VĂN THƠ NHẠC: Hạt muối trở về đại dương

Hạt muối trở về đại dương

Chúng ta thử nhặt một hạt muối bỏ vào đại dương và dùng tâm sâu lắng cảm nhận thể chất của hạt muối có khác biệt gì không, khi nó tan biến vào biển cả mênh mông. Theo tôi dĩ nhiên là có! Vì hạt muối ấy là đứa con của đại dương từ xa xăm nào đó đã trở về, như con người trở về bản thể tánh giác.

Trọng lượng hạt muối bỏ vào đại dương tính theo tỷ lệ nó thêm một phần tí ti, một chút gì khó mô tả. Qua ánh mắt của chúng ta phân biệt giữa cái có và không, tăng và giảm cho dù lớn hay nhỏ cũng đều có trọng lượng. Do vậy, mà khái niệm được hình thành để đo lường một vật thể cho dù nhỏ nhất so với cái lớn nhất, dĩ nhiên đều mang một hình thể. Khoa học hiện đại đo lường một vật thể bằng kính hiển vi. Hiện tượng qua tâm thức được cân đo bằng cảm xúc trí tuệ. Cả hai đều có giá trị khi đo lường một phân tử hay nguyên tử theo ý niệm của thời gian. Theo đạo học Phật Giáo quan niệm thời gian có thể biến mất trên dòng tâm thức khi đạo sĩ nhập đại định cắt đứt dòng tâm thức đối đãi. Đối đãi không còn là chướng ngại vì tuệ giác đã quán thông mọi hiện tượng cũng như mọi vật thể đang chuyển động.

Chúng ta thử dùng tâm thức phân biệt đào sâu vào dòng lịch sử. Hạt muối ấy từ đâu mà có và có để làm gì? Sau khi nó không còn có mặt nó sẽ đi về đâu? Nhân duyên cấu trúc và nhân duyên tan biến mất đi thực thể, có gì đặc biệt khi ta làm cuộc phân tích so sánh vật thể này và vật thể kia bằng kiến thức cảm nhận.
Vâng! Từ vô thủy, vô chung nào đó theo nhu cầu thực tiễn hay sự ngẫu nhiên tác dụng, nước biển cả tràn vào con sông nào đó, gặp khi trời nắng gắt nước cô đọng lại trở thành những hạt muối trắng phau, những ai đó đương thời dùng muối để sử dụng vào việc cần thiết, do vậy những hạt muối được nâng cao giá trị trong đời sống của con người. Theo y học thực dụng, mỗi cơ thể của chúng ta cần có muối để máu được lưu thông hòa nhập quân bình làm cho vào nhịp thở của con tim. Cho đến ngày nay thể chất muối đóng một vai trò quan trọng trong các môi trường sống, không những cho con người mà cả những loài súc vật. Chẳng hạn trong các loại tương hay xì dầu ăn chay đều có muối. Ngạn ngữ Việt Nam có câu:

“Cá không ăn muối cá ươn...”

Sở dĩ người ta gọi nước mắm vì trong ấy có muối. Muối rất cần thiết trong nhiều thể loại thực phẩm hằng ngày.

Những tưởng triết lý (thành, trụ, hoại, không) bốn nguyên lý này luôn luôn chi phối vũ trụ và nhân sinh quan trong đó có số phận của những hạt muối. Nghĩa là hạt muối có mặt với thời gian bao lâu không cần biết, đến thời kỳ nó sẽ tan biến vào chất lỏng theo định luật vô thường. Để xác định một cái gì đó không còn mang hình thể, chúng ta minh họa bằng một cụm từ dễ hiểu để thấy rằng cảm xúc hay vô cảm, sự tác dụng của tâm thức khá ly kỳ và cũng không kém phức tạp.

Hạt muối khi có mặt, nó làm cho những thức ăn mặn mà thích hợp khẩu vị, khi vì lý do nào đó nó tan biến, qua lăng kính của con người nghĩa là không còn hiện hữu, nhưng thể chất của muối tiếp tục lên đường, khi đủ duyên nó tái tạo thực thể trong một môi trường thích hợp. Từ hạt muối chúng ta suy nghiệm thân phận con người cũng thế thôi. Nếu ai cũng quán thông triết lý duyên sinh thành- trụ -hoại - không sẽ thấu thẩm vai trò của mình khi có mặt trên trái đất này. Nghĩa là sự cải cọ tranh chấp ảnh hưởng hão huyền, đúng là vô nghĩa! Những thứ cặn bã danh vọng được phô trương bằng những nhãn hiệu bắt mắt, đến hồi biến tướng cũng trở thành không. Không, nghĩa là không phải không có. Triết lý “Chân Không Diệu Hữu” rất đặc thù trên mọi bình diện hành hoạt tiến hóa bất phân khái niệm.

Cho dù thiên nhiên và con người có ra sao, hạt muối vẫn là hạt muối có vai trò nhất định trong lòng người rất ý vị.

Tình Biển Mặn

Dòng nước biển tràn vào sông nhỏ
Nước xói mòn bờ cát hư hao
Và cứ thế thời gian lưu lượng
Nước tạo hình hạt muối trắng phau

Nắng lấp lánh trên từng hạt muối
Nắng gắt gao thời tiết nhạt nhòa
Nước biển mặn trung hòa cảm xúc
Muối lung linh đẹp tựa bông hoa

Ai khai thác vùng trời muối mặn
Dòng sông ơi! Con nước giao lưu
Yêu thể chất để còn tất cả
Ai những cần hạt muối tối ưu

Ai khám phá nguyên nhân trữ lượng
Hạt muối già, muối trẻ ước mơ
Mơ hay mộng tạo nên thần thoại
Thiên thu nào giao cảm đơn sơ

Những hạt muối hòa vào đại dương
Biển dung chứa nguồn sống yêu thương
Thể chất ấy mênh mang nhịp thở
Thực thể nào hãnh diện phi thường

Hạt muối vượt thời gian tìm đến đồng bằng, cuộc hành trình ấy, bồng bềnh lăn lộn len lõi tìm môi trường sống thích hợp để hiến tặng cho đời Một chút hương vị mặn mà thích thú. Bất cứ trong bữa ăn nào thiếu hương vị muối, chúng ta sẽ cảm thấy nhạt nhẽo ý niệm bữa ăn. Thiết tưởng, chúng ta nên trân quý những gì mà thiên nhiên đã tặng hiến. Đừng nên xem thường thực thể như hạt muối mặn thiên thu. Nếu không có thể chất muối trong con người sẽ nguy hiểm vô cùng. Các thí nghiệm của khoa học bao giờ cũng nhắc nhở chúng ta cần có trữ lượng muối trong cơ thể để cho đời sống được quân bình tốt hơn khi làm việc nặng nhọc.

Một vấn nạn của những vấn nạn đó là, con người có mặt trần gian này để làm gì? Trên lộ trình hành hoạt năng động đa dạng, có người tạo nên thành tích đáng kể, tuy nhiên có người thúc thủ mặc cảm vì khả năng hạn chế. Cho dù đầu óc chậm phát triển hay người thông minh xuất chúng, chúng ta hãy đào sâu nguyên nhân để hiểu được giá trị từng mỗi sự việc thuận duyên hay nghịch duyên, tốt đẹp hay trái lại. Lý giải từng mỗi sự sống và thẩm thấu được vấn đề, chúng ta mới được thiên tài Nguyễn Du đã thốt lên những lời thơ tràn đầy ý nghĩa. Thơ rằng:

“Đã mang lấy nghiệp vào thân

Thôi thì chớ trách trời gần - trời xa”

Hay một thi sĩ nào đó:

“Người đứng đó thời gian tuôn chảy
Hạt thơ nào va chạm hạt thơ
Thơ rụng xuống vườn Xuân tản mạn
Dòng thi ca đầy ắp ước mơ”

Tính chất đặc trưng hàm tàng bao trùm khắp vũ trụ vạn hữu đang chuyển động theo nhịp độ vô thường. Vô thường hay chân thường cũng đều không có thực ngã. Vậy thử hỏi thực ngã là gì của ngàn trước nghìn sau ngắm nhìn mây lãng đãng. Lãng đãng như những áng mây bay qua bầu trời vô định. Cánh cửa tâm hồn ai đã khép kín sao không mở ra để đón nhận ngọc ngà mà thiên nhiên đã hiến tặng? Thiên nhiên luôn luôn cho mà không đòi lại bao giờ. Cho tất cả để được tất cả những gì đẹp nhất! Kìa xem bức tranh thủy mặc cấu trúc bằng những gam màu thần thoại viên dung. Viên dung cũng chỉ là từ ngữ để minh họa vẻ đẹp huyền bí ẩn mật phiêu bồng. Càn khôn vũ trụ bao giờ cũng thế, những vì sao lấp lánh, sao nào tỏ, sao nào lu mờ ấy chẳng qua là khái niệm phân tích chưa đủ yếu tố xác minh. Chúng ta hãy quay về nội tại để soi sáng vấn đề và thể nghiệm đời sống tâm linh tốt hơn.

Hạt muối kia vẫn là hạt muối
Tầng không miên viễn mấy tầng không
Vũ trụ ơi! Kết nối tấm lòng
Ta bước vào cõi ấy thong dong

Dòng thác đổ liên hồi réo gọi
Khói sương nào ngần ấy chơi vơi
Ai tiếc rẻ tuổi đời hoang phế
Ai trách mình sanh bất phùng thời

Giọt cay đắng hòa tan mật ngọt
Áo bụi đường tiến thoái lưỡng nan
Thân phận nào cơ hồ hạt muối
Hơn một lần cất bước dọc ngang.

Rồi áng mây chiều chợt đến, chợt đi bay bay phất phới trong bầu trời bao la huyền diệu. Những cơn gió đi qua xao xuyến, cánh rừng già những hàng cây soi bóng trên mặt hồ tĩnh lặng trong xanh. Có phải chăng những bóng cây cảm thấy hãnh diện khi soi mình vào mặt hồ như tấm gương phản chiếu. Cõi đời này hầu như cái gì cũng có điểm nét tự hào khi mang hình thể. Cho dù đắc ý hay vô tư trào lưu thời thượng vẫn cưu mang nhịp thở của thời gian. Hoa nào nở hao nào tàn ấy chỉ là chu kỳ không sao tránh khỏi trên dòng sanh tử đa nguyên.

Ai về tận chốn nơi này, ai đi mất tích đổi thay bóng hình. Ai ngồi đón đợi bình minh, ai đi quảy nặng ân tình trăm năm. Ai về một chuyến viếng thăm, ai đi khát vọng trầm ngâm ngỡ ngàng. Ai về từ chốn thiên đàng, ai đi cứ thế cưu mang hận thù. Ai về phát nguyện chân tu, ai đi tự tại chu du phiêu bồng. Ai ngồi chiêm nghiệm chân không, ai đi khám phá dòng sông tình người. Ai yêu mảnh vỡ tuyệt vời, ai người chối bỏ đánh rơi ngọc ngà. Ai yêu triết lý thi ca, ai người tưới tẩm bông hoa tuyệt vời! Ai yêu thánh thiện tiếp hơi, ai người thăm hỏi chợ đời có chi. Ai yêu nét đẹp nhu mì, ai người hờ hững thôi thì thế thôi. Ai yêu trăng đứng đỉnh đồi, ai người đạo sĩ cho tôi nguồn thiền. Ai yêu giấc mộng thần tiên, ai người trăn trở đảo điên lắm trò. Ai yêu tiếng hát câu hò, ai người lèo lái con đò sang sông. Ai yêu tiếng hát dòng lưu vong, ai người trân quý tấm lòng vị tha. Ai yêu chén ngọc đũa ngà, ai người tỉnh thức uống trà ngắm trăng. Ai yêu bình đẳng công bằng, ai người thẩm thấu vết hằn thời gian. Cớ chi ai những bàng hoàng, cớ chi ai đó đeo mang mây mù. Đích thực đạo sĩ chu du, thắp sáng tuệ giác cho dù ra sao. Nghệ thuật cứu cánh đỉnh cao, ấy là đạo vậy cao trào thiên thu.

Hạt muối trở về đại dương hay hằng tỷ khối muối trở về đại dương cũng thế thôi! Ấy vậy mà những dòng tư tưởng mãi xung đột trên bình diện luận lý đa ngôn tín lý này hay niềm tin khác luôn luôn tôn vinh bản ngã để thấy mình quan trọng, để rồi từ đó những lớp vỏ bao bọc tự ngã lớn dần với thời gian vô tận. Chúng ta đi tìm chân lý của cuộc đời, những bước chân kinh qua thử thách quyền lực hay bạo lực của chủ nghĩa bất nhân man rợ, cướp của giết người cái gì là yếu tố phát sinh những thứ mơ muội cường điệu trong các tầng lớp của xã hội văn minh? Trí thức đạo đức đã thiếu vắng trong những guồng máy quyền lực bởi vì đâu?

Tại sao nền văn minh đương đại của nhân loại không có thuốc chữa cho những bộ óc độc tài điên khùng sớm được tỉnh táo? Xã hội đã tạo ra những con người ấy bởi những phong trào nông nổi đẩy đưa, đưa đẩy. Chữ nghiệp đã biểu hiện từng mỗi chân dung bất thường cố chấp và tham vọng. Lắm lúc người ta ồn ào vinh danh môt con người nào đó.Bước lên địa vị, rồi chính họ quên đi bao ân tình rất đẹp suốt chiều dài dầy dạn gió sương. Hỡi những ai đó hãy chiêm nghiệm hạt muối trở về đại dương để hiểu rằng không có một loại quyền lực nào tồn tại với thời gian. Chắc chắng định luật vô thường sẽ đầy ải những con người sử dụng quyền lực để áp chế người khác hay tước đoạt quyền ăn nói của người khác thiếu bình đẳng, đó là chưa kể tội ác cưỡng đoạt tài sàn người khác một cách phi lý.

Tôi vẫn thích minh họa triết lý nhân sinh quan bằng những hạt thơ ý vị. Chiếc lá úa rụng xuống vàng vọt, Thu ơi! Có bao giờ đánh mất tin yêu? Thu vẫn là Thu trầm ngâm sâu lắng, có hay chăng hạt tuyết rụng bên đường. Rồi mùa Đông cũng đi qua phố thị, bông hoa nào trỗi dậy ngát hương. Ánh trăng già đứng trên đỉnh tháp, nhìn chung quanh hư ảo vô thường. Ai người tri kỷ của chị Hằng, hồn thơ ướp lạnh cõi giá băng. Đông đã đến núi rừng khát vọng, chiều đi qua đỉnh tuyết bâng khuâng. Ai cảm xúc chập chờn hư ảo, người đi quanh tản mạn hồn thơ. Từ thiên cổ vọng về ngôn ngữ ấy, một góc riêng nào đó ngẩn ngơ.
Vâng đúng thế! Nắng Hạ gay gắt tạo hình hài hạt muối, để mùa Thu có trữ lượng cần dùng. Rồi mùa Đông nấu canh rau mặn mà hương vị, rồi mùa Xuân nồi bánh tét bánh chưng vị muối đậm đà.

Núi vẫn là núi, sông vẫn là sông
Ô hay! Hạt muối sống đời lưu vong
Biển mặn trùng dương vỗ về con sóng
Người đi kẻ ở nỗi niềm nhớ mong.

Hạt muối kia biến dạng nhưng tính chất không hề mất hẳn, huống chi tập khí của con người làm sao mất hẳn với thời gian. Bạn ơi! Hãy thể hiện yêu thương để lòng mình luôn luôn thanh thản. thiên thu trước và sau ta vẫn đón ánh mai hồng.

Dòng thời gian lưu lượng bất phân thể loại, hạt muối nào về với đại dương.

Tháng 4/2017

Thanh Trí Cao

Theo https://phatgiaovietnamhaingoai.org/

VĂN THƠ NHẠC

Chủ Nhật, 29 tháng 9, 2019

Hạt muối trở về đại dương

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Viết cho Võ Phi Hùng, viết cho ngọn đèn dầu đã tắt

Báo cáo vi phạm