rừng”. Kỳ 1: Chuyện đất rừng biến thành đất nhà của nguyên Bí thư, nguyên Chủ tịch ủy ban nhân dân huyện. Mẹ cha nó. Lại là cái bọn báo chí. Mà chẳng phải là bọn báo chí. Lão phải chửi cái đứa nào đã tung tin, mớm tin và o bế cái bọn báo chí này. Ai nhỉ? Cha Nhành ư? Không, cái cha tuyên giáo ấy chẳng có hồ sơ hay bằng chứng nào cả. Mà cái tính cha Nhành, lão hiểu rõ mà, cha cứ trắng phớ chứ chẳng phải phường thâm nho cứ đi đâm sau lưng người khác đâu. Đúng rồi. Thằng Nghệ. Hắn thù lão. Từ cái vụ lão lật tẩy khai man lý lịch, đến giờ hắn đang căm, đang hận đây. Hồi chuyển đổi vạt đất rừng gần hai chục héc ta qua cho lão, chính thằng Nghệ là đứa đề xuất và lo mọi việc chứ ai. Vậy hắn không sợ người ta lôi cổ cả hắn ra luôn à? Lão mà có chuyện thì hắn nào có yên ổn. Hay thằng này khùng rồi, để trả thù lão, hắn chấp nhận chết cùng luôn.
Lão tím tái mặt mày đọc xong bài báo. Tác giả lấy bút danh Minh Bạch. Minh bạch cái đếch gì. Nếu lão mà giờ gặp cái gã phóng viên Minh Bạch này, lão chẳng ngần ngại mà cho một bãi nước bọt vào mặt. Ông giỏi ông đi điều tra mấy cha còn làm lớn hơn tôi tham ô tham nhũng đi. Đụng chạm tôi làm gì. Nói vậy nhưng lão lại thấy hoảng. Cái này mà nó phang cho mấy kỳ nữa thì khi đó tỉnh ủy vào cuộc chứ chẳng chơi.
– Dạ, cháu nghe chú ơi!
– Anh có biết ông nhà báo Minh Bạch nào ở tờ Công Luận không?
– Dạ biết chú. Ông này mới tăng cường từ ban biên tập về thường trú ở mình chú ạ.
– Anh đọc trên tờ Công Luận sáng nay chưa?
– Dạ, chưa! Cháu đang đi công tác ngoài Bắc. Có chuyện gì đó chú?
– Nó viết phóng sự điều tra về chú.
– Cái chuyện đất rừng phải không chú?
– Đúng rồi. Cháu biết à?
– Vấn đề nóng mà chú. Hôm trước mấy anh thường trú có trao đổi với nhau nội dung này. Cháu có bảo, đây là chuyện cực kỳ nhạy cảm, cần tìm hiểu kỹ lưỡng, không quy kết người ta vô căn cứ, người ta kiện ra tòa soạn, chết cả nút đó! Vậy mà chúng vẫn làm à?
– Anh nghĩ gì về vụ này?
– Mấy ông này cũng hiếm khi làm bừa lắm chú. Chắc nguồn tin có cơ sở.
Cao Tâm nó cũng nhận định như lão. Phải có ai cung cấp đầy đủ nguồn tin và cả hồ sơ nữa thì chúng mới dám phang lão trên báo. Lão thấy rùng mình rồi mặt mày xây xẩm. Lão đâu phải là người dễ hốt hoảng. Kinh nghiệm cho thấy, khi đứng trước một vấn đề nan giải, cứ hít thở mấy hơi thật sâu, đi rửa mặt cho tỉnh táo rồi mới trù liệu. Kệ cha chúng nó. Lão phải vào nằm vật xuống giường để Chung Tình xoa bóp, làm dịu đi cái căng thẳng của thần kinh, may ra lão nghĩ được ra cách xoay xở cục diện. Lão chết sững khi định đẩy cửa phòng ngủ. Tiếng hổn hển trong phòng càng lúc càng dồn dập, ngập ngụa trong tiếng rên ư ử quen thuộc của Chung Tình.
– Hình như có người.
– Kho… ô ông! Làm gì có.
– Nếu lão về thì chết mẹ hai đứa mình luôn.
– Còn mấy hôm nữa lão mới về! Em nói rồi, về sẽ gọi điện trước. Mà anh hay lo cái gì đâu! Yêu nữa đi anh.
– Từ từ nào! Con đâu?
– Thằng Tũn á! Nó về nhà ngoại mấy hôm rồi.
– Lão Bá mà biết con anh thì lão giết chết chứ chẳng giỡn đâu.
– Sao mà biết! Nó giống em chứ nào đâu giống anh mà lão nghi.
– Ai mà biết bố già ấy nghĩ gì?
– Thôi. Lo vớ lo vẩn. Mất cả sướng.
Là tiếng thằng Hòe. Tay lão nắm chặt lại thành nắm đấm. Lão giơ lên nhưng rồi buông thõng xuống. Lão gắng kìm hơi thở, bám lấy bờ tường bước ra ngoài phòng khách. Tai lão ầm ù. Lão nhắm nghiền mắt, cái quầng đỏ bầm như máu vẫn cứ nhấp nhô trước mặt
CHƯƠNG XIX
Ủy ban tỉnh lại họp. Nhiều nội dung nhưng trọng tâm vẫn là cho ý kiến lần cuối về việc thống nhất giao rừng cho công ty An Phát. An Phát là đại gia ngành gỗ của cả nước. Nhưng đó là những năm trước, còn nghe đâu giờ làm ăn cũng bết bát lắm. Không biết đánh hơi thế nào hay có người dẫn mối mà lên tận cái cao nguyên này đặt vấn đề với tỉnh để xin nhận giao khoán đất rừng làm vùng nguyên liệu sản xuất ván gỗ công nghiệp. Gần như chẳng ai có ý kiến mà tất cả lại nhìn về Y Lâm. Thôi, lão nói ai nghe nữa đâu. Thằng Y Nhân cũng đã có công ty đang lập dự án xin đầu tư kinh doanh phát triển rừng. Đến cả như Tuyết Nhung bồ lão mà cũng đi thành lập doanh nghiệp để xin dự án đất rừng thì lão chịu chết. Các vị ngồi họp ở đây thính lắm. Người ta biết hết, cái mà họ chờ là để xem lão sẽ nói gì. Khi lão không có ý kiến họ cười. Họ biết, lão chẳng dám hó hé nữa đâu, há miệng mắc quai. Mà vụ này thực ra tỉnh đã quyết rồi, lão có ý kiến thì cũng như là một kênh tham khảo mà thôi. Tan họp lão đi thẳng vào phòng Chủ tịch tỉnh, lão đề xuất ý kiến xin được chuyển công tác.
– Ủa, sao lại thế? Ở mảng văn hóa còn có ai hơn anh nữa đâu.
– Tôi biết nhưng tôi làm bên chính quyền cũng lâu rồi. Bây giờ tôi muốn qua bên ban đảng công tác thời gian trước khi nghỉ hưu anh ạ.
– Cái này anh báo cáo đồng chí Bí thư chưa?
– Chưa, tôi muốn trao đổi trước với anh.
– Ừ, giờ chỉ còn Ban dân vận, vừa rồi trưởng ban nghỉ hưu, tạm thời giao cấp phó phụ trách. Hay anh về bên đó nhỉ.
– Vậy thì tốt rồi đồng chí Chủ tịch ạ.
– Anh suy nghĩ kỹ rồi chứ?
Lão suy nghĩ nhiều lắm rồi. Công tác bên chính quyền huyện rồi lên tỉnh đã mấy chục năm, ngẫm lại thì lão cũng làm được một số việc nhưng những cái mà lão ấp ủ này, ấp ủ nọ có làm được đâu. Đành rằng bên chính quyền thì nhiều màu thật, lão chẳng cần phải đòi hỏi hay mớm lời mà người ta tự nguyện mang đến cho lão. Cái nào chính đáng lão mới cầm, còn cái nào trong đó nó vòng vèo, xiên xẹo và đầy những âm mưu thì lão kiên quyết từ chối. Mấy vụ em Tuyết Nhung mượn tiếng lão để chạy việc kiếm tiền làm lão buồn thực sự. Bây giờ chỉ còn vài năm công tác nữa lão muốn qua khối đảng. Thế là đủ rồi, cái ghế Phó chủ tịch nhiều kẻ nhòm ngó, muốn cưa chân mà chưa có dịp. Lão chẳng còn thiết tha. Ở chỗ này lâu lão cũng chẳng phát huy được gì. Thôi thì sang bên dân vận lão sẽ được gần dân. Về với dân để hiểu cuộc sống của bà con, để xem bà con thiếu cái gì, cần cái gì, mong muốn cái gì mà còn phản ánh, đề xuất với lãnh đạo tỉnh. Ngay như cái bon Broi của lão, đến giờ mà tỉ lệ hộ nghèo vẫn còn chiếm gần ba mươi phần trăm. Ngồi cùng bà con, lão mới biết cốt tử ở đây là đất sản xuất. Thiếu đất sản xuất làm sao bà con có tư liệu để mà làm ăn. Ấy vậy mà khi giao đất, người ta vẫn giao nhầm qua cho gia đình cán bộ.

– Anh là người dân tộc thiểu số tại chỗ, với kinh nghiệm thực tiễn trên nhiều vị trí công tác, qua dân vận lại là chuyện tốt cho tỉnh mình đấy. Được rồi, để tôi có ý kiến với Thường trực tỉnh ủy.
Cái bắt tay của Chủ tịch tỉnh lão biết rất chân tình và tin tưởng chứ chẳng phải là kiểu bắt tay xã giao hời hợt. Lão thấy ấm lòng vì xung quanh lão vẫn còn có những người lãnh đạo có tâm như chủ tịch, ít ra là trong ứng xử với lão.
– Bố về mà xem chuyện con Thanh và chồng nó kìa.
Thằng Y Nhân gọi điện chỉ cụt lủn một câu rồi tắt máy. Nó hiếm khi như vậy, chắc là vợ chồng con Thanh có chuyện thật. Lão đã dự cảm chuyện này từ lâu lắm rồi. Có điều hai đứa nhất là chỗ con Thanh cứ dùng dằng mãi. H’Thanh cũng là đứa hoạt bát, lanh lợi. Học xong phổ thông lão hướng cho con đi đại học sư phạm theo chính sách cử tuyển con em đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ. Ra trường lão hỏi con muốn dạy học ở trường nào, nó bảo cho nó về trường dân tộc nội trú. Việc quá đơn giản.
– Nhưng phải phấn đấu con ạ! Bố sẽ ủng hộ và hỗ trợ con.
Con Thanh cười.
– Phải phấn đấu chứ không mang tiếng con Chủ tịch huyện nên được ưu ái ngại lắm.
Nghe con nói được câu đó lão thấy nhẹ lòng. Làm gì thì làm nhưng đi bằng chính đôi chân của mình mới chắc chắn và vững chãi chứ cứ mà nâng đỡ, xếp ghế chỗ nọ chỗ kia rồi chỉ có hỏng. Con Thanh nó phấn đấu cho đến khi lên làm hiệu phó thì mới lấy chồng. Chồng công tác ở huyện đội. To cao, vạm vỡ. Tướng tá ngon nhưng chỉ có cái cặp mắt ít khi nhìn thẳng vào người đối diện mà lại hay liếc ngang liếc dọc là lão không ưa. Lão bảo con.
– To cao đẹp trai, nhưng tao thấy nghi nghi.
Con Thanh cười toe toét.
– Anh ấy khối em để ý đấy bố, vậy mà chỉ yêu mỗi con thôi! Bố lại làm ông Tào Tháo thời hiện đại nữa.
– Thế nó có yêu con thật lòng không?
– Bố này, không yêu thật lòng sao hỏi cưới con.
Ừ nhỉ, không yêu thì hỏi cưới làm gì, Lão sinh ra cái tật đa nghi quá thể đáng từ lúc nào không biết, hay từ lúc lão cặp em Tuyết Nhung. Thôi hạnh phúc của con, con nó đã ưng, mình nói vào nói ra đôi lúc vô tình làm xói mòn đi hạnh phúc chúng nó. Đám cưới con Thanh được tổ chức to nhất huyện. Thật lòng thì lão cũng chẳng muốn khoe khoang hay tranh thủ đám cưới để kiếm tiền thiên hạ đâu mà là nhiều người quý lão, nghe tin lão tổ chức đám cưới cho con, dù không được mời họ vẫn cứ cầm phong bì đến dự. Cưới chồng cho con xong lão được điều động lên tỉnh. Nhà cửa ở huyện trống trải quá nên lão thuyết phục vợ chồng con Thanh ở cùng với mẹ. Có vậy lão mới yên tâm. Mụ vợ lão có con cái bên cạnh rồi sau này còn có cháu ngoại tất có việc phải làm đỡ suy nghĩ lung tung chứ lỡ máu Hoạn Thư nổi lên rồi mụ lên tỉnh phá đám thì bỏ mẹ. Rồi con Thanh trúng cử đại biểu Hội đồng nhân dân huyện, người ta muốn điều động nó sang huyện ủy để đảm đương công tác khác. Lão chẳng can thiệp chút nào hết. Cả đến khi con Thanh hỏi bố nên ra sao, lão cũng bảo tùy con. Con Thanh qua làm công tác mặt trận, phải đi nhiều, giao lưu tiếp xúc nhiều, thằng chồng ghen lên ghen xuống, Lúc đầu còn bóng gió dỗi hờn, sau ghen ra mặt. Chồng con Thanh chỉ muốn vợ là một giáo viên ngày hai buổi lên trường rồi về chăm sóc nhà cửa, chồng con. Nhưng con Thanh nó nghĩ khác. Nó phải phấn đấu như bố nó. Nó phấn đấu bằng năng lực của bản thân. Cuộc đời này còn gì hạnh phúc bằng khẳng định được mình trong công việc, trong sự nghiệp. Vậy mà chồng không ủng hộ thì thôi lại còn ghen tuông, xỉa xói. Thằng chồng nói con Thanh không nghe đâm ra bất mãn,  buổi tối không ăn cơm ở nhà nữa mà đi đến tận khuya, chỉ trở về nhà khi đã sặc sụa mùi rượu. Mấy lần lão nghe chuyện đã tranh thủ về gọi hai đứa lại cùng nói chuyện, rằng chúng phải điều chỉnh lối sống của mình đi. Có con có cái rồi, mỗi đứa một kiểu như vậy là không có được. Thằng chồng không nói gì, nó ngồi trơ trên ghế đầy vô cảm. Con Thanh khóc hu hu. Lão nhìn con Thanh khóc mà não cả ruột.
Lần này lão về cũng đúng lúc chúng đang cãi nhau.
– Tao nói rồi đấy, mày mà bố láo nữa là tao bỏ luôn.
– Ông bỏ thì ông bỏ đi. Ông đi cặp bồ, cặp bịch rồi về đánh đập vợ con thế hả?
– Tao chán mày lắm rồi, tao nói mày không chịu nghe, chán quá tao mới đi cặp bồ đấy! Mày có giỏi thì đi mà cặp bồ như tao đi.
– Không, tôi không làm như thế vì tôi không phải là kẻ đốn mạt, đê tiện như ông. Đấy người ta đến bắt đền cái thai trong bụng, ông thấy sướng chưa?
– Ai biết của thằng nào. Nó ăn nằm với cả trăm thằng chắc gì đã là con tao.
– Mà tôi thấy ông không biết nhục là sao á. Cặp với ai không cặp đi cặp với con cave để giờ nó quàng vào cổ. Ông quá khốn nạn.
– À, mày nói tao khốn nạn à?
Bụp. Thằng chồng vung tay tát thẳng vào mang tai con Thanh làm con Thanh loạng choạng rồi ngã xuống đất. Lão chạy lại xô thằng con rể ra ngoài.
– Anh đi ra ngoài.
Con Thanh lồm cồm bò dậy, đi đến chỉ tay vào mặt chồng.
– Tôi nói cho ông biết! Ông như một con chó điên, ông không xứng làm anh bộ đội đâu.
– Tao đếch cần nữa đấy! Thích tao xin giải ngũ luôn. Có cái đéo gì mà phải sợ.
Lão đã nghe, đã thấm và đã hiểu. Lão chỉ muốn hỏi thằng con rể lão một câu thôi.
– Có đúng là anh ăn nằm với con kia làm nó mang bầu không?
– Ăn nằm thì có nhưng con tôi hay con ai thì không biết.
– Sự việc nó như thế rõ ràng là anh sai mà anh lại đánh vợ anh à?
– Vợ tôi tôi dạy.
À. Vợ nó nhưng mà là con gái lão đấy. Nó chỉ mới ở với vợ dăm bảy năm thôi nhưng lão đây đã chăm bẵm con Thanh từ lúc mới lọt lòng kìa. Có mặt lão vậy mà nó dám đánh con Thanh. Nó làm thế khác nào nó đánh vào mặt lão. Vậy là nó chẳng coi lão, chẳng coi gia đình vợ ra cái chó gì nữa rồi. Hơi thở lão hắt ra, gấp gáp.
– Anh đi khỏi nhà tôi ngay. Đi ngay!
– Ông không cần đuổi, tôi cũng đi.
Lão nhìn qua con Thanh, mặt sưng húp vì khóc. Khổ thân con gái lão, tưởng lấy được anh chồng bộ đội ngon lành, ai dè lấy đúng cái thằng tào lao.
– Thôi, nín đi con. Vào rửa mặt mũi, bình tâm lại.
– Không bình tâm được nữa đâu bố ơi. Con không ở với nó nữa đâu, con sẽ ly dị.
– Rồi,  rồi, chuyện đó tính sau. Còn bây giờ bĩnh tĩnh lại đã.
– Con viết đơn sẵn từ lâu rồi. Tính chờ xem nó có tu tâm dưỡng tính lại không chứ cái kiểu này thì dứt khoát luôn cho khỏe.
Phải vậy thật. Vợ chồng mà suốt ngày hục hặc, chửi bới, đánh đập nhau thì tốt nhất là nên giải tán. Tưởng là khổ con khổ cái nhưng xem ra như thế tốt hơn cho bọn nhỏ. Suốt ngày chúng nó phải chứng kiến cảnh mẹ chửi cha, cha đánh mẹ còn khủng khiếp nào bằng.
***

Lão thèm cái đôi bàn tay uyển chuyển mà điệu đà của em Tuyết Nhung nắn bóp lên mặt. lên cổ, lên đầu cho lão. Rồi em sẽ ấp người em lên tấm thân to bè của lão để lão cảm nhận những gò đồi ấm nóng nhấp nhô đầy tinh nghịch như những đợt gió chuyển mùa trườn trên người lão. Là thèm vậy nhưng dạo này lão xuống sức nhanh. Lắm lúc em còn chọc quê lão.
– Quả này thì đúng là trên bảo dưới không nghe.
Lão đành chống chế, mấy hôm công việc căng thẳng quá lão chẳng còn tí chút tâm trạng nào mà yêu với đương nữa. Nhưng có lẽ cái lần mà lão cảm thấy sượng mặt nhất là hôm sinh nhật Tuyết Nhung. Đêm đó Tuyết Nhung gần như là nude trong chăn để chờ đợi lão. Lão háo hức và hơi hồi hộp. Lão nhảy vồ lên chộp lấy em như mèo vồ chuột. Em sung sướng mà đón nhận, vậy mà chưa kịp vô đến cửa động lão đã chồn chân, mỏi gối bẽ bàng thoái lui. Tuyết Nhung lặng thinh rồi xoay người úp mặt vô tường. Cả đêm lão trằn trọc và ngại ngần như thằng cu con mắc lỗi. Cái lỗi lão biết rồi sẽ còn dày lên nữa theo tuổi tác. Mấy tháng nay, Tuyết Nhung chăm chút lão còn hơn con Miu. Gà hấp cách thủy, hộp đạn dê hầm thuốc bắc rồi cả thịt chó món lão khoái khẩu. Ấy vậy chẳng ăn thua.
Nghe tiếng dép rồi tiếng đẩy cửa, Lão biết Tuyết Nhung về. Vẻ như Tuyết Nhung hơi giật mình.
– Ủa, cứ tưởng anh ở lại không về.
– Không, phải về với em chứ. Không thì nhớ chết.
Tuyết Nhung lấy chiếc gương soi hai bên khóe mắt, mặt lơ đễnh nhìn lão rồi nằm xuống, đẩy bàn tay lão ra khi lão luồn tay vào bẹn.
– Thôi mà, hôm nay em mệt lắm.
– Chiều anh đi.
– Để lúc khác, em mệt mà anh thì… toàn làm mất cả hứng.
Nghe Tuyết Nhung nói câu đó, lòng lão chùng xuống và thằng đàn ông trong lão co rúm lại. Không lẽ tình cảm mà Tuyết Nhung dành cho lão đã nhạt thật rồi.
Một hôm lão đang chăm con Miu để Tuyết Nhung đi công việc thì thằng Y Nhân gọi.
– Bố đang ở nhà à?
– Ừ, chuyện gì đó con.
– Hừ hự! Bố đến khách sạn Happy mà chứng kiến đi.
Quái, chứng kiến cái gì. Lời thằng con làm lão hoang mang.
– Đến mà chứng kiến bà Nhung cặp trai vô khách sạn.
Cái gì? Tuyết Nhung theo trai vô khách sạn. Thằng con lão ăn nói bậy bạ hết sức. Làm gì có chuyện đó được.
– Con gửi hình qua cho mà xem! Còn đi đến đó hay không tùy bố.
Lão mở zalo. Đúng là Tuyết Nhung, còn thằng đàn ông đang đứng trước quầy lễ tân là thằng nào? À cái thằng cùng mở công ty với Tuyết Nhung chứ ai. Thấy điện thoại cho nhau chị chị em em miết cả ngày. Không lẽ chúng bắt bồ với nhau ngay trước mặt lão mà lão chẳng hay. Mà thằng con lão có khi phán đoán sai? Chẳng lẽ cứ vô khách sạn là bồ bịch yêu đương. Thêm một hình nữa. Lần này thì cả hai bước vào phòng 201. Ôi, thôi rồi. Tuyết Nhung đã phản bội lão. Vì sao? Vì lão không cho Tuyết Nhung được những thứ em cần ư? Nhà cửa, đất đai, ô tô, còn thiếu thứ gì. Vì lão già ư? Thì đúng là lão già thật nhưng đâu đến nỗi. Nếu chê lão già sao không dứt khoát từ đầu đi, để đến giờ ở với nhau cả chục năm rồi mới nghĩ đến chuyện ấy. Hay em chê lão yếu? Ừ. Đúng thật. Lão yếu cả năm nay rồi còn gì. Đôi lúc lão không lý giải nổi sao lão yếu nhanh đến vậy. Kham khổ à? Không, bao của ngon vật lạ em nó ướp suốt ngày bên mồm, ăn đến phát ớn. Hay là cái gì lâu quá nó cũng nhàm. Chẳng phải, em nó gái một con mơn mởn như lúa nương ngậm sương ban sớm thế thì sao mà nhàm, mà chán được. Thôi chết, vì một thời lão ăn chơi ghê qúa. Chắc vậy nên giờ nó mới vắt cạn kiệt tinh lực của lão. Bỗng dưng lão cảm thấy nhục và ê chề. Đường đường vợ lãnh đạo tỉnh mà lại đi cặp bồ giữa thanh thiên bạch nhật. Thế là làm nhục lão chứ sao nữa. Vợ với chả con. Lẩm nhẩm từ “vợ”, lão lại thấy sường sượng da mặt. Vợ lão đang sống lù lù ra đó, đây chỉ là bồ thôi, nhưng dù gì thì cũng đã có con Miu và lão yêu Tuyết Nhung còn hơn cả chính bản thân lão. Vậy lão phải hỏi, phải hỏi tại sao lại phản bội lão.
Lão sẽ không đi, chẳng lẽ lão lên đó để đánh ghen. Ừ, thì cứ cho em thấy đừng có mà vải thưa che mắt thánh, giỡn mặt với lão. Lão bấm máy chuyển hình ảnh zalo qua cho em. Lão thoát ra ngay khi zalo thông báo đã gửi thành công.
Tưởng Tuyết Nhung sẽ run rẩy, van nài xin tha thứ, ai ngờ lại tự tin và đĩnh đạc đứng trước mặt lão hỏi rành rọt từng tiếng.
– Anh cho người theo dõi tôi à?
– Sao em làm thế?
Tuyết Nhung chưa vội trả lời mà đi lại bàn rót cốc nước uống ực.
– Anh tự tìm câu trả lời đi.
Mặt lão tím tái lại.
– Con đĩ! Cô ăn nói với tôi vậy hả?
– Này, đừng có gào lên thế! Tuổi trẻ của tôi, đời con gái của tôi dâng hiến cho ông cả mười năm nay, thế chưa đủ hay sao? Ông còn đòi hỏi gì ở tôi nữa.
Nói thế có nghĩa là đã cạn tàu ráo máng rồi. Đôi co nữa lão thêm nhục nhã.
– Cô ra khỏi nhà cho tôi nhờ. Con Miu tôi nuôi! Cô không đủ tư cách làm mẹ nó đâu.
– Sao tôi lại phải đi? Nhà tôi cơ mà. Chẳng phải ngôi nhà này đứng tên riêng tôi theo thỏa thuận hay sao?
Thôi toi. Ngày đó em hay thẽ thọt, thở than, thương em nên lão đã để mình em đứng tên như là món quà cho riêng em vậy. Ôi, em khủng khiếp hơn những gì mà một người từng trải như lão có thể tưởng tượng. Tuyết Nhung không đi thì lão đi. Lão cứ lên ở tạm trên cơ quan.
… Lão nghỉ hưu. Đến tuổi phải nghỉ thôi. Hết quan hoàn dân mà. Lão tính rồi, lão sẽ làm cái nhà vườn ở dưới quê, ở đó có một con suối lớn uốn quanh khu rẫy nhà lão. Lão tha hồ trồng cây, câu cá. Còn mấy lô đất trên này, lão sẽ cho mỗi đứa một lô. Riêng con Miu phải dành cho nó hai lô. Tội nghiệp nó, biết đâu đến lúc nào đó mẹ nó lại bỏ mà đi theo trai thì sao. Nếu vậy, lão sẽ đem con lão về lão nuôi. Cha già chăm con nhỏ cũng có cái thú mà nhiều người mơ chẳng được. Thằng Y Nhân lại lù lù đứng trước mặt.
– Bố phải cứu con.
Cái thằng, mỗi lần xuất hiện là một lần mang phiền toái đến cho lão.
– Cứu với xét cái gì?
– Người ta đang làm đơn tố cáo.
– Mày làm gì mà người ta tố cáo?
– Thì con nhận chạy việc cho người ta.
À cái thằng con lão, nó nghĩ nó là ai mà nhận chạy việc cho người khác. Hay thấy Tuyết Nhung ỷ vào cái ghế của lão kiếm chác được nhiều nên cũng bắt chước học theo.
– Mày nghĩ sao mà lại nhận chạy việc?
– Thì có bố đó.
– Trời ơi, chúng mày điên hết cả rồi. Tao chứ có phải là ông trời đâu mà chúng mày cứ lấy tao ra dọa thiên hạ để kiếm tiền hả?
– Nhưng lỡ rồi bố ơi.
– Thế mày gom của người ta bao nhiêu?
– Khoảng vài tỉ.
– Ôi trời ơi, tiền đâu hết cả rồi?
– Con đầu tư chứng khoán lỗ sạch.
– Thế thì chúng mày chuẩn bị vô trại giam là vừa.
– Bố, chẳng lẽ bố muốn con trai bố đi tù à?
– Thôi, mày cút đi. Cha mày làm sai cũng cứ phải đi tù.
Thằng Y Nhân mếu máo rồi càm ràm ra về. Cái năm quỷ ám. Bao chuyện đổ lên đầu lão. Cái thằng, ngày trước lão đã khuyên can, nói không biết bao lần, cứ yên tâm mà công tác rồi phấn đấu đừng có mà tham lam, nóng vội. Bây giờ thì mất sạch rồi. Mà con dại cái mang, chẳng lẽ lão dửng dưng để con lão bị pháp luật sờ gáy vì cái tội lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Thôi, quan trọng nhất vẫn là phải giữ lại cái thân thể tự do cho nó cái đã. Chắc lão lại phải bán đám rẫy mà bấy nay đang lên ý tưởng thiết kế ngôi nhà vườn dưỡng già để trả nợ cho con. Chừng đó chắc là đủ. Nếu không đủ, lão sẽ bán tiếp đất trên phố. Dòng suy nghĩ lan man làm lão sực nhớ lão có hẹn với Cao Tâm làm chuyến thực địa xuống bon làng Bu Tor nơi Y Manh anh họ lão đang sống.
Lão ngồi sau cái xe máy của Cao Tâm chầm chậm leo qua bao núi, bao đồi để vào bon làng Bu Tor. Lâu lắm rồi lão mới có được cái cảm giác thư thái như thế.
– Anh nghe chỗ bà Tuyết Nhung nhà anh chưa?
– Nhung với nhớ gì. Dẹp lâu rồi.
– Vậy á? Sao thế?
– Chuyện nó dài lắm. Nhưng mà có chuyện gì vậy?
– Cái công ty của bà làm ăn tào lao lắm, nhận khoán đất rừng rồi bán chác tùm lùm, cơ quan điều tra đang vào cuộc.
– Dám làm thì dám chịu.
Lão nói với Cao Tâm mà như nói với chính lòng mình.
– Mà kệ đi chú mày ạ. Anh em mình kiếm một chỗ về bon làng sống cho vui.
– Về chứ Y Lâm. Em cũng về với bon làng thôi. Vợ em, con em an nghỉ ở đó cả. Em muốn phía triền đồi vợ con em đang ngủ phải có thật nhiều cây xanh. Dự định là vậy mà không biết có làm được nữa không Y Lâm ạ.
– Được chứ! Sẽ làm được nếu chúng ta có niềm tin và quyết tâm chú mày ạ.
Cả hai dừng lại bên con suối ôm dải đồi hoang. Con suối văn vắt trong mải miết chảy. Y Lâm vốc nước phả vào mặt. Nước mát lành mềm từng thớ thịt.
Chú thích:
1. (tiếng M’nông) – thần.
[2]. (tiếng M’nông) – một loại rau rừng.
[3]. (tiếng M’nông) – cha thằng Rin (cách gọi một người đàn ông M’nông khi người đó đã lập gia đình và có con cái).
[4]. (tiếng M’nông) – một loại lá rừng.
29/8/2024
Đặng Bá Canh
Theo https://vanvn.vn/