Bông lục bình
Nắng trưa trải vàng lên cánh đồng xanh mướt, gió lướt qua mặt
Vui mát rượi. Cảm giác quê hương sao thật yên lành như câu hát “Quê hương là
chùm khế ngọt cho tôi trèo hái mỗi ngày”. Đi mới có vài tháng mà đã nhớ nhà quá
đổi như thể đã xa hàng thế kỷ. Hôm đám cưới con Tằm, Vui không về được, gặp nó
thế nào cũng biết tay. Tằm thường hăm dọa như vậy lắm và mỗi lần nó nói Vui đều
cười nắc nẻ “Hù hả?” Con Tằm thi rớt không vào đại học được, chẳng biết có phải
vì vậy mà nó có chồng hay còn lý do nào khác. Mới tí tuổi đầu mà đã sống chung
chỉ để dành ăn dành chơi. Vui cười một mình khi nghĩ về Tằm, đứa bạn thân nhất
của Vui “Theo chồng bỏ cuộc chơi”. Bên bờ kênh, dưới bóng dừa một
người đàn ông đang lúi húi cắt lục bình xếp vào trong chiếc thúng tre. Trên bè
lục bình có vài cái bông tim tím thật xinh nhưng hình như người đàn
ông không màng tới. Vui thả những bước chân dài trên đường đất nóng ran, dừng
chân lại bên người đàn ông. “Chú Sền!” Vui gọi. Người đàn ông ngoái cổ ra sau một
cách chậm chạp “Vui hả! Mới về hả?” “Dạ! Cháu mới về tới đây. Chú ơi! Chú hái
cho cháu mấy cái bông lục bình kia đi!” “Ờ ờ! Con gái đứa nào cũng thích bông lục
bình”. Chú với hái mấy cái bông rồi đứng dậy khập khểnh đến bên Vui. Vui hớn hở
cầm mấy cái bông tắm tắc. “Đẹp quá! Đẹp ghê đi! Cháu cảm ơn! Chú khỏe không
chú?” “Như voi, cháu thấy rồi đó. Chú vừa đào xong một cái ao nuôi cá mới, chỉ
một mình chú” “Chú giỏi thiệt!” “Chừng nào cháu trở lên trường?” “Chiều mai chú
à! Đi xe đêm để kịp sáng đi học”. Chú Sền thở ra. “Đi đường vất vả quá mà ở nhà
không được bao lâu”. “Nhưng không về thì nhớ lắm. Thôi! Cháu về thăm ngoại với
má đây. Gặp lại chú sau nghen! “Vui cười ròn xách túi và mấy cái bông chạy đi.
Gió thổi chiếc nón ngược ra sau rơi xuống đất. Khi quay lại nhặt nón lên Vui thấy
chú Sền vẫn còn đứng tần ngần trông theo.
Chú Sền tuy xấu xí nhưng tốt bụng và rất thích trẻ con, ngày
còn nhỏ Vui cùng mấy đứa khác thường theo chú đi bẻ bông điên điển, những cây
bông vàng mọc hai bên đường đi. Còn đến nhà chú hái chùm ruột, leo khế, chơi
mèo bắt chuột trong sân. Trời mưa thì theo chú đi soi ếch bắt nhái. Đôi khi đi
học về gặp chú, chú cho quà. Bọn trẻ, trong đó có Vui xem chú như ông già Noel
của một xứ sở đầy tuyết trắng. Tuổi thơ nào cũng đẹp nhưng qua mau như miếng
kem ngọt lịm tan nhanh. Lớn lên Vui dần dần xa chú vì bận học hành và không còn
thú vui con nít nữa. Ở đây chỉ có một mình Vui đi đại học, thầy cô nào cũng nói
Vui thông minh, học rất giỏi. Bởi vậy dù đã có gia đình riêng tư cậu Hai vẫn
quyết tâm lo cho Vui vào đại học. Nói là ra riêng chứ cậu chỉ cất nhà sát bên để
tiện săn sóc ngoại và má.
“Ngoại ơi! Má ơi! Con về nè!” không thấy ai ở nhà trước Vui
đi tuốt ra nhà sau. “Chưa thấy người đã nghe tiếng rồi”. Bà ngoại đang đứng bên
bếp, mái đầu bạc gần hết, miệng cười hiền từ hằn sâu những nếp nhăn trên má. “Ơ
ngoại! Ngoại nói như vậy con ế chồng luôn. Má! Con về rồi nè!” người đàn bà
đang ngồi nhặt rau trên bộ ván nhìn vui cười ngây ngô. “Về rồi hả?
Lát nữa ăn cơm”. “Biết con về ngoại chuẩn bị thức ăn cho con đây. Cá của cậu mợ
hai đưa sang còn mấy con lươn của chú Sền đưa hồi sáng. Thỉnh thoảng cứ đưa cái
này cái kia hoài mà trả tiền chú không lấy”. Bà loay hoay bên bếp trong tiếng dầu
xôi xèo xèo, mùi thức ăn thơm phức. Vui đặt các thứ lên bàn rồi đến bên má.
“Má! Má nhớ con không?” Vẻ mặt ngờ nghệch, má cười, đầu lúc lắc. Vui nắm cánh
tay má lắc mạnh. “Má làm bộ nè! Má nhớ nè! Con là con của má mà má không nhớ
con sao?” “Hông! Hông nhớ!” Má cúi xuống vờ lặt rau, người lắc lư
như một con lật đật. “Má không nhớ con, con đi nữa.” “Nhớ mà, nhớ nhiều… ăn
cơm, ăn cơm rồi đi”. Má lật đặt nắm lấy tay Vui. Những sợi tóc bay lòa xòa trên
má. Tóc má còn xanh đen, rối bù được buộc ra sau gáy bằng một sợi dây thun. Đôi
mắt rưng rưng, Vui cười, cổ nghèn nghẹn. “Con biết mà!”.
Má có mang, chiếc bụng lớn dần lên đội áo. Chuyện thiệt động
trời! Cậu Hai nghiến răng rít lên. “Biết thằng nào, tao giết”. Rồi thật tự
nhiên má sinh Vui bình thường như bao người đàn bà khác. Nhưng má không hề biết
mình làm mẹ và không biết chăm sóc con. Có lần cả nhà đi vắng má đã đem Vui ra
tắm mưa khi Vui chưa đầy năm. May là bà đã về kịp lúc. Sau lần đó không bao giờ
ngoại để Vui ở nhà một mình với má. Vui lớn lên, ngoại hay kể cho Vui nghe bằng
một giọng đều đều, không buồn phiền hay than trách.
“Con mua sợi dây buộc tóc này tặng má nè! Để con chải tóc
cho má nghen!” Má ngồi yên cho Vui chải tóc. Đôi bàn tay đặt trên đùi, những đầu
ngón tay thâm đen vì nhựa rau động đậy. Công việc má có thể làm được là bẻ rau
muống, lục bình, lặt rau, thỉnh thoảng cũng có cho heo ăn tiếp tay với bà. Chiếc
áo vải hoa nhăn nheo bạc màu. Ngoại già rồi, cậu mợ Hai bận rộn, Vui đi rồi
không ai chăm sóc má. Vui cố nuốt nước mắt, vài năm thôi Vui sẽ về săn sóc má đến
hết đời. Vui tự an ủi. Bất chợt má nhìn thấy mấy cái bông lục bình đặt trên
bàn. “Bông!” Má kêu như thảng thốt. “Bông lục bình! Đẹp không? Má!” “Đẹp! Đẹp!”
má mấp máy môi, đôi chân mày nhăn lại giật giật. “Má thích không tặng má nè!” “Tặng hả? Tặng hả?” Má nhìn mấy cái bông như thể nhớ ra điều gì. “Héo! Héo hết rồi!”
Má chợt thút thít khóc. Có một buổi chiều, con chim non rơi xuống hiên nhà kêu
chíu chít, nó cố đập cánh nhưng bay không nổi. Nó cứ đứng ở đấy và kêu. Một lát
sau cả bầy chim sẻ sà xuống bay quần quần quanh nó kêu rộn ràng. Cảnh tượng ngộ
nghĩnh thu hút sự chú ý của má. Má mê mải nhìn quên cả trời tối. Rồi bầy chim
cũng bay đi mất. Vui vào nhà học bài quên luôn con chim non trước hiên nhà. Mấy
ngày sau má chợt nói với Vui. “Con chim bay được rồi” Lúc ấy Vui nhận ra má
cũng có ngăn ký ức, có điều khi ẩn khi hiện, lúc tỏ lúc mờ như bị một lớp sương
mù che phủ. “Héo rồi con sẽ hái bông khác thật nhiều, thật nhiều tặng má”. Có
ai tặng bông lục bình cho má không?“ Má nín khóc, mặt ngơ ngác rồi cười. “Có!
Có” “Có thằng điên tặng bông cho má mày”. Bà phá lên cười nhưng vì ngoại quay
lưng lại nên không thấy má bước xuống đi thậm thọt, chân thấp chân cao. Vui lặng
người đi, có một luồng hơi lạnh chạy dọc sống lưng lạnh buốt.
Nhiều lần Vui định đi trở xuống nhà chú Sền để từ giã chú
nhưng lại thôi. Bỗng dưng không muốn gặp chú nữa. Giá mà má tỉnh táo dù chỉ
giây lát thôi để nói với Vui rõ ràng mọi chuyện, cho vui hết hoang mang. Chiều
xuống thật thấp, gió vẫn nhởn nhơ trên đầu, những đám mây màu trắng đã ngã sang
màu xám xịt. Một buổi chiều bình thường như mọi buổi chiều khác nhưng lòng Vui
không bình yên. Có những cơn sóng nhè nhẹ khuấy động mặt hồ làm gợn lên bao ray
rứt băn khoăn. Những bước chân không dài không thoải mái. Vui đi, chân hầu như
không muốn bước, lòng nặng trĩu. Bất chợt, Vui trông thấy chú Sền đang đứng dưới
gốc dừa nơi chú cắt lục bình, tay xách một túi nilon đen nằng nặng. “Hôm qua
cháu nói chiều nay đi nên chú chuẩn bị một ít khô cá sặc và nếp thơm để đem lên
trường. Khô này hôm trước tác đìa chú phơi đó”. Trước sự ân cần săn sóc của chú
Vui chỉ im lặng, đôi mắt long lanh. Vui chợt nhận ra suốt quãng đời thơ ấu của
Vui lúc nào cũng có chú Sền bên cạnh. “Sao vậy? Bị ngoại mắng rồi hả?” Chú cười
ha hả như mọi khi rồi ấn quai túi vào tay Vui. “Nè! Cầm đi! Mang lên trường ăn
dần. Ráng học giỏi thì ngoại không mắng”. Năm ngón tay Vui buông thõng, chiếc
túi rơi xuống vang lên một tiếng khô khốc. Chú như giật mình mở đôi mắt to đầy
tròng trắng ra nhìn Vui. Chiếc trán dồ láng lẩy mồ hôi. Chú đứng hai tay xuôi
theo người, chiếc đầu to như kéo ghị chú xuống và chiếc chân thọt khiến chú
trông thật thảm hại. Chú không cười nữa mà trở nên lúng túng. “Có chuyện gì vậy?
Vui! Cho chú biết đi”. Thật dễ hiểu, vậy mà trong suốt bao nhiêu năm Vui không
nhìn thấy. Trong Vui như có một cái gì đang cuồn cuộn, sắp sửa vỡ tung. Oán
trách hay vui mừng? Đau khổ hay hạnh phúc? Tất cả hòa lẫn vào nhau tạo nên những
dòng nước mắt. Thấy Vui khóc chú càng trở nên bối rối. “Có chuyện gì vậy? Nói
đi cháu!” “Sao chú không nói chứ? Sao không nói?” Vui khóc nức nở khiến chú
càng luống cuống. “Nói... nói gì chứ?” “Không nói cháu sẽ đi luôn, không
bao giờ về nữa”. “Đừng! Đừng!”. Chú cuống quít. “Ờ thì... lâu lắm rồi... lâu rồi chú có hái dùm mấy cái bông lục bình cho một người... nhưng má cháu
không bao giờ nhận ra chú”.
Vui xách túi chạy đi, vừa chạy vừa khóc. Khóc được thì trong
người sẽ nhẹ nhõm hơn. Được một quãng chợt nhớ chú Sền không thể đuổi theo được
Vui đứng lại. Chú vẫn đứng lặng lẽ trông theo Vui, tưởng chừng như đang khóc.
Dáng đứng thật khác biệt gợi trong Vui biết bao thương cảm. Dù có đi chân trời
góc bể nào Vui cũng không bao giờ quên được. Vui đưa tay lên má lau nước mắt. “Lần sau con về sẽ biết tay”. Vừa đi Vui vừa nghĩ thầm.
28/3/2007 
28/3/2007
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét