CHƯƠNG IV
sự lựa chọn của tự nhiên
Sự lựa chọn của tự nhiên - Sức mạnh của nó so với sức mạnh của
sự lựa chọn do con người - Sức mạnh của nó đối với các đặc tính kém quan trọng
- Sức mạnh của nó đối với mọi lứa tuổi và giới tính - Sự lựa chọn giới tính - về
tính tổng quát của sự lai giống giữa các cá thể của cùng một loài - Các hoàn cảnh
sống thuận lợi và bất lợi đối với sự lựa chọn tự nhiên, bao gồm sự lai giống, sự
cô lập, số lượng cá thể - Tác động chậm - Sự tuyệt chủng gây ra bởi sự lựa chọn
của tự nhiên - Sự chệch hướng của đặc điểm, liên quan đến tính đa dạng của cư
dân sống bất cứ trong một khu vực nhỏ bất kỳ nào và với quá trình tự nhiên hóa
- Ảnh hưởng của sự lựa chọn tự nhiên, thông qua sự chệch hướng của đặc điểm và
tuyệt chủng, lên con cháu cùng chung bố mẹ - Giải thích tính bầy đàn của mọi cá
thể sống.
Cuộc đấu tranh sinh tồn, điều mà đã được bàn luận đến, mặc dù
rất tóm lược, trong chưcmg trước ảnh hưởng đến sự biến đổi như thế nào? Liệu có
thể nguyên lý của sự lựa chọn mà chúng ta thấy đầy quyền uy dưới bàn tay của
con người cũng áp dụng được đổi với tự nhiên? Tôi nghĩ nó có thể hoạt động tốt.
Chúng ta hãy luôn nhớ tới vô số đặc điểm kỳ lạ của động, thực vật thuần hóa, và
với mức độ thấp hơn những cây và con trong tự nhiên biến đổi; và xu hướng di
truyền mạnh mẽ đến như thế nào. Trong điều kiện thuần hóa, người ta thực sự có
thể nói rằng xét trên mức độ nào đó, toàn bộ tổ chức cơ thể trở nên dễ biến
hình. Chúng ta hãy nhớ rằng mối quan hệ qua lại của tất cả các cơ thể sống với
nhau và với điều kiện sống vật chất là vô cùng phức tạp và hài hòa. Liệu nó có
thể bị coi là không hợp lý khi thấy rằng các thay đổi có ích cho con người chắc
chắn đã xuất hiện, rằng các thay đổi khác có lợi cho mỗi cơ thể sống xét trên một
phương diện cụ thể trong cuộc chiến phức tạp nhưng vĩ đại cho sự sống, đôi khi
xuất hiện trong quãng thời gian của hàng nghìn thế hệ? Nếu chuyện ấy xuất hiện,
liệu chúng ta có thể (xin nhớ cho là nhiều cá thể được sinh ra hơn là có thể sống
sót) nghi ngờ những thực thể có bất kỳ lợi thế nào, cho dù nhỏ bé, so với cá thể
khác sẽ có cơ hội tốt hơn để tồn tại và sinh sản giống loài? Mặt khác, chúng ta
có thể cảm thấy chắc chắn bất kỳ sự thay đổi nào trong mức độ nhỏ nhất gây hại
sẽ bị loại trừ ngay lập tức. Sự duy trì các biến đổi có ích và loại bỏ các biến
đổi có hại, tôi gọi là sự lựa chọn của tự nhiên. Các biến đổi chẳng có lợi cũng
chẳng có hại không bao giờ bị ảnh hưởng bởi sự lựa chọn của tự nhiên, và để cho
là một nhân tố dao động, có lẽ như chúng ta thấy trong các loài được gọi là
loài biến hình.
Chúng ta sẽ hiểu kỹ lộ trình có thể của sự lựa chọn tự nhiên
bằng cách xem xét trường hợp của nước trải qua sự thay đổi của điều kiện sống,
ví dụ như thay đổi khí hậu. số lượng cân đối của các cư dân sinh sổng hầu như
ngay tức khắc sẽ thay đổi, và một vài loài có thể bị tuyệt chủng. Chúng ta có
thể kết luận, dựa trên những gì mà chúng ta thấy trong tính phức tạp và gần gũi
mà các cư dân của một nước gắn kết với nhau. Bất kỳ sự thay đổi nào trong sự
cân đổi số lượng của một vài cư dân, không hề liên quan tới sự thay đổi khí hậu,
sẽ gây ảnh hưởng lớn đến nhiều loài khác. Nếu các nước xóa bỏ đường biên giới,
các dạng mới chắc chắn sẽ di cư, và tình trạng này sẽ gây nên sự xáo trộn
nghiêm trọng trong mối quan hệ của một vài cựu cư dân. Chúng ta hãy nhớ lại ảnh
hưởng mạnh mẽ của sự xuất hiện một cây hay loài động vật có vú mà đã được nhắc
đến đâu đó. Nhưng trong trường hợp đảo, hay quốc gia một phần bị bao bọc, các dạng
mới và thích nghi tốt hơn không thể xâm nhập thì chúng ta sẽ có những nơi trong
thế giới tự nhiên mà chắc chắn sẽ được lấp đầy tốt hơn, nếu một vài cư dân gốc
được biến đổi; vì nếu khu vực đó mờ ra cho nhập cư, những nơi này sẽ bị các
loài xâm nhập chiếm đóng. Trong trường hợp như vậy, mọi cải đổi, cho dù nhỏ, mà
theo thời gian trưởng thành có cơ hội xuất hiện, và trong bất kỳ cách nào có lợi
cho cá thể của bất cứ loài nào, bằng cách giúp chúng thích nghi tốt hơn với điều
kiện sống thay đổi, sẽ có xu hướng được giữ lại; và như thế sự lựa chọn tự
nhiên có tầm hoạt động cải thiện tự do.
Chúng ta có lý do để tin rằng, như đã được trình bày ở chương
I, một thay đổi trong điều kiện sống, nhất là nếu tác động lên hệ thống sinh sản,
gây ra hoặc tăng tính biến đổi; và trong những trường hợp trước đây mọi người
cho rằng điều kiện sống thay đổi, và do đó hiển nhiên tạo điều kiện thuận lợi
cho sự lựa chọn tự nhiên bằng việc tạo ra cơ hội tốt hơn cho những biến đổi có
lợi xuất hiện. Trừ khi các biến đổi có lợi xuất hiện, sự lựa chọn tự nhiên
không có tác dụng gì. Tôi tin là không phải bất cứ mức độ biến đổi tột cùng nào
cũng là cần thiết; khi mà con người luôn có thể tạo ra những điều tuyệt vời bằng
cách chỉ thêm vào các khác biệt cá thể theo bất cứ chiều hướng cho sẵn nào; và
Tự nhiên cũng làm được như thế nhưng dễ dàng hơn nhiều do Tự nhiên có thời gian
vô hạn, không ai có thể sánh kịp. Tôi cũng không tin bất kỳ thay đổi vật lý lớn
nào, chẳng hạn như thay đổi thời tiết, bất cứ mức độ cô lập lớn để kiềm chế sự
nhập cư là trên thực tế cần thiết để tạo ra những nơi mới và không bị chiếm cứ,
để cho sự lựa chọn tự nhiên lấp đầy thông qua việc thay đổi và cải thiện một
vài cư dân vùng. Bởi vì khi mà tất cả các cư dân của mỗi nước đang tranh đấu với
nhau với các lực lượng cân bằng hoàn hảo, những chỉnh đổi cực kỳ nhỏ bé trong cấu
trúc và thói quen của một cư dân thường mang lại lợi thế cho nó trước con khác;
và nếu vẫn còn tiếp tục biến đổi cùng loại thì nó sẽ càng tăng được lợi thế.
Không có một nước nào mà trong đó tất cả các cư dân bản địa hiện đang chung sống
với nhau hòa bình và thích nghi hoàn toàn với điều kiện sống nơi chúng đang tồn
tại tới mức không loài nào có thể được cải tiến hơn nữa bằng cách này hay cách
khác. Bởi vì mọi quốc gia, loài bản địa đã bị chinh phục hoàn toàn bởi sản phẩm
tự nhiên hóa đến độ mà chúng cho phép kẻ ngoại lai chiếm giữ hẳn mảnh đất cha
ông. Và thực tế là loài ngoại lai ở mọi ncri chỉ chiếm ưu thế so với một số
loài bản địa, chúng ta có thể kết luận chắc là loài bản địa có lẽ đã được biến
đổi với lợi thế nhất định để có thể hạn chế tốt hơn những kẻ xâm lấn như kiểu
này.
Do con người có thể và chắc chắn đã tạo ra sự kỳ lạ thông qua
biện pháp lựa chọn có khoa học và vô thức, cái gì mà tự nhiên không thể tạo ra?
Con người chỉ có thể tác động đến đặc điểm bên ngoài và quan sát được; tự nhiên
không hề quan tâm đến bề ngoài, trừ trường hợp nó có ích cho cơ thể sống. Tự
nhiên có thể ảnh hưởng tới tất cả các cơ quan bên trong, lên mọi thể trạng, và
cả bộ máy sự sống. Con người chỉ lựa chọn để có lợi cho bàn thân mà thôi. Tự
nhiên chỉ lựa chọn những đặc tính mà nó nhắm vào. Mọi đặc tính được lựa chọn
hoàn toàn là do tự nhiên quyết định, và thực thể sống được đặt trong điều kiện
sống phù hợp. Con người giữa nhiều loài thuộc khí hậu khác nhau trong cùng một
đất nước; anh ta ít khi tiến hành mỗi sự lựa chọn theo cách kỳ lạ; anh ta cho một
con chim bồ câu mỏ ngắn hoặc dài ăn cùng loại thức ăn. Anh ta không huấn luyện
một động vật bốn chân lưng dài hoặc chân dài theo bất kỳ phương pháp bất thường
nào. Anh ta nuôi cừu có bộ lông dài và ngắn trong cùng loại thời tiết. Anh ta
không cho phép các con đực khỏe nhất chiến đấu giành lấy con cái. Anh ta không
cương quyết loại bỏ những con vật không đạt tiêu chuẩn, mà lại bảo vệ tất cả sản
phẩm của mình trong các mùa biếấn động, nếu sức mạnh của anh ta cho phép. Anh
ta thường bắt đầu sự lựa chọn với kiểu bán quái dị; hay ít nhất bởi sự biến đổi
đủ nổi bật bắt mắt anh ta, hay đơn thuần là có lợi. Trong môi trường tự nhiên,
sự khác biệt bé nhất trong cấu trúc hay thể trạng rất có thể làm mất cân bằng
cán cân của cuộc chiến sinh tồn, và nhờ đó được bảo tồn. Thật là viển vông cho
những mong muốn và nỗ lực của con người! Thời gian của con người thật ngắn ngủi!
Và kết quả là sản phẩm của anh ta thật tồi tệ nếu đem so với sản phẩm tích tụ của
thiên nhiên trong các thời kỳ địa chất. Như thế, liệu chúng ta có thể tự hỏi sản
phẩm của tự nhiên thực sự là "thật hơn" nhiều trong đặc tính hơn sản
phẩm của con người; chúng có thể thích nghi tốt hơn nhiều với điều kiện sống phức
tạp nhất và có dấu ấn công trình nghệ thuật mà không một tác phẩm nào của con
người có thể so sánh được?
Chúng có thể nói rằng sự lựa chọn tự nhiên hàng ngày, thậm
chí hằng giờ, xét kỹ lưỡng, trên khắp thế giới, mọi biến đổi cho dù là nhỏ nhất;
loại trừ đi những cái xẩu và giữ lại, sau đấy cộng dồn mọi đặc tính tốt; làm việc
một cách thầm lặng và không cảm nhận được, bất cứ khi nào, lúc nào cơ hội xuất
hiện nhằm cải thiện mỗi cơ thể sống trong mối quan hệ với điều kiện sống hữu cơ
và vô cơ của nó. Chúng ta không nhìn thấy gì trong quá trình chậm chạp này của
nó cho tới khi bàn tay thời gian "vào cuộc". Sự quan sát của chúng ta
kém hoàn thiện tới mức mà chúng ta chi thấy dạng thức sống ngày nay khác với dạng
thức sống trước đó.
Mặc dù sự lựa chọn tự nhiên chỉ có thể ảnh hưởng thông qua và
có lợi cho mỗi cá thể sống, song các đặc điểm, tính cách và cấu trúc mà chúng
ta hay coi chúng là không quan trọng, có thể vẫn bị ảnh hưởng bởi nó. Khi chúng
ta thấy những con côn trùng ăn lá cây màu xanh, gà gô trắng xám vùng núi An -
pơ ở mùa đông, gà gô có màu đỏ của cây thạch nam, và gà gô đen giống màu than
bùn đất; chúng ta phải tin rằng sự đa dạng về màu sắc này nhàm giúp loại chim vả
côn trùng tránh khỏi hiểm nguy. Gà gô, nếu không bị tiêu diệt hàng loạt tại
giai đoạn nào đó trong chu trình sống, sẽ tăng lên vô khối; người ta biết là
chúng bị những con chim săn bắt; và chim ưng là con săn mồi dựa vào tầm nhìn tốt
nhất. Chúng đã săn bắt được nhiều con mồi tới mức mà ở một số noi trên lục địa,
mọi người được cảnh báo không nên nuôi chim bồ câu trắng, vì nó dễ có khả năng
bị săn bắt nhất. Do đó tôi không thấy có lý do gì để nghi ngờ sự lựa chọn tự
nhiên có thể là công cụ hữu hiệu nhất ban cho mỗi loại gà gô một màu sắc phù hợp,
và giữ màu sắc đó, khi đã thu được, thường xuyên liên tục. Chúng ta không nên
nghĩ là sự tiêu diệt con vật có màu sắc bất kỳ với số lượng lớn thỉnh thoảng mới
xảy ra sẽ gây nên ít ảnh hưởng: chúng ta nên nhớ rằng quan trọng như thế nào
khi phải loại đi tất cả các con cừu màu có dính cho dù một chút lông đen trong
đàn cừu trắng. Đối với thực vật, lông tơ trên quả và màu của nhân được các nhà
thực vật học coi là những đặc điểm ít quan trọng nhất. Nhưng chúng tôi lại nghe
từ một người làm vườn lâu năm trong nghề cho biết, lông tơ, những quả vỏ nhẵn ở
Mỹ chịu sự tấn công của một bọ cánh cứng ác liệt hơn nhiều, con mọt ngũ cốc, so
với các quả có lông tơ; quả mận hồng có nhiều bệnh tật hơn quả mận vàng. Trong
khi đó một căn bệnh khác tấn công loại đào lòng vàng nhiều hơn đào có lòng màu
khác. Nếu, với sự trợ giúp của nghệ thuật, những khác biệt nhỏ này chắc chắn tạo
nên một điểm khác biệt lớn trong việc trồng một vài biến thể trong môi trường tự
nhiên, nơi cây phải đấu tranh với các cây khác và với nhiều kẻ thù nữa, những
khác biệt như thế sẽ quyết định một cách hiệu quả biến thể nào, vỏ nhẵn, vỏ có
lông tơ, quả lòng màu hồng hay màu vàng được giữ lại.
Khi nhìn vào nhiều điểm khác biệt nhỏ giữa các loài, với sự
hiểu biết nghèo nàn của chúng ta cho phép để nhận xét, dường như không quan trọng
gì, chúng ta không được quên là khí hậu, thức ăn... có lẽ gây một số ảnh hưởng
trực tiếp nhưng yếu. Song còn cần thiết hơn nhiều là chúng ta luôn nhận thức là
có nhiều quy luật chưa được biết tới của tương quan tăng trưởng, khi một phần của
cơ quan bị thay đổi bởi sự biến đổi, và các sửa đổi được tích tụ bởi sự lựa chọn
tự nhiên có lợi cho, sẽ gây ra các biến đổi khác, thường của tính chất không
trông đợi nhất.
Như chúng ta thấy rằng các biến thể đó, mà trong điều kiện
thuần hóa xuất hiện bất kỳ tại giai đoạn chu trình sống nhất định, có xu hướng
tái xuất hiện ở đứa con đúng giai đoạn đó - ví dụ, trong các hạt giống của nhiều
biến thể của cây trồng thuần dưỡng và của cây nông nghiệp; trong các giai đoạn
sâu, bướm, và kén của các biến thể tằm; trong trứng của gia cầm, và trong màu sắc
của bộ lông gà con, trong sừng của đản cừu và gia súc của chúng ta khi chúng gần
trưởng thành - trong môi trường tự nhiên, sự lựa chọn tự nhiên sẽ được tạo điều
kiện để tác động lên và thay đổi cơ thể sống tại bất kỳ độ tuổi nào, bằng sự
tích tụ của các biến đổi có lợi tại độ tuổi đó, và bàng sự di truyền của chúng
chính ở độ tuổi tương ứng. Nếu nó có lợi cho một cây phát tán hạt giống rộng
hơn xa hơn nhờ gió, tôi có thể thấy không khó khăn nào trong việc sự lựa chọn tự
nhiên thực hiện điều này lớn hơn khó khăn người trồng cây bông tăng số lượng và
cải thiện chất lượng lông tơ trong quả bông trên cây bông của anh ta bằng cách
lựa chọn. Sự lựa chọn tự nhiên có thể thay đổi và giúp ấu trùng của một loại
côn trùng thích nghi với hàng loạt các biếấn động bất thường, hoàn toàn khác biệt
so với biếấn động liên quan tói côn trùng trưởng thành. Những thay đổi này chắc
chắn sẽ ảnh hưởng tới cấu trúc của con trưởng thành, thông qua quy luật tương
quan tăng trưởng; và có lẽ trong trường hợp của các con côn trùng chỉ sống có
vài giờ, và không bao giờ ăn, một phần lớn cơ thể chúng chỉ là kết quả tương
quan của những thay đổi kế tiếp trong cấu trúc ấu trùng của chúng. Ngược lại
các biến đổi trên cơ thể trưởng thành có lẽ thường gây ảnh hưởng tới cấu trúc của
ấu trùng; nhưng trong tất cả các trường hợp, sự lựa chọn tự nhiên sẽ đảm bảo những
biến đổi gây ra bởi các biến đổi khác tại một giai đoạn riêng biệt của chu
trình tồn tại, sẽ không gây hại cho cơ thể chủ kể cả khi xét trên mức độ bé nhất
của ấu trùng bởi vì nếu chúng gây hại, chúng sẽ làm cho loài đó bị tuyệt chủng.
Sự lựa chọn tự nhiên sẽ thay đổi cấu trúc của con chưa trưởng
thành trong mối quan hệ với cha mẹ nó, và trong mối quan hệ của cha mẹ với con.
Trong thế giới động vật, mối quan hệ này sẽ giúp cấu trúc của mỗi cá thể thích
nghi vì lợi ích của cộng đồng. Điều mà sự lựa chọn tự nhiên không thể làm là
thay đổi cấu trúc của một loài, không mang lại cho nó bất cứ lợi thế nào, vì lợi
ích của loài khác; và mặc dù khẳng định này có thể tìm thấy trong các tác phẩm
về lịch sử tự nhiên, tôi chưa tìm ra được một trường hợp nào có sự kiểm tra nhận
định cả. Một cấu trúc chỉ được một lần trong toàn bộ cuộc đời của con vật, nếu
có tầm quan trọng cao đối với nó, có thể đã được cải biến bởi sự lựa chọn tự
nhiên xét trên bất kỳ mức độ nào; ví dụ những loài côn trùng nhất định có hàm
khỏe và chỉ được dùng để mở cái kén - hay đầu mỏ cứng của mỏ con chim non được
sử dụng để phá vỡ vỏ trứng. Người ta khẳng định rằng giống chim bồ câu nhào lộn
có mỏ ngắn thường có số lượng bị chết trong trứng nhiều hơn là số lượng có thể
thoát ra bên ngoài, do vậy những người nuôi chim phải giúp chúng thoát ra được
khỏi vỏ trứng. Bây giờ, nếu thiên nhiên cấu tạo mỏ của một con chim bồ câu trưởng
thành rất ngắn để có lợi cho nó, quá trình chuyển đổi sẽ rất chậm chạp, và cùng
lúc sẽ có sự lựa chọn con chim non kỹ càng nhất trong trứng, những con có mỏ cứng
và khỏe nhất bởi vì tất cả con mỏ yếu đã không thể tránh khỏi bị chết trong trứng:
hoặc là những vỏ mỏng hơn và dễ vỡ hơn có thể sẽ được lựa chọn, độ dày của vỏ vẫn
được biết là biến đổi như mọi cấu trúc khác.
Sự lựa chọn giới tính - Bởi vì những đặc điểm dị thường hay
xuất hiện trong điều kiện thuần hóa ở một giới tính và được di truyền lại cho đứa
con cùng giới, tình huống tương tự có lẽ cũng xảy ra trong tự nhiên, và nếu như
vậy, sự lựa chọn tự nhiên sẽ có thể biến đổi một giới tính trong mối quan hệ chức
năng với giới tính khác, hay trong quan hệ với các thói quen cuộc sống hoàn
toàn khác biệt trong hai giới tính, như đôi khi là trường hợp của loài côn
trùng. Và điều này khiến tôi muốn nêu ra một vài ý kiến về cái mà tôi gọi là Sự
lựa chọn giao phổi. Nó phụ thuộc, không phải vào một cuộc đấu tranh sinh tồn,
mà vào cuộc đấu tranh giữa các con đực để giành con cái. Kết quả không phải là
cái chết đối với kẻ cạnh tranh không thành công, mà là kẻ thua cuộc sẽ có ít hoặc
không có con. Sự lựa chọn giao phối do vậy kém kỹ càng hơn sự lựa chọn tự
nhiên. Nói chung, những con đực khỏe nhất, những con mà phù hợp nhất cho chỗ của
chúng trong tự nhiên, sẽ để lại nhiều con cái nhất. Nhưng với nhiều trường hợp,
chiến thắng không phải lúc nào cũng do sức mạnh mà còn nhờ vào cả vũ khí đặc biệt
của con đực. Một con hươu đực không có sừng hay gà trống không có cựa có ít cơ
hội sinh được con. Sự lựa chọn giao phối, thông qua việc luôn để con chiến thắng
giao phối có thể chắc chắn mang đến sự dũng cảm kiên cường, cựa dài, và cánh khỏe.
Một người nuôi gà chọi có thể biết rõ ràng anh ta có thể cải thiện giống của
mình bằng cách lựa chọn những con gà trống tốt nhất. Tôi không biết quy luật
này trong tự nhiên được áp dụng tới đâu. Cá sấu đực được miêu tả như là như những
chiến binh người Anh-điêng chiến đấu, gầm lên, xoay tít trong điệu múa ra trận
để chiếm được con cái; cá hồi đực đã chiến đấu cả ngày; con bọ vừng đực thường
mang thưcmg tích do bị cắn bởi con bọ đực khác. Cuộc chiến có lẽ diễn ra khốc
liệt nhất giữa các con đực của động vật giao cấu với nhiều con cái khác nhau,
và dường như những con đực này hay được trang bị vũ khí đặc biệt nhất. Con đực
của động vật ăn thịt lúc nào cũng được trang bị vũ khí tốt; mặc dù đối với
chúng hay con khác, cách tự vệ đặc biệt có thể được mang lại nhờ vào phưomg
cách lựa chọn sinh sản, giống như bờm của con sư tử, sừng của con lợn lòi, và
hàm móc của con cá hồi; vì lá chắn có thể quan trọng mang lại chiến thắng như
là giáo hay gươm trong chiến đấu.
Trong số các con chim, cuộc chiến thường diễn ra kém khốc liệt
hơn. Tất cả những ai đã nghiên cứu chủ đề này đều tin rằng có sự thù địch mạnh
nhất giữa các con đực của nhiều loài để thu hút sự chú ý chỉ của một con cái.
Chim hét núi của Guiana, chim của Paradise, và một số con khác tập hợp lại; và
lần lượt từng con trình diễn bộ lông tuyệt đẹp của nó và làm trò trước con cái
đóng vai trò là khán giả, và cuối cùng chọn một con đực có sức quyến rũ nhất.
Những ai đã từng nghiên cứu kỹ lưỡng những con chim trong lồng đều biết rõ là
chúng thường lấy sở thích cá nhân và sự không ưa thích: do vậy ngài R. Heron đã
miêu tả cách một con công trống đen có màu đen trắng vô cùng quyến rũ đối với tất
cả các con chim mái của ông. Nếu ai đó nghĩ rằng bất kỳ ảnh hưởng nào gây ra bởi
tác động yếu ớt thì người đó thật ngây thơ: ở đây tôi không thể đi chi tiết hơn
nữa để làm rõ sự ngây thơ này; nhưng nếu có người có thể trong thời gian ngắn tạo
cho gà bantam dáng đi uyển chuyển và vẻ đẹp hình dáng, theo như tiêu chuẩn vẻ đẹp
của anh ta, thì tôi không có lý do để nghi ngờ những con chim cái, bằng sự lựa
chọn, qua hàng nghìn thế hệ, những com chim đực đẹp nhất, theo như tiêu chuẩn vẻ
đẹp của họ, có thể cho ra hiệu ứng đáng chú ý. Tôi thực sự nghi ngờ là một số
quy luật nổi tiếng về bộ lông của con chim cái và chim đực, khi đem so sánh với
bộ lông của chim con, có thể được giải thích nhờ quan điếm cho rằng bộ lông
chim đã bị biến đổi chủ yếu bằng sự lựa chọn sinh sản, hoạt động khi mà các con
chim tới tuổi giao phối hay trong suốt mùa giao phối. Những biến đổi mà nhờ đó
xuất hiện được di truyền lại tại tuổi hay mùa tương ứng, hoặc là bởi chỉ con đực,
hoặc bởi cả con đực và con cái. Nhưng đáng tiếc là tôi không thể đi vào chủ đề
này ở đây.
Như vậy tôi tin khi con đực và con cái của bất kỳ loài động vật
nào có thói quen sinh sống tương tự, nhưng khác nhau về cấu trúc, màu sắc, hay
nét đẹp, thì những khác biệt kiểu đó chủ yếu là do sự lựa chọn sinh sản; đó là,
những cá thể chim đực, trong các thế hệ liên tiếp, có lợi thế nhỏ so với các cá
thể đực khác về vũ khí, phương cách phòng vệ, hay sức quyến rũ; và đã chuyển những
lợi thế đó sang con con giống đực của chúng. Nhưng tôi không hề muốn hàm ý gán
tất cả các đặc điểm đó gây ra bởi sự lựa chọn giới tính: bởi vì chúng ta nhận
thấy nét riêng biệt nổi lên và gắn liền với con giống đực trong số động vật thuần
dưỡng của chúng ta (như là khác biệt trong yếm của con chim bồ câu đưa thư, chỗ
nhô lên giống như sừng trong một số con gà trống nhất định), mà theo nhiều người
không có tác dụng đối với con đực trong trận chiến, hay trong sức quyến rũ đối
với con cái. Chúng ta bắt gặp rất nhiều trường hợp tưcmg tự trong tự nhiên, ví
dụ như chòm lông trên ngực của con gà trống Thổ Nhĩ Kỳ. Chòm lông này khó có thể
được xem là có ích hay làm vật trang trí cho con gà; thật vậy, nếu chòm lông đó
xuất hiện trong điều kiện thuần dưỡng, nó sẽ bị gọi là sự quái dị.
Những minh chứng của tác động gây ra bởi sự lựa chọn tự nhiên
- Để làm sáng tỏ sự lựa chọn tự nhiên tác động như thế nào, tôi xin phép các bạn
đưa ra một hoặc hai ví dụ tưởng tượng. Chúng ta hãy xem xét trường hợp loài chó
sói, con vật chuyên săn bắt nhiều động vật khác. Nó bắt một số con mồi bàng mưu
mẹo, một số bằng sức mạnh, một số bằng sự nhanh nhẹn; và chúng ta hãy giả sử rằng
con mồi nhanh nhất, ví dụ như là con hươu chẳng hạn, nhờ một sự thay đổi nào đó
tăng số lượng của chúng tại đất nước này, hoặc rằng các con mồi khác bị giảm số
lượng, trong mùa của năm mà loài sói đi săn mồi hung hăng nhất. Tôi có thế hiểu
là trong bối cảnh đó. chúng ta không thể nghi ngờ là những con sói nhanh và
khéo léo nhất sẽ có cơ hội sống sót tốt nhất và do đó được bảo tồn và lựa chọn
- nhưng luôn với điều kiện là chúng vẫn giữ được sức mạnh để bắt được con mồi tại
thời điểm đó hay thời điểm khác trong năm, khi chúng buộc phải săn dộng vật
khác. Tôi chẳng thấy có nhiều lý do để nghi ngờ điều này hơn là việc con người
có thể nâng cao sự nhanh nhậy của giống chó săn thỏ của họ sự lựa chọn cẩn thận
có phương pháp, hoặc bằng sự lựa chọn vô thức mà xuất phát từ quá trình mỗi người
có giữ những con chó tốt nhất mà không hề nghĩ về biến đổi giống.
Mặc dù không có bất cứ sự thay đổi nào trong số lượng cân xứng
của các động vật mà loài sói săn bắt, một sói con có thể được sinh ra với xu hướng
bẩm sinh theo đuôi một số loại con mồi nhất định. Chúng ta không nên nghĩ giả
thiết này là vô lý bởi vì chúng ta thường quan sát được những điểm khác biệt lớn
trong xu hướng tự nhiên của các động vật thuần chủng của chúng ta. Chẳng hạn
như một con mèo thích bắt chuột, một con mèo khác, theo lời kể của ông St John
lại mang về nhà một con vật có cánh, con khác là thỏ nhà hoặc thỏ rừng, một vài
con mèo khác lại săn mồi trên đất đàm lầy, và hầu như đêm nào cũng bắt được
chim dế gà hay chim dể giun. Xu hướng thích bắt loài gặm nhẩm hơn là bẳt chuột
được các nhà động vật học xem là do di truyền. Bây giờ, nếu bất kỳ sự thay đổi
bẩm sinh trong thói quen hoặc cấu trúc mà có lợi cho một cá thể sói, thì con
này sẽ có cơ hội tốt nhất để được tồn tại và đẻ con cháu. Một vài đứa con của
nó có lẽ sẽ được hưởng thói quen hoặc cấu trúc đó, và thông qua sự lặp đi lặp lại
quá trình này, một biến thể mới có thể sẽ được hình thành. Biến thể này hoặc là
thay thế hoặc là cùng tồn tại với biến thể cha mẹ. Hay, một lần nữa, những con
sói sống ở vùng đồi núi và những con sống ở đồng bằng, theo lẽ tự nhiên thường
phải săn các kiểu con mồi khác nhau; và nhờ vào sự bảo tồn lâu dài liên tục các
cá thể phù hợp nhất với hai loại địa hình, hai biến thể dần dần, chậm chạp sẽ
xuất hiện. Những biến thể này có thể sẽ lai ghép và hòa lẫn vào nhau ở noi mà
chúng gặp nhau. Chủ đề về lai ghép tôi sẽ sớm quay trở lại. Tôi xin nói thêm rằng,
theo như ông Pierce, có hai biến thể sói sống ở dãy núi Catskill nước Mỹ, một
biến thể giống dạng chó săn thỏ. Con này chỉ săn hưoru nai. Biến thể còn lại to
hơn, chân ngắn hơn và thường tấn công đàn gia súc của người chăn thả.
Bây giờ chúng ta hãy lấy một trường hợp phức tạp hơn. Một số
cây nhất định tiết ra chất nước có vị ngọt, rõ ràng để loại bỏ đi những thứ có
hại trong nhựa cây của chúng: việc này được thực hiện bởi các tuyến tại cuống
lá của cây Leguminosae, và mặt sau của lá nguyệt quế thông thường. Chất lỏng
cây có vị ngọt này, mặc dù ít, được các con côn trùng săn đón. Giờ chúng ta tiếp
tục giả thiết là chút chất nước cây có vị ngọt hay mật hoa này tiết ra từ phần
bên trong cuống cánh hoa của một bông hoa. Trong trường hợp này thì các con côn
trùng đi tìm mật hoa sẽ bị dính đầy phấn hoa, và chắc chắn sẽ chuyển phấn từ
hoa này sang đầu nhụy của hoa khác. Hoa của hai cá thể khác biệt trong cùng một
loài nhờ đó mà được lai giống: và chúng ta có lý do tin rằng ảnh hưởng của sự
lai giống (như ngay sau đây sẽ được đề cập đầy đủ hơn) sẽ sinh ra các cây con
khỏe mạnh, và kết quả là có cơ hội tồn tại phát triển mạnh mẽ. Một số cây con
có lẽ sẽ được thừa hưởng khả năng tiết mật hoa. Những cá thể có tuyến to nhất
hay mật hoa nhiều nhất thì hay được các con côn trùng bu tới thường xuyên nhất,
và hay được lai giống nhất; và như thế trong dài hạn sẽ có lợi thế so với các
hoa khác. Những cây hoa này, có nhụy hoa và nhị hoa được bố trí thích hợp,
trong mối quan hệ với kích thước và thói quen của các con côn trùng cụ thể thường
xuyên bay tới hút mật chúng, với việc phát tán phấn hoa của chúng từ cây này đến
cây khác. Chúng sẽ có được lợi thế và như vậy được lựa chọn. Chúng ta có thể lấy
ví dụ trường hợp các con côn trùng "viếng thăm" cây hoa để mang phấn
thay vì mật hoa. Vì phấn hoa tạo ra chỉ để cho mục đích sinh sản, sự phá hủy nó
có vẻ chỉ như là một sự mất mát đơn thuần; nếu một lượng nhỏ phấn hoa được mang
đi, đầu tiên là thỉnh thoảng, sau trở thành thói quen, bởi các con côn trùng
mang phấn hoa từ hoa này sang hoa khác, và nhờ đó sự lai giống được tiến hành.
Mặc dù chín phần mười số lượng phấn hoa bị rơi rụng dọc đường, nhưng nó có thể
vẫn là thành công lớn cho cây. Cá thể nào sản sinh ra ngày càng nhiều phấn hoa
và có bao phần ngày càng lớn, sẽ được lựa chọn.
Khi các cây của chúng ta, nhờ vào quá trình bảo tồn liên tục
hay sự lựa chọn của tự nhiên dài lâu những bông hoa càng ngày càng đẹp, được
ban cho sức quyến rũ lớn đối với côn trùng, không chủ ý xét trên phương diện của
chúng, thường xuyên mang phấn từ hoa này sang hoa khác; và côn trùng làm việc
này vô cùng hiệu quả. Tôi có thể dễ dàng đưa ra nhiều ví dụ điển hình. Tôi chỉ
đưa ra đây một ví dụ - không hẳn là điển hình, nhưng vẫn có thể minh họa quá
trinh tách giống cái và giống đực của cây.
khác nhau; và nhờ vào sự bảo tồn lâu dài liên tục các cá thể
phù hợp nhất với hai loại địa hình, hai biến thể dần dần, chậm chạp sẽ xuất hiện.
Những biến thể này có thể sẽ lai ghép và hòa lẫn vào nhau ở noi mà chúng gặp
nhau. Chủ đề về lai ghép tôi sẽ sớm quay ưở lại. Tôi xin nói thêm rằng, theo
như ông Pierce, có hai biến thể sói sống ở dãy núi Catskill nước Mỹ, một biến
thể giống dạng chó săn thỏ. Con này chỉ săn hươu nai. Biến thể còn lại to hơn,
chân ngắn hơn và thường tấn công đàn gia súc của người chăn thả.
Bây giờ chúng ta hãy lấy một trường hợp phức tạp hơn. Một số
cây nhất định tiết ra chất nước có vị ngọt, rõ ràng để loại bỏ đi những thứ có
hại trong nhựa cây của chúng: việc này được thực hiện bởi các tuyến tại cuống
lá của cây Leguminosae, và mặt sau của lá nguyệt quế thông thường. Chất lỏng
cây có vị ngọt này, mặc dù ít, được các con côn trùng săn đón. Giờ chúng ta tiếp
tục giả thiết là chút chất nước cây có vị ngọt hay mật hoa này tiết ra từ phần
bên trong cuống cánh hoa của một bông hoa. Trong trường hợp này thì các con côn
trùng đi tìm mật hoa sẽ bị dính đầy phấn hoa, và chắc chắn sẽ chuyển phấn từ
hoa này sang đầu nhụy của hoa khác. Hoa của hai cá thể khác biệt trong cùng một
loài nhờ đó mà được lai giống: và chúng ta có lý do tin rằng ảnh hưởng của sự
lai giống (như ngay sau đây sẽ được đề cập đầy đủ hơn) sẽ sinh ra các cây con
khỏe mạnh, và kết quả là có cơ hội tồn tại phát triển mạnh mẽ. Một số cây con
có lẽ sẽ được thừa hưởng khả năng tiết mật hoa. Những cá thể có tuyến to nhất
hay mật hoa nhiều nhất thì hay được các con côn trùng bu tới thường xuyên nhất,
và hay được lai giống nhất; và như thế trong dài hạn sẽ có lợi thế so với các
hoa khác. Những cây hoa này, có nhụy hoa và nhị hoa được bố trí thích hợp,
trong mối quan hệ với kích thước và thói quen của các con côn trùng cụ thể thường
xuyên bay tới hút mật chúng, với việc phát tán phấn hoa của chúng từ cây này đến
cây khác. Chúng sẽ có được lợi thế và như vậy được lựa chọn. Chúng ta có thế lấy
ví dụ trường hợp các con côn trùng "viếng thăm" cây hoa để mang phấn
thay vì mật hoa. Vì phấn hoa tạo ra chỉ để cho mục đích sinh sản, sự phá hủy nó
có vẻ chỉ như là một sự mất mát đơn thuần; nếu một lượng nhỏ phấn hoa được mang
đi, đầu tiên là thỉnh thoảng, sau trở thành thói quen, bởi các con côn trùng
mang phấn hoa từ hoa này sang hoa khác, và nhờ đó sự lai giống được tiến hành.
Mặc dù chín phần mười số lượng phấn hoa bị rơi rụng dọc đường, nhưng nó có thể
vẫn là thành công lớn cho cây. Cá thể nào sản sinh ra ngày càng nhiều phấn hoa
và có bao phần ngày càng lớn, sẽ được lựa chọn.
Khi các cây của chúng ta, nhờ vào quá trình bảo tồn liên tục
hay sự lựa chọn của tự nhiên dài lâu những bông hoa càng ngày càng đẹp, được
ban cho sức quyến rũ lớn đối với côn trùng, không chủ ý xét trên phương diện của
chúng, thường xuyên mang phấn từ hoa này sang hoa khác; và côn trùng làm việc
này vô cùng hiệu quả. Tôi có thể dễ dàng đưa ra nhiều ví dụ điển hình. Tôi chỉ
đưa ra đây một ví dụ - không hẳn là điển hình, nhưng vẫn có thể minh họa quá
trình tách giống cái và giống đực của cây.
Một vài cây nhựa ruồi chỉ có hoa đực có bốn nhị hoa tạo ra số
lượng nhỏ phấn hoa, và một nhụy hoa có cấu tạo đơn giản; các cây hoa nhựa ruồi
khác lại chỉ cỏ hoa cái, một nhụy hoa phát triển đầy đủ, và bốn nhị hoa với các
bao phấn bị teo nhỏ mà trong đỏ không hề có một hạt phấn hoa nào. Khi phát hiện
một cây có hoa cái cách một cây có hoa đực đúng sáu mươi mét, tôi đặt đầu nhụy
của hai mươi hoa được lẩy từ các cành riêng rẽ, dưới kính hiển vi, và trên tất
cả chúng, không hề có ngoại lệ, đều có hạt phấn hoa. Khi gió có hướng thổi từ
cây cái sang cây đực trong vài ngày, phấn hoa lúc này không thể nhờ gió mang đi
tới cây cái. Thời tiết lanh, gió thổi manh và như vậy đây không phải là điều kiện
thuận lợi cho các con ong, nhưng ngạc nhiên là mọi hoa cái mà tôi xem xét đã
sinh sản được nhờ ong. Những con ong này vô ý đã bị bụi phấn dính vào, bay từ
cây này sang cây khác để tìm mật hoa. Quay trở lại trường hợp tưởng tượng của
chúng ta: ngay khi mà loài hoa có được sự lôi cuốn đối với con trùng mạnh tới mức
mà phấn hoa thường xuyên được mang đi từ hoa này sang hoa khác, một quá trình
khác có thể bắt đầu. Khồng một nhà tự nhiên học nào nghi ngờ một lợi thể, cải gọi
là "phân công lao động tâm lý"; với lý do này, chúng ta có thể chắc rằng
sẽ là lợi thế cho một cây hoa chỉ mọc ra các nhị hoa trong một bông hoa hoặc
trên toàn bộ cây, và nhụy hoa trên bông hoặc cây khác. Đối với các cây trong điều
kiện thuần hóa và được đặt trong hoàn cảnh sống mới, đôi khi bộ phận giống đực
và bộ phận giống cái trở nên ít nhiều kém hiệu quả; bây giờ nếu chúng ta giả
thiết tình trạng này xảy ra với mức độ cực bé trong tự nhiên, thì do phấn hoa
thường xuyên được mang từ cây này sang cây khác, và do sự phân chia rành mạch
hơn giống đực và giống cái của cây sẽ là một lợi thế xét trên nguyên lý phân
công lao động, thì các cá thể với xu hướng này ngày càng được tăng lên sẽ được
tạo điều kiện phát triển và lựa chọn cho đến khi cuối cùng một sự tách rời hoàn
toàn giống đực và giống cái hoàn tất.
Bây giờ chúng hãy quay sang các con côn trùng hút mật hoa
trong ví dụ tưởng tượng của chúng ta: chúng ta có thể cho rằng cây trong số các
cây mà chúng ta tăng dần dần mật hoa thông qua sự lựa chọn liên tục; và rằng
vài con côn trùng nhất định phần lớn dựa vào mật hoa làm thức ăn. Tôi có thể
đưa ra nhiều thực tế thể hiện những con ong nóng lòng muốn tiết kiệm thời gian
như thế nào; chẳng hạn như, thói quen của chúng đục những cái lỗ và hút mật từ
cuống của một vài cây hoa cụ thể mà với rất ít công sức hơn, chúng có thể đưa mồm
vào. Khi nghĩ về những hình ảnh đó, tôi không hề thấy có một sự sai khác ngẫu
nhiên trong kích thước và hình thức của cơ thể, hay trong độ cong và chiều dài
của vòi hút mật... quá nhỏ bé đến mức chúng ta không để ý đến, có thể có ích
cho một con ong hay con côn trùng khác, giúp cho một cá thể với nhiều đặc tính
riêng biệt có thể lấy được thức ăn dễ dàng hơn và nhanh hơn, và do đó có cơ hội
tốt hơn để tồn tại và sinh con đẻ cái. Con cháu của nó có lẽ sẽ được thừa hưởng
xu hướng tiến tới những sai khác nhỏ tương tự trong cấu trúc. Các ống của trằng
hoa của cỏ ba lá đỏ phổ biến và hồng (Tri/oỉium pratense và incarnatum), nếu
nhìn thoáng qua, không có vẻ khác mấy về chiều dài; song ong sống ở tổ có thể dễ
dàng hút mật từ cỏ ba lá hồng nhưng không thể từ cỏ ba lá phổ biến, cây mà chỉ
có loài ong nghệ hút mật. Vì thế cả cánh đồng bát ngát cỏ ba lá đỏ phổ biến lại
chẳng cỏ chút thức ăn nào cho loài ong sống trong tổ. Nếu mà các con ong sống
trong tổ có vòi dài hơn một chút hoặc cấu tạo khác đi, thì đấy sẽ là một lợi thế
tuyệt vời dành cho chúng. Mặt khác, thông qua thí nghiệm, tôi tìm ra là khả
năng sinh sản của cỏ ba lá phụ thuộc rất nhiều vào các con ong tới hút mật và
phần di động của trằng hoa dùng để đẩy phấn hoa vào bề mặt đầu nhụy. Do đó, một
lần nữa, nếu ong nghệ trờ nên khan hiếm trong bất cứ nước nào, thì cỏ ba lá sẽ
giành được lợi thế lớn nếu chúng có ống ngắn hơn vàónong hơn tới trằng hoa để
cho loài ong làm tổ và có thể hút mật từ chúng. Như vậy, tôi có thể hiểu một
bông hoa và một con ong, hoặc là cùng lúc hoặc là lần lượt, dần dần được biến đổi
và thích nghi hoàn hảo với nhau nhờ vào sự duy trì liên tục các cá thể chứa đựng
những sai lệch nhỏ của cấu trúc mang tính tương hỗ và có ích lợi.
Tôi nhận thức rõ ràng học thuyết sự lựa chọn của tự nhiên, loại
trừ ra ví dụ tường tượng trên, là mang tính mở đối với những phản đối tương tự
mà đầu tiên đã chống lại quan điểm đúng đắn của ngài Charles Lyell về "những
thay đổi đương đại của trái đất, với minh chứng địa chất". Nhưng hiện tại
chủng ta rất ít khi nghe người ta nói về ảnh hưởng của, ví dụ như sóng bờ biển,
bị coi là nguyên nhân líém quan trọng và không đáng kể, khi ứng dụng vào quá
trình khai quật những thung lũng khổng lồ hay vào sự hình thành đường vách đá
dài nhất nhô ra biển. Sự lựa chọn của tự nhiên chỉ có thể gây tác động thông
qua sự bảo tồn và tích tụ của các biến đổi cực nhỏ không cảm nhận được di truyền
lại, mỗi cái đều có tác dụng đối với thực thể sống được duy trì. Như là địa chất
học đương đại hầu như xóa bỏ đi quan điểm như sự tạo thành thung lũng lớn chỉ bởi
một cơn sóng lũ duy nhất. Như vậy, sự lựa chọn của tự nhiên sẽ, nếu là một quy
luật đúng đắn, xóa bỏ đức tin vào sự sáng tạo liên tục các cơ thể sống, hay bất
kỳ thay đổi lớn nào trong cấu trúc của chúng.
Chủ đề về giao phối giữa các cá thể - Ở đây, tôi phải giới
thiệu một chủ đề không mấy liên quan đến những gì chúng ta đã nói ở trên. Trong
trường hợp của động vật và thực vật với giống đực và giống cái riêng rễ, điều
hiển nhiên là hai cá thể đực và cái phải giao phối với nhau mới sinh ra được một
đứa con; nhưng trong trường hợp thực thể lưỡng tính, điều này lại không hề hiển
nhiên gì. Tuy nhiên tôi vẫn nghiêng về nhận định: với tất cả thực thể lưỡng
tính, hai cá thể, hoặc là thỉnh thoảng hoặc là thường xuyên, giao phối để sinh
sản giống loài của chúng. Tôi xin nói thêm quan điểm này đã được ông Andrew
Knight đầu tiên đưa ra. Ngay ở đây chúng ta sẽ thấy tầm quan trọng của nó;
nhưng tôi buộc phải nói hết sức ngắn gọn chủ đề này cho dù tôi chuẩn bị khối lượng
tài liệu đủ lớn để có thể thảo luận chi tiết. Tất cả động vật có xương sống,
côn trùng và một số nhóm lớấn động vật khác, phải ghép đôi khi muốn sinh sàn.
Các nghiên cứu hiện đại đã giảm số luợng loài bị cho là luỡng tính đi nhiều, và
trong số loài luỡng tính thì phần đông vẫn ghép đôi; tức là hai cá thể thuờng
xuyên kết hợp với nhau để sinh sản, vấn đề mà tất cả chúng ta đều quan tâm.
Nhưng vẫn có nhiều động thực vật lưỡng tính chắc chắn không cặp đôi theo thói
quen, và rất đông số lượng cây là lưỡng thể. Người nào đó có thể hỏi vì lý do
gì để giả thiết trong những trường hợp đó là hai cá thể đã từng giao phối sinh
sản? Vì không thể ở đây đi vào chi tiết cụ thể, tôi phải tin vào chỉ một vài
suy xét chung.
Lúc đầu, tôi đã thu thập được khối lượng các thực tiễn cực lớn,
chứng tỏ, đúng theo như quan điểm phổ biến của những người nhân giống, là với động
vật và thực vật, sự giao phối giữa các biến thể khác nhau, hay giữa các cá thê
cùng biến thể nhưng khác giống sinh ra đứa con khỏe manh có khả năng sinh sản tốt.
Trong khi đó, lai ghép giống giữa các loài gần gũi sẽ làm giảm sức khỏe và khả
năng sinh sản. Chỉ những thực tế này thôi đã khiến tôi tin rằng chính là quy luật
chung của tự nhiên nói rằng (trớ trêu thay là chúng ta lại biết rất ít về quy
luật): không một cơ thể sống nào tự thụ tinh nó qua vô số các thế hệ; mà đôi
khi giao phối với cá thể khác - có lẽ là cách quãng rất lâu - là không thể thiếu.
Với niềm tin đấy chính là quy luật của tự nhiên, tôi nghĩ
chúng ta có thể hiểu vài nhóm thực tế lớn, chẳng hạn như những thứ sau đây nếu
xét theo quan điểm khác thì không thể giải thích được. Tất cả những người lai
giống biết rằng sẽ tốt cho khả năng sinh sản của bông hoa khi đặt trong điều kiện
ẩm ướt song vẫn có vô số hoa có bao phấn và đầu nhụy vưcm ra ngoài trời! Nhưng
nếu một lần giao phối chéo là không thể thiếu, thì việc vưorn ra ngoài trời như
thế giải thích khả năng bay vào tự do của phấn hoa, nhất là khi cả nhụy và nhị
hoa gần nhau đến mức khả năng tự thụ phấn là dường như không tránh khỏi. Mặt
khác, nhiều bông hoa có bộ phận sinh sản khép kín như là ở hoa thuộc họ hoa
cánh bướm lớn hay gia đình họ đậu Hà Lan; nhưng trong một số, có lẽ là trong tất
cả bông hoa kiểu đó, cỏ một sự thích nghi hết sức thú vị giữa cấu trúc và cách
mà ong hút mật. Bởi vì để trong khi làm như thế, chúng hoặc là đẩy phấn của
chính bông hoa đó vào đầu nhụy hoa, hoặc mang phấn tới hoa khác. Như thế, đối với
họ hoa cánh bướm, sự viếng thăm cửa con ong là cần thiết tới mức thông qua những
thí nghiệm đã được trình bày ở đâu đó, tôi tìm ra khả năng sinh sản của chúng bị
giảm đi nhiều nếu các cuộc viếng thăm bị hạn chế. Bây giờ khó có thể ong bay từ
hoa này sang hoa khác, và không mang phấn hoa từ hoa này sang hoa khác, tôi
nghĩ là có lợi lớn cho cây. Loài ong hoạt động giống như túm lông hình chùm của
lạc đà hai bướu, và nó khá đù để chạm vào bao phấn của một hoa, sau đó là đầu
nhụy của hoa khác với cùng một vòi hút mật để đảm bảo sự sinh sản. Nhưng chúng
không được suy luận rằng ong do đó sản xuất hàng triệu giống lai giữa các loài
riêng rẽ; bởi vì nếu bạn mang cùng một túm phấn của bản thân một cây và phấn của
cây khác, phấn của cây hoa đầu có ưu thế ảnh hưởng vượt trội. Đó là nó lúc nào
cũng sẽ tiêu diệt, như đã được ông Gartner chứng minh, ảnh hưởng từ phấn hoa
ngoại lai.
Khi nhị của một bông hoa đột nhiên vưom tới nhụy hoa hay chậm
chạp di chuyển cái này phía sau và tiến về nó, công cụ này dường như chỉ thích
nghi để đảm bảo chắc sự tự thụ phấn; và chắc chắn là nó có ích cho mục đích
này; nhưng tác nhân côn trùng thông thường bị đòi hỏi đẩy nhụy hoa mọc về phía
trước, như trường hợp hoa hoàng liên gai được ông Kolreuter đưa ra; vẻ như có
công cụ đặc biệt cho sự tự thụ phấn, mọi người đều biết rằng nếu một biến thể
hay dạng thực hết sức gần gũi được trồng gần nhau, rất khó để tạo ra cây con
thuần chủng. Trong rất nhiều trường hợp khác mà không hề có sự trợ giúp tự thụ
phấn, chúng lại có công cụ đặc biệt khác như tôi có thể chỉ ra từ tác phẩm của
ông c. c. Sprengel và từ những quan sát của bản thân tôi. Chúng cản ưở hiệu quả
đầu nhụy hoa tiếp nhận phấn hoa; chẳng hạn như, trong Lobelỉa j\'ulgens, thực sự
có một dụng cụ đẹp đẽ tinh xảo mà nhờ nó các hạt phấn đều được quét sạch ra khỏi
bao phấn của mỗi bông hoa, trước khi nhụy hoa của bông hoa đó sẵn sàng đón nhận
chúng; và vì bông hoa này không bao giờ được côn trùng để ý tới, ít nhất là
trong vườn cây của tôi, nó không bao giờ cho ra một hạt giống nào, mặc dù bằng
cách đặt phấn của hoa này lên nhụy của hoa khác, tôi tạo ra được vô khối cây
con. Trong khi một loài Lobelỉa khác mọc gần đó, những cây được các con ong tới
hút mật, cho hạt giống đều đặn. Trong rất nhiều trường hợp, mặc dù không hề có
dụng cụ dạng máy nào cản trở việc nhụy hoa nhận phấn hoa của chính cây đó,
nhưng như ông c.c. Sprengel đã chỉ ra, và tôi có thể khẳng định điều này: hoặc
là các bao phấn bung ra trước khi nhụy hoa sẵn sàng cho quá trình thụ phấn, hoặc
là nhụy hoa sẵn sàng trước khi phấn của hoa đó sẵn sàng, khiến cho trên thực tế
là cây hoa đó có giống cái và giống đực riêng biệt, và phải thường xuyên được
giao phối. Những điều này thực là kỳ lạ! Cũng hết sức lý thú là phấn và đầu nhụy
trên cùng cây hoa, cho dù ở rất gần nhau, như thế đúng cho mục đích tự thụ phấn,
trong nhiều trường hợp, lại chẳng hề có tác dụng gì đối với nhau! Những thực tế
này được giải thích hết sức dễ dàng nếu chúng ta dựa vào quan niệm về giao phối
không thường xuyên với một cá thể riêng biệt là có lợi hoặc không thế thiếu.
Nếu các biến thể của cải bắp, củ cải, hành và một số cây khác
được để cho sinh hạt giống gần nhau, đa số những cây con mọc lên, như tôi đã nhận
thấy, sẽ trở thành cây lai. Ví dụ như: tôi trồng 233 cây cải bắp con từ một số
cây của các biến thể riêng rẽ trồng gần nhau. Và trong số đó, chỉ có 78 cây là
thuần chủng, thậm chí là trong số cây thuần chủng vẫn có cây không thuần chủng
hoàn toàn. Nhụy hoa của mỗi cây cải bắp không chỉ được bao bọc bởi sáu nhị hoa
của chính nó, mà còn bởi những nhị hoa của nhiều loại hoa khác mọc trên cùng một
cây. Như thế thì làm thế nào mà một số lượng lớn các cây lai được sinh ra? Tôi
nghi ngờ là chúng phải được tạo thành từ hạt phấn của một biến thế riêng biệt
có ảnh hưởng vượt trội so với phấn của chính hoa đó. Đó chính là một phần của
quy luật chung về cơ thể sống tốt được tạo thành từ sự giao phối giữa các cá thể
riêng biệt trong cùng loài. Khi các loài khác nhau để cho giao phối, kết quả
hoàn toàn ngược lại bởi vì phấn của một cây luôn luôn trội hơn so với phấn cây
không cùng loài. Chúng ta sẽ quay lại chủ đề này trong một chương sau này.
Trong trường hợp một cây to, trên nó vô số hoa mọc ra, người
ta có thể phản đối phấn có thể hiếm khi được mang đi từ cây này sang cây khác,
mà thường xuyên nhất được mang từ hoa này sang hoa khác của cùng cây; và rằng
hoa trên cùng cây có thế được coi là các cá thể khác biệt chỉ trong nghĩa hẹp.
Có lẽ tự nhiên đã không ủng hộ nó khi các cây có xu hướng lớn chứa những hoa có
giống đực và cái riêng rẽ. Khi giống đực và giống cái bị tách riêng, mặc dù cả
hoa đực và hoa cái mọc trên cùng cây, chúng ta có thể thấy phấn thường xuyên được
mang từ hoa này sang hoa khác; và điều này sẽ tạo cơ hội tốt hơn để phấn hoa
đôi khi được mang từ cây này sang cây khác. Những cây thuộc vào cùng một bộ có
giống đực và giống cái tách riêng hơn là các cây khác. Tôi đã nhờ tiến sỹ
Hooker phân loại thành bảng các cây của Niu Di lân, và tiến sỹ Asa Gray phân loại
các cây của Mỹ. Kết quả đúng như đã dự tính từ trước. Tiến sỹ Hooker gần đây đã
nói ông nhận thấy quy luật đó không đúng đối với nước úc; và tôi đã đưa ra vài
nhận xét về giống đực và giống cái của các cây một cách đơn giản đe thu hút sự
chú ý của mọi người tới chủ đề này.
Hãy quay trở lại chủ đề động vật một chút: trên mặt đất có một
số động vật lưỡng tính, như động vật nhuyễn thể đất và sâu đất; nhưng những con
này đều ghép đôi. Tôi vẫn chưa tìm ra được một trường hợp nào động vật sống
trên cạn mà tự thụ tinh. Chúng ta có thể hiểu được thực tế đáng chú ý này, mà
hoàn toàn trái ngược với trường hợp của các cây trên cạn, dựa vào quan niệm việc
phối giống không thường xuyên là không thể thiếu, bằng cách coi phương thức động
vật trên cạn sống, và bản chất của nguyên tố sinh đẻ; vì chúng ta không biết
cách nào, tương tự như ảnh hưởng của côn trùng và gió trong trường hợp các cây,
nhờ nó mà một sự phối giống bất ngờ diễn ra giữa các con vật trên cạn không có
sự đồng thuận của hai cá thể. Đối với động vật sống dưới nước, có nhiều động vật
lưỡng tính tự thụ tinh; nhưng ở đây chính các dòng hải lưu là công cụ, dễ dàng
nhận thấy, tạo ra sự giao phối ngẫu nhiên. Như trong trường hợp các bông hoa,
tôi đã không thể, sau khi tham khảo ý kiến của giáo sư Huxley, một chuyên gia đầu
ngành, khám phá ra bất kỳ một trường hợp nào về một động vật lưỡng tính có cơ
quan sinh sản hoàn toàn bị bao bọc trong cơ thể, không thể tiếp cận được; và sự
phối giống của một cá thể khác biệt được chứng minh là hoàn toàn không thể.
Loài chân tơ từ lâu đối với tôi là một trường hợp cực kỳ khó hiểu theo như quan
điểm này; tôi đã có thể, nhờ một sự may mắn tình cờ, chứng tỏ ở đâu đó hai cá
thể, mặc dù cả hai đều là cơ thể sổng lưỡng tính tự thụ tinh hoặc tự thụ phấn,
đôi khi thực sự giao phối với nhau.
Một điều bất thường mà chắc hẳn gây ngạc nhiên lớn cho nhiều
nhà tự nhiên học là, đối với cả động vật và thực vật, các loài cùng gia đình và
thậm chí cùng lớp, mặc dù rất giống nhau trong hầu hết các cơ quan bộ phận của
chúng, nhưng lại thường xuyên, một số trong chúng là thực thể lưỡng tính và một
số là đơn tính. Nhưng trên thực tế nếu tất cả cơ thể lưỡng tính thỉnh thoảng
giao phối với các cá thể khác, điểm khác biệt giữa loài đơn tính và thực thể lưỡng
tính, khi xét tới mặt liên quan đến chức năng bộ phận, trở nên nhỏ bé.
Dựa trên những suy xét này và nhiều ví dụ đặc biệt đã thu thập
được, nhưng ở đây tôi không có điều kiện viết ra, tôi rất nghi ngờ trong cả thế
giới động vật và thực vật, một sự giao phối ngẫu nhiên với một cá thể riêng rẽ
là một quy luật của tự nhiên. Tôi nhận thức rõ ràng, trên quan điểm này, có nhiều
trường hợp khó khăn mà tôi đang cố nghiên cứu một vài trường hợp như thế. Cuối
cùng, chúng ta có thể kết luận rằng trong nhiều cơ thể sống, sự giao phối giữa
hai cá thể là vô cùng cần thiết để sinh con; trong nhiều cơ thể khác, nó xuất
hiện có lẽ chỉ sau những khoảng thời gian dài và tôi nghi là không có cơ thể
nào có thể mãi mãi tự thụ phấn hoặc tự thụ tinh.
Các điều kiện thuận lợi cho sự lựa chọn của tự nhiên - Đây là
một chủ đề vô cùng thú vị. Một khối lượng lớn tính biến đổi đa dạng và có thể
di truyền là thuận lợi nhưng chỉ cần những khác biệt cá thể là đủ cho công việc.
Một số lượng lớn các cá thể, bằng cách tạo cơ hội tốt hơn cho sự xuất hiện
trong vòng thời gian cho trước bất kỳ của các biến đổi, sẽ bù trừ cho tính biến
đổi ít hơn của mỗi cá thể và là, một yếu tô cực kỳ quan trọng cho sự thành
công. Mặc dù tự nhiên dành khoảng thời gian lớn cho cho quá trình lựa chọn tự
nhiên, nhưng đây không phải là khoảng thòi gian vô tận; bởi vì khi tất cả các
cơ thể sống đang cố gắng, như người ta có thể nói thế, chiếm lấy vị trí nhất định
trong thế giới tự nhiên, nếu bất cứ một loài nào không có thay đổi hay sự cải
thiện tương ứng với các đối thủ của nó, loài đó sẽ sớm bị xóa sổ.
Trong sự lựa chọn có tính toán của con người, một người nhân
giống chọn đôi với vật thể xác định, và giao phối tự do sẽ hoàn toàn triệt tiêu
nỗ lực phối giống của anh ta. Nhưng nhiều người, không có ý định thay đổi con
hoặc cây giống, có một tiêu chuẩn gần như chung của sự hoàn hảo, và tất cả đều
cố để nhân giống từ con vật tốt nhất của mình. Chắc chắn là nhiều sự thay đổi
và cải thiện sẽ xuất hiện, cho dù chậm chạp trong quá suốt trình của sự lựa chọn
vô thức này, bất kể khối lượng lớn các lần giao phối với con vật không đạt tiêu
chuẩn. Như thế là trong tự nhiên; bởi vì trong một khu vực khép kín, với nơi
nào đó trong tổ chức xã hội không thực sự hoàn toàn bị chiếm giữ của nó như có
thể, sự lựa chọn tự nhiên luôn luôn có xu hướng bảo tồn tất cả các cá thể biến
đổi theo chiều hướng tích cực, mặc dù ở mức độ khác nhau, để lấp đầy tốt hơn những
nơi chưa bị chiếm giữ. Nhưng nếu khu vực đó rộng lớn, một số khu vực nhỏ hơn
bên trong của nó chắc chắn sẽ có điều kiện sống khác nhau; và khi đấy nếu sự lựa
chọn tự nhiên thay đổi và cải thiện một loài trong vài khu vực nhỏ đó, sẽ có sự
giao phối với các cá thể khác của cùng loài trong khu kín của mỗi loài. Và
trong trường hợp này, ảnh hưởng của sự giao phối khó có thể bị trung hòa bởi sự
lựa chọn tự nhiên luôn luôn có xu hướng sửa đổi tất cả các cá thể trong mỗi khu
vực nhỏ theo cách giống hệt nhau tùy vào điều kiện sống của mỗi khu. Trong một
khu liên tục, điều kiện sống sẽ dần dần chuyển đổi âm thầm không thể nhận biết
được từ khu vực này sang khu vực khác. Sự giao phối có ảnh hưởng lớn nhất đối với
các con vật kết hợp lại với nhau để sinh con cái, những con đi hoang nhiều, và
những con mà không đẻ nhanh, đẻ nhiều. Với lý do này, đối với các con vật có đặc
tính này, ví dụ trường hợp loài chim, các biến thể nói chung bị tách biệt, ở mỗi
nước khác nhau và tôi tin tưởng đây là đúng. Trong các sinh vật lưỡng tính chỉ
giao phối đôi lần, và tưcmg tự như thế, trường hợp các con vật giao phối với
nhau thì mới đẻ được con, nhưng ít đi hoang và có tliể tăng với tốc độ nhanh
chóng, một biến thể mới và cải tiến có thể được hình thành nhanh chóng, và có
thể duy trì được sự tồn tại của mình, dù cho sự giao phối nào diễn ra đi chăng
nữa thì vẫn chủ yếu là giữa các cá thể cùng của cùng một biến thể mới. Một biến
thể khu vực khi đã hình thành có thể tiếp đến trải rộng dần sang các khu vực nhỏ
khác. Dựa vào nguyên lý trên, những người làm vườn luôn luôn thích lấy hạt giống
từ thân to của cây cùng biến thể do cơ hội lai giống với các biến thể khác ít
đi.
Thậm chí trong các trường hợp động vật đẻ chậm, nếu kết hợp với
nhau để được sinh sản, chúng ta không được đánh giá quá cao những ảnh hưởng của
giap phối trước sự lựa chọn tự nhiên; bởi vì tôi có thể đưa ra một loạt các thực
tiễn chứng minh trong cùng một khu vực, các biến thể của cùng loại động vật có
thể tồn tại khác biệt lâu, từ các noi sống khác biệt, từ các màu giao phối hoi
khác nhau hoặc từ các biến thể của cùng loại thích cặp đôi với nhau.
Sự giao phối đóng vai trò rất quan trọng trong tự nhiên,
trong việc giữ gìn các cá thể của cùng loài, hay cùng biến thể, thực sự và giống
nhau trong đặc tính. Nó do vậy sẽ có ảnh hưởng hiệu quả hơn nhiều với các con vật
giao phối với nhau mới sinh sản được; nhưng tôi đã cố chứng minh rằng chúng ta
có lý do để tin những giao phối ngẫu nhiên diễn ra chỉ trong thời gian dài. Tôi
bị thuyết phục là đứa con sinh ra như thế sẽ được thừa hưởng sức mạnh và khả
năng sinh sản nhiều hơn so với đứa con tạo thành từ quá trình tự thụ tinh dài
liên tục. Chúng sẽ có cơ hội tốt hơn để tồn tại và mở rộng giống loài. Trong
dài hạn, các ảnh hưởng của giao phối, thậm chí trong khoảng thời gian dài, sẽ lớn.
Nếu có tồn tại các thực thể sống mà không bao giờ phối giống sinh sản, thì tính
đồng bộ trong tính cách và đặc điểm sẽ được giữ lại trong chúng, miễn là điều
kiện sống vẫn như thế, chỉ thông qua nguyên lý di truyền, và thông qua sự lựa
chọn của tự nhiên phá hủy bất cứ thứ gì không phù hợp; nhưng nếu điều kiện sống
của chúng thay đổi và chúng trải qua sự biến đổi, tính đồng bộ trong đặc điểm
tính cách có thể được di truyền lại cho con, chỉ thông qua sự lựa chọn của tự
nhiên lưu giữ những biến đổi có lợi.
Sự cô lập cũng là một nguyên tố quan trọng trong quá trình lựa
chọn của tự nhiên. Trong một khu vực khép kín hoặc cách biệt, nếu không rộng lắm,
điều kiện sống vô cơ và hữu cơ thông thường là khá đồng bộ; khiến cho sự lựa chọn
của tự nhiên có xu hướng biến đổi mọi cá thể trong một loài biến đổi theo cùng
một cách trong mối quan hệ chung điều kiện sống. Sự giao phổi giữa các cá thể
trong cùng một loài, mà nếu không chắc đã sống xung quanh hoặc ở các khu vực có
điều kiện sống khác biệt sẽ bị cản trở. Nhưng có lẽ tình trạng cô lập có tác động
hiệu quả hơn tới việc kiềm chế sự di cư của các cơ thể sống thích nghi tốt hơn,
sau bất cứ sự thay đổi vật lý nào, chang hạn như thay đổi của khí hậu hay mặt đất
nâng cao lên... Do đó, những nơi mới trong thế giới tự nhiên mở ra cho sự cạnh
tranh của các cư dân sinh sống bản địa. Chúng dần thích nghi với nơi ở mới
thông qua thay đổi trong cấu trúc và thể trạng sống. Cuối cùng, sự cách biệt,
kiểm soát quá trình di cư và do đó cả sự cạnh tranh, kéo dài thời gian cho bất
cứ biến thể mới dần được cải thiện; và sự kéo dài này đôi khi lại có vai trò
quan trọng trong việc hình thành loài mới. Tuy vậy, nếu khu vực cô lập có diện
tích bé, hoặc là bị bao bọc bởi các chướng ngại vật, hoặc do điều kiện vật lý rất
cá biệt, tổng số các cá thể mà nơi đó chứa được nhất định phải ít. số lượng ít ỏi
các cá thể sẽ làm chậm đi nhiều quá trình ra đời của loài mới thông qua sự lựa
chọn của tự nhiên bằng cách giảm cơ hội xuất hiện sự biến đổi có ích.
Nếu chúng ta dựa vào tự nhiên để kiểm chứng tính xác thực của
những nhận xét trên, và nhìn vào bất kỳ khu vực cô lập nhỏ bé nào, chẳng hạn
như các đảo ngoài khori. Mặc dù tổng số lượng các cá thể ngụ cư trên đó được
tìm thấy là bé, như chúng ta sẽ thấy ở chương phân bố địa lý đa phần trong số
chúng cư dân bản địa, tức là sinh ra tại đó chứ không phải nơi nào khác. Vì thế,
những hòn đảo nhỏ ngoài khơi ban đầu có vẻ như rất thuận lợi cho việc sinh ra
loài mới. Nếu tin như thế, chúng ta sẽ có thể đã tự đánh lừa bản thân. Bởi vì để
chắc chắn liệu khu vực nhỏ cô lập, một khu vực mở rộng lơn như lục địa, là có
khả năng cao nhất sinh ra dạng loài mới hay không, chúng ta phải có sự so sánh
trong thời gian tương đương. Đáng buồn thay điều này chúng ta lại không làm được.
Mặc dù tôi không nghi ngờ là là tình trạng cô lập đóng vai
trò rất quan trọng trong việc hình thành loài mới, nhưng trên tổng thể tôi vẫn
nghiêng về là sự rộng lớn có tầm quan trọng nhiều hơn, nhất là đối với sự hình
thành loài mới, mà cho thấy có khả năng tồn tại trong thời gian dài, và nhân rộng
ra. Trên khắp một khu vực rộng lớn, nó không chỉ sẽ tạo cơ hội tốt hơn cho sự
biến đổi có ích từ số lượng lớn các cá thể cùng loài có thể sống trên đó, mà
còn cả điều kiện sống cực kỳ phức tạp do quá nhiều cá thể đang tồn tại trên đó;
và nếu một số loài này biến đổi và cải thiện, các loài khác buộc phải biến đổi
và phát triển tương ứng, nếu không muốn bị tuyệt chủng. Mỗi loài mới, ngay khi
chúng được cải thiện lớn, sẽ có khả năng lan rộng khắp khu vực liên tục và rộng
lớn, do đó sẽ gặp phải sự cạnh tranh với nhiều loài khác. Nhiều nơi mới sẽ được
hình thành, và sự cạnh tranh để chiếm những chỗ đó ngày một ác liệt hơn trên
khu vực rộng lớn so với khu vực nhỏ. Hơn nữa, những khu vực rộng lớn, dù hiện tại
vẫn liên tục, nhưng do chịu dao động, thường sẽ tồn tại trong điều kiện đứt
gãy, khiến cho các ảnh hưởng tốt của sự cô lập trùng lặp ở mức độ lớn. Cuối
cùng, tôi kết luận rằng, mặc dù các khu vực nhỏ bé, xét trên mặt này mặt nọ, có
điều kiện rất thuận lợi để sản sinh ra loài mới, song quá trình của sự biến đổi
thông thường diễn ra nhanh hơn trên các khu vực rộng lớn; và điều quan trọng
hơn nữa là những dạng sống mới phát sinh trên khu vực rộng lớn, mà đã chiếm ưu
thế so với nhiều đối thủ cạnh tranh, sẽ là những dạng sống lan rộng nhất, sẽ tạo
ra nhiều biến thể mới và loài nhiều nhất, và nhờ đó đóng vai trò quan trọng nhất
trong việc thay đổi lịch sử của thế giới hữu cơ.
Chúng ta, có lẽ dựa trên cách nhìn nhận này, hiểu được vài thực
tế mà sẽ được nhắc lại trong chương phân bổ địa lý; ví dụ: những động thực vật
sống trên lục địa úc nhỏ hơn đã và sinh sản trước những thực thể trên khu vực
Europaeo - Asiatic. Do vậy chính là các động thực vật trên lục địa có mặt khắp
mọi nơi trở thành bản địa ở đó. Trên đáo nhỏ, cuộc cạnh tranh cho sự sống kém
khốc liệt hơn, và như thế sẽ có ít sự thay đổi cũng như tuyệt chủng hơn. Quần
thể thực vật của đảo Madeira, theo như ông Oswald Heer, giống với quần thể thực
vật thuộc kỷ thứ ba đã bị tuyệt chủng của châu âu. Tất cả các hồ chứa nước ngọt,
nếu tính gộp lại, chỉ chiếm diện tích khiêm tốn so với diện tích biển hay đất
liền, và kết quả là sự cạnh tranh sinh tồn trong các hồ nước ngọt là kém sôi động
nhất trên trái đất; các dạng sống mới chậm được ra đời hơn và các dạng sốnh cũ
chậm biến mất hơn. Chính tại các hồ nước ngọt chúng tôi tìm thấy lớp cá Ganoid,
tàn tích của một nhóm đã từng là nhóm thống trị và cũng trong khu vực nước ngọt,
chúng tôi tìm thấy một vài dạng thức dị thường nhất mà giờ đây đã được biết đến
ừên thế giới, như là Ornithorhynchus và Lepidosren, giống như di tích hóa thạch,
có quan hệ, trong chừng mực nhất định, với các nhóm tách biệt trong tự nhiên.
Những dạng thức kỳ dị này hầu như có thể gọi là di tích hóa thạch sống; chúng tồn
tại cho tới ngày nay, nhờ vào sống tại khu vực bao bọc và như thế ít gặp phải sự
cạnh tranh khốc liệt hơn.
Để tổng kết các điều kiện thuận lợi và không thuận lợi cho sự
lựa chọn của tự nhiên, cực kỳ thú vị, tôi kết luận, khi xem xét tự nhiên, trong
tương lai, đối với động thực vật trên cạn của một khu vực lục địa rộng lớn, mà
có lẽ sẽ chịu nhiều biếấn động địa chất, và kết quả là sẽ tồn tại ở trạng thái
đứt gãy với thời gian dài, sẽ có điều kiện thuận lợi nhất cho quá trình tạo ra
nhiều dạng thức sống mới, có khả năng tồn tại lâu dài và lan tỏa rộng khắp. Đối
với khu vực ban đầu là tồn tại như một lục địa, và các cư dân, tại giai đoạn đó
có cá thể và loại đông đúc, sẽ có sự cạnh rất khốc liệt. Khi do sự lún xuống và
lục địa bị chia thành nhiều đảo lớn tách biệt, sẽ vẫn tồn tại nhiều cá thể cùng
loài trên mỗi đảo: sự giao phối thực hiện trong khu vực có diện tích hẹp trong
mỗi loài sẽ nhờ đó được kiểm soát: sau những thay đổi vật lý bất cứ thuộc loại
gì, sự di cư sẽ bị hạn chế, giúp cho những chỗ tạo thành mới được lấp đầy chỉ bởi
sự thay đổi của các cư dân cũ. Thòi gian sẽ cho phép các biến thể của mỗi loài
có những thay đổi tích cực và thích nghi tốt với môi trường xung quanh. Khi có
sự nâng lên mới, các đảo sẽ quay ữở lại gắn với nhau thành lục địa, lúc này
trên lục địa mới hình thành sẽ xuất hiện lại sự canh tranh khốc liệt: những biến
thể tốt nhất và được cải thiện nhiều nhất sẽ cỏ khả năng nhân rộng, trong khi
đó nhiều những dạng thức sống ít được cải thiện hơn sẽ bị tuyệt chủng. Kết quả
là số lượng khả cân đối của nhiều cư dân sống trên lục địa mới hình thành sẽ
thay đổi; và một lần nữa, sự lựa chọn của tự nhiên có một sân chơi bình đẳng để
tiếp tục cải thiện các cư dân và nhờ đó loài mới xuất hiện.
Tác động của sự lựa chọn tự nhiên lúc nào cũng sẽ xảy ra cực
kỳ chậm chạp, tôi phải hoàn toàn công nhận điều này.Tác động của nó phụ thuộc
vào có những nơi trong quần thể xã hội tự nhiên, mà có thể được chiếm giữ tốt
hơn bởi một số cư dân của nước trải qua sự biến đổi vài loại. Sự tồn tại của những
nơi đó thường phụ thuộc vào thay đổi vật lý, những thay đổi này diễn ra nói
chung là rẩt chậm, và phụ thuộc vào việc kiểm soát sự di cư của những cá thể
thích nghi tốt hơn. Nhưng ảnh hưởng của sự lựa chọn tự nhiên sẽ thường phụ thuộc
nhiều hơn vào một số thực thể sống bị biến đổi chậm chạp; mối quan hệ qua lại của
nhiều cư dân khác do đó mà bị xáo trộn. Không một ảnh hưởng nào xảy ra trừ khi
các biến đổi tích cực xuất hiện, và sự biến đổi bản thân nó lúc nào cũng diễn
ra rất chậm chạp. Quá trình này bị ữì hoãn nhiều hơn nữa do sự phối giống tự
do. Nhiều người khẳng định rằng những nguyên nhân này là thừa đủ để loại bỏ các
ảnh hưởng của quá trình lựa chọn tự nhiên. Tôi không tin là như vậy, mà tôi thực
sự tin sự lựa chọn của tự nhiên diễn ra vô cùng chậm chạp, và trong quãng thời
gian dài, thông thường chỉ ảnh hưởng tới một số ít các cư dân sinh sống của
cùng vùng trong cùng thòi gian. Tôi còn tin ảnh hưởng chậm chạp lúc ẩn lúc hiện
của sự lựa chọn tự nhiên hoàn toàn phù hợp với những điều mà các nghiên cứu địa
chất học cho chúng ta biết về tốc độ và cách mà những cư dân trên thế gioi này
thay đổi.
Cho dù quá trình lựa chọn có thể chậm chạp, nếu con người yếu
đuối như chúng ta có thể làm được nhiều điều với sức mạnh lựa chọn nhân tạo,
tôi không thấy giới hạn cho sự thay đổi, cho vẻ đẹp và tính phức tạp vô cùng của
sự cùng thích nghi giữa tất cả thực thể hữu cơ, thực thể này với thực thể khác,
và với điều kiện sống tự nhiên, mà có thể bị tác động tới bởi sự lựa chọn của tự
nhiên theo thời gian vĩnh cửu.
Sự tuyệt chủng - Chủ đề này sẽ được đề cập đến sâu hơn trong
chương Địa chất của chủng ta; nhưng tôi phải nói rằng nó liên quan chặt chẽ tới
sự lựa chọn của tự nhiên. Sự lựa chọn của tự nhiên chỉ tác động duy nhất thông
qua sự duy trì các biến đổi mà ở mặt nào đó có lợi, và do đó tồn tại qua thời
gian. Nhưng do sức mạnh cấp số nhân của tất cả các thực thể sống hữu cơ, mỗi
khu vực đã chật đầy các cư dân. Nguyên tắc là mỗi dạng thức được lựa chọn và ưa
thích tăng số lượng của chúng trong khi dạng sống ít được ưa thích hơn giảm số
lượng và trở nên khan hiếm. Như địa chất học nói với chúng ta tính khan hiếm là
điềm báo của sự tuyệt chủng. Chúng ta cũng thấy rằng bất kỳ dạng nào mà chỉ có
vài cá thế, với các biếấn động trong mùa và trong số lượng kẻ thù, rất có khả
năng bị tuyệt chủng. Nhưng chúng ta có lẽ đi xa hơn thế; bởi vì các dạng thức mới
được tạo ra liên tục nhưng chậm chạp, trừ khi chúng ta tin rằng số lượng các dạng
thức sẽ là vô tận và tiến ra vô cùng, nhiều loài sẽ chắc chắn không thể tránh
khỏi sự tuyệt chủng, số lượng của một loài cụ thể không tăng bất tận, địa chất
học đơn giản cho chúng ta thấy điều đó; và thực sự chúng ta thấy lý do vì sao
mà chúng không tăng như thế bởi vì nơi ngu cư không phải là vô hạn - không phải
là chúng ta có cách nào để biết một vùng bất kỳ đã có số lượng lớn nhất các
loài mà vùng đó có thể chứa. Có lẽ là chưa vùng nào chứa đầy các loài có thể. Ở
mũi Hảo Vọng, nơi tập trung đông đúc các loài cây hơn bất cứ nơi nào trên thế
giới, một số cây ngoại lai đã trở thành cây của vùng đó mà không hê gây ra sự
tuvệt chủng cho loài bản địa nào, như chúng ta biết.
Hơn nữa, loài có đông cá thể nhất sẽ có cơ hội tốt nhất để tạo
ra những thay đổi có lợi trong một khoảng thời gian cho trước. Tôi có bằng chứng
cho điều này. Nó nằm trong các thực tế mà tôi đã đưa ra ở chương hai, nêu lên
chính các loài thông thường mà có số lượng biến thể hay loài mới sinh lớn nhất.
Như thế, những loài hiếm sẽ chậm được biến đổi hay cải thiện trong một khoảng
thời gian nhất định cho trước. Và kết quả là chúng sẽ bị đánh bại trong cuộc
đua giành sự sống bởi những con cháu được sửa đổi của các loài thông thường
hơn.
Dựa vào vài nhận xét này, tôi rút ra nguyên tắc là theo thời
gian, loài mới được hình thành thông qua sự lựa chọn của tự nhiên, các loài
khác trở nên ngày một hiếm thấy và cuối cùng là bị tuyệt chủng. Dạng thức thường
gặp phải sự canh tranh gần gũi nhất với những dạng được sửa đổi và cải thiện, tất
nhiên sẽ chịu thiệt thòi nhất. Và như chúng ta đã thấy trong chưomg Cuộc đấu
tranh sinh tồn là chính các dạng họ hàng gần gũi - các biến thể của cùng loài,
và các loài của cùng lớp hay của lớp có liên quan - những dạng có cấu trúc
tưomg tự nhau, thể tạng và thói quen, thông thường cạnh tranh nhau dữ dội nhất.
Chính vì thế, mỗi biến thể hay loài mới, trong suốt tiến trình hình thành của
nó, thường gây áp lực lớn nhất lên loài họ hàng gần nhất, và có xu hướng xóa sổ
chúng. Chúng ta nhìn thấy một quá trình tưomg tự trong số các con vật thuần
hóa, thông qua sự lựa chọn cải thiện của con người. Tôi có thể đưa ra nhiều ví
dụ gây tò mò cho thấy giống mới của gia súc, cừu và các con vật khác, và các biến
thể của hoa chiếm vị trí của các loại già hơn thấp kém hơn nhanh như thế nào. Tại
vùng Yorkshire, lịch sử chứng minh con gia súc cổ đại màu đen bị con sừng dài
tiêu diệt, và những con này lại "bị quét sạch bởi con sừng ngắn (Tôi trích
lời của một nhà nông học).
Sự sai lệch của đặc điểm - Nguyên lý mà tôi đặt cho cái tên
này, là cực kỳ quan trọng trong lý thuyết của tôi. Tôi tin nguyên lý này giải
thích được một số thực tế quan trọng. Lúc đầu, các biến thể, thậm chí là biến
thể nổi bật, mặc dù có một vài đặc điểm của loài - như đã được nhắc tới khi người
ta không biết phải xếp chúng vào hạng nào -nhưng chắc chan khác với con khác ít
hơn so với loài thực sự. Tuy nhiên, theo quan điểm của tôi, biến thể là loài
đang trong giai đoạn hình thành, hay như tôi gọi chúng là loài mới sinh ra. Vậy
như thế nào mà sau đó những điểm khác biệt nhỏ hơn giữa các biến thể trở thành
lớn hơn giữa các loài? Điều này thường xuyên xảy ra, chúng ta phải suy luận từ
vô số các loài trên khắp thế giới tự nhiên cho thấy những khác biệt đáng chú ý;
trái lại các biến thể, cứ cho là các nguyên mẫu và cha mẹ tương lai của các
loài nổi bật lại thể hiện các khác biệt khó nhận ra và nhỏ bé. Chỉ bằng sự ngẫu
nhiên, như chúng ta có thể gọi nó, thì mới có thể khiến cho một biến thể khác với
bố mẹ nó ở vài đặc điểm nào đó, và đứa con của biến thể này lại một lần nữa
khác với bố mẹ chúng trong đặc điểm tương tự và với mức độ lớn hơn; nhưng một
mình điều này không bao giờ giải thích đủ mức độ lớn và thường xuyên các điểm
khác biệt như giữa các biến thể cùng loài và các loài cùng họ. Hom nữa chúng
khác loài bản địa với mức độ lớn.
vẫn như mọi khi, hãy tìm hiểu điều bí ẩn này dựa vào các sản
phẩm thuần hóa của chúng ta. Ở đây chúng ta sẽ tìm thứ gì đó tương đương. Một
người nuôi chim bồ câu rất ngạc nhiên khi thấy một con chim bồ câu có mỏ ngắn
hơn chút ít; và một người khác thì thích thú vì con chim có mỏ dài hơn; và dựa
trên nguyên lý được công nhận "những người nuôi chim không và sẽ không ngưỡng
mộ tiêu chuẩn trung bình, mà thích sự tột cùng". Họ đều tiếp tục (như đã
thực sự xuất hiện với con chim bồ câu nhào lộn) lựa chọn và nhân giống từ những
con chim có mỏ dài dài hơn nữa, hoặc là ngắn và ngắn hơn nữa. Lần nữa, chúng ta
có thể cho rằng ở giai đoạn ban đầu, một người thích những con ngựa chạy nhanh
hơn, người khác thì thích ngựa khỏe hơn và to hơn. Những điểm khác biệt ban đầu
có thể bé nhỏ, theo thời gian, do sự lựa chọn liên tục của các con ngựa chạy
nhanh bởi những người gây giống, và của các con ngựa khỏe do người nhân giống
khác, sự khác biệt sẽ có thể lớn lên; cuối cùng, khi một thế kỷ trôi qua, những
con tiểu giống sẽ bị biến thành 2 giống nổi bật và khác hẳn nhau. Khi sự khác
biệt dần dần trở nên lớn hơn, những con ngựa kém chất lượng có các đặc điểm
trung gian, tức là không thực sự chạy nhanh cũng không thực sự khỏe, sẽ bị bỏ
qua và lãng quên, và có xu hướng biến mất. Như thế ở đày chúng ta nhận thấy ảnh
hưởng của cái mà có thể được gọi là nguyên lý của sự chệch hướng trong sản phẩm
thuần dưỡng của con người. Ban đầu thì những điểm khác biệt không đáng được chú
ý; dần dần lớn lên, và các con giống bắt đầu có biểu hiện chệch hướng trong đặc
điểm so với nhau và so với cả bố mẹ chung của chúng.
Nhưng nếu có người hỏi làm thế nào mà một nguyên lý tương tự
có thể đem áp dụng vào tự nhiên? Tôi khẳng định nó có thể và đang phát huy tác
dụng mạnh mẽ nhất trong tự nhiên, từ thực tế đơn giản là các loài con cháu của
bất kỳ một loài nào càng khác biệt trong cấu trúc, thể trạng và thói quen thì
chúng càng có khả năng chiếm giữ nhiều nơi hơn trong thế giới tự nhiên, và có
điều kiện gia tăng số lượng.
Chúng ta có thể nhìn thấy rõ điều này trong trường hợp của
các động vật có thói quen đơn giản. Lấy trường hợp của loài động vật ăn thịt bốn
chân làm ví dụ. số lượng mà một nước có thể chứa chúng đã đạt mức trung bình từ
lâu. Nếu sức mạnh tự nhiên của sự tăng trưởng số lượng có điều kiện phát huy ảnh
hưởng, thì nó sẽ có thế làm tăng số lượng (ở nước không trải qua bất cứ thay đổi
nào trong điều kiện của nó) chỉ bằng cách các con cháu biến đổi của nó chiếm những
nơi mà hiện đang có động vật khác ngụ cư: ví dụ, một vài trong số chúng có khả
năng bắt con mồi dạng mới, hoặc là đã chết hoặc là còn sống; một sổ có điều kiện
sống mới, trèo cây, bơi lội, và có lẽ một số trở nên ít thích ăn thịt tươi hơn.
Con cháu của các động vật ăn thịt càng trở nên đa dạng trong cấu trúc và tính
cách thì chúng có thể chiếm giữ càng có nhiều nơi sống hơn. Điều mà đúng với một
con vật thì cũng hoàn toàn đúng với các loài khác - tức là nếu chúng biến đổi -
nếu không thì sự lựa chọn của tự nhiên không thể có tác động gì. Và như thế nó
cũng áp dụng được cho thực vật. Điều này đã được chứng minh thông qua thí nghiệm.
Nếu trên một mảnh đất người ta trồng một loài cỏ, và trên một mảnh đất khác có
điều kiện tương tự, người ta trồng vài lớp cỏ khác nhau, một số lượng lớn hơn
các cây và trọng lượng nặng hơn cỏ khô có thể nhờ đó được tạo thành. Tình trạng
tương tự cũng xảy ra khi người ta gieo trên các mảnh đất giống nhau một biến thể
và vài biến thể hỗn họp của lúa mì. Với lý do này, nếu một loài có tiếp tục biến
đổi và những biến thể đó được lựa chọn liên tục nhưng khác nhau mọi mặt như những
loài và lớp riêng biệt khác so với nhau, một số lượng lớn hơn các cá thể cây của
loài cỏ này, bao gồm cả con cháu biến đổi của nó, sẽ có khả năng sống tốt trên
cùng mảnh đất. Và chúng ta biết rõ ràng mỗi loài và mỗi biến thể cỏ hàng năm
sinh ra vô khối hạt giống. Như thế chúng ta có thể nói nó đang cố gắng tột độ để
gia tăng số lượng của mình. Kết quả là, tôi dám chắc qua hàng nghìn thế hệ, những
biến thể nổi bật nhất của một loài cỏ luôn luôn có cơ hội tốt nhất để thành
công và phát triển số lượng, và nhờ đó thay thế các biến thể ít khác biệt hơn;
và các biến thể mà được ban cho đặc điểm rất khác biệt thì được xếp vào loài.
Tính xác thực của nguyên lý, sự đa dạng hóa mạnh mẽ trong cấu
trúc có thể duy trì ở mức độ lớn số lượng dạng thức sống, được minh chứng bằng
nhiều thực tế tự nhiên. Trên một khu vực cực kỳ nhỏ bé, nhất là nếu không bị cô
lập, hoàn toàn mở cho sự di cư, và nơi mà sự cạnh tranh giữa các cá thể phải
mãnh liệt, chúng ta hầu như bao giờ cũng tìm thấy tính đa dạng lớn trong loài
cư ngụ. Ví dụ: tôi tìm thấy trên một đất rộng chín mươi centimet và dài 120
centimet, nằm trong điều kiện không thay đổi nhiều năm rồi, có hai mươi loài
cây chúng thuộc về mười tám lớp và tám nhóm, mà cho thấy các loài cây này khác
nhau như thế nào. Như vậy chính là với tất cả cây và côn trùng trên những hòn đảo
nhỏ cô lập đồng đều; và cũng như vậy trong các hồ ao nước ngọt nhỏ. Những người
nông dân nhận thấy họ có thể tạo ra thức ăn bằng cách trồng gối vụ các cây thuộc
về những nhóm khác biệt nhất: tự nhiên theo cái có thể được gọi là sự luân
phiên đồng thòi. Đa số động vật và thực vật sống xung quanh một mảnh đất nhỏ,
có thể sống trên đó (giả thiết là nó không có gì đặc biệt trong tính chất của
nó), và cố gắng hết sức để có thể sống trên đó. Nhưng người ta nhận ra là nen
mà chúng gặp sự cạnh tranh khốc liệt với các dạng sống khác, những lợi thế của
sự đa dạng hóa trong cấu trúc, đi kèm với những khác biệt của thói quen, quyết
định các cư dân sống gần chen lấn nhau, sẽ, theo đúng quy luật chung, thuộc về
cái mà chúng ta gọi là các lớp và nhóm khác biệt.
Nguyên lý tưomg tự được tìm thấy trong quá trình tự nhiên hóa
của các cây nhờ có tác nhân con người trên đất lạ. Người ta có thể đã trông đợi
rằng những cây thành công trong quá trình tự nhiên hóa trên bất kỳ loại đất nào
nói chung thường sẽ trở nên gần gũi với loài bản địa; bởi vì chúng thường được
coi là được tạo ra một cách đặc biệt và thích nghi với nước của chính mình. Người
ta cũng có lẽ đã trông đợi những cây tự nhiên hóa đã thuộc về một vài nhóm đặc
biệt thích hợp nhất với điều kiện sống nhất định tại nơi ở mới của chúng. Nhưng
trường hợp này rất là khác biệt; và ông Alph De Candolle nhận xét chuẩn xác
trong tác phẩm vĩ đại và đáng ngưỡng mộ rằng các quần thể thực vật, thông qua
quá trình tự nhiên hóa cân xứng với số lượng các lớp và loài nhiều hơn trong lớp
mới hơn là trong loài mới. Xin đưa ra một ví dụ duy nhất: trong lần tái bản cuối
cùng cuốn Manual of the Flora the Northen United States của tiến sỹ Asa Gray,
260 loài cây được tự nhiên hóa được liệt kê và chúng thuộc về 162 lớp. Do đó
chúng ta thấy rằng những cây tự nhiên hóa này hết sức đa dạng. Trong số 162 lớp,
không ít hơn 100 lớp không phải là bản địa ở đó. Như thế có nghĩa là một số lượng
lớn lớp thực vật đã được thêm vào ở các bang này.
Bằng việc xem xét đặc tính của động vật và thực vật đã cạnh
tranh thành công với loài bản địa trên bất cứ nước nào, và nhờ đó trở thành một
trong những loài bản địa mới ở đó, chúng ta có thể rút ra được ý tưởng ban đầu
theo cách vài cá thể bản địa phải được chỉnh đổi nhàm thu được các lợi thế hơn
so với các cá thể bản địa khác. Tôi nghĩ chúng ta có thể ít nhất suy luận rằng
sự đa dạng hóa trong cấu trúc, thêm vào các khác biệt mang tính loài mới, có lẽ
đã có lợi cho chúng.
Lợi thế của sự đa dạng hóa trong các cư dân cùng trên một
vùng, trên thực tế, là tương tự như lợi thế của sự phân công lao động sinh lý học
của các bộ phận trên một cơ thể - một vấn đề được trình bày hết sức chi tiết bởi
ông Milne Edwards. Không một nhà sinh lý học nào nghi ngờ là cái dạ dày, bằng
cách làm được thích nghi với việc tiêu hóa chỉ rau mà thôi, hay cùi không, hút
chất dinh dưỡng nhiều nhất từ các chất này. Như thế trong điều kiện của bất cứ
mảnh đất nào, cây cối và động vật càng trở nên đa dạng thì số lượng chúng có thể
sống trên mảnh đất đó càng lớn. Một hệ các động vật với tổ chức của chúng ít có
tính đa dạng, khó có thể cạnh tranh với một hệ động vật khác mà đa dạng hơn
trong cấu trúc. Ai đó có thể nghi ngờ, ví dụ như, loài thú có túi ở úc, những
con được chia thành nhóm khác biệt nhưng nhỏ so với nhau, và đại diện hết sức mờ
nhạt cho loài động vật có vú ăn thịt, nhai lại, và gặm nhấm của chúng ta, như
ông Waterhouse và những người khác nhận xét, có thể cạnh tranh thành công với
những nhóm phân loại rõ rệt. Với loài động vật có vú ở úc, chúng ta chứng kiến
quá trình đa dạng hóa tại giai đoạn phát triển ban đầu và không đầy đủ.
Sau cuộc thảo luận ở trên mà chắc chắn đã phải rất dài, tôi
nghĩ chúng ta có thể thừa nhận các con cháu biến đổi sẽ có nhiều khả năng thành
công hơn nếu chúng trở nên đang dạng trong cấu trúc, và nhờ đó sẽ lấn chiếm dần
được khu đất đang có loài khác sinh sống, bây giờ chúng ta hãy cùng xem nguyên
lý của ích lợi lớn được rút ra từ sự chệch hướng của đặc điểm, kết hợp với
nguyên lý của sự lựa chọn tự nhiên và của sự tuyệt chủng, sẽ có xu hướng gây ảnh
hưởng.
Sơ đồ dưới đây sẽ giúp chúng ta trong việc hiểu chủ đề khá phức
tạp này. A tới L đại diện cho loài của một lớp lớn trong nước bản địa của nó;
những loài này được giả thiết giống nhau ở những mức độ không đồng đều, như
trong thực tế tự nhiên, và như nó được thể hiện trong sơ đồ bởi các chữ cái đứng
cách nhau những quãng không đều. Tôi đã nói là một lớp lớn, bởi vì chúng ta đã
thấy ở chương hai là nói chung thì nhiều loài lớp lớn thay đổi hơn là của lớp
bé; và loài biến đổi thuộc lớp lớn sản sinh nhiều biến thể hơn. Chúng ta cũng
nói rằng loài mà thông thường nhất và trải rộng khắp biến đổi nhiều hơn so với
loài hiếm thấy với tầm trải rộng hạn chế. Để (A) là loài thông dụng, trải rộng
và biến đổi, thuộc vào một lớp lớn trong nước của chính nó. Cái hình quạt bé của
các đường chấm rẽ với chiều dài không bằng nhau tiến ra từ (A), có thể đại diện
cho con cải biến đổi của nỏ. Những sự biến đổi được giả định là cực kỳ nhỏ,
nhưng là đặc tính đa dạng nhất; chúng không được giả định là tất cả xuất hiện đồng
thời, mà thường là sau những khoảng thời gian dài cách quãng; và cũng không giả
định chúng tồn tại trong những khoảng thời gian bằng nhau. Chỉ những biến đổi
có ích ở mặt này hay mặt khác sẽ được duy trì hay lựa chọn một cách tự nhiên.
Và ở đây nổi lên tầm quan trọng của nguyên lý lợi ích bắt nguồn từ sự chệch hướng
của tính cách; bởi do điều này nói chung thường gây ra những biến đổi khác biệt
hoặc chệch hướng lớn nhất (được thể hiện bởi những đoạn chấm phía ngoài) được
duy trì và tích tụ thông qua sự lựa chọn của tự nhiên. Khi một đường kẻ chấm chạm
tới một trong những dòng kẻ ngang, và ở đó được đánh dấu bởi các chữ cái nhỏ
hơn, một khối lượng các biến đổi được giả thiết là đã tích tụ đủ để hình thành
một biến thể tưomg đối nổi bật đáng để được ghi nhận trong hệ thống công trình
nghiên cứu.
Khoảng cách giữa các dòng kẻ ngang trong sơ đồ thể hiện thời
gian của một nghìn thế hệ; nhưnng có lẽ sẽ là’tốt hơn nếu mỗi khoảng cách đó tượng
trưng cho quãng thời gian của mười nghìn thế hệ. Sau khoảng thời gian của một
nghìn thế hệ, loài (A) giả định đẻ ra hai biến thể khá nổi bật, có tên là a1 và
m1. Hai biến thể này sẽ tiếp tục tiếp xúc với cùng điều kiện mà làm bố mẹ chúng
biến đổi, và xu hướng tiến tới tính biến đổi bản thân nó là mang tính di truyền.
Do đó, chúng sẽ có xu hướng chỉnh đổi, và thông thường biến đổi theo cách gần
giống như mà cách cha mẹ chúng đã làm. Hơn nữa, hai biến thể này, chỉ là những
dạng thức biến đổi ít, sẽ có xu hướng thừa kế các lợi thế giúp cho loài cha mẹ
chung (A) đông đúc nhất hơn các dạng thức khác cư ngụ trong cùng một nước;
chúng sẽ có những lợi thế giúp lớp mẹ chung của chúng trở thành một lớp lớn
trong nước bản địa. Và chúng ta biết điều kiện này là thuận lới cho việc tạo ra
các biến thể mới.
Nếu sau đó hai biến thể này thay đổi, những biến đổi chệch hướng
nhất của chúng thường sẽ được lưu giữ trong suốt một nghìn thế hệ kế tiếp. Và
sau quãng thời gian này, biến thể giả định aỉ trong biểu đồ đã cho ra biến thể
a2, mà sẽ, theo như nguyên lý của sự chệch hướng, sẽ khác biệt so với (A) nhiều
hơn là al. Tương tự như thế với biến thể giả định ml. Nó cho ra biến thể m2 và
s2, khác nhau và càng khác hơn so với bố mẹ chung (A). Chúng ta có thể tiếp tục
quá trình này với những bước tương tự và không hạn chế về mặt thòi gian, một số
biến thể, sau mỗi một nghìn năm, chỉ sinh ra một biến thể duy nhất; nhưng trong
điều kiện bị biến đổi nhiều hơn. Và trong điều kiện bị biến đổi nhiều hơn, một
số cho ra hai hoặc ba biến thể, và một số chẳng cho con nào. Do đó, những biến
thể hay con cháu biến đổi, có nguồn gốc chung từ cùng cha mẹ, chúng sẽ tiếp tục
gia tăng số lượng và ngày càng phát triển khác biệt. Trong sơ đồ, quá trình này
được thể hiện lên đến thế hệ thứ mười nghìn, và trong một dạng cô đọng, đơn giản
hóa tới thế hệ thứ mười bốn nghìn.
Nhưng tôi phải nói không giả định quá trình đó diễn ra đúng
theo trình tự như nó được thể hiện trên sơ đồ, mặc dù trong bản thân nó có sự
không thường xuyên, tôi không bao giờ cho là những biến thể phát triển lệch hướng
nhất so với loài cha mẹ của chúng nhất sẽ luôn luôn thắng thế và nhân rộng: một
dạng trung gian có thể thường tồn tại lâu, và có thể hoặc có thể không sản sinh
ra hơn một con cháu biến đổi; vì sự lựa chọn của tự nhiên sẽ luôn gây tác động
theo tính chẩt của nơi mà hoặc không bị chiếm giữ hoặc bị chiếm giữ không hoàn
toàn bởi các cơ thể sống; và điều này sẽ phụ thuộc vào mối quan hệ phức tạp vô
cùng. Nhưng theo quy luật chung, cấu trúc của con cháu của bất kỳ loài nào càng
đa dạng, thì chúng càng có khả năng chiếm giữ nhiều nơi mới, và số lượng cá thể
biến đổi của chúng tăng lên càng nhiều. Trong sơ đồ của chúng ta, đường của sự
kế tiếp bị đứt gãy theo những quãng thòi gian đều đặn bởi những chữ số nhỏ đánh
dấu các dạng thức kế tiếp nhau có độ khác biệt đủ lớn để được coi là biến thể.
Nhưng những sự đứt đoạn đó là tưởng tượng, và có thể đã được đặt ở bất cứ đâu,
sau những khoảng thời gian đủ dài để cho có được phép sự tích tụ một khối lượng
lớn các biến đổi lệch hướng.
Do tất cả các Con cháu biến đổi của một loài thông thường và
phân bố rộng khắp, thuộc vào một lớp lớn, sẽ có xu hướng được di truyền lại một
số lợi thế tương tự đã giúp cha mẹ chúng thành công trong cuộc sống, nên chúng
sẽ tiếp tục tăng lên về số lượng cũng như sự chệch hướng trong đặc điểm: kết luận
này được thể hiện trên sơ đồ bằng một vài nhánh tỏa ra từ (A). Đứa con biến đổi
của các nhánh sau và của các nhánh được cải thiện tốt hơn trong các dòng con
cháu có lẽ sẽ thường giành lấy chỗ của nó, do đó sẽ tiêu diệt đứa con của nhánh
trước hoặc nhánh kém được cải thiện hơn. Hiện tượng này được thể hiện trên biểu
đồ là những nhánh thấp hơn không chạm tới được những đường kẻ ngang cao hơn.
Trong một vài trường hợp, tôi không nghi ngờ là quá trình của sự biến đổi sẽ bị
hạn chế trong một đường thế hệ duy nhất, và số lượng con cháu sẽ không phát triển
thêm; mặc dù khối lượng biến đổi lệch hướng có lẽ đã gia tăng trong các thế hệ
kế tiếp. Trường hợp này sẽ được biểu diễn trên sơ đồ, nếu chúng ta loại bỏ tất
cả các đường xuất phát từ (A), trừ những đường từ al tói aio. Ví dụ, theo cách
giống như thế, giống ngựa đua nước Anh và giống chó đánh hoi cũng của nước Anh
rõ ràng là đều tiếp tục phát triển đặc điểm chệch hướng một cách chậm chạp so với
loài bố mẹ ban đầu mà không hoặc là tạo ra bất kỳ nhánh hay giống mới nào.
Sau mười nghìn thế hệ, loài (A) được giả định đã sinh ra ba dạng,
a10,f10, và m10, những dạng mà đã phát triển sai khác trong đặc điểm trong suốt
các thế hệ kế tiếp và sẽ trở nên khác nhau lớn nhưng có lẽ sự khác nhau là
không đồng đều, và khác so với loài cha mẹ chung của chúng. Nếu chúng ta giả
thiết khối lượng thay đổi giữa mỗi dường kẻ nằm ngang trong sơ đồ của chúng ta
là quá nhỏ bé, ba dạng này có thể vẫn chỉ là các biến thể có đặc điểm nổi bật;
hay chúng nằm trong loại đầy nghi ngờ của tiểu loài; nhưng chúng ta chỉ phải giả
thiết có nhiều bước hơn hoặc khối lượng lớn hơn trong quá trình của sự biến đổi,
để chuyển ba dạng thức này thành ba loài có thể định nghĩa rành mạch: như vậy
sơ đồ này minh họa những bước mà qua đó những biến đổi nhỏ của các cá thể khác
biệt trở thành những điểm khác nhau lớn hơn của các loài phân biệt. Bằng cách
tiếp tục quá trình tương tự với số lượng các thế hệ nhiều hơn (như được miêu tả
trong sơ đồ một cách đơn giản và sơ lược), chúng ta có được tám loài, đánh dấu
bởi các chữ cái từ a14 đến mỉ 4, tất cả đều xuất phát từ (A). Chính vì thế tôi
khẳng định loài đã được nhân lên và lớp được hình thành.
Trong một lớp, có khả năng hơn một loài biến đổi. Trong sơ đồ,
tôi giả thiết rằng loài thứ hai (I), thông qua các bước tương tự, sau mười
nghìn thế hệ, đã cho ra hoặc là hai biến thể nổi bật (w10 và zlơ) hoặc hai
loài, theo như khối lượng của sự thay đổi được giả định là bởi hiện khoảng cách
giữa hai dòng kẻ ngang. Sau mười bốn nghìn thế hệ, sáu loài, đánh dấu bằng các
chữ cái từ n14 tới z14, được giả thiết đã sinh ra trong mỗi lớp loài mà đã cực
kỳ khác biệt trong đặc điểm, sẽ có xu hướng sản sinh ra số lượng con cháu lớn
nhất; vì những loài này sẽ có cơ hội tốt nhất để chiếm giữ những nới mới trong
thế giới tự nhiên: do đó trong sơ đồ này, tôi đã lựa chọn loài cuối cùng (A),
và gần cuối cùng (I) vì chúng đã biến đổi lớn, đã tạo ra loài và biến thể mới.
Chín loài khác (được đánh dấu bởi các chữ cái hoa) của lớp gốc của chúng ta có
thể trong một giai đoạn dài tiếp tục đẻ ra những con cháu không thay đổi; và điều
này được thể hiện trên sơ đồ bằng những dòng kẻ đứt quãng không kéo dài quá lên
trên từ chỗ trống.
Nhưng trong suốt quá trình biến đổi, được miêu tả trong sơ đồ,
một nguyên lý khác, có tên là nguyên lý của sự tuyệt chủng, sẽ có vài trò nhất
định. Như trong những nước có nhiều cá thể, sự lựa chọn của tự nhiên nhất định ảnh
hưởng tới những dạng thức được lựa chọn có lợi thế hơn so với các dạng khác
trong cuộc đấu tranh sinh tồn, sẽ có một xu hướng liên tục trong những con cháu
được cải thiện của một loài bất kỳ thay thế và xóa sổ trong mỗi giai đoạn kế tiếp
những con trước đó và bố mẹ gốc của chúng. Bời vì chúng ta nên nhớ rằng sự cạnh
tranh thường khốc liệt nhất giữa những dạng mà có mối quan hệ gần gũi nhất
trong thói quen, thể trạng và cấu trúc. Vì thế, tất cả những dạng trung gian nằm
giữa giai đoạn đầu và giai đoạn cuối, tức là nằm giữa mức độ cải thiện nhiều và
ít của một loài, cũng như bản thân loài cha mẹ gốc, nói chung là có xu hướng bị
tuyệt chủng. Như vật có lẽ là nó sẽ cùng với nhiều dòng cùng họ nhưng khác chi
sẽ bị đánh bại bởi những dòng con cháu sau này và được cải thiện. Tuy nhiên nếu
đứa con biến đổi của một loài lọt vào một nước khác biệt, hay trờ nên thích
nghi nhanh chóng với điều kiện sống mới, mà tại đó loài con và bố mẹ không phải
cạnh tranh với nhau, thì cả hai loài sẽ cùng tồn tại.
Nếu sơ đồ của chúng ta giả thiết thể hiện một khối lượng biến
đổi đáng kể, loài (A) và tất cả các biến thể trước đó sẽ tuyệt chủng, bị thay
thế bởi tám loài mới (từ a14 tới m14), và (I) sẽ bị thay thế bởi sáu loài mới
(từ n14 tới z14).
Nhưng chúng ta có thể còn đi xa hơn nữa. Loài gốc trong lớp của
chúng ta được giả thiết là giống nhau nhưng với mức giống khác nhau, nhự là hay
xảy ra trong tự nhiên; loài (A) có quan hệ gần gũi với (B), (C), và (D) hơn so
với các loài khác. Hai loài (A) và (C) được cho là rất phổ biến và trải rộng khắp
khiến cho chúng ban đầu phải có lợi thế hơn đối với hầu hết các loài trong lớp
đó. Con cháu biến đổi của chúng, mười bốn qua mười bốn nghìn thế hệ, sẽ có lẽ
đã thừa hưởng một số lợi thế: chúng cũng được biến đổi và cải thiện theo một
cách khác biệt tại mồi giai đoạn kế tiếp, để cho trở nên thích nghi với nhiều với
nhiều noi liên quan trong môi trường tự nhiên nước của chúng. Vì thế tôi cảm thấy
rất có khả năng là chúng chiếm lấy vị tri và như vậy sẽ xóa sổ không chỉ loài
cha mẹ (A) và (1) của chúng mà còn úoa sổ cả một số loài gốc có quan hệ khá gần
gũi với loài bố mẹ của chúng. Rất ít loài gốc sẽ sinh con cái cho đến thế hệ thứ
mười bốn nghìn. Chúng ta có thể giả định rằng chỉ một (F), trong số hai loài mà
có quan hệ kém gần gũi nhất với chín loài gốc khác, đã sinh con đẻ cái cho đến
giai đoạn muộn sau này.
Loài mới trong sơ đồ của chúng ta bắt nguồn từ mười một loài
bản địa bây giờ sẽ là số mười lăm. Do xu hướng phát triển lệch của sự lựa chọn
tự nhiên, khối lượng khác biệt trong đặc điểm giữa loài a14 và z14 sẽ lớn hơn
nhiều so với giữa những loài khác nhau nhất trong mười một loài nguyên gốc. Hơn
nữa, các loài mới sẽ là họ hàng của nhau theo một cách khác biệt lớn. Trong số
tám con cháu bắt nguồn từ (A), ba biến thể được đánh dấu là a14, q14 và p14 sẽ
có mối quan hệ khá gần nhau do nằm trên nhánh aio, b!4 và f14, bắt đầu chệch hướng
từ ứj, sẽ trong một mức độ nhất định khác so với ba loài đặt tên đầu tiên. Cuối
cùng a!4, H4, và m14, gần như có liên quan với nhau nhưng bắt đầu chệch hướng từ
giai đoạn khởi đầu của quá trình biến đổi, sẽ khác biệt lớn so với năm loài
khác, và có thể tạo nên một tiểu lớp hay thậm chí là một lớp riêng biệt.
Sáu con cháu từ (I) sẽ tạo thành hai tiểu lớp hay thậm chí
hai lớp. Nhưng do (I) khác biệt lớn so với (A), đứng gần ở điểm cực của lớp
nguyên gốc, sáu con cháu của (I), nhờ có sự di truyền, khác biệt lớn so với tám
con cháu từ (A); hai nhóm này được giả thiết là tiếp tục phát triển theo hai
chiều hướng khác nhau. Những loài trung gian, cũng (hết sức đáng lưu tâm), mà nối
loài gốc (A) và loài gốc (I), đều bị tuyệt chủng ngoài trừ (F), và không để lại
con cháu nào. Do đó, sáu loài mới bắt nguồn từ (I), và tám bắt nguồn từ (A), sẽ
phải được xếp là lớp riêng biệt hoặc thậm chí là tiểu gia đình riêng rẽ.
Nhưng tôi tin là hai lớp hoặc nhiều hơn nữa được sinh ra bởi
loài gốc, với sự biến đổi, từ hai loài hoặc nhiều hơn của cùng một lớp. Và hai
loài bố mẹ hoặc nhiều hơn nữa được giả định bắt nguồn từ một loài của một lớp
trước. Trong sơ đồ của chúng ta, nó được biểu hiện bởi các đường đứt gãy, bên
dưới các chừ cái in hoa, tiến tới trong tiểu nhánh đi xuống một điểm duy nhất;
điểm này đại diện cho một loài duy nhất, loài cha mẹ giả định của một vài tiểu
lớp và lớp của chúng ta.
Chúng cũng nên suy nghĩ một chút về đặc điểm của loài mới
(F14), loài mà không được giả định đa dạng nhiều trong đặc điểm, nhưng vẫn giữ
dạng thức của (F); hoặc là không thay đổi hoặc thay đổi rất ít. Trong trường hợp
này, mối quan hệ gần gũi của nó với mười bốn loài mới khác sẽ gây tò mò và lằng
nhàng. Do bẳt nguồn từ một dạng đứng giữa loài (A) và (I), bây giờ lại được giả
định là tuyệt chủng và chưa được biết tới, trong một mức độ nào đó, nó sẽ có đặc
điểm trung gian giữa hai nhóm xuất phát từ những loài này. Song do hai nhóm này
tiếp tục phát triển xa nhau trong đặc điểm từ kiểu của loài bố mẹ, loài mới
(F14) sẽ không trực tiếp là loài trung gian giữa chúng, mà là giữa loại của hai
nhóm; và mọi nhà tự nhiên học đều có thể nghĩ ra những trường hợp như vậy ở
trong đầu. Trong sơ đồ, mỗi đường kẻ ngang được giả định cho đến nay là thể hiện
một nghìn thế hệ, nhưng mỗi cái có thể tượng trưng cho hàng triệu hoặc hàng
trăm triệu thế hệ và tương tự như thế sự lựa chọn của các địa tầng liên tiếp của
vỏ trái đất bao gồm cả tàn tích của loài bị tuyệt chủng. Khi chúng ta tới
chương Địa chất, sẽ phải nhắc lại chủ đề này, và tôi nghĩ chúng ta lúc đó sẽ thấy
sơ đồ này làm sáng tỏ mối quan hệ gần gũi của những loài tuyệt chủng, cho dù
thông thường thuộc về cùng một nhóm, hay gia đình, hay lớp với những loài hiện
đang tồn tại, thường, trong một mức độ nào đó, là trung gian về tính cách giữa
các nhóm đang tồn tại; và chúng ta có thể hiểu được thực tế này, bởi vì loài bị
tuyệt chủng đã sống ở thời đại xa xưa khi nhánh của loài gốc phát triển chệch
hướng ít.
Tôi không thấy lý do để hạn chế quá trình biến đổi
như bây giờ được giải thích trong sự hình thành chỉ một loài.
Nếu, trong sơ đồ, chúng ta giả thiết số lượng sự thay đổi được biểu hiện bàng mỗi
nhóm kế tiếp của các đường kẻ chấm tỏa ra là rất lớn, các dạng đánh dấu bởi a!4
tới p14, dạng dánh dấu bởi bỉ4 tới f14, và dạng đánh dấu bởi a14 tới m14 sẽ tạo
thành ba lớp rất riêng biệt. Chúng ta cũng sẽ có hai lớp rất riêng biệt từ loài
(I), và như hai lớp sau này đều từ sự chệch hướng liên tục của đặc điểm và từ sự
di truyền từ một loài cha mẹ khác biệt, sẽ có khác biệt so với ba lớp bắt nguồn
từ (A), hai nhóm nhỏ của các lớp sẽ tạo thành hai gia đình khác biệt, thậm chí
hai hệ, theo như khối lượng biến đổi chệch hướng được giả định thể hiện trên sơ
đồ. Và hai gia đình, hay thế hệ mới sẽ có nguồn gốc từ hai loài của lớp đầu
tiên; và hai loài được giả định bắt nguồn từ một loài của một lớp cổ xưa hơn và
vẫn chưa được biết tới.
Chúng ta đã biết rằng trong mỗi nước, chính loài thuộc lớp lớn
rất hay cho nhiều biến thể hay loài mới hơn. Thực sự điều này chắc đã được
trông đợi: vì sự lựa chọn tự nhiên tác động thông qua một dạng có lợi thế so với
các dạng khác trong cuộc chiến sinh tồn, nó chủ yếu tác động tới những loài mà
đã có lợi thế và độ lớn của bất kỳ nhóm này thể hiện loài của nó đã được di
truyền lại một số lợi thế từ tổ tiên chung. Chính vì thế, cuộc chiến để sản
sinh ra con cháu mới và biến đổi sẽ chủ yếu là giữa những nhóm lớn đang cố gia
tăng số lượng của chúng. Một nhóm lớn sẽ dần dần chậm chạp đánh bại nhóm lớn
khác, giảm số lượng của nó và do đó giảm đi cơ hội biến đổi và cải
thiện tốt hơn nữa của nhóm đó. Trong cùng một nhóm lớn, những
tiểu nhóm về sau và thích nghi tốt, nhờ vào sự tỏa rộng ra và chiếm lấy nhiều
nơi cư ngụ mới trong môi trường tự nhiên sẽ liên tục có xu hướng thay thế và
tiêu diệt những tiểu nhóm trước đó và kém cải thiện hơn. Những nhóm nhỏ, manh
mún và tiểu nhóm cuối cùng sẽ có xu hướng biến mất. Nhìn về tương lai chúng ta
có thể dự đoán những nhóm của các cá thể hữu cơ mà hiện tại là rộng lớn và phát
triển mạnh mẽ, và ít bị xé nhỏ nhất thì chúng sẽ ít có khả năng bị tuyệt chủng
nhất và sẽ trong một thời gian dài tiếp tục nhân lên về mặt số lượng. Nhưng
nhóm nào rốt cuộc sẽ thắng thế, không một người nào có thể đoán trước được vì
chúng ta biết rõ ràng rất nhiều nhóm trước đây phát triển vô cùng mạnh mẽ nhưng
bây giờ đã bị tuyệt chủng. Nhìn xa hơn nữa về tương lai, chúng ta có thể tiên
liệu là do sự tăng trưởng liên tục và đều đặn của các nhóm hơn, một số lượng lớn
các nhóm nhỏ hơn sẽ bị tuyệt chủng hoàn toàn và không để lại bất cứ một con
cháu biến đổi nào; và kết quả là những nhóm loài đó tại bất kỳ giai đoạn nào rất
ít trong số chúng sẽ đẻ ra con cháu trong tương lai. Tôi sẽ quay lại chủ đề này
trong chương về Sự phân loại. Nhưng tôi xin nói thêm rằng trên quan điểm về rất
ít các loài cổ đại hơn sinh sản con cháu và trên quan điểm tất cả các con cháu
của cùng loài tạo thành một lớp, chúng ta có thể hiểu như thế nào mà chỉ tồn tại
rất ít trong mỗi nhánh chính của các vương quốc động thực vật. Mặc dù rất ít
loài cổ đại bây giờ có thể có con cháu đang sống và biến đổi, song tại giai đoạn
địa chất xa nhất, trái đất đã có thể được bao phủ bởi rất nhiều loài của nhiều
lớp, nhóm hay gia đình như hiện nay.
Tóm tắt chương - Nếu theo dòng thời gian và trong điều kiện sổng
biến đổi, tất cả các cơ thể sống biến đổi vài phần trong tổ chức của chúng; nhờ
vào sức manh tăng của cấp số nhân của mỗi loài, tại tuổi, mùa hay năm nào đó, một
cuộc cạnh tranh sinh tồn khốc liệt, và điều này chắc chắn cũng không có gì phải
bàn cãi; và xét về tính cực kỳ phức tạp của mối quan hệ giữa các cá thể sống với
nhau và với điều kiện sống, dẫn tới tính đa dạng vô cùng trong cấu trúc, thể trạng
và tính cách có lợi cho chúng, tôi nghĩ nó sẽ là một thực tế vô cùng đáng kinh
ngạc nếu không có sự thay đổi nào hữu ích cho bản thân cá thể sống xuất hiện giống
như cách mà nhiều biến đổi hữu ích xuất hiện đối với loài người. Nhưng nếu biến
đổi có lợi cho bẩt kỳ một dạng sống nào thì chắc chắn các cá thể đó sẽ được duy
trì trong cuộc đấu tranh sinh tồn; và theo như nguyên lý di truyền chúng sẽ có
xu hưởng đẻ ra những đứa con có đặc điểm, lợi thế tương tự. Nguyên lý của sự
Duy trì, mà tôi gọi là Sự lựa chọn của Tự nhiên để cho ngắn gọn. Sự lựa chọn của
tự nhiên, trên nguyên lý số lượng được di truyền tại giai đoạn tương ứng, có thể
chỉnh đổi trứng, hạt giống và đứa con dễ dàng như chỉnh sửa cá thể trưởng
thành. Trong số nhiều động vật, sự lựa chọn giống sẽ hỗ trợ sự lựa chọn thông
thường, bằng việc đảm bảo rằng đối với các con đực khỏe và thích nghi tốt nhất
thì sẽ cho ra nhiều con cái nhất. Sự lựa chọn giống cũng sẽ chỉ di truyền lại
các đặc tính có lợi cho mình con đực thôi.
Liệu sự lựa chọn của tự nhiên có thực sự phát huy ảnh hưởng
trong tự nhiên hay không, biến đổi và làm thích nghi nhiều dạng thức sống với
điều kiện môi trường xung quanh phải được xem xét theo chiều hướng chung và sự
cân bằng của các bằng chứng sẽ được đưa ra ở chương tiếp sau. Nhưng chúng ta
cũng biết sự lựa chọn của tự nhiên gây ra tuyệt chủng như thế nào; và sự tuyệt
chủng lớn như thế nào trong lịch sử thế giới đã được địa chất học làm sáng tỏ.
Sự lựa chọn của tự nhiên cũng dẫn đến sự chệch hướng của đặc điểm bởi vì càng
nhiều cơ thể sống có thể tồn tài trên cùng một khu vực thì cấu trúc, thói quen
và thể trạng của chúng càng khác nhau. Chúng ta có thể thấy bằng chứng ở trong
những loài cư ngụ trên một mảnh đất nhỏ hay trong sản phẩm tự nhiên hóa. Vì thế
trong suốt quá trình biến đổi các con cháu của bất cứ một loài nào, trong suốt
cuộc đấu tranh không ngừng nghỉ để phát triển số lượng giữa tất cả các thực thể
sống, các con cháu này càng trở nên đa dạng, thì chúng càng có nhiều cơ hội chiến
thắng trong cuộc chiến giành sự sống. Những khác biệt nhỏ của biến thể riêng biệt
trong cùng loài sẽ liên tục có xu hướng tăng lên cho đến khi những khác biệt
này có độ lớn bằng với các khác biệt giữa loài thuộc cùng lớp.
Chúng ta đã biết là chính các loài thông thường, xuất hiện ở
nhiều nơi, có tầm hoạt động rộng lớn, thuộc về những lớp lớn biến đổi nhiều nhất;
và những loài này sẽ có xu hướng di truyền lại cho con cháu của chúng những đặc
điểm nổi trội giúp đã giúp chúng trở thành loài thống trị và do đó cũng giúp
con cháu trở thành loài nổi trội nhất trong nước bản địa của chúng. Như tôi đã
nhận xét sự lựa chọn của tự nhiên cũng dẫn đến sự chệch hướng trong đặc điểm và
sự tuyệt chủng của nhiều loài không được cải thiện hay cải thiện ít và loài
trung gian. Dựa trên các nguyên lý này, tôi tin rằng tính chất của mối quan hệ
gần gũi của tất cả các cá thê co thể được giải thích. Nó thực sự là một điều
tuyệt vời - sự tuyệt vời mà chúng ta thường hay không nhận ra do tính quen thuộc
- rằng tất cả động vật và thực vật trong suốt lịch sử và trên khắp mọi nơi có mối
quan hệ với nhau trong nhóm nằm trong nhóm, theo cách mà chúng ta ở mọi nơi
trông thấy - tức là biến thể của cùng loài có quan hệ gần gũi với nhau nhất,
các loài thuộc về một lớp quan hệ kém gần gũi hơn và mối quan hệ giữa chúng
không đồng đều, tạo thành các phân đoạn và tiểu lớp, các loài thuộc các lớp
riêng biệt lại càng ít có quan hệ và các loài quan hệ với nhau trong mức độ
khác nhau tạo thành tiểu gia đình, gia đình, hệ, tiểu lớp và lớp. Những nhóm phụ
trong bất cứ lớp nào không thể được xếp vào một tập thể duy nhất, mà có vẻ nên
là những cụm xung quanh một điểm, và những nhóm khác xung quanh điểm khác, và cứ
như thế trong một chu trình không có điểm dừng. Nếu dựa vào quan điểm mỗi loài
được tạo ra một cách độc lập so với nhau, tôi không tìm ra được bất cứ một sự
giải thích nào cho việc phân loại các cá thể sống; nhưng với tất cả những gì mà
tôi hiểu thì sự phân loại có thể được giải thích dựa trên sự di truyền và ảnh
hưởng phức tạp của sự lựa chọn tự nhiên, gây nên sự tuyệt chủng và sự chệch hướng
của đặc điểm, như chúng ta đã thấy là nó được minh họa trên sơ đồ.
Mối quan hệ gần gũi giữa các cá thể thuộc cùng một lớp đôi
khi có thể được biểu diễn bàng hình ảnh của một cành to. Tôi cho là sự ví von
này nói lên phần lớn sự thật. Cành non xanh có thể đại diện cho loài và những
cành non mà được sinh ra từ năm trước có thể đại diện cho chuỗi liên tiếp của
các loài bị tuyệt chủng. Tại mỗi giai đoạn của sự tăng trưởng, tất cả các cành
non đang phát triển đều cố gắng vươn dài ra từ mọi phía, và vượt trội hơn rồi
tiêu diệt các cành con xung quanh tương tự như cách mà loài và nhóm loài cổ chế
ngự các loài khác trong cuộc chiến vĩ đại giành lẩy sự sổng. Các phiến lá dài
được chia thành nhiều nhánh lớn, và nhánh này thành những nhánh ngày càng bé
hơn dã từng, khi cây còn bé, là cành non. Mối quan hệ giữa những chồi trước đó
và chồi hiện tại bằng cách phân nhánh có thể đại diện tốt cho sự phân loại của
tất cả các loài còn tồn tại và đã tuyệt chủng thành nhóm thuộc nhóm. Trong số rất
nhiều nhánh con mà phát triển mạnh mẽ khi cây chỉ là các bụi nhỏ, chỉ có hai hoặc
ba nhánh là phát triển thành các nhánh lớn, tồn tại và chứa đựng tất cả các
nhánh khác; do đó với những loài sống qua các giai đoạn địa chất dài, rất ít hiện
giờ có con cháu đang tồn tại và biến đổi. Từ sự phát triển đầu tiên của cây,
nhiều phiến lá và cành bị thối rữa, rơi rụng; và những nhánh nhiều loại cỡ bị rụng
này có thể đại diện cho toàn bộ nhóm, gia đình và lớp mà hiện giờ không hề có đại
diện nào, chúng ta chỉ biết đến chúng nhờ vào các di tích hóa thạch. Như chúng
ta có thể nhìn thấy ở đâu đó một nhánh cây khẳng khiu lan rộng mọc từ một chạc
ba nam dưới thấp ở cây, và nó may mắn gặp điều kiện sống thuận lợi và vẫn còn tồn
tại trên đỉnh, tương tự như thế, chúng ta đôi khi nhìn thấy các con vật như
Omithorhychus và Lepidosiren, trong một mức độ nhỏ liên kết hai nhánh lớn của sự
sống hàng mối quan hệ gần gũi của nó, cái mà chắc chắn đã tránh được sự cạnh
tranh nghiệt ngã nhờ sống ở nơi được bảo vệ. Do các chồi non phát triển giúp
các chồi non mới phát triển theo, và những chồi non này, nếu mạnh khỏe vươn ra
từ mọi phía và vượt trội hơn các nhánh yếu hơn, và sau một thế hệ, tôi tin nó
đã cùng với Cây của Sự sống vĩ đại, cái mà lấp vỏ trái đất với những nhánh chết
và bị gãy của nó và bao phủ bề mặt với sự tỏa nhánh và các nhánh cây tuyệt đẹp.
CHƯƠNG V
những quy luật của sự biến đổi
Ảnh hưởng của điều kiện sống bên ngoài - Sử dụng và không sử
dụng; cộng với sự lựa chọn của tự nhiên; cơ cấu của đàn chim và của tầm nhìn -
Sự thích nghi với khí hậu - Mối tương quan của sự tăng trưởng - Sự bù trừ và điều
kiện tăng trưởng - Sự tương quan giả - những cấu trúc biến đổi được tổ chức một
cách chậm chạp, đơn giản và phức tạp - Những phần được phát triển bất bình thường
rất hay biến đổi: những đặc điểm cụ thể biến đổi nhiều hơn so với đặc điểm
chung của loài: đặc điểm giới tính thứ hai biến đổi - Những loài thuộc cùng một
lớp biến đổi theo cách tương tự nhau - Sự quay trở lại các đặc điểm đã mất đi từ
xa xưa - Tổng kết
Cho đến nay, tôi đã có lần nói như thể các biến đổi -rất
chung và đa dạng trong tất cả các cá thể sống trong điều kiện thuần hóa, và ở một
mức độ thấp hơn trong những cá thể sống trong tự nhiên - là nhờ vào sự tình cờ.
Tất nhiên nói như vậy là hoàn toàn sai, nhưng nó có tác dụng cho thấy sự kém hiểu
biết của chúng ta về nguyên nhân gây ra từng biến đổi cụ thể. Một số nhà nghiên
cứu tin nó là chức năng của hệ thống sinh sản tạo ra các khác biệt cá thể, hay
những sai khác rất nhỏ trong cấu trúc, giống như sinh ra đứa con giống cha mẹ.
Nhưng do tính biến đổi của các cây trồng vật nuôi trong điều kiện thuần hóa
cũng như tần suất xuất hiện của các điểm khác thường lớn hơn nhiều so với trong
tự nhiên đã khiến tôi tin những sai khác của cấu trúc theo một cách nào đó là
do điều kiện sống của môi trường xung quanh mà loài cha mẹ và tổ tiên xa xưa của
chủng đã tồn tại ở đó suốt vài thế hệ. Tôi đã từng nhận xét ở chương đầu tiên -
chỉ một cuốn catalo dày các sự thực mà không thể đưa ra được ở đây là cần thiết
để chứng minh tính xác thực của lời nhận xét - rằng hệ thống sinh sản rất dễ bị
ảnh hưởng bởi sự thay đổi điều kiện sống của môi trường xung quanh; và tôi cho
rằng điều kiện thay đổi hay linh hoạt của đứa con là do hệ thống này bị xáo trộn
chức năng trong loài bố mẹ. Các tác nhân giống đực và giống cái có vẻ như bị ảnh
hưởng trước khi sự kết hợp tạo ra một cá thể sống mới. Trong trường hợp các cây
"thể thao", chỉ chồi non, mà trong điều kiện ban đầu của nó không
khác biệt mấy so với noãn, bị ảnh hưởng. Nhưng tại sao, bởi vì hệ thống sinh sản
bị xáo trộn, bộ phận này hay bộ phận kia lại thay đổi ít hoặc thay đổi nhiều
thì chúng ta hoàn toàn không hiểu. Tuy thế, ở đâu đó chúng ta có thể lờ mờ hiểu,và
chúng ta có thể cảm thấy chắc chắn rằng phải có nguyên nhân nào đấy gây ra mồi
sự sai khác của cấu trúc, cho dù là nhỏ.
Độ lớn của ảnh hưởng trực tiếp của khí hậu, thức ăn... lên bất
kỳ cá thể sống nào gây ra nhiều tranh cãi. Án tượng của tôi là ảnh hưởng dạng
này, trong trường hợp động vật, là cực kỳ nhỏ, và có lẽ lớn hơn một chút trong
trường hợp thực vật. ít nhất chúng ta có thể kết luận chính xác những ảnh hưởng
kiểu này không thể tạo ra nhiều sự đồng thích nghi kinh ngạc và phức tạp của cấu
trục giữa một cơ thể sống này với cơ thể sống khác, thứ mà chúng ta nhìn thấy ở
khắp nơi trong thế giới tự nhiên. Một số ảnh hưởng nhỏ có thể coi là do khí hậu
hoặc thức ăn... gây ra. Chính vì thế ông E. Forbes nói một cách tự tin là các
loài vỏ sò sống ở cực nam và trong vùng nước nông thì thường có màu sáng hơn những
con cùng loài sống xa về phía bắc và trong vùng nước sâu. Ông Gould tin các con
chim thuộc cùng một loài có màu sắc sáng sủa trong vùng điều kiện môi trường sống
nhiều ánh mặt trời hơn là những con sống trên đảo hay ven bờ biển. Tương tự như
thế đối với loài côn trùng, ông Wollasston bị thuyết phục điều kiện sống gần biển
ảnh hưởng tới màu của chúng. Ông Moquin-Tandon đưa ra một danh sách các cây khi
trồng gần bờ biển có lá dày hơn so với cây cùng loại trồng ở nơi khác. Tôi có
thể liệt kê ra các trường hợp tương tự khác.
Hiện tượng các biến thể của một loài, khi chúng lan ra tới
vùng sinh sống của các loài khác, thường thu được, ở một mức độ nhỏ thôi, những
đặc điểm của loài bản địa, phù hợp với quan điểm của chúng ta là các loài của tất
cả mọi thể loại chỉ là các biến thể nổi bật và thường xuyên. Do đó, loài thân
sò mà chỉ sống ở biển nhiệt đới nước nông thường có màu sáng hơn những con sống
ở vùng biển lạnh nước sâu. Những con chim sổng trên lục địa, theo như ông
Gould, sáng màu hơn những con sống ở đảo. Những con côn trùng tồn tại gần bờ biển,
như mọi nhà sưu tập đều biết, thường có màu xám đồng. Những cây chỉ sống trên
vùng bờ biển rất hay có lá dày. Một người tin vào sự sáng tạo ra mỗi loài sẽ phải
nói rằng những con sò này, lấy làm ví dụ, đã được sáng tạo ra với màu sắc tươi
sáng trong vùng biển ấm; nhưng các con sò khác cùng loài trở nên tươi màu hơn bởi
sự biến đổi khi nó phát triển sang các vùng biển ấm hơn và nông hơn.
Khi một sự biến đổi dù ít có ích nhất đối với một thực thể sống,
chúng ta không thể nói mức độ ảnh hưởng tích tụ của sự lựa chọn tự nhiên và của
điều kiện môi trường sống từng cái là cụ thể là như thế nào. Chính vì thế, những
người thợ đóng móng ngựa hiểu rất rõ các con ngựa cùng loài có bộ lông dày và tốt
hơn khi chúng sống trong điều kiện thòi tiết khẳc nghiệt hơn; song ai có thể
nói trong điểm khác biệt như vậy bao nhiêu có thể là do các cá thể có bộ lông ấm
áp nhất gặp điều kiện sống thuận lợi và do đó được bảo tồn qua nhiều thế hệ, và
bao nhiêu là do ảnh hưởng của khí hậu khắc nghiệt? Dường như, khí hậu cũng có ảnh
hưởng nhất định tới bộ lông của loài động vật bốn chân của chúng ta.
Tôi có thể đưa ra các ví dụ cho thấy cùng một biến thể được
sinh ra trong các điều kiện sống khác nhau rõ ràng mà chúng ta cảm nhận được;
và mặt khác, các biến thể khác nhau được sinh ra từ cùng một loài trong cùng điều
kiện sống. Những thực tế như vậy chứng minh tính ảnh hưởng gián tiếp của điều
kiện sống. Một lần nữa, vô số các minh chứng có thể được đưa ra bởi các nhà tự
nhiên học về loài không thay đổi hoặc biến đổi mặc dù sống trong khí hậu hoàn
toàn trái ngược, Như vậy tôi có thể nói chắc là ảnh hưởng trực tiếp của điều kiện
sống là rất yếu. Nhưng khi xét về mặt gián tiếp, thì chúng lại đóng một vai trò
quan trọng trong việc ảnh hưởng tới hệ thống sinh đẻ, và do đó gây ra tính biến
đổi; sau đó sự lựa chọn của tự nhiên sẽ tích tụ tất cả các biến đổi có ích lại,
dù là nhỏ, cho đến khi chúng phát triển rõ ràng và đáng chú ý đối với chúng ta.
Ảnh hưởng của sự sử dụng và không sử dụng - Dựa trên những
thực tế đã được trình bày ở chưcmg đầu tiên, tôi nghĩ chúng ta khó có thể nghi
ngờ trong trường hợp động vật nuôi của chúng ta, một số bộ phận được sử dụng sẽ
khỏe và to ra, và một số bộ phận khác không được sử dụng sẽ teo đi; và những
thay đổi dạng này được di truyền lại. Trong thế giới tự nhiên hoang dã, chúng
ta không có chuẩn mực để so sánh, để dựa vào đó mà kết luận về ảnh hưởng lâu
dài của việc sử dụng và không sử dụng; bởi vì chúng ta không biết dạng thức bố
mẹ. Nhưng nhiều động vật có cấu trúc có thể được giải thích bằng hiệu ứng của
việc không sử dụng chúng. Như giáo sư Owen đã nhận định, không có điều kỳ lạ
nào trong tự nhiên hơn là chim không biết bay; thế mà vẫn có vài con như thế. Một
giống vịt ở vùng Nam Mỹ chỉ có thể vỗ cánh trên mặt nước, và cánh của nó trong
điều kiện tương tự như cánh của giống vịt nuôi Aylesbury. Do những giống chim
to sống trên mặt đất ít bay trừ khi chạy trốn mối nguy hiểm, tôi tin rằng việc
tình trạng hầu như không cánh của vài con chim, hiện đang sống và đã sống trên
các đảo ở ngoài khơi xa, không bị động vật săn mồi nào đe dọa, là gây ra bởi việc
không sử dụng. Loài chim ostrict đã sống trên các lục địa và gặp phải những mối
hiểm nguy, để tránh các hiểm họa đó thì bay không phải là phương pháp hay,
chúng tự vệ bằng cách đánh trả nó để có thể bảo vệ mình trước kẻ tấn công cũng
như bất cứ động vật bốn chân nào nhỏ hơn. Chúng ta có thể tường tượng tổ tiên
xa xưa của loài ostrict có thói quen giống như của con chim otit, và rằng do sự
lựa chọn của tự nhiên tăng kích cỡ và trọng lượng của cơ thể nó qua những thế hệ
kế tiếp nhau, chân của chúng ngày càng được sử dụng nhiều và cánh ngày càng ít
đi cho đến khi chúng không thể bay được.
Ông Kirby đã nhận xét (và tôi đã quan sát thấy được điều giống
như thế) tụ cốt cổ chân trước của nhiều loài bọ cánh ứng ăn chất thải thường
hay bị gãy; ông đã kiểm tra mười bảy loài trong bộ sưu tập của bản thân và
không con nào có dấu vết sót lại. Đối với loài Onites apelles, tụ cốt chân rất
hay bị gãy đến mức mà người ta miêu tả chúng là không có xương. Trong một số lớp
thì chúng có chỗ xương đó nhưng trong tình trạng rất sơ khai. Còn loài Ateuchus
hay loài bọ thần thánh của người Ai cập cổ đại, chúng hoàn toàn thiếu. Chúng ta
không có đủ lý do để tin sự biến mất đó là do di truyền và tôi nên giải thích sự
biến mất hoàn toàn của tụ cốt cổ chân trước ở loài Ateuchus, và tình trạng phát
triển sơ khai của xương đó trong một số lớp khác bằng hiệu ứng lâu dài liên tục
của việc không sử dụng, kể từ thời tổ tiên nó. Bời vì tụ cốt cổ chân hầu như
không lúc nào xuất hiện ở loài bọ cánh cứng ăn chất thải, chúng chắc phải đã mất
trong giai đoạn đầu cuộc sống vì không được loài côn trùng này sử dụng nhiều.
Trong một số trường hợp chúng ta có thể dễ dàng cho rằng sự
biến đổi của cấu trúc là do không sử dụng, song thực ra nó lại hoàn toàn là do
sự lựa chọn của tự nhiên. Ông Wollaston đã phát hiện ra một thực tế kỳ lạ là
200 loài bọ cánh cứng trong số 500 loài sống trên đảo Madeira hiện tại thiếu
cánh và chúng không thể bay; và trong hai mươi chín lớp đặc hữu, không ít hơn
hai mươi ba lớp có tất cả các loài trong tình trạng tương tự! Một số hiện tượng,
chẳng hạn như những con bọ cánh cứng ở nhiều nơi trên thể giới thường bị thổi
ra biển và chết; và những con bọ ở quần đảo Madeira, như ông Wollaston quan
sát, vẫn chưa được biết tới nhiều cho đến khi gió ngừng thổi và mặt trời chiếu
sáng; rằng tỷ lệ bọ cánh không cánh lớn hơn ở khu vực mờ Dezertas hơn là ở
chính tại Medeira; và nhất là thực tế lạ lùng mà ông Wollaston khẳng định rất
chắc chắn, về sự vắng mặt hoàn toàn những nhóm lớn nhất định của loài bọ, mà ở
đâu đó rất đông đúc, và những nhóm có thói quen trong cuộc sống rất cần thiết
phải bay. Những điều này đã khiến tôi tin rằng tình trạng không cánh của rất
nhiều con bọ ở quần đảo Madeira là do tác động của sự lựa chọn tự nhiên, nhưng
cộng với cả việc không sừ dụng. Qua hàng ngàn thế hệ kế tiếp nhau, mỗi cá thể bọ
mà ít bay nhất, hoặc là do cánh của chúng chưa phát triển hoàn thiện hoặc là do
lười nhác, sẽ có cơ hội tồn tại tốt nhất vì không bị thổi ra ngoài biển; mặt
khác, những con bọ hay bay nhất sẽ thường bị thổi ra biển nhất và do đó bị tiêu
diệt.
Những con côn trùng trên đảo Madeira, không phải là loài tìm
kiếm thức ăn trên mặt đất, giống như loài Coleoptera và Lepidoptera ăn hoa, phải
sử dụng cánh của chúng để lấy được thức ăn, cánh của chúng không hề bị mất đi
mà thậm chí còn to ra. Điều này hoàn toàn phù hợp với tác động của sự lựa chọn
tự nhiên. Bởi vì khi một con côn trùng mới đến đảo đầu tiên, xu hướng của sự lựa
chọn của tự nhiên làm teo đi hay rộng ra cánh của nó sẽ phụ thuộc vào số lượng
nào đông hơn giữa các cá thể tồn tại trong cuộc chiến đấu với gió và các cá thể
từ bỏ hoặc ít khi bay. Giống như trong một tai nạn đắm tàu, những người bơi giỏi
thì có thể có cơ hội sống sót do bơi được xa hơn nhưng những nguời bơi kém lại
cũng có thể có lợi khi lựa ciiọn ở lại cùng con tàu đắm.
Mắt của loài chuột chũi và của những loài gậm nhấm đào đất
khác là rất bé, và trong một sổ trường hợp bị che lấp hoàn toàn bởi da mặt và
lông. Tình trạng của đôi mắt này có thể là do lâu ngày không sử dụng chúng,
nhưng có lẽ còn được trợ giúp cả bởi sự lựa chọn của tự nhiên. Tại vùngNam Mỹ,
một loài gặm nhấm đào đất, loài tuco-tuco, hay Ctenomys, thời gian chúng ở dưới
lòng đất thậm chí còn miều hơn loài chuột chũi. Tôi đã nghe một người Tây Ban
Nha, người thường bắt được chúng, nói chắc như đinh đóng cột là chúng thường bị
mù; một con tôi bắt sống được nó rõ ràng là đang trong tình trạng đó, khi rạch
mắt nó tôi fhát hiện ra nguyên nhân là do chứng viêm màng nháy mảt. Do chứng
viêm mắt thường gây thương tổn cho loài này, và do mắt không phải là thứ không
thể thiếu đối vật con vật hay ở dưới đất, việc mắt bé đi cùng với mí mắt dính
vào nhau và lông mọc che lấp mắt có thể trong trường hợp này lại là một lợi thế;
và nếu là như vậy thì sự lựa chọn của tự nhiên liên tục trợ giúp ảnh hưởng của
việc không sử dụng.
Mọi người đều biết rằng một vài con vật, thuộc về các lớp
khác nhau, sống trong các hang động vùng Styria và Kentucky, bị mù. Trong một số
con cua thì cuống mắt vẫn còn nhưng con mắt thì đã biến mất; khung đồng tử vẫn
còn nhưng đồng tử thì không thấy. Vì chúng ta khó tưởng tượng rằng con mắt, mặc
dù ít dùng, lại gây hại cho những con vật sống trong bóng tối, tôi cho rằng sự
biến mất hoàn toàn đó là do không sử dụng. Một trong những loài động vật mù,
loài chuột hang, con mắt rất to, và giáo sư Silliman nghĩ là nó đã lấy lại đôi
chút khả năng nhìn, sau một thời gian sống trong ánh sáng. Cùng tương tự theo
cách như vậy mà cánh của những con côn trùng trên đảo Madeira phát triển to ra,
và cánh của những con khác lại teo đi bởi sự lựa chọn của tự nhiên cộng với sự
gipp đỡ của hiệu ứng không sử dụng. Trong trường hợp củi loài chuột hang, sự lựa
chọn của tự nhiên dường như để cạnh tranh với sự mất ánh sáng và tăng kích cỡ mắt;
trái lại đối với tất cả các loài khác sống trong hang, sự không sỉ dụng là
nguyên nhân duy nhất gây ra tình trạng mù mắt.
Chúng ta khó lòng tưởng tượng ra được điều kiện sống giống
nhau hơn là giữa các hang núi đá vôi trong một khí hậu tương tự, để mà theo
quan niệm là các bài được tạo ra một cách độc lập bởi vì các hang động đá vôi ở
châu Âu và ở nước Mỹ, chúng ta có thể trông đợi tính tương đồng trong cấu trúc
và mối quan hệ gần gũi, nhưng như ông Schiolte và những người khác đã nhận xét,
đây không phải là trường hợp đó và những con côn trùng sống trong hang ở hai lục
địa không quan hệ gần gũi với nhau như người ta đã từng dự đoán dựa vào bề
ngoài giống nhau của các cư dân khác sống ở Bắc Mỹ và châu âu. Dựa trên quan điểm
của tôi, chúng ta phải giả định rằng động vật của nước Mỹ, ban đầu nhìn thấy được,
qua nhiều thế hệ di cư từ thế giới bên ngoài tới ngày một sâu hơn vào vùng hang
động Kentucky cũng giống như động vật ở châu âu chuyển vào hang núi châu âu.
Chúng ta có một vài bằng chứng về sự chuyển đổi thói quen này, như ông Schiodte
đã nhận xét "các con vật không khác lạ lắm, chuẩn bị sự chuyển đổi từ sống
ở nơi sáng sang nơi tối. Tiếp đến theo những con được cấu tạo sống ở lúc chạng
vạng tối; và cuối cùng là những con sống hoàn toàn trong bóng tối". Cho đến
khi một động vật, qua vô số các thế hệ, đến được nơi sâu nhất, sự không sử dụng
đã ít nhiều phá hủy hoàn toàn đôi mắt của nó, và sự lựa chọn của tự nhiên thường
có ảnh hưởng thay đoi khác, chẳng hạn như tăng chiều dài của cần ăng ten hay
xúc tu, như là một sự bù đắp cho việc mù mắt. Bất chấp những biến đổi như vậy,
chúng ta có thể trông đợi vẫn tìm thấy trong các động vật sống trong hang ở nước
Mỹ, mối quan hệ gần gũi với các cư dân sống trên lục địa đó, và các con ở châu
âu với những cư dân sống trên lục địa già. Đây là trường hợp với một số động vật
sống trong hang của nước Mỹ, như tôi đã nghe từ giáo sư Dana; và một loài côn
trùng hang châu âu lại quan hệ rất gần gũi với những con ở nước lân cận. Chúng
ta rất khó có được lời giải thích thỏa đáng cho mối quan hệ gần gũi giữa những
động vật mù trong hang với các con vật khác sống ở hai lục địa nếu dựa trên
quan điểm tầm thường về sự sáng tạo động lậpc ủa các loài. Một vài cư dân sống
trong hang ở trên lục địa Mới và lục địa Cũ là họ hàng của nhau, chúng ta có thể
trông đợi từ mối quan hệ nổi bật của hầu hết các sản phẩm khác của chúng. Tôi
không hề cảm thấy ngạc nhiên một số động vật hang trông rất giống nhau, như ông
Agassiz đã nhận định về loài cá bị mù, loài Amblyopsis, và cũng giống như trường
hợp của loài Proteus mù liên quan tới loài bò sát ở châu âu. Tôi chỉ ngạc nhiên
là nhiều loài suy nhược sống ở thòi cổ đại đã không được bảo tồn mặc dù sự cạnh
tranh mà các con vật sống trong bóng tối gặp phải có lẽ là ít khốc liệt hơn.
Sự thích nghi với khí hậu - Thói quen có tính di truyền cùng
với cây, như trong giai đoạn trổ hoa, lượng mưa cần thiết để hạt giống nảy mầm,
trong thời gian ngủ... và chúng khiến tôi muốn nói vài lời về sự thích nghi với
khí hậu. Một điều hết sức bình thường là các loài thuộc cùng lớp sống trong nước
nhiệt đới và nước giá lạnh, và như tôi tin tất cả các loài đều bắt nguồn từ cha
mẹ chung duy nhất, nếu quan điểm này là đúng đắn, thì sự thích nghi với khí hậu
đã phải có ảnh hưởng trong suốt giai đoạn di truyền lâu dài liên tục. Mọi người
thường suy nghĩ rằng mỗi loài thích nghi với khí hậu của nơi nó sinh ra; loài từ
vùng hàn đới, thậm chí là ôn đới không thể tồn tại ở vùng nhiêu đới, hoặc ngược
lại. Nhiều cây mọng nước không thể sống trong vùng khí hậu ẩm thấp. Nhưng mức độ
thích nghi của loài với khí hậu mà chúng sống trong đó đã bị nói quá lên. Chúng
ta có thể suy luận ra điều này dựa trên việc thường không thể dự đoán trước của
chúng ta liệu một loại cây nhập khẩu có thể tồn tại trong khí hậu của chúng ta,
và từ số lượng các cây cối động vật được mang đến từ nơi ấm áp vẫn có thể trạng
tốt ở đây. Chúng ta có lý do tin rằng các loài trong tự nhiên bị giới hạn về tầm
hoạt động do phải cạnh tranh với các cá thể và do cả sự thích nghi điều kiện
khí hậu nơi đó. Nhưng liệu sự thích nghi thông thường là nguyên nhân chủ đạo hạn
chế tầm hoạt động của loài hay không, chúng ta có bằng chứng, trong trường hợp
của một số cây, trong chừng mực nào đó, đã trở nên quen thuộc với các thang nhiệt
độ khác nhau và do đó thích nghi được với điều kiện sống mới. Cây thông và cây
đỗ quyên, mọc từ hạt giống thu được của giáo sư Hooker từ các cây mọc ở những độ
cao khác nhau trên dãy Himalaya, lại có khả năng chống lại cái lạnh khác nhau.
Ông Thwaites cho tôi biết là ông đã quan sát thấy điều tương tự ở Ceylon và ông
H.c. Watson cũng trông thấy hiện tượng tương tự ở các loài cây châu âu mang đến
từ vùng Azores tới nước Anh. Đối với động vật, tôi có thể đưa ra một số trường
hợp cụ thể về loài trong quá trình lịch sử tồn tại đã mở rộng tầm hoạt động của
chúng từ nơi có khí hậu ẩm hơn sang nơi có khí hậu lạnh hơn và ngược lại. Song
chúng ta lại không biết chắc rằng những con vật này hoàn toàn thích nghi với
khí hậu bản địa của chúng, và trong tất cả các trường hợp thông thường, chúng
ta thừa nhận đúng là như thế; và chúng ta cũng không biết liệu chúng có phải
sau đó mới thích nghi với khí hậu ở nơi ở mới.
Như tôi đã nói là những động vật thuần chủng của chúng ta đã
được người tối cổ lựa chọn bởi vì chúng mang lại lợi ích và sinh sản dễ dàng
trong điều kiện bị giam cầm, không phải bởi vì sau đó người ta nhận thấy chúng
có khả năng chuyên chở hàng hóa đi xa. Tôi cho rằng khả năng thông thường nhưng
tuyệt vời nhất của các động vật thuần chủng của chúng ta không chỉ là cỏ thể chịu
đựng được các kiểu khí hậu thời tiết khác nhau mà còn có khả năng sinh sản hoàn
hảo. Khả năng này có thể được viện ra để lập luận là một tỷ lệ lớn các động vật
khác, hiện đang tồn tại trong thế giới tự nhiên, có thể chịu đựng tốt các khí hậu
thời tiết khác nhau. Song chúng ta không thể đẩy lập luận trên đi quá xa để giải
thích nguồn gốc có thể có của một vài con vật thuần hóa từ một vài loài hoang
dã: chang hạn như máu của loài chó sói hay chó hoang sống ở vùng nhiệt đới và
hàn đới có lẽ đã lẫn vào máu của chó nhà. Loài chuột và các con cùng họ không
thể được coi là động vật thuần hóa, nhưng chúng đã được con người đưa đến khắp
nên trên thế giới, và hiện tại tầm hoạt động của chúng rộng lớn hơn nhiều so với
bất kỳ loài gặm nhấm nào khác, sống thoải mái trong điều kiện khí hậu hàn đới ở
Faroe phía bắc và ở Falklands phía nam, và trên nhiều đảo trong các khu vực
nóng như thiêu như đốt. Vì vậy, tôi có thiên hướng coi sự thích nghi với bất kỳ
loại khí hậu đặc biệt nào là khả năng biến đổi linh hoạt bẩm sinh trong thể trạng
của đa số các con vật. Theo quan điểm này, khả năng tồn tại trong các khu vực
khí hậu khác biệt nhất của con người và động vật thuần hóa. Những thực tế như
là tổ tiên của voi và tê giác có khả năng chống chọi lại với khí hậu băng giá,
trái lại những con voi và tê giác hiện tại lại sống tất cả ở vùng nhiệt đới và
tiểu nhiệt đới, chúng không nên coi đấy là điều lạ lùng mà nên coi đó chỉ là những
bằng chứng về tính linh hoạt của thể trạng khi con vật sống trong điều kiện mới.
Sự thích nghi với khí hậu của một loài với bất cứ khí hậu lạ
nào là bao nhiêu nhờ vào tính cách, bao nhiều nhờ vào sự lựa chọn của tự nhiên
và bao nhiêu nhờ vào cả hai cái kết hợp lại vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải
đáp. Tôi tin chắc là tính cách có ảnh hưởng nhất định, dựa vào sự so sánh và dựa
vào cả công trình nghiên cứu nông nghiệp, thậm chí cả bách khoa toàn thư của
người Trung Hoa cổ đại có nói phải hết sức cẩn thận khi chuyển một con vật sang
nơi ở mới. Do con người ít có khả năng lựa chọn được nhiều giống và tiểu giống
với thể trạng đặc biệt thích hợp với khu vực sinh sống của chúng như thế: điểu
này cố nghĩa kết quả là phải do thói quen. Mặt khác, tôi không thấy có lý do gì
để nghi ngờ là sự lựa chọn tự nhiên luôn có xu hướng giữ lại những cá thể mà được
sinh ra có thể trạng thích hợp nhất với nước bản địa. Trong các bài viết về đủ
loại chù đề cây trồng, người ta nói có những biến thể nhất định chịu đựng được
điều kiện khí hậu nào đó tốt hơn những biến thể khác: điều này được minh chứng
rõ ràng trong các tác phẩm được xuất bản ở Mỹ về hoa quả, trong đó, các nhà
nông nghiệp học khuyên người nông dân nên trồng cây này ở vùng bắc và các cây
kia ở vùng Nam; và do đa số các biến thể này mới xuất hiện, những khác biệt
trong thể trạng của chúng không thể là do thói quen. Trường hợp của cây chè
atisố ở Jerusalem mà không bao giờ được nhân bản từ hạt giống và do đỏ không có
biến thể mới, đã từng phát triển - bởi vì hiện tại nó rất mềm mại và chưa bao
giờ nó có được sự mềm mại như vậy. Điều này chứng tỏ sự thích hợp với điều kiện
khí hậu không thể là nguyên nhân! Cũng trường hợp của cây đậu tây thường được dẫn
ra với mục đích tương tự, nhưng cỏ tính thuyết phục cao hơn; nhưng cho đến khi
một ai đó gieo hạt đậu tây, qua rất nhiều thế hệ sớm đến mức mà một tỷ lệ lớn
chúng bị cái lạnh phá hủy, và sau đó thu số hạt ít ỏi còn lại cẩn thận không để
xảy ra sự lai giống ngẫu nhiên, và sau đó thu những hạt giống từ các cây con
này, cùng với sự cẩn trọng tương tự. Thí nghiệm này chưa hề được tiến hành.
Chúng ta không nên giả định không có sự khác biệt nào trong thể trạng của cây đậu
tây con từng xuất hiện bởi vì đã có một cuốn sách xuất bản nói cực kỳ là khó
khăn để một số cây con xuất hiện so với các cây khác. Nói tóm lại, tôi nghĩ
chúng ta có thể kết luận rằng thói quen, sử dụng và không sử dụng ở một số trường
hợp đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự thay đổi của thể trạng và cấu trúc
của nhiều bộ phận khác nhau: rằng tác động của việc sử dụng và không sừ dụng
thường kết hợp với, và đôi khi bị vượt trội, sự lựa chọn của tự nhiên của sự
khác biệt bẩm sinh.
Mối quan hệ trong tăng trưởng - tôi hàm ý khi sử dụng
thuật ngữ này là toàn bộ tổ chức gắn kết chặt chẽ với nhau trong suốt quá trình
tăng trưởng và phát triển tới mức khi sự biến đổi nhỏ của một bộ phận xuất hiện
và được tích tụ lại bởi sự lựa chọn của tự nhiên, thì các phần khác cũng biến đổi.
Đây là một chủ đề rất quan trọng và không được hiẹu đúng đắn nhiều nhất. Trường
hợp cụ thể nhất là những biến đổi tích tụ chỉ mang lại lợi ích cho con ấu trùng
sẽ, chúng ta có thể kết luận như vậy, ảnh hưởng tới cấu trúc của nó khi trưởng
thành; cũng tưomg tự như thế, bất cứ sự mất cân đối nào ảnh hưởng tới phôi thai
giai đoạn đầu đều ảnh hưởng nghiêm trọng tới toàn bộ tổ chức của con trưởng
thành. Một vài bộ phận của cơ thể khá tương đồng với nhau, và tại giai đoạn
phôi thai ban đầu, giống nhau, dường như chịu tác động của sự biến đổi tương đồng:
chúng ta nhận thấy điều này trong phần trái và phần phải của cơ thể biến đổi
tương tự nhau; chân trước và chân sau, thậm chí ở cả ở quai hàm và các chi bởi
vì hàm dưới người ta cho rằng đồng dạng với chi. Tôi hoàn toàn tin tưởng xu hưởng
này bị điều chỉnh ít nhiều bởi sự lựa chọn của tự nhiên: do vậy một gia đình
hươu đực trưởng thành đã từng tồn tại với một cái gạc chỉ ở một bên và nếu điều
này là có ích đối với con giống thì nó có thể đã được sự lựa chọn của tự nhiên
ban cho.
Như một số học giả đã nhận xét, các phần tương đồng thường có
xu hướng gắn với nhau; hiện tượng này thường được tìm thấy ở những cây kỳ dị,
và chẳng có gì phổ biến hơn là sự tụ hội của các bộ phận tương đồng trong các cấu
trúc bình thường, như là sự tập hợp cánh hoa của trằng hoa trong một ống hoa.
Các phần cứng có vẻ như ảnh hưởng hình dáng của bộ phận mềm gắn kết vào. Một số
nhà nghiên cứu tin là tính đa dạng của hình dạng của khung xưomg chậu ở các con
chim gây ra tính đa dạng trong hình dạng trong quả cật của chúng. Những người
khác nghĩ là hình dáng của xương chậu của người mẹ ảnh hưởng, thông qua áp lực,
hình dáng đầu của đứa trẻ. Đối với loài rắn, theo như ông Schlegel, hình dạng của
cơ thể và cách nuốt quyết định vị trí những bộ phận nội tạng quan ừọng nhất của
chúng. Tính chất của mối quan hệ tương quan này là khá khó hiểu. Ông M. I.
Geoíĩroy đã phát biểu rõ là một số bất cân xứng nhất định rất thường hay, trong
khi những bất cân xứng khác hiếm khi tồn tại cùng nhau mà chúng ta không biết
lý do tại sao. Điều gì có thể kỳ lạ hơn là mối quan hệ giữa mắt màu xanh và
tình trạng bị điếc ở loài mèo, và màu của đồi mồi cái, chân có lông và da với
ngón tẽ ra bên ngoài của chim bồ câu, và sự xuất hiện ít nhiều lông tơ ở con
chim mới ra đời với màu bộ lông trong tương lai; hay một lần nữa, mối quan hệ
giữa lông và răng của chó không lông Thổ Nhĩ Kỳ, mặc dù tính tương đồng ở đây
phát huy ảnh hưởng? Xét những trường hợp sau về mối tương quan tăng trưởng, tôi
nghĩ nó khó có thể là do ngẫu nhiên. Nếu chúng ta chọn ra hai nhóm động vật có
vú mà có lớp da kỳ lạ nhất, viz Cetacea (cá voi) và Edentata (con tatu...) những
con này tương tự thế có bộ răng vô cùng đặc biệt.
Tôi không tìm thấy một trường hợp nào phù hợp hơn chứng tỏ tầm
quan trọng của các quy luật quan hệ tương quan trong việc biến đổi các cấu trúc
quan trọng, độc lập về chức năng và do đó về sự lựa chọn của tự nhiên hơn là
trường hợp của những khác biệt giữa hoa bên trong và hoa bên ngoài trong các
cây hình tán. Mọi người đều biết sự khác nhau trong hoa phía ngoài của cụm hoa
đầu và hoa nhỏ trung tâm, ví dụ như của hoa cúc. Và sự khác biệt này thường đi
kèm với sự loại bỏ bớt vài bộ phận cây hoa. Nhưng ở một số cây hoa hạt giống
cũng khác biệt cả về hình dáng và đường vân thậm chí cả bầu nhụy với những phần
có thể tiếp cận được, như đã được ông Cassini miêu tả. Những khác biệt này, như
một số học giả phát biểu, là do áp lực. Và hình dáng của hạt giống trong hoa
con tỏa tia ủng hộ quan điểm này. Nhưng trong trường hợp của trằng hoa của loài
Umbellierae, như tiến sỹ Hooker đã nói với tôi là không có cách nào, đổi với
các loài có đầu hoa đông đúc nhất thì hoa bên trong và hoa bên ngoài thường rất
hay khác biệt. Người ta có thể nghĩ là sự phát triển của những cánh hoa bên
ngoài bằng cách hút chất dinh dưỡng của các bộ phận của cây hoa khác đã gây ra
tình trạng chết yểu của chúng. Nhưng trong một sổ hoa Compositae có một sự khác
biệt trong hạt giống của hoa nhỏ bên trong và bên ngoài mà không có sự khác biệt
nào trong trằng hoa. Có lẽ là vài điểm sai khác có thể có mối liên quan với vài
khác biệt trong dòng chảy của chất dinh dưỡng tới phần trung tâm và bên ngoài
hoa; chúng ta ít nhất biết rằng trong các bông hoa không bình thường, những
bông gần trục nhất thường hay bị ảnh hưởng nhất bởi sự thay đổi cấu trúc, và trờ
nên bình thường. Tôi xin nói thêm, như một ví dụ của điều này và của trường hợp
đáng kinh ngạc về mối quan hệ tương quan, rằng tôi gần đây đã quan sát được ở một
số cây quỳ thiên trúc trong vườn: bông hoa trung tâm của cụm hoa thường mất những
vết có màu tối hơn trong hai cánh hoa bên trên; và rằng khi điều này xuất hiện
thì tuyết mật dính vào bị mất đi. Khi màu này không xuất hiện ở một trong hai
cánh hoa bên ữên, thì tuyết mật chỉ bị ngắn đi nhiều chứ không biến mất.
Xét về sự khác biệt trong trằng của những bông hoa trung tâm
và bên ngoài của phần đầu hay tán, tôi không hề cảm thấy chắc chắn rằng ý kiến
của ông C. C. Sprengel là hoa con tỏa tia đóng vai trò thu hút các con công
trùng, mà tác nhân của nó cực kỳ có lợi cho sự sinh sản của các cây thuộc họ
này, là bị cường điệu quá mức như nó ban đầu có vẻ như thế. Và nếu nó có lợi
như thế, sự lựa chọn của tự nhiên sẽ thực thi nhiệm vụ của mình. Nhưng khi xét
đến các điểm khác biệt trong cấu trúc bên trong và bên ngoài của các hạt giống,
cái mà thường không liên quan gì tới bất kỳ khác biệt nào trong bông hoa, dường
như là không thể nào chúng có thể có lọi cho bông hoa ở bất kỳ khía cạnh nào; ấy
vậy mà đối với loài hoa hình tán, những điểm khác biệt như thế lại cực kỳ quan
trọng - các hạt giống trong một vài trường hợp, theo như ông Tausch, là hạt giống
thẳng trong hoa bên ngoài và rỗng trong hoa trung tâm - ông De Candolle đã thiết
lập nhánh chính của nhóm trên các khác biệt tương tự. Do vậy chúng ta thấy là
những biến đổi của cấu trúc, được đánh giá bởi các nhà hệ thống học là có giá
trị to lớn, có thể hòan toàn là do những quy luật chưa được biết tới của sự
tăng trưởng cân xứng, và không hề có ích tý gì cho loài, như những gì chúng ta
biết được cho đến nay.
Chúng ta thường hay sai lầm gán cho mối quan hệ tăng trưởng,
những cấu trúc thông dụng trong toàn bộ các nhóm của loài, mà thực ra là do sự
di truyền. Bởi vì loài tổ tiên có thể đã thu được một biến đổi trong cấu trúc của
nó nhờ vào sự lựa chọn của thiên nhiên, và qua hàng ngàn thế hệ, tiếp tục có được
các biến đổi độc lập khác; và hai dạng biến đổi này, sau khi đã được truyền lại
cho toàn bộ nhóm con cháu với thói quen khác biệt, một cách tự nhiên thường được
mọi người nghĩ là nhất định có mối tưomg quan ở mặt nào đó. Vì thế một lần nữa,
tôi không nghi ngờ là một vài mối tưomg quan rõ ràng, xuất hiện ở tất cả nhóm,
là hoàn toàn chỉ do sự lựa chọn của tự nhiên tác động. Ví dụ như ông Alph. De
Candolle đã nhận xét là những hạt giống có cánh không bao giờ được tìm thấy
trong quả không mở: tôi xin giải thích quy luật nay thông qua thực tế là những
hạt giống này không thể dần dần trở nên có cánh thông qua sự lựa chọn của tự
nhiên, trừ trường hợp quà mở; như thế tức là những cá thể cây cho ra các hạt giống
thích hợp hơn một chút để gió có thể đưa đi xa hơn, có thể có được lợi thế so với
cây sinh ra hạt giống kém phù hợp hơn để gió đưa đi. Và quá trình này không thể
diễn ra đối với các quả không mở.
Hai ông Geoffroy và Goethe đã đề xuất, cũng trong khoảng thời
gan tưomg tự, quy luật về sự bù trừ của họ hay sự cân bằng trong tăng trưởng;
hay như ông Goethe đã phát biểu: "Để sử dụng được một bên, tự nhiên phải
tiết kiệm bên còn lại." Tôi nghĩ quy luật này đúng với những con vật thuần
hóa của chúng ta trong một chừng mực nào đó: nếu nguồn chất dinh dưỡng chảy tới
một bộ phận hay một cơ quan quá nhiều, thì nó hiếm khi, ít nhất là như vậy chảy
thừa thãi tới phần hay bộ phận khác; do vậy chúng ta khó có thể ép một con bò
cái vừa cho nhiều sữa vừa béo ra. Những biến thể giống nhau của cây cải bắp
không cho dư thừa các bộ lá đầy dinh dưỡng và số lượng thừa thãi các hạt giống
chứa tinh dầu. Khi hạt trong quả của chúng teo đi thì quả đó trở nên to ra và
giàu dinh dưỡng hơn. Đối với các con gia cầm của chúng ta, chùm lông lớn của
chúng hay đi kèm với mào bé đi, và bộ râu rậm rạp kèm với yếm thịt teo nhỏ. Còn
với những con vật sống trong tự nhiên, chúng ta khó có thể khẳng định là quy luật
này cũng đủng với tất cả số chúng; nhưng nhiều người có khả năng quan sát tốt,
nhất là các nhà thực vật học, tin vào tính đủng đắn của quy luật này. Tuy nhiên
ở đây tôi không đưa ra một ví dụ nào bởi vì tôi không biết cách nào để phân định
rành rọt giữa các ảnh hưởng, một mặt, của sự lựa chọn của tự nhiên hoặc là của
sự không sử dụng hoặc là sự kết hợp hai nhân tố này, và, mặt khác, ảnh hưởng của
dòng chảy chất dinh dưỡng.
Tôi cũng nghi ngờ là một vài trường hợp của sự bù trừ đã được
nói tới, và tương tự như vậy một số thực tế, có thể bị gộp lại dưới một nguyên
lý chung hơn, đó là sự lựa chọn của tự nhiên đang tiếp tục cố gắng thu gọn mọi
phần của bộ máy tổ chức. Nếu trong điều kiện sống thay đổi, một bộ phận hữu ích
trở nên kém hữu ích hơn, thì sự lựa chọn của tự nhiên sẽ gây ra sự thu nhỏ của
nó, dù không đáng kể, bởi vì nó sẽ có lợi cho cá thể do không bị lãng phí chất
dinh dưỡng vào bộ phận kém hữu ích dạng đó. Nhờ vậy mà tôi có thể hiểu được hiện
tượng mà đã làm cho tôi ngạc nhiên xem xét động vật loài chân tơ, và ngoài ra rất
nhiều ví dụ tương tự có thể đưa ra. Ví dụ về loài chân tơ: Khi một con chân tơ
sống ký sinh ăn bám trên một cơ thể chủ và nhờ đó được bảo vệ, nó ít nhiều mất
đi hoàn toàn vỏ bọc của nó hay bộ giáp. Đây cũng là trường hợp của con Ibla đực,
và cả của Proteolepas'. bởi vì bộ giáp của tất cả con chân tơ khác đều bao gồm
ba bộ phận cực kỳ quan trọng nằm ở khu vực phía trước của đầu và chúng đã phát
triển rất mạnh mẽ, và có cả hệ thần kinh và dây cơ chủ. Nhưng trong con
Proteolepas sống ký sinh và được bảo vệ, toàn bộ phần phía trước của đầu bị teo
đi xuống chi còn một nhúm bám vào ăng-ten. Giờ đây, việc mất đi cấu trúc lớn và
phức tạp, gây ra bởi sự vô dụng khi con Proteolepas sống ký sinh lại là một lợi
thế quyết định đối với mỗi cá thể kế tiếp nhau của loài; bởi vì trong cuộc đấu
tranh sinh tồn mà mọi động vật phải đối mặt, mỗi cá thể của Proteolepas có cơ
thể tốt hơn để bảo vệ bản thân nhờ vào việc ít chất dinh dưỡng bị lãng phí vào
các cấu trúc nay đã trở nên vô ích.
Chính vì thế tôi khẳng định là sự lựa chọn của tự nhiên lúc
nào cũng sẽ thành công trong việc giảm và loại đi những phần của tổ chức ngay
khi chúng trở nên không cần thiết, mà không hề gây ra, bởi bất cứ cách nào, những
phần khác phát triển lớn lên ở mức độ tương ứng. Và ngược lại, sự lựa chọn của
tự nhiên luôn luôn có khả năng hoàn hảo phát triển bất kỳ cơ quan nào mà không
nhất thiết phải bù lại bàng việc giảm các bộ phận khác đi.
Nó có vẻ như là một quy luật, như ông Is. Geoffroy St Hilaire
đã nhận xét, cả trong biến thể và loài, khi bất kỳ phần hay bộ phận nào bị lặp
đi lặp lại nhiều lần trong cấu trúc của cùng một cá thể (như là cột sống của
loài rắn hay nhị hoa của hoa nhiều nhị đực), số lượng sẽ biến đổi; trái lại số
lượng của cùng bộ phận hay cơ quan, khi nó ít xuất hiện (về mặt số lượng), là bất
biến. Cũng tác giả đó và một số nhà thực vật học còn đi xa hơn nữa khi nói những
bộ phận phức tạp cũng dễ chịu sự biến đổi trong cấu trúc. Bởi vì "sự lặp lại
mang tính sinh dưỡng", như cách diễn đạt của giáo sư Owen, dường như là một
dấu hiệu của tổ chức thấp. Nhận xét trên hình như có mối liên quan tới ý kiến
chung nhất của các nhà tự nhiên học: những cơ thể sống có tổ chức đơn giản
trong tự nhiên thì biến đổi nhiều hơn là những cơ thể sống có tổ chức cao. Tôi
hàm ý sự thấp trong trường hợp này có nghĩa là vài phần của tổ chức không được
hoặc ít được chuyên môn hóa; và khi mà cùng một phần thực hiện nhiều chức năng,
chúng ta có thể hiểu tại sao nó hay biến đổi, và tại sao sự lựa chọn của tự
nhiên duy trì hoặc loại bỏ mỗi sự sai khác nhỏ của dạng ít cẩn thận hơn là khi
phần đó chỉ thực hiện một chức năng duy nhất; tương tự như một con dao dùng để
cắt đủ mọi thứ sẽ có thể ở bất cứ hình thù nào trong khi một công chỉ dùng cho
vài đối tượng nhất định sẽ nên chỉ có một số hình dáng cụ thể. Chúng ta không
nên bao giờ được quên là sự lựa chọn của tự nhiên có thể tác động lên mỗi phần
của mỗi cơ thể sổng, chỉ thông qua và cho lợi ích của nó.
Những phần chưa hoàn thiện, còn đơn sơ, như một số nhà nghiên
cứu nói, và tôi tin là đúng, có xu hướng biến đổi lớn. Chúng ta sẽ còn quay trở
lại chủ đề chung về các cơ quan đơn giản và bị thui chột; và ở đây tôi chi xin
nói rằng tính biến đổi của chúng dường như là do sự vô dụng của chúng; và nhờ
đó là do sự lựa chọn của tự nhiên không có quyền năng kiểm soát những sai khác
trong cấu trúc của chúng. Như vậy những bộ phân thô sơ hoàn toàn là do các quy
luật tăng trưởng khác nhau tác động lên, do ảnh hưởng của sự không sử dụng
trong thời gian dài liên tục và do xu hướng quay trở lại đặc tính tổ tiên.
Một bộ phận, trong bất kỳ loài nào, phát triển một cách hay ở
một mức độ đặc biệt, so với bộ phận đó ở trong các loài họ hàng, cỏ xu hướng biến
đỗi lớn - Vài năm trước đây, tôi cảm thấy rất ngạc nhiên trước một lời nhận xét
gần giống như trên, đưa ra bởi ông Waterhouse. Tôi cũng suy luận ra từ sự quan
sát của giáo sư Owen về chiều dài cánh tay của con ourang-outan, dựa vào thực tế
này ông cũng đi tới kết luận tương tự. Chúng ta hầu như không có hy vọng thuyết
phục được bất cứ ai tin vào tính đúng đắn của kết luận trên nếu không đưa ra một
danh sách dài các bằng chứng mà tôi đã thu thập được. Đáng tiếc là những bằng
chứng này không có chỗ để có thể đưa ra ở đây. Tôi chỉ có thể nói lên sự đồng
tình của tôi: nó là quy luật có tính tổng quát cao. Tôi nhận thức được những
nguyên nhân gây ra lỗi lầm, nhưng tôi hy vọng đã tính toán kỹ càng những lỗi lầm
đó. Chúng ta nên hiểu là quy luật này không phải có thể áp dụng cho mọi bộ phận
mà thường chỉ áp dụng cho bộ phận đã phát triển khi đem so sánh với bộ phận
tưomg tự của loài họ hàng. Do đó, cánh của con dơi là một cấu trúc khác thường
nhất trong lớp các loài động vật có vú; nhưng quy luật ở đây không áp dụng được;
bởi vì có toàn bộ một nhóm doi có cánh. Quy luật chi đúng khi mà một loài dơi
nào đó có cánh phát triển theo cách đặc biệt nếu đem so sánh với các loài khác
cùng chi. Quy luật này rất đúng với trường hợp của các đặc điểm về giới thứ cấp,
khi thể hiện ra trong bất cứ cách bất bình thường nào. Thuật ngữ, các đặc điểm
về giới thứ cấp, được sử dụng bởi ông Hunter, áp dụng cho các đặc điểm gắn với
một giới tính, nhưng không liên quan trực tiếp tới ảnh hưởng của sự sinh sản.
Quy luật áp dụng được cho con đực và con cái; nhưng do con cái hiếm khi cho ra
các đặc điểm về giới thứ cấp đáng chú ý, nên nó ít được áp dụng đối với chúng.
Việc quy luật rất dễ dàng áp dụng được trong một số trường hợp về các đặc điểm
về giới thứ cấp có lẽ là do tính biến đổi lớn của các đặc điểm này, dù có hay
không thể hiện ra trong cách khác thường mà tôi ít nghi ngờ. Nhưng việc quy luật
của chúng ta không bị giới hạn chỉ với các đặc điểm về giới thứ cấp được thể hiện
rõ ràng trong trường hợp của loài chân tơ lưỡng tính; và nói thêm là tôi rất
chú ý tới lời nhận xét của ông Waterhouse trong khi nghiên cứu nhóm này. Tôi đã
đi đến kết luận chắc chắn rằng quy luật hoàn toàn đúng với loài chân tơ. Trong
các tác phẩm tới, tôi sẽ đưa ra một bản danh sách các trường hợp đáng chú ý; ở
đây xin đưa sơ qua một ví dụ minh họa bởi vì nó cho thấy tầm áp dụng rộng nhất
có thể được của quy luật. Van tim có nắp của loài lông tơ không cuống (các con
hàu đá), trong mọi nghĩa của từ, là cấu trúc rất quan trọng; và chúng cực kỳ ít
khác nhau thậm chí trong các chi khác nhau; nhưng trong vài loài cùng một chi,
Pyrgoma, những van này thể hiện sự đa dạng vô cùng: những van tương đồng trong
các loài khác nhau đôi khi hoàn toàn có hình dạng khác biệt; và khối lượng biến
đổi trong các cá thể của vài loài lớn tới mức mà không hề quá khi nói rằng các
biến thể khác nhau nhiều trong các đặc điểm của những van tim quan trọng này
hơn là các loài khác của các chi riêng rẽ.
Do những con chim sổng ở một nước biến đổi ở mức độ cực nhỏ,
tôi đã rất chú ý tới chúng và tôi cảm thấy quy luật cũng đúng với lớp này. Tôi
không thể chứng minh nỏ cũng đúng với cây cối, và điều này sẽ làm lung lay
nghiêm trọng niềm tin của tôi vào tính xác thực của quy luật nếu tính biến đổi
lớn của cây không làm chúng ta gặp nhiều khó khăn để so sánh mức độ tương đối của
tính biến đổi.
Khi chúng ta nhìn thấy bất cứ phần hay cơ quan nào của bất kỳ
loài nào phát triển theo cách hay mức độ đặc biệt đáng chú ý, một suy diễn
tương đối đúng là nó rất quan trọng đối với loài đó; tuy vậy bộ phận đó trong
trường hợp này là cỏ xu hướng chịu sự biến đổi. Tại sao lại là như vậy? Nếu dựa
vào quan điểm mỗi loài được tạo ra một cách độc lập, với tất cả các bộ phận của
chúng như chúng ta thấy hiện nay, tôi không thể tìm ra lời giải thích. Nhưng nếu
dựa vào quan điểm các nhóm loài đã bắt nguồn từ các loài khác, và được sự lựa
chọn của tự nhiên cải biến, tôi nghĩ chúng ta sẽ có một chút ánh sáng. Đối với
các con vật thuần chủng của chúng ta, nếu tất cả các phần hay toàn bộ con vật bị
bỏ qua, và không sự lựa chọn nào được áp dụng, phần đó (ví dụ như mào của con
gà Dorking) hay toàn bộ con giống sinh ra sẽ ngừng không có một đặc tính gần đồng
bộ nữa. Con giống này sau đó sẽ có thể nói là bị thoái hóa. Trong các bộ phận
thô sơ, và trong những bộ phận ít được chuyên môn hỏa vì bất cử lý do cụ thể
nào, và có lẽ là trong nhóm đa hình dạng, chúng ta bắt gặp trường hợp tự nhiên
gần như tương tự. Bởi vì đối với những trường hợp kiểu thế, sự lựa chọn của tự
nhiên đã không và không thể gây tác động và do đó bộ phận này để cho tự do biến
đổi. Nhưng ở đây điều mà chúng ta quan tâm hơn chính là trong các sản phẩm thuần
hóa của chúng ta những điểm này, mà hiện nay đang thay đổi rất nhanh dưới tác động
của sự lựa chọn liên tục, cũng rõ ràng chịu sự thay đổi. Hãy xem các con giống
chim bồ câu: thật là một khối lượng khổng lồ các điểm sai khác trong mỏ của các
con chim bồ câu nhào lộn khác biệt, trong mỏ và yếm thịt của các con chim bồ
câu đưa thư, trong dáng đi và đuôi của chim bồ câu đuôi quạt... những điều này
hiện đang thu hút sự chú ý của những người sưu tầm chim bồ câu nước Anh. Thậm
chí là trong tiểu loài, như là trong giống chim bồ câu nhào lộn mặt ngắn, mọi
người gặp nhiều khó khăn để nhân giống chúng gần đạt tới sự hoàn hảo, và thường
thì những con chim được sinh ra có sự khác biệt lớn so với tiêu chuẩn. Chúng ta
có thể nói chuẩn xác là đang có một cuộc đấu tranh liên tục diễn ra giữa, một
bên, là xu hướng quay trở lại đặc điểm của các biến thể ít được chỉnh đổi, cũng
như tất cả các xu hướng bẩm sinh tiến tới tính biến đổi xa hơn của mọi loại,
và, với một bên, sức mạnh của sự lựa chọn thường xuyên để giữ giống thực sự. về
dài hạn, sự lựa chọn sẽ là kẻ chiến thắng cuối cùng và chúng ta không trông đợi
việc thất bại nhân giống một con chim có cấu trúc đơn giản như là một con chim
nhào lộn thông thường từ một giống chim mặt ngắn tốt. Nhưng khi mà sự lựa chọn
đang diễn ra nhanh chóng, người ta có thể luôn luôn trông đợi tính biến đổi lớn
trong cấu trúc chịu sự thay đổi, gây ra bởi sự lựa chọn của con người, đôi khi
gắn liền với một giới tính này hơn là giới tính kia, bởi những nguyên nhân mà
chúng ta vẫn chưa biết tới, thường là với loài giống đực, như là yếm thịt của
chim bồ câu đưa thư và diều phình to của chim bồ câu diều to.
Bây giờ chúng ta hãy đến với tự nhiên. Khi một phần phát triển
theo cách cực kỳ đặc biệt trong bất cứ loài nào, so với các loài khác thuộc
cùng chi đó, chúng ta có thể kết luận là phần đó đã trải qua những biến đổi vô
cùng lớn kể từ giai đoạn loài đó tách ra khỏi tổ tiên chung của chi đó. Giai đoạn
này hiếm khi xa xôi xét trên bất cứ mức độ nào bởi vì loài rất ít khi tồn tại
hơn một thời kỳ địa chất. Những biến đổi vô cùng lớn như thể ngụ ý tính biến
thiên lớn lạ thường và liên tục trong thời gian dài, liên tục được sự lựa chọn
của tự nhiên tích lũy vì lợi ích của loài. Nhưng do tính biến đổi của các phần
hay bộ phận phát triển đặc biệt là vô cùng lớn và liên tục trong một then gian
dài mà lại chỉ trong vòng giai đoạn không quá dài, như là quy luật chung, chúng
ta có lẽ sẽ vẫn trông đợi tìm thay tính biến thiên lớn hem trong những phần như
thế khi so sánh với các phần khác của tổ chức, những phần hầu như không thay đổi
trong một giai đoạn dài hem. Và tôi tin đây đúng là như vậy. Tôi không thấy có
lý do gì để nghi ngờ rằng cuộc đấu tranh giữa một bên là sự lựa chọn của tự
nhiên với một bên là xu hướng quay trở lại và tính biến đổi theo thời gian sẽ
ngừng lại; và rằng đa số các bộ phận phát ưiển khác thường cỏ thể bị giữ không
biến đổi nữa. Vì vậy khi một bộ phận, cho dù bất bình thường, được di truyền lại
trong điều kiện gần như nguyên trạng cho nhiều con cháu biến đổi, giống như trường
hợp cánh của con dơi, theo như lý thuyết của tôi, nó phải đã tồn tại trong một
giai đoạn cực kỳ dài trong tình trạng hầu như không đổi; và do đó nó không hề
biến đổi nhiều hơn các cấu trúc khác. Chính là trong các trường hợp mà sự biến
đổi khá gần đây và vô cùng lớn chúng ta phải tìm ra tỉnh biến đổi có thể sinh
ra, như ta có thể gọi nó như vậy, hiện vẫn tồn tại ở mức độ cao. Bởi vì trong
trường hợp này, tính biến đổi sẽ hiếm khi cho đến nay đã bị ấn định lại bởi sự
lựa chọn liên tục của các cá thể biến đổi theo và mức độ cách đòi hỏi, và bởi sự
loại bỏ liên tục những cá thể có xu hướng quay trở lại điều kiện trước đó và ít
biến đổi.
Nguyên lý được bao gồm trong các lời nhận xét này có thể được
mở rộng. Mọi người đều biết những đặc tính cụ thể biến đổi nhiều hơn đặc tính
chi. Tôi sẽ giải thích điều này bằng một ví dụ đơn giản. Nấu loài nào đó trong
một chi lớn của cây có những bông hoa màu xanh và loài khác có hoa màu đỏ, màu
sắc sẽ chỉ là đặc điểm riêng biệt và sẽ chẳng có ai ngạc nhiên nếu một cây hoa
màu xanh chuyển hóa thành một cây hoa màu đỏ hoặc ngược lại; nhưng nếu toàn bộ
loài có hoa màu xanh, thì đặc điểm đó sẽ là đặc điểm của loài, và sự biến đổi của
nó sẽ trở thành điều kỳ lạ. Tôi sử dụng ví dụ này bởi vì sự giải thích cho trường
hợp này là không thể ứng dụng. Hầu hết các nhà tự nhiên học đều công nhận đặc
điểm riêng rẽ biến đổi nhiều hơn đặc điểm chi bởi vì chúng được lấy từ những phần
kém quan trọng hơn về mặt chức năng cơ thể so với những chức năng mà thường được
sử dụng để phân lớp các chi. Tôi tin là lời giải thích này đúng một phần, dù chỉ
là gián tiếp. Tôi sẽ còn quay trở lại chủ để này trong chưomg về Phân loại.
Chúng ta sẽ phí công nếu đưa ra bằng chứng để ủng hộ lời phát biểu trên: đặc điểm
riêng rẽ biến đổi nhiều hơn đặc điểm loài. Nhưng tôi đã nhiều lần ghi chú trong
các tác phẩm về lịch sử tự nhiên khi một tác giả ngạc nhiên nhận xét một bộ phận
hay phần quan trọng nào đó, mà thông thường bất biến trong toàn bộ các nhóm lớn
của loài, khác biệt đáng kể so với các loài họ hàng, tức là nó cũng đã biến đổi
trong các cá thể của vài loài. Thực tế này cho thấy một đặc tính, thường mang
giá trị loài, khi nó bị mất dần giá trị và trở thành đặc điểm riêng biệt, sẽ trở
nên biến thiên, cho dù tầm quan trọng sinh lý vẫn như cũ. Một vài điều tương tự
cũng có thể áp dụng cho các đặc tính quái dị; ít nhất thì ông Is. Geoffroy St
Hilaire có vể như không nghi ngờ một bộ phần thông thường càng biến đổi trong
các loài khác biệt của cùng một nhóm, thì nó càng chịu ảnh hưởng của những bất
thường cá biệt.
Dựa vào quan điểm thông thường là mỗi loài đã được tạo thành
một cách riêng rẽ, tại sao phần đó của cấu trúc, khác so với phần tương tự của
loài được sáng tạo động lập thuộc cùng chi lại biến đổi nhiều hơn những phần giống
nhau trong vài loài? Tôi không thấy sự giải thích hợp lý nào có thể được đưa
ra. Nhưng nếu dựa vào quan điểm loài chỉ là các biến thể nổi bật và cố định,
chúng ta có thể chắc chắn tìm thấy chúng vẫn thường tiếp tục biến đổi các phần
trong cấu trúc của chúng mà đã biến đổi trong vòng một giai đoạn khá gần đây,
và do vậy mà tiến tới biến đổi. Hay phát biểu trường hợp này theo cách khác: những
điểm mà tại đó tất cả các loài của một chi giống nhau, và tại đó chúng khác biệt
so với loài của một chi nào đó, được gọi là đặc điểm của loài; và các đặc điểm
chi chung này tôi cho là gây ra bởi chúng có cùng tổ tiên, bởi vì nó hiếm khi xảy
ra sự lựa chọn của tự nhiên sẽ biến đổi vài loài, phù hợp ít nhiều với các thói
quen khác biệt lớn, trong cách hoàn toàn tương tự: và những cái được gọi là đặc
điểm chi đã được di truyền từ một giai đoạn cách biệt, kể từ giai đoạn đó khi
loài lần đầu tiên tách ra khỏi tổ tiên chung, và sau đó không biến đổi hay tiến
tới sự biến đổi ở bất cứ mức độ nào cho dù là nhỏ nhất. Khó có khả năng là
chúng biến đổi như ngày nay. Mặt khác, những điểm loài này sai lệch với loài
khác thuộc cùng chi được gọi là các đặc điểm cá biệt; và do những đặc điểm cá
biệt đã biến đổi và tiến tới biến đổi trong vòng giai đoạn của sự tách nhánh của
loài từ tổ tiên chung, chúng có thể vẫn còn biến đổi ở mức độ nào đó -ít nhất
là biến thiên hem so với các phần của tổ chức mà trong một giai đoạn rất dài
không biến đổi.
Trong mối quan hệ với chủ đề hiện tại, tôi chỉ đưa ra hai nhận
xét nữa. Tôi nghĩ chúng ta sẽ phải thừa nhận, không cần tôi đi vào chi tiết giải
thích, rằng các đặc điểm giới tính thứ cấp là mang tính biến thiên cao; và cũng
phải thừa nhận loài của cùng nhóm khác nhau lớn hơn trong các đặc điểm giới
tính thứ cấp hem là các phần khác của tổ chức của chúng; ví dụ đem so sánh khối
lượng khác nhau giữa các con giống đực ở bộ gà, mà trong chúng các đặc điểm giới
tính thứ cấp được biểu hiện rất rõ, với khối lượng khác nhau của con giống cái
và tính xác thực của quan niệm này sẽ được chứng minh. Nguyên nhân của tính biến
đổi ban đầu là không hề hiển hiện, nhưng chúng ta có thể thấy tại sao những đặc
điểm này không bị cố định lại giống như các phần khác của tổ chức; vì các đặc
điểm giới tính thứ cấp đã được tích tụ bởi sự lựa chọn về giới tính ít cứng nhắc
hơn trong ảnh hưởng của nó so với sự lựa chọn thông thường, vì nó không bắt buộc
phải mang lại cái chết. Cho dù nguyên nhân nào đi chăng nữa gây ra tính biến đổi
của các đặc điểm giới tính thứ cấp, như chúng biến đổi mạnh mẽ, sự lựa chọn
giao phối sẽ có tầm ảnh hưởng rộng lớn, và nhờ đó có thể đã sẵn sàng thành công
trong việc ban cho loài thuộc cùng nhóm một khối lượng khác biệt lớn hơn trong
các đặc điểm giới tính thứ cấp khi so với các phần khác của cấu trúc.
Một thực tế đáng chú ý là các đặc điểm giới tính thứ cấp giữa
hai giới tính của cùng loài thường được thể hiện ra trong các phần giống nhau của
tổ chức mà trong đó những loài khác biệt thuộc một chi khác nhau. Tôi xin đưa
ra hai ví dụ minh họa cho thực tế này. Ví dụ đầu tiên mà tôi vô tình thu thập
được; và do những điểm sai khác trong các trường hợp này là rất khác thường,
nên mối quan hệ khó có thể là ngẫu nhiên, số lượng tưomg tự các đốt xưomg trong
tụ cốt cổ chân là đặc điểm chung của những nhóm rất lớn của con gián, nhưng
trong con Engidae, như ông Westwood đã quan sát, số đốt biếấn động lớn, và số đốt
tưomg tự khác biệt trong hai giới tính của cùng loài: một lần nữa trong loài động
vật Hymenoptera hay đào bới, cấu tạo cánh là một đặc điểm quan trọng nhất bởi
vì nó là đặc điểm chung của những nhóm lớn, nhưng ở những chi nhất định, cấu tạo
này khác biệt trong các loài khác biệt; và tưomg tự vậy trong hai giới tính của
một loài. Mối quan hệ này có ý nghĩa rõ ràng xét trên quan điểm của tôi về chủ
đề này. Tôi quan sát tất cả loài của cùng một chi rố rằng bắt nguồn từ cùng tổ
tiên, giống như hai giới tính của bất cứ loài nào. Kết quả là, bất cứ phần nào
của cấu trúc của loài tổ tiên chung, hoặc là của con cháu sinh sớm hơn, trở nên
biến đổi, những sự thay đổi của phần này sẽ, rất có khả năng là như thế, là những
lợi thế mang lại bởi sự lựa chọn của tự nhiên và của giới tính, nhằm làm thích
nghi loài với nơi ở của chúng trong thế giới tự nhiên, và tương tự vậy giúp hai
giới tính của cùng loài thích nghi với nhau và làm cho con đực và con cái có
thói quen riêng, và các con đực cạnh tranh với nhau để làm chủ con cái.
Cuối cùng, tôi kết luận tính biến đổi lớn hơn của các đặc điểm
cụ thể hay những đặc điểm phân biệt loài này với loài khác so với đặc điểm chi,
hay những đặc điểm mà các loài đều có; rằng tính biến đổi thường xuyên nhất của
bất cứ phần nào được phát triển hết sức đặc biệt trong một loài khi đem so sánh
với phần tương tự của đồng loại; và mức độ không lớn của tính biến đổi trong một
phần; cho dù nó có thể biến đổi đặc biệt như thế nào đi chăng nữa, nếu đặc điểm
này là chung cho cả nhóm loài; rằng tính biến đổi lớn của các đặc điểm giới
tính thứ cấp, và khối lượng khác nhau khổng lồ trong cùng đặc điểm giữ các loài
họ hàng gần gũi; rằng các khác biệt giới tính thứ cấp và cụ thể thông thường
thường biểu hiện ở trên cùng bộ phận của tổ chức - tất cả các nguyên lý này đều
có mối liên quan với nhau. Tất cả đều chủ yếu là do các loài của cùng một nhóm
là con cháu chung của một loài tổ tiên, mà chúng được di truyền nhiều đặc điểm
giống nhau; những phần gần đây biến đổi nhiều thì sẽ tiếp tục biến đổi hơn là
các phần đã được di truyền từ lâu và đã không biến đổi nữa; sự lựa chọn của
thiên nhiên, theo quỹ đạo thời gian, ít nhiều hoàn toàn thắng thế trước xu hướng
quay trở lại và trước tính biến đổi xa hơn; sự lựa chọn giao phối ít cứng nhắc
hơn sự lựa chọn thông thường; và những biến đổi trong cùng bộ phận đã được sự lựa
chọn của tự nhiên và sự lựa chọn giao phối tích tụ và do đó thích nghi với giới
tính thứ cấp, và với mục đích cụ thể thông thường.
Những loài khác nhau cho thấy những biến đổi tương đồng; và một
biến thể của một loài thường được thừa hưởng vài đặc điểm của loài họ hàng hay
quay trở về các đặc điểm của tổ tiên - Những nhận xét này đúng với hầu hết các
giống thuần chủng của chúng ta. Những giống chim bồ câu khác biệt nhất, trong
những nước xa nhau nhất, thể hiện tiểu biến thể với bộ lông vũ ngược trên đỉnh
đầu và lông ở chân- Các đặc điểm mà không hề có ở loài chim bồ câu núi nguyên
thuỷ; chúng sau này là những biến đổi tương đồng trong hai hay nhiều giống khác
biệt. Sự xuất hiện thường xuyên của mười bốn thậm chí là mười sáu đôi lông vũ ở
con chim bồ câu diều to, có thể được coi là một sự thay đổi bình thường ở giống
khác, những con chim bồ câu đuôi quạt. Tôi mặc định không ai sẽ nghi ngờ tất cả
các biến đổi tưcmg đồng dạng đó là do vài giống chim bồ câu đã được di truyền từ
một cha mẹ chung cùng thể trạng cùng xu hướng biến đổi khi bị tác động bởi những
nhân tố giống nhau chưa được biết tới. Trong vưcmg quốc các loài thực vật,
chúng ta có một trường hợp của biến đổi tương đồng, trong các cuống phát triển
hay rễ cây, như vẫn thường được gọi, của tumip Thụy Sỹ và Ruta baga, những cây
mà một số nhà thực vật học xếp chúng vào dạng các biến thể được tạo ra từ một
cha mẹ chung: nếu không phải là như vậy, thì trường hợp sẽ được coi là một
trong những biến đổi tương đồng của hai loài được gọi là riêng biệt; và loài thứ
ba có thể được thêm vào chúng, đó là, cây củ cải phổ biến. Nếu theo quan điểm
phổ thông là các loài được tạo ra một cách độc lập, chúng ta sẽ phải coi tính
tương đồng trong các cuống phát triển của ba loài cây, không phải gây ra bởi
vera causa của cộng đồng các con cháu, và một xu hướng hệ quả biến đổi theo
cách tương tự, mà gây ra bởi ba sự sáng tạo riêng rẽ nhưng lại quan hệ chặt chẽ
với nhau.
Tuy nhiên, đối với các con chim bồ câu, chúng ta có một trường
hợp khác, đó là sự xuất hiện không thường xuyên của tất cả các giống của chim
màu xanh đá hoa acđoa với hai sọc đen trên cánh, phao câu trắng, một kẻ sọc ở
phần cuối của đuôi với lông bên ngoài màu trắng. Vì tất cả các dấu hiệu này là
đặc điểm của cha mẹ bồ câu núi, tôi mặc định không ai nghi ngờ đây là trường hợp
của sự quay trở lại đặc điểm tổ tiên, và không có sự biến đổi tương đồng mới xuất
hiện trong vài giống này. Chúng ta có thể nghĩ tôi tự tin đi đến kết luận này,
bởi vì như chúng ta đã thấy, những dấu hiệu màu sắc đó rất hay xuất hiện rõ
ràng ở những con chim lai của hai giống có màu sắc riêng biệt; trong trường hợp
này, môi trường sống bên ngoài không hề gây ra tác động tới sự tái xuất hiện
màu xanh đá hoa acđoa, với một vài điểm, trên cả ảnh hưởng của tác động lai
ghép tới các quy luật di truyền.
Một điều chắc chắn sẽ làm mọi người ngạc nhiên là các đặc điểm
sẽ xuất hiện trở lại sau nhiều năm biến mất, có lẽ là tới hàng trăm thế hệ.
Nhưng khi một giống đã được dù chỉ một lần lai ghép với giống khác, đứa con đôi
khi có xu hướng, trong đặc điểm, quay trở lại đặc điểm của loài lai ghép sau
nhiều thế hệ - có người nói là mười hai thế hệ, thậm chí là nhiều hơn nữa. Sau
mười hai thế hệ, tỷ lệ máu, sừ dụng như là một thuật ngữ chung, của bất cứ con
chim gốc nào, chỉ là 1 trong 2048; như chúng ta thấy mọi người nhìn chung đều
tin xu hướng quay trở lại được chính tỷ lệ máu nhỏ ngoại lai này duy trì.
Trong một giống không bị lai, nhưng cả cha mẹ nó đều bị mất
đi vài đặc điểm nhất định nào đó của cá thể gốc, xu hướng, dù manh hay yếu,
quay trở lại đặc điểm đã mất đó có thể (khả năng xảy ra là rất bé), như chúng
ta trước đó đã nhận xét, rằng chúng ta có thể nhìn thấy điều ngược lại, được
truyền lại cho hầu hết bất cứ số lượng nào của các thế hệ. Khi một đặc điểm
không xuất hiện ở một con giống nhưng lại xuất hiện trở lại sau rất nhiều thế hệ,
giả thuyết có khả năng xảy ra nhất, không phải là con coấn đột nhiên giống với
tổ'tiên cách đó hàng ưăm thế hệ, mà trong mỗi thế hệ kế tiếp nhau, xu hướng sản
sinh các đặc điểm đang bị nghi ngờ đó trong điều kiện thuận lợi chưa được biết
tới cuối cùng chiếm được vị trí quyền lực. Ví dụ, trong mỗi thế hệ chim bồ câu
có lông tơ, những con mà hiếm khi sinh ra chim bồ câu màu xanh và có sọc đen,
trong mỗi thế hệ có một xu hướng ở bộ lông chim khoác lên mình màu đó. Quan điểm
này mang tính giả thiết, nhưng có thể được một số thực tế ủng hộ; và tôi không
thấy tính không thể trừu tượng trong xu hướng sản sinh ra bất cứ đặc điểm nào
được kế thừa trong vô số các thế hệ hơn là trong các bộ phận thô sơ hay vô dụng,
như chúng ta đều biết chúng là như thế, do đó, được di truyền lại. Thật vậy,
đôi khi chúng ta chỉ thấy một xu hướng sản sinh ra bộ phận hoặc cơ quan đơn giản
được di truyền lại: ví dụ trong cây hoa mõm chó thông thường (Antirrhinum) nhị
hoa thứ năm có cấu trúc thô sơ thường hay xuất hiện nhiều tới mức mà cây này chảc
chắn đã phải có một xu hướng truyền lại để tạo ra nó.
Theo như lý thuyết của tôi, do tất cả các loài thuộc cùng một
chi được giả định là con cháu chung bố mẹ, chúng ta có thể trông đợi chúng thỉnh
thoảng biến đổi theo cách tương tự nhau: sao cho một biến thể của một loài cỏ
thể giống với, trong một vài đặc điểm, loài khác; loài này theo quan điểm của
tôi chỉ là một biến thể nổi bật và thường xuyên. Những đặc điểm nhờ đó có được
có thể là không quan trọng bởi vì tất cả sự xuất hiện của các đặc điểm quan trọng
sự chịu sự điều chỉnh của quá trình lựa chọn của tự nhiên, tuân theo tính cách
đa dạng của các loài, và sẽ không bị để mặc cho tác động chung của điều kiện sống
và của một thể trạng tương tự được kế thừa. Nó có thể được giải thích rõ hơn là
các loài trong cùng chi một lúc nào đó sẽ thể hiện xu hướng quay trở lại đặc điểm
đã mất của tổ tiên. Tuy nhiên vì chúng ta không bao giờ biết chính xác đặc điểm
chung của loài tổ tiên của một nhóm, chúng ta không thể phân biệt được hai trường
hợp này; chẳng hạn như nếu chúng ta không biết rằng loài chim bồ câu núi không có
lông ở chân hay hay lông cong trên đỉnh đầu, chúng ta đã sẽ không thể nói liệu
những đặc hơn là trong các bộ phận thô sơ hay vô dụng, như chúng ta đều biết
chúng là như thế, do đó, được di truyền lại. Thật vậy, đôi khi chúng ta chỉ thấy
một xu hướng sản sinh ra bộ phận hoặc cơ quan đơn giản được di truyền lại: ví dụ
trong cây hoa mõm chó thông thường (Antirrhinum) nhị hoa thứ năm có cấu trúc
thô sơ thường hay xuất hiện nhiều tới mức mà cây này chắc chắn đã phải có một
xu hướng truyền lại để tạo ra nó.
Theo như lý thuyết của tôi, do tất cả các loài thuộc cùng một
chi được giả định là con cháu chung bố mẹ, chúng ta có thể trông đợi chúng thỉnh
thoảng biến đổi theo cách tương tự nhau: sao cho một biến thể của một loài có
thể giống với, ứong một vài đặc điểm, loài khác; loài này theo quan điểm của
tôi chỉ là một biến thể nổi bật và thường xuyên. Những đặc điểm nhờ đó có được
có thể là không quan trọng bởi vì tất cả sự xuất hiện của các đặc điểm quan trọng
sự chịu sự điều chỉnh của quá trình lựa chọn của tự nhiên, tuân theo tính cách
đa dạng của các loài, và sẽ không bị để mặc cho tác động chung của điều kiện sống
và của một thể trạng tương tự được kế thừa. Nó có thể được giải thích rõ hơn là
các loài trong cùng chi một lúc nào đó sẽ thể hiện xu hướng quay trở lại đặc điểm
đã mất của tổ tiên. Tuy nhiên vì chúng ta không bao giờ biết chính xác đặc điểm
chung của loài tổ tiên của một nhóm, chúng ta không thể phân biệt được hai trường
hợp này; chẳng hạn như nếu chúng ta không biết rằng loài chim bồ câu núi không
có lông ở chân hay hay lông cong trên đỉnh đầu, chúng ta đã sẽ không thể nói liệu
những đặc điểm trên các con giống thuần hóa của chúng ta là những đặc điểm lặp
lại hay chi là sự biến đổi tương đồng; nhưng chúng ta đã có thể suy luận màu
xanh chính là trường hợp của sự quay trở lại, dựa trên số lượng các dấu hiệu có
mối liên hệ với màu xanh, và cái mà nó không xuất hiện, tất cả có thể xuất hiện
cùng nhau từ biến đổi đơn giản. Hơn nữa, chúng ta có thể đã suy luận ra, dựa
trên màu xanh và dấu hiệu rất hay xuất hiện khi những con giống riêng rẽ có màu
sắc đa dạng được lai với nhau. Với lý do này, mặc dù trong trường hợp của tự
nhiên chúng ta không thể chứng tỏ rõ ràng trường hợp nào là sự quay trở lại các
đặc điểm đã mất của tổ tiên, và trường hợp nào là những biến đổi mới những
tương đồng, song theo lý thuyết của tôi, chúng ta sẽ phải đôi khi tìm ra đứa
con biến đổi của một loài có đặc điểm (hoặc là từ sự quay trở lại hoặc là từ những
biến đổi tương đồng) đã xuất hiện trong một số thành viên cùng nhóm. Và điều này
không thể bị nghi ngờ là đã tồn tại trong tự nhiên.
Một phần đáng kể khó khăn trong việc nhận ra một loài thay đổi
trong hệ thống các tác phẩm của chúng ta là do các biến thể của nó giống với một
số biến thể của loài khác cùng chi. Một danh sách khá dài cũng có thể đưa ra về
các dạng thức trung gian giữa hai dạng thức khác nhau mà bản thân chúng, đáng
nghi ngờ, được xếp vào hoặc là loài hoặc là biến thể; và điều này, trừ khi tất
cả chúng thực sự là các loài được tạo ra một cách độc lập, cho thấy rằng con
đang biến đổi đã có những đặc điểm nào đó của con khác để sau đó tạo ra dạng thức
trung gian. Những phần hay bộ phận của một đặc điểm đồng nhất và quan trọng đối
khi biến đổi để thu được, ở mức độ nào đó, đặc điểm của cùng bộ phận hay cơ
quan giống thế trong một loài họ hàng, cung cấp cho chúng ta bằng chứng tốt nhất.
Tôi đã thu thập được một danh sách dài của những trường hợp như vậy; và cũng
như trước đó, ở đây tôi không thể đưa danh sách này ra được. Tôi chỉ có thể nhắc
lại là những trường hợp như thế chắc chắn đã xuất hiện và đối với tôi là rất rõ
ràng.
Tuy thế tôi vẫn sẽ đưa ra một trường hợp đầy tò mò và phức tạp,
không hẳn như tác động một đặc điểm quan trọng, nhưng dựa trên việc xuất hiện ở
một vài loài thuộc cùng chi, một phần trong điều kiện thuần hóa, một phần trong
tự nhiên. Nó, không thể chối cãi được, là trường hợp của sự quay trở lại. Con lừa
thường có những sọc ngang nổi bật trên chân của nó, giống như những sọc trên
chân của con ngựa vàn: mọi người khẳng định rằng chúng là rõ rệt nhất ở con lừa
con, và dựa trên những nghiên cứu tôi đã tiến hành, tôi tin điều khẳng định này
là đúng. Người ta cũng xác nhận sọc vàn trên vai đôi khi trở thành hai. Sọc vàn
trên vai chắc chắn sẽ biến đổi trong chiều dài và hình dạng của nó. Một con lừa
trắng, không phải do bạch tạng được miêu tả hoặc là không có xương sống hoặc
không có sọc ngang trên vai; và những sọc này đôi khi rất mờ nhạt, hoặc hoàn
toàn biến mất, ở những con lừa màu đen. Người ta nói là đã nhìn thấy con koulan
của vùng Pallas có sọc vai đôi. Con hemionus không có sọc vai; nhưng có dấu
tích của nó, như ông Blyth và những người khác miêu tả, đôi khi xuất hiện và
tôi đã được đại tá Poole cho biết những con lừa con của loài này thường có sọc ở
chân và sọc mờ trên vai. Con lừa vằn, cho dù rất rõ ràng có những sọc giống như
loài ngựa vằn, lại không có sọc ở chân; nhưng tiến sỹ Gray đã tìm thấy một loài
có sọc vàn rõ rệt trên khuỷu chân sau.
Nói về loài ngựa, tôi đã thu thập được những trường hợp của
các sọc vằn ở nước Anh trong các con ngựa giống khác biệt nhất, và của tất cả
màu sắc; những sọc ngang ở trên chân không phải là hiếm ở những con ngựa nâu
xám, ngựa bé nâu xám, và trong một vị dụ ở cây hạt dẻ; sọc vai mờ đôi khi dược
tìm thấy ở những con ngựa nâu xám; và tôi nhận ra một vết tícíì trong ngựa hồng.
Con trai tôi đã kiểm tra kỹ càng và miêu tả cho tôi về một con ngựa kéo xe nâu
xám của nước Bỉ có một sọc đôi và các sọc ở chân; và một người, mà tôi có thể
hoàn toàn tin tưởng, đã xem xét một con ngựa nâu xám Welch có ba sọc ngắn song
song trên mỗi vai.
Ở vùng tây bắc Ấn Độ, giống ngựa Kattywar nói thường hay có
các sọc đến nỗi mà, như tôi nghe từ đại tá Poole, người đã kiểm tra ngựa giống
cho chính phủ Ấn Độ, một con ngựa không có các sọc thì không được coi là ngựa
lai thuần chủng. Lưng luôn có sọc vằn, chân có sọc dọc; và sọc vai đôi khi là sọc
đôi nhưng cũng có khi là sọc ba, là hiện tượng bình thường, phổ biến; hơn thế nữa,
phần bên mặt của chúng cũng đôi khi có sọc kẻ. Những sọc này hiện rõ nhất ở các
con ngựa con và có khi lại hoàn toàn biến mất ở những con ngựa già. Đại tá
Poole đã nhìn thấy cả ngựa Kattywar màu xám và hồng có kẻ sọc khi mới chào đời.
Tôi cũng có lý do để nghi ngờ, dựa trên những thông tin ông w. w. Edwards cung
cấp cho tôi, là với loài ngựa đua nước Anh, những vệt vằn trên lưng thường hay
xuất hiện trên ngựa con hơn là trên ngựa đã hoàn toàn trưởng thành. Ở đây,
không cần đi vào chi tiết hơn nữa, tôi có thể phát biểu rằng tôi đã thu thập được
các thực tế chứng minh sự tồn tại những sọc vằn trên vai và chân của các giống
ngựa rất khác biệt, tại nhiều nước từ nước Anh cho tới phía đông Trung Quốc; từ
Na-Uy ở phía bắc cho tới quần đảo Malay ở phía Nam. Ở mọi nơi trên thế giới, những
sọc này hay xuẩt hiện nhất ở những con ngựa nâu xám và con ngựa nhỏ nâu xám;
khi dùng từ nâu xám là một dải các màu sắc đã được bao gồm, từ màu nâu và đen tới
màu kem.
Tôi nhận thức rằng đại tá Hamilton Smith, người đã viết về chủ
đề này tin rằng vài con ngựa giống bắt nguồn vài loài nguyên thủy, một trong số
đó, loài ngựa nâu xám có sọc vằn; và rằng những đặc điểm miểu tả ở trên tất cả
đều là do những lai ghép từ xa xưa với giống nâu xám. Nhưng tôi không hoàn toàn
thỏa mãn với lý thuyết này và không cảm thấy yên tâm khi áp dụng nguyên lý này
vào các giống khác biệt, chẳng hạn như giống ngựa kéo xe Bi, ngựa con Welch, ngựa
khỏe chân ngắn, ngựa đua cao Kattywar... sống ở những nơi xa nhau nhất trên thế
giới.
Bây giờ chúng ta hãy xem đến ảnh hưởng của sự lai giống giữa
vài loài thuộc chi ngựa. Ồng Rollin khẳng định rằng con la thông thường lai từ
lừa và ngựa đặc biệt hay có các vệt sọc trên chân của nó. Tôi đã có lần nói một
con la với chân có nhiều vệt sọc đến mức mà bất kỳ người nào ban đầu cũng sẽ
nghĩ nó phải là con của một con ngựa vằn; và ông w. c. Martin, trong các bài viết
tuyệt vời của ông về ngựa, đã miêu tả hình dáng tương tự như một con la. Trong
bốn bức tranh màu, mà tôi đã được xem, về con vật lai giữa lừa và ngựa vằn, cái
chân có vạch sọc rõ ràng hơn là trên phần còn lại của cơ thể; và một trong số
chúng có một vạch đôi. Trong con lai nổi tiếng của bá tước Moreton, lai từ con
ngựa cái màu hạt dẻ với con lừa vàn đực, ngựa con lai, thậm chí là ngựa con thuần
chủng sau đó sinh ra từ một con ngựa cái với con ngựa đen giống đực Arập, có sọc
còn rõ hơn ở chân so với con lừa vằn thuần chủng. Cuối cùng, đây là một trường
hợp đáng chú ý nhất khác, một con lai đã được tiến sỹ Gray miêu tả (và ông đã
nói cho tôi biết rằng ông biêtý một trường hợp thứ hai) lai từ một con lừa và một
con hemionus; và mặc dù con lừa hiếm khi có sọc ở chân và con hemionus không có
và thậm chí không có một sọc nào, thế mà con lai này đều cỏ sọc ở bốn chân và
ba sọc ngắn ở vai giống như trên con ngựa con nâu xám Welch, và thậm chí có những
sọc giống như sọc của ngựa vằn ở hai bên mặt. Với thực tế cuối cùng này, tôi bị
thuyết phục rằng không một sọc màu nào xuất hiện từ cái thường được gọi là sự
ngẫu nhiên, rằng với sự xuất hiện của những sọc trên mặt con vật lai này từ lừa
và hemionus, tôi buộc phải hỏi đại tá Poople liệu những sọc trên mặt như vậy có
bao giờ xuất hiện trong những giống ngựa Kattywar và câu trả lời là có.
Bây giờ chúng phải nói gì trước các thực tế này? Chúng ta thấy
vài giống ngựa cực kỳ khác biệt trong chi họ ngựa, thông qua những thay đổi đơn
giản, có những vạch ở chân giống như ngựa vằn hay có vạch ở trên vai giống như
con lừa. Trong loài ngựa chúng ta thấy xu hướng này khỏe khi màu nâu xuất hiện
và một sắc màu tiến tới màu của gam màu chung của các loài khác trong họ đó. Sự
xuất hiện của các sọc không đi kèm với bất cứ thay đổi nào của dạng thức hay với
bất cứ đặc điểm mới nào. Chúng ta thấy xu hướng xuất hiện sọc được thể hiện mạnh
mẽ nhất ở những con lai giữa vài loài của các loài khác nhau nhất. Bây giờ
chúng ta hãy xem xét trường hợp của vào con chim bồ câu giống; chúng là con
cháu của một con bồ câu (bao gồm hai hay ba tiểu loài hay loài theo khu vực địa
lý) có màu xanh với những sọc rõ ràng và các dấu hiệu khác; và khi bất kỳ con
giống nào, thông qua sự thay đổi đơn giản có sắc màu xanh đó, những sọc dọc này
và các dấu hiệu khác chắc chắn sẽ xuất hiện lại; nhưng không có bất cứ thay đổi
nào khác của hình thức hay đặc điểm. Khi những con giống lâu đời nhất và đạt
tiêu chuẩn nhất có nhiều màu sắc khác nhau được lai ghép, chúng ta thấy một xu
hướng mạnh mẽ cho sắc màu xanh và có sọc và các dấu hiệu tái xuất hiện ở các
con lai. Tôi đã phát biểu rằng giả thiết dễ có khả năng xảy ra nhất để giải
thích cho sự tái xuất hiện các đặc điểm từ rất xa xưa rồi là - có một xu hướng
trong các con nhỏ của mỗi thế hệ kế tạo lại các đặc điểm đã bị mất từ lâu, và rằng
xu hướng, nguyên nhân vẫn chưa được biết tới, đôi khi thắng thế. Và chúng ta đã
thấy trong một vài loài ngựa cùng họ, những sọc vằn hoặc là rõ hơn hoặc là hay
xuất hơn trong các con bé hơn là trong các con già. Chúng ta hãy nhớ lại các
con chim bồ câu giống, một số con đã tạo ra trong nhiều thế kỷ loài thực sự; và
một trường hợp không sai khác tý gì của loài họ ngựa! Đối với bản thân tôi, tôi
dám tin tưởng nhìn lại hằng nghìn, hằng nghìn thế hệ trước, và tôi thấy một con
vật có sọc giống như ngựa vàn nhưng có lẽ nếu không phải thế thì có cấu trúc rất
khác biệt, cha mẹ chung của các con ngựa thuần hóa của chúng ta liệu có đúng
hay không, chúng bắt nguồn từ loài nguyên thủy, của con lừa, con hemionus, con
lừa vằn và con ngựa vằn.
Ai mà tin rằng mỗi loài được tạo ra riêng biệt sẽ, tôi đoán
là như vậy, khẳng định rằng mỗi loài đã được tạo ra với xu hướng để biến đổi, cả
trong điều kiện tự nhiên và trong điều kiện thuần dưỡng, theo cách đặc biệt
này, khiến cho chúng có sọc giống như các loài khác thuộc cùng họ; và rằng mỗi
loài đã được tạo ra với một xu hướng mạnh, khi lai ghép với các loài sinh sống ở
vùng đất xa xôi trên trái đất, để sản sinh ra những con giống, trong các sọc vằn,
không phải với cha mẹ chúng mà với các loài khác cùng họ. Đe chấp nhận quan điểm
này, như đối với tôi, là để loại bỏ đi một nguyên nhân thực mà không thực hay
ít nhất vẫn chưa được biết đến. Nó làm cho các tác phẩm của Chúa chỉ là những sự
bắt chước và lừa đảo; tôi suýt tý nữa tin cùng với những người theo nguồn gốc
vũ trụ rằng các thân sò hóa thạch không bao giờ sống nhưng đã được tạo ra trong
đá và bắt chước thân sò bây giờ đang sống trên bờ biển.
Tổng kết - Sự hiểu biết của chúng ta về các quy luật biến đổi
là rất ít. Không chỉ trong một trường hợp mà trong hàng trăm trường hợp chúng
ta có thể cố tình gán ghép lý do tại sao phần này hay phần kia biến đổi ít hơn
hoặc nhiều hơn so với phần tương tự của bố mẹ. Nhưng mỗi khi chíng ta có phương
cách để so sánh, các quy luật tương tự dường như đã có tác động trong việc tạo
ra các khác biệt nhỏ hơn giữa các biến thể của cùng loài, và các điểm khác biệt
lớn hơn giữa các loài cùng chi. Điều kiện sống bên ngoài, chẳng hạn như khí hậu
và thức ăn... có vẻ như đã gây ra những hiệu chỉnh nhỏ. Thói quen trong việc tạo
ra các sai khác thể trạng và sự sử dụng làm mạnh thêm và sự không sử dụng làm yếu
đi các phần hay bộ phận, có vẻ như có ảnh hưởng quan trọng hơn. Các phần tương ứng
nhau có xu hướng biến đổi theo cách tương tự nhau và chúng có xu hướng tụ hợp lại.
Các điểm chỉnh đổi của những phần cứng và trong các phần bên ngoài đôi khi ảnh
hưởng đến các phần mềm hơn và ở bên trong. Khi một phần phát triển mạnh có lẽ nó
có xu hướng hút các chất dinh dưỡng từ các phần dính với nó; và mọi bộ phận của
cấu trúc mà có thể được giữ lại mà không gây ra sự diệt vong của cá thể sẽ được
giữ lại. Những thay.đổi của cấu trúc tại giai đoạn phát triển ban đầu sẽ thông
thường ảnh hưởng tới các phần được phát triển kết tiếp và có rất nhiều
mối quan hệ tăng trưởng khác trong tự nhiên mà chúng ta không
thể hiểu hết hoàn toàn. Các bộ phận phức tạp biến đổi trong số lượng và trong cấu
trúc, có lẽ nổi lên từ các bộ phận đã không được chuyên môn hóa để thực hiện một
chức năng cụ thể khiến cho các biến đổi của chúng bị sự lựa chọn của tự nhiên
kiểm soát chặt chẽ. Có lẽ là cũng do cùng nguyên nhân này các cơ thể sống bé có
cấu tạo đơn giản trong tự nhiên biến đổi nhiều hơn là những cơ thể sống mà toàn
bộ cơ quan tổ chức của chúng đã được chuyên môn hóa cao hơn, và có cấu trúc phức
tạp hơn. Những bộ phận thô sơ, do không được sử dụng sẽ bị sự lựa chọn của
thiên nhiên bỏ qua, và do đó có lẽ biến đổi. Những đặc điểm riêng biệt - tức là
những đặc điểm trở nên khác nhau kể từ khi vài loài thuộc cùng một chi bắt đầu
tách ra từ cha mẹ chung - là biến đổi nhiều hơn các đặc điểm chi hay những đặc
điểm mà đã được di truyền lại từ lâu, và không thay đổi trong cùng giai đoạn
đó. Trong các nhận định này, chúng tôi muốn nói đến các bộ phận hay phần đặc biệt
vẫn còn đang biến đổi bởi vì chúng gần đây mới biến đổi và do đó trở nên khác
nhau nhưng như chúng ta cũng đã thấy ở chương hai là chính nguyên lý đó áp dụng
cho tất cả các cá thể; bỏi vì ở một nơi mà nhiều loài thuộc cùng một chi được
tìm thấy - tức là nơi mà có số lượng các nhiều biến đổi và sự khác biệt trước
đó, hay là nơi mà sự sản xuất ra các dạng thức cụ thể mới vẫn đang tiếp tục hoạt
động hiệu quả - thì trung bình chúng ta tìm ra các biến thể hay loài mới hình
thành nhiều nhất.
Các đặc điểm giới tính thứ cấp cấp tính biến đổi cao và những
đặc điểm như vậy biến đổi nhiều trong các loài cùng nhóm. Tính biến đổi trong
các phần giống nhau của tổ chức thường là đã được sử dụng đến trong việc tạo ra
các đặc điểm khác biệt giới tính thứ cấp giữa giống đực và giống cái của cùng
loài, và các điểm khác biệt cụ thể cho vài loài thuộc cùng họ. Bất cứ phần hay
bộ phận nào phát triển tới mức độ hay cách kỳ lạ so với các phần hay bộ phận
tưomg tự của các loài họ hàng, thì chắc chắn đã phải trải qua những chỉnh sửa
vô cùng lớn kể từ khi chi đó xuất hiện; và do đó chúng ta có thể hiểu tại sao
nó thường biến đổi ở mức độ cao hơn so với các phần khác bởi vì biến đổi là quá
trình liên tục, lâu dài và chậm chạp và sự lựa chọn của tự nhiên trong những
trường hợp như thế cho tới nay sẽ chưa thể vượt trội hơn xu hướng tiến tới tính
biến đổi lớn hơn nữa và quay trở lại tình trạng ít biến đổi hơn. Nhưng khi một
loài với bất kỳ con cháu biến đổi dị thường nào - mà theo quan điểm của tôi phải
là một quá trình liên tục, lâu dài và chậm chạp, đòi hỏi thời gian dài - trong
trường hợp đó, sự lựa chọn của tự nhiên có thể đã sẵn sàng lúc nào cũng thành
công trong việc tạo ra nhưng đặc điểm cố định cho một bộ phận, dù trong cách vô
cùng đặc biệt mà nó có thể phát triển. Những loài thừa hưởng một thể trạng gần
như giống nhau của loài khác từ cùng chung một cha mẹ và chịu tác động của những
ảnh hưởng tương tự nhau một cách tự nhiên sẽ thể hiện các biến đối tương đồng,
những loài giống nhau này có thể đôi khi quay trở lại các đặc điểm của tổ tiên.
Mặc dù những chỉnh sửa mới và quan trọng có thể không xuất hiện từ việc quay trở
lại và biến đổi tương đồng, những chỉnh sửa đó sẽ thêm vào tính đa dạng cân xứng
và tuyệt đẹp của tự nhiên.
Cho dù nguyên nhân của sự khác biệt nhỏ có thể là gì đi chăng
nữa trong đứa con so với cha mẹ - và một nguyên nhân cho mỗi con phải tồn tại -
chính là sự tích tụ đều đặn, thông qua sự lựa chọn của tự nhiên, những biến đổi
như thế, khi có lợi cho cá thể, mang đến tất cả các biến đổi quan trọng của cấu
trúc mà nhờ đó vô số các cơ thể sống trên bề mặt trái đất có thể tranh đấu với
nhau và những cơ thể sống thích nghi tốt nhất sẽ sống sót.
CHƯƠNG VI
những khó khăn về mặt lý thuyết
Những khó khăn về mặt lý thuyết của con cháu với sự biến đổi
- Sự chuyển tiếp - Sự không xuất hiện hoặc hiếm khi xuất hiện của các biến thể
đang trong giai đoạn chuyển đổi - Sự chuyển tiếp trong thói quen cuộc sống -
Các thói quen đa dạng trong cùng loài - các loài với thói quen khác so với thói
quen của loài họ hàng = Các bộ phận cực kỳ hoàn hảo - Phương cách của sự chuyển
đổi - Các trường hợp của sự khó khăn -Natura non facit saltum - Các bộ phận
không quan trọng -Các bộ phận không hoàn hảo tuyệt đối trong tất cả các trường
hợp - Quy luật tính thống nhất của kiểu loại và của điều kiện tồn tại được sự lựa
chọn tự nhiên ủng hộ.
Trước khi tới được phần này của tác phẩm, chắc hẳn bạn đọc đã
gặp phải rất nhiều khó khăn. Một vài khó khăn quá lớn đến nỗi mà bây giờ tôi
không thể suy nghĩ về chúng mà không khỏi cảm thấy ngạc nhiên; nhưng theo hiểu
biết của tôi, đa phần trong số chúng, những khó khăn thật sự, theo tôi, lại
không có ảnh hưởng tai hại đáng kê nào tới lý thuyết của tôi.
Những khó khăn và phản đối có thể được chia thành các tiểu phần
sau: - đầu tiên, tại sao, nếu các loài bẳt nguđh từ các loài khác bởi sự chuyển
hóa không cảm nhận được, chúng ta lại không nhìn thấy ở mọi nơi các dạng thức
đang trong giai đọan chuyển hóa? Tại sao mọi người chỉ nhầm lẫn những định
nghĩa về các loài mà không phải là về toàn bộ thế giới tự nhiên?
Thứ hai, có khả năng là một con vật, chẳng hạn, có cấu trúc
mà tính cách của một con dơi, có thể đã được tạo ra bới sự biến đổi của con vật
nào đó với thói quen hoàn toàn khác biệt? Liệu chúng ta có thể tin rằng sự lựa
chọn của tự nhiên có thể tạo ra, một mặt, các bộ phận có tầm quan trọng không
đáng kể, chẳng hạn như cái đuôi của một con hươu cao cổ mà có tác dụng đuổi những
con ruồi bay xung quanh, và mặt khác, các bộ \phận có cấu trúc tuyệt vời, chẳng
hạn như con mắt, mà chúng ta cho đến ngày nay vẫn chưa hiểu hết được hoàn toàn
tính hoàn thiện có một không hai của nó?
Thứ ba, liệu bản năng có thể thu được và biến đổi đi thông
qua sự lựa chọn của tự nhiên? Chúng ta sẽ nói điều gì về bản năng kỳ diệu mà
giúp con ong xây tổ mà cấu trúc của nó khiến những nhà toán học uyên bác sững sờ?
Thứ tư, chúng ta giải thích như thế nào khi những loài bị lai
cấy trở nên vô sinh và cho ra những đứa con không có khả năng sinh sản, trái lại
những biến thể khi lai thì chức năng duy trì nòi giống của chúng không bị ảnh
hưởng gì?
Hai dạng khó khăn đầu tiên sẽ được đề cập đến ở đây - Bản
năng và tính lai sẽ có trong các chương riêng biệt.
về sự không xuất hiện hay hiếm thấy của các biến thể đang
trong giai đoạn chuyển đổi - Vì sự lựa chọn của tự nhiên chỉ có thể phát huy ảnh
hưởng thông qua quá trình duy trì các biến đổi có lợi, mỗi dạng mới sinh ra
trong một nước mà đã chứa đầy các cơ thể sống sẽ có xu hướng chiếm vị trí và do
vậy tiêu diệt loài bố mẹ kém được cải thiện hơn hay các dạng khác không có điều
kiện phát triển thuận lợi bàng trong quá trình canh tranh với dạng mới sinh
này. Chính vì lý do này mà sự tuyệt chủng và sự lựa chọn của tự nhiên, như
chúng ta thấy, luôn đi song hành. Nếu chúng ta nhìn vào loài mà có nguồn gốc từ
dạng thức sống khác chưa được biết tới, cả cha mẹ và các biến thể đang trong
quá trình chuyển đổi nói chung đều bị tiêu diệt bởi quá trình hình thành và
hoàn thiện của dạng sống mới.
Nhưng nếu theo lý thuyết này thì vô số các dạng sống đang
trong giai đoạn chuyển đổi phải tồn tại, tại sao chúng ta lại không tìm thấy
chúng với số lượng lớn như thế trên trái đất này? Chúng ta sẽ tiện lợi hơn nhiều
nếu để câu hỏi này lại cho chương "về sự không hoàn hảo của ghi nhận địa
chất"', và ở đây tôi chỉ phát biểu là câu trả lời chủ yếu nằm trong những
ghi chép mà kém chính xác và đầy đủ hơn nhiều so với mọi người vẫn thường nghĩ;
tính không hoàn hảo của những ghi chép này phần lớn là do các cá thể không sống
sâu dưới lòng biển, và do vết tích của chúng bị bao lẩy và bảo quản theo thời
gian trong các trầm tích khổng lồ đủ dầy và rộng để chống lại sự bào mòn khủng
khiếp của thời gian; và những di tích hóa thạch khổng lồ như thế chỉ có thể được
tích tụ khi rất nhiều trầm tích đọng lại ở trong vùng biển nước nông, trong khi
nó lắng xuống từ từ. Sự ngẫu nhiên rất hiếm khi xuất hiện, và chỉ sau những khoảng
thời gian dài đàng đẵng. Trong khi lòng biển bị lấp hoặc nâng lên hoặc khi một
lượng rất nhỏ trầm tích lắng xuống đáy, thì những chỗ trống trong lịch sử địa
chẩt học của chúng ta sẽ xuất hiện. Vỏ trái đất là một bảo tàng khổng lồ; nhưng
những bộ sưu tập tự nhiên được thu thập trong các khoảng thời gian trước đó cực
kỳ nhiều.
Nhưng ai đó có thể thúc giục là khi vài loài họ hàng gần gũi
sống trên cùng một khu vực địa lý, bây giờ chắc chắn chúng ta phải tìm thấy rất
nhiều dạng thức chuyển đổi. Chúng ta hãy xem xét một trường hợp đơn giản: khi
đi dọc từ bắc đến nam của một lục địa, chúng tôi thường gặp trong các khoảng thời
gian kế tiếp nhau các loài đại diện và họ hàng, rõ ràng sống trên gần như cùng
một nơi trong thế giới tự nhiên. Những loài đại diện này thường gặp nhau và đan
xen với nhau; và khi một loài ngày càng trở nên hiếm đi, thì loài khác lại ngày
một xuất hiện nhiều hơn cho đến khi loài sau thay thế loài trước. Song nếu
chúng ta so sánh những loài này khi chúng đan cài vào nhau, chúng nói chung là
khác xa nhau trong mọi chi tiết cấu trúc như thể các loài được lấy từ nhiều nơi
xa cách. Theo lý thuyết của của tôi, những loài họ hàng này đã bắt nguồn từ
cùng chung bố mẹ; và trong quá trình biến đổi, mồi con đã trở nên thích nghi với
điều kiện sống của chính khu vực nó đang có mặt, và thay thế rồi dẫn đến sự diệt
vong của loài cha mẹ gốc và tất cả các biến thể trong giai đoạn chuyển đổi nằm
giữa hai đầu quá khứ và hiện tại. Chính vì vậy chúng ta không thể trông đợi thấy
được nhiều biến thể chuyển đổi trong thời gian hiện tại ở mỗi vùng, mặc dù
chúng đã phải tồn tại ở đây, và có thể đã bị phủ kín trong hóa thạch điều kiện.
Nhưng ở những vùng trung gian, có điều kiện sống trung gian, tại sao hiện chúng
ta vẫn không tìm thấy các biến thể liên kết trung gian gàn gũi? Câu hỏi này đã
khiến tôi cảm thấy bối roi trong một thời gian dài. Nhưng tôi nghĩ nó có thể được
giải thích phần lớn ở đây.
Ban đầu chúng ta phải hết sức thận trọng khi suy luận, bởi vì
một khu vực hiện tại liên tục, đã liên tục như thế trong một giai đoạn dài. Địa
chất học có thể khiến chúng ta tin hầu hết mọi lục địa đã bị đứt gãy thành các
hòn đảo, thậm chí là trong suốt giai đoạn kỷ thứ ba; và trên các đảo đó, những
loài có thể đã được hình thành riêng lẻ không hề có khả năng tồn tại các biến
thể trung gian trên các khu vực trung gian. Với những thay đổi đất đai và khí hậu,
khu vực biển hiện đang liên tục phải tồn tại trong thời gian gàn đầy trong điều
kiện kém liên tục và đồng nhất hơn nhiều so với hiện tại. Nhưng tôi sẽ dùng
cách này để giải quyết khó khăn trên; bởi vì tôi tin rất nhiều loài được định
nghĩa rõ ràng đã được sinh ra trên các khu vực hoàn toàn liên tục, cho dù tôi
không nghi ngờ tình trạng đứt gây trước đó của khu vực đóng một vài trò quan trọng
trong sự hình thành loài mới, nhất là với sự lai ghép tự do và các con vật đi
hoang.
Khi nhìn vào các loài hiện giờ phân bố trên một khu vực rộng
lớn, chúng ta hay tìm thấy chúng khá đông đúc trên một lãnh thổ lớn, sau đó bỗng
nhiên trở nên ngày càng hiếm hoi trong điều kiện chật hẹp và rồi cuối cùng biến
mất. Do dó khu vực trung lập giữa hai loài đại diện thường là hẹp nếu đem so
sánh với lãnh thổ đúng của riêng mỗi loài. Chúng ta thấy tình trạng giống như
thế khi leo núi, và đôi khi vô vùng bất ngờ, như ông Alph De Candolle đã quan
sát được, làm thế nào một loài phổ biến ở dãy núi Anpơ biến mất. Ông Forbes
cũng đưa ra trường hợp tưomg tự như thế dò chiều sâu đáy biển với một máy. Đối
với những người coi điều kiện sống vật chất và khí hậu là những nhân tố quan trọng
hơn cà của sự phân bố, thì họ sẽ cảm thấy hết sức ngạc nhiên trước thực tế này
bởi vì khí hậu, độ cao hay độ sâu biến đổi không thể cảm nhận được. Nhưng khi
chúng ta nghĩ trong đầu là tất cả các loài sẽ tăng số lượng lên vô cùng lớn,
khi không phải cạnh tranh với các loài khác; rằng tất cả hoặc là đi săn mồi hoặc
là ưở thành con mồi cho loài khác; nói tóm lại, do mỗi cá thể trực tiếp hay
không trực tiếp có quan hệ với các cá thể sống khác theo cách quan trọng nhất,
chúng ta phải nhận thấy tầm hoạt động của các cư dân ở một nước không phải chỉ
phụ thuộc duy nhất vào những thay đổi điều kiện vật lý không thể cảm nhận được,
mà phần lớn phụ thuộc vào sự có mặt của các loài khác, có thể tiêu diệt hoặc dựa
vào chúng hay cạnh tranh với chúng; và do những loài này là các đối tượng đã được
định nghĩa (tuy nhiên chúng có thể đã trở nên như vậy), không đan cài vào nhau
bởi quá trình chuyển trạng thái không cảm nhận được, tầm hoạt động của bất cứ
loài, chắc chắn rồi, sẽ dựa trên tầm hoạt động của những loài khác, sẽ có xu hướng
được giới hạn rõ ràng. Hơn nữa, mỗi loài trong tầm hạn chế hoạt động, nơi mà nó
có số lượng ít hơn, sẽ, trong suốt các biếấn động của số lượng kẻ thù và con mồi,
hay trong các mùa, là rất có thể chịu sự diệt vong hoàn toàn; và do đó tầm hoạt
động địa chất của nó sẽ bị hạn chế nhiều nhất.
Nếu như tôi đúng khi tin rằng các loài đại diện và họ hàng
khi sống trên một khu vực liên tục, thường được phân bố kiểu mỗi con có tầm hoạt
động rộng, với khu vực trung lập khá chật chội giữa chúng, trên đó chúng bất chợt
trở nên ngày càng hiếm hoi, và sau đó do các biến thể không khác biệt cơ bản
nhiều so với loài, một quy tắc sẽ đúng với cả hai; và nếu chúng ta tưởng tượng
làm thích nghi một loài biến đổi với điều kiện sống của khu vực rất lớn, chúng
ta sẽ phải làm thích nghi hai biến thể này với hai khu vực rộng lớn và một biến
thể thứ ba với khu vực trung gian bé hơn. Biến thể trung gian, sau đó, sẽ tồn tại
với số lượng ít hơn do sống trên một khu vực bé hơn;và thực tế là, như tôi cỏ
thể đưa ra tốt nhất là quy luật này cũng đúng với các biến thể trong tự nhiên.
Tôi đã có được trường hợp ví dụ điển hình minh họa quy luật này của biến thể nằm
giữa các biến thể nổi bật trong chi Balanus. Vả dựa trên thông tin mà ông
Watson, tiến sỹ Asa Gray, và ông Wollaston cung cấp cho tôi rằng thông thường
khi các biến thể trung gian giữa hai dạng xuất hiện, chúng có số lượng ít hơn
nhiều so với dạng thức mà chúng có liên hệ. Giờ đây nếu chúng ta có thể tin vào
các thực tế và suy luận này, và do đỏ kết luận rằng biến thể liên kết hai biến
thể khác với nhau nói chung thường cỏ số lượng ít hơn số lượng của các dạng
chúng liên kết thì chúng ta có thể hiểu tại sao các biến thể trung gian không tồn
tại trong thời gian quá dài; tại sao như là quy luật chung chúng bị tuyệt chủng
và biến mất sớm hơn các dạng thức mà chúng liên kết.
Đối với bất cứ dạng nào tồn tại với số lượng ít hơn sẽ, như
đã nhận xét, chịu nguy cơ bị tuyệt chùng lớn hơn so với dạng tồn tại với số lượng
lớn; và trong trường hợp cụ thể này dạng trung gian sẽ chịu sự xâm nhập của của
các dạng họ hàng gần gũi cà hai phía. Nhưng một nhận định quan trọng hơn, như
tôi tin vậy, là trong quá trình biến đổi nhiều hơn nữa, mà thông qua đó hai biến
thể, theo như lý thuyết của tôi, được chuyển hóa và hòan thiện thành hai loài
riêng rẽ, hai loài mà có số lượng lớn hơn do sống trên khu vực rộng hơn, sẽ có
lợi thế lớn hơn nhiều so với loài trung gian có số lượng nhỏ hơn và sống trên
khu vực bé hơn. Bởi vì những dạng thức có số lượng nhiều hơn luôn luôn có cơ hội
tốt hơn, trong vòng bất cứ giai đoạn cho trước nào, có được những biến đổi thuận
lợi hơn nữa để cho sự lựa chọn của tự nhiên tác động tới và phát huy, so với dạng
thức tồn tại với số lượng ít hơn. Do vậy những dạng thức phổ biến, trong cuộc đấu
tranh sinh tồn, sẽ có xu hướng đánh bại và thay thế các dạng không phổ biến
bàng, bởi vì dạng sau ít được biến đổi và cải thiện hơn dạng trước. Chính là
nguyên lý đấy, như tôi tin, giải thích cho loài phổ biến ở trong một nước, như
đã được trình bày
ở chương hai, trung bình có số lượng lớn hơn các biến thể nổi
bật so với các loài không phổ biến. Tôi xin minh họa điều tôi muốn nói bằng
cách giả định ba biến thể cừu được giữ, một biến thể cho thích nghi với khu vực
núi đồi rộng lớn, biến thể thứ hai trên vùng đất đồi chật chội hơn, và biến thể
thứ ba với vùng đồng bằng mênh mông; và cả ba biến thể đều cố gắng hết sức như
nhau để gia tăng số lượng của chúng thông qua sự lựa chọn; trong trường hợp này
cơ hội nghiêng hẳn về những con cừu nuôi ở vùng núi đồi hay đồng bằng so với
con cừu nuôi trên vùng đất đồi chật hẹp trung gian (sườn đồi), và hậu quả là cừu
vùng núi đồi và đồng bằng sẽ sớm chiếm chỗ của cừu vùng sườn đồi kém cải thiện
hơn, do đó hai giống ban đầu tồn tại với số lượng lớn hơn sẽ gặp nhau không có
sự xen lẫn của giống bị thay thế - biến thể trung gian trên sườn đồi.
Kết luận, tôi tin rằng các loài tiến tới các đối tượng được định
nghĩa khá rõ ràng, và không thể hiện trong bất cứ giai đoạn nào một sự hỗn loạn
không thể tháo gỡ được của các liên kết trung gian và biến đổi; đầu tiên bởi vì
các biến thể mới được hình thành rất chậm chạp, do sự biến đổi là một quá trình
từ từ, sự lựa chọn của tự nhiên không thể làm gì cho đến khi biến đổi thuận lợi
có cơ hội xuất hiện, và cho đến khi chỗ trong thế giới tự nhiên được chiếm giữ
tốt hơn bởi những sự chỉnh sửa nhất định của các cư dân sống trên đó. Và những
nơi như thế sẽ phụ thuộc vào sự thay đổi khí hậu dần dần, hay sự di cư không
thường xuyên của dạng thức sống mới; và có lẽ, ở một mức độ quan trọng hơn, phụ
thuộc vào cá thể sống cũ biến đổi chậm chạp, với những dạng mới nhờ đó tạo ra
và những dạng cũ tác động và phản ứng với nhau. Để sao cho trong bất cứ khu vực
nào và bất cứ khi nào chúng ta chỉ có thể nhìn thấy những biến đổi nhỏ của cấu
trúc trong mức độ thường xuyên; và điều này đảm bảo rằng chúng ta sẽ nhìn thấy.
Thứ hai, các khu vực trong một giai đoạn nào đỏ gần đây đã tồn
tại ở trạng thái đứt gãy thành các phần mà trên đó nhiều dạng thức, nhất là
trong các lớp mà giống đực và giống cái phải giao phối mới có thể sinh con và
đi hoang nhiều, có thể đã được coi là đủ khác biệt để được xếp vào loài đại diện.
Trong trường hợp này, biến thể trung gian giữa vài loài đại diện và cha mẹ
chung phải tồn tại trong những phần gãy đứt của mảnh đất đó, nhưng các biến thể
trung gian này sẽ bị thay thế và là cho tuyệt chủng trong suốt quá trình sự lựa
chọn của tự nhiên khiến cho chúng không tồn tại hiện nay ở dạng sống.
Thứ ba, khi hai hay nhiều hơn biến thể được hình thành trong
các phần riêng rẽ của một khu vực hoàn toàn liên tục, có khả năng là các biến
thể liên kết trung gian ban đầu sẽ được hình thành trên khu vực trung gian,
nhưng sau đó chúng thường tồn tại trong thời gian ngắn. Vì những biến thể trung
gian này sẽ, do những lý do đã được gán cho (cụ thể là dựa trên những gì mà
chúng ta biết về sự phân bố của các loài họ hàng gần gũi và loài đại diện), tồn
tại trên những vùng trung gian với số lượng ít hơn các biến thể chúng có xu hướng
liên kết. Nếu chỉ nhìn vào nguyên nhân này thì các biến thể trung gian rất có
thể chịu sự tuyệt chủng ngẫu nhiên; và trong suốt quá trình của biến đổi sâu
hơn thông qua sự lựa chọn của tự nhiên, chúng hầu như chắc chắn sẽ bị đánh bại
và thay thế bởi các dạng mà chúng liên kết; bởi vì những dạng thức này do tồn tại
với số lượng cá thể lớn hơn, trên tổng số, cho ra nhiều biến đổi, và do đó được
cải thiện tốt hơn nhờ sự lựa chọn của tự nhiên và thu được lợi thế lớn hơn.
Cuối cùng, nhìn vào không chỉ một giai đoạn bất kỳ mà vào
toàn bộ lịch sử, nếu lý thuyết của tôi là đúng thi các biến thể trung gian,
liên kết hầu hết tất cả các loài họ hàng gần gũi của cùng một nhóm với nhau, chắc
chắn đã phải tồn tại; và chính quá trình của sự lựa chọn tự nhiên luôn có xu hướng,
như đã được nói đến nhiều trước đây, làm tuyệt chủng dạng thức bố mẹ và trung
gian. Chính vì thế mà các bằng chứng của chúng chỉ có thể được tìm thấy trong
các di tích hóa thạch, mà được lưu lại trong các ghi chép địa chất không hoàn hảo
và đứt đoạn. Tôi sẽ cố gắng cho bạn đọc thay điều này ở các chưomg kế tiếp.
về nguồn gốc và những chuyển hóa của thực thể hữu cơ với các
thói quen và cấu trúc kỳ lạ - Những người phản đối quan điểm tôi nêu ra đã đặt
câu hỏi làm thế nào một động vật ăn thịt sống ở trên cạn có thể lại được chuyển
hóa thành động vật có thói quen sống dưới nước và con vật đó có thể tồn tại như
thế nào trong tình trạng chuyển đổi của nó? Chúng ta dễ dàng nhận thấy là trong
cùng nhóm động vật ăn thịt tồn tại có mọi cấp trung gian giữa thói quen chỉ sống
dưới nước và thói quen chỉ sống trên cạn; và do mỗi con tồn tại được thông qua
đấu tranh sinh tồn, nó sẽ thích nghi tốt trong các thói quen của nó với nơi ở của
mình. Hãy xem con Mustela Vision ở vùng Bắc Mỹ, có chân hình mạng nhện, giống
con rái cá về bộ lông, chân ngan và hình dáng đuôi; mùa hè, con này lăn dưới nước
bắt cá, nhưng suốt mùa đông dài, nó rời bỏ những vùng nước băng giá mà đi săn
giống như chồn putoa bắt chuột và các động vật trên cạn khác. Nếu một trường hợp
khác được đưa ra, và người ta đặt câu hỏi làm thế nào mà một con vật bốn chân
ăn sâu bọ có thể chuyển hóa thành con dơi bay thì câu hỏi này sẽ khó giải đáp
hơn nhiều, và tôi không có câu trả lời. Song tôi cho rằng câu hỏi đó chẳng mấy
đáng quan tâm.
Ở đây, cũng giống các lần khác, tôi gặp bất lợi lớn, bởi vì
trong số các trường hợp nổi bật mà tôi đã thu thập được, tôi chỉ có thể đưa ra
một hoặc hai ví dụ về thói quen và cấu trúc chuyển đổi các các loài có quan hệ
mật thiết với nhau thuộc cùng chi, và về các tính cách đa dạng hoặc là cố định
hoặc là thi thoảng xuất hiện trong cùng loài. Và tôi cảm thấy là chỉ có thể là
một danh sách dài các trường hợp như vậy mới đủ để phần nào trả lời câu hỏi kiểu
như câu hỏi về con dơi.
Nhìn vào họ sóc, chúng ta sẽ tìm ra sự biến đổi rõ ràng nhất
từ các con vật với đuôi của chúng chỉ hơi dẹt, và từ những con khác, như ngài
J. Richardson đã nhận xét, với phần lưng của cơ thể chúng khá rộng và với da ở
hai bên sườn khá dầy, chuyển thành những con gọi là sóc bay; và những con sóc
bay này có các chi và đuôi nối với nhau bởi một mảng da to, có tác dụng như là
một cái dù và cho phép chúng lượn trong không trung một quãng xa đáng kinh ngạc
từ cây này sang cây khác. Chúng ta không thể nghi ngờ là mỗi cấu trúc có ích đối
với với mỗi dạng sóc ở nước bản địa của nó, bằng cách cho phép chúng thoát được
các con chim săn mồi, hay thu lượm thức ăn nhanh hơn, hoặc, chúng ta có lý do để
tin, bằng cách giảm mối nguy hiểm khi rơi từ trên cao xuống đất. Nhưng nó đúng
như thực tế rằng cấu trúc của mỗi con sóc là cái tốt nhất mà có thể được hình
thành trong điều kiện tự nhiên. Giả sử khí hậu và thảm thực vật thay đổi, những
loài gặm nhấm cạnh tranh khác hay thú săn mồi mới di cư đến đây, hay những con
cũ trở nên biến đổi, và tất cả sự so sánh có thể dẫn chúng ta tới niềm tin là
ít nhất vài loại sóc bị giảm số lượng hoặc bị tuyệt chủng, trừ khi chúng cũng
biến đổi ở mức độ tương ứng. Vì thế tôi không thấy có khó khăn gì, nhất là
trong điều kiện sống thay đổi, trong sự duy trì liên tục các cá thể có màng ở
hai bên sườn ngày một dày hơn, mỗi thay đổi hữu ích và mỗi cái được nhân rộng
thông qua ảnh hưởng tích lũy của quá trình sự lựa chọn của tự nhiên cho tới khi
một loài sóc bay hoàn hảo được sinh ra.
Bây giờ hãy xem tiếp đến loài Gaỉeophithecus hay loài vượn
cáo bay, mà trước đó bị xếp sai vào loài họ dơi. Nó có màng hai bên sườn cực kỳ
rộng, trải rộng từ phàn góc miệng cho tới đuôi, và bao gồm các chi và các ngón
tay hình thon dài. Màng này cũng có cả các cơ duỗi; mặc dù không có mối quan hệ
chuyến hóa nào của cấu trúc, thích hợp với việc bay lượn trên không trung, hiện
tại liên kết loài Galeophithecus với các loài Lemuridae khác, nhưng tôi không gặp
khó khăn gì trong việc thừa nhận các liên kết dạng này trước đó đã xuất hiện và
mỗi con được hình thành theo các bước như trong trường hợp của con sóc bay chưa
hoàn thiện hoàn toàn và mỗi cấp của cấu trúc đã có ích cho con vật chủ. Tôi
cũng chẳng nhận thấy có bất cứ khó khăn nào mà không thể vượt qua trong việc
tin rằng có thể là màng mà liên kết các cánh tay với cẳng tay của loài
Galeopithecus có lẽ đã được kéo giãn ra rất nhiều bởi sự lựa chọn của tự nhiên;
và con này, xét trong mức độ liên quan của các bộ phận bay, sẽ chuyển hóa thành
một con dơi. Loài dơi mà có màng cánh trải rộng từ vai cho tới đuôi, trùm cả
lên chân sau, chúng ta có lẽ nhìn thấy dấu vết của một bộ máy ban đầu được kiến
tạo dành cho việc bay lượn trong không trung hơn là bay.
Nếu khoảng mười hai chi của chim bị tuyệt chủng hoặc vẫn chưa
được biết tới, người phỏng đoán rằng những con chim có thể đã tồn tại chỉ sử dụng
cánh của nó để xua đuổi ruồi muỗi giống như con vịt đầu rùa (Micropterus của
người Eypon); như những cái vây trong nước và chân trước trên cạn kiểu của chim
cánh cụt; như vây chèo giống của con ostrict; và không dùng để làm gì giống như
của con Aperyx. Tuy thế, cấu trúc của những con chim này lại có lợi cho nó
trong điều kiện sống của nó bởi vì mỗi con muốn tồn tại được thì phải đấu
tranh; nhưng nó không nhất thiết là có thể xảy ra nhất trong tất cả các trường
hợp có thể xảy ra. Chúng ta không nên suy luận từ những nhận định này là bất cứ
cấp độ nào trong các cấp độ cánh mà được nhắc tới ở đây, mà tất cả có lẽ đều do
việc không sử dụng, ám chỉ các bước tự nhiên qua đó loài chim đạt được khả năng
bay tuyệt vời của nó; nhưng ít nhất chúng chỉ ra rằng phương pháp đa dạng vô
cùng của sự chuyển hóa là có thể.
Nhìn thấy rằng các lớp thở dưới nước như Crustacea và
Mollusca lại thích nghi với cuộc sống trên cạn, và thấy rằng chúng ta có chim
và động vật có vú có bay được, côn trùng bay của hầu hết các dạng thức đa dạng,
và đã từng có loài bò sát biết bay, chúng ta có thể hình dung là cá bay, mà hiện
giờ bay lượn một quãng xa trong không trung, dần nổi lên và chuyển hóa với sự
trợ giúp của vây dao động của chúng, có lẽ đã được thay đổi trở thành động vật
có cánh hoàn hảo. Nếu suy luận này là đúng, vậy ai đã từng tưởng tượng trong
giai đoạn chuyển đổi ban đầu, chúng là cư dân của vùng đại dưorng bao la, và đã
chỉ sử dụng bộ phận để bay, như chúng ta biết cho tới nay, để tránh không bị
các con cá khác săn?
Khi chúng ta thấy bất kỳ cấu trúc có cấu tạo hoàn hảo để thực
hiện một chức năng nào đó, giống như cánh của con chim dùng để bay, chúng ta
nên nghĩ ngay rằng các con thế hiện cấp độ chuyến đổi ban đầu của cấu trúc sẽ
hiếm khi tiếp tục tồn tại cho tới ngày nay, bởi vì chúng sẽ bị thay thế bởi
chính quá trình hoàn thiện thông qua sự lựa chọn của tự nhiên. hơn thế nữa,
chúng ta có thể kết luân rằng các cấp độ chuyển đổi giữa những cấu trúc phù I.
p cho những thói quen rất khác biệt trong cuộc sống sc hiếm khi được phát triển
ở một giai đoạn ban đầu ới số lượng lớn và trong nhiều dạng thức thứ cấp. Do
đó, quay trở lại minh họa mang tính tưởng tượng về loài cá bay của chúng ta, dường
như là không có khả năng những con cá có thể bay thực sự đã phát trong rất nhiều
dạng thức thứ cấp, để đi bắt nhiều loại mồi theo nhiều cách, trên cạn và trong
nước cho đến khi bộ phận bay của chúng trờ nên hoàn thiện, giúp chúng có lợi thế
lớn so với các con vật khác trong cuộc đấu tranh sinh tồn. Do đó cơ hội để phát
hiện ra những loài có cấp độ chuyển đổi của cấu trúc trong tình trạng hóa thạch
sẽ luôn luôn không nhiều bằng, do chúng tồn tại với số lượng ít hơn, trong trường
hợp của loài có cấu trúc phát triển hoàn hảo.
Bây giờ tôi sẽ đưa ra hai hoặc ba ví dụ về thói quan đa dạng
và thay đổi của các cá thể thuộc cùng loài. Khi một trong hai trường hợp xuất
hiện, nó sẽ dễ dàng cho sự lựa chọn của tự nhiên để giúp cho con vật, thông qua
một vài biến đổi trong cấu trúc của nó, phù hợp với thói quen thay đối của nó,
hoặc là chỉ một trong số vài thói quen khác nhau của nó. Nhưng chúng ta khó có
thể nói và không có bằng chứng cụ thể rằng liệu có phải thông thường các thói
quen thay đổi đầu tiên sau đó mới đến cấu trúc; hay liệu là ngược lại khi một số
biến đổi nhỏ trong cấu trúc dẫn tới sự thay đổi về tính cách; cả hai thường
thay đổi cùng nhau. Trong số các trường hợp tính cách thay đổi, ví dụ của nhiều
loài côn trùng nước Anh hiện đang sống nhờ vào các cây ngoại lai, chỉ nhờ vào
các chất nhân tạo là đủ để minh họa. Đối với trường hợp tính cách đa dạng, vô số
các ví dụ có thể được đưa ra. Tôi thường quan sát những con chim giẻ quạt hung
dữ (Saurophagus sulphuratus) ở vùng Nam Mỹ, lượn vòng tròn xung quanh một điểm
sau đó tiến tới điểm khác, giống như một con chim cách, đứng yên bên lề mép nước
một lúc rồi đột nhiên lao vào một con cá, giống như loài chim bói cá. Ở trong
nước Anh chim sẻ ngô (Parus maịor) to lớn hơn có thể được trông thấy đang trèo
các nhánh cây giống như một loài leo cây; nó thường, giống như chim bách thanh,
giết những con chim bé bằng cách mổ vào đầu chúng; và tôi đã rất nhiều lần nhìn
và nghe thấy chúng mổ vào các hạt giống của cây thủy tùng trên một nhánh và làm
vỡ tung chúng giống như một hạt dẻ. Ở khu vực Bẳc Mỹ, ông Hearne đã nhìn thấy
loài gấu đen bơi hàng giờ với cải mồm mở to, đế bắt, giốn? như:ả heo, các con
côn trùng trong nước. Thậm chí trong trường hợp đặc biệt như thế này, nếu nguồn
cung các con côn trùng là cố định, và nếu những con cạnh tranh thích nghi tốt
hơn không tồn tại ở trong nước, tôi không thấy có khó khăn nào trong cuộc đấu
tranh giữa các con gấu, tạo ra bởi sự lựa chọn của tự nhiên, khiến cho cấu trúc
của chúng ngày càng thích nghi với môi trường nước và với mồm ngày một mở rộng
cho đến khi một sinh vật dị thường giống như cá voi được tạo ra.
Như chúng ta đôi khi thấy cá thể của một loài có thói quen
khác biệt hắn so với thói quen của con giống đực và giống cái của loài đó cũng
như của các loài khác thuộc cùng chi, theo lý thuyết của tôi, chúng ta có thể
trông đợi rằng những cá thể như thế đôi khi sẽ tạo ra cơ hội cho loài mới xuất
hiện, có thói quen tương đồng và với cấu trúc biến đổi hoặc ít hoặc nhiều so với
loài thực sự. Một ví dụ như thế trong tự nhiên đã xuất hiện. Liệu ai có thể đưa
ra một ví dụ nào khác ấn tượng hơn ví dụ về sự thích nghi của một con chim gõ
kiến với việc trèo cây và bắt côn trùng trong các khe nứt trên vỏ cây? Song ở
khu vực Băc Mỹ, có những con chim gõ kiến chủ yếu sống dựa vào hoa quả,và các
con khác với đôi cánh thon dài dùng đế đuối theo côn trùng; và trên các cánh đồng
vùng La Plata, nơi không có một cây nào cả, có một con chim gõ kiến mà trong tất
cả mọi bộ phận cơ quan chính của nó, thậm chí trong màu sắc, trong âm thanh
chói tai, trong cách bay hình sóng cho tôi biết rõ ràng là nó thuộc về loài gõ
kiên thông thường nhưng nó là một con gõ kiến không bao giờ trèo cây.
Chim hải âu là loại chim thuộc về trời và biển nhất, nhưng ở
trong vùng Sounds of Tierra del Fuego, loài Puffìnuria berardi, trong thói quen
chung của chúng, trong khả năng lăn kinh ngạc của chúng, trong cách bơi và bay
của chúng khi không sẵn sàng để bay, thì ai đó sẽ có thể dễ nhầm lẫn nó với
chim anca hay chim lặn; nhưng về cơ bản là chim hải âu với nhiều phần chính của
nó thay đổi lớn. Mặt khác, khi một người quan sát tinh tường nhất xem xét cơ thể
một con chim két đã chết sẽ không bao giờ nghi ngờ thói quen dưới nước của nó,
nhưng thành viên dị thường của họ những động vật chỉ sống trên cạn này hoàn
toàn sống nhờ vào lặn - cặp nhiều hòn đá ở chân và sử dụng cánh ơ dưới nước.
Những ai tin vào thuyết sáng tạo loài độc lập chắc hẳn đôi
khi sẽ cảm thấy ngạc nhiên khi anh ta gặp một con vật với các thói quen và cấu
trúc không hề tuân theo quy tắc. Điều gì có thể rõ ràng hơn là chân có màng của
con vịt và ngồng được tạo thành để bơi? Thế mà ở những vùng cao có những con ngồng
với màng ở chân nhưng hiếm khi hoặc không bao giờ tới gần nước; nhưng không ai
trừ ông Audubon đã nhìn thấy loài chim chiến, có cả bốn ngón chân có màng, bước
trên mặt nước của biển. Mặt khác, những con chim sâm cầm và chim lặn lại hoàn
toàn là loài động vật dưới nước mặc dù những ngón chân của chúng chi có màng
bao phủ viền ngoài. Cái có vẻ như rõ ràng hơn là những ngón chân dài của
Grallatores được hình thành khi để bước đi trên đầm lầy và những cây nổi, nhưng
gà hen có thói quen dưới nước gần giống như chim sâm cầm; và con landrail có
thói quen sống trên cạn gần giống như gà gô và chim cun cút. Đối với những trường
hợp ấy, tôi có thể đưa ra nhiều ví dụ hơn nữa, thói quen thay đổi nhưng không
kèm theo cấu trúc thay đổi. Chân có màng của loài ngỗng sống ở vùng đất cao có
thể nói là đã trở thành một cơ quan không có ích, nhưng không phải là vô ích đối
với cấu trúc của nó. Còn loài chim chiến, màng cong giữa các ngón chân cho thấy
rằng cấu trúc đã bắt đầu thay đổi.
Những người tin vào ảnh hưởng riêng rẽ và vô số của sự sáng tạo
sẽ nói trong những trường hợp như thế này, ý Chúa muốn làm cho loài này thay thế
loài khác; nhưng điều này đổi với tôi có vẻ như hết sức lố bịch. Còn người nào
tin vào sự đấu tranh sinh tồn và nguyên lý của sự lựa chọn của tự nhiên sẽ công
nhận rằng mọi thực thể hữu cơ đều cố gắng hết mình để gia tăng số lượng bản
thân; và nếu bất cứ thực thể nào biến đối chút xíu, hoặc là trong thói quen hoặc
là trong cấu trúc, và nhờ vậy mà trở nên có lợi thế hơn so với thực thể nào đó
trong cùng một nước, nó thế chiếm lấy khu ở của cá thể kém lợi thế hơn đó, cho
dù có khác so với nơi ở của bản thân chủng. Do vậy anh ta sẽ không cảm thấy ngạc
nhiên khi biết rằng loài chim chiến và ngỗng có màng ở chân, hoặc là sổng ở
vùng đất khô hoặc là hiếm khi bước xuống nước; và có những con comcrake với
ngón chân dài sống trên những đồng cỏ thay vì ở đầm lầy; có những con chim gõ
kiến sống ở nơi không có một cây nào mọc cả; và có những con chim hải âu có
thói quen của chim anca.
Các bộ phận của sự hoàn thiện và phức tạp tới mức tối đa - Đe
công nhận rằng đôi mắt, với tất cả các đặc tính không thể bắt chước được của
nó, để thay đổi tiêu cự tùy theo độ xa khác nhau, điều chỉnh độ sáng và sự chỉnh
sửa quang sai hình cầu và nửa cung, có thể đã được tạo thành thông qua sự lựa
chọn của tự nhiên, có vẻ như, tôi thú thật là, khó có thể xảy ra ở khả năng cao
nhất có thể. Nhưng lý do nói với tôi rằng sự chuyển hóa từ đôi mắt không hề
hoàn thiện và rất đơn giản tới đôi mắt cực kỳ hoàn thiện và phức tạp, mỗi mức
chuyển hóa có ích đối với cơ thể chủ của nó; có thể chứng minh là tồn tại; hơn
nữa, nếu đôi mắt thực sự thay đổi vô cùng nhỏ, và những thay đổi được di truyền
lại, điều mà rõ ràng là như thế; và nếu bất kỳ thay đổi hoặc chỉnh sửa trong cơ
quan đó từng có ích đối với một con vật trong điều kiện sống thay đổi thì khả
năng một đôi mắt hoàn hảo và phức tạp có thể được tạo ra bởi qua sự lựa chọn của
tự nhiên, mặc dù chúng ta không thể tưởng tượng được, hoàn toàn được coi là có
thể xảy ra. Một dây thần kinh làm thế nào để trở nên cảm nhận được ánh sáng,
thì không làm chúng ta quan tâm bằng làm thế nào mà sự sống bắt nguồn; nhưng
tôi xin nói là vài thực tế đã khiến tôi nghi ngờ rằng bất kỳ dây thần kinh cảm
biến nào có thể được làm cho cảm nhận được ánh sáng, và tương tự như vậy cảm nhận
được những dao động lớn tạo ra âm thanh.
Khi nhìn vào những bước chuyển hóa mà qua đó một bộ phận của
bất kỳ loài nào được hoàn thiện, chúng ta chắc chắn phải xem xét các cá thể tổ
tiên trực hệ của chúng; nhưng điều này hiếm khi có thể, và chúng ta, trong mồi
trường hợp, buộc phải xem xét các loài thuộc cùng nhóm, tức là nhìn vào những
con cháu cùng hệ của cùng dạng cha mẹ gốc để tìm ra những chuyển hóa nào là có
thể, và vì có khả năng là một vài sự chuyển hóa đã được truyền lại tại giai đoạn
ban đầu của dòng dõi, trong một điều kiện ít hoặc không biến đổi. Trong sổ loài
Vertebrata, chúng ta chỉ tìm thấy một số lượng nhỏ các biến chuyển trong cấu
trúc đôi mát, và dựa vào các di tích hóa thạch thì chúng ta chẳng biết thêm điều
gì về nó cả. Trong lớp lớn này chúng ta có lẽ phải nên đi sâu xuống hơn nữa bên
dưới lòng đất tới địa tầng hóa thạch thấp nhất được biết đến để khám phá các
giai đoạn sớm hơn mà ở đó đôi mẳt được hoàn thiện.
Trong loài Articulata, chúng ta có thể bắt đầu một seri với một
dây thần kinh quang học chỉ có sắc tố, và không hề có bất kỳ một bộ máy nào
khác; và từ cấp phát triển thấp này, vô số các bước tiến hóa của cấu trúc, tỏa
ra theo hai đường cơ bản khác nhau, có thể được chứng minh là tồn tại, cho tới
khi chúng ta đạt tới sự hoàn thiện khá cao. Chẳng hạn như trong một số con thuộc
loài giáp xác có giác mạc đôi và cái bên trong được chia thành hai mặt, trong mỗi
cái đó có một thấu kính lồi. Trong một số con khác loài giáp xác, thủy tinh thể
có sắc tô màu và chỉ phản ứng với chùm ánh sáng bên ngoài, là lồi ra phía cuối
trên và phải phản ứng bởi sự hội tụ; và ở phần kết thúc bên dưới dường như là
có chất thủy tinh. Với những thực tế đưa ra ở đây, hết sức ngắn gọn và còn xa mới
để được coi là đầy đủ, cho thấy có nhiều sự chuyển hóa sang dạng trong con mắt
của loài giáp xác đang tồn tại, nhớ rằng số lượng loài đang sống so với số lượng
loài đã tuyệt chủng là vô cùng nhỏ bé, tôi không thấy có bất cứ một khó khăn lớn
nào (không khó hơn trong trường hợp của nhiều cấu trúc khác) để tin rằng sự lựa
chọn của tự nhiên đã biến những bộ máy đơn giản của một thần kinh quang học chỉ
có sắc tố màu và bao phủ bởi một màng trong suốt, thành một công cụ quang học
hoàn hảo như đang tồn tại trong bất kỳ một thành viên nào của lớp Articulate vĩ
đại.
Người sẽ tiến xa như vậy, nếu anh ta tìm ra khi đọc xong tác
phẩm này rằng phần lớn các thực tế, nếu không không thể giải thích được, có thể
được giải thích bởi lý thuyết về dòng dõi, không được chần chừ đi xa hơn nữa,
và để thừa nhận rằng một cấu trúc hoàn hảo như mắt đại bàng có thể được hình
thành bởi sự lựa chọn của tự nhiên, mặc dù trong trường hợp này anh ta không biết
bất kỳ cấp độ chuyển đổi nào. Lý luận của anh ta phải chiến thắng sự tưởng tượng
của anh ta, mặc dù tôi để cảm thấy ngạc nhiên với bất cứ mức độ chần chừ nào
trong việc phát triển nguyên lý của sự lựa chọn tự nhiên tới độ dài ngạc nhiên.
Chúng ta khó có thể tránh được sự so sánh giữa con mắt với
kính hiển vi. Chúng ta biết rằng dụng cụ này đã được con người chế tạo hết sức
hoàn hảo với kiến thức khoa học tinh thông; và một cách tự nhiên chủng ta suy
luận đôi mắt đã được tạo thành bởi một quá trình dạng tưomg tự đấy? Nhưng có thể
nào là sự suy luận này quá vội vàng? Liệu chúng ta có bất cứ lý lẽ nào để thừa
nhận rằng Đấng sáng tạo dựa vào khoa học tạo ra những con mắt như của con người?
Nếu chúng ta phải so sánh con mắt với một công cụ quang học, trong tưởng tượng,
chúng ta phải lấy bề dày của các mô trong suốt, với một dây thần kinh cảm ứng
ánh sáng bên dưới, và giả thiết rằng mọi phần của lớp này đang liên tục thay đổi
chậm chạp về mật độ, để ngăn cách trong lớp những mật độ và độ dày khác nhau, đặt
ở những khoảng cách khác nhau, và với mặt của mỗi lớp chậm chạp biến đổi trong
dạng thức. Hơn nữa, chúng ta phải giả thiết rằng có một sức mạnh luôn chú ý
theo dõi mỗi biến đổi nhỏ ngẫu nhiên của những lớp trong suốt; và cẩn thận lựa
chọn mỗi sửa đổi mà trong điều kiện thay đổi có thể trong bất cứ cách hay mức độ
nào cho ra một hình ảnh sắc nét hơn. Chúng ta phải giả định mỗi tình trạng mới
của công cụ để được nhân rộng ra hàng triệu lần; và mồi cái được duy trì cho tới
khi một cái tốt hơn sinh ra rồi sau đó những cái cũ bị tiêu diệt. Trong các cơ
thể sống, sự biến đổi sẽ gây ra những sự sửa đổi nhỏ, thế hệ sẽ nhân rộng chúng
hầu như không ngừng và sự lựa chọn của tự nhiên sẽ chọn ra những kỹ năng hoàn
thiện sau mồi lần cải thiện. Hãy để cho quá trình này tiếp diễn hàng triệu hàng
triệu năm; và trong mỗi năm trên hàng triệu cá thể của nhiều loại; liệu chúng
ta không thể tin một công cụ quang học sống có thể nhờ đó mà được hình thành với
độ tinh xảo phi thường hơn hẳn so với bất kỳ thủy tinh nào, giống như tác phẩm
của Đấng sáng tạo so với của con người?
Nếu chúng ta có thể chứng minh rằng bất cứ bộ phận phức tạp
nào đã tồn tại, mà đã không thể được tạo ra bởi nhiều chỉnh đổi nhỏ liên tiếp
thì lý thuyết của tôi sẽ bị sụp đổ. Nhưng tôi không tìm thấy một trường họp nào
như thế. Chắc chắn là rất nhiều bộ phận tồn tại mà chúng ta không biết đến các
cấp độ chuyển đổi của chúng, nhất là nếu chúng ta nhìn vào các loài cô lập mà
theo lý thuyết của tôi phần lớn đã bị tuyệt chủng. Hay một lần nữa nếu chúng ta
nhìn vào bộ phận chung cho tất cả các thành viên của một lớp lớn, bởi vì trong
trường hợp sau bộ phận phải đã được hình thành ở giai đoạn ban đầu rất sớm, đó
là cái mà tất cả các thành viên của lớp đó đã phát triển; và để khám phá những
cấp độ chuyển đổi ban đầu mà bộ phận đó đã trải qua, chúng ta phải nhìn vào dạng
tổ tiên rất cổ đã tuyệt chủng từ lâu.
Chúng ta nên hết sức cẩn thận khi kết luận rằng một bộ phận
có thể đã không được hình thành bởi các sự chuyển đổi của loại nhất định. Vô số
các ví dụ có thể được đưa ra trong số các con vật phát triển thấp về cùng bộ phận
thực hiện cùng một lúc các chức năng riêng biệt hô hấp, tiêu hóa, và bài tiết
trong ấu trùng của con ruồi trâu và trong cá Cobỉtes. Trong con Hydra loài vật
có thể lộn cơ thể ra ngoài do đó mặt ngoài có thể tiêu hóa và dạ dầy hô hấp.
Trong những trường họp như vậy, sự lựa chọn của tự nhiên có thể dễ dàng chuyên
môn hóa, nếu bất cứ lợi thế nào mà nhờ đó thu được, một phần hay bộ phận đã thực
hiện hai chức năng, thành chỉ thực hiện một chức năng và do đó toàn bộ thay đổi
đặc điểm của nó trải qua các bước không cảm nhận được. Hai bộ phận khác biệt
đôi khi cùng lúc thực hiện cùng một chức năng trên cùng cá thể; một ví dụ minh
họa là có loài cá với mang hoặc yếm để thở không khí hòa tan trong nước, trong
khi đó chúng thở không khí tự do trong bong bóng ở ruột của chúng, bộ phận sau
này có ống khi lực hóa cung cấp không khí và bị chia thành các phần mạch phát
triển cao. Trong những trường hợp như thế này, một trong hai bộ phận có thể dễ
dàng sửa đổi và hoàn thiện để thực hiện tất cả các công việc này bởi một mình
nó, được trợ giúp trong quá trình sửa đổi bởi các bộ phận khác; và sau đó các bộ
phận khác này có thể được sửa đổi cho những mục đích khác hoàn toàn riêng biệt
hoặc bị đào thải.
Sự minh họa bóng cá là một ví dụ thuyết phục, bởi vì nó cho
chúng ta thấy rõ thực tế quan trọng vô cùng là một bộ phận ban đầu được cấu tạo
cho một mục đích, đó là để nổi, có thể được chuyển thành một bộ phận với mục
đích hoàn toàn khác, đó là để hô hấp. Bóng cá cũng có tác dụng như là một bộ phận
phụ trợ cho thính giác của loài cá nhất định, hay, bởi vì tôi không biết quan
điểm nào hiện giờ được đa số tin theo, một phần của cơ quan thính giác đã có
vai trò như cơ quan phụ trợ cho bóng cá. Tất cả các nhà sinh lý học đều thừa nhận
rằng bóng cá là tương đồng hay "tương tự lý tưởng", trong vị trí và cấu
trúc với phổi của các động vật có xương sống phát triển cao hơn: với lý do này,
tôi cảm thấy không có khó khăn đáng kể nào khi tin là sự lựa chọn của tự nhiên
đã thực sự chuyển hóa một bóng cá thành phổi hay bộ phận chỉ thực hiện chức
năng hô hấp.
Tôi thực sự khó có thể nghi ngờ tất cả các động vật xương sống
có phổi đích thực đã bắt nguồn bởi thế hệ thông thường từ dạng nguyên thủy, mà
chúng ta không có nhiều hiểu biết về nó, trang bị với một bộ máy để nổi hay
bóng cá. Chúng ta do vậy có thể, như tôi đã suy luận từ sự miêu tả thú vị của
giáo sư Owen về những phần này, hiểu thực tế kỳ lạ rằng mọi mẫu của thức ăn và
đồ uống mà chúng ta nuốt vào phải đi qua miệng của ống khí quản, với một vài
nguy cơ có thể rơi vào phổi, bất chấp công cụ tuyệt vời mà nhờ nó thanh môn được
đóng lại. Trong những động vật xương sống phát triển cao hơn, cái mang hoàn
toàn biến mất - những khe hở ở hai bên cổ và những hướng chạy chồng chéo của
các đường động mạch vẫn còn dấu vết ở trong các phôi thai với vị trí trước đó của
chúng. Nhưng chúng ta có thể hình dung mang hiện tại cuối cùng cũng biến mất đã
thực hiện chức năng hoàn toàn khác do tác động của sự lựa chọn của tự nhiên:
theo như cách giống như, xét trên quan điểm của một số nhà tự nhiên học là mang
và kích cỡ sống lưng những con giun đốt là với cách và cánh bao trùm của các
con côn trùng, có khả năng là những bộ phận đó ở ngay giai đoạn đầu đóng vai
trò bộ phận hô hấp đã được chuyển hóa thành bộ phận để bay.
Khi xem xét những chuyển hóa của bộ phận, nhất là tầm quan trọng
của việc luôn nghĩ trong đầu là xác suất của sự chuyển hóa từ chức năng này
sang chức năng khác lớn tới mức mà tôi phải đưa ra thêm một ví dụ nữa. Loài
chân tơ có cuống có hai nếp gấp nhỏ trên da, tôi gọi chủng là ovigerous frena,
mà đóng vai trò, thông qua cách bài tiết các chất dính, để giữ các quả trứng
cho đến khi chúng nở ra. Những con chân tơ này không có mang, toàn bộ bề mặt cơ
thể, bao gồm cả các frena nhỏ, là bộ phận hô hấp. Loài Balanidae hay loài chân
tơ không cuống, mặt khác, không có ovigerous frena, những quả trứng nằm chơi
vơi trên đáy túi trứng, trong một vỏ bọc kín; nhưng chúng có mang gấp lớn. Bây
giờ tôi nghi sẽ không ai tranh cãi rằng ovigerous frena trong một họ là hoàn
toàn giống với mang cá của họ khác; thật vậy, chúng chuyển hóa lẫn nhau. Do đó
tôi không nghi ngờ là những nếp gấp nhỏ trên da, mà ban đầu có vai trò như
ovigerous frena, nhưng tương tự như vậy, trợ giúp rất ít hệ thống hô hấp, thông
qua sự lựa chọn của tự nhiên đã dần dần chuyển hóa thành mang đơn giản chỉ bằng
cách tăng kích thước của nó và loại bỏ đi những tuyến dính vào. Nếu tất cả loài
chân tơ có cuống đều bị tuyệt chủng, chúng sẽ phải đã hứng chịu sự tuyệt chủng
khốc liệt hơn rất nhiều so với loài chân tơ không cuống. Liệu có ai đã từng tưởng
tượng là cái mang của họ chân tơ có cuống ban đầu đã tồn tại như một bộ phận để
giữ cho những tế bào trứng không bị trôi ra khỏi túi trứng?
Mặc dù chúng ta phải vô cùng thận trọng khi kết luận rằng bất
kỳ bộ phận nào cũng có thể được tạo ra thông qua những sự chuyển đối liên tục,
nhưng khó khăn vẫn còn chồng chất, một vài khó khăn đó tôi sẽ nêu ra ở trong
các tác phẩm sau này của tôi.
Một trong những khó khăn đó là loài côn trùng vô tính, loài
mà rất khó để xếp vào giống đực hay giống cái có khả năng sinh sản; nhưng trường
họp này sẽ được bàn tới ở chương kế tiếp. Những bộ phận phát điện của cá cũng
mang đến một khó khăn đặc biệt; chúng ta hầu như không thể hình dung ra những
bước mà qua đó những bộ phận tuyệt vời này đã được tạo ra; nhưng như ông Owen
và những người khác đã nhận định, cấu trúc quan hệ mật thiết của chúng rất giống
với cấu trúc của các cơ thông thường; và như sau này người ta cho thấy rằng những
con cá đuối có bộ phận rất giống với một bộ máy sản sinh điện năng nhưng, như
ông Matteuuchi khẳng định, lại không hề phát sinh điện; chúng ta phải công nhận
là chúng ta hiểu biết còn quá ít để có thể lập luận rằng không có sự chuyển đối
của bất kỳ dạng nào là có thể.
Những bộ phận phát điện là một khó khăn khác, thậm chí còn
khó khăn hơn; bởi vì chúng chỉ xuất hiện trong khoảng mười hai loài cá, mà một
số trong đó hoàn toàn xa cách về mặt quan hệ họ hàng. Bình thường thì khi cùng
một bộ phận mà xuất hiện trong vài thành viên thuộc cùng lớp, nhất là trong những
thành viên mà có thói quen cuộc sống khác biệt, chúng ta thường cho là sự xuất
hiện của bộ phận này là do được di truyền từ cùng một cha mẹ chung; và sự không
xuất hiện của nó trên cơ thể của một số thành viên là do sự không sử dụng hoặc
do sự lựa chọn của tự nhiên. Nhưng nếu các bộ phận phát điện được di truyền lại
từ một cá thể gốc nào đó như trường hợp di truyền, chúng ta đã có thể trông đợi
tất cả các loài cá có bộ phận phát điện có quan hệ rất mật thiết với nhau.
Nhưng những ghi chép địa chất không hề dẫn chúng ta tới niềm tin là trước kia tất
cả các loài cá có bộ phận phát điện, mà hầu hết con cháu kế tục của chúng đã bị
mất. Sự xuất hiện của các bộ phận phát quang trong vài con côn trùng, thuộc các
họ và nhóm khác nhau, mang tới một khó khăn tương tự. Tôi có thể dưa ra những
trường hợp khác; chẳng hạn như bộ máy hết sức lạ kỳ của hàng loạt pollengrains,
mọc trên một foot-stalk với một gland mọc ở phía cuối là tương tự như trong
Orchis và Asclepỉas - những họ mà xét về moi quan hệ giữa các loài cây mọc hoa
thì chúng là xa nhất. Trong tất cả các trường hợp của hai loài hoàn toàn khác
biệt lại có những bộ phận tương đồng, mọi người nên nhớ rằng mặc dù bề ngoài và
chức năng tổng thể của bộ phận này có thể là giống nhau nhưng chúng ta vẫn có
thể phát hiện ra những khác nhau cơ bản giữa chúng. Tôi có khuynh hướng tin rằng
nó cũng gần giống như cách mà hai người hoàn toàn độc lập ngẫu nhiên cùng đi tới
một phát minh, và cũng như vậy đối với sự lựa chọn của tự nhiên, mang lại lợi
ích cho mồi cá thể và tận dụng các biến đổi tương đồng, đôi khi chỉnh sửa hai
phần hoặc bộ phận trong hai thực thể hữu cơ theo cách gần như tương tự nhau.
Hai bộ phận này chỉ có diêm chung nhưng không đáng kê là từ cha mẹ chung.
Mặc dù trong rất nhiều trường hợp điều khó khăn nhất là hình
dung được các bước chuyển đổi mà qua đó một bộ phận hình thành như ngày nay;
nhưng do số lượng loài đang sống và đã được biết đến ít hơn nhiều so với loài bị
tuyệt chủng và chưa được biết tới, tôi cảm thấy vô cùng ngạc nhiên là rất hiếm
khi một bộ phận có thể được đặt tên mà người ta không biết bất cứ cấp chuyển đổi
nào dẫn tới nó. Tính xác thực của nhận xét này được chứng minh bởi tư tưởng cô
trong lịch sừ tự nhiên của Natura non facỉt saỉtum. Chúng ta thấy sự chấp nhận
này trong hầu hết các tác phẩm của các nhà tự nhiên học nhiều kinh nghiệm; hay
như ông Milne Edwards đã diễn đạt rõ ràng nó, tự nhiên là rất phong phú trong tỉnh
biến đổi nhưng lại rất nghèo nàn trong đổi mới. Tại sao nó lại là như vậy nếu
xét trên quan điểm Đấng sáng tạo? Tại sao tất cả các phần và bộ phận của nhiều
cá thể độc lập, mỗi cá thể coi là được tạo ra độc lập thích hợp với riêng nơi ở
của chúng, lại có liên kết chặt chẽ với nhau như vậy thông qua các bước chuyển
đổi? Tại sao tự nhiên không có bước nhảy từ cấu trúc này sang cấu trúc khác? Nếu
dựa vào lý thuyết của sự lựa chọn tự nhiên, chúng ta có thể dễ dàng hiểu tại
sao tự nhiên lại không như thế; bởi vì sự lựa chọn của tự nhiên chỉ gây tác động
có lợi thông qua những biến đổi nhỏ kế tiếp nhau; Tự nhiên không bao giờ có thể
tạo ra bước nhảy vọt, mà chỉ tiến với các bước ngắn nhất và chậm nhất.
Các bộ phận kém quan trọng - Do sự lựa chọn của tự nhiên chỉ
lựa chọn giữa sự sống và cái chết - bằng việc duy trì các cá thể mà có bất kỳ
biến đổi thuận lợi nào, và loại bỏ đi những cá thể mà không có sai khác có lợi
trong cấu trúc - Tôi đã đôi khi cảm thấy rất khó khăn để hiểu xuất xứ của những
bộ phận đơn giản mà tầm quan trọng của chúng là không đủ lớn để khiến cho sự
duy trì của các cá thể biến đổi kế tiếp nhau. Tôi đôi khi cũng cảm thấy khó
khăn như thế, mặc dù là khó khăn kiểu khác, về chủ đề này, giống như trường hợp
của một bộ phận hoàn hoàn và phức tạp như đôi mắt.
Hiện tại chúng ta còn quá thiếu hiểu biết về toàn bộ cấu trúc
của bất kỳ cá thể hữu cơ nào để nói rằng những chỉnh sừa nhỏ nào là quan trọng
và cái nào thì không. Trong một chương trước tôi đã đưa ra các ví dụ về những bộ
phận không quan trọng, chẳng hạn như lông tơ trên quả và màu của phần bên trong
quả, mà, quyết định cuộc tấn công của côn trùng hay có mối quan hệ qua lại với
các khác biệt thể trạng, có thể chắc chắn là chịu sự ảnh hưởng của lựa chọn tự
nhiên. Cái đuôi của con hươu cao cổ trông giống như một cái vỉ ruồi nhân tạo;
và ban đầu mọi người khó mà tin rằng nó đã có lẽ được cấu tạo như hiện nay cho
mục đích đó thông qua các biến đổi nhỏ liên tiếp nhau, cái sau tốt hơn cái trước,
bởi vì nó là một bộ phận đuổi ruồi không hề quan trọng gì. Tuy thế chúng ta nên
dừng lại một chút trước khi quá thừa nhận trong trường hợp này do chúng ta biết
rằng sự phân bố và tồn tại của gia súc và các động vật khác ở Nam Mỹ đặc biệt
hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng của chúng chống lại các cuộc tan công của côn
trùng; tức là các cá thể mà bằng cách nào đó bảo được bản thân trước các cuộc tấn
công của những kẻ thù bé nhỏ này thì sẽ có thể phát triển rộng ra trên các khu
vực đồng cỏ mới và do đó có thu được lợi thế lớn. Thực tế không phải là loài vật
bốn chân lớn bị tiêu diệt (loại trừ các trường hợp hiếm nhất) bởi các con ruồi,
mà chúng liên tục bị quấy nhiễu làm phiền và sức mạnh của chúng giảm dần khiến
cho chúng không chống đỡ được các căn bệnh hoặc không đủ sức để kiếm được thức
ăn trong thời gian khan hiếm, hay thoát khỏi thú săn mồi.
Những bộ phận mà bây giờ không quan trọng gì có lẽ trong một
số trường hợp là rất quan trọng đối với các con ban đầu, và, sau khi đã được
hoàn thiện một cách chậm chạp tại một giai đoạn nào trước đó, đã được truyền lại
trong tình trạng gần như không đổi, mặc dù bây giờ chúng ít khi được dùng tới;
và bất cứ sai lệch có hại nào trong cấu trúc của chúng sẽ được kiểm soát bởi sự
lựa chọn của tự nhiên. Khi nhận ra tầm quan trọng vô cùng của một bộ phận của sự
di động như đuôi trên cơ thể những con vật hay sống dưới nước nhất, sự xuất hiện
và sử dụng thông thường của nó cho nhiều mục đích ở rất nhiều loài vật trên cạn,
mà trong lá phổi hay bóng bơi của chúng phủ nhận nguồn gốc dưới nước của chúng,
có lẽ nhờ đó được giải thích. Một cái đuôi phát triển hoàn hảo đã được hình
thành trong một động vật sống dưới nước, nó có thể sau đó thực hiện cho nhiều mục
đích, như là để đuổi ruồi, một bộ phận để nắm, hay một dụng cụ hỗ trợ quay hướng,
như của con chó, mặc dù sự hỗ trợ này chắc chắn không nhiều, do con thỏ rừng, hầu
như không có đuôi, có thể gấp đôi nhanh chóng.
Sau này, chúng ta đôi khi gán tầm quan trọng cho các đặc điểm
mà thực sự không hề quan trọng gì, và những cái mà bắt nguồn từ những nguyên
nhân hoàn toàn thứ cấp; không có mối quan hệ với sự lựa chọn của tự nhiên.
Chúng ta nên nhớ rằng thức ăn, khí hậu... có ảnh hưởng trực tiếp không lớn lên
toàn bộ tổ chức; những đặc điểm tái xuất hiện theo như các quy luật của sự quay
trở lại, sự quan hệ qua lại trong tăng trưởng sẽ có ảnh hưởng lớn nhất trong việc
chinh đổi các cấu trúc khác nhau; và cuối cùng chính sự lựa chọn giao phối sẽ
phần lớn thay đổi các đặc điểm bên ngoài của các con vật, mang tới cho con này
lợi thế trong chiến đấu so với con khác hay trong khả năng quyến rũ con cái.
Hơn nữa, khi một biến đổi trong cấu trúc nổi lên chủ yếu từ những nguyên nhân
trên hay từ nguyên nhân chưa được biết tới, nó ban đầu có thể chẳng có lợi gì đối
với loài cả nhưng dần dần sau này được tận dụng bởi con cháu trong điều kiện sống
mới và có những thói quen mới hình thành.
Tôi xin đưa ra vài ví dụ minh họa cho những nhận xét vừa
xong. Nếu chỉ có những con chim gõ kiến màu xanh tồn tại, và chúng ta đã không
biết là có nhiều con màu đen và màu pha trộn, tôi mạnh dạn xin nói rằng chủng
ta chắc đã sẽ nghĩ màu xanh tươi đẹp đó là để giúp cho chúng ẩn mình trong màu
xanh của lá tránh sự săn đuổi của kẻ thù, và như thế thì đó là đặc điểm quan trọng
đối với chúng và đã có thể thu được từ sự lựa chọn của tự nhiên; và nó là như
thế; tôi không hư nghi ngờ màu xanh đó là gây ra do nguyên nhân xác định, có lẽ
là do sự lựa chọn giới tính. Một cây tre cao ở quần đảo Malay trèo những cây
cao nhất với sự trợ giúp đắc lực của các cái móc tập hợp xung quanh những phần
cuối của các nhánh, và công cụ này không hề nghi ngờ gì cả là bộ phận quan trọng
nhất đối với cây; nhưng chúng ta cũng thấy những cái móc tương tự trên nhiều
cây mà không có con trèo, cái móc của cây bamboo có thể xuất hiện do các quy luật
tăng trưởng chưa được biết tới, và đã được các cây có sự thay đổi sau này tận dụng
và trở thành cây leo. Phần da trần trên đầu của một vulture thông thường được
coi như là một sự thích nghi trực tiếp với việc đầm mình trong chất thải; và do
đó nó có thể là do ảnh hưởng trực tiếp của các chất liệu phế thải; nhưng chúng
ta phải hết sức thận trọng khi rút ra những suy luận như vậy, khi chúng ta nhìn
thấy mảng da trần trên đầu của con gà tây đực được nuôi sạch sẽ cũng tương tự
như thế. Những vết rãnh trên hộp sọ của các coấn động vật có vú khi còn bé đã
trở nên thích nghi hoàn hảo cho việc hỗ trợ quá trình sinh sản, và chắc chắn
chúng làm dễ dàng hơn, hoặc có thể là không thể thiếu cho hoạt động này; nhưng
khi những đường rãnh đó xuất hiện trong hộp sọ của các con chim và bò sát con,
những con mà chỉ phải phá vỡ vỏ trứng để chui ra, chúng ta có thể suy luận rằng
cấu trúc này hình thành từ quy luật của sự tăng trưởng, và đã được tận dụng
trong quá trình sinh đẻ của các loài động vật cao cấp hơn.
Chúng ta hoàn toàn không biết gì về các nguyên nhân gây ra
các biến đổi nhỏ và không quan trọng; và chúng ta ngay lập tức nhận thức ra điều
này khi suy nghĩ về các điểm khác biệt trong các con giống của động vật thuần
hóa nước khác nhau - nhất là trong các nước kém văn minh hơn, nơi có rất ít sự
lựa chọn nhân tạo. Những người quan quát kỹ lưỡng tin rằng khí hậu ẩm thấp có ảnh
hưởng tới sự phát triển của bộ lông và rằng bộ lông đó có liên quan đến cái sừng.
Những con giống sống trên núi lúc nào cũng khác so với con giống ở vùng thấp;
và một đất nước có nhiều đồi núi sẽ ảnh hưởng tới các chi sau vì phải sử dụng
chúng nhiều hơn, và thậm chí có thể là ảnh hưởng tới cả hình dạng khung xương
chậu; và do đó thông qua quy luật của sự biến đổi tương đồng, ảnh hưởng tới cả
chi trước, và thậm chí đầu cũng có khi bị tác động tới. Hình dạng của khung
xương chậu có thể bị ảnh hưởng bởi áp lực của sức nặng của đầu đứa con trong từ
cung. Việc thở nhiều cần thiết ở những vùng cao, chúng ta có lý do để tin như
thế, sẽ tăng kích cỡ của ngực và một lần nữa mối quan hệ qua lại lại đóng vai
trò ở đây. Những con vật được nuôi bởi những người chưa phát triển đến trình độ
cao trong các nước khác nhau sẽ thường phải đấu tranh cho sự sinh tồn của chính
chúng, và trong một chừng mực nào đó chịu sự ảnh hưởng của lựa chọn của tự
nhiên, và các cá thể với điều kiện thể trạng khác biệt có thể thích nghi tốt nhất
với khí hậu khác biệt; và chúng ta có lý do để tin là thể trạng và màu sắc có
quan hệ qua lại với nhau. Những người quan sát tốt cũng phát biểu rằng trong những
con gia súc, khả năng dễ bị tấn công bởi các con ruồi cũng có quan hệ với màu sắc
của chúng, cũng như khả năng dễ bị các loài cây tiêm chất độc; như thế tức là
màu sắc cũng chịu sự chi phối của sự lựa chọn của tự nhiên. Nhưng chúng ta còn
quá ít kiến thức để phỏng đoán về tầm quan trọng tương đối của vài quy luật đã
được biết và chưa được biết của sự biến đổi; và ở đây khi tôi nói đến chúng là
chỉ để cho thấy nếu chúng ta không thể giải thích những điểm khác biệt trong đặc
điểm của các con giống thuần hóa của chúng ta, những cái mà chủng ta thường thừa
nhận là xuất hiện thông qua thế hệ thông thường, chúng ta phải không được nhấn
mạnh quá nhiều vào sự thiếu hiểu biết của chúng ta về nguyên nhân chính xác của
những điểm khác biệt nhỏ tương đồng giữa các loài. Tôi đã có thể cung cấp nhũng
bằng chứng, với mục đích tương tự, cho các điểm khác biệt giữa các chủng tộc
người mà có đặc điểm hết sức cụ thể; tôi xin nói thêm là chúng ta có thể biết
rõ thêm đôi chút về nguồn gốc của các điểm khác biệt này, chủ yếu thông qua sự
lựa chọn giới tính của một loài cụ thể, nhưng nếu không đi vào quá chi tiết thì
lý lẽ của tôi sẽ trở nên không có giá trị.
Những nhận xét trên đã khiến tôi muốn nói đôi điều về sự phản
đối gần đây được một số nhà tự nhiên học đưa ra chống lại học thuyết vị lợi rằng
mọi chi tiết của cấu trúc được tạo thành đều có lợi cho cơ thể chủ. Họ tin rằng
rất nhiều cấu trúc được tạo ra để làm đẹp trong con mắt của con người hoặc chỉ
là biến thể. Nếu học thuyết này nếu đúng thì nó sẽ làm cho lý thuyết của tôi sụp
đổ. Nhưng tôi hoàn toàn tin rằng nhiều cấu trúc không có mục đích sử dụng trực
tiếp đối với cơ thể chủ. Điều kiện sống bên ngoài có thể có một chút ít ảnh hưởng
tới cấu trúc, hoàn toàn không quan hệ gì với những lợi ích mà nhờ đó có được. Mối
quan hệ tăng trưởng không nghi ngờ gì cả có vai trò quan trọng nhất, và một sự
biến đổi có ích của một bộ phận sẽ thường khiến cho các bộ phận khác có những
thay đổi đa dạng nhưng không có ích. Như thế, những đặc điểm mà trước đây có
ích, hoặc đã từng hình thành thông qua mối quan hệ của tăng trưởng, hay do các
nguyên nhân nào đó chưa được biết tới, có thể xuất hiện tuân theo quy luật của
sự quay trở lại, mặc dù bây giờ không có tác dụng gì. Ảnh hưởng của sự lựa chọn
giới tính, khi được thể hiện trong vẻ đẹp để quyến rũ các con cái, có thể được
gọi là có ích trong ngữ cảnh khá gượng ép. Nhưng cho đến nay điểm xem xét quan ừọng
nhất là phần chủ đạo của tổ chức của mọi cá thể đều đơn thuần là do sự kế thừa;
và như thế, cho dù mỗi cá thể chắc chắn là sẽ thích hợp tốt với nơi sinh sống của
chúng trong tự nhiên, rất nhiều cấu trúc hiện tại không có mối quan hệ trực tiếp
với thói quen cuộc sống của mỗi loài. Do đó chúng ta khó có thể tin rằng chân
có màng của các con ngỗng sống ở trên cao hay của các con chim chiến là có công
dụng đặc biết đối với các con chim này; chúng ta không thể tin rằng xương tương
tự trong cánh tay của con khỉ, trong chân trước của con ngựa, trong cánh của
con doi, và trong chân chèo của con hải cẩu, là hữu dụng đối với các con vật
này. Chúng ta có thể khẳng định một cách chính xác là những cấu trúc này là do
sự di truyền. Nhưng đối với các con tổ tiên của loài ngỗng sống trên vùng đất
cao và của chim chiến, chân có màng đã từng có ích như là chúng có ích đối với
các chim sống dựa vào nước hiện đang tồn tại. Như thế chúng ta có thể tin rằng
tổ tiên của hải cẩu không có chân chèo mà có chân với năm ngón thích hợp cho việc
đi lại và cầm nắm;và chúng ta có thể dám đi xa hơn nữa khi tin có vài đoạn
xưomg trong các chi của con khỉ, ngựa, và doi đã được di truyền lại từ cùng một
tổ tiên chung, đã từng có tác dụng đặc biệt đối với chúng, những con tổ tiên,
hơn là đối với những con đang tồn tại hiện nay có các thói quen hết sức đa dạng.
Chính vì thế chúng ta có thể suy luận rằng những đoạn xưomg này có lẽ đã được
hình thành thông qua sự lựa chọn của tự nhiên, trước đó đã chịu ảnh hưởng, như
hiện nay, của vài quy luật của di truyền, sự quay trở lại, quan hệ của tăng trưởng...
Do vậy mọi chi tiết trong cấu trúc của mọi sinh vật sống (chịu ít tác động của
điều kiện sống bên ngoài) có thể được quan niệm, hoặc là đã có công dụng đặc biệt
đối với loài tổ tiên, hoặc là có công dụng đặc biệt như hiện nay đối với con
cháu - hoặc là trực tiếp hay gián tiếp thông qua các quy luật phức tạp của tăng
trưởng.
Sự lựa chọn của tự nhiên không thể nào tạo ra bất cứ chỉnh đổi
nào trong bất kỳ một loài nào chỉ có lợi cho loài khác; mặc dù nhờ có tự nhiên
một loài liên tục tận dụng được, và có lợi từ cấu trúc của loài khác. Nhưng sự
lựa chọn của tự nhiên có thể và đang thường tạo ra những cấu trúc có hại trực
tiếp tới các loài khác, như chúng ta thấy cái răng nanh của con rắấn độc, và cơ
quan đẻ trứng của con tò vò, mà nhờ nó các trứng được đặt trong cơ thể sống của
các con côn trùng khác. Nếu ai đó có thể chứng minh rằng bất cử phần nào của của
cấu trúc của bất cứ loài nào được hình thành chỉ cho lợi ích của loài khác, điều
này sẽ làm sụp đổ lý thuyết của tôi, bởi vì những bộ phận kiểu đó không thể tạo
ra bởi sự lựa chọn của tự nhiên. Mặc dù nhiều lời phát biểu về ảnh hưởng này có
thể tìm thấy trong các tác phẩm về lịch sừ tự nhiên, nhưng tôi không hề tìm thấy
một lời phát biểu nào cảm thấy có trọng lượng cả. Một thừa nhận là những con rắn
chuông có răng nanh độc để bảo vệ bản thân nó và giết chết con mồi; nhưng có một
số học giả cho rằng cũng trong thời điểm đó, cái chuông của con rắn này cũng
gây hại cho nó, nó báo hiệu cho con mồi phải trốn đi. Tôi cũng sẽ hầu như tin
ngay rang con mèo cong phần sau của đuôi nó khi chuẩn bị vồ, nhằm cảnh báo con
chuột khốn khổ. Nhưng tôi không có thời gian và khoảng trống ở đây để đi vào cụ
thể trường hợp này hay trường hợp khác.
Sự lựa chọn của tự nhiên sẽ không bao giờ tạo ra trong cơ thể
nó bất cứ thứ gì có hại cho bản thân nó, bởi vì sự lựa chọn của tự nhiên chỉ ảnh
hưởng thông qua và để cho có lợi cho mỗi cá thể. Như ông Paley đã nhận xét
không một cơ quan nào được hình thành để gây ra đau đớn hay gây hại cho cơ thể
chủ. Nếu chúng ta so sánh điểm tốt và xấu trong toàn bộ cấu trúc cơ thể, thì
cán cân sẽ nghiêng về bên có lợi. Khi thời gian trôi đi và điều kiện sống thay
đổi, nếu bất cứ bộ phận nào trở nên có hại, nó sẽ bị biến chỉnh, còn nếu không
thì nó sẽ bị tuyệt chủng, như hàng triệu con đã bị tuyệt chủng.
Sự lựa chọn của tự nhiên chỉ có xu hướng biến mỗi cá thể sống
trở nên hoàn thiện như, hoặc hơn một chút các cư dân khác của cùng một nước mà
canh tranh với nó trong cuộc đấu tranh cho sự sống. Và chúng ta thấy là đây
chính là mức độ hoàn thiện đạt được trong điều kiện tự nhiên. Chẳng hạn như những
cây cối con vật bản địa của Niu -Di - Lân nếu so sánh với nhau thì chúng khá
hoàn thiện nhưng chúng lại phải nhanh chóng nhường bước cho các cá thể đến từ
châu âu. Sự lựa chọn của tự nhiên không sản sinh ra sự toàn mỹ tuyệt đối, và
chúng ta cũng không thường gặp sự toàn mỹ này với tiêu chuẩn cao trong điều kiện
tự nhiên. Sự điều chỉnh ánh sáng, theo nhận định của những người nhiều kinh
nghiệm và uyên bác, thậm chí là không hoàn hảo trong cơ quan gần như hoàn hảo,
như của con mắt. Nếu như lý lẽ khiến chúng ta ngưỡng mộ vô số những bộ máy
không thể bắt chước được do tự nhiên tạo ra, chính lý lẽ đó, mặc dù chúng ta có
thể dễ dàng mắc lồi ở hai phía, nói với chúng ta rằng vài bộ máy khác kém hoàn
hảo hơn. Liệu chúng ta có thể coi cái vòi của ong bắp cày hay của ong là hoàn
thiện, khi được sử dụng để chống lại sự tấn công của nhiều con thú, không thể
thu lại được do răng cưa nhỏ ở đằng sau, và chắc chắn sẽ làm cho con côn trùng
bị chết do tiết ra trong cơ quan nội tạng của nó?
Nếu chủng ta nghĩ cái vòi của con ong, lúc đầu tồn tại trong
loài tổ tiên xa xôi là không có ích và là dụng cụ kiểu răng cưa, giống như cái
vòi của rất nhiều thành viên thuộc nhóm lớn, đã được điều chỉnh nhưng chưa được
hoàn thiện cho mục đích hiện tại, với chất độc ban đầu làm cho mẩn ngứa trên da
sau đó, chúng ta có lẽ có thể hiểu như thế nào mà việc sử dụng cái vòi lại hay
gây ra cái chết của bản thân con côn trùng đó: vì nếu trên tổng thể mà cái vòi
có ích cho cộng đồng, nó sẽ đáp ứng đầy đủ điều kiện của sự lựa chọn của tự
nhiên, mặc dù nó có thể gây ra cái chết của một vài thành viên. Nếu chúng ta thật
sự ngưỡng mộ sức mạnh của mùi hưomg thơm tuyệt trần mà nhờ đó nhiều con côn
trùng đực tìm được con cái, liệu chúng ta có thể ngưỡng mộ sản phẩm đó chỉ cho
mục đích duy nhất này của hàng nghìn tiếng vo ve, mà hoàn toàn không có lợi gì
cho cộng đồng xét trên bất kỳ góc độ nào, và cái mà cuối cùng bị tiêu diệt bởi
những con ong vô sinh và năng động? Có thể là khó khăn nhưng chúng ta phải ngưỡng
mộ tính tàn bạo của con ong chúa, cái thôi thúc nó giết chết những đứa con ong
chúa tương lai ngay khi chúng được sinh ra; hoặc tự tiêu diệt mình trong cuộc
chiến; bởi vi chắc chắn điều này là có lợi cho cộng đồng: tình cảm của mẹ hay
tính tàn nhẫn của mẹ, may mắn là cái sau hiếm thấy, tất cả là đều là như nhau
trước sự lựa chọn của tự nhiên tàn khốc. Nếu chúng ta ngưỡng mộ những bộ máy
tuyệt vời này, nhờ chúng mà các bông hoa của orchis và nhiều cây khác có được
khả năng sinh sản thông qua tác nhân côn trùng, liệu chúng ta có thể coi sự
phát tán bụi phấn hoa dày đặc bởi các cây thông của chúng ta cũng hoàn hảo như
thế, để sao cho một vài hạt nhỏ may mắn có thể được gió cuốn đi đến các noãn?
Tổng kết chương - Chúng ta trong chương này đã thảo luận một
vài điểm khó khăn và sự phản đối chống lại lý thuyết của tôi. Nhiều trong số
chúng là rất nguy hiểm; nhưng tôi nghĩ qua thảo luận, chúng ta đã làm sáng tỏ
được một số vấn đề mà nếu chỉ dựa vào lý thuyết sáng tạo độc lập thì hoàn toàn
không thể hiểu nổi. Chúng ta đã nhận thấy rằng các loài ở bất kỳ giai đoạn nào
đó không phải là biến thiên không có giới hạn, và không liên hệ với nhau thông
qua vô số các chuyển đổi trung gian, một phần là do sự lựa chọn của tự nhiên
lúc nào cũng diễn ra chậm chạp, và trong một thời điểm nhất định, chỉ tác động
lên một vài dạng thức; và phần nào bởi vì chính quá trình của sự lựa chọn tự
nhiên bao hàm sự thay thế và tuyệt chủng liên tục của các trạng thái chuyển hóa
trung gian và trước đó. Những loài họ hàng gần gũi hiện đang sống trên khu vực
liên tục chắc chắn đã phải được hình thành khi khu \ạrc này bị đứt đoạn, và khi
điều kiện sống không chuyển biến trên các phần khác nhau một cách không nhận biết
được. Khi hai biến thể hình thành ừên hai vùng khác biệt của một khu vực liên tục,
một biến thể trung gian thường được hình thành, thích hợp với vùng trung gian;
nhưng dựa vào những lý lẽ đưa ra, biến thể trung gian sẽ thường tồn tại với số
lượng ít hơn so với hai dạng thức mà nó liên kết; kết quả là hai dạng thức được
liên kết này, với những biến đổi và cải thiện nhiều hơn nữa, và do tồn tại với
số lượng nhiều hơn, sẽ chiếm ưu thế lớn so với biến thể trung gian kém đông đúc
này, và nhờ đó mà sẽ thành công trong việc thay thế rồi dẫn đến sự tuyệt chủng
của cá thể trung gian.
Chúng ta cũng đã thấy trong chưomg này là chúng ta nên hết sức
cẩn thận khi kết luận những thói quen cuộc sống khác biệt nhất không thể chuyển
hóa lẫn nhau; chẳng hạn như con doi đã không thể được hình thành nhờ vào sự lựa
chọn của tự nhiên từ một con vật mà lúc đầu chỉ có thể lượn trong không trung.
Chúng ta đã biết một loài trong điều kiện sống mới có thể
thay đổi thói quen của nó, hoặc đa dạng hóa thói quen, với vài thói quen không
hề giống với của các thành viên cùng loài gần gũi nhất của nó. Vì thế chúng ta
có thể hiểu, nhưng phải luôn nhớ mỗi cơ thể sống đều cố gắng tồn tại được ở bất
cứ nơi nào nó có thể tồn tại, bằng cách nào mà nó đã xuất hiện: có những con ngỗng
cao nguyên với chân có màng, chim gõ kiến sống ở trên mặt đất, chim hét lặn dưới
nước, hải âu với thói quen của chim anca.
Mặc dù niềm tin rằng một bộ phận hoàn hảo như con mắt có thể
đã được hình thành thông qua sự lựa chọn của tự nhiên là quá đủ để làm ngạc
nhiên bất cứ ai, nhưng trong trường hợp của bất cứ bộ phận nào, nếu chúng ta biết
đến các chuồi chuyển hóa dài phức tạp, mỗi cái đều tốt cho cơ thể chủ, thì
trong điều kiện sống thay đổi, không hề có sự không thể mang tính logic trong
việc hấp thụ được bất cứ mức độ nào có thể hình dung ra của sự hoàn hảo thông
qua sự lựa chọn của tự nhiên. Trong trường hợp chúng ta không biết những bước
chuyển hóa trung gian, chúng ta phải hết sức cẩn thận khi kết luận không bước
trung gian nào đã tồn tại, vì sự tưomg đồng của nhiều phần hoặc bộ phận và các
trạng thái trung gian của chúng thể hiện những sự chuyển hóa hoàn toàn trong chức
năng ít nhất là có thể xảy ra. Chẳng hạn như bóng cá rõ ràng là đã chuyển hóa
thành lá phổi thở khí. Một bộ phận trong cùng một lúc thực hiện nhiều chức năng
rất khác nhau, và sau đó được chuyên môn hóa chỉ thực hiện một chức năng; và
hai bộ phận hoàn toàn khác biệt đã thực hiện cùng một chức năng trong cùng một
lúc, một cái được hoàn thiện trong khi được hỗ trợ bởi cái còn lại, chắc chắn
thường phải chủ yếu tạo điều kiện cho sự chuyển đổi.
Chúng ta còn quá thiếu hiểu biết, trong hầu hết các trường hợp,
để có thể khẳng định chắc rằng bất cứ phần hay bộ phận nào là không hề quan trọng
gì đối với đcri sống của một loài, rằng các biến đổi trong cấu trúc của nó đã
không thể được tích tụ một cách chậm chạp nhờ vào sự lựa chọn của tự nhiên.
Nhưng chúng ta có thể tự tin nói rằng nhiều biến đổi, hoàn toàn là do các quy
luật của tăng trưởng, và ban đầu không hề có ích cho loài xét trên mọi góc độ,
nhưng sau này đã được con cháu tận dụng. Chúng ta cũng có thể tin một bộ phận
trước đây hết sức quan trọng thường được giữ lại (như cái đuôi của một động vật
nước được giữ lại bởi con cháu sống trên cạn của nó), mặc dù nó đã trở nên quá
không cần thiết tới mức nó không thể, trong tình trạng hiện tại, có được thông
qua sự lựa chọn của tự nhiên - sức mạnh chỉ tác động thông qua sự duy trì các
biến đổi có lợi trong cuộc đấu tranh sinh tồn.
Sự lựa chọn của tự nhiên sẽ chẳng sản sinh ra cái gì trong một
loài mà chỉ có lợi hay có hại cho loài khác: cho dù nó có thể tạo ra dễ dàng
các phần hay bộ phận, và sự thải bỏ rất có ích hoặc thậm chí không thể thiếu,
hoặc là rất có hại đối với loài khác, nhưng trong tất cả các trường hợp thì đều
có ích cho cơ thể chủ. Sự lựa chọn của tự nhiên trong mồi nước đã chứa nhiều động
thực vật phải chủ yếu thông qua sự cạnh tranh của các cư dân này với cư dân
khác, và do đó sẽ tạo ra sự hoàn thiện, hay sức mạnh trong cuộc chiến sinh tồn,
chỉ theo chuẩn mực của đất nước đó. Chính vì thế, các cư dân của một nước,
thông thường là các nước nhỏ, sẽ thường yếu thế, như chúng thấy chúng thực sự yếu
thế, trước các cư dân của nước khác lớn hơn. Bởi vì trong các nước lớn hơn sẽ
có nhiều cá thể hơn, và nhiều dạng thức đa dạng hơn, và sự cạnh tranh ở đó khốc
liệt hơn, và như thế tức là tiêu chuẩn của sự hoàn thiện cũng cao hơn. Sự lựa
chọn của tự nhiên không nhất thiết sinh ra sự hoàn mỹ tuyệt đối, và, như chúng
ta có thể phán xét từ năng lực hạn chế của mình, sự hoàn mỹ tuyệt đối không thể
tìm thấy ở mọi nơi.
Dựa trên lý thuyết của sự lựa chọn tự nhiên, chúng ta có thể
hiểu thấu đáo ý nghĩa của tư tưởng cổ xưa trong lịch sử tự nhiên, Natura non
facit saltum. Tư tưởng cổ xưa này, nếu chúng ta chỉ nhìn vào các cá thể hiện tại,
không hoàn toàn đúng, nhưng nếu chúng ta để ý đến tất cả các cư dân trong quá
khứ, thì lý thuyết của tôi chắc chắn phải đúng.
Mọi người thường công nhận rằng tất cả các cơ thể sống đã được
tạo ra nhờ vào hai quy luật vĩ đại - Tính đơn nhất của Kiểu loại, và Các điều
kiện của Sự sinh tồn. Khi nói tính đơn nhất của kiểu loại có nghĩa là một sự thống
nhất cơ bản trong cấu trúc, mà chúng ta nhìn thấy trong các thực thể hữu cơ của
cùng lớp, và cái mà hoàn toàn độc lập với thói quen cuộc sống của chúng. Dựa
trên lý thuyết của tôi, tính đơn nhất của kiểu loại được giải thích bằng tính
đơn nhất của sự di truyền. Cụm từ các điều kiện của sự sinh tồn, thường được
cho rằng bởi Cuvier hình tượng, hoàn toàn phù hợp với sự lựa chọn của tự nhiên.
Bởi vì sự lựa chọn của tự nhiên tác động thông qua hoặc là bây giờ thích nghi với
các bộ phận thay đổi của mỗi cá thể sống với điều kiện sống hữu cơ và vô cơ; hoặc
bằng cách đã thích nghi chúng trong suốt giai đoạn dài đã qua; sự thích nghi
trong một số trường hợp được trợ giúp bởi việc không sử dụng và sử dụng, bị ảnh
hưởng trực tiếp yếu ớt của điều kiện sống bên ngoài; và trong tất cả các trường
hợp chịu sự chi phối của vài quy luật tăng trưởng. Với lý do này, trên thực tế,
quy luật của Các điều kiện của Sự sinh tồn là quy luật cao hơn; do nó bao gồm,
thông qua sự di truyền của các sự thích nghi trước, quy luật của Tính đơn nhất
của Kiểu loại.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét