Đêm trung thành và đức hạnh

Đêm trung thành và đức hạnh

“… Một thành tựu ngoạn mục khác là bộ sưu tập mới nhất của bà, Đêm trung thành và đức hạnh (Faithful and Virtuous Night) (2014), mà Glück đã nhận được Giải thưởng Sách Quốc gia (The National Book Award). Người đọc một lần nữa bị ấn tượng bởi sự hiện diện của giọng nói và Glück tiếp cận mô-típ cái chết với sự duyên dáng và nhẹ nhàng đáng kể. Bà viết một bài thơ tự sự, nhớ lại những kỷ niệm và những chuyến đi, chỉ để do dự và dừng lại để tìm hiểu những hiểu biết mới. Thế giới bị chia cắt, chỉ để trở nên diệu kỳ một lần nữa.” – Anders Olsson, Chủ tịch Ủy ban Nobel.
Tập thơ Đêm trung thành và đức hạnh của nhà thơ Mỹ Louise Glück đã được dịch ra nhiều thứ tiếng. Ở Việt Nam, nhà thơ – dịch giả Bùi Xuân đã vừa chuyển ngữ sang tiếng Việt trọn vẹn 24 bài thơ trong tập thơ này. Vanvn.vn xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!
4. Đêm trung thành và đức hạnh
Câu chuyện của tôi* bắt đầu thật đơn giản: Tôi có thể nói và tôi hạnh phúc.
Hoặc: Tôi có thể nói, do đó, tôi hạnh phúc.
Hoặc: Tôi hạnh phúc, do đó, tôi đã được nói.
Tôi như ngọn đèn sáng xuyên qua căn phòng tối tăm.
Nếu bắt đầu khó đến thế, hãy tưởng tượng kết thúc sẽ như thế nào –
Trên chiếc giường của tôi,
khăn trải giường in hình thuyền buồm đầy màu sắc
truyền tải tầm nhìn về một cuộc phiêu lưu (dưới dạng khám phá)
và cảm giác đong đưa nhẹ nhàng, giống như một chiếc nôi đưa.
Mùa xuân, và những bức rèm cửa lao xao.
Gió thổi vào phòng, mang theo đám côn trùng đầu tiên.
Tiếng vo ve của chúng như tiếng kinh cầu nguyện.
Những mảnh
ký ức góp nhặt thành một ký ức tuyệt vời.
Những cái chấm trong veo trong sương mù, có thể nhìn thấy liên tục,
giống như ngọn hải đăng có nhiệm vụ duy nhất
là phát ra tín hiệu.
Nhưng cái điểm thực sự của ngọn hải đăng là gì?
Đây là phía bắc, nó nói.
Không phải. Tôi là bến đỗ an toàn của bạn.
Tôi đã chia sẻ căn phòng này với anh trai của mình,
Để trừng phạt, vì sự hiện diện của tôi trong căn phòng, anh tôi bắt tôi thức trắng, đọc
những câu chuyện phiêu lưu bên ánh đèn ngủ màu vàng.
Những thói quen sẵn có từ lâu: anh trai tôi nằm nghiêng trên giường,
khuất phục nhưng tự nguyện như thế,
cái đầu sáng sủa của anh cúi xuống hai tay, khuôn mặt bị che khuất-
Ở vào thời điểm tôi đang nói,
anh trai tôi đang đọc một cuốn sách mà anh gọi là
đêm trung thành và đức hạnh.
Đây có phải là đêm anh tôi đọc cuốn sách, còn tôi thì thức trắng?
Không phải – mà đó là một đêm cách đây rất lâu, một hồ nước bóng tối, trong đó
một tảng đá hiện ra, và trên tảng đá
trồi lên một thanh kiếm.
Những ấn tượng đến và đi trong đầu tôi,
giống như tiếng côn trùng, vo ve yếu ớt
Khi không quan sát anh tôi, tôi nằm trên chiếc giường nhỏ mà chúng tôi nằm  chung
nhìn chăm chú trần nhà – nó chưa bao giờ
là phần yêu thích của tôi trong căn phòng. Nó nhắc nhở tôi
về những gì tôi không thể nhìn thấy, bầu trời trong sáng, nhưng đau đớn hơn
cha mẹ tôi ngồi trên mây trắng trong trang phục du lịch màu trắng của họ.
Và tôi cũng đang đi du lịch,
trong trường hợp này là không thể nhận thấy
từ đêm đó cho đến sáng hôm sau,
và tôi cũng có một bộ trang phục đặc biệt:
bộ đồ ngủ kẻ sọc.
Hãy tưởng tượng một ngày xuân.
Một ngày vô hại: sinh nhật tôi.
Dưới lầu, ba món quà trên bàn ăn sáng.
Trong một chiếc hộp, những chiếc khăn tay được ép với một chữ lồng.
Trong chiếc hộp thứ hai, những cây bút chì màu được sắp xếp
thành ba hàng, giống như một bức ảnh ở trường học.
Trong chiếc hộp cuối cùng, là một cuốn sách có tên Người đọc đầu tiên của tôi**
Dì tôi gấp tờ giấy gói in sẵn;
những dải ruy băng được cuộn thành những quả bóng gọn gàng.
Anh trai tôi đưa cho tôi một thanh sô cô la
gói trong giấy bạc.
Sau đó, bổng nhiên, tôi chỉ có một mình
Có lẽ công việc của một đứa trẻ còn thơ dại
là quan sát và lắng nghe:
Theo nghĩa đó, mọi người đều bận rộn
Tôi đã lắng nghe những âm thanh khác nhau của những con chim mà chúng tôi đã cho chúng ăn,
Lũ côn trùng nở ra, những con bọ nhỏ xíu
bò dọc theo bệ cửa sổ và leo lên trên cao
chiếc máy khâu của dì tôi
đang khoan lỗ trên một đống váy áo
Bồn chồn, bạn có bồn chồn không?
Bạn đang đợi ngày hết để anh trai của bạn quay lại với cuốn sách của mình?
Cho đêm trở về, trung thành, đức hạnh,
Sửa chữa, ngắn gọn, sự phân ly giữa
Bạn và cha mẹ của mình?
Tất nhiên, điều này không xảy ra lập tức.
Trong khi ấy, là sinh nhật tôi;
theo một cách nào đó, sự khởi đầu rực rỡ đã trở thành
quãng giữa vô cùng.
Cuối tháng Tư êm dịu. Bàng bạc
những đám mây trên cao, lơ lửng giữa những cây táo.
Tôi nhặt lên cuốn Người đọc đầu tiên của tôi, có vẻ là
câu chuyện về hai đứa trẻ- tôi không thể đọc chữ.
Ở trang ba, một con chó xuất hiện.
Ở trang năm, có một quả bóng – một trong những đứa trẻ
đã ném nó cao hơn mức có thể, sau đó
chú chó bay lên trời để chụp quả bóng.
Đó dường như là một câu chuyện.
Tôi đã lật từng trang. Khi hoàn thành
Tôi tiếp tục quay lại, vì vậy câu chuyện có dạng hình tròn,
giống như cung hoàng đạo. Nó khiến tôi choáng váng. Quả bóng màu vàng
dường như lẫn lộn, không kém
ở nhà, trong tay đứa bé và miệng chú chó-
Hai tay ôm tôi, nâng tôi lên.
Đó có thể là tay của bất kỳ ai,
Một người đàn ông, một người đàn bà.
Nước mắt lăn trên làn da trần của tôi. Nước mắt của ai?
Hay là chúng tôi đang ở ngoài trời mưa, đợi xe đến?
Ngày trở nên thất thường.
Các khe nứt lộ ra trong màu xanh lam lan rộng, hoặc,
chính xác hơn là những đám mây đen đột ngột
quệt lên trên bầu trời xanh.
Ở đâu đó, trong khoảng thời gian xa xôi mù mịt,
mẹ và cha tôi
đang bắt đầu cuộc hành trình cuối cùng của họ,
mẹ tôi âu yếm hôn đứa con mới chào đời, cha tôi
tung anh trai tôi lên không trung.
Tôi ngồi bên cửa sổ, xen kẽ
giữa bài đọc đầu tiên của mình với
việc xem thời giờ trôi qua, phần giới thiệu của tôi về
triết học và tôn giáo.
Có lẽ tôi đã ngủ. Khi tôi tỉnh dậy
bầu trời đã thay đổi. Mưa nhẹ rơi,
khiến cho vạn vật đều trở nên tươi mới-
Tôi tiếp tục nhìn chằm chú
Vào cuộc đoàn viên điên cuồng của con chó
với quả bóng màu vàng, một vật
sắp được thay thế
bởi một vật khác, có lẽ là một món đồ chơi nhồi bông-
Và rồi đột nhiên buổi tối đến.
Tôi nghe thấy giọng nói anh trai tôi
gọi điện, bảo rằng anh đã về nhà.
Trông anh già hơn mấy tuổi so với sáng mai nay.
Anh đặt sách của mình bên cạnh giá đỡ chiếc ô
và đi rữa mặt.
Tay áo đồng phục học sinh của anh
thỏng xuống đầu gối.
Bạn không biết nó gây sốc như thế nào đâu
với một đứa bé khi
một cái gì đó cứ liên tục dừng lại.
Trong trường hợp này, âm thanh của phòng may vá,
giống như một mũi khoan, nhưng rất xa
Biến mất. Sự im lặng ở khắp mọi nơi.
Và rồi, trong im lặng, có tiếng bước chân.
Và rồi chúng tôi ở bên nhau, dì tôi và anh trai tôi.
Thế rồi, trà được bày ra.
Ở chỗ tôi, một khoanh bánh gừng
và ở chính giữa của lát cắt,
là một ngọn nến, sẽ thắp sáng sau đó.
Con im lặng làm sao, dì tôi nói.
Đó là sự thật
âm thanh không phát ra từ miệng tôi. Thế nhưng,
chúng ở trong đầu tôi, được thể hiện, có thể,
như một thứ gì đó kém chính xác hơn, có thể nghĩ rằng,
mặc dù vào thời điểm đó, đối với tôi, chúng có vẻ như là âm thanh.
Có một cái gì ở đó mà không có gì cả.
Hay tôi nên nói, không có thứ gì ở đó
nhưng nó đã bị dơ uế bởi những câu hỏi
Các câu hỏi cứ xoay quanh trong đầu tôi; chúng có một phẩm chất
được tổ chức theo một cách nào đó, như các hành tinh
Ngoài trời, màn đêm đã buông xuống. Rằng đây
có phải là đêm đã mất, trời sao, ánh trăng rải rác,
như một số hóa chất đã bảo quản
mọi thứ đắm chìm ở trong nó?
Dì tôi đã thắp sáng ngọn nến.
Bóng tối bao trùm cả vùng đất
và trên biển đêm trôi
được buộc vào một phiến gỗ
Nếu tôi có thể nói, tôi sẽ nói gì?
Tôi nghĩ mình đã nói
tạm biệt, bởi vì theo nghĩa nào đó
đấy là một lời tạm biệt-
Ôi chao, tôi có thể làm gì? Tôi đã không còn
là một em bé nữa.
Tôi thấy bóng tối an ủi.
Tôi có thể nhìn thấy, lờ mờ, màu xanh và màu vàng
của thuyền buồm trên áo gối.
Tôi ở một mình với anh trai của mình;
hai chúng tôi nằm trong bóng tối, thở cùng nhau,
với sự thân mật sâu sắc nhất.
Tôi đã nghĩ rằng tất cả loài người đều bị chia cắt
thành những người muốn tiến về phía trước
và những người muốn quay trở lại.
Hoặc bạn có thể nói, những người muốn tiếp tục đi
và những người muốn dừng lại trên con đường của họ
như bởi thanh gươm rực lửa.
Anh tôi nắm lấy tay tôi.
Rồi nó cũng sẽ sớm trôi đi
mặc dù có lẽ, trong tâm trí của anh tôi,
nó sẽ tồn tại bằng cách trở thành tưởng tượng
Cuối cùng cũng đã bắt đầu, làm thế nào để dừng lại?
Tôi cho rằng chỉ có thể đợi chờ sự gián đoạn
như trong trường hợp của cha mẹ tôi bên một cái cây lớn
Có thể nói, sà-lan sẽ đi qua
lần cuối cùng ở giữa những ngọn núi.
Họ nói điều gì đó giống như đang ngủ quên,
mà tôi đã tiến hành.
Hôm sau, tôi có thể nói lại.
Dì tôi vui mừng khôn tả-
có vẻ như hạnh phúc của tôi đã được
truyền cho dì, nhưng sau đó
dì cần nó hơn, bởi dì tôi có hai đứa con cần nuôi dạy.
Tôi hài lòng với những nghiền ngẫm của mình.
Tôi dành những ngày của mình với những chiếc bút chì màu
(Tôi đã dùng hết sớm các cây bút chì có màu tối hơn)
mặc dù những gì tôi nhìn thấy, như là tôi đã nói với dì tôi,
không phải là một mô tả thực tế về thế giới
như một viễn cảnh về sự biến đổi của nó
sau khi đi qua khoảng trống của bản thân tôi.
Có điều gì đó, tôi đã nói, giống như thế giới vào xuân.
Khi không bận tâm đến thế giới
Tôi đã vẽ những bức tranh về mẹ tôi
mà dì tôi đã tạo ra,
giữ, theo yêu cầu của tôi,
một cành cây từ cây si.
Đối với bí ẩn im lặng của tôi:
Tôi vẫn còn phân vân
ít hơn bởi sự rút lui của tâm hồn tôi hơn là
bởi sự trở lại của nó, vì nó đã trở về tay không-
Nó đi sâu biết bao nhiêu, tâm hồn này,
như một đứa trẻ đang ở trong một cửa hàng bách hóa,
tìm kiếm mẹ của mình-
Có lẽ nó giống như một thợ lặn
chỉ đủ không khí trong bể
để khám phá độ sâu trong vài phút hoặc lâu hơn-
sau đó phổi gửi nó trở lại.
Nhưng có điều gì đó, tôi chắc chắn, không ổn ở phổi,
có thể đó là một điều ước chết chóc-
(Tôi dùng từ linh hồn như một sự thỏa hiệp).
Tất nhiên, ở một khía cạnh nào đó, tôi chẳng hề trắng tay:
Tôi có những cây bút chì màu của tôi.
Theo một nghĩa khác, thì đó là quan điểm của tôi:
Tôi chấp nhận thay thế.
Thật là khó khăn khi sử dụng màu sắc tươi sáng,
những cái còn lại, mặc dù người dì của tôi dĩ nhiên thích chúng hơn-
dì nghĩ rằng tất cả trẻ em nên được vui vẻ.
Và thời gian trôi qua: tôi đã trở thành
một cậu con trai như anh trai tôi, sau này
là một người đàn ông.
Em nghĩ ở đây anh sẽ rời xa em. Điều đó dường như
không có kết thúc hoàn hảo.
Thật vậy, có những cái kết vô tận.
Hoặc có lẽ, một khi người ta bắt đầu,
chỉ có kết thúc.
* Nhân vật trong bài thơ này là một họa sĩ người Anh đồng tính
** Nguyên tác tiếng Anh: My First Reader.
4
Faithful and Virtuous Nighty
My story begins very simply: I could speak and I was happy.
Or: I could speak, thus I was happy.
Or: I was happy, thus speaking.
I was like a bright light passing through a dark room.
If it is so difficult to begin, imagine what it will be to end-
On my bed, sheets printed with colored sailboats
conveying, simultancously, visions of adventure (in the from ofexploration)
and sensations of gentle rocking, as a cradle.
Spring, and the curtains flutter.
Breezes enter the room, bringing the frist insecls.
A sound of  buzzing like the sound of  prayers.
Constituent
Memories of a large memory.
Points of clarity in a mist, intermittently visible,
Like a lighthouse whose one task
Is to emit a signal.
But what really is the point of the lighthouse?
This is north, it says.
Not. I am your safe harbor.
Much to his annoyance, I shared this room with my older brother.
To punish me for existing, he kept me awake, reading
Adventure stories by the yellow nightlight.
The habits of long ago: my brother on his side of the bed,
Subdued but voluntarily so,
His bright heat bent over his hands, his face obscured
At the time of which I’m speaking,
my brother was reading a book he called
the faithful and virtouous  night.
Was this the night in which he read, in which I lay awake?
No – it was a night long ago, a lake of darkness in which
a stone appeared, and on stone
a sword growing.
Impressions came and went in my head,
a faint buzz, like the insects.
When not observing my brother, I lay in the small bed we shared
staring at the ceiling – never
my favorite part of the room. It reminded me
of what I could’t see, the sky obviously, but more painfull
my parents sitting on the white clouds in their white travel outfits.
And yet I too was traveling,
In this case imperceptibty
From that night to the next morning,
And I too had a special outfit:
Striped  pyjamas.
Picture if you will a day in spring.
A harmless day: my birthday.
Downstairs, three gifts on the breakfast table.
In one box, pressed handkerchiefs with a monogram.
In the secnd box, colored pencils arraged
In three rows, like a school photograpt.
In the last box, a book called My First Reader.
My aunt folded the printed wrapping paper;
The ribbons were rolled into neat balls.
My brother handed me a bar of chocolate
Wrapped in silver paper.
Then, suddenly, I was alone
Perhaps the occupation of a very young child
Is toobserve and listen:
In that sense, everyone was
I listened to the various sounds of the birds we fed,
The tribes of insects hatching, the small ones
Creeping along the windowsill, and overhead
My aunt’s sewing machine drilling
Holes in a pile of dresses
Restless, are you restless?
Are you waiting for day to end, for your brother to return to his book?
For night to return, faithful, rituous,
Repairing, briefly, the schism between
You and your parents?
This did not, of course, happen immediately.
Meanwhile, there was my birthday;
Somehow the luminous outset became
the interminable middle.
Mild for late April. Puffy
Clouds overhead, floating among the apple trees.
I picked up My First Reade, which appeared to be
A story about two children – I could not read the words.
On pgage three, a dog appeared.
On page five, there was a ball – one of the children
threw it higher than seemed  possible, whereupon
the dog floated into the sky to join the ball.
That seemed to be the story.
I turned pages. When I was finished
I resumed turning so the story took on a circular shape,
Like the zodiac. Itmade me dizzy. The yellow ball
Seemed promiscuous, equally
At home in the child’s hand and the dog’s mouth
Hands undermeath me, lifting me.
They could have been anyone’s hands,
A man’s, a moman’s.
Tears falling on my exposed skin. Whose tears?
Or were we out in the rain, waiting for the car to come?
The day had become unstable.
Fissures appeared in the broad blue, or,
more precisely, sudden black clouds
imposed themselves on the azure background.
Somewhere, in the far backward reaches of time,
my mother and father
were embarking on their last journey,
my mother fondly kissing the new baby, my father
throwing my brother into the air.
I sat by the window, alternating
my first lesson in reading with
watching time pass, my introduction to
philosophy and religion.
Perhaps I slept. When I woke
the sky had changed. A light rain was falling,
making everything very fresh and new
I continued staring
at the dog’s frantic reunions
with the yellow ball, an object
soon to be replaced
by another object, perhaps a soft toy
And then suddenly evening had come.
I heard my brother’s voice
calling to say he was home.
How old he seemed, older than this morning.
He set his books beside the umbrella stand
and went to wash his face.
The cuffs of his school uniform
dangled below his knees.
You have no idea how shocking it is
to a small child when
something continuous stops.
The sounds, in this case, of the sewing room,
like a drill, but very far away
Vanished. Silence was everywhere.
And then, in the silence, footsteps.
And then we were all together, my aunt and my brother.
Then tea was set out.
At my place, a slice of ginger cake
and at the center of the slice,
one candle, to be lit later.
How quiet you are, my aunt said.
It was true
sounds weren’t coming out of my mouth. And yet
they were in my head, expressed, possibly,
as something less exact, thought perhaps,
though at the time they still seemed like sounds to me.
Something was there where there had been nothing.
Or should I say, nothing was there
but it had been defiled by questions
Questions circled my head; they had a quality
of being organized in some way, like planets
Outside, night was falling. Was this
that lost night, star-covered, moonlight-spattered,
like some chemical preserving
everything immersed in it?
My aunt had lit the candle.
Darkness overswept the land
and on the sea the night floated
strapped to a slab of wood
If I could speak, what would I have said?
I think I would have said
goodbye, because in some sense
it was goodbye
Well, what could I do? I wasn’t
a baby anymore.
I found the darkness comforting.
I could see, dimly, the blue and yellow
sailboats on the pillowcase.
I was alone with my brother;
we lay in the dark, breathing together,
the deepest intimacy.
It had occurred to me that all human beings are divided
into those who wish to move forward
and those who wish to go back.
Or you could say, those who wish to keep moving
and those who want to be stopped in their tracks
as by the blazing sword.
My brother took my hand.
Soon it too would be floating away
though perhaps, in my brother’s mind,
it would survive by becoming imaginary
Having finally begun, how does one stop?
I suppose I can simply wait to be interrupted
as in my parents’ case by a large tree
the barge, so to speak, will have passed
for the last time between the mountains.
Something, they say, like falling asleep,
which I proceeded to do.
The next day, I could speak again.
My aunt was overjoyed
it seemed my happiness had been
passed on to her, but then
she needed it more, she had two children to raise.
I was content with my brooding.
I spent my days with the colored pencils
(I soon used up the darker colors)
though what I saw, as I told my aunt,
was less a factual account of the world
than a vision of its transformation
subsequent to passage through the void of myself.
Something, I said, like the world in spring.
When not preoccupied with the world
I drew pictures of my mother
for which my aunt posed,
holding, at my request,
a twig from a sycamore.
As to the mystery of my silence:
I remained puzzled
less by my soul’s retreat than
by its return, since it returned empty-handed
How deep it goes, this soul,
like a child in a department store,
seeking its mother
Perhaps it is like a diver
with only enough air in his tank
to explore the depths for a few minutes or so
then the lungs send him back.
But something, I was sure, opposed the lungs,
possibly a death wish
(I use the word soul as a compromise).
Of course, in a certain sense I was not empty-handed:
I had my colored pencils.
In another sense, that is my point:
I had accepted substitutes.
It was challenging to use the bright colors,
the ones left, though my aunt preferred them of course—
she thought all children should be lighthearted.
And so time passed: I became
a boy like my brother, later
a man.
I think here I will leave you. It has come to seem
there is no perfect ending.
Indeed, there are infinite endings.
Or perhaps, once one begins,
there are only endings.
9
Điều không tưởng
Khi tàu dừng, người đàn bà nói, cháu phải lên tàu. Nhưng làm thế nào mà cháu  biết, cô bé hỏi, đó là chuyến tàu phù hợp? Người đàn bà nói, đó sẽ là chuyến tàu phù hợp, bởi vì đó là thời điểm thích hợp. Một con tàu vừa đến gần ga; ống khói của nó nhả khói xám xịt. Sợ khiếp được, cô bé nhủ thầm và ôm chặt những bông hoa tulip vàng mà cô sẽ tặng cho bà ngoại. Tóc cô bé đã được bện chặt để chống chọi với những chuyến đi. Thế rồi, không nói lời nào, cô bé lên tàu, từ con tàu phát ra âm thanh kỳ lạ, không phải bằng thứ tiếng mà cô bé nói, nó giống như tiếng rên rỉ hay tiếng khóc.
9
Utopia
When the train stops, the woman said, you must get on it. But how will I know, the child asked, it is the right train? It will be the right train, said the woman, because it is the right time. A train approached the station; clouds of grayish moke streamed from the chimney. How terrified I am, the child thinks, clutching the yellow tulips she will give to her grandmother. Her hair has been tightly braided to withstand the journey. Then, without a word, she gets on the train, from which a strange sound comes, not in a language like the one she speaks, something more like a moan or a cry.
14
Nhạc cấm
Sau khi dàn nhạc chơi được một lúc, và đã trải qua các nhịp điệu thong thả, mạnh mẽ, chậm rãi, và người thổi sáo đầu tiên gục đầu trên giá đỡ bởi vì anh ta sẽ không cần thiết cho đến ngày mai, bởi có một đoạn gọi là nhạc cấm, nó có thể sẽ không, theo nhà soạn nhạc, được biểu diễn. Và nó vẫn phải tồn tại và được chuyển qua, một khoảng thời gian theo quyết định của người chỉ huy dàn nhạc. Nhưng đêm nay, nhạc trưởng quyết định, nó phải được biểu diễn – ông ta khao khát được làm nên tên tuổi của mình. Người thổi sáo tỉnh thức với một khởi đầu. Có điều gì đó xảy ra trong tai anh, điều mà anh chưa bao giờ cảm thấy trước đó. Giấc ngủ của anh đã kết thúc. Bây giờ tôi đang ở đâu, anh nghĩ. Và sau đó anh lặp lại, giống như một ông lão nằm trên sàn nhà thay vì trên chiếc giường của mình. Tôi đang ở đâu? 
14
Forbidden Music
After the orchestra had been playing for some time, and had passed the andante, the scherzo, the poco adagio, and the first flautist had put his head on the stand because he would not be needed until tomorrow, there came a passage that was called the forbidden music because it could not, the composer specified, be played. And still it must exist and be passed over, an interval at the discretion of the conductor. But tonight, the conductor decides, it must be played—he has a hunger to make his name. The flautist wakes with a start. Something has happened to his ears, something he has never felt before. His sleep is over. Where am I now, he thinks. And then he repeated it, like an old man lying on the floor instead of in his bed. Where am I now?
17
Cuộc hành trình được báo trước
Tôi cảm thấy chiếc cầu thang khó khăn hơn tôi mong đợi và vì thế tôi đã ngồi xuống, có thể nói là giữa cuộc hành trình. Bởi vì có một cửa sổ lớn đối diện với lan can, tôi có thể giải trí bằng những bộ phim truyền hình và hài kịch nhỏ ngoài đường, dù không có ai là người quen đi ngang qua, không một ai, chắc chắn, có thể giúp tôi. Như tôi thấy, cầu thang cũng không được sử dụng.  Bạn phải đứng dậy, chàng trai tôi ơi, tôi tự nhủ. Vì không thể đột ngột làm được điều đó, nên tôi đã làm điều tốt nhất tiếp theo: tôi chuẩn bị để ngủ, đầu và hai tay tôi ở bên trên cầu thang, cơ thể nằm thỏng xuống bên dưới. Lúc sau, một bé gái xuất hiện ở đầu cầu thang, cháu nắm tay một người phụ nữ lớn tuổi. Bà nội, cháu bé kêu khẻ, có một ông chết trên cầu thang! Chúng ta phải để cho ông ấy ngủ, bà nội nói. Chúng ta phải bước thật nhẹ nhàng. Ông ấy đang ở trong một thời khắc của cuộc đời mà dường như không thể quay lại điểm ban đầu hay tiến tới điểm cuối cùng; vì vậy, ông ấy quyết định dừng lại, ở đây, giữa mọi thứ, mặc dù điều này khiến ông ấy trở thành một chướng ngại cho người khác, như là bà cháu ta. Nhưng chúng ta không có quyền từ bỏ hy vọng; trong cuộc đời của bà, bà nội nói tiếp, đã có một thời như thế, dù đã lâu lắm rồi. Và đến đây, bà già cho cô cháu nhỏ đi trước mặt mình, để hai bà cháu có thể bước ngang qua tôi mà không làm phiền tôi.
Tôi muốn nghe trọn câu chuyện của bà già, vì khi bà đi qua, dường như bà là một người phụ nữ mạnh mẽ, sẵn sàng tận hưởng cuộc sống, đồng thời thẳng thắn, không ảo tưởng. Nhưng sau đó, giọng họ nhỏ dần thành tiếng rì rầm, hoặc giả họ đã đi xa lắm rồi. Bà cháu ta sẽ nhìn thấy bác ấy khi quay trở lại bà nhỉ, bé gái thì thầm. Bà nội của cô nói rằng ông ấy chắc đi lâu rồi, ông ấy sẽ đi lên hoặc đi  xuống, tùy từng trường hợp. Vậy thì cháu sẽ nói lời chia tay ngay bây giờ, bé gái nói. Và cháu đã quỳ xuống bên cạnh tôi, hát một lời cầu nguyện mà theo tôi là lời cầu nguyện của người Do Thái dành cho người chết. Thưa bác, bé gái nói rất khẽ, bà nội con bảo rằng bác chưa chết, nhưng con nghĩ có lẽ điều này sẽ xoa dịu nỗi kinh hoàng của bác, và con sẽ không ở lại đây để hát vào đúng thời khắc đó.
Khi ông nghe thấy điều này lần nữa, bà già nói, có lẽ những lời này sẽ bớt đáng sợ hơn, nếu ông nhớ lần đầu tiên ông nghe thấy chúng như thế nào, bằng giọng nói của một bé gái.
17
A Foreshortened Journey
I found the stairs somewhat more difficult than I had expected and so I sat down, so to speak, in the middle of the journey. Because there was a large window opposite the railing, I was able to entertain myself with the little dramas and comedies of the street outside, though no one I knew passed by, no one, certainly, who could have assisted me. Nor were the stairs themselves in use, as far as I could see. You must get up, my lad, I told myself. Since this seemed suddenly impossible, I did the next best thing: I prepared to sleep, my head and arms on the stair above, my body crouched below. Sometime after this, a little girl appeared at the top of the staircase, holding the hand of an elderly woman. Grandmother, cried the little girl, there is a dead man on the staircase! We must let him sleep, said the grandmother. We must walk quietly by. He is at that point in life at which neither returning to the beginning nor advancing to the end seems bearable; therefore, he has decided to stop, here, in the midst of things, though this makes him an obstacle to others, such as ourselves. But we must not give up hope; in my own life, she continued, there was such a time, though that was long ago. And here, she let her granddaughter walk in front of her so they could pass me without disturbing me.
I would have liked to hear the whole of her story, since she seemed, as she passed by, a vigorous woman, ready to take pleasure in life, and at the same time forthright, without illusions. But soon their voices faded into whispers, or they were far away.Will we see him when we return, the child murmured. He will be long gone by then, said her grandmother, he will have finished climbing up or down, as the case may be. Then I will say goodbye now, said the girl. And she knelt below me, chanting a prayer I recognized as the Hebrew prayer for the dead. Sir, she whispered, my grandmother tells me you are not dead, but I thought perhaps this would soothe you in your terrors, and I will not be here to sing it at the right time.
When you hear this again, she said, perhaps the words will be less intimidating, if you remember how you first heard them, in the voice of a little girl.
24
Cặp đôi trong công viên
Một người đàn ông đi dạo một mình trong công viên và bên cạnh anh ta, một người phụ nữ cũng đi dạo một mình. Làm sao mà một người biết được? Nó giống như lằn ranh tồn tại giữa họ, giống như đường thẳng trên sân chơi. Tuy nhiên, trong một bức ảnh, họ có thể xuất hiện như cặp vợ chồng đã kết hôn, mệt mỏi vì nhau và trải qua nhiều mùa đông mà họ phải chịu đựng. Vào thời điểm khác, họ có thể là hai người xa lạ tình cờ gặp gỡ nhau. Nàng đánh rơi cuốn sách; đang khom lưng nhặt lên, tình cờ nàng chạm vào, bàn tay chàng và trái tim nàng mở ra như chiếc hộp âm nhạc của đứa trẻ. Và từ trong chiếc hộp bước ra một nữ diễn viên múa ba lê nhỏ bằng gỗ. Tôi đã tạo ra cái này, chàng nghĩ; mặc dù nàng chỉ có thể quay cuồng tại chỗ, nhưng nàng vẫn là một vũ công có thứ hạng nào đó, không chỉ đơn giản là khối gỗ. Điều này phải giải thích cho âm nhạc khó hiểu phát ra từ cây cối.
24
The Couple in the Park
A man walks alone in the park and beside him a woman walks, also alone. How does one know? It is as though a line exists between them, like a line on a playing field. And yet, in a photograph they might appear a married couple, weary of each other and of the many winters they have endured together. At another time, they might be strangers about to meet by accident. She drops her book; stooping to pick it up, she touches, by accident, his hand and her heart springs open like a child’s music box. And out of the box comes a little ballerina made of wood. I have created this, the man thinks; though she can only whirl in place, still she is a dancer of some kind, not simply a block of wood. This must explain the puzzling music coming from the trees.
Louise Glück
Bùi Xuân dịch
Theo https://vanvn.vn/