Đoản khúc hạ Pleiku

Đoản khúc hạ Pleiku

Mùa hạ. Giai điệu ngọt ngào vang lên từ kí ức, mơn man cùng hiện tại sâu lắng ngọt ngào, day dứt niềm riêng…
1. Tôi chạm vào hạ bằng mơn man ký ức, bằng không gian cảnh vật biến ảo lạ thường, bằng dự cảm mùa sau niềm mong bao điều đẹp đẽ dẫu biết sự đổi thay kia là qui luật, sống cùng hoài niệm là dấu hiệu tuổi già.
Hạ về, mọi thứ như rực lên trong nắng vàng màu mật. Tiết trời oi nồng từ chớm ngày đến tận đêm. Tây Nguyên chuyển mùa. Bắt đầu bằng những trận mưa rào.
Có ai không yêu những cơn mưa ầm ào nặng hạt trắng xóa không gian giữa những ngày khô rang khô rốc? Hạt mưa viên mãn no tròn theo gió giật tung mình trên mái nhà, hàng cây, vườn hoang, bãi trống… Mưa tắm gội không gian. Mưa rửa trôi bụi bặm. Mưa thõa khát muôn vật, cỏ cây. Mưa đem đến lời hẹn mùa màng bội thu, sự sống bừng tỉnh cựa mình.
Bạn từ phương xa đến, Tây Nguyên đang mùa lễ hội. Say sưa đắm mình trong âm thanh cồng chiêng, ngất ngây trong men rượu cần ủ chín, choáng ngợp trong mênh mông thảo nguyên nắng gió, say trong men tình người hồn hậu thảo thơm. Và cũng dễ bề say cái nắng gió Tây Nguyên, thì cơn mưa rào sẽ khiến tâm hồn bạn dịu lắng mà ngất ngây từ con người, cảnh vật. Những hạt mưa phóng đãng khiến bạn thật sự được đắm mình, được tưới tắm. Cứ để mặc tâm hồn lãng du trong mưa gió, miên man cùng dòng kí ức không đầu không cuối dẫu tia chớp bất ngờ rạch ngang bầu trời đi kèm tiếng sấm vang có làm bạn giật mình. Dẫu gió mưa quăng quật có đem đến không gian ngôi nhà bạn vài thứ không mong muốn hay làm cho vài nhành cây trong vườn bị đổ gãy, trái đầu mùa chưa kịp chín đã rụng. Dẫu dòng nước đỏ ngầu cuộn chảy chừng như mất kiểm soát có thể cuốn đi vài vật dụng bạn cần đến mà chưa kịp thu giữ… Chẳng hề gì, vì đó là sự chuyển giao thời tiết cho một không gian mới bắt đầu, đẹp đẽ đến tinh khôi mà cỏ cây, muôn loài đón đợi được bắt đầu bằng những cơn mưa.
Đã bao lần tôi đưa tay hứng mưa. Những giọt nước mát rượi no tròn thi nhau thả mình cho ước mơ cống hiến được toại thành. Dậy lên kỉ niệm ấu thơ thuở hồn nhiên cùng bạn bè trần mình đuổi bắt dưới mưa. Hàng cây, con đường, mái phố, bóng người nhòa đi theo màng nước mênh mông trắng xóa. Tất cả trở nên lung linh, huyền dịu như chính sự huyền dịu của tạo hóa vần xoay.
Tôi nghe trong tiếng mưa rào lời hoan ca của cỏ cây muôn thú, của trời đất giao hòa, của lòng mình bừng thức cùng mưa. Đơn giản thôi, hãy nhìn những chú chim sẻ thân quen nấp dưới mái hiên nhà đôi mắt chúng long lanh, đầu ngó nghiêng theo từng giọt nước. Cây cối quanh nhà xòe tay như đón như vẫy hạt mưa. Cả mấy chú cóc ẩn mình trong hang hốc cũng lọ mọ chui ra, lò mò bò theo dòng nước, đôi mắt nhắm mở như nghịch đùa cùng giọt mưa rơi, cùng dòng nước cuốn. Chú cún cưng luýnh quýnh chạy vào, chạy ra cất tiếng kêu ư ử mừng rồi ngẩn mặt nhìn mưa…
Tôi nghĩ về người nông dân, nụ cười mãn nguyện, trở nên hoạt ngôn, rôm rả chuyện làm đất, tra hạt bận rộn; chuyện hạt giống nảy mầm; chuyện chim muông phá hoại, cỏ dại chen mình; chuyện vườn cây trái thắm sắc lá, trĩu quả ngọt xen lẫn niềm vui, cùng nỗi lo giá cả bấp bênh khó đoán…
Tôi nghĩ về các em học sinh, sáng mai ra đến trường hẳn sẽ ngạc nhiên trước không gian tươi mới từ ngôi trường quen thuộc. Nét tươi mới ấy, có sự đóng góp của cây phượng già bật thức những chùm hoa đỏ rực giữa tán lá non tơ mơn mởn. Trôi trong không gian dịu mát, mơn man làn gió nhẹ có tiếng chim quen lạc trôi vào khuôn cửa lớp làm cho tiếng đọc bài chừng cũng tròn đầy, vang vọng hơn; cho sức nóng của mùa thi của các em học sinh cuối cấp chừng cũng hạ nhiệt!
Tôi hình dung ra tôi và bạn bè bên nhau li cà phê buổi sáng hẳn sẽ dành trọn thời gian cho chủ đề trận mưa rào vừa qua.
Tôi đi trên những con đường vừa quen, vừa lạ. Buổi chớm trưa, cuối chiều gió đưa mây che bớt mặt trời nên nắng dịu màu. Lắng nghe bước chân mình đổ dồn lên hiu hiu bóng nắng, miên man trôi tuốt về bến mộng bến mê từng mải miết đi tìm, mải miết ưu tư, khao khát mơ mộng chợt giật mình bắt gặp từng đàn bướm cánh vàng nhạt, mỏng mảnh chập chờn gọi nắng tháng tư.
Đã đi qua tôi tuổi thơ đuổi chim bắt bướm mà vẫn thoáng gợi chút liêu trai trước đàn bướm chập chờn trong nắng gió, tụ rồi tan, tan rồi tụ khi cao khi thấp, chập chờn, chậm nhanh không theo quy luật với vũ điệu tập thể đông nghìn nghịt mà say mà đắm! Rồi tự hỏi, phải chăng chúng được sinh từ bát ngát không gian miền nắng gió, nơi đất bazan tơi vỡ bụi mờ có những thảm lá cỏ héo khô của bao loài thảo mộc ngủ yên. Chúng đến từ đêm sâu suối khe tỏa hơi nước vô hồi khắp nẻo không gian. Chúng là gió, là sương. Chúng nương theo gió, theo hơi sương tựa hồ như phát tán. Chúng tụ lại gọi mưa đầu mùa để rồi sau đó trả mình về lại gió mưa, tan hòa vào đất cho lớp lớp mầm sống cựa mình, bừng thức sau mưa.
Biển Hồ ở Pleiku
2. Ngày chớm hạ sau mưa mở ra thật tuyệt vời!
Đèn đường vừa tắt, ánh ngày đã rạng hẳn. Ban mai thanh sạch cho bầu trời trở nên rộng mở, cảnh vật dần rõ nét, tinh khôi. Trong ánh bình minh có sự góp mặt của mấy vì sao chưa kịp tắt, nhấp nháy như mắt cô gái trẻ nghịch cười; của ánh trăng hạ huyền khuyết quá nửa, mỏng tang và nhợt. Bầu trời sáng chớm hạ lên cao lắm, không một gợn mây, chỉ tuyền một màu trắng đục tựa như nước vo gạo loãng. Cảm nhận sự thanh sạch đến trong ngần!
Làn gió nhẹ mát lành qua đêm được thanh lọc, hào phóng trang trải khắp không gian. Trong làn gió ấy, mùi hương rất mỏng của loài hoa nào đó không rõ. Của cỏ non xanh tơ vừa bật nhú có lẽ. Hay hơi đất thở sau mấy trận mưa rào dìu dịu, nồng nhẹ, chập chờn, thoảng qua, bay đi, thoảng lại.
Tôi nhập vào dòng người tập thở dục buổi sáng. Vài động tác khởi động để cảm và nhận nguồn sinh khí từ đất trời dần len vào cơ thể, chuyển động đánh thức ngũ giác quan. Nhẹ nhõm. Buông bỏ…
Gió nhẹ mơn man khỏa vào da thịt. Gió đến từ hàng cây. Gió lên từ mầm non cựa thức. Gió từ bát ngát không gian cho mồ hôi chậm rịn ra sau bước chân sải dài, cho hơi thở bớt dập dồn tiếp nhận thêm nhiều dưỡng khí.
Vẳng trong sương lay, gió khẽ từ những vòm cây, mái phố tiếng chim ríu ran gọi ngày, gọi bạn. Tôi đứng nhìn sáo nâu từng đàn ngược phương trời đông bỏ lại tiếng kêu lảnh lót trong ngần như trong tầm tay lại như rất xa vời. Ấy là tiếng gọi bạn nhập đàn cùng xoãi cánh đón chào ngày mới, khám phá chân trời xa rộng bình yên mặc sức hát ca, tìm thức ăn trong ngày. Ở thành phố Pleiku, chim trời vốn không nhiều vì không gian và điều kiện sống thu hẹp. Tuy thế loài sáo nâu trong tự nhiên mấy năm gần đây xuất hiện đông dần, như chiếc cầu nối giữa thiên nhiên với con người, sẻ chia thương nhớ, gợi cảm giác yên bình.
Trời sáng rõ dần, mặt trời như quả cầu đỏ ối chầm chậm nhô lên. Sườn đông núi Hàm Rồng đón nhận những tia nắng đầu tiên. Pleiku một ngày mới đến. Chợt nghe vọng từ quán cà phê bên đường dập dồn khúc hát: “Có hàng thông xanh trong đôi mắt em/ Có dòng Sê San trong đôi mắt em/ Có hương rượu cần say men, say men/ Có ngọn lửa nào đang nhen, chơi vơi”.
3. Tôi nhận ra hạ bằng sự biến đổi dịu kì của Phố núi Pleiku cùng nỗi lòng chênh chao xúc cảm lạ thường. Ngước mắt trông lên đã chạm ngay sắc màu đỏ thắm thiết tha của cờ Tổ quốc đều tăm tắp dọc hai bên phố, trước mỗi gian nhà; của những băng rôn biểu ngữ tưng bừng chào đón kỷ niệm ngày đại lễ của dân tộc giăng trải dài nơi đầu phố, góc làng. Tôi chạm vào tháng năm bằng lao xao sắc đỏ của phượng, ngơ ngát tím của bằng lăng, vàng mơ vàng mộng của điệp…Tôi miên man nơi góc đường Trần Phú rợp bóng me tây, cung đường Huỳnh Thúc Kháng tán muồng lá ken dày tạo vòm trên cao cho ánh mặt trời ngày hạ chỉ còn là những tia nắng lẻ loi. Dưới bóng râm dịu mát của lá, nhận dòng khí mát lành từ lá nghe cơ thể chuyển mình sức sống mới, tâm hồn trở nên thanh sạch có tiếng chim chuyền cành, màu lá xanh um, sắc hoa tinh khôi dịu màu nắng hạ.
Tôi giật mình chợt nghe âm thanh đinh tai của lũ ve sầu đồng vọng… Mùa hạ gieo vào lòng sức nóng mùa thi chừng vẫn vẹn nguyên trong kí ức, cùng cảm xúc bồi hồi nuối tiếc mùa hạ cuối có nỗi buồn chia tay tuổi học trò tinh khôi trong ngần. Mùa hạ của hơn 35 năm trước, bước tương lai là cổng trường đại học cao vời; bước tương lai là bộ quân phục xanh màu lá, chiến trường K làm nghĩa vụ quốc tế, nước bạn Campuchia quá đỗi mơ hồ với những đứa con trai tuổi vừa 18 trong đó có tôi.
Mùa hạ. Giai điệu ngọt ngào vang lên từ  ức, mơn man cùng hiện tại sâu lắng ngọt ngào, day dứt niềm riêng…
25/6/2020
Nguyễn Đình Phê
Theo https://vanhocsaigon.com/