Cổ tích mới thời thế giới phẳng

Cổ tích mới thời thế giới phẳng

Truyện ngắn hiện đại đang trên con đường khám phá, vén mở thi pháp mới. Mỗi nhà văn đều tìm kiếm, khai phá và định hình một lối rẽ riêng, tạo nên phong cách truyện ngắn độc đáo của riêng mình. Truyện ngắn hiện đại dung nạp nhiều thi pháp, phong cách truyện ngắn khác nhau như: truyện ngắn mô tả hiện thực, khắc họa thế giới tâm linh kỳ ảo, truyện ngắn kinh dị…
Tập truyện ngắn: “Hồn ma Facebook” của Đỗ Anh Thư bộc lộ sự dấn thân, thử nghiệm trong sáng tạo truyện ngắn hiện đại của một nhà thơ. Tập truyện: “Hồn ma Facebook” gồm 6 truyện ngắn nhất quán về phong cách thể hiện trong việc khắc họa mối giao hòa giữa thế giới thực tại và thế giới tâm linh của con người. Đỗ Anh Thư khám phá và khắc họa thế giới nội tâm của con người bằng tấm lòng trắc ẩn trước bi kịch, nỗi đau, tình yêu, hạnh phúc và sự mất mát của mỗi số phận con người. Bàng bạc và ẩn hiện trong từng truyện ngắn là sự ám ảnh và sức tàn phá, hủy diệt sự sống của đại dịch Codid-19. Tuy nhiên, vượt lên trên tất cả, các truyện ngắn của nhà văn đã truyền cho người đọc thông điệp mang tính nhân văn về tình yêu thương và sự sống cùng với khát vọng vươn tới cuộc sống bình an, hạnh phúc.
Con người hiện đại đánh mất, xa rời thế giới cổ tích nên luôn khát khao, tìm kiếm những điều kỳ diệu, phép màu diễn ra trong đời sống và thế giới nội tâm. Nhà văn Đỗ Anh Thư là người tái tạo cổ tích mới trong thời đại thế giới phẳng. Truyện ngắn mở đầu tập truyện ngắn mang tên: “Nàng tiên sách”, nhà văn tạo dựng thế giới của cổ tích với hai nhân vật chính: “Nàng tiên sách” và “Nhà vua”. Trải qua bao biến cố, thăng trầm của vương quốc và của đời người, nàng tiên sách và nhà vua đã đồng điệu, tri âm cùng nhau tìm ra chân lý của sự sống. Truyện ngắn tuân thủ phong cách trần thuật đen xen yếu tố kỳ ảo của cổ tích. Hình tượng hai nhân vật chính là nàng tiên sách và nhà vua mang tính biểu tượng về tri thức và quyền lực. Thông điệp của truyện ngắn mang đến cho người đọc chính là tính triết luận về sự kết hợp giữa quyền lực và tri thức sẽ mang lại tự do, hạnh phúc cho con người. Phần chiêm nghiệm của người dẫn truyện ở cuối truyện ngắn còn bộc lộ lý giải của nhà văn về nguyên nhân dẫn đến đại dịch Covid-19. Nhà văn không đưa ra luận điểm bằng tư duy logich, khoa học mà bộc lộ cái nhìn, quan điểm nhân văn về mối quan hệ tương tác giữa thiện và ác…
Truyện ngắn của Đỗ Anh Thư có sự pha trộn, hòa quyện giữa thật và ảo, giữa yếu tố tự sự và trự tình (Tác giả đưa cả bài thơ vào truyện ngắn tạo nên kết cấu mở), giữa ngôn ngữ trần thuật và ngôn từ mang tính triết luận. Truyện ngắn: “Hồn ma Facebook” được kết cấu theo thủ pháp đồng hiện, đan xen giữa quá khứ và thực tại, giữa ảo và thực, giữa thế giới của thực tại và diễn biến tâm linh của con người. Qua cái chết, bi kịch cuộc đời của một nhân vật trẻ tuổi giữa đại dịch Covid-19, nhà văn đã khắc họa mối giao hòa giữa người sống và người chết, giữa thế giới tâm linh và thế giới thực tại. Qua đó, nhà văn truyền đến cho người đọc thông điệp về nỗi cô đơn của đời người và khát vọng vươn đến cuộc sống bình an, hạnh phúc.
Hai truyện ngắn: “Bà và cháu” và “Ma men” khác họa mối giao hòa sâu thẳm về tâm hồn giữa hai thế hệ và bi kịch của con người giữa đời thường. Đây là hai truyện ngắn tác giả dùng thủ pháp đồng hiện để mô tả, khắc họa về diễn biến thế giới nội tâm của con người trước bao éo le, nghiệt ngã của thực tại.
Nhà văn Đỗ Anh Thư viết truyện ngắn bằng phong cách ngôn ngữ trần thuật, mô tả sự tương quan, giao hòa giữa tâm trạng, cảm xúc của nhân vật và các sự việc, biến cố. Truyện ngắn: “Cần lắm một bờ vai” khắc họa một tình yêu đẹp của đôi tình nhân mà cô gái là người khuyết tật và một người đàn ông thành đạt, có trí tuệ. Tác giả đã mang đến cho người đọc thông điệp mang tính nhân văn về tình yêu, đó là con người luôn phải đấu tranh, mâu thuẫn giữa lý trí và trái tim, giữa sự cao thượng và thấp hèn để hướng tới tình yêu và hạnh phúc. Độc thoại của nhân vật người đàn ông tên Tuấn giữa bối cảnh đại dịch Covid-19 đang hoành hành đã bộc lộ tính cách của một người biết yêu, sống chân thành và sống đẹp: “Biết tha thứ cũng chính là đã tìm được cho mình  niềm vui và hạnh phúc…”.
Giống như tính cách của con người nhà văn, giọng văn trong hầu hết truyện ngắn của Đỗ Anh Thư đều dung dị, chân phương. Văn của chị đượm nồng và ẩn chứa vẻ đẹp của một tâm hồn, trái tim nhân hậu. Dù là một nhà thơ viết truyện ngắn nhưng tác giả không bị sa vào kiểu viết truyện ngắn vừa dùng ngôn ngữ mô tả, trần thuật vừa bộc lộ tính trữ tình ngoại đề.
Thế giới nhân vật và bối cảnh, thời gian và không gian trong truyện ngắn của nhà văn Đỗ Anh Thư vừa mặn mòi vị muối của cuộc đời, vừa đẹp và huyền ảo như cổ tích mới của thời thế giới phẳng.
Mỹ Tho, 7/4/2023
Võ Tấn Cường
Theo https://vanchuongphuongnam.vn/