Cảm nhận âm nhạc - Mắt biếc của
Ngô Thụy Miên - Bài hát về kỷ
niệm
Bản tình ca “Mắt biếc” ra đời vào khoảng cuối thập kỷ 60 của
thế kỷ trước và từ đó vẫn được hát tới tận ngày nay, bởi nhiều ca sĩ danh tiếng
thuộc nhiều thế hệ. Điều gì làm cho ca khúc được cho là “đầu tay” này của nhạc
sĩ Ngô Thụy Miên được nhiều người yêu thích đến vậy?
Bài hát của một kỷ niệm tình yêu đã qua, nhưng sóng lòng vẫn
còn cuồn cuộn
Ca khúc được bắt đầu từ một nốt cao vút, rồi trải dần xuống từng
bậc từng bậc, tràn trề như một dòng suối hiền hòa, tưới mát tâm hồn người nghe.
Một lời tự sự như một tiết lộ riêng tư về một kỉ niệm tình yêu đã đi qua những
ngày gió mưa mà vẫn chẳng phai nhòa, vì đã hằn sâu trong ký ức, dù người yêu đã
mãi xa xôi:
Nhớ tới năm xưa bên nhau
Bước trong chiều mưa, phím ru nhẹ đưa
Bước trong chiều mưa, phím ru nhẹ đưa
Nội dung của câu chuyện tình này không có gì quá đặc biệt, chỉ
là tâm sự về một niềm nhung nhớ với một người yêu cũ, một mối tình cũ. Bản thân
lời bài hát đã như một câu chuyện bằng thơ, trên nền nhịp điệu Boston chậm rãi
và tha thiết:
Dĩ vãng như bao cung tơ
Lướt theo chiều mưa, kết muôn bài thơ
Lướt theo chiều mưa, kết muôn bài thơ
Âm nhạc của Ngô Thụy Miên như một dòng chảy êm đềm mà mãnh liệt
tràn trề cảm xúc thăng hoa. Đặc biệt, trong dòng sông nhạc cuồn cuộn của “Mắt
Biếc”, có những nốt trầm rơi xuống như thác đổ từ trên cao vút, hòa vào dòng
sông rộng lớn mênh mang êm dịu phía dưới.
Chờ nhau trong tê tái…
Mắt biếc năm xưa nay đâu?
Bến ga tịch liêu, vắng xa người yêu
Mắt biếc năm xưa nay đâu?
Bến ga tịch liêu, vắng xa người yêu
Tình yêu như con tàu đã rời đi, để lại sân ga vắng vẻ. Trong
lời hát không có những kỷ niệm ngọt ngào làm nhân chứng cho tình yêu, mà chỉ
còn lại trong tim hình bóng của một đôi mắt biếc trong chiều mưa miên man của một
ngày xưa cũ.
Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn. Mắt biếc - mắt xanh - mắt của
tuổi trẻ, tuổi thơ ngây, tuổi mà nhìn đời còn rất đẹp rất long lanh, đôi mắt
như viên ngọc sáng chưa có tì vết của sự nhọc nhằn, uất hận, chán chường, vô cảm
thường thấy trong những đôi mắt đã trải qua những sóng gió phong ba và thất bại
của đời người. Sự trong sáng hồn nhiên trong đôi mắt ấy phải chăng đã làm tâm hồn
chàng trai rung động, và nhớ mãi không quên?
Nuối tiếc yêu đương xa xưa
Tháng năm nào trôi để nhớ nhung buồn.
Tháng năm nào trôi để nhớ nhung buồn.
Ca sĩ Tuấn Ngọc được nhiều người thừa nhận là một ông hoàng
trong dòng ca khúc trữ tình Việt ngữ nửa sau thế kỷ 20. Ông đã hát thành công rất
nhiều bài ở mức độ “Top of the Song”, hiếm ai bì kịp. “Mắt biếc” trong giọng ca
“trác tuyệt” của ông thậm chí còn trở nên biếc hơn nữa.
Nhưng trong bài hát này, anh cũng có một bậc tiền bối “đáng gờm”,
đó chính là ca sĩ Sĩ Phú; nam danh ca với giọng ca nhẹ nhàng mà đậm đà sâu lắng;
chàng phi công điển trai có bộ râu con kiến kiêm ca sĩ này khi hát “Mắt Biếc”
đã có thính giả trẻ nhận xét: “Mình nghe bản nhạc qua nhiều ca sĩ hát,
nhưng chú Sĩ Phú vẫn là số 1”. Có thính giả còn viết: “Mỗi ca sĩ hát bài
này đều có một sắc thái riêng. Nhưng với Sĩ Phú, dường như nhạc sĩ Ngô Thụy
Miên viết bài này là để riêng anh hát. Nó quá nhiều cung bật cảm xúc đan xen…
Chất giọng nam tính lãng tử, quý phái nhưng rất liêu phiêu…”. Bản thân Sĩ Phú
cũng từng chia sẻ trước khán giả rằng: “Tôi đã tìm được một quãng đời của
chính tôi trong đó”.
Theo đánh giá của ca sĩ Quỳnh Giao, cả hai đều hay: “Giọng
Sĩ Phú thủ thỉ tình tứ, giọng Tuấn Ngọc góc cạnh và mạnh mẽ hơn. Có lẽ chất giọng
mạnh và cứng của Tuấn Ngọc thích hợp với ca khúc này nhất”.
Sau này ca sĩ Bằng Kiều cũng hát bài “Mắt Biếc” với chất giọng
nam cao trong trẻo đặc trưng của anh, ca từ sắc nét và cao vút, làm người nghe
liên tưởng tới những cánh chim tình yêu bay không biết mỏi qua giông tố cuộc đời.
Có thính giả trẻ đã khen ngợi: “Bài này mình thích nhất hơn 12 năm
rồi, đặc biệt là chú Tuấn Ngọc hát, không ngờ Bằng kiều lại thể
hiện bài này hay đến vậy”. Sánh vai được với các “cây đa cây đề” đâu
phải chuyện dễ dàng! Ca sĩ Bằng Kiều chắc chắn cũng có thế mạnh riêng của anh.
Mùa thu với không gian đầy mơ màng có thể là khởi đầu của những
mối tình đẹp; nhưng mùa thu và lá rơi cũng có thể gợi nhớ đến những mối tình đã
qua.
Lá úa đơn côi bơ vơ
Cuốn theo chiều rơi, người xa vắng rồi
Cuốn theo chiều rơi, người xa vắng rồi
Nỗi buồn man mác nhẹ nhàng nhưng không dễ nhạt phai. Còn lại
đôi chút những “tóc mây” trong “dáng xưa yêu kiều” mờ ảo. Nhưng chỉ vậy thôi
cũng đủ cho những con tim nhạy cảm phải thổn thức rồi.
Tình yêu chỉ như mây như khói trôi qua đời người, nhưng có những
lúc tình yêu mãnh liệt như giông bão trong hồn, vậy mới có điều để nhớ, để lòng
thêm se sắt mỗi độ lá rơi. Theo Quỳnh Giao, nhạc sĩ đã dùng thủ pháp âm nhạc là “thay
đổi rất nhiều hợp âm để diễn tả nỗi nhớ nhung dâng ngợp trời” của người
trai với tình xưa.
Tình yêu như mây khói, thoảng nghe gió buồn mơ hồ
Tình yêu như giông tố qua phố đìu hiu
Tình yêu như giông tố qua phố đìu hiu
Trong tình yêu đôi lứa, hai người thường phải sống trong tâm
trạng chờ đợi: chờ nhau đến; chờ được gặp mặt; những khoảnh khắc bên nhau dường
như thật ngắn ngủi, trong khi những lúc xa nhau lại quá dài. Ngô Thụy Miên đã
khai thác một cách tinh tế khía cạnh cảm xúc này cho bài hát, với nỗi nhớ dường
như đã lên tới cao trào:
Nhớ dáng xưa yêu kiều
Trong chiều nhạt nắng, cung đàn mỏi ý
Chờ nhau trong tê tái…
Trong chiều nhạt nắng, cung đàn mỏi ý
Chờ nhau trong tê tái…
Dù chàng trai trong “Mắt Biếc” của Ngô Thụy Miên có phải chờ
đợi người yêu đến bao lâu, thính giả yêu nhạc Việt ngữ có lẽ cũng chẳng phải đợi
lâu để được nghe lại tình khúc bất hủ này, vì rằng các ca sĩ trẻ vẫn đang nối
tiếp các thế hệ đàn anh để hát mãi lời ca:
Mắt biếc năm xưa nay đâu?
Trong những say mê và rung động tận cùng của âm nhạc và trái
tim nghệ sĩ.
Hoài Ân
Nguồn: Đại Kỷ Nguyên
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét