Thi thoảng trên đường, giữa cái nóng nực, nhấp nhô và chen lấn của
dòng người, bất ngờ ta vẫn nghe thấy trong vắt, véo von tiếng hót của các loài
chim. Nhưng dường như không phải từ trên tít thinh không, từ vòi vọi trời xanh,
từ những hàng cây xanh lá hay "trong bụi mận gai" (*), mà là từ những
chiếc lồng treo trong sân hoặc trước hiên nhà... Tiếng chim hót trong những lồng
tre (!) Hà Nội thời đổi mới, phát triển và hội nhập, lúc nào cũng tất bật, hối hả.
Ở bất cứ con phố, quận huyện nào cũng như đang quy hoạch, tu sửa, chỉnh trang
khiến thành phố như công trường xây dựng khổng lồ đầy khói bụi. Trong bộn bề
quy hoạch, việc xây mới, mở rộng đường phố được ưu tiên hàng đầu và điểm nhấn của
nó chính là việc trồng mới, chỉnh sửa những hàng cây xanh.
Đôi bạn. Ảnh: TL
Những
hàng cây không chỉ làm dịu mát phố phường, điều hoà khí hậu mà nó như những
"khuông nhạc" duyên dáng, thăng giáng, nghiêng ngả theo mùa. Hà Nội
là thành phố nhiều cây xanh. Nhưng có điều lạ hình như ta lại ít thấy bóng dáng
những đàn chim về trú ngụ, làm tổ. Không tin, bạn hãy thử đứng dưới những hàng
cây nhìn và lắng nghe. Tại sao nhỉ? Do không khí ô nhiễm? Do tiếng ồn động cơ?
Do những đường dây điện đen kịt như cạm bẫy? Do không gian sống chật chội? Vì
thế, những người Hà Nội có chút hoài cổ, thích làm bạn với cây, với hoa, đặc biệt
với tiếng chim hót thường buồn rầu nuối tiếc. Bởi trong tâm trí họ - cách đây
chưa lâu thành phố này còn dịu dàng, thơ mộng lắm. Cùng với vẻ đẹp của hồ nước,
của cây xanh, của hoa, của lá, tiếng thánh thót của các loài chim tạo thành những
bản nhạc rộn ràng, muôn điệu, mê đắm khiến tâm hồn người bỗng lắng đọng, da diết.
Thôi thì... đành vậy, thời công nghiệp hoá, khó có thể thoả mãn hết niềm đam
mê, hãy thử hưởng thụ cái thú chơi tao nhã theo cách riêng mình.
Chim sẻ trong
thành phố. Ảnh: TL
Này nhé, một ngày cuối tuần nhàn rỗi, ta cùng lũ bạn lang
thang đoạn phố cảnh, ngã ba chợ Bưởi - Hoàng Hoa Thám. Gọi là đoạn phố cảnh vì
từ dốc Đốc Ngữ đổ về phía chợ Bưởi chỉ dài hơn nghìn mét mà người ta trưng bày
rất nhiều thứ: ngoài chim cảnh còn có cá cảnh, cây cảnh, chậu cảnh, đôn cảnh. Ở
đây, không biết từ bao giờ, người ta rủ nhau bày bán rất nhiều loài chim: chim
khuyên, chích choè, sáo, loan, phượng, sơn ca... Đến nỗi có người đã gọi chợ Bưởi
là chợ chim. Đi qua đoạn này, dù không muốn ta vẫn nghe thấy tiếng chim véo
von, da diết bên tai. Tiếng chim hót gợi lên trong lòng người những kỷ niệm của
thời thơ trẻ đuổi bướm, bắt chim, cùng nhau lang thang trong những khu vườn
mênh mông và hoang vắng, thậm chí quên ăn, quên ngủ để đi theo tiếng hót của lũ
chim, và đau xót khi tình cờ thấy một chú chim bị thương. Dừng lại bên chú chim
khuyên, nhuộm trên mình bộ lông óng mượt mầu vàng. Chú nhảy nhót liên tục mỗi
khi tay ta chạm vào lồng. Đôi cánh nhỏ khao khát bầu trời rộng mở bay loạn xạ một
cách bất lực trong khoảng không chật chội đến mệt nhoài. Chú dừng lại ngơ ngác,
uống một chút nước, tợp một chú sâu. “Mua đi em. Con này mới bắt về, hót thì miễn
chê” - người bán chim mời mọc. “Nhưng bao nhiêu hả anh?”. “Rẻ thôi mà. Đã chơi
chim thì giá cả không thành vấn đề. Miễn là em thích”. Ta lại “bắt” chuyện với
chú chim khác - một chú chích choè hoa. Mới ngồi xuống bên cạnh, chưa kịp chìa
tay làm quen, anh chàng đã ra oai giương cái mỏ đen dài giành thế chủ động, đôi
cánh dang rộng, một chúm lông trên lưng nhô cao, khiêu khích, bộ dạng dữ dằn, đầy
"cá tính".
Tiếng chim hót trong những lồng tre! Ảnh: TL
Đến một ngày
kia, khi trái tim thấy cô đơn, trống trải sau những bon chen, ham muốn tầm thường,
những phù phiếm, ta lại trở về với miền quê yêu dấu. Để quên đi tất cả. Để được
thấy mình là cánh chim tha hương bay về tổ ấm. Ta thư thái trong ngôi "nhà
quê" đơn sơ, giản dị thuở nào. Ta mắc võng nằm ở vườn cây mà nghe gió,
nghe lá, nghe đất thì thầm. Để thấy mình được bao bọc, chở che. Để nghe thấy
lích chích những tiếng chim. Để thấy trên mái nhà, đàn sẻ nâu đang rình mò sân
thóc. Và tít trên ngọn cây xoài, lũ chào mào say mổ những quả chín mọng. Gió hè
ùa về mát rượi. Lá trong vườn rụng xào xạc. Giật mình, lũ chim bay lên nhơ
nhác, hót véo von. Tiếng hót của chim sâu như tiếng nô đùa con trẻ. Tiếng chào
mào như tiếng vỡ giọng của chàng trai mới lớn. Tiếng chim sẻ như tiếng của cô
nàng ngoa ngoắt hay giận dữ, đành hanh...
Tự do. Ảnh: TL
Ta xoè tay, nắng xiên
qua ngàn lá đậu hững hờ. Ô, có chú chim đậu trên bàn tay. Không phải, đấy là
bóng chim trong nắng vô tình bay qua... Khu vườn thanh vắng, trong tiếng chim
quấn quýt thân thương, thảng hoặc "nghe" thấy mùi của hương cỏ non
ngai ngái, mùi tanh tanh của bùn, mùi nồng của gốc rạ cháy dở... Có cái gì đó
như đánh thức ta. Đúng rồi, tiếng chiếp chiếp của con chim non gọi mẹ đòi ăn.
Nhớ mẹ, thỉnh thoảng chúng thò cái mỏ sữa ra ngoài hích hích vào lá. Giờ này,
chắc mẹ chúng đang về. Ngày xưa bé ta cũng thế, bạn cũng thế. Hình như tất cả
sinh linh trên thế gian này đều thế. Để rồi sương mai, ta trở về thành phố đối
diện với thực tại. Với nóng, với bụi, với hầm hập, khô hanh. Với cả những khát
khao, lo toan cùng kỳ vọng. Ta lại trò chuyện với chú chim trước hiên nhà. Dẫu
biết tiếng hót sẽ kém hay, kém ngọt ngào quyến rũ. Nhưng trong thời đại số hóa
này, khi mà thời gian và không gian đều trở nên chật chội, thì chỉ tiếng
"chim lồng" cũng thấy lòng như vợi đi nỗi muộn sầu...
(*) Mượn ý tác
phẩm "Tiếng chim hót trong bụi mận gai" của Colleen McCulough.
Thái
Hưng Dương
Nguồn VietNamNet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét