Chuyện ít người biết về những khúc tình ca mùa xuân

Chuyện ít người biết về những khúc tình ca mùa xuân

ĐỨC BÌNH

Mùa xuân đang đến và trên khắp nẻo đường đang vang lên những khúc ca mừng xuân rộn ràng náo nức lòng người. Nhiều ca khúc mừng xuân đã trở thành những bản "xuân ca" không thể thiếu mỗi khi năm mới đang dần tới.

Nhân dịp này, Tạp chí Âm nhạc Việt Nam xin giới thiệu 3 câu chuyện về 3 khúc ca xuân hay mà chắc hẳn không phải ai cũng đã từng được biết.

Cánh bướm vườn Xuân

“Cánh bướm vườn Xuân” một nhạc phẩm quen thuộc của Pháp, được nhạc sĩ Phạm Duy đặt lời Việt từ giai điệu của bản “Cerisier rose et Pommier blanc” (tạm dịch: Đào hồng Táo trắng). Nhạc phẩm này được tác giả Louiguy viết nhạc và Jacques Larue đặt lời. Nội dung của bài hát xoay quanh những kỷ niệm ngập tràn hồn nhiên cháy bỏng của một tình yêu đôi lứa, từ thủa niên thiếu chơi trò nhảy cò cò quanh gốc cây Đào hồng Táo trắng, khi cậu con trai vừa mới biết tiếng yêu đầu đời, và cô gái thì vô tư bẽn lẽn một mối tình trong sáng, cho đến khi họ thành đôi thành lứa sống hạnh phúc bên nhau mỗi độ Xuân về. Một câu chuyện có bắt đầu nhưng không có hồi kết, bởi đối với họ hạnh phúc là vô tận.

Cerisier rose et Pommier blanc” được Louiguy viết vào khoảng những năm 1950 của thế kỷ trước, theo điệu nhạc “bal-musette” uyển chuyển dập dìu. Người yêu “nhạc Việt Nam hẳn không thể nào quên nhạc phẩm bất hủ “La vie en rose” (tạm dịch: Cuộc sống là màu hồng), luôn gắn liền với tên tuổi của nữ danh ca huyền thoại Pháp Édith Piaf, và không ai khác Louiguy cũng chính là tác giả của “La vie en rose”. Riêng đối với “Cerisier rose et Pommier blanc” thì nó đã được nam ca sĩ André Claveau chọn hát và thể hiện rất thành công, với chất giọng khoan thai, trầm ấm biểu cảm, in đậm trong tâm trí của người yêu nhạc Pháp cho đến tận ngày nay.

Về phần mình, nhạc sĩ Phạm Duy chỉ vận dụng một chút “không khí Xuân” của bài hát gốc, ông đã không ngần ngại đặt hẳn lời Việt mới cho ca khúc là “Cánh bướm vườn Xuân”. Chi tiết đặc biệt ở đây là Phạm Duy đã chuyển hẳn ca khúc gốc sang điệu Chacha vui nhộn, khiến rất phù hợp với sở thích nghe nhạc của người Việt.

Xuân yêu thương

“Xuân đã đến bên em - Dáng xuân tuyệt vời - Xuân đã đến bên người - Xin người hãy cùng em vui xuân...”. Ca sĩ Kiều Nga rất thành công với ca khúc thoạt nghe cứ tưởng 100% Việt Nam này. Thật ra ca khúc vui nhộn “Xuân yêu thương” đó có xuất xứ từ một bản nhạc Pháp do Quỳnh Giang viết lời Việt.

Ca khúc gốc của “Xuân yêu thương” chính là nhạc phẩm “T'as le look coco”, do Laroche Valmont sáng tác vào khoảng năm 1984 và đồng thời kiêm luôn phần ca sĩ thể hiện. Phần lời của bài hát được tác giả xen kẽ rất nhiều tiếng “lóng” mà dân chơi Paris rất ưa dùng vào thời điểm ấy. Nội dung có phần hơi châm biếm đả kích thành phần dân thị thành đua đòi ăn chơi, hình thức hào nhoáng bóng bẩy nhưng chẳng có một xu dính túi. Ca khúc “T'as le look coco” đã đem lại cho Laroche Valmont giải Đĩa Vàng của năm (1984), mặc dù nó đã bị không ít các nhà sản xuất băng đĩa thời điểm đó từ chối phát hành.

Một điều đáng nghi nhận trong clip video của “T'as le look coco” khi được quảng bá rộng rãi trên các đài truyền hình của Pháp thời điểm giữa những năm 80, là lần đầu tiên người ta thấy Laroche Valmont đưa các nhóm nhảy Break Dance vào biểu diễn chung với mình, và có thể xem như đó là một trong số những yếu tố tiền thân cho phong trào nhảy Hip Hop tại Pháp sau này.

Lạc mất mùa Xuân

Vào những năm 90 thế kỷ trước, những con tim yêu nhạc Việt Nam lại một lần nữa thổn thức qua một ca khúc đằm thắm mang tựa đề “Lạc mất mùa xuân”, một bản nhạc Pháp trữ tình do nhạc sĩ Lữ Liên đặt lời Việt, qua sự thể hiện của Tuấn Ngọc. Ca khúc gốc có tên “Le géant de papier” (tạm dịch: Chàng khổng lồ bằng giấy), một sáng tác của nam ca sĩ xứ Toulouse là Jean-Jacques Lafon.

Tuy mùa xuân nơi đây chỉ được nhạc sĩ Lữ Liên thoáng nhắc tới, và không phải là chủ đề chính của ca khúc (mặc dù tiêu đề ông đặt cho bài hát cũng có chữ Mùa Xuân). Người nghe hoàn toàn có thể cảm nhận được thông điệp ông mượn hình ảnh “lạc mất mùa xuân” để nói lên nỗi lòng lạc mất em.

Nhạc sĩ Lữ Liên đã hoàn toàn chinh phục được người yêu nhạc khi ông khoác cho ca khúc gốc của Pháp một bộ trang phục mới, vốn dĩ có nội dung miêu tả về mộchàng trai hào hiệp, luôn sẵn lòng hy sinh cho tình yêu cao cả, đặc biệt cho người mình yêu, bằng một mối tình mãnh liệt, mà vì nàng, anh có thể ra tay diệt trừ quỷ dữ, dời non lấp biển, thế nhưng đứng trước nàng, anh chỉ là một sinh linh nhỏ bé, một anh chàng khổng lồ thật đấy, nhưng chỉ là bằng giấy (Le géant de papier).

Sau ca sĩ Tuấn Ngọc, “Lạc mất mùa Xuân” còn được nhiều giọng ca nam khác thể hiện với nhiều góc độ khác nhau, trong đó ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng trình bày rất thành công khiến cho ca khúc càng tăng thêm sức sống...

Đức Bình