Nhớ mùa vẹt kêu

Nhớ mùa vẹt kêu

Cuối tuần về nhà. Khi xe đang bon bon qua huyện Chư Sê, hai con mắt tôi rợp đầy màu xanh mơn man của bắp. Màu xanh mướt cứ trải rộng thênh thang khơi gợi cho người hiện tại nghĩ đến khoảng trời thơ bé gắn liền với những rẫy bắp dọc sông Ayun thơ mộng. Ngày ấy, cứ mỗi sáng sớm, tôi và chị gái lại tất bật chuẩn bị hai cái gùi, lớn cho chị, nhỏ phần tôi, mang theo cùng con dao, cái rựa, hai nhánh củi đã bén lửa rồi lên rẫy.
Mùa bắp có quả chắc hạt thường rơi vào tháng 7. Bởi vậy, cuối tháng 6 đã thấy lũ vẹt kêu inh ỏi, từ trong rừng bay về hướng Đông hòng “trộm” những hạt bắp tươi ngon đầu mùa. Vì thế, nhà nào trồng bắp đều phải bố trí người túc trực từ sáng đến chiều tối mới về và “nghề” đuổi vẹt ra đời. Lũ vẹt thường xuất hiện cả đàn trên chục con nên việc đuổi, lùa đi không hề dễ dàng. Hơn nữa, chúng lượn, đảo hướng bay rất nhanh khiến người dưới đất bị xoay vòng đến chóng mặt.
Với những ai sở hữu rẫy bắp rộng gần 1 ha, việc đuổi mấy đám vẹt “lì lợm” lại càng khó và khổ. Chỉ một phút lơ đễnh thôi cũng đã mất đi hàng chục quả bắp bỏ công trồng, chăm sóc. Thời ấy, đồng bào Jrai không lo có kẻ trộm bắp mà chỉ sợ lũ vẹt đến phá hoại. Bởi khi ấy người Jrai chỉ biết dùng bắp để ăn dần hoặc ủ rượu phục vụ mùa lễ, hội. Cứ thế đến mùa thu hoạch, nhà nào nhà nấy đều chứa bắp đầy ắp tung (nhà kho) để cất giữ. Mùa màng sớm muộn, tốt xấu thời đó hầu như phụ thuộc vào thời tiết là chính. Năm nào được mùa cả làng lại cùng nhau tổ chức lễ mừng và tạ ơn Yàng (ông trời), thần linh.
Cuộc sống bình dị cứ thế trôi qua êm đềm cho đến khi hệ thống thủy lợi Ayun Hạ được Nhà nước đầu tư xây dựng đã giúp bà con nông dân huyện Phú Thiện chuyển đổi và phát triển việc trồng lúa nước hai vụ và các loại cây hoa màu khác. Khu vực rẫy dọc sông Ayun trước đây chuyên trồng bắp nay đã được san ủi thành những cánh đồng lúa nước bạt ngàn. Đại đa số những gia đình chuyên trồng bắp trước kia cũng từ bỏ lối canh tác cũ và chấp nhận theo mô hình trồng lúa nước hai vụ hoặc một vụ lúa, vụ còn lại trồng các loại đậu. Một vài hộ vẫn duy trì trồng bắp nếp, bắp đường. Bởi thế, hình ảnh những luống bắp xanh thẳng tắp uốn lượn dọc con sông Ayun chỉ còn là hoài niệm. Những lần tìm về chốn xưa, cảm giác cứ như lạ lẫm, xa cách. Con sông Ayun giờ cạn dòng trơ trọi những lùm cây dại. Cái chòi nằm giữ rẫy đã biến mất nhường chỗ cho cây lúa nước đương thì trỗi dậy. Và những đám vẹt tận rừng sâu bay về giờ đã thưa thớt dần. Có lẽ lũ vẹt giờ cũng nhọc nhằn tìm thức ăn quen thuộc… Bỗng nhiên, tôi lại nhớ tiếng kêu của đàn vẹt vào mùa tháng 7.
6/8/2021
Ksor H’Yuên
Theo https://vanhocsaigon.com/