Cuộc tình bỏ đi 1

Cuộc tình bỏ đi 1

Phần thứ nhất

1. Ở giữa đường từ thành phố Marseille đến biên giới Ý, trên bãi biển Địa Trung Hải dễ thương, có một khách sạn sang rộng lớn, tường sơn màu hồng. Những cây kè được cắt xén kỹ hình chiếc quạt, ở mặt tiền nắng chói, mé ngoài là bãi biển nhỏ cũng tưng bừng nắng. Từ hồi gần đây khách sạn này trở nên một nơi hẹn hò của nhiều người có tiếng. Mười năm trước, mới tháng Tư du khách người Anh đã ra đi, khách sạn hầu như không còn ai ở. Bây giờ nhiều biệt thự được dựng lên ở quanh vùng. Nhưng, khi bắt đầu câu chuyện này, mới có không đầy một lố nhà với những chiếc tháp nhỏ xiêu vẹo dựng đúng như những bông sen lẫn trong rừng tùng xanh rờn giữa thành phố Cannes và khách sạn Ngoại quốc, còn mang tên khách sạn Gausse.

Khách sạn có bãi biển màu vàng óng, trải dài dưới chân tường như tấm thảm để ngồi cầu nguyện. Trong ánh nắng ban mai, hình ảnh xa xa của thành phố Cannes, màu hồng và màu ngà của những tường thành cũ, dãy núi Alpes màu tím chắn ngang triền núi về phía nước Ý, tất cả soi bóng trên vịnh, rung rinh trên sóng nước bị lay động bởi những loài cây nhỏ mọc gần bờ.

Mới chưa đến tám giờ, một người đàn ông bó mình trong chiếc áo choàng màu xanh dương đã xuống bãi. Sau nhiều lần tạm nhúng nước, kèm theo những tiếng xít xa hổn hển, người đó nhảy xuống nước lạnh vùng vẫy trong vòng một phút. Khi người đó đã trở lên bãi eo biển tìm lại được êm tịnh trong một giờ đồng hồ. Nơi chân trời vài chiếc tầu hàng từ từ lướt về hướng tây. Người làm gọi nhau trong sân khách sạn. Sương tan thành hơi trên những ngọn tùng. Một giờ sau kèn xe bắt đầu vang dội trên đường cái uốn lượri quanh co theo triền núi Maures phân cách giữa vùng Provence và vùng duyên hải.

Cách bãi biển chừng một dặm, nơi những cây tùng nhường chỗ cho những cây bạch dương đầy bụi xám, có một ga xép. Tại đó một buổi sáng vào năm 1925 có chiếc xe ngựa tới đón một bà hành khách cùng cô con gái đưa về khách sạn Gausse. Gương mặt của bà mẹ có một vẻ xinh xinh về chiều đã chớm bịnh sần da cam. Trông bà ta vừa điềm tĩnh, nồng hậu, lại dễ thương. Nhưng người ta không chú ý mấy tới bà mẹ để dồn vào cô con gái có khuôn mặt quyến rũ với hai má rạng rỡ một ánh lửa đáng yêu nhắc nhở tới màu đỏ dễ gây xúc động của sắc mặt con trẻ sau khi tắm nước lạnh buổi tối. Vầng trán cao đầy cho tới chân tóc bao quanh như hai vòng cung rồi tỏa xuống nhiều lọn cong cong lớn nhỏ màu vàng sậm. Đôi mắt sáng, to, ướt và rực rỡ; màu má tự nhiên, với những đường gân máu căng rõ tròng thấy dưới làn da duyên dáng của cô gái còn gần tuổi học trò. Cô gái độ mười tám nhưng vẫn còn giữ vẻ lông mịn, sương mai.

Trông thấy eo biển và nền trời, tiếp nối với nhau bằng một đường viền sáng chói, bà mẹ nói:

- Má có linh cảm thấy ở đây không thích thú cho lắm...

Cô gái đáp:

- Dù sao con cũng thích về nhà hơn.

Hai mẹ con vui vẻ nói chuyện, nhưng đều là chuyện bâng quơ. Cả hai cùng muốn được vui chơi thỏa thích, vì cùng một cảm tưởng, như những cô học trò chăm học, thấy đáng được mấy tháng hè vui.

- Chúng ta ghé đây ba bữa rồi về nhà. Để má đánh điện giữ chỗ trên tàu.

Tới khách sạn cô gái lấy hai phòng, cô gái nói tiếng Pháp khá trôi chảy, không văn hoa lắm, như đã học thuộc lòng từng câu. Yên ổn trong phòng ở tầng trệt, cô gái ra trước khung cửa sổ lớn chói chang những nắng, bước xuống mấy bực thềm, ra sân lát đá chạy dài suốt mặt tiền. Dáng đi của cô gái hơi giống dáng đi của một vũ nữ ballet, thân mình thẳng hơi cúi xuống. Ánh nắng nung nấu lúc đúng Ngọ, thu gọn bóng cô gái ở dưới chân. Cô gái lùi lại, chói mắt. Xa khoảng năm chục thước, biển Địa Trung ơ thờ trong nắng. Bên dứơi hàng lan can có chiếc xe Buick cô phơi nắng trên lối vào khách sạn.

Hoạt động chỉ nhận thấy ngoài bãi. Ba chị vú người Anh đang đan len biến mọi thứ thành áo len và bít tất len đúng truyền thống thời nữ hoàng Victoria của những năm 40, 60, và 80, kèm theo những mẩu chuyện ngồi lê đôi mách kể nhịp nhàng như cầu nguyện. Gần mặt nước hơn, một chục người tụ lại chuyện vãn dưới những cây dù có sọc nhiều màu, trong khi lũ con cái đuổi bắt những con cá đã quá quen với người dưới nước cạn, hay nằm dài trên cát phơi nắng, mình trần bóng nhẫy những dầu.

Khi Rosemary xuống tới bãi, có một thằng con trai độ mười hai tuổi chạy vụt lên trước vừa la vừa phóng mình xuống nước. Cảm thấy có người tò mò ngó theo, cô gái liệng áo choàng chạy theo thằng nhỏ. Cô gái phóng xuống nước, thả cho trôi đi mấy thước. Thấy nước còn nóng quá cô gái đứng lên ra xa hơn, bước đi nặng nề vì bị nước cản, phải khó khăn mới nhấc từng cẳng chân thon nhỏ lên. Khi nước ngập tới ngực cô gái quay lưng lại ngó về phía bãi. Một người đàn ông đầu sói, bận quần tắm, mang kính một mắt, đang ưỡn ngực lông lá, thót bụng, chăm chú ngó cô gái. Thấy Rosemary ngó lại, người đàn ông gỡ mắt kính để rơi xuống lẫn trong đám lồng trước ngực rất đáng tức cười, rồi đưa cái chai nhỏ cầm trên tay lên nốc một ngụm. Rosemary nhoài người trên mặt nước, bơi lại chỗ chiếc bè nổi bằng lối bơi crawl bốn thì không được đều tay lắm. Nước nhẹ nhàng lướt bên mình cô gái, làm dịu bớt ánh nắng quá gay gắt len lỏi trong tóc, trong những nếp nhăn trên người. Cô gái đắm mình dưới nước một cách khoan khoái. Khi tới chiếc bè nổi cô gái đã gần hết hơi; một người đàn bà nước da sạm nắng và hai hàm răng rất trắng ngó cô gái bơi tới. Rosemary chợt ngượng nghịu vì thân mình còn quá trắng, bèn thả nổi ngửa để trở lại bãi. Khi cô gái từ dưới nước lên, người đàn ông có bộ ngực lông lá, trên tay vẫn cầm chai rượu liền bắt chuyện:

- Cô có biết không, hình như có cá mập ở bẫn ngoài chiếc bè nổi.

Quốc tịch của người đó không rõ rệt, nhưng ông ta nói tiếng Anh, cố ý nói chậm như kiểu ở Đại học Oxford.

Người đó nói tiếp:

- Hôm qua cá mập ăn thịt hai thủy thủ người Anh trong hạm đội ở vịnh Juan đó.

Rosemary la lên:

- Ghê quá!

- Chúng kéo tới để đớp những đồ thừa trên tầu liệng xuống biển.

Tia mắt trở lên lạnh lùng, tỏ rõ chỉ có ý muốn báo trước cho cô gái biết như vậy, rồi người đó tránh đi vài bước và tự rót một ly khác.

Rosemary nhận thấy, có thích thú đôi chút, mọi người ở chung quanh đều để ý tới mình nhân cuộc trao đổi mấy câu vừa qua, đưa mắt kiếm một chỗ ngồi. Rõ ràng mỗi gia đình đều cảm thấy có quyền trên khu bãi có cắm cây dù của họ; cũng luôn luôn có những vụ chạy qua chạy lại từ nhóm này qua nhóm khác, những cuộc nói chuyện, tóm lại không khí của một xã hội khá khép kín không phải dễ dàng chen vô được. Xa về phía trên, nơi bãi biển có lẫn sỏi và những cây rong biển đã khô, một nhóm người khác nước da còn trắng như Rosemary nằm trên bãi, che nắng bằng dù cầm tay chớ không có thứ dù lớn. Giữa đám da trắng và da sạm, Rosemary lựa một chỗ để trải chiếc áo choàng trên cát.

Nằm đó, cô gái nghe tiếng nói của những người tắm biển và cảm thấy bàn chân của họ tránh ra để khỏi bước qua người mình; cô gái cũng cảm thấy bóng của họ che khuất mặt trời. Có con chó ghé tới hà hơi nóng bên cổ cô gái. Chẳng bao lâu cô gái nghe da thịt mình chín đỏ dưới những tia nắng và nghe tiếng sóng vỗ bờ rì rào nhè nhẹ. Rồi tai cô gái nhận ra từng tiếng nói, cô gái để ý thấy có ai nói giọng khi rẻ về "cái tên nào đó đêm hôm qua đã bắt cóc một chú bồi hàng cà phê ở Cannes đem về cưa ra làm đôi". Người đẻ ra tin đồn đó là một bà tóc bạc, bận dạ phục, rõ ràng là đi chơi đêm mới về, vì trên đầu còn mang một vòng hột xoàn và một bông phong lan đã hết hơi sức đang tàn trên ngực áo để hở của bà cụ. Rosemary cảm thấy nổi lên trong người một ác cảm đối với bà già đó và đồng bọn, bèn quay hẳn mặt ra phía khác.

Về phía đó, ngay gần cô gái, một thiếu phụ còn trẻ nằm dài dưới chiếc lọng, đang bận kê một bảng những đồ vật chi đó căn cứ theo cuốn sách để mở ở cạnh mình trên cát. Thiếu phụ đã kéo áo tắm trễ xuống giải phóng cho hai vai và cái lưng màu nâu da cam bóng nhẫy dưới nắng có điểm một chuỗi ngọc trai màu vàng lợt. Nét mặt thiếu phụ dữ dằn xinh đẹp và đáng tội nghiệp. Tia mắt thiếu phụ lướt qua cô gái mà không ngó. Sau lưng thiếu phụ có một người đàn ông tốt mã bận áo tắm có sọc đỏ, đầu đội chiếc nón như kiểu của nài ngựa, rồi tới người đàn bà Rosemary đã trông thấy trên chiếc bè nổi, người đàn bà nhìn lại vì nhận ra cô gái; xa hơn nữa có một người người đàn ông mặt dài, đầu tóc để trần xum xuê như đầu con sư tử, bận chiếc áo tắm màu xanh dương. Người đó nghiêm trang nói với một chàng trai không thể chối cãi gốc gác Latinh, bận chiếc áo bó chẽn lấy người. Hai người mân mê những mẩu rong khô. Rosemary nghĩ rằng phần lớn những người ở đây là dân Mỹ, nhưng có một vẻ gì khác với những người Mỹ mà cô hằng giao thiệp mới cách đây không lâu.

Lát sau, cô gái mới hiểu người người đàn ông đội nón kiểu nài ngựa đang diễn trò cho cả nhóm coi. Người đó trịnh trọng bước qua bước lại tay cầm cái cào cát, vừa gạt những viên sỏi vừa khai triển những nguyên lý của một bi thuyết khôi hài. Lát sau, người đó động nói lên một chút là mọi người đã phá lên cười. Những người khác như cô gái, vì ở xa không nghe thấy những lời đang nói, ai nấy đều nghển cổ như muốn tò mò lắng nghe. Riêng thiếu phụ có chuỗi ngọc trai là thản nhiên như không. Có lẽ vì nhũn nhặn, nhưng cứ mỗi lần tiếng vỗ tay nổi lên ào ào thiếu phụ lại có vẻ chăm chú hơn tới bảng kê của mình.

Sau lưng Rosemary, bỗng nhiên, người đàn ông mang kính một mắt la lên:

- Cô là một tay bơi lội hạng nhất!

Cô gái cải chính, từ chối lời khen, nhưng ông ta không chịu:

- Tuyệt hảo! Tôi xin tự giới thiệu, tên tôi là Campion. Đây có một bà cho biết có trông thấy cô tuần trước ở Sorrente, bà ấy có biết cô và muốn được làm quen với cô.

Rosemary đưa mắt chán ngán ngó thấy "nhóm người da trắng" đang đợi. Cô gái không sốt sắng nhưng phải đứng lên.

- Bà Abrams, bà McKisco, ông McKisco, ông Dumphry.

Bà cụ bận dạ phục tuyên bố:

- Chúng tôi có biết cô. Cô là Rosemary Hoyt... Tôi nhận ra cô ở Sorrente và có hỏi lại người gác cửa cho đích xác... Cô biết không, hết thảy chúng tôi đều ngưỡng mộ cô, chúng tôi cứ tự hỏi tại sao cô không ở lại Mỹ để chuẩn bị cho chúng tôi một phim mới!

Mặc dù các tên, bà già đã nhận ra cô gái không phải người gốc Do Thái. Đó là một trong số những bà quý hóa, mà khả năng để hiểu bất kỳ một chút gì cũng không có, kèm theo một bộ máy tiêu hóa rất tốt, đã keo dài cuộc đời xa quá thế hệ của họ.

Bà cụ vui vẻ nói:

- Chúng tôi muốn dè chừng cô có thể bị say nắng, vì nước da của cô quý lắm... Thế nhưng mà trên bãi biển này xem ra mọi người có vẻ kiểu cách quá, chúng tôi tự hỏi không biết cô có thấy như thế làm cho mình khó chịu không.

2

Bà McKisco nói:

- Chúng tôi tự hỏi không hiểu cô có ở trong âm mưu hay không.

Đó là một thiếu phụ khá xinh đẹp, hai mắt mệt mỏi, vừa cất tiếng nói.

- Chúng tôi chẳng hiểu ai ở trong, ai không ở trong. Có một người người đàn ông nhà tôi đối đãi rất tử tế, thế mà chính người đó dường như lại giữ một vai chính, tức là người đồng lõa số một!

Rosemary ngạc nhiên hỏi:

- Âm mưu gì? Có một vụ âm mưu sao?

Bà Abrams khẽ cười như kiểu những bà béo:

- Cô ơi, chúng tôi có biết gì đâu. Chúng tôi không ở trong... Chúng tôi là công chúng đứng ngoài.

Ông Dumphry, một thanh niên nhiều nữ tính, nhận định:

- Má Abrams đứng riêng một mình là đã cả một âm mưu rồi...

Và campin lúc lắc chiếc mắt kính, tiếp:

- Ô hay, Royal, đừng nói châm chọc chứ!

Rosemary, khó chịu, cứ đưa mắt ngó hết người này tới người nọ. Cô gái chỉ ao ước có bà mẹ ở bên. Cô gái không thích những người này một chút nào, nhất là nếu cô gái đem họ so sánh với những người mà cô gái lưu ý tới ở đầu bãi đằng kia. Bản lãnh của bà mẹ dễ kéo cô gái ra khỏi những hoàn cảnh khó chịu một cách mau lẹ và cương quyết. Rosemary chỉ thành một danh nhân mới cách đây có sáu tháng. Sự chồng lên nhau giữa những thói tục dân chủ kiểu Mỹ và những kiểu cách lịch sự theo lề lối Pháp được học thời cô gái còn nhỏ tuổi đã gây nên nơi cô gái đôi chút xáo trộn. Ông McKisco, một người mảnh khảnh độ ba mươi tuổi bị xấu trai vì những vết tàn nhang, không thích đề tài đang nói chuyện Ông ta đứng yên rất lâu ngó ra biển. Khi đó liếc nhìn vợ rồi quay sang với Rosemary ông ta hỏi:

- Cô tới đây đã lâu chưa?

- Mới có đúng một ngày.

- Ồ!...

Cho rằng hết chuyện, ông ta ngó quanh mọi người.

Bà McKisco ngây thơ hỏi:

- Cô có tính ở lại đây hết mùa hè không? Nếu có cô sẽ được chứng kiến lúc kết thúc những tình tiết.

Ông chồng bùng lên:

- Violet, tôi van mình đó, đừng nói tới chuyện đó thêm nữa. Nói chuyện khác đi, tôi van mình đó.

Bà McKisco ghé gần bà cụ Abrams nói nhỏ:

- Anh ấy bị giao động thần kinh.

Ông McKisco phản đối:

- Tôi không bị giao động thần kinh. Nhất định là tôi không bị giao động thần kinh.

Rõ ràng ông ta có bị kích thích quá. Trên da mặt có đượm một màu đỏ xám, thu gọn vẻ mặt của ông ta lại còn có một nét không lấy gì làm thông minh cho lắm. Chợt nhận thấy tình trạng của mình, ông McKisco đứng lên đi ra bờ nước, có bà vợ theo sau. Rosemary cũng mượn dịp đi ra.

Ông McKisco hít vào đầy phổi, phóng xuống nước và bắt đầu khua động dưới nước coi như là bơi crawl. Lát sau hết hơi, ông ta đứng dậy ngó chung quanh, hết sức ngạc nhiên thấy hãy còn gần bờ.

Đưa mắt tò mò ngỏ Rosemary, ông ta nói:

- Tôi chưa hề tập bơi... Tôi không hiểu những nhà bơi lội làm cách nào để thở.

Cô gái giải thích:

- Tôi cho rằng người ta thở dưới nước. Và cứ đến lúc đập tay lần thứ tư người ta nghiêng đầu một chút để hít vô.

- Trong khoa bơi lội tôi thấy khó nhất là thở. Chúng ta có bơi ra tới bè nổi không?

Người đàn ông có cái đầu sư tử đang nằm dài trên bè, chiếc bè rập rình theo sóng. Khi bà McKisco bơi tới nơi, nhịp rập rình làm cho chiếc bè va mạnh vào cánh tay. Lập tức người đàn ông đứng dậy, giúp thiếu phụ leo lên.

- Hình như bà bị bè đập phải?

Giọng nói của người đó chậm và có vẻ nhút nhát. Rosemary chưa từng thấy gương mặt nào buồn hơn, với hai gò má cao như người da đỏ, môi trên dài với hai con mặt thật to ánh vàng, rất sâu. Người đó nói như muốn lời nói của mình không trực tiếp tới thẳng bà McKisco. Một phút sau, người đó lại nhảy xuống nước, thân mình dài ngoằn như trôi dạt, không động đậy, vào bờ.

Rosemary và bà McKisco ngó theo người đó. Khi hết đà thân mình người đó bỗng như gập làm hai. Cặp đùi gầy gò đưa lên trời, rồi người đó biến mất dưới nước, chỉ sót lại chút bọt hơi.

Rosemary nói:

- Tay này bơi cừ!

Lời đáp của bà McKisco có vẻ gay gắt kỳ lạ:

- Có thể! Nhưng chơi nhạc thì hạng bét.

Thiếu phụ quay lại phía chồng, sau hai lần tuột tay cố leo lên bè và loang quang mãi mới đứng vững.

- Em biết rõ Abe North có thể bơi giỏi, nhưng chơi đàn thì tồi tệ.

Ông McKisco miễn cưỡng đồng ý:

- Ừ.

Rõ ràng ông ta giành phần sắp xếp khung cảnh trong đó bà vợ hoạt động và không để cho vợ có bao nhiêu sáng kiến.

Bà McKisco nói tiếp nhưng với Rosemary

- Antheil, cô nói chuyện Antheil đi. Antheil và Joyce... Tôi chắc cô không nghe nói tới hai người này nhiều ở Hollywood. Chính nhà tôi đã viết bài phê bình đầu tiên đăng trên báo Mỹ về Ulysse.

Ông McKisco nói:

- Giá có điếu thuốc hút bây giờ nhỉ. Lúc này đó là điều quan trọng nhất.

- Y có những chỗ sâu sắc lạ... Có phải không, Albert?

Giọng nói của thiếu phụ bỗng hạ thấp hẳn xuống. Cái bà có đeo chuỗi hột trai vừa xuống nước theo hai đứa con, còn Abe North vừa lặn xuống rồi đột nhiên nổi lên dưới một trong hai đứa nhỏ, như kiểu núi phun lửa vậy; ông ta cõng đứa nhỏ trên vai, làm cho nó la thất thanh vì sợ lẫn thích thú. Người mẹ bình thản ngó, không hề mỉm cười.

Rosemary hỏi:

- Có phải là vợ ông ta không?

- Không, đó là bà Diver. Gia đình Diver không trọ tại khách sạn.

Hai mắt bà McKisco dán chặt lấy bà Diver như muốn chụp hình vậy. Lát sau, thiếu phụ quay lại với Rosemary, hăng hái nói:

- Cô đã đi du lịch ngoại quốc chưa?

- Có, trước tôi có trọ học tại Paris.

- Ồ, nếu vậy chắc cô biết cách làm cho đỡ buồn là làm quen với một hai gia đình người Pháp. Những người kia có lợi gì trong khi ở đây? (Bà McKisco dùng vai chỉ về phía bãi biển). Họ sống riêng với nhau, chia ra từng nhóm nhỏ khép kín. Lẽ dĩ nhiên chúng tôi có thư giới thiệu, ở Paris chúng tôi có gặp những nghệ sĩ nổi tiếng. Thích thú lắm.

- Tôi nghĩ vậy!

- Nhà tôi đang viết gần xong cuốn tiểu thuyết đầu tay.

Rosemary lịch sự nói:

- Ồ, thế ư?

Đồng thời, cô gái tự hỏi không biết trời nóng như vậy bà mẹ có thiếp ngủ đi không.

Bà McKisco nói tiếp:

- Cũng dựa trên chủ trương một tư tưởng như Ulysse, ngoại trừ đáng lẽ gói động tác trong vòng hai mươi bốn giờ, nhà tôi mô tả động tác kéo dài một trăm năm. Đó là truyện một nhà quý tộc già người Pháp bị phá sản chống đối thời đại cơ khí của chúng ta...

Ông McKisco phản kháng:

- Ờ, tôi van đừng đem đề tài của tôi ra kể cho bất kỳ ai. Tôi không muốn tiết lộ trước khi sách xuất bản!

Rosemary nhảy xuống bơi vào bờ, khoác áo choàng trên vai đã cháy nắng rồi nằm giữa trời. Lúc đó, người đàn ông đội nón kiểu nài ngựa đang đi từ chiếc lọng nọ sang chiếc dù kia, trong tay cầm chai rượu và mấy chiếc ly nhỏ. Dần dần người đó cùng với các bạn tụ tập dưới một cái lọng, họ bắt đầu nói chuyên rộn rã. Rosemary hiểu rằng một người trong bọn sắp ra đi và mọi người uống rượu chia tay. Ngay đến lũ trẻ cũng cảm thấy dưới chiếc lọng đó có một không khí đặc biệt náo nhiệt cho nên chúng cũng quay nhìn về phía đó. Rosemary có cảm tưởng người đội chiếc nón kết là trung tâm điểm của cả bọn.

Giữa trưa ngự trị tràn ngập trên mặt biển và trên trời. Ngay đến đường kẻ trắng là thành phố Cannes ở cách xa năm dặm cũng có vẻ một ảo ảnh tươi mát. Một thuyền buồm nhỏ, cánh buồm căng phồng màu đỏ như ngực con chim thước, như từ một vùng biển xa xôi nào mới về. Suốt vùng duyên hải không còn chút gì sống động, ngoại trừ dưới mái những chiếc lọng lọc bớt ánh nắng tàn bạo. Chỉ ở đó mới có những gì xảy ra.

Campion tới gần Rosemary. Nhưng cô gái nhắm mắt lại, làm bộ ngủ. Rồi cô gái lại hé mở mắt, ngó hai vật hình thù như cây cột ở gần, đó là hai cẳng chân mà cô gái cảm thấy như biến hiện trong làn mây màu cát. Rosemary thiếp ngủ thật.

Khi cô gái tỉnh dậy, người đẫm mồ hôi thấy bãi biển vắng teo, riêng có người đàn ông đội nón kết đang xép chiếc lọng cuối cùng. Người đó lại gần Rosemary hai mắt đang hấp him, và nói:

- Tôi tính đánh thức cô dậy trước khi về. Cô nên nhớ trong những ngày đầu không nên phơi nắng nhiều quá.

Cô gái nói cám ơn.

Rồi ngó hai chân đỏ tía, cô gái la lên:

- Trời ơi! Hai chân ta!

Cả cười, cô gái mời người đứng trước mặt tiếp tục nói chuyện. Nhưng Dick Diver đem một chiếc lọng và một chiếc lều đưa lên xe hơi đang đợi. Cô gái bèn xuống nước cho bớt nóng. Người kia trở lại lượm chiếc cào, chiếc xẻng; chiếc rây, đem giấu trong khe đá. Đưa mắt quanh bãi người đó kiểm điểm xem còn quên vật chi không.

Rosemary hỏi:

- Ông có biết đã mấy giờ rồi?

- Khoảng một giờ rưỡi.

Hai người cùng ngó thẳng ra chân trời về mé biển trong giây phút.

Dick Diver nói:

- Không phải là giờ xấu. Không phải là lúc tệ nhất trong ngày.

Người đàn ông ngó cô gái. Trong khoảnh khắc cô gái có cảm tưởng sống trong thế giới xanh và sáng của hai mắt và tìm thấy trong đó hăng hái và tin tưởng.

Rồi người đó vác lên vai món đồ nặng cuối cùng đưa ra xe hơi, trong khi Rosemary, từ dưới nước lên, rũ cát trên áo choàng quay về khách sạn.

3

Khi hai người đàn bà bước vô phòng ăn vừa đúng hai giờ. Trên những bàn bỏ trống, bóng tối và tia sáng lung linh theo gió đang lay động những ngọn tùng ở bên ngoài. Hai người hầu bàn đang lo xếp những chồng đĩa vừa làm việc vừa nói tiếng Ý ầm ĩ, bỗng nín bặt khi thấy hai mẹ con bà Speers và đưa cho khách một "ấn bản" có rút ngắn đôi chút của cái gọi là bữa trưa tại bàn đặc biệt của chủ quán.

Rosemary tuyên bố:

- Dưới bãi, con mới bị tiếng sét...

- Với ai vậy?

- Ồ, ban đầu có một lô người coi bộ cũng dễ chịu. Rồi một người đàn ông...

- Con có nói chuyện với người đó không?

- Có đôi chút. Người đó đẹp trai lắm. Tóc hơi hung đỏ.

Hai mẹ con ăn uống rất ngon miệng.

- Nhưng người đó đã có vợ... Bao giờ cũng vậy hết!

Bà mẹ của Rosemary thật tình là người bạn tâm phúc nhất của cô gái, hoàn toàn đặt mình vào việc dẫn dắt con trong những bước đầu vào đời. Đó là điều không lạ trong giới những người hoạt động sân khấu, nhưng đối với bà Elsie Speers, đó không phải một cách để bù lại những thất bại riêng. Bà mẹ không cay đắng và cũng không thù hận đối với cuộc đời. Lấy chồng hai lần trong hoàn cảnh bình thường, hai lần góa chồng, bà mẹ nhìn nhận và thấu triệt được tinh thần cắn răng chịu đựng một cách vui vẻ vốn là bản chất của con người bà. Một trong hai ông chồng là sĩ quan kỵ binh, còn người là thiếu tá quân y. Cả hai ông chồng đều để lại cho bà một món tài sản mà bà muốn giữ y nguyên cho Rosemary.

Bà mẹ đã rèn đúc cái tính của con gái bằng một nền giáo dục cứng cỏi. Tự thân bà mẹ không nề hà cực nhọc cũng như âu yếm chăm sóc cho nên đã gây được nơi Rosemary một căn bản lý tưởng trong lúc này hoàn toàn hướng về mẹ và nhìn đời bằng con mắt của mẹ.

Kết quả là Rosemary, tuy vẫn là một đứa trẻ bình dị, đã có tới hai lớp giáp sắt: một của bà mẹ và một của chính cô gái. Cô gái bản chất thậm ghét những gì thô tục, dễ dãi, tầm thường, một bản chất thường chỉ gặp nơi những con người già dặn hơn nữa.

Dù sao, từ ngày Rosemary được nổi tiếng về điện ảnh, bà Speers cho rằng đã đến lúc cô gái được "cai sữa" về phương diện tinh thần. Bà mẹ sẽ lấy làm mãn ý hơn là buồn lòng nếu căn bản lý tưởng kỹ lưỡng, háo hức và nhiệt thành của cô gái được tập trung vào một đối tượng khác ngoài bà mẹ.

- Nếu vậy con sẽ thấy thích ở lại đây?

- Có lẽ cũng thích thú nếu mẹ con ta quen biết những người đó. Ở bãi biển còn một nhóm người khác nữa, nhưng khá khó chịu... những người nhận biết con. Có thể nói rằng hết thảy mọi người đã coi cuốn phim Con gái của ba vậy!

Bà Speers ngồi nín lặng một lát, không muốn trả lời, rồi bà nói bằng một giọng ôn hòa:

- À, má mới nghĩ đến... Chừng nào con sẽ gặp Earl Brady?

- Con nghĩ chiều nay mẹ con ta có thể tới đó, nếu trong người má thấy khỏe khoắn.

- Một mình con đi thôi. Má không đi đâu.

- Vậy để đến sáng mai hãy đi có được không, má?

- Má muốn con đi một mình thì hơn. Cũng gần đây. Con không cần ai nói gium bằng tiếng Pháp.

- Má ơi... Ở đời có việc gì phải làm mà không thấy như là làm xấu không nhỉ?

- Thôi được. Hãy thư chuyến đó lại. Nhưng bề gì cũng phải đi trước khi dời khỏi đây.

- Thưa má, vâng.

Sau bữa ăn trưa, cả hai cùng cảm thấy bị đè bẹp bởi cảm giác trống rỗng và chán nản mà hết thảy những du khách Mỹ ở ngoại quốc đều trải qua những khi tới ở lại một vùng nào êm tịnh, vắng vẻ. Không có gì giúp họ thấy hăng hái. Bên ngoài không có tiếng ai gọi. Những ý tưởng của họ không dội trở lại, phản ánh trong một tâm hồn khác. Xa cách những ồn ào của đất nước Mỹ hai mẹ con có cảm tưởng như đời sống đã ngừng lại.

Khi về tới phòng riêng, Rosemary nói với mẹ:

- Má ơi, chúng ta chỉ ở đây ba bữa thôi nhé.

Bên ngoài một luồng gió nhẹ như phân tán bớt cái nóng, lọc qua cành lá và phóng từng đợt qua khe cửa.

- Thế còn cái ông mà con cảm thấy mê ở dưới bãi?

- Má ơi, con chỉ thương có má thôi...

Khi đi ngang tiền đình khách sạn, Rosemary có ghé lại hỏi thăm ông già Gausse về giờ xe lửa chạy. Người gác cửa, bận bộ áo màu kaki lợt đang đứng chơi tại quầy, chăm chú ngó cô gái, rồi chợt nhớ lại những cung cách lễ độ nghề nghiệp.

Muốn đi tới ga xe lửa, Rosemary đáp xe buýt trên đó đã có hai chú bồi của khách sạn. Bối rối vì thái độ câm nín quy lụy của hai người đó, cô gái muốn nói với họ: "Kìa, cứ tiếp tục nói chuyện đi chứ... Vui đùa đi! Tôi có thấy phiền hà gì đâu".

Toa xe hạng nhất kín bưng; bích chương quảng cáo của các hãng xe lửa - cầu trên sông Garc., thành phố Arles, sân khấu lộ thiên ở Orange, chơi tuyết tại Chamonix - với những màu sắc rực rỡ, xem ra còn tươi mát hơn mặt biển lặng dọc theo đường xe lửa. Đoàn tàu nhỏ này như gắn liền với phong cảnh, khác hắn với đoàn xe lửa Mỹ, hoàn toàn chăm chú tới nơi đến, ở xa và cách biệt với thế giới, chậm chạp hơn, ít hụt hơi hơn bên ngoài. Hơi của đầu máy làm lay động; lá những cây kè. Tàn tro than tới trộn lẫn với phân bón đã khô trong các vườn bông. Rosemary tự nhủ cứ thò tay ra ngoài cửa xe có lẽ cũng hái được những bông hoa khi đi ngang.

Hơn một chục xà ích xe ngựa ngồi ngủ gà ngủ gật trên xe đậu trước nhà ga Cannes. Trên đại lộ gần sòng bạc, những tiệm buôn loại sang và những khách sạn mắc tiền quay ra phía bãi biển mùa hè những bộ mặt ngân hàng bằng sắt đánh bóng. Không thể tưởng tượng tại đây cũng có thể có một "mùa". Rosemary, thứ người đã từng quen với đời sống xã giao, cảm thấy hơi khó chịu rằng mình đang ở đây và thấy thích thú, nhưng bỗng thấy thích thú một cách bịnh hoạn những con người dở chết kia; tưởng chừng như mọi người phải tự hỏi cô gái tới đây làm gì, giữa những hội hè của mùa đông mới qua và những hội hè của mùa đông sắp tới, trong khi ở miền Bắc đời sống xã giao đang hối hả và ồn ào.

Khi cô gái từ một tiệm thuốc đi ra tay cầm chai dầu kè, có một thiếu phụ đi ngang mặt, cô gái nhận ra là bà Diver, thiếu phụ tay ôm nhiều nệm ngồi đi tới bên chiếc xe hơi đậu sát lề. Trông thấy thiếu phụ, con chó basset dài ngoẳng lông đen cất tiếng sủa. Người tài xế đang ngủ chợt thức dậy hốt hoảng. Thiếu phụ ngồi lên xe. Gương mặt dễ thương của bà ta rất thản nhiên, hai mắt thâm trầm và tinh anh ngó thẳng trước mặt. Chiếc áo của thiếu phụ màu đỏ tươi, hai chân nâu để trần. Thiếu phụ có mái tóc rậm màu vàng óng, rậm như bộ lông con chó chow.

Còn nửa giờ đợi chuyến xe lửa, Rosemary tới ngồi ở ngoại hiên quán Café des Allies ở La Croisette, nơi mà những tán lá phủ trên các bàn một thứ chiều tà màu lục. Ban nhạc cố gắng quyến rũ đám đông tưởng tượng những khách bốn phương với bài ca Carnaval nicois và những điệu nhạc Mỹ năm ngoái. Rosemary mua hai tờ Le Temps và Saturday Evening Post về cho bà mẹ. Vừa uống một ly nước chanh vắt, cô gái mở tờ tuần báo Mỹ đọc đoạn hồi ký của một công chúa người Nga, tìm thấy trong những mô tả gợi lại thời cuối thế kỷ trước một giọng điệu gần và thật hơn những tít và măng-xét của tờ nhật báo Pháp. Cô gái tìm lại cảm giác đè nặng ở khách sạn. Quen tìm thấy trên các báo bên nước nhà những biến cố tức cười được nhấn mạnh bằng những tít nhỏ và được liệt hạng là hài hay bi kịch, cô gái không thể tự mình lựa ra được những gì đáng lưu ý, một lần nữa cô gái có cảm tưởng tại Pháp đời sống vừa rỗng tuếch vừa mờ nhạt.

Cảm tưởng đó còn được ban nhạc tăng thêm với những bài ca buồn và lỗi thời, nhắc lại thứ âm nhạc thường dùng trong các gánh xiếc.

Hôm sau, vì hai vai còn đau và bị nắng cháy không thể bơi lội được, Rosemary cùng với mẹ mướn một chiếc xe hơi - sau một cuộc trả giá rất lâu, vì cô gái đã học được giá trị của đồng tiền tại Pháp - để cùng du ngoạn dọc theo vùng Riviera. Người tài xế, một thứ Nga hoàng kiểu Ivan le Terrible, nghiễm nhiên đóng vai dẫn đạo. Những địa danh rực rỡ Cannes, Nice, Monte-Carlo bắt đầu chói sáng mặc dù trời hầm nóng làm cho uể oải, nhờ những chuyện vua chúa tới đây đó ăn và chết... những nhà quy tộc Ấn Độ liệng cho những cô vũ nữ người Anh những con mắt tượng Phật bằng ngọc quý, những thái tử người Nga kéo dài hằng tuần những đêm trên biển Bantich, vào thời còn thứ caviar ngày xưa. Nhất là suốt vùng duyên hải có một hơi hướng đặc biệt Nga, tuy những quán sách đều đóng cửa và những tiệm buôn cũng không mở. Mười năm về trước, khi mùa du khách chấm dứt vào tháng Tư, giáo đường chính thống cũng đóng cửa, và loại xâm banh dịu, mà người Nga thích uống, cũng được cất để dành tới khi họ trở lại. Họ nói: "Mùa sang năm chúng tôi lại tới". Nhưng không thể tin được. Vì họ không trở lại nữa.

Chặng quay về dễ chịu hơn, trên đường ngó xuống mặt biển bên dưới với những màu sắc kỳ lạ như màu mã não hồng thời tuổi nhỏ, màu biển lục tựa như sứa nhuộm lục, xanh như màu xanh dương của thợ giặt, hay đỏ màu rượu nho. Đi ngang thấy dân chúng dùng bữa chiều ở ngoài trời hay nghe những bài nhạc do những chiếc dương cầm máy dạo lên ở ngoài hiên những quán rượu hạng tồi, cũng thấy thú vị. Khi chiếc xe rời con đường ven biển, khúc mang tên La Corniche, để quay về khách sạn Gausse, xe chạy giữa hai vách đá u tôi, mặt trăng vừa ló ra bên sau những điêu tàn của chiếc cầu dẫn thủy.

Trên đồi, sau lưng khách san, có tiếng rì rào của một vũ hội bình dân, Rosemary nằm trong mùng lưới lắng nghe tiếng nhạc bay tới trong ánh trăng. Cô gái tưởng tượng thấy cái vui trong không khí, và bắt đầu nghĩ tới những con người dễ thương cô gái mới gặp trên bãi biển. Sáng mai cô gái có thể gặp lại họ, nhưng rõ ràng là họ hợp thành một nhóm riêng không cần tới ai. Một khi lọng, chiếu, họ và lũ trẻ của họ ở trên bãi, một khúc bãi của họ trở thành một khu vực có rào kín. Dù sao Rcsemary cũng nhất quyết tránh không gần những nhóm khác trong hai buổi sáng cuối cùng ở đây.

4

Vấn đề tự nó giải quyết. Vợ chồng McKisco chưa ra đó, cô gái vừa trải tấm áo choàng trên cát thì có hai người đàn ông - người đội nón nài ngựa và người cao lớn tóc vàng đã từng cưa làm đôi một chú hầu bàn hàng cà phê - rời nhóm của họ đi tới bên cô gái.

Dick Diver nói:

- Chào cô!

Y ngừng lại một lát, rồi tiếp:

- Này cô, bị cháy nắng hay không bị cháy nắng, tại sao không thấy cô ra sáng hôm qua? Chúng tôi lo ngại không hiểu cô ra sao.

Rosemary ngồi xổm dậy và cả cười tỏ rõ lối đón mời như vậy cô gái rất thú.

Dick Diver nói tiếp:

- Chúng tôi tự hỏi có nên mời cô tới nhà chơi sáng nay? Cô đến, ăn uống... Cô nên nhớ đây là một vụ mời rất trịnh trọng...

Trông y có vẻ ân cần dễ thương. Giọng nói hứa hẹn y sẽ chăm sóc tới cô gái và lát sau y sẽ mở cho cô gái bước vào nhưng thế giới xa lạ, không biết bao nhiêu là khả năng huy hoàng.

Y biết cách giới thiệu không cần nói tên cô gái, để cho cô gái hiểu ai cũng biết cô ta là ai rồi, nhưng cũng biết quý ý muốn không để cho ai chú ý tới mình của cô gái. Đó là một lối lịch sự mà Rosemary chưa quen biết từ ngày nổi tiếng, ngoại trừ do những bạn cùng nghề.

Nicole Diver, thiếu phụ có cái lưng nâu và chuỗi ngọc trai, đang nghiên cứu trong một cuốn sách cách nấu món gà Maryland. Rosemary đồ chừng thiếu phụ khoảng hai mươi bốn. Người ta có thể mô tả gương mặt thiếu phụ bằng những hình dung từ khuôn sáo về vẻ đẹp, nhưng gương mặt đó như được cấu tạo theo lối hùng tráng, trên một cơ cấu khỏe mạnh, tưởng những đường nét, trán và màu sắc, hết thảy những gì gắn liền được với sức mạnh của khí chất và cá tính, trước hết được tạc đẽo theo kiểu nhà điêu khắc Rodin, sau đó mới tô điểm thành đẹp, tu sửa thật tinh tế và cũng thật táo bạo, chỉ một chút sai lệch là làm hư hết, không thể sửa chữa được, sức mạnh và giá trị của gương mặt. Đường cong của vành môi in hệt vòng cung của thần ái tình Cupidon như thường vẽ trên bìa các tạp chí; vậy mà nét miệng đó không kém vẻ đặc sắc như toàn bộ gương mặt.

Nicole với giọng nói trầm, hơi khàn, hỏi:

- Cô có tính ở lại đây lâu không?

Đột nhiên Rosemary nảy ra ý kiến có thể ở lại khách sạn Gausse một tuần lễ.

Cô gái lửng lơ đáp:

- Cũng không lâu. Chúng tôi du hanh ở ngoại quốc cả thế kỷ nay rồi. Chúng tôi đổ bộ lại Sicile vào tháng Ba, rồi chúng tôi lần đầu đi lên miền Bắc. Tháng Giêng vừa qua, tôi bị sưng cuống phổi, trong khi đang quay một cuốn phim, thời gian dưỡng bịnh cũng khá dài.

- Không may quá! Nhưng đầu đuôi vụ đó ra sao?

- Ồ... (Rosemary, không thích nói ra những chi tiết cá nhân...) Một hôm tôi bắt đầu ho cảm nhưng không để ý, cảnh quay trong phim buộc tôi phải phóng mình xuống nước trên một con kinh ở Venise. Cuốn phim rất tốn kém, cứ phải quay đi quay lại hoài, tôi phóng mình xuống nước mấy lần trong một buổi sáng. Má tôi có đưa một y sĩ đi theo, nhưng cũng không ngăn nổi tôi không bị sưng phổi.

Cô gái đưa câu chuyện sang ngả khác, không để cho ai kịp nói thêm.

- Còn các ông bà, có thấy thích thú ở đây không?

Abe North chậm rãi đáp:

- Bề gì cũng phải thấy thích thú. Chính họ bày ra chỗ này.

Rồi ông ta quay cái đầu cao quý trìu mến ngó hai vợ chồng ông bà Diver.

- Có thể thế được ư?

Nicole giải thích:

- Đây là năm thứ hai khách sạn này mở cửa trong mùa hè. Năm ngoái chúng tôi phải thuyết phục mãi Gausse mới giữ lại một đầu bếp, một chú bồi và một người chạy việc. Ông ta không thua lỗ mất đồng nào, năm nay ông ta thấy còn khâm khá hơn nữa.

- Nhưng ông bà đâu có trọ tại khách sạn?

- Không, chúng tôi mướn cất một biệt thự tại Tarmes.

Dick sửa lại cây lọng để tránh một mảng nắng trên vai Rosemary và nói:

- Cô biết không, ý tưởng nảy ra do nhận định thấy người Nga và người Anh đã chiếm hết những bãi biển miền Bắc, như Deauville, vì họ không sợ lạnh, trong khi một nửa bọn người Mỹ chúng ta từ những vùng nhiệt đới đến. Chúng tôi bắt đầu tới đây.

Trong khi đó người thanh niên có bộ vóc la-tinh đọc tờ New York Herald. Y bỗng hỏi:

- Vậy những người ở đây quốc tịch gì?...

Rồi y đọc to lên, với một giọng nói có đôi chút giọng Pháp:

- Trọ tại khách sạn Palace, ở Vevey: ông Pandely Viaso; bà Bonneasse - tôi không nói quá đâu nhé - Cornina Medonca; bà Pasche; Seraphin Tullio; Maria Amalia Roto Mair; Moïse Teubel; bà Paragoris; Apostle Alexander; Yolanda Yosfugu và Geneveva de Momus. Tôi khoái bà này nhất: Geneveva de Momus. Kể cũng đáng đi một chuyến tới Vevey để ngắm cái bà Geneveva de Momus.

Chàng trai hăng hái đứng lên. Y trẻ hơn Diver và North chừng mấy tuổi. Y cao và thon, thứ thon của người lực sĩ mà những bắp thịt trên vai và ở cánh tay không làm cho xấu đi. Mới trông vẻ xinh trai xem như tầm thường; nhưng trên gương mặt y có thoáng một nét chán chường làm hư mất tia sáng rực rỡ của đôi mắt nâu. Vậy mà đôi mắt đó mới là điều người ta nhớ lại khi đã quên mất cái miệng không thể chịu đựng được buồn chán và vầng trán trẻ trung có mấy vết nhăn vô vị.

Nicole nói:

- Trong số những người Mỹ mới đến tuần trước chúng ta cũng kiếm ra được mấy tên ngon lành, như bà Evelyn Oyster, và, ô kìa, những ai nữa nhỉ?

Diver cũng đứng lên, nói:

- Còn một ông S.Flesh nữa.

Dick cầm chiếc cào, chăm chú làm việc, liệng những cục đá ra xa.

- Ờ nhỉ, S.Flesh... Nghe thấy có ai nổi da gà lên không?

Rosemary ngẫm nghĩ ở gần Nicole sẽ cảm thấy một sự bình thản hơn cả ở bên bà mẹ nữa. Abe North và người Pháp Barban ngồi nói chuyện về Maroc, còn Nicole, sau khi đã chép cách nấu món gà Maryland bèn cầm lấy món đồ may. Rosemary ngồi ngắm những dụng cụ chơi bãi biển của những người bạn mới: bốn chiếc lọng lớn tạo nên một bóng mát như dưới mái nhà, một phòng thay áo tắm di chuyển được, một con hải mã bằng cao su, những đồ vật mà Rosemary chưa hề trông thấy, những sản phẩm mắc tiền mọc ra nhiều sau chiến tranh do những nhà sản xuất và có lẽ vợ chồng Diver là những người đầu tiên đã bỏ tiền ra mua ngay. Rosemary nhận thấy vợ chồng Diver là những người thích thời thượng, "những người theo thời", nhưng, tuy bà mẹ đã tập quen cho con gái coi những người đó như một loại ăn bám, những con ong đực dư thừa ở trong ổ, cô gái không thể liệt hạng mấy người như vậy được. Ngay trong lúc bất động hoàn toàn, tuyệt đối như sự bất động trong buổi sáng hôm nay, Rosemary vẫn cảm thấy một sự hoạt động kỳ cục, một thứ sáng tạo không giống một chút gì tới những điều mà cô đã biết. Rất kém về phương diện chín chắn, cô gái không đặt những câu hỏi về những tương quan giữa mấy người. Cô gái chỉ chú ý tới thái độ của họ đối với chính cô gái, nhưng cũng khám phá thấy một không khí thích thú tạo ra giữa họ. Cô gái cho rằng bọn họ rất sung sướng và tha hồ vui chơi.

Rosemary ngồi ngắm lần lượt ba người đàn ông. Cả ba đều tươi tốt khỏe mạnh, mỗi người một vẻ riêng. Cả ba cùng lễ độ nhận thấy vốn từ căn bản của họ chớ không phải tùy thời hay được tập tành như kiểu những diễn viên. Cô gái cũng đoán thấy nơi họ một sự tế nhị cao độ, khác hẳn với thứ vồn vã thô lỗ của những ông giám đốc tiêu biểu trong đời sống của cô gái như thành phần trí thức. Những diễn viên và những ông giám đốc, đó là hầu như phần lớn những người mà cô gái hằng quen biết, ngoại trừ đám đông đủ thứ khác nhau và không thể phân biệt được những sinh viên mà cô gái đã gặp ở đại học Yale mùa thu năm trước và họ chỉ quan tâm tới ái tình sấm sét.

Ba người đàn ông kia thuộc loại khác hắn. Barban lẽ dĩ nhiên kém văn minh hơn hết, ưa hoài nghi hơn và hay diễu cợt; cung cách của y có vẻ công thức và hời hợt. Abe North giấu sau sự nhút nhát một nét u mặc riết róng khiến cho cô gái thấy hay hay nhưng cũng thấy phải thắc mắc. Cô gái không nghĩ rằng mình có thể gây nên nơi North một ấn tượng mạnh.

Nhưng Dick Diver... đúng là người toàn bộ. Cô gái lặng lẽ khâm phục Dick. Nước da của y, hơi hồng hào, đã sạm nắng; mái tóc ngắn với những sợi lông hung đỏ trên cánh tay và bàn tay rất hòa hợp. Hai mắt xanh sáng và dữ. Cái mũi hơi nhọn. Không ai có thể nghi ngờ về hướng ngó của tia mắt hay đích đến của lời nói của y. Y ngó thẳng trong mắt ta, đó là một cách săn sóc làm vừa lòng người đối diện, vì có ai ngó thắng vào ta đâu? Tia mắt của Dick ném vào ta, tò mò hay thờ ơ, thế thôi. Giọng nói của Dick, có lẫn những âm hưởng du dương của giọng nói của miền Ireland, nói với ai cũng như để chiêu dụ, nhưng Rosemary nhận thấy nơi người đàn ông đó một lớp khá sâu rắn chắc, tự kiểm và kỷ luật cá nhân - những đức tính mà chính Rosemary cũng có. Đúng thế, ngay tự phút đầu Dick đã được lựa riêng ra. Nicole ngước mắt lên nhận thấy như vậy, và đoán thấy tiếng thở dài khe khẽ bởi dữ kiện Dick đã là của một người khác rồi.

Gần trưa, hai vợ chồng McKisco; bà Abrams, ông Dumphry và Signor Campion xuất hiện trên bãi. Họ mang tới một chiếc lọng mới đem cắm xuống bãi và liếc xéo sang phía bọn Diver. Rồi mọi người ngồi dưới bóng mát, ra vẻ thỏa mãn, ngoại trừ ông McKisco, đúng ở ngoài, vẻ chế diễu.

Dick lo việc cào hết những cục đá tiến tới gần nhóm người kia. Bây giờ Dick đã quay trở lại. Y nói nhỏ:

- Hai người trẻ tuổi đang chăm chú đọc sách dạy phép lịch sự.

Abe nói:

- Y hẳn để giao thiệp với những người sang trọng.

Mary North, thiếu phụ rất sạm nắng mà Rosemary gặp trên chiếc bè nổi ngày đầu tiên, từ dưới nước đi lên, tiến lại phía họ, nụ cười bên mép.

Thiếu phu nói:

- Thế nào, ông và bà "Không ai có thể làm cho tôi lúng túng" đã tới đó ư?

Nicole chỉ Abe North và nhắc nhở với thiếu phụ:

- Đó là bạn của ông này. Tại sao không tới nói chuyện với họ? Hay tại thấy họ không dễ thương?

Abe nhìn nhận:

- Tôi thấy họ dễ thương lắm. Nhưng lúc này tôi không thấy họ dễ thương, thế thôi.

Nicole đồng ý:

- Đúng, tôi cũng nhận thấy mùa hè này có quá nhiều người trên bãi. Trên bãi của chúng tôi mà Dick đã lượm hết bao nhiêu là sỏi đá. (Thiếu phụ hạ giọng nói tiếp để cho ba chị vú em người Anh đang làm việc bên dưới cây lọng gần đó khỏi nghe thấy). Dù sao họ cũng dễ chịu hơn đám người Anh hồi mùa hè năm ngoái, họ không ngớt la lên: "Trời! Mặt biển này sao mà xanh! Trời! Vùng trời kia sao mà trắng! Trời! Cái mũi của Nellie sao mà đỏ!"

Rosemary tự nhủ không muốn có Nicole là thù địch.

Nicole nói tiếp:

- Nhưng các bạn chưa thấy cuộc đại chiến? Việc xảy ra trước hôm bạn tới. Người đàn ông có vợ, người có cái tên khiến ta nghĩ tới dầu xăng hay một thứ bơ giả...

- McKisco?

- Đúng. Đầu đuôi thế này, hai người cãi nhau, hai vợ chồng đó, rồi người vợ nắm cát ném vào mặt chồng. Thế rồi, lẽ dĩ nhiên, người chồng xô vợ té xuống đất và cầm đầu vợ ray ray xuống cát... Bọn chúng tôi ai nấy đều như bị điện giật. Tôi muốn Dick chạy ra can...

Dick lơ đãng ngó chiếc chiếu bằng rơm kết, nói:

- Tôi nghĩ, tôi nghĩ rằng sẽ mời họ ăn tối.

Nicole vội ngăn rất hăng hái:

- Không, không, đừng làm thế!

- Tôi cho rằng làm thế rất hay. Họ ở kia. Chúng ta nên làm thế cho quen.

Nicole cười nói:

- Chúng ta đã thừa đủ để quen rồi. Tôi chẳng thích bị chà mũi dưới cát. Tôi là một người đàn bà dữ và ti tiện.

Nicole giải thích như vậy với Rosemary. Rồi lớn tiếng:

- Các người bận đồ tắm đi thôi!

Rosemary cảm thấy vụ tắm này sẽ ghi dấu một thời quyết định trong đời mình; đó là thời mà cứ nói tới bơi lội là kỷ niệm lại nổi dậy. Cả bọn lần lượt đi xuống nước. Hết thảy, sau một lúc lâu ngồi yên bất động, đều thấy thèm vùng vẫy, thèm nước biển lạnh mát nếm cũng ngon như nếm món càry bỏ nhiều gia vị kèm theo thứ rượu nho trắng ướp lạnh.

Một ngày của gia đình Diver được sắp đặt, nhưng trong những nền văn minh cổ xưa, để rút ra được nhiều thỏa mãn nhất và mỗi đoạn chuyển tiếp đều có giá trị của nó. Và Rosemary nghĩ rằng không thể nào có đoạn chuyển tiếp nào khác giữa lúc tắm và cuộc nói chuyện tự nhiên vào dịp ăn trưa theo kiểu miền Provence. Nhưng cô gái một lần nữa nhận thấy Dick săn sóc tới mình và lấy làm sung sướng.

Nicole đưa cho chồng món y phục kỳ lạ mà thiếu phụ mới may. Dick vô phòng thay áo để bận vào và khi trở ra đã khiến mọi người phải ngạc nhiên chú ý tới chiếc quần tắm bằng ren đen nhìn thấy suốt qua được. Nhưng ngắm kỹ mới thấy lớp ren được đệm thêm một lớp hàng màu da người.

Ông McKisco rè bỉu la lên:

- Đó là một trò vặt của bọn pêđê!

Rồi vội quay lại phía hai ông Dumphry và Campion, ông ta tiếp:

- Ồ, xin lỗi!

Rosemary lấy làm thích thú lắm. Sự ngây dại của cô gái thật hợp với sự bình dị tốn kém của gia đình Diver, không nghi ngờ rằng ngây dại có thể thiếu phân minh - không nghi ngờ rằng những cung cách bình dị, sự bình yên của con nít, sự sốt sắng, sự thổi phồng những đức tính gia đình, bấy nhiêu thứ nằm trong một cuộc mà chả đáng thất vọng với các thần linh và chỉ đạt tới được sau những cuộc tranh đấu không thể tưởng tượng được. Lúc đó hai vợ chồng Diver tiêu biểu đối với cô gái cho sự tiến bộ cao nhất của một giai cấp, đến độ hết thảy mọi người khác hay hầu như thế đều vụng về dại dột trong con mắt cô gái nếu đưa ra so sánh. Sự thật, ngay nơi cô gái đã có một tiến bộ mà Rosemary chưa thể nhận thấy.

Cơ gái nán lại với mọi người trong khi uống một ly xèrès và ăn bánh biscuit. Dick Diver ngó cô gái bằng đôi mất xanh lạnh, nhưng cái miệng dễ thương và quả quyết không ngần ngại nói những lời sau đây:

- Cô là người thiếu nữ duy nhất đã thật sự gợi lên ý niệm hoa mà từ lâu lắm tôi chưa hề gặp...

Lát sau Rosemary đã khóc rất nhiều trong lòng bà mẹ.

- Má ơi, con yêu anh ấy, con yêu một cách tuyệt vọng... Nhưng con chưa hề bao giờ tin rằng có thể cảm thấy như vậy với một ai... Anh ấy đã có vợ... Con cũng yêu vợ anh ta lắm... Chẳng có chút hy vọng nào... Con yêu anh ấy quá!

- Nếu vậy má rất muốn được gặp người đó.

- Bà Diver mời mẹ con ta tới dùng bữa tối thứ sáu này.

- Nếu con yêu, con phải cảm thấy vui sướng, con phải cười lên...

Rosemary ngẩng đầu lên. Gương mặt cô gái run rẩy một chút rất xinh rồi mỉm cười. Bà mẹ bao giờ cũng có nhiều ảnh hưởng đối với cô gái.

5

Rosemary đi Monte-Carlo với trọn vẹn một nỗi miễn cưõng. Cô gái leo dốc rất cao tới làng Turbie để đến phim trường cổ xưa của hãng Ganmont đang được tái thiết. Trong khi đứng đợi ở ngoài cổng rào đợi trả lời mấy chữ viết vội trên tấm các, cô gái có cảm tưởng như đang đứng ở trước cổng một hãng phim ở Hollywood. Những di tích kỳ quái của một phim mới xong, cảnh một đường phố tại Ấn Độ, một con kình ngư khổng lồ bằng giấy bồi, một cái cây quái dị mang những trái anh đào lớn bằng quả banh bóng rổ, phơi bày vẻ lạ mặt, nhưng cũng có vẻ địa phương như dặng mông gà bông màu lợt, như cây mimosa, cây điển điển và cây tùng lùn. Có một căn nhà bằng cây tạm bơ dùng cho những bữa ăn trưa cầm tay và hai gian nhà giống như nhà chứa rơm, và khắp nơi ở chung quanh có những nhóm người đang đợi, đầy hy vọng, mặt đã hóa trang.

Chừng mười phút sau, một người thanh niên tóc vàng kim tước chạy bổ ra cổng.

- Xin mời cô Hoyt vào. Ông Brady đang ở trên sàn quay, ổng muốn gặp cô lắm. Xin lỗi đã để cô phải đợi, nhưng cô hiểu cho có nhiều bà cô người Pháp hay đến quấy rầy quá lắm...

Người cai quản phim trường mở một cánh cổng nhỏ trên bức tương bít kín. Rosemary bỗng nhiên cảm thấy vui sướng trong một khung cảnh quen thuộc, đi theo người đó trong chỗ tranh tối tranh sáng. Đó đây có những bóng người từ chỗ tối thui hiện lên, quay bộ mặt màu xám ra ngó cô gái, giống như những linh hồn ở địa ngục đón đợi những linh hồn mới tới. Có những tiếng thì thầm và xa xa dường như có tiếng véo von nho nhỏ của một chiếc phong cầm.

Rẽ quanh một dụng cụ có bánh xe, hai người tới trước cảnh sáng chói của sàn quay, trên đó một nữ diễn viên người Mỹ và một nam diễn viên người Pháp - mà ngực áo, cổ và tay áo sơ-mi màu hồng tươi rói - đang đứng trước mặt nhau, hoàn toàn bất động. Họ ngó nhau như thể từ lâu nay hai người vẫn ở trong một điệu bộ như vậy. Không có thay đổi chi hết. Một hàng đèn chiếu vụt tắt kèm một tiếng hút gió, rồi bật sáng. Có tiếng gõ cửa lốc cốc từ xa chỉ rõ có ai gọi nhưng không hiểu ở chỗ nào. Một gương mặt màu xanh lợt bỗng xuất hiện trên cao giữa những ngọn đèn chiếu chói mắt, nói lên mấy tiếng gì đó nghe không hiểu, ở trong bóng tối. Rồi sự im lặng bị phá vỡ bởi tiếng ai nói trước mặt Rosemary:

- Baby đừng bỏ tay ra. Cô sắp làm hư cả. Chiếc áo đó đáng mười bảng Anh...

Lùi lại, người ta đụng phải Rosemary; người cai quản phim trường nhắc chừng:

- Hầy! Earl, cô Hoyt đứng sau đó, ông biết chưa?

Lần đầu tiên hai người gặp nhau. Brandy là một người nhanh nhẹn và hoạt động. Khi bắt tay, Rosemary nhận thấy y ngắm cô gái từ đầu tới chân, cử chỉ đã quá quen khiến cho cô gái cảm thấy thoải mái đúng trong khung cảnh của mình, nhưng cũng vẫn cho một cảm nghĩ rằng người có cử chỉ đó có vẻ ta đây đôi chút. Nếu con người của mình là một phụ tùng có giá, cô gái có thể hưởng thụ mọi đặc lợi gắn liền với chủ nhân của nó.

Brady nói, giọng hơi có vẻ hách dịch đôi chút đối với một cuộc nói chuyện tay đôi, thấy đó còn sót lại một chút cái giọng cockney không thiếu xấc xược:

- Tôi đợi cô, biết thế nào cô cũng tới. Cô đi đường bình an chứ?

- Vâng. Nhưng má tôi với tôi rất sung sướng sắp được trở về nước nhà.

Brady phản đối.

- Không, không, không! Cô đợi tôi một chút, tôi cần nói chuyện với cô. Cô biết không Con gái của Ba mới thật là một phim ảnh! Tôi có coi ở Paris. Tôi có đánh điện hỏi xem cô đã ký với hãng nào chưa.

- Đáng tiếc. Tôi mới ký.

- Trời ơi! Phim gì?

Rosemary nhíu mày để khỏi sung sướng cười một cách ngây ngốc.

- Không ai thích được nổi tiếng mãi chỉ nhờ một vai tuồng...

- Đúng, cô nói có lý. Dự định của cô ra sao?

- Má tôi bảo tôi cần được nghỉ ngơi. Khi nào trở về Mỹ, chắc chắn chúng tôi sẽ ký với hãng First National, hoặc tiếp tục với hãng Famous.

- "Chúng tôi" là ai vậy?

- Má tôi. Má tôi lo những vấn đề business.

Một lần nữa Brady lại ngắm cô gái từ đầu tới chân, Rosemary cảm thấy như bị thu hút. Không phải người đó hợp ý cô gái; hoàn toàn không giống với sự ngưỡng mộ tự nhiên mà cô gái cảm thấy nơi người đàn ông trên bãi mới sáng nay. Giống như bấm vào cái máy, tách! Y thèm muốn cô gái, và cô gái trong niềm rung cảm trinh nữ, thản nhiên ngắm đợi một vụ quy hàng có thể. Nhưng cô gái biết chắc nửa giờ sau sẽ chẳng còn nghĩ tới nữa, sau khi đã rời khỏi đây - không hơn gì một cái hôn của nam diễn viên trong phim.

Brady hỏi:

- Cô ghé tại khách sạn nào? À, phải rồi, tại nhà Gausse. Tốt lắm. À này, chương trình của tôi trong năm nay cũng đã sắp đặt xong, nhưng bức thư tôi viết cho cô vẫn còn giá trị. Tôi làm một phim với cô thích hơn với bất kỳ một diễn viên nào khác từ thời Connie Talmadge trở đi.

- Tôi cũng vậy. Tại sao ông không trở về Hollywood?

- Tôi không chịu nổi cái chỗ ác độc ấy nữa rồi. Ở đây đẹp lắm. Cô đợi tôi một chút, tôi sẽ đưa cô đi thăm.

Trở lai sàn quay, nhà đạo diễn trở lại nói nhỏ và bình lặng với nam diễn viên người Pháp.

Năm phút trôi qua. Brady vẫn tiếp tục nói và thỉnh thoảng, nhà tài tử lại đổi chân đứng và gật gù cái đầu. Bỗng nhiên Brady ngưng lại hết, la mấy tiếng làm thay đổi ánh sáng từ những đèn chiếu. Đối với Rosemary, Los Angeles trở lại hiện diện. Không chút bối rối, cô gái hít thở khoan khoái trong khung cảnh bằng giấy bồi đó. Nhưng cô gái không thích gặp lại Brady trong cách mà y sẽ có, cô gái đã đoán ra trước, khi công việc xong. Bởi vậy cô gái liền dời khỏi khu vực kín bưng, đem theo đi đôi chút chiêu dụ ma quái của nơi đó. Thế giới vùng biển Địa Trung đối với cô gái bây giờ đã bớt trống rỗng, vì có chứa đựng phim trường này. Mọi người ngoài đường cô gái thấy dễ thương; trên đường đi tới ga cô gái mua một đôi giầy vải.

Bà mẹ lấy làm bằng lòng hay biết cô gái đã theo đúng lời khuyên của mình. Nhưng bà mẹ vẫn giữ ý muốn để cho cô gái tự mình thử thách năng lực bằng cách tham dự đời sống của mọi người đông đảo. Tuy bà Speers bề ngoài còn trẻ đã cảm thấy mỏi mệt. Giường người chết không làm cho ta trẻ lại, bà Speers đã hai lần thức canh bên giường người chết.

6

Nicole Diver, cảm thấy khoan khoái, có lẽ nhờ thứ rượu nho hồng, khoanh tay đưa khá cao để cho bông trà nhân tạo cài trên vai áo chạm tới má; rồi thiếu phụ đi ra vườn không có bãi cỏ. Thửa vườn, được bao quanh, một mặt, bởi ngôi nhà cho cảm tưởng thửa vườn phụ thuộc cao đồng thời ngôi nhà cũng nằm trong vườn, hai mặt khác bởi khu làng cổ và mặt thứ tư, bởi mộ đá xuống lần lần từng bậc tới bãi biển. Dọc bờ tường về phía làng, vật gì cũng bụi bậm, dàn nho khẳng khiu, mấy cây chanh, cây long não, chiếc xe một bánh đã cũ mới dụng đó mà đã như bám chắc vào lối đi. Bao giờ Nicole cũng lấy làm lạ, khi quay mặt lại phía đối diện bên ngoài mảnh vườn trồng thược dược, bước vào một khu vực xanh um và tươi mát đến độ hoa lá còn giữ được trong những nếp khuất những giọt sương đêm.

Nicole cột trên cổ chiếc khăn màu hoa cà, mặc dù ánh nắng làm tiêu sắc, vẫn ánh màu lên da mặt, và trên cái bóng lay động dưới chân.

Gương mặt của Nicole dữ, gần như khép kín nếu người đối diện không để ý tới tia hoài nghi và thương cảm dịu nhẹ long lanh trong đôi mắt lục. Mái tóc của y xưa kia vàng tươi, đã theo thời gian sậm lại, nhưng người thiếu phụ hai mươi bốn tuổi lại quyến rũ hơn cô gái khi mười tám.

Thiếu phụ đi trên lối đi hai bên có bao bằng những viên đá trắng phất phơ bên trên một làn sương hương mờ ảo, rồi y tới một khoảng rộng tròn nhìn xuống mật biển bên dưới. Trên cành những cây và đèn lồng đã tắt; tại đó có chiếc bàn lớn với những chiếc ghế bành bằng mây đan vây quanh, dưới chiếc lọng vĩ đại mua từ Sienne về. Những đồ vật đó được bày dưới một gốc tùng khổng lồ đẹp nhất các cây trong vườn. Nicole ngừng lại một lát, lơ đãng ngắm cây diên vĩ và nasturlium mọc chen chúc như kiểu gieo từng nắm một. Trong lúc đó thiếu phụ cũng lắng tai nghe tiếng cãi cọ và tiếng la từ phía phòng trẻ con. Im lặng trở lại, Nicole tiếp tục đi giữa từng đám nhiều màu chen lấn những thược dược hồng, kim hương đen và nâu, và những bông hường mỏng manh, cành tím lợt, cánh sáng mờ trông như những bông hoa bằng đường trong tiệm bánh kẹo. Rồi khúc shcerzo màu sắc, không thể tăng thêm cường độ, bỗng dứt giữa quãng không. Những bậc đá ướt đưa người đi dạo xuống một tầng thấp hơn dưới năm bậc.

Tại đó có cái giếng với cái trục kéo nước lúc nào cũng ướt và trơn ngay trong những ngày nóng nhất. Nicole đi lên bằng lối khác bước vô vườn rau, chân bước nhanh. Thiếu phụ ưa hoạt động, tuy đôi lúc có vẻ đang ở trong một sự nghỉ ngơi bất động nặng ý nghĩa. Nhưng vậy bởi lẽ y biết rất ít ngôn từ và không tin ở hiệu lực của ngôn từ cho nên khi ra chỗ đông người y có vẻ ít nói, chỉ góp phần u mặc giữa đám đông đúng trong định lượng cho rằng thật cần thiết, tức là rất ít. Nhưng vừa lúc những người đối diện cảm giác lúng túng vì sự nín lặng của y, thiếu phụ bỗng nổi hứng nói, khai triển sốt sắng làm cho chính y cũng phải ngạc nhiên, để rồi bỗng chốc ngưng lại, hầu như nhút nhát, giống như con chó săn khi phải trao mồi cho chủ.

Trong khi Nicole đi ngang vườn rau xanh um, ở trên cao một chút, Dick bước trên lối đi. Y tới phòng để các thứ dụng cụ. Nicole lặng lẽ đợi cho chồng đi qua, rồi y tiếp tục thăm thú những luống sà-lách, cho tới khu vườn thú nhỏ trong đó có chim cu và thỏ sống bên nhau, cũng có một con két, nó đón chào thiếu phụ bằng một tràng những tiếng la hỗn láo. Thiếu phụ xuống thêm nữa tới một tầng có bức tường thấp bao quanh hình vòng cung, đứng đó y ngắm biển Địa Trung, cách bảy trăm trước dưới chân.

Nicole đang đứng trên tầng cao của khu làng cổ Termes. Biệt thự và những nhà phụ thuộc đã chiếm mất một dãy nhà cổ của nông dân tựa lưng vào vách đá. Năm căn nhỏ đã được gom lại thành ngôi biệt thự và bốn ngôi nữa bị phá đi để làm khu vườn. Dãy tường bao bên ngoài được để y nguyên, thành ra từ dưới đường lộ ngó lên biệt thự không nổi bật trong đám màu xám của làng.

Trong một lát, Nicole đứng ngắm mặt biển; nhưng đứng ngắm không như vậy hai bàn tay lanh lẹ của thiếu phụ bị thừa. Dick vừa từ trong căn lều bước ra tay mang ống viễn kính tới đặt hướng về phía Cannes ở mé đông. Lát sau Nicole hiện ra trong vùng ngắm của ống viễn kính, Dick bèn đi vào trong lều và trở ra với chiếc loa phóng thanh. Trong lều y chồng chất không biết bao nhiêu thứ dụng cụ và máy móc.

Dick la trong máy phóng thanh:

- Nicole, tôi quên mất không nói, với cử chỉ sau cùng do tình thương của một nhà truyền giáo tôi đã mời bà Abrams, bà già tóc trắng đó...

- Tôi nghi lắm. Thật là một vụ xúc phạm không thể chối cãi!

Lời đáp tới tai Dick rất dễ dàng có thể coi như một cách chế giễu cái loa phóng thanh. Nicole càng la to hơn nữa:

- Mình có nghe tôi nói không?

- Có.

Dick đã hạ cái loa xuống lại bướng bỉnh đưa lên.

- Tôi còn mời thêm mấy người khác nữa; tôi sẽ mời hai người thanh niên...

Cô vợ thản nhiên đáp:

- Được lắm.

- Tôi muốn bày một bữa tiệc thật tầm thường, một buổi hội trong đó có những vụ to tiếng, chài mồi, có những người mếch lòng bỏ về, những bà trốn vào phòng tắm... Mình sẽ thấy...

Y trở vô trong lều. Nicole nhận thấy chồng đang ở vào thời kỳ nổi hứng lôi kéo hết mọi người theo, nhưng chắc chắn sẽ tiếp theo bằng một thời kỳ ủ rũ - ủ rũ mà y cố giấu, nhưng Nicole đoán biết rõ. Sự nổi hứng nhân những vật dụng này nọ đôi khi đạt tới một cao độ không tương xứng với tầm quan trọng của vật dụng đó, nhưng được phô diễn với một nhiệt tình và một tài khéo lạ lùng. Nhưng khi đó y có tài làm cho những ai tới gần phải nhắm mắt yêu thích y - ngoại trừ mấy thứ sừng sỏ lúc nào cũng hoài nghi và không để cho lôi kéo. Phản ứng xảy ra khi chính Dick nhận thấy y khác người quá lắm.

Đôi khi nhớ lại y hãi sợ nhận định về cuộc đại hội cảm tình mà y đứng ra đầu tiên như kiểu một ông tướng có thể xác định về cuộc chém giết đã bày ra để thỏa mãn một cơn khát thèm máu.

Tuy nhiên, dù sao cũng là một kinh nghiệm đáng hãnh diện khi được thu vào trong quỹ đạo của Dick Diver một thời gian. Mọi người sẵn sàng cho rằng y đối đãi với mình đặc biệt hẳn bởi y nhìn nhận thấy tách cách duy nhất của định mạng đáng kiêu hãnh của mình bị chôn vùi dưới những thỏa hiệp trong bao năng. Dick có tài lôi cuốn từng người rất mau, nhờ lối trịnh trọng và lễ độ thật là dễ thương, như bởi linh tính, người khác chỉ nhận thấy kết quả của những cử chỉ mà thôi. Khi đó, không chút thận trọng, để không một chút gì làm lu mờ được hào quang của những tình bạn mới chớm, y mở rộng cánh cửa khoảng thế gian thích thú của y. Chừng nào mà khách chấp nhận y hoàn toàn, y hết sức chăm sóc tới hạnh phúc và thỏa mãn của khách. Nhưng hễ chớm một chút hoài nghi, trước mắt khách y như bỗng tan biến, chỉ để lại một kỷ niệm không thể chia sẻ với ai về những gì y đã nói và đã làm.

Tối hôm đó, lúc tám giờ rưỡi, Dick ra đón khách, tay khoác chiếc áo vét rất trịnh trọng, tương tự như người toréador cầm chiếc áo choàng khi đấu bò vậy. Đặc biệt, sau khi chào Rosemary và bà mẹ, y đợi cho hai người nói trước, dường như để cho hai mẹ con tự trấn an khi nghe thấy tiếng nói của mình trong một nơi xa lạ.

Quan điểm của Rosemary có thể tóm tắt như sau, một khi cô gái đã leo hết con dốc đưa tới làng Tarmes, nơi chỉ gặp có tươi mát, hai mẹ con sẵn sàng ném ra chung quanh những tia nhìn rất thiện cảm. Cũng như những đức tính thầm kín đôi khi chỉ biểu tỏ bằng một thay đổi vẻ mặt rất bình thường, những tuyệt hảo được tính toán rất kỹ tại biệt thự Diana bỗng hiện ra qua những lỗi lầm thật nhỏ của chị ở ló ra ở hậu diện hoặc thái độ khăng khăng tà tâm của chị bếp.

Trong khi khách lần lượt tới, đem theo sư ồn ào kích thích của đêm hội sắp tới, những hoạt động nội trợ trong ngày lần lần nhường chỗ, tiêu biểu bởi vụ lũ trẻ con nhà Diver và người chăm sóc chúng sắp săn xong bữa tối nơi ngoại hiên.

Bà Speers thốt lên:

- Vườn tuyệt đẹp!

- Đó là vườn của Nicole. Không bao giờ nhà tôi để cho vườn được yên... Luôn luôn nhà tôi phải làm rộn, thay đổi, quan tâm tới từng chút bịnh của cây... Tôi chờ đợi một ngày nào đó nhà tôi sẽ mang trên cánh tay nào là những vết lem do bịnh mildew, nào là phân ruồi với đủ thứ sâu bọ...

Rồi đưa ngón tay chỉ Rosemary, Dick nói thản nhiên như muốn che giấu sự lo lắng của người cha:

- Tôi tính sẽ tặng cô chiếc nón đội ngoài bãi. Tôi sẽ là cứu tinh của lý trí của cô, cô bé lơ đễnh ạ!

Rồi y đi ra ngoại hiên lo pha rượu. Vừa lúc đó Earl Brady tới. Y kinh ngạc thấy Rosemary ở đó. Cung cách của y bớt đột ngột hơn ở phim trường; tưởng chừng như khi vô đây y đã đổi đi lấy một cung cách khác vậy, nhưng Rosemary, so sánh với Diver, ngả tức thời sang phía Diver. So sánh cho thấy Brady hơi có vẻ mất dạy, không tế nhị. Tuy nhiên, một lần nữa, cô gái cảm thấy có sự thu hút nơi Brady.

Brady thân mật nói chuyện với bọn trẻ con vừa ăn tối xong:

- Hêlô, Lanier, hát một bài được chăng? Hai người hát cho bác nghe một bài đi, Topsy và cháu.

Thằng nhỏ vui vẻ nhận lời, nói bằng cái giọng trầm bổng của những trẻ con người Mỹ nuôi dạy tại Pháp:

- Hát bài gì bây giờ?

- Cháu thuộc bài Mon Ami Pierrot không?

Hai anh em bèn đứng cạnh nhau không chút nhút nhát, tiếng hát của chúng cất lên dịu và nhọn trong không khí buổi chiều:

Bạn Pierrot của ta ơi,

Cho ta mượn cái bút

Để viết mấy chữ.

Nến của ta đã tắt,

Ta không còn lửa.

Hãy mở cửa nhà bạn cho ta

Vị tình thương của Chúa!

Tiếng hát im bặt. Hai đứa trẻ, gương mặt hừng sáng do ánh nắng chiều sắp tắt, mỉm cười bình dị trước thành công. Rosemary tự nhủ biệt thự Diana là trung tâm điểm của thế giới. Trên một sân khấu như vậy, một cái gì không thể quên được không thể không xảy ra cho cô gái. Tiếng chuông ngoài cổng reng, số khách còn lại kéo tới cùng một lúc: hai ông bà McKisco, bà Abrams, ông Dumphry và ông Campion. Mọi người cùng bước lên ngoại hiên.

Rosemary cảm thấy bất mãn rõ rệt. Cô gái liếc nhanh qua phía Dick như để đòi một giải thích về sự kết hợp lủng củng giữa đám người này. Nhưng trên gương mặt ông chủ nhà không thấy nột nét gì khác lạ. Đứng hiên ngang, y chào khách mới tới, biểu tỏ sự kính cẩn đối với những bảo vật vô giá mà có lẽ những người này tàng trữ trong người. Rosemary tin tưởng nơi y đến độ chấp nhận rằng có lý sự có mặt của hai ông bà McKisco như cô gái vẫn chờ đợi sẽ gặp họ ở đây.

McKisco nói với Abe North, vừa đến cùng với vợ:

- Tôi có thấy ông tại Paris. Thật ra tôi đã gặp ông hai lần.

Abe đáp:

- Vâng, tôi có nhớ.

Không để cho câu chuyện đứt khúc, tuy chẳng lý thú chi hết, McKisco hỏi:

- Mà ở đâu ấy nhỉ?

- Ồ, có lẽ... (Abe bực mình) Tôi cũng chẳng nhớ nữa.

Cuộc đối thoại đã lấp đầy được một khoảng im lặng. Rosemary tự nhủ một câu nói thật tế nhị đưa ra lúc đó là vừa đúng chỗ; nhưng Dick không một chút cố gắng nào để phá vỡ đám đông đặc những người vừa tới, không làm chi hết để thoa dịu ông McKisco, cứ đứng ngó hai người đàn ông ra vẻ ta đây, và hơi bực tức.

Dick không chú tâm giải quyết vấn đề xã giao nho nhỏ đó vì y cho là không quan hệ đối với lúc đó. Cứ để tự nó cũng sẽ giải quyết. Y tự dành cho mình một dịp tạo ảnh hưởng to lớn hơn; y đợi lúc thuận tiện để gợi cho khách thấy họ đang vui vẻ lắm.

Rosemary đứng gần Tommy Barban; hôm đó Barban lại ở trong một tình trạng ưa gây gổ - không hiểu nguyên nhân tự một món kích thích nào. Sáng mai y đã phải ra đi.

- Để về nhà ông?

- Nhà tôi? Tôi chẳng có nhà tôi. Tôi đi chiến đấu.

- Chiến đâu ở đâu?

- Chiến đấu ở đâu? Bất kỳ nơi đâu. Hồi này tôi không đọc báo; nhưng tôi đồ chừng thế nào cũng có một chỗ để chiến đấu. Chiến tranh có bao giờ hết đâu.

- Thế ông không quan tâm chi hết tới chính nghĩa mà ông chiến đấu để bảo vệ hay sao?

- Hoàn toàn không, cần nhất là được trả lương tốt. Khi tôi thấy ở trong một cảnh nhàm chán quá tôi tới chơi với gia đình Diver thì tôi biết rằng độ vài tuần sau tôi sẽ tìm lại được ý thích đi chiến đấu.

Rosemary có vẻ khựng lại đôi chút.

- Ông quý gia đình Diver lắm mà?

- Lẽ tự nhiên! Nhất là bà Diver, Nhưng bao giờ họ cũng tạo cho tôi ý thích đi chiến đấu.

Cõ gái cân nhắc nhận xét đó - nhưng không thể hiểu. Gia đình Diver ngược lại cho cô gái ý thích ở lại gần họ, mãi mãi...

Rosemary nói:

- Ông có một nửa là người Mỹ?

Cô gái cho như vậy là giải quyết được một nửa vấn đề.

- Không, tôi có một nửa là người Pháp, tôi được nuôi dưỡng tại Anh, và từ năm mười tám tuổi tôi bận quân phục của tám nước khác nhau. Nhưng tôi hy vọng không đem tới cho cô cảm tưởng tôi không thích gia đình Diver. Tôi quý họ lắm, nhất là Nicole.

Rosemary thản nhiên đáp:

- Làm sao không quý họ được?

Đối với Barban cô gái cảm thấy đã xa đôi chút. Những hậu ý trong chuyện của y khiến cho Rosemary không thích và cô gái muốn tách biệt sự ngưỡng mộ vợ chồng Diver của mình với sự cay đắng xúc phạm của người trẻ tuổi. Rosemary lấy làm hởi lòng biết không phải anh chàng đó sẽ dẫn mình tới bàn tiệc. Nhưng cô gái vẫn suy nghĩ tới lời nói "nhất là Nicole" của y, trong khi mọi người tiến tới bàn tiệc đặt ngoài vườn.

Trong một lúc, trên lối đi, cô gái ở gần Dick. Rosemary có cảm tưởng một người đàn ông như Dick phải biết hết. Từ một năm nay, tức là đối với cô gái từ mãi mãi, Rosemary có rất nhiều tiền, đôi chút tiếng tăm và cơ hội để được gặp nhiều người có tiếng tăm khác. Và những ngôi sao to lớn hạng nhất đó đã tỏ lộ chỉ là những bức phóng lớn của những con người bình thường mà góa phụ của một thiếu tá quân y và cô con gái đã quen biết tại một khách sạn nhà trọ ở Paris, Rosemary là một người lãng mạn, cho tới khi đó sự nghiệp điện ảnh không đem lại bao nhiêu thỏa mãn về phương diện đó cho cô gái. Bà mẹ, bận lo tạo tiếng tăm cho con, không đời nào chấp nhận những kích thích đủ loại đã sẵn gặp được vì có thể nguy hại tới cô gái. Với lại Rosemary không còn ở đó nữa... Cô gái "ở trong" điện ảnh, nhưng không để cho điện ảnh chiếm ngự lấy mình. Cho nên, khi cô gái nhận thấy trong con mắt bà mẹ một xét đoán thuận lợi đối với Dick Diver, như vậy có nghĩa đối với Rosemary rằng người đàn ông đó là người đặc biệt... rằng cô gái có thể tiến tới nếu chừng nào còn muốn, hay có thể được.

Y nói:

- Tôi coi chừng cô... Chúng tôi quý cô lắm.

Cô gái cho rằng Dick nói đúng. Và thản nhiên đáp:

- Còn tôi, tôi thấy yêu mến ông ngay phút đầu tiên gặp ông.

Dick làm bộ không nghe thấy hay coi câu nói như một lời xã giao.

Dick nói như muốn nhấn mạnh vào một điểm quan trọng:

- Những bạn mới đôi khi hợp ý nhau hơn là những bạn cũ.

Rồi Rosemary ngồi vào bàn. Cô gái biểu tỏ đôi chút vui sướng khi thấy Dick sắp bà Speers ngồi bên tay phải y. Còn cô gái ngồi giữa ông Campion và Brady.

Cảm động quá, cô gái quay lại phía Brady với ý định muốn tâm sự, nhưng vừa nghe thấy cô gái nói tới tên Dick một lần, một ánh mắt lạnh của y khiến Rosemary nhận thấy ngay y từ chối không nhận vai trò kẻ cả mà cô gái tính dành cho y.

Về phần cô gái, cô gái cũng cương quyết không kém khi Brady muốn chiếm độc quyền bàn tay của mình. Trong khi hai người nói chuyện điện ảnh, đúng hơn cô gái nghe Brady nói về điện ảnh, đôi mắt lễ độ ngó y, nhưng tâm trí thật bay bổng tận đâu không có lý gì y không nhận thấy.

Thỉnh thoảng, Rosemary nhận ra ý nghĩa một câu nói của y, như người ta nghe tiếng chuông đồng hồ đánh nhưng không đếm từng tiếng, và phần tâm thức của cô gái cung cấp những câu đáp cần thiết.

7

Trong một dịp nín lặng, Rosemary ngó về phía cuối bàn, nơi Nicole ngồi giữa Barban và Abe North, với mái tóc vàng bồng bềnh dưới ánh nến. Rosemary lắng nghe giọng nói ấm và rõ của thiếu phụ, lanh lảnh từng nhịp dài.

Nicole la lên:

- Tội nghiệp cho người đó, Abe, tại sao anh lại muốn cưa người đó ra làm hai?

- Lẽ dĩ nhiên tại tôi muốn biết bên trong một chú bồi bàn hàng càphê có những gì... Thế chị không thắc mắc như vậy sao?

Nicole gợi ý:

- Ồ, chẳng hạn như có những thực đơn cũ, đồ xứ bể, tiền thưởng và những mẩu bút chì?

- Đúng. Nhưng vấn đề là chứng minh những điều đó một cách khoa học. Với lại, đã đành dùng thứ cưa âm nhạc ta có thể loại bỏ được khía cạnh nhớp nhúa của vụ này.

Tommy hỏi:

- Trong lúc hành sự ông tính sử dụng lưỡi cưa âm nhạc?

- Chúng tôi không đi tới đó. Y lo quá xa. Chúng tôi sợ sinh chuyện đổ vỡ đồ vật.

Nicole nói:

- Tất cả coi bộ kỳ lạ quá. Bất kỳ một nhạc sĩ nào dùng cái cưa của nhạc sĩ khác để...

Mọi người ngồi vào bàn chừng nửa giờ, không khí đã thay đổi rõ rệt. Lần lượt các thực khách đều bỏ rơi những thắc mắc, lo lắng, nghi ngại, và nay họ chỉ còn là khách tới chơi nhà Diver, và người nào cũng có vẻ sung sướng. Còn gì khác chửi vào mặt hai vợ chồng Diver nếu không tỏ ra thân hữu, cởi mở, chăm chú - mọi người đều cố gắng như vậy, và nhận thấy thế, Rosemary thấy yêu hết thảy, ngoại trừ ông McKisco, rõ ràng là không hòa mình được vào với mọi người. Không phải y không tỏ ra sốt sắng, nhưng y xem ra quyết tâm dùng liên tiếp những ly rượu để duy trì sự vui vẻ của lúc y mới tới. Ngồi ngả lưng trên ghế giữa Brady, mà y đã đưa ra vài nhận xét chua cay về điện ảnh, và bà Abrams, mà y không nói một lời, y chằm chằm ngó Dick Diver với một nét kiêu ngạo ác độc, chỉ thỉnh thoảng cố kéo Dick Diver vào một vụ nói chuyện riêng qua mặt bàn.

McKisco hỏi Dick:

- Có phải ông là bạn của Van Buren Denby không nhỉ?

- Có lẽ không quen.

McKisco còn cố gắng hỏi gặng một cách khiêu khích:

- Kìa, tôi tưởng ông là bạn của y chứ?

Khi đề tài ông Denby bị đánh rớt bịch xuống y còn cố gắng đưa ra nhiều đề tài khác nhau chẳng ai trong bàn tiệc để ý tới, và mỗi lần vẻ lịch thiệp kiêu kỳ của Dick hầu như làm cho y tê dại. Thế rồi, sau một lúc im lặng, những câu chuyện bị ông McKisco làm gián đoạn lại tiếp tục không có ông ta. McKisco tìm cách đối thoại với mấy người khác, nhưng lần nào cũng giống như y đưa tay ra bắt một chiếc găng trong khi bàn tay đã rút ra khỏi. Sau cùng, làm ra vẻ một người lớn ở giữa đám con nít, bao nhiêu chú tâm y dồn hết vào ly rượu xâm-banh được rót ra trước mặt.

Rosemary đưa mắt ngó quanh bàn, háo hức nhận thấy sự vui thú của hết thảy mọi người như nhìn thấy nơi họ những con nuôi tương lai của mình. Một bóng đèn che giấu rất khéo trong một túm cẩm chướng chiếu sáng trên khuôn mặt bà Abrams, đã ửng đỏ nhờ những ly Veuve Cliquot, đang rạng rỡ sung sức, đầy độ lượng và thiện cảm. Gần bà Abrams là ông Ryal Dumphry, trong đám đông ban đêm vui vẻ đã bớt không giống như một cô gái. Rồi tới Violet McKisco, mà mọi người xưng tụng đã gây được tin tưởng về nhan sắc, đến độ mà bà ta không còn cảm thấy mình là vai phụ của một kẻ mới giàu nhưng chưa giàu.

Bên cạnh bà McKisco là Dick, hoàn toàn chăm chú tới khách, rồi tới bà Sapeers, bao giờ cũng hoàn toàn. Sau nữa là Barban, đang nói chuyện rất nhiều và rất lịch sự với bà mẹ, Rosemary ghi nhận sự cố gắng đó. Sau hết là Nicole. Bất chợt Rosemary nhận thấy thiếu phụ dưới một ánh sáng mới lạ. Đối với cô gái thiếu phụ là người xinh đẹp nhất cô gái chưa từng gặp. Khuôn mặt của Nicole, một khuôn mặt thần thánh, khuôn mặt của một pho tượng Viking, khuôn mặt đó rạng rỡ giữa con bướm đêm mỏng manh bay tới tự nhiên trên những ngọn nến và tiếp nhận phản ánh của những ngọn đèn lồng các màu treo trên những cành tùng. Thiếu phụ coi bộ tuyệt đối bình thản. Abe North nhấn mạnh:

- Lẽ dĩ nhiên tôi có những nguyên tắc. Không một người nào có thể sống được nếu không có những nguyên tắc đạo đức. Những nguyên tắc của tôi khiến tôi hết sức chống lại việc thiêu sống những bà phù thủy. Cứ mỗi lần người ta đem thiêu một bà tôi lại cảm thấy cổ tôi bị nung đỏ như cục than.

Do Brady, Rosemary biết rằng North là một nhạc sĩ, sau một thời gian đầu nổi danh rất sớm, từ bảy năm nay không sáng tác được chi hết. Bên cạnh North là ông Campion thành công trong việc cố gắng che đậy bề ngoài nhiều nữ tính. Rồi đến Mary North với một vẻ mặt thật tươi vui, không ai có thể đừng không đáp lại bằng một nụ cười trước sự chói sáng của hai hàm răng thật trắng của y. Chung quanh đôi môi tươi vui đó toàn thể gương mặt cũng phản ánh một niềm vui sướng.

Sau hết là Brady, sự vồn vã của y lần lần trở nên dễ thương một cách tự nhiên và bớt đi cái vẻ vồn vã coi như một vấn đề nguyên tắc với mục đích tránh những yêu kém của mọi người và biểu tỏ năng lực của y.

Trong niềm tươi mát của tâm hồn, Rosemary tưởng như đang trở về nước nhà, trở về cái thế gian của chính mình, sau những ngẫu hứng đùa cợt và dâm đãng ở ngoài biên giới...

Đom đóm bay lượn trong bóng tối; xa xa trên một ngọn đồi nào đó có tiếng chó sủa. Dường như chiếc bàn tự nhiên dâng cao lên như một sàn nhảy tự động, các thực khách cảm thấy một cảm tưởng kỳ lạ như chỉ có riêng bọn họ đang ở trong một thế giới u tối. Một tiếng cười bị nén lại của bà McKisco khác nào sự báo hiệu của tình trạng tách rời với thế giới bên ngoài mà mọi người đều đã đạt tới. Tức thì hai ông bà Diver bắt đầu hăng hái lên, biểu lộ hết, như đem lại một sự bù trừ cho khách đã được tế nhị dẫn dụ để khỏi hối tiếc cái thế gian vừa rời khỏi. Trong một thời gian ngắn, hai ông bà Diver như nói với khách riêng tùng người một, rồi chung một lượt, để xác nhận với họ về tình bạn, hơn nữa về tình thương. Trong lúc đó những bộ mặt quay về phía hai ông bà Diver giống như những khuôn mặt trẻ thơ hướng tới cây Giáng Sinh.

Rồi bỗng nhiên, sự tương ứng tự nhiên của những người ngồi cùng bàn trở nên phân tán. Khoảnh khắc đám khách bị mạnh dạn kéo ra khỏi sự vồn vã tầm thường và đưa vào không khí tình cảm quý giá hơn đã trôi qua, trước khi họ có thể ý thức được một cách phi lễ nhiều hay ít.

Nhưng sự ma quái của vùng duyên hải Địa Trung, tính cách phù thủy của đêm tối, tiếng nhạc rì rào của sóng biển như đã lùi ra xa, rồi nhập vào hai vợ chồng Diver. Rosemary ngó Nicole, thôi thúc bà mẹ nhận cái sắc màu vàng mà bà mẹ đã khen đẹp và nói: "Tôi cho rằng những đồ vật phải là của những người yêu thích chúng..." rồi nhét trong sắc hết thảy những vật dụng màu vàng có thể tìm thấy: bút chì, thỏi son môi, cuốn sổ tay, vân vân, bởi vì những thứ đó hòa hợp với nhau...

Nicole biến mất. Và chẳng bao lâu Rosemary cũng nhận thấy Dick không ở đó nữa. Khách phân tán tùy ý trong vườn hay trên ngoại hiên.

Bà McKisco đề nghị với Rosemary:

- Cô có tới phòng tắm không?

Cô gái không tính làm vậy.

Bà McKisco nài nỉ:

- Tôi phải tới đó.

Rồi không giấu diếm chi hết bà McKisco đi thẳng vô nhà, trong khi Rosemary ngó theo bằng con mắt không đồng ý. Earl Brady đề nghị cùng đi tới chỗ bức tường thấp ngó xuống phía biển, nhưng cô gái cảm thấy đây là lúc thuận tiện để níu lấy Dick Diver khi y trở ra, và cô gái từ chối, thích ngồi lại nghe McKisco vẩ Barban tranh luận ráo riết.

McKisco nói:

- Trời ạ, tại sao ông cứ nhất định chiến đấu chống người Sô viết? Phải chăng họ đã trải một cuộc thử thách vĩ đại nhất lịch sử loài người? Còn ở vùng Riff? Tôi cho rằng chiến đấu đứng về phía công lý mới anh hùng.

Barban gay gắt hỏi:

- Làm cách nào ông có thể khám phá được đâu là công lý?

- Trời ơi, bình thường ra con người thông minh nào chẳng biết.

- Ông có là Cộng sản không?

McKisco đáp:

- Tôi là người xã hội. Tôi dành cảm tình cho nước Nga.

Barban niềm nở đáp:

- Còn tôi, tôi là lính. Nghề của tôi là giết người... Tôi chiến đấu tại vùng Riff vì tôi là một người Âu Châu. Còn tôi chiến đấu với bọn Cộng sản vì chúng muốn cướp lấy những gì tôi có.

- Nếu đưa ra lý do như vậy thì bần tiện quá!

McKisco đảo mắt quanh một vòng để tìm đồng minh nhưng không có. Y không có một ý niệm gì về thứ đối phương như Barban, về sự đơn giản trong mớ những lý do đưa ra, cũng như sự phức tạp của phương pháp tranh đấu. McKisco không phải thứ người mới tập vận dụng tư tưởng. Y biết cách nhận định và sắp đặt những tư tưởng, nhưng bị đặt trước một người mà coi như "không biết gì hết" vì người đó làm cho y bỡ ngỡ, nhưng cũng không thể cảm thấy mình cao hơn, y kết luận rằng Barban là sản phẩm của một thế giới cổ lỗ, do đó chẳng có giá trị, những tiếp xúc mà McKisco đã có với những giai cấp tư sản ở Mỹ đã thấm nhuần vào y tinh thần thời thượng bất định, sự ngu dốt tự mãn, thói ngang nhiên bất lịch sự của họ, toàn những đặc tính mượn của người Anh, bất kể tới những lý do đã giúp cho tính trưởng giả và lối thẳng tay của người Anh một ý nghĩa, những đặc tính mượn đó đem áp dụng tại một nước đáng lẽ đôi chút kiến thức và lịch thiệp đã hữu ích hơn. Đó là một thái độ được đề cao nhất trong cái gọi là "những cung cách Harvard" hay tư thái Harvard, vào năm 1900. McKisco nghĩ rằng Barban là một người thuộc loại đó vì đã uống khá nhiều để quên rằng y vốn sợ loại người đó nhất cho nên y đã lâm phải tình trạng hiện thời.

Có đôi chút hổ thẹn giùm cho McKisco, Rosemary bề ngoài thản nhiên nhưng thật ra rất nôn nóng, mong đợi Dick Diver trở ra. Còn ngồi lại với McKisco, Barban và Abe, tại bàn tiệc đã vắng người, cô gái chú ý tới lối đi hai bên có trồng thạch thảo và sim đưa tới ngoài hiên. Chiêm ngưỡng bán diện của bà mẹ đang in lên nền kính sáng của một cánh cửa, cô gái sắp sửa đến với mẹ thì bà McKisco vừa vội vã từ trong nhà chạy ra.

Rõ ràng thiếu phụ đang bị kích thích quá. Trong sự lặng lẽ khi thiếu phụ kéo chiếc ghế vào ngồi xuống hai mắt chằm chằm ngó thẳng, miệng run run, ai cũng nhận thấy thiếu phụ đem tới một tin tức gì quan trọng. Câu hỏi của người chồng: "Có chuyên gì đó, Vi?" đã nói lên ý nghĩ của mọi người.

Thiếu phụ nói chung với mọi người:

- Mình ơi...

Nhưng quay lại phía Rosemary, thiếu phụ tiếp:

- Cô ơi! Không có chi hết... Thật tình, tôi không thể nói gì được...

Abe nói:

- Ô hay! Ở đây chúng ta là bằng hữu cả.

- Thế này... trên kìa, trên lầu một, tôi được chứng kiến một cảnh... Chà, các bạn tôi!

Rồi lắc cái đầu có vẻ bí mật, thiếu phụ ngưng lại, vừa đúng lúc nghe thấy Tommy Barban lễ phép nhưng rất gay gắt, nói:

- Những gì xảy ra tại đây không liên quan tới ai hết.

8

Violet tưởng như bị nghẹt thở... rồi, cố gắng hơn, thiếu phụ có một vẻ mặt khác. Vừa lúc đó Dick ra và, có một linh tính rất chính xác, ngăn Barban với vợ chồng McKisco và tỏ ra hết sức dốt nhưng rất tò mò về những chuyện văn chương với McKisco - làm vậy đã đem lại cho McKisco khoảnh khắc cảm thấy cao hơn mọi người mà y đang cần. Mọi người giúp Dick vác đèn. Còn gì thích thú hơn là đem đèn sáng ra vườn đang ở trong bóng tối? Rosemary cũng phụ một tay trong công việc đó, trong khi rất kiên nhẫn trả lời sự tò mò bất tận của Royal Dumphry về Hollywood.

Cô gái tự nhủ: "Chà, ta cần phải có một lúc nói chuyện riêng với Dick... Y phải nhận thấy thế, vì những lệ luật của y đúng là những gì mà mẹ ta đã dạy cho ta".

Rosemary không lầm. Thật vậy, bây giờ Dick biết cách tách tời cô gái khỏi đám đông nơi ngoại hiên, và hai người đứng riêng ra với nhau, dời xa ngôi nhà, bước xuống mấy bực đá hay mấy cấp cao thấp không đều tới bên bờ tường thấp thó xuống biển. Hai người ngắm cảnh biển Địa Trung Hải. Ngoài xa, chiếc tàu cuối cùng trong quần đảo Lérins đang đi qua vịnh; như chiếc đèn xếp ngày 14 tháng Bảy, chiếc tàu lập lờ trên mặt nước đen, giữa nước hòn đảo tối.

Dick nói:

- Bây giờ tôi mới hiểu cái lối của cô mỗi khi nói tới bà cụ. Thái độ của bà cụ đối với cô rất đẹp, theo ý tôi. Bà cụ có một thứ khôn ngoan hiếm có.

Cô gái nói như đọc kinh:

- Má tôi là người hoàn toàn.

- Khi nãy tôi có nói chuyện với má cô về một dự định của tôi. Má cô bảo việc ở lại Pháp lâu hay mau hoàn toàn do ý muốn của cô.

Rosemary khó khăn mới dằn lại không nói "do ý muốn của cô".

- Vì mọi sự đều hoàn tất...

- Hoàn tất? Hoàn tất thế nào?

- Này nhé... Cái phần mùa hè này đã chấm dứt. Tuần trước, chị của Nicole đã ra đi. Đến mai Tommy Barban cũng ra đi. Thứ hai sẽ tới lượt Mary và Abe North. Có lẽ cũng còn được ít ngày vui nữa trong mùa hè này - nhưng cái phần mùa hè kia thì đã thật sự chấm dứt. Tôi muốn nó chấm dứt trong một ngày hơn là để tàn lụi lần lần, bởi thế tôi mới bày ra bữa tiệc hôm nay. Điều tôi muốn nói là Nicole và tôi sẽ đi Paris tiễn chân Abe North về Mỹ. Tôi không hiểu cô có muốn cùng đi với chúng tôi hay không?

- Thế má tôi bảo sao?

- Coi bộ bà cụ thấy rằng cũng được. Bà cụ không tính cùng đi, nhưng cô có thể đi một mình được.

Rosemary nói:

- Lần cuối cùng tôi tới Paris, tôi còn là một cô gái nhỏ. Tôi rất thích trở lại Paris cùng với ông.

- Cô nói vậy tôi rất vui lòng.

Không hiểu do tưởng tượng của Rosemary, hay giọng nói của Dick tự nhiên trở nên sang sảng:

- Lẽ dĩ nhiên sự có mặt của cô ở đây đã khiến mọi người phải chú ý ngay sau khi cô xuất hiện trên bãi. Cái năng lực mà cô sẵn có... hết thảy chúng tôi đều tin chắc do nghề nghiệp... Nicole là người cả quyết như vậy. Điều đó không bao giờ biểu lộ cho một người đàn ông hay cho một nhóm nhỏ nào...

Linh tính báo cho Rosemary biết trong tư tưởng Dick từ từ chuyển từ cô gái tới Nicole, về phần cô gái cũng biết thắng bớt vả cũng cả quyết không kém:

- Ban đầu tôi muốn quen biết hết - và nhất là ông. Tôi đã từng nói với ông lần thứ nhất, ngó thấy ông tôi đã bị tiếng sét.

Như vậy đúng là cung cách cô gái nên theo. Nhưng khoảng bao la giữa trời và đất đã làm dịu bớt tinh thần người đàn ông trẻ tuổi và tiêu tan mất động lực đã khiến y đưa Rosemary tới chỗ đó. Y đã cảm thấy trong sự kêu gọi quá rõ rệt, sự cố gắng trong một cảnh không được tập trước và những lời đối thoại không quen.

Dick tìm cách gây nơi Rosemary ý muốn quay trở lại ngôi nhà, nhưng rất khó và y cũng không muốn bỏ mất cơ hội ở gần cô gái. Y vui vẻ diễu:

- Cô không biết mình muốn gì và cô muốn đem điều đó hỏi bà cụ, có phải thế không?

Cô gái ngạc nhiên. Cô gái đụng vào áo của Dick, mơn man trên lớp ngoài dầy tưởng như đó là tấm áo của một linh mục. Cô gái có vẻ muốn quỳ xuống - và phóng ra mũi tên sau cùng:

- Tôi có cảm tưởng ông là con người lạ lùng nhất mà tôi đã gặp - ngoại trừ má tôi.

- Cô có hai con mắt rất lãng mạn.

Vừa cười Dick vừa dắt cô gái trở về nơi ngoại hiên và trao trong tay Nicole.

Giờ ra về tới rất mau. Hai vợ chồng Diver cố gắng giúp vào đó nữa. Trên chiếc xe Isotta lớn của gia đình ngủ tại khách sạn để sáng mai khởi hành sớm, cũng lên xe có bà Abrams, hai ông bà McKisco và ông Campion.

Earl Brady đưa Rosemary và bà mẹ về khách sạn trên đường trở lại Monte-Carlo; Royal Dumphry cũng xin quá giang vì xe của gia đình Diver đã quá chật.

Ngoài vườn, đèn xếp còn cháy sáng trên bàn tiệc khi vợ chồng Diver đứng bên nhau tiễn khách ra về. Nicole lấp đầy ban đêm bằng duyên dáng của mình, Dick chào mỗi người bằng một lời riêng. Khi rời xa Rosemary có một cảm giác se thắt, bỏ lại hai vợ chồng Dick một mình ở nhà. Một lần nữa cô gái tự hỏi không hiểu bà McKisco đã thấy gì ở trong phòng tắm.

9

Đêm trong vắt và đen như treo trong chiếc rổ máng vào một ngôi sao duy nhất. Không khí nặng làm cho chiếc kèn trên chiếc xe thứ nhất cũng thêm nặng. Tài xế xe của Brady lái rất chậm; thỉnh thoảng lại trông thấy đèn hậu của chiếc Isotta; lát sau biến mất. Chừng mười phút sau lại trông thấy, nhưng đứng lại ở bên đường. Brady đi chậm lại. Xe kia lại chạy lên, chậm chậm, rồi xe này vượt lên. Khi vượt quá nghe có tiếng nói hăng hái trong xe kia và thấy người lái xe đang cười. Rồi xe tiếp tục chạy mau hơn, lúc thì giữa hai rặng cây tối đen, lúc thì chạy giữa trời đêm trong vắt, sau cùng cũng đến nơi, sau nhiều lần xuống dốc thẳng đứng, trước ngôi nhà to lớn của khách sạn Gausse.

Rosemary ngủ luôn ba tiếng đồng hồ, rồi tỉnh lại, với cảm tưởng bay bổng trong ánh trăng. Cô gái kiểm điểm hết những trường hợp có thể kết thúc bằng một cái hôn. Nhưng chính cái hôn lại mờ nhạt như hôn trong phim ảnh vậy. Cô gái trở mình, trở đi trở lại có tới hai chục lần - triệu chứng đầu tiên của bịnh mất ngủ mà cô gái bắt đầu biết. Rồi cô gái lại tìm cách nhận định vấn đề như thể quan điểm của bà mẹ. Làm vậy, cô gái cảm thấy sâu sắc hơn kinh nghiệm riêng, đã giải thích cho thấy tìm lại được những chi tiết đã nghe nhưng ban đầu không lưu ý.

Rosemary được nuôi dạy trong tư tưởng cho rằng làm việc là một sự cần thiết. Bà Speers đã dùng hết những món tiền còn lại trong gia sản để lại của hai ông chồng đã chết vào việc giáo dục cô gái. Rồi khi cô gái trong thời nảy nở của mười sáu tuổi, khai triển một nhan sắc dễ thương với mái tóc vàng kỳ lạ như một vòng hào quang, bà mẹ đưa con tới Aix-les-Bains và chẳng thông báo trước, bước vô nhà riêng của một nhà "sản xuất" lớn người Mỹ đang nghĩ để trị bịnh tại thành phố có suối nước này. Khi nhà sản xuất trở lại New York, hai mẹ con cúng tới đó. Và do đó em đã thử đóng phim. Thành công theo sau đó, và hứa hẹn một đời sống yên ổn lâu dài. Kết quả của một cuộc thành công đã đưa bà Speers tới một tâm trạng có thể tóm tắt như sau và tối hôm đó bà Speers đã có nói ra: "Con được nuôi dạy trong triển vọng phải làm việc - chứ không phải để lấy chồng. Bây giờ con đang gặp vấn đề thứ nhất cần giải quyết, đó cũng là một vấn đề tốt. Con hãy tiến tới... bao nhiêu những gì sẽ xảy ra với con hãy coi như những yếu tố thâu đạt cho kinh nghiệm. Con sẽ bị thương, hay con sẽ làm bị thương người kia - điều đó không có hại chi hết cho con, vì trên bình diện kinh tế, con là con trai chớ không phải con gái".

Rosemary chưa hề suy nghĩ nhiều, ngoại trừ suy nghĩ tới sự hoàn hảo vô cùng của bà mẹ, cho nên lần cắt rún này đã làm cho cô gái mất ngủ. Qua những khung cửa lớn, một luồng sáng chưa phải là rạng đông tràn vô phòng, cô gái trở dậy bước ra ngoài hiên đi dạo trên những viên gạch lát còn nóng dưới bàn chân không. Trong không khí đầy những tiếng động nhỏ kỳ bí. Một con chim ương ngạnh ca ngợi mãi một thành công nào đó trên ngọn dám cây che bóng nơi sân quần vợt. Có tiếng chân bước trên lối đi mé sau khách sạn, phát ra những tiếng động khác nhau khi giầy bước trên nền đất cát ở lối đi hay trên lớp sỏi ở lối vào hoặc trên những bực thềm bằng xi-măng.

Trên cao kia, nơi những ngọn đồi u tối, vợ chồng Diver đang sống. Rosemary nghĩ tới họ, tới cả hai người, và tưởng như còn nghe thấy hai người nhẹ nhàng hát một bài ca phảng phất như khói sương, long trọng như một bản quốc thiều. Lũ con đang ngủ: cửa nhà họ đóng kín trong đêm.

Cô gái trở vô phòng ngủ, bận chiếc áo nhẹ, chân mang giầy vải rồi đi ra hiên chạy dọc theo tòa nhà tới cổng lớn. Cô gái bước vội, vì nhận thấy nhiều phòng khác trong đó có người đang ngủ cũng mở ra nhiều. Đột nhiên cô gái dừng bước, nhận thấy có ai đang ngồi trên những bực lớn trên lối vào chính. Rồi cô gái nhận ra Luis Campion - y đang khóc.

Y đang khóc sướt mướt, lặng lẽ, với những tiếng nức nở, như thể đàn bà khóc. Trông thấy thế cô không thể không nhớ lại một cảnh cô mới diễn hồi năm ngoái. Bước tới gần, cô đưa tay đụng vào vai y. Campion la lên một tiếng trước khi nhận ra cô.

- Có chuyện gì vậy?

Hai mắt Rosemary ngó thẳng trong mắt y, thẳng thắn và tốt lành, không có cái vẻ ngó nghiêng biểu lộ tò mò.

- Tôi có thể giúp ông được việc gì không?

- Không ai có thể làm gì được cho tôi hết. Tôi biết thế. Tôi chỉ trách chính tôi. Bao giờ cũng vậy hết.

- Nhưng có chuyện gì vậy? Ông có thể nói cho tôi nghe được không?

Người kia đáp:

- Không. Chừng nào cô lớn tuổi hơn cô sẽ hiểu những người yêu nhau khổ như thế nào... Tốt hơn là cứ trẻ mãi và vô tư hơn là yêu. Tôi đã có thời kỳ như vậy, nhưng chưa bao giờ giống như lần này... thật bất ngờ, và đúng lúc mọi sự đều tốt đẹp.

Gương mặt của người đàn ông trẻ tuổi có một vẻ gì đáng ghê tởm trong ánh sáng lúc rạng đông. Nhưng Rosemary không để lộ sự ghê tởm đột nhiên cảm thấy đó. Nhưng sự nhạy cảm nơi Campion đã dè chừng y về ảnh hưởng y có thể đã gây ra, đột nhiên y lái câu chuyện sang ngả khác:

- Abe North đang ở quanh đâu đây...

- Sao? Abe North ở nhà gia đình Diver cơ mà.

- Đúng, nhưng y mới trở dậy... Thế cô không biết có chuyện gì đã xảy ra sao?

Một cánh cửa sổ ở lầu trên, bỗng mở ra, có tiếng la:

- Làm ơn đi ra xa mà nói chuyện.

Rosemary và Campion lủi thủi bước xuống mấy bậc đá, tới ngồi trên ghế bên đường xe chạy.

- Thế ra cô chưa biết chuyện gì đã xảy ra à? Chuyện không thường đâu cô ơi...

Campion có vẻ hăng hái.

- Tôi chưa hề được trông thấy một sự việc đột ngột như vậy... Tôi vốn tránh không giao thiệp với những người dữ tợn... Họ làm cho tôi bị hoang mang đến phải nằm mất mấy ngày...

Campion ngó cô gái ra vẻ hân hoan lắm. Nhưng cô gái chẳng hiểu y muốn nói gì.

Campion lại tiếp:

- Này cô... sắp có một vụ đấu!

Campion vừa nói vừa ngả người cúi lại gần cô gái, bàn tay đặt trên đầu gối cô gái để chứng tỏ không phải một cử chỉ vô tình - vì xem ra lúc đó y đã vững tâm lắm.

Rosemary hỏi:

- Sao? Ông bảo sao?

- Một cuộc đấu kiếm... à, cũng chưa biết rõ là đấu gì.

- Nhưng ai tính đấu với ai?

- Chà, tôi đến phải kể lại hết đầu đuôi cho cô nghe mới được.

Campion hít vào một hơi thật mạnh rồi nói, câu nói của y có ý như trách cô gái nhưng cũng không để tâm tới phần lỗi của cô gái:

- Đã đành cô ngồi trên xe kia... như thế cũng là may cho cô... về phần tôi, trong vụ như thế này tôi mất đến hai năm sống... Chuyện xảy ra đột ngột quá!

- Nhưng mà sao? Chuyện gì đã xảy ra?

- Tôi cũng chẳng hiểu lúc đầu như thế nào. Nghĩa là bà ấy bắt đầu nói chuyện...

- Ai mới được chứ?

- Violet McKisco.

Campion hạ thấp giọng như có người ngồi dưới gậm ghế nghe trộm và nói tiếp:

- Nhưng đừng có đả động tới gia đình Diver, vì y có đe dọa ai sẽ làm vậy.

- Ai đe dọa?

- Tommy Barban chứ ai. Cô nhớ đừng có nhắc lại với ai tôi đã nói tên họ ra nhé. Chẳng một ai trong chúng tôi biết rõ Violet đã nói gì, vì y cứ hỏi bà ta hoài, rồi chồng bà ta cũng chen vô, thế là bây giờ bọn mình phải gánh lấy vụ đấu đó. Sáng nay, lúc năm giờ, tức là trong vòng một giờ nữa...

Y thở dài, ra vẻ bận tâm lo lắng.

- Tôi hầu như muốn rằng vụ này để tôi lo thì hơn... Tốt hơn hết là tôi sẽ bị giết, vì tôi chẳng có lý do gì để sống nữa...

Một lần nữa Campion lặng thinh, lắc lư cái mình từ phía trước ra phía sau như để ru nỗi buồn.

Một lần nữa ở trên cao, cánh cửa lại hé mở và vẫn tiếng nói khi nãy:

- Có nín đi hay không hả?

Vừa lúc đó Abe North, có vẻ lúng túng, từ bên trong khách sạn đi ra chợt trông thấy hai người đang ngồi nói chuyện. Rosemary lắc đầu làm hiệu trước khi Abe cất tiếng nói, rồi cả ba cùng đi tới một chiếc ghế khác xa khách sạn hơn. Rosemary thấy Abe North hơi say.

- Kìa cô, đã dậy sớm vậy? Cô ra đây làm gì?

- Tôi vừa thức dậy xong.

Cô gái toan cười, nhưng lại thôi, nghĩ tới tiếng than phiền ở trên cao kia. Abe North hỏi:

- Cô bị tiếng hót của họa mới làm náo động? Đúng thế, bị họa mới làm khó chịu. Còn thằng cha này đã kể hết cho cô nghe chưa?

Campion nghiêm trang nói:

- Tôi chỉ biết và chỉ nói những gì chính tai tôi nghe thấy.

Rồi y đứng lên, vội vã bỏ đi. Abe ngồi vào chỗ của Campion bên Rosemary.

- Tại sao ông đối xử với ông ta mạnh bạo như vậy?

- Tôi đối xử mạnh bạo với y? Sáng hôm nay y đã lấy nước mắt rải chan hòa khắp nơi quanh đây.

- Nếu vậy chắc ông ta có chuyện gì buồn lắm?

- Có thể.

- Còn cái vụ đấu gì đó? Ai sẽ đấu với ai? Tôi có cảm tuởng đã có chuyện lạ lùng gì xảy ra trong xe khi chúng tôi vượt lên. Có đúng như vậy không?

- Nhất định là lạ lùng thật, nhưng có vẻ đúng.

10

Chuyện bắt đầu xảy ra lúc chiếc xe của Brady vượt chiếc xe của Diver đậu lại bên lề đường... Violet McKisco kể lại cho bà Abrams nghe điều gì mà y vừa khám phá thấy liên quan đến gia đình Diver; y lên lầu một vào lúc nào đó và được chứng kiến một điều gì làm cho y phải bối rối lắm. Nhưng Tommy đúng là thứ chó giữ nhà đối với những gì đụng chạm tới gia đình Diver. Thật ra, Violet cũng ghê gớm lắm và về phần Tommy cũng... nghĩa là hai vợ chồng Diver đối với bằng hữu quan trọng hơn nhiều người trong bọn đã nhận định. Đôi khi những người đó có vẻ như những tài tử vũ ballet rất có duyên và đáng được lưu ý như người ta lưu ý tới một vũ điệu ballet vậy. Nhưng họ không phải chỉ có thế. Cần biết rõ những chuyện về họ. Tóm lại Tommy là một trong số những người đàn ông mà Dick chap nhận cho tới gần Nicole, do đó khi bà McKisco sắp kể chuyện về gia đình Diver, Barban liền can thiệp:

- Bà McKisco, tôi yêu cầu bà đừng nên nói chi hết về bà Diver.

Violet McKisco nhận xét:

- Tôi đâu có nói chuyện với ông.

- Tôi nghĩ tốt hơn hết nên bỏ qua câu chuyện đó.

- Những người đó là thần thánh hay sao?

- Bà nên để cho họ yên. Bà hãy nói chuyện khác!

Barban ngồi trên chiếc ghế phum, cạnh Campion. Campion kể chuyện lại cho tôi nghe như vậy.

Violet đáp:

- Này, tôi có cảm tưởng như ông tôn quý y lắm thì phải.

Chắc cô thừa hiểu những chuyện người ta nói trên xe buổi tối khuya. Có người nói chuyện, có người chẳng để tâm nghe. Vì mệt, vì buồn ngủ. Nghĩa là chẳng ai hiểu thật rõ những gì đã xảy ra, nhưng xe đậu lại và Barban lớn tiếng - thứ tiếng làm cho mọi người phải tỉnh lại hết, tiếng của người kỵ binh hô ra lệnh:

- Xin mời uống ở đây đi. Từ đây tới khách sạn chỉ còn chừng một dặm đường, các người có thể đi bộ được - nếu không tôi cũng kéo các người tới đó. Dù sao, các người nên câm miệng, vợ cũng như chồng!

McKisco la:

- Đồ vũ phu! Anh cho rằng anh có bắp thịt tốt hơn tôi. Nhưng tôi không sợ anh, tôi cần là cần một vụ đấu có người chứng đàng hoàng...

McKisco đã bậy ở chỗ đó, bởi vì Tommy là người Pháp, y cúi xuống và tát cho McKisco một cái, và chú tài xế cho xe chạy lên. Đúng lúc đó xe của cô vượt qua. Thế rồi các bà làm ồn lên... Mọi chuyện tới đó thì xe về đến khách sạn.

Tommy điện thoại cho người quen ở Cannes để người đó tới làm chứng, còn McKisco thì bảo không thích có Campion giúp sức, với lại Campion cũng không thích như vậy. Thế rồi McKisco điện thoại mời tôi tới ngay, nhưng đừng nói chi hết cho gia đình Diver biết. Violet McKisco thấy khó chịu, bà Abrams phải đưa về phòng cho uống bromur, sau đó đã ngủ yên. Khi tới nơi, tôi đã tìm cách thảo luận với Tommy nhưng Tommy nhất định không nghe, ngoại trừ McKisco phải xin lỗi, nhưng McKisco cũng nhất định không chịu xin lỗi.

Khi Abe kể xong, Rosemary trầm ngâm rồi hỏi:

- Gia đình Diver có biết đã xảy ra chuyện cãi lộn vì họ không?

- Không. Họ không nên được kể cho biết. Thằng cha ngu đần Campion đáng lẽ không nên nói chuyện đó với cô, nhưng y đã lỡ nói rồi... Còn người tài xế, tôi có bảo y nếu y tiết lộ vụ này tôi sẽ đưa cái cưa âm nhạc ghê gớm của tôi tới. Vụ này hai người đấu với nhau mà... Với Tommy cần có một cuộc chiến thật sự.

Rosemary nói:

- Tôi hy vọng rằng gia đình Diver sẽ không khám phá thấy chuyện chi hết.

Abe nhìn đồng hồ.

- Bây giờ tôi phải đi kiếm McKisco. Cô có muốn tới đó không? Y có cảm tưởng bị bỏ rơi, cô ạ. Tôi đoán chắc y cả đêm không ngủ được.

Rosemary dễ dàng tưởng tượng ra tình trạng thảm hại của McKisco. Lưỡng lự một chút, nhưng cô gái quyết định nhận lời, nửa cảm thấy tội nghiệp nửa cảm thấy ghê tởm. Đầy sinh khí lúc ban mai, cô gái bước lên thang bên cạnh Abe.

McKisco ngồi bên giường, vẻ hung hăng đêm qua đã tan biến, mặc dù ly sâm banh cầm tay. Trông y có vẻ yếu ớt, cáu kỉnh, tái xanh. Lẽ dĩ nhiên cả đêm hôm qua y uống rượu và viết. Đưa mắt ngơ ngác ngó Rosemary và Abe, y hỏi:

- Đến giờ chưa?

- Không, còn nửa giờ nữa.

Trên bàn đầy những mảnh giấy phải khó khăn mới thu thập lại thành một lá thư dài. Chữ viết trên những trang cuối vừa lớn vừa không rõ. Dưới ánh đèn điện ánh sáng đã bắt đầu mờ nhạt, McKisco ký tên bên dưới mảnh giấy, bỏ trong phong bì rồi đưa cho Abe. Y nói:

- Gởi cho vợ tôi.

Abe đề nghị:

- Ông nên vùi đầu vào nước lạnh.

- Ông thấy làm vậy là tốt ư? Tôi không muốn tỉnh rượu quá...

- Dù sao lúc này trông mặt mũi ông kỳ lắm.

McKisco nghe lời, đi vô phòng tắm, nói với lại:

- Mọi thứ của tôi còn lung tung cả lên. Tôi không hiểu Violet làm sao trở về Mỹ được. Tôi không có bảo hiểm nhân thọ. Vụ đó tôi cứ để chần chờ mãi...

- Đừng nói bậy. Trong vòng một giờ nữa ông sẽ trở về đây ăn sáng.

- Phải rồi. Nhất định thế.

McKisco trở vô phòng tóc ướt bê bết, ngó Rosemary như chưa hề trông thấy cô gái. Đột nhiên hai mắt y đẫm nước mắt. Y nói với Rosemary:

- Tôi chưa viết xong cuốn tiểu thuyết của tôi. Tôi điên lên vì vậy. Cô không ưa tôi, tôi biết lắm; nhưng làm sao được. Trước hết tôi là một nhà văn.

McKisco thở dài và lắc đầu.

- Trong đời tôi tôi đã lầm lỡ nhiều phen. Nhưng dù sao tôi cũng là một người có tiếng tăm... về một phương diện nào đó.

Y thôi không nói nữa, cố gắng kéo những hơi thuốc trên điếu thuốc đã tắt. Rosemary nói:

- Ngược lại, tôi biết giá trị của ông. Nhưng tôi thấy ông chả nên đấu...

- Ui da!... Đáng lẽ tôi nên đập cho y một trận, nhưng bây giờ thì quá trễ. Tôi bị lôi kéo vào một chuyện tôi không muốn. Tính nết tôi dữ dằn lắm...

McKisco ngó Abe như có ý đợi Abe nói ngược lại. Rồi cười lơ đãng, y lại đưa điếu thuốc lên môi, hơi thở của y dồn dập.

- Điều tệ hại là chính tôi đề nghị cuộc đấu. Nếu Violet biết nín lặng, tôi có thể thu xếp được. Tất nhiên ngay bây giờ cũng vậy, tôi có thể bỏ đi, hay ngồi yên trong góc thây kệ mọi chuyện. Nhưng tôi cho rằng làm như vậy Violet sẽ không còn vị nể tôi nữa.

Rosemary nói:

- Không đâu! Bà ấy sẽ còn vị nể ông hơn nữa chứ.

- Không, cô biết tính Violet; nếu y chế ngự được ai rất gay gắt với người đó. Chúng tôi lấy nhau đã mười hai năm; chúng tôi có một đứa con gái chết mất hồi cháu bảy tuổi, sau đó, chắc cô cũng hiểu, chúng tôi có xa nhau đôi chút, không có chuyện gì quan trọng, nhưng... Vậy mà tối hôm qua y đã bảo tôi là đồ hèn.

Rosemary bối rối không đáp.

Abe nói:

- Thôi được, chúng ta sẽ cố gắng để xảy ra ít tai hại nhất.

Y mở chiếc hộp bằng da cầm nơi tay.

- Đây là mấy khẩu súng sáu của Barban. Tôi mượn để ông có thể tàm quen với nó. Bao giờ y cũng đem theo trong va-li.

Y nâng trên tay một khẩu súng cổ lỗ đó. Rosemary kinh hãi la lên. Còn McKisco thì lo lắng ngó mấy khẩu súng. Y nói:

- Chúng tôi đâu có bắn nhau bằng loại súng nòng 45.

Abe tàn nhẫn đáp:

- Biết đâu đó. Người ta bảo súng nòng dài nhắm dễ trúng hơn.

McKisco hỏi:

- Đứng cách bao xa?

- Tôi có hỏi thăm vụ đó. Nếu một trong hai địch thủ sẽ phải loại hẳn đi, đứng cách nhau tám bộ. Nếu họ cáu giận nhau lắm thì hai chục bộ; còn nếu chỉ để rửa nhục thì bốn chục bộ.

- Được lắm.

Abe nhắc lại:

- Trong tiểu thuyết của Pouchkine có một đoạn tả cuộc đấu rất hay: "Mỗi địch thủ được đặt đứng bên bờ vực thẳm, thành ra nếu bị trúng đạn là chắc chắn rồi đời".

Chuyện đó McKisco thấy có vẻ xa xôi và sách vở quá.

- Ông có muốn ra bãi phóng một cú xuống biển cho nó mát không?

- Không, không, lúc này tôi không bơi lội được.

McKisco thở dài thật mạnh.

- Mọi chuyện đều vô lý quá. Tôi không hiểu tại sao tôi có thể làm như vậy.

Thật tình McKisco chưa hề bao giờ làm một việc như vậy. Y thuộc về loại người mà thế giới vật chất không có; bị đặt trước một dữ kiện cụ thể, y tỏ ra ngạc nhiên vô cùng.

Thấy McKisco có vẻ yếu ớt, Abe nói:

- Bây giờ chúng ta nên đi thôi.

- Được lắm.

Y uống một hóp lớn cognac, bỏ chai rượu trong túi và nói có vẻ dữ tợn:

- Nếu tôi giết chết hắn thì sao? Tôi có bị nhốt vô nhà tù không?

- Tôi sẽ đưa ông qua biên giới Ý.

McKisco đưa mắt ngó Rosemary, rồi như để xin lỗi, nói với Abe:

- Trước khi đi, tôi có một việc muốn nói riêng với ông.

Rosemary nói:

- Tôi rất mong không ai bị thương hết. Làm vậy thật điên, đáng lẽ các ông nên kiếm cách ngăn họ lại mới phải.

11

Cô gái gặp Campion ở tầng trệt, trong tiền đình vắng người.

Campion rất hăm hở, nói:

- Tôi trông thấy cô đi lên trên đó. Ông ta có sung sức không? Bao giờ bắt đầu cuộc đấu?

- Tôi không biết chi hết.

Rosemary thấy khó chịu nghe Campion nói tới vụ đó như thể một dịp trình diễn tại rạp hát xiếc trong đó McKisco thủ vai trò một chú hề bi thảm.

Campion nói tiếp, vẻ mặt như kẻ đã giữ chỗ ngồi tốt từ trước:

- Cô có đi cùng với tôi không? Tôi đã mướn chiếc xe của khách sạn.

- Tôi không thích đi.

- Tại sao vậy? Tôi nghĩ rằng vụ này sẽ rút ngắn đời sống của tôi lại nhiều năm, nhưng tôi không thể vì lẽ gì ở đời mà bỏ qua được. Chúng ta có thể đứng coi từ rất xa.

- Tại sao ông không đưa ông Dumphry đi?

Chiếc mắt kính của y rớt xuống. Y đứng thẳng người.

- Tôi mong không bao giờ còn gặp lại y nữa.

- À, càng hay, nhưng tôi nghĩ tôi không nên đi. Má tôi sẽ không bằng lòng.

- Con đi đâu từ nãy vậy?

- Ồ, lại con ngủ không được. Má ngủ lại đi.

- Không, con sang phòng má đi.

Khi bà mẹ đã ngồi trên giường, Rosemary tới gần và kể lại cho mẹ nghe những chuyện vừa xảy ra. Bà Speers ngỏ ý:

- Tại sao con không tới chứng kiến. Con đâu phải tới gần đó, nhưng sau đó con có thể giúp ích được.

Rosemary thấy không thể tới chứng kiến vụ đấu súng và không đổi ý. Nhưng bà mẹ, vẫn còn ngái ngủ, nhớ lại những vụ kêu gọi thất thanh, ban đêm, khi bà còn là vợ một y sĩ.

- Má thích con tự ý làm theo con; con đã khó khăn biết bao nhiêu khi quay những đoạn phim quảng cáo ngắn cho Rainy.

Dù sao Rosemary không thấy cần thiết phải tới đó, nhưng biết nghe theo giọng nói thanh và vững vàng đã đẩy cô gái tới trước cổng vào của nghệ sĩ hồi cô gái mới mười hai tuổi.

Cô gái tưởng thoát khỏi việc làm không thích, khi đứng trên bậc thềm, trông thấy Abe và McKisco ra đi bằng xe hơi. Nhưng lát sau chiếc xe của khách sạn tới đậu trước lối vào, và Campion, với những tiếng la thích thú nho nhỏ, dắt cô gái bước lên xe.

- Tôi núp mãi đằng sau, sợ rằng họ không cho tôi đi theo. Tôi có mang máy hình.

Cô gái cười, bỡ ngỡ. Y ghê gớm quá đến độ không còn thấy ghê gớm chi hết, chỉ có vẻ mất nhân tính mà thôi.

Rosemary nói:

- Tôi tự hỏi bà McKisco có gì không bằng lòng hai ông bà Diver. Họ tử tế với bà ta lắm.

- Ồ, không phải thế đâu. Bà ta trông thấy cái gì đó. Chúng tôi không biết rõ là chuyện gì, vì có Barban.

- Thế không phải chuyện đã khiến cho ông buồn như vậy sao?

Abe trả lời, giọng nói thiểu não:

- Ờ, không phải. Có một chuyện chi khác đã xảy ra khi chúng tôi trở về tới khách sạn. Nhưng bây giờ tôi không cần nữa. Tôi không còn biết tới chuyện đó nữa, hoàn toàn không biết tới.

Hai người đi theo chiếc xe trước dọc theo bờ biển, tới quá Juan Les-Pins, nơi bắt đầu dựng lên cái sườn khắng khiu của sòng bạc mới. Khi đó đã quá bốn giờ sáng, dưới vòm trời màu xám xanh những thuyền đánh cá đầu tiên ra khơi. Lát sau chiếc xe rời con đường lớn, rẽ vô bên trong đất liền.

Campion nói:

- Tới sân gón, tôi tin chắc là ở sân gôn.

Campion có lý. Khi chiếc xe của Abe đậu lại, vầng trời đằng đông có những tia màu đỏ và màu vàng, báo trước một ngày nóng dữ. Bảo xe của khách sạn đậu lại sau một lùm cây tùng, Rosemary và Campion, núp trong bóng tối của lùm cây, đi một vòng quanh bãi cát mà trên đó Abe và McKisco đang đi đi lại lại, McKisco thỉnh thoảng lại ngẩng đầu lên như con thỏ đón gió. Lát sau người ta có thể trông thấy những bóng người khác ở xa, gần một mô đất đích chơi gôn. Đó là Barban và nhân chứng của y, một người Pháp có đeo dưới nách khẩu súng sáu.

Hơi chột dạ, McKisco lướt tới sau lưng Abe và tợp một hơi cognac. Y tiếp tục bước đi, hơi có vẻ ngộp, và tính tiến thẳng tới chỗ bọn kia nếu Abe không ngăn lại. Chính Abe tiến tới nói chuyện với người Pháp kia. Mặt trời khi đó đã hiện lên trên chân trời.

Campion níu lấy tay Rosemary. Y nói nhi nhí trong miệng:

- Tôi không thể chịu được hơn nữa. Sẽ tai hại cho tôi ghê lắm...

Rosemary cương quyết:

- Ông bỏ tay tôi ra!

Rồi cô gái thầm đọc một đoạn kinh, rất nồng nhiệt.

Hai địch thủ bấy giờ được xếp đứng trước mặt nhau; Barban đã sắn tay áo lên. Đôi mắt y loe ánh dưới những tia nắng, nhưng thái độ của y ung dung và cương quyết; y lấy tay chùi trên quần. McKisco uống nhiều cognac quá, hít hà đưa mũi dài ra khắp nơi, có vẻ bất cần, cho tới khi Abe tiến tới, cầm chiếc khăn tay. Người Pháp kia quay mặt về hắn đối diện. Rosemary cảm thấy nghẹt thở vì xúc động, nghiến chặt hai hàm răng, thấy ghét Barban.

Abe, giọng hơi nghẹn ngào, đêm:

- Một, hai, ba!

Hai người cùng bắn một lượt. McKisco lảo đảo nhưng đứng vững lại. Cả hai viên đạn cùng chạy lạc đích.

Abe la lên:

- Thôi xong. Thế là đủ rồi!

Hai người đấu súng tiến lại gần. Mọi người ngó Barban. Y nói:

- Tôi tuyên bố coi như đã không thỏa mãn.

Abe bực mình hỏi:

- Thế nào? Nhất định là ông đã thỏa mãn! Nhưng ông không nhận thấy đó thôi.

- Người của ông từ chối một viên đạn thứ hai?

- Tommy, ông đòi hỏi quá. Chính ông muốn như vậy mà...

Tommy cười vẻ khinh khi.

- Khoảng cách đáng tức cười quá. Tôi không quen những trò hề như vậy. Người của ông cần nhớ rằng y không phải ở Mỹ.

Abe ngắt ngang:

- Đừng phê bình Mỹ vô ích!

Rồi bằng một giọng hòa dịu hơn:

- Thật tình ông không thấy như vậy là đủ hay sao?

Mọi người bàn một hồi. Sau cùng Barban làm một cử chỉ ưng thuận và lạnh lùng chào địch thủ.

Viên y sĩ người Pháp đề nghị:

- Thế nào, không bắt tay sao?

Abe đáp:

- Họ đã biết nhau rồi.

Rồi quay lại McKisco,

- Thơi, chúng ta về.

Khi hai người đi xa, McKisco hoan hỉ nắm tay Abe. Abe nói:

- Hãy khoan! Tommy đòi trả lại y khẩu súng. Y còn dùng tới.

McKisco đưa trả súng. Giọng lè nhè, y tiếp:

- Cho ma bắt nó đi! Ông bảo với hắn nếu...

- Tôi có cần nói với y ông muốn trao đổi một viên đạn nữa không?

McKisco la lên:

- Thôi đi, tôi đã thoát nạn rồi mà! Được lắm rồi đây chứ? Này, tôi cũng bảnh lắm đấy nhé?

Abe trắng trợn đáp:

- Kể ra ông cũng khá say.

- Đâu có!

- Thôi mà!

- Với lại say hay không có khác gì nhau?

Trở lại tự tin; McKisco oán giận ngó Abe và nhắc lại:

- Có khác chi nhau?

- Nếu ông không thấy khác, tốt hơn là khỏi tranh luận.

- Thế ông không biết rằng khi lâm trận quân lính hầu hết lúc nào cũng say hay sao?

- Thôi, chúng ta hãy quên vụ này đi.

Nhưng vụ này chưa kết thúc. Có tiếng chân bước gấp sau lưng, viên y sĩ chạy tới, hớt hải:

- Xin lỗi hai ông. Quý ông vui lòng trả tiền thù lao của tôi nhé? Đã đành, tiền thù lao về sự săn sóc của tôi. Ông Barban chỉ có tờ giấy một ngàn còn ông kia không mang ví tiền đi theo.

Abe nói:

- Ông cứ tin một người Pháp để quên vụ đó đi.

Quay lại với viên y sĩ:

- Bao nhiêu?

McKisco nói:

- Để tôi trả.

- Không, tôi có tiền đây. Với lại chúng ta cùng lâm nguy cả.

Abe trả tiền y, trong khi McKisco vội quay vào bụi để mửa. Rồi tái xanh hơn khi mới tới, y cùng Abe lên xe.

Campion nằm ngửa thở không nổi trong lùm cây.

Y là người duy nhất bị thương trong vụ đấu súng, Rosemary không thể giấu đuợc không cười, cứ lấy chân đưa hoài lên mình y, sau cùng dựng được y đứng dậy. Điều duy nhất mà bây giờ cô cho rằng quan trọng, đó là sự tin chắc trong mấy giờ nữa cô sẽ gặp lại trên bãi người mà trong đầu cô mang tên "gia đình Diver".

12

Tại tiệm Voisin, họ đợi Nicole, sáu người tụ họp. Rosemary, hai ông ba North, Dick Diver và hai nhạc sĩ trẻ tuổi người Pháp. Họ quan sát những khách ăn khác trong quán xem họ có biết tìm cách thoải mái và bình thản hưởng thụ hiện tại. Dick cho rằng không một người Mỹ nào - ngoại trừ y - có được năng khiêu ấy; cho nên mọi người muốn kiếm một trường hợp để chỉ cho y thấy làm tỉ dụ. Nhưng mọi sự không đúng như ý muốn. Không một người đàn ông nào vào quán mà mười phút sau không đưa tay lên vuốt trán.

Abe nói:

- Chúng ta không bao giờ nên bỏ hàm râu có xức kem lang. Dù sao Dick không phải là người duy nhất biết tìm thoải mái...

- Ồ, tôi là người duy nhất.

- Nhưng có lẽ Dick là người đàn ông tiết độ duy nhất biết rằng mình tiết độ...

Một người Mỹ ăn bận tề chỉnh mới bước vô quán, đi theo có hai phụ nữ chẳng ngại ngùng lao thẳng tới một bàn. Đột nhiên người đàn ông nhận ra mọi người đang quan sát mình. Lập tức y lung tung đưa tay lên nắn lại càvát như muốn sửa một nếp nhăn tưởng tượng nào đó. Trong một nhóm khác chưa ngồi yên chỗ, một người đàn ông lấy tay vỗ trên má mới cạo nhẵn, trong khi người cùng đi như cái máy đưa lên hạ xuống mẩu xì gà đã tắt cầm trên tay. Nhiều người khác, những người được ưu đãi hơn cả, luôn tay táy máy chiếc mắt kính hay hàm râu mới mọc; còn những người không có râu thì vuốt ve cái miệng, hay đưa tay kéo vành tai.

Một ông tướng nổi tiếng bước vô. Abe cho rằng có thể tin chắc với những hiểu biết sau năm thứ nhất tại quân trường West Point - năm học trong đó không khóa sinh nào được phép bỏ học và được in vết không bao giờ phai mờ trong đời - đánh cuộc năm đô-la với Dick.

Ông tướng hai tay buông thõng tự nhiên bên mình đứng đợi để có một chỗ ngồi. Tới một lúc nào đó, ông ta vắt hai tay ra sau lưng như thể người sắp nhảy ra, Dick bèn la lên: "À!", cho rằng ông tướng đã hết tự chủ được mình. Nhưng ông tướng trở lại như thường, mọi người ngó theo ông ta cũng thở phào, yên tâm. Và chú bồi kéo ghế mời ông tướng. Với một cử chỉ bực bội, ông tướng đưa tay lên gãi cái đầu tóc xám sạch bong, Dick khoan khoái nói:

- Thấy chưa? Tôi là người duy nhất...

Rosemary hoàn toàn tin chắc như vậy và Dick thừa biết không bao giờ được dịp như hôm nay, khéo léo thu hút đám người ngồi quanh bàn đến độ Rosemary không thèm để ý tới một ai khác không được cái hạnh phúc ngồi ở bàn này. Họ tới Paris từ hai ngày nay, nhưng sự thật họ vẫn còn như khi tụ họp dưới bóng cây lọng lớn trên bãi. Khung cảnh, chưa quen đối với Rosemary, còn có vẻ khiến cho cô gái ngại ngùng. Dick chào một vài người chọn lựa; gia đình Diver xem ra nhiều bạn hữu, nhưng coi bộ những người đó ít gặp họ từ khá lâu.

- Kìa, hai ông bà! Hai ông bà trốn ở đâu vậy?

Sau đó Dick tái lập sự thống nhất trong nhóm nhỏ của mình bằng cách nhẹ nhàng nhưng nhất quyết đẩy những người lạ đó đi bằng một cú nhẹ. Rosemary cũng tưởng như có quen biết những người đó từ một dĩ vãng xa xôi nào, để có thể bỏ rơi họ, vĩnh viễn bỏ rơi.

Trong quán ăn thiếu ánh sáng, khói um, sực mùi những món ăn nguội bày trên chiếc bàn lớn, bộ đồ hai phần màu xanh của Nicole đem vô như một tia sáng từ bên ngoài. Nhận thấy trong con mắt các bạn phản ánh sắc đẹp của mình, thiếu phụ cám ơn mọi người bằng một nụ cười tươi rói. Trong một lúc ai nấy đều lịch sự và dễ thương. Rồi mọi người bắt đầu chán, tỏ lộ chua chát, châm chọc nhau, cuối cùng mọi người quay ra bàn về những dự định. Họ cười những chuyện sau đó đã vội quên đi không nhớ rõ chi tiết; họ cười rất nhiều, các ông uống hết ba chai rượu. Đám ba phụ nữ trong bàn tiêu biểu đúng cho xã hội Mỹ luôn luôn thay đổi. Nicole là cháu một nhà đại tư bản Mỹ tự mình làm nên sự nghiệp, và cũng là cháu một bá tước, thuộc dòng họ Lippe - Weisenfeld. Mary North là con gái một người thợ nêm và dòng dõi của Tổng thống Tyler Rosemary xuất thân từ một gia đình trung lưu của giai cấp tiểu tư sản, được bà mẹ bắn lên những đỉnh cao không sắp hạng của Hollywood. Điều mà ba người có chung và khác biệt với nhiều phụ nữ Mỹ khác là cả ba cùng thích sống trong một khung cảnh đàn ông; họ duy trì được cá tính nhờ có đàn ông, chứ không phải chống lại đàn ông. Cả ba đều có thể trở nên ba gái chơi có hạng cũng như ba người vợ hiền.

Bởi thế, Rosemary nhận thấy bữa ăn trưa đó rất thích thú, nhất là chỉ có bảy người khách, đó là con số tối đa cho một bữa ăn thành công. Có lẽ dữ kiện cô gái là người mới trong đám bạn bè nay đã là yếu tố xúc tác để diệt hết những nghi ngai chung. Khi mọi người đứng lên, một người hầu bàn đưa Rosemary tới chỗ "hintirland" u tối của hẽt thảy các tiệm ăn Pháp, nơi cô gái kiếm một số dây nói dưới ánh sáng yếu ớt của một bóng đen màu cam, rồi gọi tới hãng phim ảnh Pháp Mỹ. Nhất định là họ có sẵn một cuốn phim Con gái của Ba. Nhưng cuốn phim đó hiện không còn nữa; trong tuần tới họ sẽ sẵn sàng chờ cô gái ở số 341, đường Saints-Anges. Hỏi ông Crowder.

Phòng điện thoại mở sang phong gửi áo, trong khi mắc ống nói lên máy, Rosemary nghe thấy hai giọng nói thầm thì sau một hàng rào treo, cách đó chưa tới hai thước.

- Thế ra mình yêu em.

- Yêu lắm chứ.

Tiếng Nicole. Rosemary lúng túng không biết nên làm gì trong gian phòng nhỏ... Rồi có tiếng Dick nói:

- Anh thèm em ghê lắm. Chúng ta về khách sạn đi...

Nicole thở dài hổn hển. Trong khoảnh khắc những lời trao đổi không có ý nghĩa chi hết đối với Rosemary. Nhưng giọng nói cũng đủ. Trọn vẹn sự bí mật lớn chứa đựng trong đó làm rung động bên trong cô gái.

- Anh thèm em..

- Tôi sẽ về khách san lúc bốn giờ.

Rosemary đứng lại đó, nghẹn thở, trong khi tiếng nói xa dần. Ban đầu cô gái lấy làm kinh ngạc. Cho tới lúc đó cô gái trông thấy họ ở trong những quan hệ chung, như những con ngựa không có những đòi hỏi riêng, lạnh lùng. Bây giờ một luồng cảm xúc mạnh chạy qua cô gái, từ trước chưa hề biết. Cô gái không biết có thấy bị thu hút hơn hay thấy ghê tởm. Cô gái chỉ biết bị tràn ngập bởi một xúc động sâu sắc. Khi trở ra quán ăn cô gái cảm thấy cô đơn quá. Sự nhìn nhận tha thiết của Nicole với câu nói "yêu lắm chứ!" vang vang trong đầu cô gái. Những tình cảm riêng bắt gặp mãi sau cô gái mới hiểu. Nhưg, tuy còn xa thời kỳ đó, cô gái thấy có chút gì cho biết rằng chuyện đó không có xấu xa chi hết. Cô gái không cảm thấy điều gì giống như sự ghê tởm những khi phải đóng những cảnh yêu đương trong phim ảnh. Bây giờ rõ ràng cô gái có tham dự những xúc cảm đó, tuy không phải là của mình. Thành ra khi cùng với Nicole đi dạo các cửa hàng, cô gái nghĩ tới buổi hẹn với nhiều bối rối hơn chính Nicole. Cô gái ngó bạn bằng con mắt mới, ước lượng những món hấp dẫn nơi bạn. Đã đành Nicole là người đàn bà đáng say mê nhất mà cô gái từng gặp, với vẻ cứng rắn của pha lê, những chăm sóc thiết tha, sự trung thành và một khả năng đẩy xa, thoát khỏi những gì không thích, mà Rosemary, tìm lại quan điểm rất tiểu tư sản của bà mẹ, xếp cùng với thái độ của mình trước tiền bạc. Rosemary xài tiền do mình kiếm được. Nếu cô gái ở đây, ở Âu Châu, là vì vụ phải sáu lần nhảy xuống nước, một ngày tháng Giêng, trong khi đang sốt nóng.

Nhờ có những chỉ dẫn của Nicole, Rosemary mua hai chiếc áo, hai cái mũ và bốn đôi giầy, về phần Nicole mua đủ mọi thứ ghi trên một danh sách hai trang giấy; thiếu phụ cũng mua những gì thấy thích thú bày bán trong tủ kính. Những người thiếu phụ thấy mình thích dùng mua để tặng một người bạn gái. Thiếu phụ cũng mua những chuỗi hột màu, những nệm gấp lại được để ngồi ngoài bãi biển, mua hoa giả, mật ong, một chiếc giường thêm dùng cho khách, túi đựng đồ, ví tay, khăn quàng, tóc giả, đồ đạc của búp bê và ba thước vải mới màu tôm. Thiếu phụ cũng mua một lô áo tắm, một con cá sấu bằng cao su, một bàn cờ dùng khi du hành, màu vàng và ngà, những chiếc musoa lớn bằng vải nilon cho Abe, hai chiếc áo ngoài bằng da sơn dương, màu xanh bói cá và màu cây đốt, tại tiệm Hermè. Thiếu phụ mua sắm như vậy không giống như kiểu một gái chơi hạng đại sang sắm nữ trang và quần áo lót đắt tiền - đồ nghề hoàn toàn khác. Nicole là sản phẩm của một nền văn minh do sức lao động và tài trí. Vì Nicole, có những người trộn và ngào thuốc đánh răng trong những thùng lớn, hay pha chế những phương thuốc đủ loại; nơi khác những cô gái lanh lẹ đóng hộp cà chua tháng tám, hay làm việc cực nhọc trong những tiệm bách hóa những ngày trước lễ Giáng Sinh. Người da đỏ lại làm việc tại những đồn điền cà-phê ở Brésil; những người mơ mộng trở nên lực sĩ với những bằng sáng chế máy kéo mới... Đó là một trong số những công nhân đã đóng góp cho Nicole, và toàn thể tổ chức cơ khí vĩ đại, khi chuyển động, đã đem tới những loe ánh nóng sốt cho những món hàng mà Nicole đã mua, giống như gương mặt người lính cứu hỏa đỏ ửng khi người đó phải chấn giữ một điểm xung yếu trước ngọn lửa lan dữ dội.

Thiếu phụ minh thị một vài nguyên lý rất đơn giản, giữ riêng cho mình những tội lỗi của mình, nhưng minh thị một cách chính xác những gì hấp dẫn trong tiến trình đó, và Rosemary cảm thấy muốn bắt chước.

Gần bốn giờ. Nicole đang ở trong một tiệm buôn, với bộ tóc giả trên vai, đang vui nói rất nhiều, như ít khi nhận thấy nơi thiếu phụ:

- Này em, chuyện gì đã xảy ra nếu em không phóng xuống nước đủ bấy nhiêu lần hồi tháng Giêng? Thỉnh thoảng tôi hay thắc mắc những chuyện như vậy... Đúng trước chiến tranh, chúng tôi đang ở Bá Linh. Hồi đó tôi mười ba. Gần vào thời kỳ má tôi mất. Chị tôi phải tới dự một dạ vũ tại Hoàng cung, ba thái tử dòng dõi lớn đã xin ghi tên trên sổ khiêu vũ của chị tôi do trung gian của ông thị vệ đại thần. Nửa giờ trước khi đi dự dạ vũ, chị tôi bị đau nang lưng và sốt nóng. Y sĩ bảo đau ruột dư, phải giải phẫu. Má tôi đã trù tính ngay, Baby cứ đi dư dạ vũ cho tới hai giờ sáng, với một túi nước đá mang bên sườn, bên dưới áo dạ hội. Thế rồi sáng sớm hôm sau chị tôi được giải phẫu...

Thật là đẹp khi nào cần cứng rắn đối với chính mình. Hết thảy mọi người có tiếng tăm đều cứng rắn... Nhưng đã bốn giờ và Rosemary không ngớt nghĩ tới Dick, đang đợi Nicole ở khách sạn. Nicole phải trở về... Nicole không được bắt Dick phải đợi... Và cô gái không ngớt tự nhủ: "Tại sao chị không về đi?" Bỗng nhiên: "Thôi để tôi đi thế cho, nếu chị không thích!" Nhưng Nicole vô một tiệm buôn khác để mua áo blouse cho hai người và mua một chiếc gởi cho Mary North. Mãi tới khi đó xem ra Nicole mới nhớ... bỗng nhiên thiếu phụ kêu một chiếc taxi.

Nicole nói:

- Lần khác nhé. Chúng ta mua đồ vui quá nhỉ?

Rosemary đáp:

- Ờ, phải.

Thật khó hơn cô gái vẫn nghĩ, toàn thân cô gái phản đối khi Nicole đi xa.

13

Dick đi vòng theo giao thông hào, dọc theo đường hầm, chân bước trên lớp gỗ lát. Y tới trước ống viễn kính, ghé mắt ngó một lát, rồi bước lên một bậc ngó qua miệng hầm. Trước mặt Dick, dưới bầu trời lem bẩn, là Beaumont - Hamel. Mé tay trái là mỏm núi bi thảm Thiepval. Dick dùng cặp viễn kính đeo trên người ngắm hai nơi đó, cảm thấy cổ họng tắc nghẹn vì buồn.

Dick tiếp tục đi tới dọc theo đường hầm và gặp lại các bạn đang đợi trên giao thông hào tiếp theo.

Y coi bộ hốt hoảng, chỉ muốn nói những cảm tưởng của mình với mọi người, nói cho mọi người hiểu điều này điều nọ, tuy trong thời chiến y không tham gia công tác hiện dịch còn Abe North thì có. Y nói với Rosemary:

- Khúc này đã phải mất hai chục mạng người mỗi bô buông, mùa hè năm đó.

Cô gái ngoan ngoãn ngắm vùng đất một màu lục nghèo nàn, với vài ba gốc cây mới mọc chừng sáu năm. Nếu Dick nói chắc là mọi người sắp bị oanh kích, cô gái có thể tin rằng thật. Mối tình đối với Dick đã phát triển đến đó cô gái bắt đầu cảm thấy khổ, đôi khi thất vọng nữa. Cô gái không biết làm cách nào, tính sẽ hỏi ý kiến bà mẹ; xem bà mẹ khuyên nên làm sao.

Abe North nói để an ủi:

- Từ năm đó đã có nhiều người chết, hết thảy chúng ta rồi cũng sắp chết.

Rosemary tinh thần căng thẳng, đợi Dick nói tiếp.

- Cô có thấy con suối nhỏ kia không? Ta có thể tới đó trong vòng hai phút. Vậy mà người Anh đã mất một tháng mới tới đó được... và cả một đế quốc chuyển động, tiền quân chết, hậu quân thúc lên... Và một đế quốc khác lui dần, mỗi ngày vài tấc đất, để lại một triệu người chết nằm như trải thảm dưới đất. Không một người Âu châu nào thuộc thế hệ này có thể tái diễn một vụ như vậy.

Abe hỏi:

- Tại sao vậy? Thì chiến tranh vừa mới chấm dứt ở Thổ. Và ở Maroc...

- Đó là chuyện khác. Mặt trận miền tây không thể có được, không, ít nhất phải lâu lắm nữa... Bọn trẻ cho rằng họ có thể tái diễn một trận trên sông Marne, nhưng không thể như thế này. Cần phải có đức tin những năm phồn thịnh, những bảo đảm rộng lớn và một tương quan chính xác giữa các tầng lớp xã hội. Người Nga và người Ý rất tồi trên mặt trận này. Cần phải được trang bị về tâm hồn và tình cảm truy nguyên lên xa hơn những kỷ niệm của chính chúng ta... Cần phải nhớ lại Noel và những bưu thiếp có hình thái tử và vị hôn thê, và những quán cà phê nhỏ nào đó ở Valence, và những quán lave Unter den Linden, những "đám cưới ở Tòa thị chính", giải ngựa đua Derby, và bộ râu của ông nội...

- Chính tướng Grant đã sáng chế ra thứ chiến tranh đó tại Gettysburg, hồi 65...

- Không, không, ông ta chỉ sáng chế ra lò sát sinh hàng loạt. Thứ chiến trận này do Lewis Carroll và Jules Verne đã sáng chế ra, và thằng cha đã viết ra cuốn "Ondine", và những tu sĩ nhà quê chơi boules, và những "mẹ và chị chiến sĩ" ở Marseilles, và những cô gái bị chinh phục trong những ngõ hẻm vắng ở Wurtemberg và ở Westphalie... Thấy chưa, đó là một trận chiến ái tình... một thế kỷ ái tình trưởng giả đã tiêu tan tại đây. Đây là trận chiến ái tình sau cùng.

Abe North hỏi:

- Anh tính đem trận chiến này tặng cho D.H. Lawrence chắc?

Dick khăng khăng với điều than tiếc, đáp:

- Toàn bộ thế gian yên lành tốt đẹp của tôi đã nổ tung tại đây trong một cuộc bùng nổ ái tình. Có phải không, Rosemary?

Cô gai rất nghiêm trang nói:

- Tôi không biết. Anh, anh biết hết.

Hai người đứng lui lại phía sau một chút. Bỗng một trận mưa những cục đất và những hòn sỏi rớt xuống đầu bọn họ, có tiếng Abe la lên trong giao thông hào gần đó:

- Tại tinh thần chiến đấu chợt tỉnh dậy trong tôi. Tôi thấy có một thế kỷ ái tình ở Ohio thúc sau lưng, tôi phải oanh kích đường hầm đó!

Đầu của Abe ló lên một lát trên miệng hầm:

- Các người chết hết rồi nhé! Các người không biết luật chơi hay sao? Đó là một quả lựu đạn.

Rosemary phá lên cười, còn Dick lượm một nắm sỏi tính làm một cử chỉ trả đũa; nhưng lại hạ tay xuống như để biện bạch, nói:

- Tôi không thể diễu cọt ở đây được. Sợi thừng bằng bạc va chiếc bát vàng đều đứt bể vân vân... nhưng một người lãng mạn không chữa trị được như tôi không cách nào..

- Tôi cũng vậy, tôi là một người lãng mạn...

Mọi người từ trong đường hầm được trùng tu sạch sẽ cùng đi ra và đứng trước đài kỷ niệm những tử sĩ người đảo Terre-Neuve. Dọc những hang chữ kỳ công Rosemary không thể cầm được nước mắt. Như phần đông phụ nữ, cô gái thích được chỉ dẫn nên có những xúc cảm nào, cô gái thích nhất là được Dick chỉ cho thấy những gì đang buồn và những gì đáng tức cười. Nhưng trên hết thảy cô gái ao ước Dick biết rằng mình yêu Dick như thế nào, nhất là bây giờ sự thật đó đã đảo lộn hết và cô gái đang đi thăm chiến trường ở bên Dick, trong một cơn mê cuồng nhiệt.

Lát sau mọi người lại lên xe trở về Amiens. Cơn mưa nhẹ rơi trên đồng quê với những gốc cây trở lại xanh tươi. Họ đi ngang những đống tang tóc gồm những tàn tích đủ loại: trái pháo, bom, lựu đạn, quân trang, nón sắt, lưỡi lê, báng súng, da cũ, những vật dụng cũ đó được bỏ trên mặt đất và dưới đất từ sáu năm nay. Rồi, bỗng nhiên, sau một khúc quanh hiện ra trước mặt cả một cánh đồng những mồ chôn bên trên có những mộ chí màu trắng. Dick bảo tài xế ngừng xe lại.

- Coi kìa người thiếu phụ với vòng hoa trên tay.

Những người cùng đi ngó Dick tiến lại gần người đàn bà trẻ tuổi đang đứng lưỡng lự bên hàng rào. Có chiếc taxi đợi ở đó. Đó là một cô gái tóc đỏ mà họ đã gặp sang hôm nay trên xe lửa, cô ta người tiểu bang Tennessee. Chủ trương từ Knoxville tới viếng mộ người anh ruột. Hai mắt đẫm lệ, vẻ mặt phẫn nộ, cô gái than trách:

- Bộ Chiến tranh có lẽ đã cho tôi con số không đúng. Từ hai giờ nay tôi mất công tìm kiếm nhiều mồ quá!

Dick khuyên:

- Nếu tôi ở trường hợp cô tôi sẽ để bó hoa của tôi lên bất kỳ ngôi mộ nào, không cần ngó tên.

- Ông cho rằng tôi nên làm thế?

- Tôi tin rằng chính người chết sẽ khuyên cô nên làm thế.

Trời bắt đầu sẩm tối. Mưa nặng hạt hơn. Cô gái đặt bó hoa trên ngôi mộ gần nhất và chấp nhận đề nghị của Dick cho taxi về và cùng đi Amiens với bọn họ.

Rosemary nhỏ thêm ít giọt nước mắt nữa khi hay biết vụ đó. Cô gái cảm thấy trong ngày hôm nay đã học được nhiều, nhưng không biết rõ đã học được những gì... Lát sau, hồi tưởng lại từng giờ trong buổi chiều hôm đó Rosemary thấy như một khoen tốt đẹp trong sợi dây xích nối liền những vui sướng dĩ vãng với những vui sướng tương lai, toàn là những vui sướng hết. Mọi người thấy Amiens là một thành phố ồn ào, với những sắc thái tím, u buồn hơn vì chiến tranh, cũng như tên của một số ga xe lủa như ga miền Bắc. Waterloo Station... Giữa ban ngày người ta cảm thấy chán nản ở những thành phố như vậy, với những chuyến xe điện kiểu cũ đã hai chục năm đi ngang công trường với nền đất lát từng viên lớn ở trước giáo đường; không khí cũng gọi lại dĩ vãng đã hoen vàng như những tấm hình cũ. Nhưng ban đêm, những gì dễ chịu trong đời sống ở Pháp trở lại, những gái chơi lém lỉnh, những đàn ông bàn thảo không bao giờ hết trong các quán rượu, những đôi cặp đã say đi tìm hạnh phúc rẻ tiền.

Trong khi chờ xe lửa, bọn họ ngồi dưới những vòm bán nguyệt khá cao để khói có thể tỏa lan đi, cùng với tiếng nói chuyện và tiếng nhạc. Ban nhạc tưởng chiều ý khách khi chơi bản "Yes, We have no bannanas". Khách vỗ tay để làm vui lòng ông nhạc trưởng ra vẻ sung sướng lắm. Cô gái ở Tennessee đã quên nỗi buồn của mình và vui cùng mọi người. Cô gái bắt đầu lẳng lơ với Dick và Abe, gửi cho hai người từng khóe mắt nảy lửa. Hai người vui vẻ chọc cô gái.

Rồi phó mặc cho sự tan rã sau cùng dưới cơn mưa không dứt những di hài của bao người vùng Wurtemberg, những vệ binh Phổ, những biệt kích núi Alpes, thợ dệt ở Manchester và cựu học sinh Eton, bọn họ lên xe lửa trở về Paris, ăn những mẩu bánh mì kẹp với xúc xích hay phô-mát Bel Pease mua ở quán ăn trong ga, uống với thứ rượu nho Bordeaux tuyệt hảo. Nicole ít nói, cắn môi trong khi đọc cuốn chỉ nam về các chiến trường do Dick mang theo. Chính Dick cũng đã nghiên cứu cuốn sách đó rất nhanh để giảm lược bớt và gửi vào đó nét riêng của mình.

14

Khi mọi người tới Paris, Nicole mệt quá không thể đi coi trưng đèn tại cuộc Triển lãm về Nghệ thuật Trang trí, như bọn họ đã dự tính từ trước. Nicole được thả xuống khách sạn George, khi thiếu phụ lẫn vào đám những ánh sáng chéo nhau của những khung cửa bằng gương nơi tiền đình, Rosemary cảm thấy thoát được một cái gì đè nặng. Nicole là một lực lượng không hẳn là một lực lượng có sắp đặt và dễ dàng đề phòng, như bà Speers, nhưng một lưc lượng không ước tính được. Rosemary xem ra có vẻ hãi sợ.

Tối hôm đó, khoảng mười một giờ, Rosemary cùng với Dick và hai vợ chồng North ngồi tại một quán cà-phê sà lan neo trên sông Seine. Dòng sông lấp lánh phản chiẽu ánh đèn trên các cây cầu và giống như chiếc nôi đựng vầng trăng lạnh. Hồi Rosemary ở Paris cùng với bà mẹ, thỉnh thoảng, sáng Chủ nhật, hai người đáp thử quán ăn dưới thuyền mệnh danh là bateau - mouche, đi chơi Surensnes vừa ăn bữa trưa vừa tính toán chuyện tương lai. Hồi đó hai mẹ con không có nhiều tiền, nhưng bà Speers tin chắc vào sắc đẹp của con và nhồi nhét cho cô gái nhiều cao vọng cho nên cô gái sẵn sàng đóng phim. Rosemary sẽ bồi hoàn cho mẹ khi nào nổi tiếng.

Từ bữa tới Paris, Abe North lúc nào cũng như bao phủ bởi một lớp mỏng rượu nho... Trông mắt y đỏ những máu vì nắng, vì uống rượu. Rosemary nhận thấy lần đầu tiên Abe luôn luôn ghé tới những chỗ có thể uống rượu và tự hỏi không hiểu Mary North có chấp nhận như vậy không. Mary là một người đàn bà nhỏ bé, bình dị, yên lặng, ngoại trừ những lúc phá lên cười, cho nên Rosemary cũng không hiểu biết về bà ta bao nhiêu. Mary thích kiểu tóc như chiếc nón úp mái tóc đen và thẳng trên đầu, hất ngược ra phía sau từng đợt tự nhiên. Thỉnh thoảng có lọn tóc rớt xuống mắt hay hai bên thái dương, Mary lại hất đầu lên đẩy lọn tóc trở về chỗ của nó.

- Abe, tối nay chúng ta về ngủ sớm, sau tuần rượu ngọt này nhé.

Giọng nói của Mary nhẹ nhàng, nhưng có ẩn đôi chút lo ngại.

- Mình không muốn cho người ta phải khiêng mình lên tàu...

Dick nói:

- Đã khuya rồi. Tốt hơn hết là tất cả cùng về.

Gương mặt cao sang và đĩnh đạc của Abe ra vẻ bướng bỉnh, y cương quyết đáp:

- Ồ, không. Không đâu. Chúng ta còn uống một chai sâm-banh nữa chứ.

Dick nói:

- Tôi chẳng uống gì nữa hết.

- Tôi nghĩ tới Rosemary. Đúng là một thứ sinh ra đã biết uống rượu... Trong phòng tắm của Rosemary bao giơ cũng có sẵn một chai gin... má cô la bảo thế.

Abe rót nốt trong ly của cô gái số rượu còn lại trong chai thứ nhất. Ngày đầu tiên tới Paris, cô gái thấy muốn nôn mửa vì uống nhiều limonade quá; bây giờ Rosemary nàng ly sâm banh lên uống.

Dick nói:

- Tôi nghe lầm chăng. Cô có bảo tôi là không uống mà.

- Tôi không nói là sẽ không bao giờ uống nữa.

- Má cô sẽ nnghĩ sao?

- Tôi chỉ uống nốt có ly này mà thôi.

Cô gái cảm thấy thấy sự cần uống. Dick uống, không uống nhiều quá, nhưng có uống, và có lẽ, nếu cô gái cùng uống, không chừng hai người sẽ thấy gần nhau hơn, đó là một phần của những trang bị cần thiết cho những việc cô gái sẽ làm. Rosemary uống rất mau, muốn sặc, rồi nói:

- Với lại, hôm qua là sinh nhật của tôi. Tôi đủ mười tám.

Cả bọn cùng la lên:

- Tại sao không nói cho chúng tôi biết?

Cô gái uống cạn ly sâm banh và nói:

- Ồ, tôi biết các bạn sẽ làm to chuyện và mất công cho các bạn... Tôi uống cạn ly thế là xong vụ sinh nhật.

Dick cãi:

- Đâu có được. Bữa ăn tối mai mới là kỷ niêm sinh nhật của cô... cô đừng quên! Mười tám tuổi, đó là tuổi quan trọng lắm.

Mary nói:

- Còn tôi, tôi nghĩ rằng ở đời không có gì quan trọng hết chừng nào ta chưa đủ mười tám tuổi.

Abe đồng ý:

- Đúng lắm. Và sau đó cũng vẫn thế.

Mary nói:

- Abe nghĩ rằng không có gì quan trọng hết cho tới khi anh ấy đã xuống tàu. Lần này anh ấy đã chuẩn bị đủ thứ sẽ làm trong thời kỳ ở New York.

Thiếu phụ nói như thể chán ngán cứ phải nhắc lại những điều chẳng có nghĩa gì với mình, tưởng như sự đối xử của mình và chồng chỉ có một giá trị lý thuyết.

- Anh ấy sẽ soạn nhạc tại Mỹ, còn tôi sẽ học hát tại Munich, thành ra khi chúng tôi gặp lại nhau sẽ không có gì không có thể giữa hai chúng tôi.

Rosemary la lên:

- Tuyệt quá!

Trong tiếng la của cô gái có ảnh hưởng của men rượu.

- Trong khi chờ đợi, thêm một chút sâm-banh cho Rosemary. Để cho cô ta có thể kiểm soát được những nội hạch lâm ba. Những hạch đó chỉ bắt đầu hoạt động sau mười tám tuổi.

Dick cười tha thứ đối với Abe mà y rất thương.

- Về phương diện y học điều đó không đúng, dù sao chúng ta cũng phải về.

Abe ý thức được mọi người đang muốn níu kéo, cưỡng lại, nhẹ nhàng nói:

- Linh tính cho tôi biết sẽ thành công nho nhỏ ở Broadway rất lâu trước khi anh lo xong cuốn sách khảo luận khoa học...

Dick bình tĩnh đáp:

- Mong rằng thế. Tôi mong thế lắm chứ. Cũng còn có thể tôi bỏ luôn cái mà anh gọi là "cuốn khảo luận khoa học" của tôi nữa.

Mary kinh ngạc la:

- Ồ, Dick!

Rosemary chưa hề trông thấy gương mặt của Dick khi không biểu lộ một chút gì. Cô gái cảm thấy lời tuyên bố đó mang một tầm quan trọng lớn và cũng thấy muốn bắt chước như Mary la lên: "Ồ, Dick!"

Nhưng Rosemary lại cười, nói nốt nhận định của mình.

-... Tôi bỏ để lo một cuốn khác...

Nói rồi Dick đứng lên.

- Nhưng, Dick, hãy ngồi xuống, tôi muốn biết...

- Tôi sẽ nói chuyện đó với anh một ngày nào, Bonne nuit, Abe, bonne nuit, Mary.

Mary đáp, miệng cười như thiếu phụ sắp cảm thấy hoàn toàn sung sướng trên chiếc thuyền quán cà-phê này, khi đó đã hầu như không còn khách nào khác nữa:

- Bonne nuit, cher Dick!

Thiếu phụ can đảm, lạc quan, theo chồng, tự biến mình thành mẫu người này hay mẫu người nọ tùy ý thích của chồng, nhưng không thành công chút nào trong việc lái chồng ra ngoài con đường mà chồng muốn theo, thành ra, đôi khi, thiếu phụ thất vọng thấy rõ định hướng cho vận mạng của mình là một điều bí mật, giấu kín nơi chồng. Vậy mà Mary vẫn có vẻ một người có may mắn, như duy trì một biểu tượng...

15

Ngồi trước mặt Dick trong taxi, Rosemary hỏi: - Anh sẽ bỏ không làm việc gì đó?

- Ồ, chẳng quan trọng gì.

- Anh có phải là một bác học không?

- Tôi là y khoa bác sĩ.

- Ồ! (Cô gái mỉm cười sung sướng) Cha tôi cũng là y sĩ. Nếu vậy tại sao anh không...

- Trong đó không có gì là bí mật hết. Đang thời hoạt động tôi không hề làm chuyện gì mất danh dự. Tôi cũng không tới sống ở vùng Riviera để trốn tránh. Tôi không có khách hàng, thế thôi. Nhưng biết đâu đấy, một ngày kia tôi lại đông khách không chừng.

Rosemary nhe đưa mặt ra phía trước, đợi một cái hôn. Dick ngó cô gái một lát như không hiểu rồi, ôm lấy cô gái, cà má mình vào má cô gái, rồi ngắm gương mặt cô gái trong một lúc lâu.

Dick nghiêm nghị nói:

- Thật là một cô bé đáng yêu...

Rosemary mỉm cười. Hai bàn tay cô gái mân mê ve áo của Dick, đúng như ai nấy đếu làm vậy trong những lúc như vậy.

- Tôi yêu anh và Nicole. Thật thế, bí mật của tôi chỉ có bấy nhiêu. Tôi không thể nói chuyện về anh, bởi vì tôi không muốn có nhiều người biết rằng anh là người tuyệt diệu như thế nào. Thành thật, tôi yêu cả hai, anh và Nicole, không thể có sự thật nào thật hơn.

Đã bao nhiêu lần Dick được nghe như vậy, cũng những lời lẽ đó!

Bỗng cô gái ghé gần lại Dick; trong con mắt của Dick, có một khoảnh khắc cô gái hết là một đứa trẻ, và Dick hôn cô gái như thể tuổi tác đã không còn quan trọng chi nữa. Hụt hơi, cô gái nép trong tay Dick và thở dài.

Cô gái nói:

- Tôi đã quyết định không mơ tưởng tới anh nữa.

Dick giựt mình. Y có nói lời nào khiến cho cô gái hiểu đã có ảnh hưởng nơi y chăng? Nhưng Dick cũng nói được một câu đùa cợt:

- Cô tệ lắm đấy nhé. Vừa đúng lúc tôi bắt đầu để ý đến.

- Tôi đã yêu anh nhiều lắm... Như đã kéo dài cà bao năm. (Bây giờ cô gái chớm khóc). Tôi đã yêu anh xiết bao...

Đáng lý ra Dick phải cười. Nhưng Dick lại nghe thấy mình nói.

- Không nhưng cô xinh đẹp, cô còn cao cả nữa... hết thảy những gì cô làm, cô cho rằng đó là vì cô yêu và nhút nhát, hết thảy đều có hiệu quả, đều vượt quá tiền trường, thấm trong lòng khán giả...

Trong bóng tôi thuận tiện của chiếc xe, nơi ngự trị của mùi hương mới mua cùng với Nicole, cô gái lại nép vào mình Dick: Dick tìm lại đôi môi cô gái, nhưng không thấy thú vị. Dick biết rõ cô gái có say mê, nhưng y không thấy chút bóng dáng đó trong đôi mắt hay trên miệng cô gái. Trong hơi thở của cô gái chỉ nhận thấy chút xíu dư vị của sâm banh... Cô gái nép chặt lấy Dick, và một lần nữa Dick hôn đôi môi và cảm thấy lạnh giá vì sự thơ dại của cái hôn, do ánh mắt của cô gái, khi hai làn môi đụng nhau, đã ngó xa hơn Dick, trong khoảng đen tối vô tận của đêm. Cô gái chưa học được rằng huy hoàng thật sự ở bên trong trái tim; tới khi cô gái hiểu như vậy và vùi tan trong nỗi say mê chung, Dick có thể lấy cô gái mà không vấn đề, không hối tiếc.

Phòng của Rosemary hầu như ở ngay trước phòng hai vợ chồng Diver, nhưng ở phía bên kia hành lang và gần thang máy hơn. Khi hai người tới trước cửa phòng cô gái, Rosemary bỗng nói:

- Tôi biết rõ anh không yêu tôi... Tôi không thể đợi điều đó. Nhưng anh có trách tôi không thông báo trước cho anh biết sinh nhật của tôi. Nhưng bây giờ anh đã biết rồi, món quà sinh nhật của tôi, tôi muốn anh vô phòng tôi. Chỉ một phút thôi, tôi muốn nói với anh một điều...

Hai người vô phòng. Dick đóng cửa lại, Rosemary đứng bên Dick, cách xa một chút. Đêm đã xóa hết mọi màu sắc trên gương mạnh mẽ cô gái, gương mặt cũng mờ nhạt như bông cẩm chướng trắng bỏ lăn lóc sau đêm hội khiêu vũ.

Dick nói, đã tìm lại được thái độ kẻ cả có lẽ vì sự gần cận Nicole trong phòng gần bên:

- Khi cô mỉm cười, lúc nào tôi cũng chờ đợi nhìn thấy một kẽ hở trên hàm răng của cô, cơ hồ cô mới rụng mất một chiếc răng sữa...

Nhưng tới khi đó lối nói chơi kẻ cả đó đã quá muộn. Cô gái xích lại gần Dick với một tiếng thở dài tuyệt vọng.

- Anh hãy ôm lấy em...

- Ôm lấy cô ư? Nhưng để rồi đưa cô đi đâu?

Kinh ngạc làm cho Dick lạnh cứng. Cô gái nói nhỏ.

- Kìa, anh tiếp tục đi. Tôi van anh đó, anh hãy làm như mọi người thường làm... Tôi không cần nếu chẳng thấy thích thú gì... Tôi chưa hề chờ đợi sẽ... luôn luôn tôi ghê sợ nghĩ tới điều đó... Nhưng bây giờ thì thôi rồi... Ngược lại, tôi muốn anh làm vậy...

Cô gái nghẹn ngào vì những lời nói của chính mình. Không bao giờ cô gái tưởng tượng có thể nói như vậy. Đó là những gì cô gái đã đọc, đã mơ tưởng trong mười năm ở tu viện. Đột nhiên, cô gái hiểu rằng mình đang đóng vai trò hay nhất và càng say mê cố gắng hơn nữa.

Dick ngẫm nghĩ rồi nói:

- Tốt hơn hết là quên chuyện này đi. Có phải ảnh hưởng của sâm banh hay không?

- Ồ, không, bây giờ... Tôi muốn anh làm việc đó bây giờ... Anh hãy yêu em, chỉ cho em biết. Em là hoàn toàn, tuyệt đối của anh, em muốn trở nên như thế.

- Nhưng trước hết cô hãy nói cho tôi nghe: cô có nghĩ làm vậy sẽ khổ cho Nicole hay không?

- Nicole sẽ không hay biết. Vụ này không liên quan chi tới Nicole.

Dick nhẹ nhàng nói tiếp:

- Lại còn dữ kiện tôi yêu Nicole, cô quên sao...

- Nhưng anh có thể một lần yêu hơn một người cơ mà? Em, em yêu má, và em cũng yêu anh... yêu hơn cả má nữa.

- Thứ tư, cô không yêu tôi vì yêu, nhưng cô muốn đi tới đó, như vậy là khơi mào cuộc đời bằng cách làm hỏng ngay từ đầu.

- Không, em hứa với anh sẽ không bao giờ gặp lại anh nữa. Em sẽ trở về với má em và lập tức cùng với má em về Mỹ.

Dick không nghe cô gái nói; y nhớ lại sâu sắc quá sự tươi mát của đôi môi trẻ. Dick đổi giọng:

- Đúng là một vụ cao hứng của cô.

- Ồ, em van anh... em cũng chẳng cần nếu có con... em có thể đi Mexico một thời gian, cũng như một cô bạn ở phim trường đã từng làm. Ồ, nó sẽ khác hắn những gì em đã biết. Trước kia em rất ghét người ta hôn em đến nơi... Có những người đàn ông có những cái răng lớn xấu xí... Còn anh, anh hoàn toàn khác, anh xinh trai. Em ao ước anh sẽ làm cho em những gì cần...

- Tôi nghĩ rằng cô cứ tưởng mọi người có một cách nào đó để hôn nhau và cô cũng muốn tôi hôn cô như vậy...

- Thôi, anh đừng chọc em nữa... em đâu có phải con nít nhỏ. Em biết rõ anh chẳng yêu em một chút nào.

Cô gái bỗng trở nên khiêm nhường và bình tĩnh.

- Em đâu có chờ đợi chi nhiều. Em biết rõ trong mắt anh em không đáng kể.

Dick không dằn được phải nói:

- Dại dột quá! Cô còn nhỏ tuổi. Còn bao nhiêu thứ phải dạy cho cô nữa!

Rosemary hồi hộp chờ. Dick kết luận:

- Với lại hoàn cảnh không thuận tiện để thỏa mãn ý muốn của cô.

Gương mặt của Rosemary héo xuống vì đau khổ và thất vọng, Dick nói tiếp như máy:

- Chúng ta chỉ cần...

Y ngưng bặt, theo cô gái tới bên giường, ngồi bên trong khi cô gái khóc. Bỗng nhiên, trong người Dick như bị xáo trộn hẳn - không phải về phương diện tinh thần, vì sự bất ưng của hoàn cảnh thật rõ rệt dù muốn ngó theo khía cạnh nào cũng vậy, nhưng, trong khoảnh khắc, thiên hựu sẵn có nơi Dick, mãnh lực của cá tính đã biến mất trong Dick.

Cô gái nức nở:

- Em đã biết từ trước rằng anh không thèm... Thật đáng tuyệt vọng!

Dick đứng lên.

- Chào em, em bé bỏng. Những chuyện đó xấu lắm. Chúng ta hãy vội xóa hết đi.

Dick cho cô gái nghe phương pháp cổ điển tại các dưỡng đường khiến cho bịnh nhân tìm được giấc ngủ.

- Thiếu gì người sẽ yêu cô... Nếu đến với mối tình đầu còn nguyên vẹn, nguyên vẹn tâm hồn và nguyên vẹn xúc cảm vẫn đẹp hơn. Nghĩ như vậy coi bộ lỗi thời, phải không?

Cô gái ngó theo Dick bước đi một bước về phía cửa cô gái ngó mà không hiểu chi hết trong đầu Dick đang nghĩ gì; cô gái thấy Dick bước thêm bước nữa, quay đầu lại, ngắm cô gái. Trong giây lát, cô gái ao ước sẽ kềm chân Dick lại được, cấu xé Dick; cô gái ao ước cái miệng, hai tai, cái cổ áo vét của Dick; cô gái ao ước được bao trùm lấy, thu hút lấy Dick; cô gái trông thấy bàn tay Dick đặt lên quả đấm cửa. Thế là cô gái buông thả, nằm vật xuống giường.

Khi cánh cửa đã khép lại, Rosemary đưng dậy đi tới trước gương; cô gái bắt đầu chải tóc, còn sụt sịt khóc đôi chút; một trăm năm chục lần chải đúng như thường lệ; rồi một trăm năm chục lần nữa. Cô gái chải tóc đến mỏi tay, rồi đổi tay cầm bàn chải, tiếp tục chải mãi, chải mãi.

16

Rosemary trở dậy, mát mẻ và hổ thẹn. Ngó sắc đẹp của mình trong gương, cô gái không thấy vững tin, chỉ thấy thức dậy nỗi đau đêm qua. Một phong thư được đưa lên, thư do ba mẹ chuyển tới. Thư của cậu con trai hồi mùa thu năm ngoái đã mời Rosemary tới dự hội thường niên của đại học Yale và loan báo hiện đang có mặt tại Paris. Hay tin đó cô gái chẳng thấy có ích lợi gì. Những gì được gợi lại trong thư thấy xa xôi quá. Bị hai lần bối rối, cô gái rời khỏi phòng, qua kiếm vợ chồng Diver. Nhưng trước mặt họ cô gái biết giấu nỗi bối rối dưới tấm áo che không thể lọt qua như kiểu của Nicole. Hai người cùng đi thử áo.

Rosemary cảm thấy phấn khởi khi nghe Nicole nhận xét về một cô bán hàng lơ đễnh và lúng túng:

- Chúng ta hầu hết cứ tường rằng mọi người săn sóc đến ta sốt sắng hơn là sự thật họ đã sốt sắng. Chúng ta tưởng tượng rằng những ý kiến của người khác về mình, dù khen hay chê, thay đổi theo một hoằng độ rất rộng...

Mới hôm qua, Rosemary, với bản chất cởi mở như vẫn có, đã có thể cảm thấy hơi mếch lòng vì nhận định đó. Bây giờ, trong ý muốn thu nhỏ lại những gì mới xảy ra, cô gái sẵn sàng chấp nhận, Rosemary ngưỡng mộ Nicole vì sắc đẹp và sự thông minh hiểu biết; nhưng mặt khác, và đây là lần đầu tiên trong đời, cô gái ghen. Vừa đúng trước khi khởi hành từ khách sạn Gausse, bà mẹ có bảo với Rosemary, bằng cái giọng thản nhiên ẩn giấu những ý kiến rất ý nghĩa, rằng Nicole xinh đẹp lắm - nói vậy có ngụ ý Rosemary không đẹp như Nicole. Nghe nói vậy, Rosemary không lấy làm hận, đối với Rosemary người ta thường cho biết cô gái chỉ hơn với mức coi được thế thôi, thành ra cái duyên của cô gái không hẳn như của riêng, mà là một thụ đắc có ích, như thể học thêm Pháp văn vậy.

Dù sao, trong taxi cô gái cứ ngồi quan sát Nicole và tự so sánh với Nicole. Ái tình lãng mạn nhất có thể tìm thấy đủ mọi thỏa mãn nơi thân hình hoàn hảo, nơi cái miệng tế nhị, khi thì mím lại, khi hé mở và luôn luôn như chờ đợi. Nicole hồi xưa là một cô gái rất xinh đẹp, bây giờ thiếu phụ vẫn tiếp tục giữ một sắc đẹp, và ngay tới mai sau, khi làn da bắt đầu căng trên đôi gò má cao, cơ cấu, những yếu tố căn bản của gương mặt vẫn giữ được nguyên vẹn. Thiếu phụ trước kia là một người Saxon tóc vàng với nước da trắng, nhưng bây giờ còn đẹp hơn nữa khi mái tóc đã ngả màu sậm và không còn là một áng mây phơ phất, mái tóc còn đẹp hơn cô gái nữa.

Rosemary chỉ tay một ngôi nhà ở đường Saints -Pères nói:

- Hồi xưa chúng tôi ở đây.

- Ồ, thế hả? Hồi tôi mới mười hai, má tôi, Baby và tôi cũng đã ở đó một mùa đông.

Thiếu phụ chỉ một khách sạn ở mé bên kia đường. Hai mặt tiền nhà phản chiếu vẻ xám đen.

Nicole nói tiếp:

- Hồi đó chúng tôi mới cất ngôi nhà ở Lake Forest và phải chi tiêu tặn tiện. Ít nhất Baby, tôi và bà vú là lo dè sẻn, còn má tôi vẫn đi du lịch.

Rosemary hiểu rằng tằn tiện không cùng một ý nghĩa đối với hai gia đình nhưng cũng đáp:

- Gia đình tôi cũng phải hà tiện.

- Bao giờ má tôi cũng lưu ý gọi nơi trú ngụ đó là "một khách sạn nhỏ".

Nicole khẽ cười, tiếng cười có hiệu lực như thỏi nam châm.

- Tôi muốn nói má tôi lưu ý gọi nơi đó là một khách sạn "nhỏ" chớ không dùng chữ "rẻ tiền". Nếu có những bạn sang hỏi thăm địa chỉ chúng tôi không nói với họ: "Chúng tôi ở tại một nơi tồi tàn, trong một khu phố cùng khổ, nhưng cũng may là vẫn có nước máy!" Không, chúng tôi nói: "Chúng tôi ở tại một khách sạn nhỏ". Làm như hết thảy những khách sạn lớn đều ồn ào và tầm thường đối với ý thích của chúng tôi. Lẽ dĩ nhiên chẳng ai lầm hết. Nhưng má tôi bảo như vậy chứng tỏ chúng tôi biết du lịch tại Âu châu. Thật tình má tôi rất sành vụ đó. Má tôi là người gốc Đức, nhưng bà ngoại tôi là người Mỹ, mà tôi lớn lên tại Chicago, thành ra má tôi Mỹ nhiều hơn là Âu châu.

Hai phút sau, hai người gặp lại các bạn, khi trên taxi xuống, tại đường Guynemer, phía trước vườn Luxembourg. Một lần nữa Rosemary lại tự tạo ra một nhân cách riêng. Bữa ăn trưa tại nhà vợ chồng North, trong khu phòng riêng đã lộn xộn hết, tại đó nhìn xuống những lùm cây xanh dưới vườn. Ngày hôm đó đối với Rosemary thật khác với hôm trước. Khi cô gái ngồi trước mặt Dick, tia mắt của hai người lướt qua nhau nhẹ như cánh chim. Sau đó mọi sự đều tuyệt diệu, mọi sự đều hoàn hảo. Cô gái hiểu rằng Dick bắt đầu thấy yêu mình. Rosemary muốn điên lên vì sung sướng, nhựa nóng chảy tràn trong cơ thể. Một niềm tin rõ rệt nơi tương lai đang ca hát trong Rosemary. Cô gái không cần phải ngó lâu Dick nữa. Cô gái biết đâu đã vào đấy...

Sau bữa trưa, hai vợ chồng Diver, hai vợ chồng North và Rosemary tới phim trường của hãng phim Pháp Mỹ, tại đây có thêm Collis Clay, cậu trai ở New Haven mà Rosemary đã điện thoại cho biết tin.

Y quê ở Georgia và có tâm lý hơi đặc biệt và câu nệ của người Mỹ miền Nam được giáo dục tại miền Bắc. Mùa đông năm trước Rosemary thấy y có vẻ đáng yêu. Một hôm hai người có nắm tay nhau trong xe hơi đưa họ từ New Haven đi New York. Bây giờ trong con mắt cô gái y như không còn hiện hữu nữa.

Trong phòng chiếu phim, Rosemary tình cờ ngồi giữa Dick và Collis Clay trong khi một chuyên viên lắp cuốn phim Daddy’s Girl lên máy, một nhân viên khác của hãng lăng xăng chung quanh cô gái, cố gắng nói tiếng lóng Mỹ. Khi có điều gì trục trặc trong máy chiếu người đó lại nói:

- Yes, boy, I have not any benenas.

Rồi đèn bỗng tắt. Có tiếng động ngắn, rồi Rosemary được một mình ngồi bên Dick... như ý muốn! Hai người đưa mắt nhìn nhau trong bóng tối nửa chừng.

Dick nói khe khẽ:

- Rosemary yêu!

Hai vai họ đụng vào nhau. Nicole ngồi ở đầu hàng ghế có vẻ xúc động cứ cựa hoài. Abe ho một cơn dài rồi hỉ mũi. Sau cùng ai nấy ngồi yên chỗ và cuốn phim bắt đầu.

Đứng là cô gái, cô gái mới lớn tinh nghịch cách đây một năm, mái lóc bồng bềnh trên lưng thành từng gợn sóng đều đặn, nhắc nhở những gơn sóng đọng thanh khối của pho tượng Tannagra. Đúng là cô gái xuất hiện trên màn ảnh - quá trẻ và ngây thơ - tác phẩm đạt được do những săn sóc dịu dàng của bà mẹ, hiện thân của sự chưa trưởng thành của dân tộc của cô gái bao giờ cũng cần phải có một thứ búp bê bằng giấy bồi. Rosemary nhớ lại những cảm giác của mình khi còn tươi mới, cô gái bận chiếc áo bằng lụa cũng tươi mới kia.

Cô gái của Ba... đúng là một con bé tức cười. Có ai nghĩ rằng con bé đó sẽ phải đau khổ? Chà, con nhỏ xinh xẻo như cục kẹo. Trước nắm tay bé bỏng của nó đưa ra, những lực lượng thú vật và sa đọa phải lùi lại. Còn gì nữa? Sự xô đẩy của Định Mệnh cũng phải ngừng lại, chuyện không thể tránh cũng thành tránh được, mọi tam đoạn luận, mọi biện chứng pháp, mọi duy lý thuyết đều tan ra mây khói. Khán giả phụ nữ quên hết đống chén bát chưa rửa còn bỏ ở nhà và nhỏ những giọt lệ mềm lòng. Ngay trong phim, một nữ diễn viên khóc nhiều quá đã hầu như làm lu mờ cả Rosemary. Người đó khóc mãi, khóc mãi làm đẫm ướt một chiếc máy trị giá cả một gia tài, khóc trong một phòng ăn trang trí theo nghệ thuật mới, tại một phi trường, trong một cuộc đua thuyền buồm, và trong xe điện ngầm, và sau cùng trong phòng tắm nửa. Nhưng Rosemary vẫn thắng. Sắc đẹp của vai trò, lòng can đảm, mãnh lực của tâm hồn chống lại với sự tầm thường ở chung quanh đã cả thắng. Rosemary tỏ lộ những cố gắng vượt thắng của mình trên một gương mặt chưa trở thành một mặt nạ, những cố gắng đó gợi cảm đến độ mọi trái tim ở trên hàng ghế khán giả đều ngả về cô gái khi coi phim.

Có một đoan ngắt; ánh sáng trở lại, sau cuộc vỗ tay hoan hô ầm ỹ, Dick chân thành nói với Rosemary:

- Tôi hoàn toàn kinh ngạc! Cô sẽ trở thành một tài tử lớn của nước ta.

Rồi Daddy’s Girl tiếp nối. Bây giờ những ngày vui sướng hơn được mô tả với cảnh đáng yêu giữa đám đông người cha ôm lấy Rosemary. Mặc cảm "cha con" được phô diễn rõ ràng trên màn ảnh khiến cho một chuyên viên phân tâm như Dick phải nhíu mày trước quá nhiều tình cảm khả nghi. Màn ảnh biến mất, ánh sáng trở lại.

Rosemary loan báo với cả bàn:

- Tôi còn sắp đặt được một vụ nữa. Một vụ "test" về điện ảnh dành cho Dick.

- Chi vậy?

- Một cuộc thử đóng phim. Họ sắp qua bây giờ.

Mọi người im lặng nặng nề, bị phá tan bởi tiếng cười không dằn lại được của hai vợ chồng North. Rosemary ngó Dick và nhận thấy y hiểu ý định của mình; cô gái đọc thấy như vậy trên nét mặt linh động của người Ireland nơi Dick. Đồng thời Rosemary trực giác thấy mình vừa lầm đánh ra lá bài tẩy. Nhưng cô gái vẫn không hiểu tại sao làm vậy lại lầm.

Dick cương quyết nói:

- Tôi chẳng muốn thử một chút nào.

Rồi nhận định toàn bộ hoàn cảnh, Dick bớt cương quyết nói tiếp:

- Rosemary, tôi không chịu đâu. Điện ảnh mở sự nghiệp tốt đẹp cho phụ nữ... còn thì... Trời ạ, đừng ai chụp hình tôi. Tôi chỉ là một nhà bác học già, lúng túng mãi trong đời sống riêng.

Nicole và Mary North cùng nhấn mạnh, không phải là không có chút diễu cợt, để Dick nắm lấy cơ hội và cho chụp hình. Hai người chọc Dick, cả hai cùng mếch lòng tại sao không được mời thử. Nhưng Dick muốn chấm dứt ngay câu chuyện bằng cách thảo luận khá gay gắt về tài năng của một vài diễn viên..

Dick nói:

- Bọn quân canh đông nhất lại được đóng ở cửa hư không, tại nơi chẳng có gì để canh giữ. Có lẽ tại hư không là cái gì đáng hổ thẹn quá không thể đưa ra trước công chúng được.

Ngồi trên xe Rosemary trách Dick. Mọi người phải đưa Clay về khách sạn, rồi Dick sẽ dẫn Rosemary tới dự một tiệc trà mà Nicole và Mary không đến được vì phút cuối cùng phải lo hoàn tất những gì Abe đã sơ xuất bỏ qua. Rosemary nói:

- Tôi vẫn tự nhủ nếu test mà tốt tôi sẽ đem theo về California. Rất có thể nếu ở đó người ta chịu, anh sẽ tới gặp tôi ở đó và cùng đóng với tôi một phim trong đó anh sẽ là nam diễn viên chính.

Dick kinh ngạc.

- Ý định đó rất tốt... nhưng tôi thích xem cô diễn. Trong cái trò đó cô có thể nói là đã cho tôi được xem một cảnh đẹp nhất từ trước tới nay.

Collis tuyên bố:

- Phim đó tuyệt tác. Tôi đi coi cả thảy bốn lần, tôi còn biết có một người ở New Haven đã coi tới không dưới mười hai lần. Tôi phải đi tận Hartford chỉ để coi lại phim đó. Hồi tôi đưa Rosemary tới NewHaven người đó nhút nhát quá không dám lại gần Rosemary nữa. Ông nói sao chứ cô gái này là thứ làm cho mọi người phải phục sát đất.

Dick và Rosemary nhìn nhau, rõ ràng chỉ muốn có hai người với nhau, nhưng Collins không thể hiểu thế. Y đề nghị.

- Tôi sẽ đưa ông và cô gái tới chỗ sắp đến, còn tôi về khách sạn Lutetia.

Dick đáp:

- Chúng tôi sẽ đưa cậu về trước.

- Để tôi đưa đi có tiện hơn không; tôi có thể nói chắc không có gì phiền hà cho tôi hết.

- Còn tôi lại tin rằng để tôi đưa cậu về trước thì hơn.

Collins còn cố nói thêm:

- Nhưng...

Mãi sau y mới hiểu và bàn với Rosemary ở đâu và bao giờ hai người có thể gặp lại nhau.

Kết cuộc người thứ ba vướng cảnh đó, tuy chẳng quan trọng gì, đã đi khỏi.

Chiếc taxi đậu lại quá sớm tại nơi Dick chỉ cho người tài xế. Dick thở ra một hơi dài.

- Chúng ta có vô đây không?

Rosemary đáp:

- Đối với em sao cũng được. Anh bảo sao em làm vậy.

Dick suy nghĩ.

- Tốt hơn là nên vô... Bà ấy muốn mua mấy bức tranh giúp một người bạn đang túng...

Rosemary để mặc cho mái tóc hơi rối.

Dick quyết định:

- Chúng ta sẽ chỉ ở lại đây độ năm phút. Cô sẽ thấy không hợp với những người ở đây.

Cô gái đồ chừng những người này cậu nệ và chán lắm, hay thô lỗ, sâu rượu, hoặc thứ người ưa phá đám mà vợ chồng Diver hết sức tránh. Nhưng hoàn toàn không phải thế.

17

NCăn nhà như được cắt lấy một phần trong tòa lâu đài xưa kia của Đức Hồng Y de Retz, tại đường Monsieur; nhưng bước qua khỏi cửa đã không tìm thấy một chút gì nhắc nhở quá khứ, cũng không chút gì gợi cho Rosemary cái hiện tại quen biết. Cái vỏ bên ngoài, phần xây cất bằng vật liệu nặng như bao bọc một mảnh tương lai, khiến cho ta như cảm thấy bị xúc động thần kinh khi bước qua ngưỡng cửa đi vô dọc theo khúc tiền phòng toàn bằng thép xanh, kim khí mạ vàng viền quanh không biết bao nhiêu những mảnh gương nhỏ có mài cạnh. Ảnh hưởng gây rối loạn cơ hồ một bữa sáng gồm món cháo đặc nấu bằng lúa mạch kèm với hút cần sa. Trong nhà này chẳng thấy giống chút nào với cuộc Triển lãm Nghệ thuật Trang trí, vì trong khung cảnh có người ở trong chớ không phải ở trước. Rosemary có cảm giác vừa hào hứng vừa lơ đãng được đứng trước một khung cảnh sân khấu và độ chừng những người khác có mặt, cũng có một cảm tưởng như vậy.

Chừng ba chục người đang ở đó, phần đông là đàn bà, hầu hết đều ăn bận kiểu cách như lối của Louisa AJcott hay bà de Ségur. Những phụ nữ di chuyển trên sân khấu đó hết sức thận trọng khác nào đang lo lượm những mảnh chai vụn. Không riêng từng cá nhân và cũng không chung cả bọn, những người đó không chế ngự được khung cảnh, như người chủ một tác phẩm mỹ thuật làm chủ một món đồ vật đó, dù tác phẩm có mãnh lực đến đâu. Không ai hiểu căn phòng này mang ý nghĩa gì vì nó như biến thành một thứ gì khác, bất kỳ thứ gì ngoại trừ một căn phòng dùng để ở. Hiện hữu trong đó cũng khó khăn như bước trên thứ thang cuốn láng bóng như tấm gương. Muốn ở trong đó thì phải, có tài khéo đưa tay lượm những mảnh chai bể. Những đức tính hạn hẹp và biểu hiện cá nhân của đa số những người có mặt.

Có hai loại người đang ở trong căn phòng. Tại đó có những người Mỹ và người Anh thành công trong việc giết thì giờ vào mùa xuân và mùa hạ, và bây giờ đang tìm cách thích ứng tác phong của họ tùy theo cảm hứng mỗi lúc và tình trạng thần kinh. Rất bình tĩnh, và cũng có khi hôn thụy trong những lúc này, tới những lúc khác họ bỗng bùng nổ cãi lộn, hoặc lần lượt từ trạng thái hoàn toàn ủ rũ sang trạng thái bị kích thích bởi bất kỳ cám dỗ nào. Còn nhóm kia gồm những người có thể mệnh danh là những "nhà khai khác", đó là những thứ người tầm gửi nếu so sánh với nhóm người kia thì họ là những người tiết độ đứng đắn, có một mục đích ở đời và không mất thì giờ vào những chuyện lảm nhảm. Những người đó giữ được quân bình và tỉnh táo, chính nhóm đó gây nên không khí trong giới người này, không kể phần tổ chức trang trí căn nhà cũng như điều hòa ánh sáng.

Thứ "Frankenstein" đó đồng hóa tức thời được Rosemary và Dick và cũng lập tức chia hai người ra. Rosemary bỗng cảm thấy mình là một người trẻ tuổi không một chút thành thật nào, bị buộc phải nói thứ tiếng giọng kim hết sức câu nệ để thành khẩn mong đợi "ông giám đốc" tới. Quả tình, có nhiều tiếng vỗ cánh bay loạn trong lông chim là căn phòng này cho nên vị trí của cô gái cũng không đến nỗi chuệch choạc hơn những người chung quanh. Hơn nữa, bởi đã quen với những lề lối xã giao cho nên, sau khi đã quay ngoắt nhiều lần như kiểu nhà binh và thi hành mệnh lệnh "thay người đối diện" cũng nhiều lần, cô gái thấy mình đang nói chuyện với một người đàn bà xinh đẹp, nhỏ nhắn, trơn tru và lịch sự, tóc cắt ngắn kiểu con trai, cô gái đồng thời cũng chăm chú nói chuyện với một người đàn ông đứng cao trên một thứ thang sát cách mặt đất tới hai thước.

Trên chiếc ghế dài có ba phụ nữ trẻ tuổi cùng ngồi. Cả ba đều cao lớn và mảnh khảnh. Đầu của họ nhỏ nhưng mái tóc được trình bày rất mỹ thuật như kiểu chải tóc của những người mẫu ở tiệm uốn tóc, vừa nói cả ba cũng lắc đầu tóc rất duyên dáng bên trên bộ đồ hai phần màu sậm tuyệt hảo trông họ giống như ba bông hoa có cuống dài, hay ba con rắn cobra đang vươn đầu lên cao.

Một cô gái nói:

- Ồ, thật là một quang cảnh bậc nhất. Quả tình đúng là nhất Paris trong lúc này. Tôi sẽ là người cuối cùng phủ nhận điều đó. Nhưng, dù sao (cô gái thở dài), những lời mà y nhắc đi nhắc lại hoài, "người dân lâu năm nhất, bị chuột gặm..."

Mọi người cười một lần...

Cô gái thứ hai nói:

- Tôi thích những người có đời sống gồ ghề hơn, kém trơn tru. Cho nên "đời sống đó" tôi không thích chút nào.

- Tôi chưa hề bao giờ thấy có thể sốt sắng đối với họ, cũng như đối với cả bọn họ... chẳng hạn như cái ông North đó.. thật hoàn toàn không ra đâu vào đâu cả.

Người thứ nhất nói thêm:

- Y không còn ở đó nữa; nhưng các chị phải công nhận rằng người đó có thể là một trong những con người đáng yêu nhất có thể có được.

Rosemary phỏng đoán họ đang nói về hai vợ chồng Diver, và cảm thấy tức giận đầy ứ. Nhưng người con gái bận áo màu xanh dương có hồ cứng, áo hai phần màu xám, mắt xanh và má đỏ - đúng một tấm hình thời trang - đang đứng nói chuyện trước mặt biết vận dụng trò chơi xã giao đến cùng. Cô gái đó gạt bỏ hết những gì có thể trở ngại giữa hai người đến độ chỉ còn một lớp màn u mặc rất mỏng phủ trên người, và Rosemary bị dồn lại chỉ còn là mình không chút gì che giấu.

Cô gái van nài:

- Chị không thể đến dự tiệc tối hay tiệc trưa tùy ý chị chọn được sao?

Rosemary đưa mắt kiếm Dick và thấy y đang nói chuyện với bà chủ nhà, người mà Dick nói chuyện với suốt từ lúc mới đến. Tia mắt hai người gặp nhau và Dick dùng đầu ra dấu. Lập tức ba thiếu phụ đầu rắn cobra chú ý tới Rosemary. Cổ của ba người hướng về phía cô gái. Rosemary ngó lại họ như thách thức, tỏ cho họ thấy đã nghe thấy những lời họ nói. Rồi cô gái rời bỏ người cô gái ưa níu kéo với một quyết tâm rất lễ phép học được của Dick, đi lại bên Dick.

Bà chủ nhà, một phụ nữ Mỹ cao lớn rất giàu, thản nhiên phô trương sự trù phú của mình, hỏi Dick không biết bao nhiêu điều về khách sạn Gausse, nơi rõ ràng bà ta có ý muốn tới ở, cố gắng chế ngự thái độ ơ thờ không muốn chỉ dẫn của Dick. Trông thấy Rosemary bà chủ nhà chọt nhớ tới nhiệm vụ của mình, ngó chung quanh, bà ta hỏi cô gái:

- Cô đã làm quen với ai và thấy thích thú chưa? Đã có ai giới thiệu với cô ông...

Rõ ràng con mắt bà chủ nhà đang kiếm một người đàn ông nào có thể làm vui cho Rosemary. Nhưng Dick cho biết hai người phải ra về, và lập tức hai người cáo từ. Bước qua ngưỡng cửa của tương lai để đột nhiên tìm lại quá khứ nơi mặt tiền bên ngoài tòa nhà, Dick nói:

- Khiếp qua, hả?

Rosemary ngoan ngoãn nhắc lại như một tiếng vang vọng:

- Khiếp thật!

- Rosemary?

Cô gái hãi sợ hỏi lại:

- Sao?

- Bấy nhiêu thứ đó làm cho tôi xúc động mạnh.

Cô gái bỗng nức nở khóc, rồi hỏi nhỏ:

- Anh có musoa không?

Nhưng không có thì giờ để khóc, là thứ tình nhân háo hức, cả hai đều không muốn bỏ phí những phút quý báu hai người với nhau trên taxi, trong khi hoàng hôn vàng lợt và bắt đầu u tôi, những tấm bảng hiệu bằng đèn màu, đỏ lửa, lục hay xanh tươi, rọi những tia sáng qua khung kính cửa, mặc dù lớp màn mưa dai dẳng không ngớt. Đã gần sáu giờ, mức độ lưu thông trên đường đang hồi náo nhiệt, những quán rượu đèn sáng trưng; quảng trường Concorde được đi ngang qua trong vẻ uy nghiêm có điểm sắc hồng, chiếc taxi tiến lên mạn bẳc thành phố.

Hai người nhìn nhau nói nhỏ với nhau những tên gọi như thể những lời niệm chú. Tên của hai người, không ngớt được nhắc đi nhắc lại, như phảng phất trong không, chìm đi lâu hơn những tên khác, chậm hơn một thứ âm nhạc nội tâm.

Rosemary nói:

- Em không hiểu tại sao đêm qua em lại như vậy. Có lẽ vì ly sâm-banh đó chăng... Chưa hề bao giờ em xử sự như vậy!

- Thì em cũng chỉ mới nói rằng em yêu anh thế thôi...

- Nhưng em yêu anh thật, và không biết làm sao!

Đó là lúc để nhỏ mấy giọt nước mắt. Rosemary đã làm đúng như vậy, trong chiếc musoa.

Dick đáp:

- Còn anh, anh rất sợ nếu yêu em... Nhưng đó cũng lại là điều xảy đến tốt đẹp nhất!

Một lần nữa lại những tên... Rồi, như thể taxi lắc đã khiến cho hai người mất thăng bằng, họ ngả vào nhau. Rosemary có cảm tưởng như hai vú bị đè bẹp trên mình. Cái miệng cô gái tươi mới và nóng hổi. Cái miệng như là của chung hai người. Họ chẳng còn nghĩ gì, chẳng còn nhìn thấy gì, trong một niềm thoát đi sắc nhọn đến như đau đớn. Cả hai chỉ còn thở và tìm nhau. Họ chìm tan trong cõi mờ xám của mệt mỏi thích thú, thần kinh giãn ra từng túm như những túm dây đương cầm, cựa mình như chiếc ghế mây bị ngồi nặng. Cân não bị bóc trần cùng một chiều êm ái như nhau cho nên phải tìm nhau là chuyện dĩ nhiên, như môi tìm môi, ngực tìm ngực.

Hai người còn đang ở trong thời kỳ vui thích nhất của tình yêu. Họ tràn đầy những ảo vọng cao cả người nọ đối với người kia, những ảo vọng ghê gớm, thành ra sự điều hợp của hai con người của họ tưởng như được đặt trên một bình diện mà không một tương quan với con người nào đáng kể nữa. Cả hai dường như cùng đạt tới đó sau một thời thơ ngây kỳ lạ, như thể do một chuỗi những biến cố vô tình xô đẩy họ đến với nhau - do quá nhiều biến cố, đến nỗi sau cùng họ buộc phải kết luận rằng hai người do định mệnh đã dành sẵn cho nhau từ trước. Hai người gặp nhau, hai người với bốn bàn tay thanh sạch không hề nhúng vào một thỏa hiệp với những gì là tò mò tầm thường hay vụng trộm lén lút.

Nhưng, đối với Dick, đoạn đường này rất ngắn; khúc quanh đã hiện ra trước khi hai người về tới khách sạn. Dick cảm thấy hốt hoảng, nói:

- Không có cách nào được! Anh yêu em, nhưng cũng không thay đổi được chút gì những điều mà anh đã nói với em đêm qua.

- Bây giờ em chẳng cần chi hết; điều mà em muốn trước kia là kéo anh tới chỗ yêu em. Nếu anh yêu em, mọi sự đều tốt đẹp hết.

- Nỗi khổ là: đúng, anh có yêu em. Nhưng không thể để cho Nicole biết điều đó được, Nicole không thể có một chút nghi ngờ nào, dù nhỏ. Nicole và anh, hai người phải sống với nhau. Có thể nói rằng điều đó còn quan trọng hơn cả sự sống nữa.

- Anh hãy hôn em một lần nữa.

Dick hôn cô gái; nhưng ngay khoảnh khắc đó, Dick đã rời bỏ cô gái.

- Không thể để cho Nicole khổ được. Nicole yêu anh, anh yêu Nicole. Em có hiểu như vậy không?

Rosemary hiểu. Đó là thứ mà cô gái hiểu lắm, đó là cần thiết đừng làm khổ người khác. Cô gái biết rằng hai vợ chồng Diver yêu nhau, đó còn là điều mà cô gái tin chắc ngay từ đầu. Nhưng cô gái cứ tưởng đó là một say mê đã nguội bớt, giống như tình thương đang có giữa hai mẹ con cô gái. Khi mọi người đem cho đi thật nhiều cho chung quanh như vậy có phải là chứng tỏ rằng cường độ bên trong đã giảm bớt?

Dick đoán biết ý nghĩ của Rosemary.

- Khi anh nói yêu, đó chính là tình yêu thật sự, tình yêu sống động. Những điều đó phức tạp quá anh không thể giải thích cho em hiểu được. Đó cũng là lý do đã gây nên vụ đấu súng tức cười hôm trước...

- Anh được nói cho biết về vụ đấu súng như thế nào? Em cứ tưởng không ai trong bọn này được quyền nói cho anh hay vụ đó!

- Em tưởng rằng Abe có thể giữ được mọi điều bí mật hay sao? (Giọng nói của Dick có vẻ giễu cợt). Nếu em có một chuyện bí mật cần giữ kín, em nên, nếu muốn, công bố trên đài bá âm, hay đem đăng lên báo, nhưng đừng bao giờ đem nói với một người uống ba hay bốn ly whisky mỗi ngày.

Cô gái cười đồng ý và nép mình vào Dick.

- Vậy, em nên hiểu rõ những tương quan của anh với Nicole có một bản chất đặc biệt và phức tạp. Nicole bao giờ ngoài có vẻ vững vàng lắm, sự thật không phải thế. Vậy mà vụ đó không thể giải quyết được chi hết.

- Ồ, anh hãy để dành chuyện đó về sau hãy nói. Bây giờ anh hãy hôn em đi, hãy yêu em. Em sẽ yêu anh nhưng không bao giờ để lộ cho Nicole thấy.

- Em yêu!

Hai người về tới khách sạn, Rosemary làm ra bộ lui lại sau Dick mấy bước để dễ dàng ngắm Dick, yêu mê Dick. Bước đi của Dick lanh lẹ như y vừa làm được một chuyện gì ghê gớm, y, người chuyên tổ chức sự vui vẻ của từng người, quản thủ một thứ hạnh phúc có những miếng khảm rực rỡ.. Chiếc mũ của Dick là thứ mũ hoàn hảo; y mang đôi găng màu vàng rơm và chiếc can bằng lau nặng. Cô gái lấy làm thích thú những khoảnh khắc mà mọi người sẽ cùng có chung quanh Dick tối nay.

Hai người leo năm tầng lầu. Tới tầng lầu nhất họ ngừng lại và hôn nhau. Tới tầng lầu hai, cô gái thận trọng; tới tầng lầu ba cô gái còn thận trọng hơn. Tới tầng sáu (chỉ còn hai tầng nữa mà thôi), cô gái ngừng lại nửa chừng rồi vội vã hôn nhẹ tạm biệt Dick. Theo lời yêu cầu của Dick, hai người ở các tầng lầu dưới một phút, rồi hai người đi lên và sau cùng là lúc tạm biệt, hai bàn tay đưa ra xa để còn nắm lấy nhau, rồi sau những ngón tay cũng đành phải rời nhau.

Dick trở xuống tầng trệt để dặn thu xếp mọi thứ cho buổi tối hôm đó. Rosemary chạy mau về phòng ngồi viết thư cho mẹ. Cô gái hối hận vì thấy chẳng nhớ mẹ chút nào hết.

18

Tuy hai vợ chồng Diver hết sức coi thường những trói buộc của thời thượng, nhưng họ có một cảm tưởng quá sắc bén về hiện tại để có thể quay hẳn lưng lại với thời thượng; những cuộc vui do Dick tổ chức bao giờ cũng có vẻ kích thích. Và ai cũng lấy làm thích thú được thỉnh thoảng hít thở vài hớp không khí mát ban đêm.

Cái "party" tối hôm đó giống như một vở hài kịch tốc hành. Tất cả mười hai người, cứ bốn người ngồi trên một chiếc xe cả bọn cùng làm một cuộc phiêu lưu trong thành phố Paris. Mọi thứ đều được sắp đặt sẵn. Có những bạn đồng hành mới chợt xuất hiện như có phép ma thuật, những nhóm người mới đó hướng dẫn nhóm những người đầu tiên với tư cách chuyên viên, như những chuyên viên hướng dẫn cho từng phần nào đó của cuộc đi chơi, sau đó họ biến mất và được thay thế bằng những người khác. Người ta có thể nói những người đó suốt ngày được cất giữ ở một nơi để dành cho được thật tươi mới cho vai trò sẽ đóng. Rosemary biết thưởng thức thấy tổ chức như vậy khác hẳn buổi gặp gỡ xã giao tại Hollywood, dù có huy hoàng đến mức nào. Trong số những bất ngờ có chiếc xe hơi của vua Ba Tư. Ở đâu và bằng cách nào Dick đã vớ được chiếc xe đó? Dick đã lợi dụng mua chuộc được ai? Nhưng chuyện đó không quan trọng. Rosemary nhìn thấy đó là một khía cạnh mới của những thứ hoang đường tràn đầy cuộc đời của mình từ hai năm nay. Chiếc xe được đóng thùng bên Hoa Kỳ trên một chiếc bệ đặc biệt. Bánh xe và két nước đều bằng bạc. Bên trong xe chói lói những hột xoàn giả, tới chừng nào xe gửi về tới Teheran sẽ được thay bằng những hột xoàn thật do nhà kim hoàn chuyên môn của hoàng gia, vào khoảng tuần tới. Phía sau xe chỉ có một chiếc ghế bành, vì nhà vua Ba Tư phải ngồi một mình trong xe. Thành ra khách của Dick lần lượt được ngồi tại đó, trên tấm thảm bằng lông điêu thử, và được đi thử một vòng trên chiếc xe hoàng gia.

Nhưng nhất là bao giờ cũng có mặt Dick. Rosemary nói chắc với một tấm hình của bà mẹ (mà bao giờ cô gái cũng mang theo khi đi xa) rằng không bao giờ, tuyệt nhiên không bao giờ, mình đã gặp một người đáng yêu, ngon lành như Dick buổi tối hôm đó. Cô gái so sánh Dick với hai người Anh mà Abe đã trịnh trọng kêu tên loài "Major Hengest và Mr. Horsa", và Đông Cung thái tử của một triều đình Bắc Âu, và một nhà văn nào đó mới từ Nga trở về, và với Abe North, thất vọng nhưng còn nhiều duyên dáng, và với Collis Clay, tình cờ gặp bọn này ở một nơi nào đó trong thành phố và bám chặt cô gái không rời. Rosemary kết luận không thể có so sánh nào khả dĩ chấp nhận được. Sự sốt sắng, sự quên mình mà Dick dùng để tạo sinh động cho mọi thứ khiến cho cô gái mê thích. Và kỹ thuật của Dick để điều khiển những người khách rất khác nhau cần thiết phải có sự thúc đẩy của Dick, những người khác đó cũng lệ thuộc vào Dick như một tiểu đoàn bộ binh lệ thuộc vào tổ chức tiếp vận, kỹ thuật đó làm cho phải ngạc nhiên thích thú, coi bộ không tốn cho Dick mất bao nhiêu khó nhọc và luôn luôn Dick còn có thể săn sóc đến từng người.

Sau đó, Rosemary nhớ lại những lúc mà cô gái cảm thấy sung sướng nhất. Thứ nhất là lúc Dick cùng nhảy với cô gái, Rosemary cảm thấy sắc đẹp của mình được trở nên tôn quý hẳn lên ở gần bên một người đàn ông thật cao lớn, thân hình vững chắc và khỏe mạnh, trong khi hai người như đang nổi trôi trong một giấc mơ vui; Dick đưa dắt cô gái, dìu cô gái quay quanh chỗ nọ chỗ kia một cách nhẹ nhàng, cô gái tưởng mình là một bó hoa rực rỡ hay một tấm hàng quý được đưa ra trình diện trước năm chục cặp mắt. Có một lúc hai người không nhảy, chỉ đứng yên đó, ôm lấy nhau. Đôi khi sáng sớm, sau buổi dạ vũ, hai người riêng với nhau, thân thể tươi mới và thoa phấn của Rosemary nép sát vào thân thể Dick, kéo dài giây phút giữa những áo ngự hàn của nơi gửi mũ áo.

Lần mà Rosemary thật tình cười vui là sau đó, khi sáu người trong bọn, những di tích cao quý của đêm vui, gặp nhau nơi tiền đình thiếu ánh sáng của khách sạn Ritz và loan báo cho người gác cửa biết tướng Pershing đã tới đó và cần dùng rượu sâm-banh và trứng cá. "Ngài không chấp nhận một sự chậm trễ nào... Mỗi người, mỗi cỗ đại bác phải ở vào đúng chỗ hoạt động..." theo như công thức đã được truyền tụng. Những chú bồi vội vã bỗng từ đâu hiện ra và bày một bàn ngay giữa tiền đình. Abe tiến vào, đóng vai tướng Pershing, trong khi mọi người khác cung kính đứng dậy, nói nhỏ để đón tiếp ông tướng những mẩu đại bác khác rút từ những bài ca ái quốc. Đám hầu bàn đã phản ứng khá mãnh liệt khi khám phá thấy vụ giả mạo, bọn khách bèn bày ra một cái "bẫy những người hầu bàn" bằng cách dùng những đồ gỗ nơi tiền đình làm thành một bộ máy khổng lồ tương tự như cảnh giả hiệu trong những truyện bằng tranh của Goldberg.

Abe lắc đầu không đồng ý:

- Có lẽ tốt hơn hết là nên kiếm một cái cưa âm nhạc và...

Mary North phản đối:

- Không, không, thế này cũng đủ rồi. Khi nào Abe nói tới chuyện đó là đã đến lúc nên trở về.

Thiếu phụ quay lại phía Rosemary và giọng lo ngại nói với cô gái:

- Tôi tuyệt đối cần thành công trong việc đưa Abe về. Xe lửa khởi hành lúc mười một giờ, không thể nào để anh ấy lỡ chuyên xe lửa đó được. Tôi có cảm tưởng tất cả tương lai của anh ấy đang được đặt ra, nhưng hễ tôi tìm cách thuyết phục làm một việc gì, là y như rằng anh ấy làm ngược lại.

Rosemary đề nghị:

- Để tôi sẽ cố gắng thuyết phục.

- Có thật tình cô muốn như vậy? Có lẽ cô sẽ làm được việc đó...

Lúc đó Dick tiến lại gần nói với Rosemary:

- Nicole với tôi cùng về. Chúng tôi nghĩ rằng cô cũng muốn về cùng với chúng tôi.

Rosemary trông có vẻ tái xanh vì mệt trong ánh sáng không đúng của lúc rạng đông. Hai vệt trên má, khi ra ánh sáng giữa ban ngày, là màu hồng. Rosemary nói:

- Em không về được. Em hứa với Mary North ở lại cùng với họ. Nếu không Abe nhất định không chịu về ngủ. Có lẽ anh sẽ giúp được em trong vụ này?

- Em vẫn chưa hiểu rằng không ai có thể làm được gì cho người khác hết ư, nếu Abe là bạn thân của anh ở đại học, y ở chung một phòng với anh, và đây là lần đầu tiên hắn say một trận thì khác. Còn bây giờ không có cách gì được hết.

- Dầu sao em cũng vẫn phải ở lại. Y nói sẽ bằng lòng đi về ngủ nếu Mary và em cùng đi với y tới chợ.

Câu nói của Rosemary đã có vẻ hơi say, Dick hôn một cái lẹ nơi bên trong khuỷu tay của cô gái.

Khi ra về Nicole nói với Mary:

- Đừng để cho Rosemary về một mình nhé. Chị biết không, tụi tôi có trách nhiệm với bà mẹ của cô ta đó.

Lát sau, Rosemary, hai vợ chồng North, một nhà sản xuất búp bê biết nói với Newark, anh chàng Collis không dứt bỏ được, một người da đỏ nước da màu đồng, ăn bận thật lộng lẫy, được chở ngất ngưởng trên nóc một chiếc cam nhông cà-rốt. Đất còn dính nơi những củ cà-rốt bé xinh nức mùi thơm trong bóng tối. Rosemary ngồi chót vót trên cao nhất đến nỗi chỉ nhìn thấy thấp thoáng các bạn cùng đi sau những khoảng bóng tối giữa hai ngọn đèn đường, riêng nói của họ cũng như từ xa tới, cơ hồ cuộc phiêu lưu của họ không phải cũng như của cô gái. Trong tư tưởng Rosemary đang dõi theo Dick, hối tiếc đã đi theo vợ chồng North, ao ước trở về khách sạn, nơi mà cô gái biết rõ Dick đang ngủ nơi dãy phòng trước mặt; hoặc giả Dick cũng đang ở trên chiếc xe vận tải này trong bóng tối nóng hổi đang chảy tràn trên mình mọi người.

Thấy Collis muốn theo lên, Rosemary la:

- Đừng leo lên nữa, cà-rốt sắp lăn xuống hết bây giờ.

Cô gái liệng một củ về phía Abe ngồi bên cạnh tài xế, cứng ngắc như một ông lão...

Lát sau, khi trời bắt đầu sáng, cô gái mới trên đường về và thấy chim cu bay lượn trên quảng trường Saint-Sulpice. Mọi người cùng cười khi nghĩ rằng đối với họ mới là tối hôm qua trong khi khách bộ hành trên đường phố đã ở trong nắng mới của sáng hôm sau.

Rosemary tự nhủ: "Ít nhất ta cũng đi chơi một đêm thỏa thích. Nhưng vắng Dick chẳng thấy hứng thú bao nhiêu".

Cô gái cảm thấy buồn đôi chút, bị bỏ rơi đôi chút. Nhưng một vật chuyển động sau đó gợi sự chú ý của cô gái. Đó là một cây dẻ lớn đang nở hoa được đưa tới đại lộ Champs - Elysées, cột trên một chiếc xe vận tải nặng. Cây dẻ gợi nghĩ tới một người xinh đẹp đang ở trong vị thế tức cười, nhưng tin chắc vẫn đẹp như thường. Rosemary say mê ngó cái cây, tưởng như đó là hiện thân của mình, rồi bỗng cả cười. Đột nhiên, hết thảy chung quanh cô gái đều thấy huy hoàng.

19

Abe khởi hành lúc mười một giờ tại nhà ga Bắc Thành. Y đứng đợi dưới vòm kính đen thui, một di tích của cuối thế kỷ XIX, đồng thời với nhà Crystal Palace của người Anh, và thọc hai tay trong túi để che giấu không cho thấy tay đang run, hai bàn tay mà hai mươi bốn giờ không ngủ đã khiến có nước da xám chì. Chiếc nón đã được bỏ xuống, rõ ràng chỉ những lọn tóc trên đỉnh đầu mới được chải vội vàng. Tóc ở chung quanh bên dưới đâm ra tua tủa như những mũi dùi nhọn. Thật khó mà nhận ra nơi Abe người đàn ông tuần trước bơi lội trước khách sạn Gausse.

Abe tới nhà ga hơi sớm, y không quay đầu nhưng không ngớt đưa mắt ngó qua trái qua phải. Nếu phải vận động một phần khác trong cơ thể sẽ đòi hỏi phải vận dụng một năng lực tinh thần quá lớn. Trước mặt, những chiếc xe nhỏ chở hành lý còn mới toanh nối đuôi nhau chạy đi; rồi những bạn đồng hành của Abe, những hành khách nhỏ bé, nước da nâu, gọi nhau giọng nói the thé.

Vừa lúc Abe tự hỏi không biết có thì giờ "uống một cái gì" tại quầy hàng ăn trong ga và lấy tay mân mê nắm giấy bạc một ngàn quan trong túi, tia mắt đảo đi đảo lại của y bỗng trông thấy Nicole xuất hiện ở đầu cầu thang. Abe quan sát thiếu phụ; dáng điệu, vẻ mặt Abe thấy tỏ rõ thiếu phụ ngoài ý muốn, giống như trường hợp những ngườl đang đợi và ta ngó thấy trước khi những người đó nhìn thấy ta. Nicole hơi nhíu mày nghĩ đến lũ con, không phải để lấy làm hãnh diện mà chỉ để kiểm điểm như thể con mèo mẹ đưa chân ra kiểm điểm lũ mèo con. Khi trông thấy Abe, Nicole bèn đổi ý nghĩ và vẻ mặt. Ánh sáng ban mai coi bộ u ám sau khi chiếu qua vòm kính dưới mắt vẫn nhìn thấy mặc dù nước da xạm nắng và ửng đỏ. Hai người ngồi trên một chiếc ghế dài.

Abe dường như đã quên tại sao yêu cầu Nicole tới. Nicole ngồi yên không nói, ngó hành khách kéo nhau đi trước mặt.

- Kìa, đây chắc là "người đẹp" trong chuyến qua đại dương của anh... Anh thấy không, ở đằng kia, chung quanh có những người đàn ông tới đưa tiễn? Anh có biết tại sao bà ta đã mua chiếc áo đó không?

Nicole nói thêm mau:

- Anh có hiểu tại sao không ai chịu mua chiếc áo đó? Đó là chiếc áo dành cho một bà hoàng trong một chuyến du hành vòng quanh thế giới. Anh không thấy sao? Anh không nhận ra ư? Kìa, anh tỉnh lại đi chứ. Đó là chiếc áo cho vai chính của một câu chuyện. Trong cuộc hành trình sẽ có người tự cảm thấy cô đơn muốn nghe chuyện bà đó.

Nicole bỗng bặm môi. Đối với thiếu phụ như vậy là đã nói quá nhiều, Abe nhận thấy vẻ nghiêm nghị, khép kín trên nét mặt bạn, tự hỏi không hiểu Nicole đã nói gì chưa. Y cố gắng ngồi thẳng người lên như thể đang đứng chứ không phải ngồi.

- Chị còn nhớ cái buổi chiều chị và Dick đưa tôi tới dự cuộc khiêu vũ kỳ cục Sainte - Geneviève đó?

- Có, tôi có nhớ. Vui ghê nhỉ?

- Tôi thì không. Hôm đó tôi chẳng thấy vui cùng với anh chị chút nào. Tôi thấy mệt vì anh chị quá. Ở ngoài không nhận thấy, vì chính anh chị còn mệt vì tôi hơn tôi nữa; chị hiểu không? Nếu tôi còn đủ háo hức: tôi sẽ cố gắng đi tìm những nhân vật khác nữa.

Nicole cãi:

- Abe ngốc nhất là đi nói với nhau những điều khó nghe. Tôi biết rõ anh không thật sự nghĩ như vậy. Tôi không hiểu tại sao anh lại ngã lòng.

Abe suy nghĩ, trong khi cố gắng không ho không hỉ mũi.

- Tôi cho rằng tất cả đầu đuôi là do buồn chán; với lại phải mất bao nhiêu đường dài để quay trở lại và đạt tới một cái gì.

Một người đàn ông có thể đóng vai trò con nít tay không trước một phụ nữ, nhưng y không bao giờ thành công khi tự cảm thấy đúng là con nít tay không.

Nicole gay gắt nói:

- Đó không phải là một cớ chính đáng.

Abe thấy mình ngày một lúng túng; y không nghĩ ra được điều gì ngoài những nhận định khó chịu của một người mất bình tĩnh. Nicole tự nhủ việc đáng làm hơn hết là nín lặng, để tay trên đùi, ngó thẳng trước mặt. Trong lúc lâu, hai người không nói gì. Giống như hai người ra sức chạy thật mau cho xa, chỉ ngừng lại thở khi nào đã thấy có một khoảng trời xanh ngăn cách, khoảng trời mà người kia không thể ngó thấy. Trái với một cặp tình nhân, hai người không có dĩ vãng chung. Trái với một cặp vợ chồng, hai người không có một tương lai chung. Tuy nhiên, cho tới sáng nay, Nicole đã cảm mến và yêu Abe hơn bất kỳ người đàn ông nào khác, ngoại trừ Dick; còn Abe thì đã yêu Nicole mê man từ bao năm nay.

Abe bỗng nói:

- Mệt vì cái thế giới mà phụ nữ tạo nên cho chúng tôi, đó là tình trạng hiện thời của tôi...

- Thế sao anh không tự tạo lấy một thế giới riêng?

- Tôi cũng mệt vì bạn bè nữa. Điều cần thiết là bọn chỉ điểm.

Nicole chỉ muốn làm sao cho kim phút trên mặt đồng hồ lớn của nhà ga chạy mau hơn lên.

Abe hỏi:

- Chị không đồng ý sao?

- Tôi là một người đàn bà; vai trò của tôi là kết hợp, níu kéo lại với nhau những người, những vật.

- Còn tôi, vai trò của tôi là dứt họ ra, chia rẽ họ mãnh liệt.

Nicole hơi hoảng sợ, lạnh lùng đáp:

- Khi anh uống nhiều, anh chẳng phá nát được chi hết ngoài bản thân anh.

Nhà ga bắt đầu chật ních những người. Nhưng Nicole không thấy có ai quen. Lát sau cả hai người cùng ngó thấy một cô gái cao lớn đang bỏ thư trong thùng.

- Đây kia có cô gái tôi cần phải nói chuyên với Abe ạ. Ô hay, Abe, anh tỉnh lại đi chứ... Anh thật là kỳ cục quá!

Thụ động, Abe đưa mắt ngó theo Nicole. Cô gái quay đầu lại, ngạc nhiên nhìn Nicole. Abe nhớ đã có gặp cô gái đâu đây trong thành phố. Abe lợi dụng lúc Nicole không ở gần để ho và nấc trong khăn tay, rồi hỉ mũi ầm ỹ. Buổi sáng đã nóng. Abe thấy quần áo lót đẫm mồ hôi. Tay y run đến độ phải bốn cây diêm mới châm được điếu thuốc hút. Abe thấy cần thiết đi tới quầy bán ăn để uống thêm một ly nữa. Nhưng vừa lúc đó Nicole trở lại.

Nicole để lộ một nét u mặc lạnh:

- Tôi lầm. Sau khi van nài tôi tới chơi, cô bé gần như muốn bỉ mặt tôi. Cô bé ngó tôi như thể đống bùn.

Bị kích thích thiếu phụ thốt một tiếng cười sắc:

- Ở đó mà chào đón mọi người!

Abe ho khan một trận rồi đáp:

- Cái khổ nhất là khi ta không uống rượu ta chẳng muốn gặp ai, còn một khi ta đã say, chẳng ai muốn gặp ta hết.

- Ta như anh nói là chính anh có phải không?

Nicole lại cười. Không hiểu tại sao, câu nói chọc vừa rồi đã làm cho Nicole thấy thú vị.

- Đúng, chính tôi, không phải chị.

- Anh cứ nói về anh. Còn tôi, tôi yêu mọi người, nhiều người. Tôi yêu...

Rosemary và Mary North xuất hiện, bước đi chậm chậm, đưa mắt kiếm Abe. Nicole chẳng quan tâm tới bề ngoài, to tiếng gọi: "Hầy, ở đây!" Vừa gọi vừa cười vừa lắc mớ musoa mới mua cho Abe.

Bốn người cùng đứng hợp thành một nhóm bất ổn, ở giữa là thân hình cao lớn của Abe. Trông y người ta có thể nghĩ tới xác một chiếc chiến thuyền ngày xưa, khối to lớn của y làm quên đi những nhược điểm, những hèn nhát, vẻ cay đắng của y. Ba người bạn gái đều cảm thấy rất rõ rệt vẻ nghiêm trang hơi long trọng từ người Abe phát ra hay từ những cố ý của y. Nhưng cả ba đều lấy làm sợ hãi trước những gì chỉ còn lại nơi Abe, xưa kia là ý chí muốn sống, bây giờ là ý chí muốn tự hủy.

Khi đó Dick vừa tới, nghiêm chỉnh, bóng láng, đon đả, ba người đàn bà đón Dick với những tiếng la nho nhỏ thoải mái, mãn nguyện về đôi vai, về chiếc nón tuyệt hảo, về cái cán cây can của y. Ít nhất trong khoảnh khắc cả ba người đều có thể rời bỏ cảnh tàn tạ khổng lồ của Abe. Dick lập tức bình tĩnh nắm được tinh thần của hoàn cảnh. Y kéo mọi người ra khỏi những ý nghĩ u uất, hướng sự chú tâm của họ vào những kỳ thú của nhà ga lớn. Gần bọn họ có những người đàn bà Mỹ từ biệt nhau với giọng nói như tiếng nước rớt trong chiếc chậu vậy. Đứng ở trong ga, quay lưng ra với thành phố Paris, mấy bà đó đã có vẻ như đứng trên tàu cúi xuống mặt biển, chịu sự thay đổi do đại dương, sự nhào nặn những nguyên tử sẽ tạo thành tế bào căn bản cho một dân tộc mới.

Và những người Mỹ giàu có khác ào ào như con sông cuồn cuộn tới tận sân ga; với gương mặt mới của họ, ngay thật, thông minh, lễ phép, không tư tưởng, vì đã có người khác suy nghĩ thay cho họ. Thỉnh thoảng một gương mặt người Anh trong đám đông đem tới cảm tưởng gọn gàng, đứng cao lên tất cả. Nhưng khi đã có một số người Mỹ khá đông trên sân ga, cảm tưởng đầu tiên mà họ gây nên, cảm tưởng sạch sẽ tinh tươm và tiền bạc, lu mờ đi, chỉ để lại một lớp sương mờ chủng tộc mơ hồ nó ngăn trở che lấp hết, cả chính họ lẫn những người quan sát họ. Nicole níu lấy cánh tay Dick, la lên:

- Coi kìa, mình!

Dick quay lại vừa kịp trông thấy chuyện xảy ra, ở cách hai toa xe, trước toa xe phòng ngủ, một cảnh mau lẹ, trái ngược hẳn với những cảnh chia biệt thường. Người con gái khi nãy Nicole mới nói chuyện bỗng tách rời khỏi người đàn ông cùng đứng. Cô gái thò trong sắc. Tức thì có tiếng hai phát súng nổ.

Đồng thời đầu máy ré còi inh ỏi và đoàn xe chuyển bánh, trong khoảnh khắc tước mất phần quan trọng của tiếng súng. Abe đứng trên cửa toa xe của mình đưa tay vẫy chào; y không trông thấy chi hết. Nhưng, trước khi đám đông bu lại, Dick và mấy người cùng đi đã trông thấy kết quả của hai tiếng súng nổ; người đàn ông bị bắn ngã ngồi trên sân ga. Đoàn xe ngừng lại sau khi mọi người tưởng như một thế kỷ. Nicole và Mary đứng đợi cách xa, trong khi Dick len lỏi bước vô. Chừng năm phút sau Dick mới tới gần họ.

Lúc đó đám đông đã chia thành hai. Một nửa đi theo người bị thương được khiêng đi trên cáng; một nửa đi theo người con gái giết người, bước đi tái xanh nhưng vững vàng giữa những nhân viên cảnh sát bối rối.

Dick vội nói:

- Đó là Maria Wallis. Người đan ông bị bắn là một người Anh. Người ta khó khăn mới đọc được tên người đó vì viên đạn chọc thủng tấm căn cước.

Họ vội vã rời xa đoàn xe lửa, bị đám đông lôi kéo theo.

Dick nói:

- Tôi đã biết họ đưa cô ta tới bót cảnh sát nào. Tôi phải tới đó.

Nicole cãi:

- Nhưng cô ấy có một người chị em cũng ở Paris. Tại sao không điện thoại cho người đó? Kỳ thật, không ai nghĩ tới vụ đó cả. Cô gái có chồng người Pháp, người đó sẽ can thiệp hữu ích hơn chúng ta.

Dick lưỡng lự, lắc đầu rồi bỏ đi.

Nicole gọi với theo:

- Đợi một chút, kỳ cục quá! Anh tới đó có ích lợi gì? Với thứ Pháp ngữ của anh...

- Ít nhất tôi cũng lo để người ta không bạo động với cơ gái.

Nicole khăng khăng:

- Chắc chắn người ta phải giữ cô ta lại. Chính cô ta đã bắn người kia. Tốt hơn hết là điện thoại tức khắc cho Laura. Laura có thể hành động được việc hơn chúng ta.

Dick không bị thuyết phục. Với lại y cảm thấy Rosemary đang ngó y. Nicole cương quyết nói:

- Mọi người đợi tôi nhé.

Rồi Nicole bước mau tới phòng điện thoại.

Dick nói có vẻ chế diễu một cách yêu thương:

- Khi nào Nicole đã lo việc gì, chỉ có một cách là để yên cho cô ta làm.

Sáng hôm sau lúc đó Dick mới gặp Rosemary. Hai người đưa mắt nhìn nhau cố tìm lại những xúc động đêm qua. Trong khoảnh khắc trong con mắt người nọ thấy người kia như mờ ảo. Rồi lớp trào yèu thương chầm chậm nhưng nóng bỏng xâm chiếm hai người.

Rosemary hỏi:

- Có phải anh ưa giúp đỡ hết thảy mọi người không?

- Tôi làm bộ thế.

- Má em cũng thích giúp đỡ mọi người. Lẽ dĩ nhiên bà cụ đâu có giúp được nhiều người như anh. (Cô gái thở dài, nói tiếp) Đôi khi em cứ tự nhủ em là người ích kỷ nhất đời.

Lần đầu tiên nghe nói tới "má" Dick cảm thấy khó chịu. Y có ý muốn quên bà mẹ đi, tách rời mối tình của mình với không khí phòng giữ trẻ mà coi bộ Rosemary thích thú ở trong đó. Nhưng ý hướng đó biểu tỏ một chút thiếu tự chủ. Sự đòi hỏi của Rosemary sẽ ra sao nếu y tự thả lỏng chỉ trong một khoảnh khắc? Dick không khỏi hốt hoảng nhìn thấy cuộc tình của hai người đang trở nên bền vững, lắng đọng lại; nhưng cũng không thể bất động; phải tiến tới hay lùi lại. Lần đầu tiên Dick nghĩ rằng Rosemary đang nắm cái cần chỉ huy vững tay hơn mình. Trước khi Dick phác được một kế hoạch hành động Nicole đã quay lại.

- Tôi gọi được Laura. Hiện bà ta chưa biết chi hết. Tiếng nói mờ tan rồi hiện trở lại, như là Laura ngất đi vậy, sau mới tỉnh lại. Laura nói đã tin chắc thế nào cũng có chuyện xảy ra sáng hôm sau.

Để tái lập sự bình tĩnh Dick nói:

- Đáng lý ra Maria phải đi với Diaghileff. Cô ta có ý niệm về khung cảnh cũng như về nhịp độ. Có ai trong chúng ta từ nay trông thấy đoàn tàu chuyển bánh mà không nghe thấy tiếng nổ.

Nicole cười. Rosemary cũng cười, nhưng cả hai đều kinh hoảng, cả hai đều đợi ở Dick một lời phê bình đạo đức. Ý muốn đó không hoàn toàn ý thức, nhất là nơi Rosemary, vốn đã quen với những biến cố như vậy. Nhưng cô gái cũng cảm thấy một va chạm nội tâm. Trong lúc này, Dick bị xáo động bởi mãnh lực để những cảm xúc mới nhận thấy. Còn hai người đàn bà cảm thấy mơ hồ khó chịu.

Rồi, như chẳng cớ gì đã xảy ra, đời sống của hai vợ chồng Diver và hai người bạn tiếp tục như cũ.

Nhưng có một chuyện đã xảy ra: đó là vụ ra đi của Abe. Và ngay chiều hôm đó Mary cũng ra đi, chấm dứt mùa Paris. Hay không chừng mấy tiếng súng đó, kết thúc của một câu chuyện u ẩn nào đó, đã thật sự đánh dấu sự chấm dứt. Những tiếng súng đó đã len vào cái nền của đời sống, theo dõi họ ở ngoài phố, trên hè nơi hai người phu khuân vác đồ cho họ đứng nói chuyện với nhau trong khi chờ taxi tới.

- Mình có trông thấy cái súng không? Y như món đồ ngó chỗ áo sơ-mi? Máu nhiều đến độ tưởng như quay trở lại thời chiến tranh.

20

Trên công trường trước nhà ga, một mùi xăng do ánh nắng tháng Bảy hút từ mặt đường tráng nhựa lên. Thật là ghê tởm, thật khác hẳn với cái nóng ở thôn quê bên trong có chứa đựng một hứa hẹn thoát ly. Không khí ở đây chỉ gợi lên những con đường đầy đặc xe hơi để lại sau lưng một hương vị thuốc độc. Trong bữa trưa ăn ở ngoài trời, trước vườn Luxembourg, Rosemary bị kích thích, vừa bị chuột rút vừa thấy uể oải nóng ruột... đó là dấu hiệu báo trước tình trạng đã khiến cô gái tuyên bố rằng mình ích kỷ trong nhà ga Thánh Lazace.

Dick không hề nghĩ rằng có sự thay đổi đột ngột xảy đến. Y thật khổ sở và trong khoảnh khắc tưởng nhưng không ngó thấy những gì đang xảy đến ở chung quanh, bị mất lớp rào tưởng tượng mãnh liệt mà y quen dựa vào để xét đoán mọi sự việc.

Sau khi Mary North ra đi, được tiễn đưa ra xe lửa bởi ông giáo sư dạy hát người Ý vừa cùng uống cà-phê với cả bọn, đến lượt Rosemary đứng lên, nói rằng có hẹn tại phim trường "để gặp mấy người tai mắt".

- Nếu Collis Clay tới, anh biết đó, cậu thanh niên người Mỹ, nếu y tới trong khi anh chị còn ngồi đây, anh nói giùm tôi không thể đợi được. Bảo y mai sẽ tới gặp tôi.

Vô tư lự một cách quá đáng, vì phản ứng, sau biến cố ghê gớm ban sáng, Rosemary muốn đóng vai con nít. Và kết quả là nhắc cho vợ chồng Dick nhớ lại tình thương riêng tây mà họ chỉ dành cho chính con của họ mà thôi. Rosemary nhận được một cú khá đau Nicole nói, giọng nói nghiêm nghị, gay gắt:

- Tốt hơn hết là cô nên viết lại mấy chữ trao cho người hầu bàn. Tụi tôi cũng về liền bây giờ.

Rosemary chấp nhận, không hờn giận:

- Thôi được, sẽ gặp lại, các bạn nhé.

Dick gọi tính tiền. Hai vợ chồng Dick ngồi duỗi dài, miệng nhai cái tăm. Cả hai cùng nói:

- Thế nào?...

Dick nhận thấy trên môi Nicole có vẻ thấp thoáng khổ đau, thấp thoáng đến độ một người nào khác ngoài Dick sẽ không nhận thấy. Nhưng Dick có thể tảng lờ như không nhận thấy. Nicole đang nghĩ gì? Rosemary là một trong số hàng lố người mà Dick lưu tâm tới trong những năm vừa qua và gồm có: một tài tử diễn trong gánh xiếc của người Pháp, Abe và Mary North, một cặp tài tử khiêu vũ, một nhà văn, một họa sĩ, một tài tử tại rạp Grand Guignol, một anh hùng pêđê trong ban vũ balelt người Nga, một ca sĩ tenor mà hai vợ chồng lo cho ở Milan một năm.

Nicole thừa biết là những người đó đều lấy làm trọng sự sốt sắng, sự quan tâm của Dick, nhưng Nicole cũng biết rằng, ngoại trừ những khi sinh con, Dick chưa hề bao giờ ngủ ở đâu một đêm xa Nicole kể từ ngày hai người làm đám cưới. Ngoài ra, nơi Dick có một cái gì trực tiếp dễ chịu đến độ không thể nào bỏ phí đi. Những người có biệt tài đó cần phải sử dụng vì trong đời sống thường hay dính líu tới nhiều người khác mà không biết để làm gì.

Trong lúc này Dick từ chối hết mọi cử chỉ âu yếm và bỏ qua đi từng khoảnh khắc không làm một cử chỉ, không biểu tỏ sự ngạc nhiên luôn luôn đổi mới mà đời sống đôi cặp tuyệt hảo của hai người hằng đem tới.

Chàng thanh niên người Mỹ thuộc miền Nam, Collis Clay, len lách giữa những bàn kê sát nhau và khoa tay chào hai vợ chồng Diver một cách thiếu lễ độ. Lối chào hỏi như vậy bao giờ cũng làm cho Dick phải ngạc nhiên, cũng như những người quen biết có lối gọi: "Này, này, đây kia!" hoặc tới nơi những người khác trong bọn. Dick rất nhạy cảm đối với những đức tính tốt trong những tương quan của con người đến độ, gặp những hồi ơ thờ, y chán không muốn cho ai ngó thấy mình. Ngay trước mặt Dick mà có người tỏ lộ lối cư xử bất cần lễ độ, như vậy không khác nào có vẻ như đôi chút khiêu khích lề lối sống của Dick và những bằng hữu của Dick.

Collis, vô tâm, từ xa đã la lên:

- Tôi cá rằng tại tôi tới trễ cho nên con chim đã bay đi mất, phải không?

Dick cố gắng để dứt ra được một lời đáp trước khi có thể tha thứ cho Collis đã không biết chào Nicole trước đã. Hầu như ngay tức khắc Nicole đứng dậy, còn Dick ngồi lại với Collis, uống nốt ly rượu còn lại. Coi bộ Collis cũng dễ thương, với cái vẻ "hậu chiến". Dễ sống hơn số đông những người Mỹ ở miền Nam mà Dick đã quen biết từ mười năm trước, tại New Haven. Dick thú vị ngồi nghe anh chàng trẻ tuổi nói chuyện, trong khi bận nhồi thuốc rất kỹ lưỡng trong tẩu, nhồi thật chặt.

Vào lúc quá trưa trẻ con và những chị vú kéo đến đông trong công viên Luxembourg. Đây là lần đầu tiên từ nhiều tháng nay Dick không sắp đặt trước cho cái phần này trong ngày. Bỗng nhiên, y cảm thấy sững sờ, nhận thấy ý nghĩa của cuộc độc thoại của Collis.

- Cô ta không đến nỗi lạnh lùng như ông tưởng. Tôi nhìn nhận là chính tôi đã tin chắc như vậy từ lâu. Nhưng cô ta đã rắc rối với một trong số bạn tôi khi từ New York đi Chicago, hồi lễ Phục Sinh, một người tên là Hillis, mà cô gái khi ở New Have tưởng yêu cô ta điên dại. Cô ta cùng ở trong một phòng trên xe lửa với một cô em họ tôi, nhưng Hillis và cô ta muốn hai người ở riêng ra một nơi; thế là, trong lúc buổi chiều khi cô em họ tôi tới đánh bài với tôi trong phòng của tôi. Hai giờ sau chúng tôi trở lại phòng của cô ta. Rosemary và Hillis đang đứng ở hành lang cãi vã hăng lắm với người kiểm soát, Rosemary mặt trắng như chiếc khăn tay. Dường như hai người đã đóng cửa toa xe lại và kéo rèm xuống, khi người kiểm soát tới hỏi giấy mới sinh chuyện lôi thôi to... Hai người cho rằng bọn tôi tới quấy rầy cho nên nhất định không mở. Người kiểm soát cho rằng làm như vậy là bậy. Y hỏi Hillis có phải đó là phòng của Hillis không, hoặc Hillis có giá thú với Rosemary hay không mà được phép đóng chặt cửa. Còn Hillis thì nổi nóng lên, giải thích rằng đóng cửa như vậy không có gì là xấu xa hết. Hillis bảo rằng người kiểm soát đã sỉ nhục Rosemary, y đòi đánh nhau với người đó. Thật ra người kiểm soát đó có thể gây lắm chuyện lôi thôi cho hai người. Ông cứ tin tôi đi, tôi đã mất công không biết bao nhiêu để thu xếp cho ổn vụ đó!

Tưởng tượng hết những chi tiết trong vụ đó, cảm thấy cả ý muốn ghen tị với những khó chịu đã xảy ra cho hai người trai gái trẻ tuổi đó, Dick nhận thấy có một sự thay đổi nơi mình. Cứ nguyên hình ảnh một người thứ ba - dù cho rằng người thứ ba đó đã biến mất - có thể chen vô những quan hệ của Dick với Rosemary khiến cho Dick mất đi sự quân bình tự nhiên từ trước và bị xô đẩy bởi những đợt sóng đau khổ, thèm muốn, ghen tuông. Bàn tay trên má Rosemary, hơi thở nhộn nhịp, trọn vẹn những gì đáng kích thích của vụ đó từ bên ngoài ngó vào...

- Tôi hạ bớt tấm rèm xuống có được không?

- Cứ tự nhiên, ánh sáng đã hơi chói quá.

Bây giờ Collis Clay bắt sang nói về chính sách những tổ chức sinh viên Fraternity ở đại học New Have, cũng vẫn một vẻ to chuyện như ban nãy. Dick đã nhận thấy rõ cậu ta yêu mê Rosemary một cách kỳ lạ mà Dick không thể hiểu. Vụ Hillis xem ra không khiến cho Collis phải xúc động, ngoại trừ một bằng chứng y tìm thấy rằng Rosemary không phải là người "vô tình".

- Bones đã thành công ghê gớm. Kể ra hết thảy chúng tôi đều thành công. New Have bây giờ đang phát triển rất mạnh nhưng đang tiếc là không cách nào đón nhận hết mọi người vào các nhóm được...

Dick đi ngang thành phố Paris, tới ngân hàng của y, viết tấm séc, quan sát một hàng những nhân viên ngồi bên sau ban viết, tự hỏi nên đưa tấm séc cho người nào. Vừa viết Dick vừa ngắm kỹ ngòi viết, nắn nót; viết từng chữ trên chiếc bàn cao có phủ nỉ màu lục. Một lần Dick ngước mắt mơ hồ ngó về khu nhân viên coi về thư tín, rồi tự nén mình chăm chú vào công việc đang làm.

Vậy mà lát sau Dick vẫn chưa quyết định nên đưa tấm séc cho nhân viên nào. Ai trong số những nhân viên đó ít khả năng nhất để suy đoán về hoàn cảnh khó chịu mà Dick đang ở trong? Ai là người có ít cơ may muốn nói chuyện nhất? Có Perrin, người ở thành phố New York đã có nhiều dịp mời Dick đi ăn bữa trưa tại American Club. Có Casasus, người Tây Ban Nha mà Dick vẫn có thói quen hay gợi tới những người bạn chung, ngay cả khi những người bạn đó biến khỏi cuộc đời của y đã từ mười hai năm trước. Có Muchhause, bao giờ cũng hỏi Dick muốn lấy tiền của vợ y hay của y... Sau khi đã ghi số tiền trên cuống tấm séc và gạch hai đường bên dưới, Dick quyết định sẽ đưa séc cho Pierce, anh này trẻ tuổi và Dick sẽ không phải mất công nói chuyện.

Trước hết Dick đi tới quầy thư tín. Thấy cô gái làm việc tại đó dùng ngực để đẩy trở lại một tờ giấy sắp rớt, Dick suy nghĩ thấy thật tình đàn bà có những cách dùng thân thể của họ khác hẳn đàn ông. Dick lánh xa để mở thư từ của mình ra coi. Có hóa đơn về mười bảy cuốn sách phân tâm học của một nhà xuất bản Đức, một hóa đơn của tiệm Brentano, một lá thư của ông bố tại Buffalo mà chữ viết mỗi năm một khó đọc hơn. Một tấm bưu thiếp của Tommy Barban, đóng dấu bưu điện ở Fez, trên thiếp Tommy đùa nghịch vài câu. Còn có thư của những đồng nghiệp bác sĩ tại Zurich, viết bằng tiếng Đức, một hóa đơn không đúng của một thợ hồ tại Cannes, một hóa đơn khác của tiệm bán đồ gỗ, thư của nhà xuất bản một tờ báo y học ở Baltimore, nhiều thư quảng cáo và thiếp mời tới dự một cuộc trưng bày tranh. Sau hết có ba bức thư gửi cho Nicole và một gửi cho Rosemary nhờ y chuyển trao giúp.

Dick tiến lại chỗ Pierce ngồi; nhưng người này đang bận tiếp một bà khách, Dick đành phải đưa tấm séc cho người kế bên, cho Casasus, lúc đó đang ngồi không.

Casusus vồn vã hỏi:

- Diver, mạnh khỏe chứ?

Casasus đứng dậy, mỉm cười, hàm râu mở rộng cùng với cặp môi.

- Hôm nọ chúng tôi có nói đến Featherstone và tôi có nghĩ đến anh. Bây giờ y đã đi California rồi.

Dick mở rộng hai mắt một chút, nhắc lại:

- Có thật đã đi California rồi không?

- Tôi nghe nói như vậy.

Dick giơ tấm séc lên để gợi sự chú ý của Casasus; đồng thời y ngó về phía Pierce, nối tiếp với Pierce một cuộc nô rỡn bằng nháy mắt, tàn tích của một vụ dan díu giữa Pierce và một bà bá tước người xứ Lithuania ba năm về trước. Pierce nhập cuộc bằng một tiếng cười, trong khi Casasus ghi vội những gì trên tấm séc chấp nhận, rồi chẳng biết có cách gì giữ Dick lại, Dick là người mà Casasus thích nói chuyện với, đành chỉ biết tay cầm đôi mắt kính miệng nhắc lại:

- Đúng thế, hình như ở California.

Trong khi đó, Dick trông thấy Perrin ở đầu quầy đằng kia, đang nói chuyện với tay vô địch thế giới Quyền Anh hạng nặng và hiểu, qua một khóe nhìn của Perrin, rằng Perrin đang muốn gọi Dick lại để giới thiệu làm quen với nhà vô địch. Nhưng, suy nghĩ kỹ, Dick không tiến lại đó.

Cắt đứt những thiện chí gây giao tình của Casasus, Dick làm bộ ngó kỹ tấm séc, rồi đăm đăm dán mắt trên những vấn đề quan trọng ở mé ngoài cây cột thứ nhất bằng cẩm thạch, gần chỗ viên giữ két, rồi lúi húi đổi chỗ cây can, chiếc mũ, mớ thư đang cầm trên tay, nói lời chào biệt rồi đi ra. Vì từ lâu Dick đã mua được cảm tình của người gác cửa, Dick có ngay một chiếc taxi.

- Tôi muốn đi tới phim trường của hãng Điện ảnh "Tuyệt Hảo". Nó nằm trên một phố nhỏ, ở khu Passy. Cứ tới La Muette, rồi tôi sẽ chỉ lối tới đó.

Những biến cố trong bốn mươi tám giờ qua đã khiến cho Dick trở nên bất định đến độ không biết chắc lúc đó mình muốn làm gì. Y trả tiền taxi khi tới khu La Muette và tiếp tục đi bộ tới phim trường. Tới trước tòa nhà, mặc dù vẻ trang nghiêm và quần áo tốt, trông Dick vất vưởng và bị xô đẩy như con vật. Trang nghiêm chỉ giữ được khi nào đã cắt đứt với dĩ vãng, cố gắng trong vòng sáu năm. Dick bước vội một vòng quanh ngôi nhà, như một trong đám tuổi trẻ mà Taakington đã tạo ra, vội vã vì sợ không gặp Miss Rosemary nếu cô gái ở phim trường ra. Khu chung quanh có vẻ ảo não. Trên cửa một nhà gần đó có bảng hiệu: Nhà Một Ngàn Sơ-mi. Quả tình trong tủ kính có bày đầy những áo sơ-mi, chồng lên nhau, có thắt càvát, được căng phồng lên hay bày biện kiểu cách trong tủ... ở đó mà đếm cho hết! Hai bên Dick đọc thấy: Tiệm bánh ngọt - Đại hạ giá - Bán chiêu hàng. Rồi lại thấy quảng cáo Constance Talmadge trong "Bữa trưa ở ngoài trời nắng". Xa hơn nữa, nhiều bảng hiệu khác rao: Y phục tu sĩ - Khai tử - Nhà lãnh việc tang ma. Đời sống và sự chết ở liền bên nhau.

Dick biết rằng việc y đang làm định rõ một khúc quanh trong đời mình. Đó là một sự trái ngược với những gì đã có từ trước. Trái ngược cả với ảnh hưởng mà y muốn có đối Rosemary nữa. Bao giờ Rosemary cũng nhìn thấy nơi Dick một kiểu mẫu về đứng đắn; cứ nguyên sự có mặt của Dick ở quanh tòa nhà này đã đi ra ngoài phần vụ của Dick. Nhưng sự trạng Dick bị buộc phải làm như vậy thật ra do một thực tế nào đó vì dồn nén nên phóng ra. Dick không muốn cũng phải tới đó, bước đi, rồi đứng lại, tay áo sơ-mi trùm cả cổ tay và tay áo vét bao quanh tay áo sơ-mi, cổ áo sơ-mi ôm khít lấy cần cổ, mái tóc đỏ được cắt thật khéo, bàn tay xách chiếc cặp nhẹ, như kiểu một tay dandy - cũng như một người đàn ông khác, một hôm, cảm thấy cần thiết phải đứng trước một giáo đường ở Ferrare, ăn bận rách rưới, dưới mưa bụi tro than, Dick phải trả món nợ cho những chuyện không thể quên, không thể bỏ qua đi cũng không thể chuộc lại được.

21

Sau ba khắc đồng hồ đã hoài công đợi, Dick đột nhiên bắt lại được những liên lạc với mọi người. Đúng là thứ việc phải xảy ra khi Dick cảm thấy không có hứng muốn gặp ai hết. Đôi khi vì cương quyết giữ vững những gì là của mình mà Dick bỏ qua mất mục đích vì vượt quá lên trước mất rồi, cũng như một diễn viên thủ vai trò của mình mà không nhấn mạnh tới hiệu quả thường thấy khán giả biểu tỏ nhiều chú ý hơn và tưởng như có tài tạo nên nơi kẻ khác khả năng lấp đầy những lỗ hổng mà chính mình đã để lại. Cũng trong một dòng tư tưởng, chúng ta không mấy khi có nhiều thiện cảm đối với những người đòi hỏi được chúng ta tội nghiệp. Chúng ta để dành tình cảm đó cho những người, bằng những phương tiện khác, khiến cho chúng ta phải vận dụng quan năng trừu tượng của sự thương hại.

Nhờ đó mà Dick có thể phân tách việc đã xảy ra khi đang trên con đường Saints - Anger. Y bị níu lại bởi một người Mỹ có gương mặt hốc hác, tuổi chừng ba mươi, coi bộ hãi sợ mặc dù miệng cười khá thê thảm gắng gượng trên môi. Dick, khi châm lửa đốt thuốc cho người đó theo lời yêu cầu, đã liệt người đó vào một trong những loại người - từ ngày nhỏ Dick đã gặp nhiều trường hợp như vậy lắm - suốt ngày quanh quẩn tại quán bán thuốc lá, khuỷu tay chống lên quầy, quan sát những người ra vào, một trong những anh chàng có bạn trong mấy hãng xe hơi thỉnh thoảng làm được một áp phe nho nhỏ, thầm thì điều đình, hoặc tại quán hớt tóc, trong hành lang những rạp hát, vân vân. Đôi khi những người thuộc loại này được đưa vào trong những bức hí họa đầy máu của Tad. Suốt đời trẻ tuổi, Dick thường có những dịp đưa con mắt ngại ngùng ngó vào khu vực biên giới không rõ rệt của tội phạm.

- Thế nào, bạn có thấy thú ở Paris không?

Không đợi trả lời, người đó tính bước theo Dick. Người đó hỏi:

- Bạn ở đâu thế?

- Ở Buffalo.

- Tôi ở San - Antone; nhưng tôi ở đây từ hồi chiến tranh.

- Bạn ở trong quân đội?

- Ở đó lâu lắm. Sư đoàn 84. Chắc bạn không nghe nói tới đơn vị đó.

Người kia bước, nhanh hơn Dick đôi chút, đưa con mắt có vẻ đe dọa ngó Dick.

- Thế nào, bạn ở Paris hay chỉ ghé chơi qua?

- Ghé chơi qua.

- Bạn ngụ tại khách sạn nào?

Dick muốn phá lên cười. Tên này ý hẳn muốn khoắng hết đồ đọc trong phòng của mình ban đêm. Rất có thể ý nghĩ của người đó hiện rõ ra mặt mà y không biết.

- To lớn như bạn, bạn đừng có sợ tôi. Ở đây có nhiều tên chuyên đón đợi các du khách người Mỹ: nhưng bạn khỏi lo về tôi.

Dick chịu không nổi nữa, đứng lại.

- Tôi không hiểu tại sao anh có thể mất nhiều thì giờ như vậy.

- Tôi có áp-phe ở vùng này.

- Loại gì?

- Bán báo.

Sự trái ngược giữa bề ngoài đáng sợ của người đó và nghề nghiệp vô hại của y thật phi lý. Nhưng người kia giải thích:

- Bạn đừng sợ, năm ngoái tôi vét được khá tiền bằng cách bán từ mười đến hai mươi quan một tờ Sunday Times chỉ đáng có sáu quan.

Y lấy từ trong chiếc ví đã tàng ra một mẩu cắt ở báo hằng ngay đưa cho người bạn đường mà y đã chiếm lãnh được. Do là một bức hí họa vẽ một con sông những người Mỹ từ một chiếc tàu xuyên Đại Tây Dương đổ xuống, tàu đầy những vàng.

- Hai trăm ngàn mạng, họ để lại mười triệu chỉ trong có một mùa hạ...

- Bây giờ anh làm gì ở Passy?

Người đàn ông ngó chung quanh bằng con mắt nghi kỵ và bí mật nói:

- Movies... Ở gần đây mới lập một phim trường. Hoặc cần những người nói được tiếng Anh. Tôi đang chờ cơ hội.

Dick bỏ rơi người đó. Rõ rệt là em đã hoặc ra về trong khi Dick đi vòng quanh tòa nhà, hoặc đã rời khỏi phim trường trước khi Dick tới khu vực đó. Dick bước vô một quán rượu ở góc phố, mua một đồng tiên để bỏ trong máy điện thoại. Đứng ép giữa nhà bếp và phòng cầu tiêu nực mùi khó ngửi, Dick gọi về khách sạn George. Nghe tiếng mình thở, Dick nhận ra khuynh hướng "Cheyne - Stokes" của mình, nhưng triệu chúng đó chỉ thêm kéo y về với xúc cảm của y mà thôi. Dick gọi số điện thoại về khách sạn, rồi đứng đó, tay cầm ống nghe ngó qua khung kính có bên trong quán. Một lúc lâu có tiếng kỳ lạ hỏi: Helle!

- Đây Dick. Anh cần nói chuyện với em.

Cô gái nín lặng trong giây lát, rồi, lấy thêm can đảm, tương đương với xúc động, nói thêm:

- Em rất sung sướng được anh gọi.

- Anh tới kiếm em ở phim trường. Bây giờ anh đang ở trước mặt, tại Passt. Anh cho rằng chúng ta có thể cùng nhau đi chơi một vòng trong rừng.

- Ồ, em chỉ ghé phim trường độ một phút. Em rất tiếc, thật tình...

Im lặng.

- Rosemary?

- Vâng, Dick?

- Em nghe đây. Anh đang ở trong một tình trạng khó chịu lắm chỉ vì em. Khi một cô gái nhỏ gây bối rối đến như vậy cho một ông đã có tuổi, mọi sự sẽ trở nên lôi thôi lắm...

- Anh đâu có phải là "một ông đã có tuổi" hả Dick? Anh là một người trẻ nhất trên đời này!

- Rosemary?

Im lặng, trong khi tia mắt của Dick chú ý tới một cái kệ trên đó những thứ thuốc độc tế nhị nhất của nước Pháp được xếp một hàng dài: Otard, rum Sait-James, Marie Brizzard, Punch, Orangeade, André Fernet - Barance, Cherry Rochet và Armagnac.

- Em có một mình đấy chứ? Tôi hạ bớt tấm rèm xuống có được không?

- Anh tưởng em đang có ai ở đây?

- Đó tình trạng hiện thời của anh như vậy... Anh sẽ không kể chi hết nếu được ở gần em bây giờ.

Im lặng. Rồi có tiếng thở dài và lời đáp:

- Em cũng muốn có anh ở bên bây giờ...

Căn phòng khách sạn nơi cô gái đang nghỉ ngơi, bên sau một số điện thoại, và những mẩu âm nhạc đang phất phơ bay chung quanh...

And two for tea.

And me for you.

And you for me...

Rồi nhớ tới lớp lông tơ có thoa phấn trên nước da sạm nắng của cô gái. Khi Dick hôn khuôn mặt đó y thấy ướt mồ hôi, nơi chân tóc. Vẻ tươi rói của một gương nặt trắng, dưới khuôn mặt của Dick, đường cong của một bờ vai.

Dick tự nhủ:

"Không thể được".

Một phút sau, Dick đã ra ngoài phố, bước về phía La Muette - hay ngược lại - tay vẫn xách chiếc cặp mỏng, tay cầm chiếc can như thể cầm mũi kiếm.

Rosemary quay trở lại bàn viết nốt bức thư gửi cho mẹ:

... Con chỉ gặp anh ấy rất ít, nhưng con thấy anh ấy rực rỡ. Con yêu mê (lẽ dĩ nhiên con yêu Dick. Hơn hết mọi thứ, nhưng chắc mẹ hiểu ý con muốn nói). Anh ấy sẽ đứng ra đạo diễn, rồi anh ấy đi Hollywood ngay, và con chắc chúng ta cũng sẽ phải đi. Collis Clay cũng ở đây. Con cũng yêu y lắm, nhưng con không gặp y mấy, vì có gia đình Diver là những thiên thần, tuyệt đối là những người dễ thương nhất con chưa từng gập. Hôm nay con cảm thấy không được dễ chịu trong người, con sẽ uống thứ thuốc của con, tuy thật tình con không thấy cần thiết. Con cũng không thể tả cho mẹ thấy những gì đã xảy ra ở đây; những chuyện đó khi gặp mẹ phải kể lại mới được!... Vậy liền sau khi nhận được thư này mẹ hãy đánh điện cho con... đánh điện, đánh điện... mẹ có tính lên Paris không, hay là con sẽ cùng với gia đình Diver xuống miền Nam?

Sáu giờ, Dick gọi cho Nicole. Dick hỏi:

- Mình có dự định gì riêng không? Mình có muốn một buổi tối êm tịnh? Bữa tối tại nhà hàng, sau đi coi hát?

- Em sẽ làm hết thảy những việc gì mà mình muốn em làm vừa lòng. Em mới điện thoại cho Rosemary, cô bé cho gọi dọn bữa ăn trong phòng. Em cho rằng chung ta đều bị chuyện đó làm cho mất bình tĩnh, có phải thế không?

- Không có đâu, em ơi. Nếu mình không mệt mỏi quá, chúng ta sẽ làm một cái gì. Nếu không chúng ta sẽ trở về miền Nam, rồi cả một tuần lễ chúng ta tự hỏi tại sao không đi coi Victor Boucher. Vụ đó còn thích thú hơn là ngồi buồn một chỗ.

Câu cuối cùng không đúng chỗ, Nicole liền bắt lấy ngay.

- Ngồi buồn một chỗ, vì chuyện gì?

- Vì Maria Wallis.

Nicole bằng lòng đi coi hát. Đó là một truyền thống giữa hai người là không bao giờ trả lời rằng mệt để không làm một việc gì đó. Hai người cho rằng làm như vậy những ngay sống thấy thích thú hơn. Cũng như những buổi tối. Những khi, mặc dù đủ thứ, họ cảm thấy can đảm đã chùn bớt, hai người liền đổ tội lên đầu kẻ khác đã chán nản trước.

Trước khi ra đi - hai người là một đôi cặp tốt đẹp nhất trên đời - hai người tới gõ nhẹ cửa phòng Rosemary. Bên trong không đáp. Nghĩ rằng cô bé đang ngủ, hai người không gọi thèm nữa và ra đi trong đêm Paris, nóng hổi và ồn ào, trên đường họ ghé lại tiệm Fouquet để uống vội một ly vermouth.

22

Nicole thức dậy muộn, thầm thì đoạn kết của giấc mơ trước khi mở đôi mắt có hàng mi dài. Giường của Dick bỏ không. Mãi một phút sau Nicole mới hiểu rằng mình bị đánh thức dậy do tiếng gõ trên cánh cửa phòng khách.

Nicole nói:

- Cứ vào!

Nhưng không thấy có lời đáp. Nicole bèn khoác chiếc áo choàng lên người, đi ra mở cửa. Một người cảnh binh đứng trước cửa, bước vào.

- Ông Afghan North? Có phải ông ấy ở đây?

- Sao? Không đâu, ông ấy đi Mỹ rồi mà.

- Ông ấy đi hôm nào, thưa bà?

- Sáng hôm qua.

Người đàn ông lắc đầu, đưa ngón tay chỉ vào người Nicole.

- Đêm hôm qua ông ta còn ở Paris, ông ta có ghi tên ở đây, nhưng phòng bỏ không. Dưới nhà người ta nói nên hỏi ở đây.

- Sao có thể có chuyện lạ như vậy. Sáng hôm qua chúng tôi có đi tiễn ông ấy tận ga xe lửa, chuyến xe đưa tới chiếc tàu xuyên qua Đại Tây Dương..

- Có thể. Nhưng sáng hôm nay người ta còn thấy ông ta ở đây, thấy cả tấm căn cước của ông ta nữa.

Nicole ngạc nhiên, nói:

- Chúng tôi hoàn toàn không biết chuyện đó.

Viên cảnh binh suy nghĩ.

Đó là một người xinh trai, nhưng mùi hôi quá.

- Như vậy tối hôm qua bà không có gặp ông ấy?

- Không.

- Chúng tôi bắt được một người da đen. Chúng tôi tin chắc là sau cùng đã bắt được đúng...

- Tôi nói để ông biết, tôi không hiểu ông muốn nói gì. Nếu là ông Abraham North, người mà chúng tôi quen, chúng tôi hoàn toàn không hay đêm hôm qua ông ta còn ở Paris.

Người đàn ông lắc đầu, cắn môi. Y tin rằng Nicole nói đúng, nhưng thất vọng.

Nicole hỏi:

- Có chuyện gì đã xảy ra?

Người kia đưa hai lòng bàn tay ra, bặm môi, nhăn mặt. Bắt đầu y thấy người đàn bà trước mặt có duyên, hai mắt y nhíu lại.

- Biết sao được, thưa bà. Ông Afghan North bị ăn cắp đi theo. Chúng tôi bắt được tên ăn cắp. Bây giờ ông North phải tới nhận diện tên ăn cắp và truy tố đúng lệ luật.

Nicoie khép kín vạt áo choàng và kiếu từ viên cảnh binh. Ngơ ngác, thiếu phụ đi tắm rồi bận áo. Lúc đó đã hơn mười giờ. Điện thoại cho Rosemary nhưng Nicole không gặp. Rồi điện thoại xuống văn phòng khách sạn Nicole được biết quả tình Abe có giữ một phòng, lúc sáu giờ rưỡi sáng hôm nay. Nhưng phòng còn bỏ trống. Nicole ra phòng khách ngồi đợi, hy vọng Dick về sẽ cho biết thêm tin tức. Đúng lúc thiếu phụ không chờ đợi, văn phòng khách sạn điện thoại lên cho biết có khách:

- Mítste Crashow, một người da đen.

Nicole hỏi:

- Người đó tới có mục đích gì?

- Người đó nói có quen biết bà và ông bác sĩ. Người đó nói có một mítste Freeman bị tống giam, người đó có quen hết mọi người. Người đó bảo có sự bất công và muốn gặp mítste North trước khi sắp bị bắt.

Nicole tuyên bố:

- Chúng tôi hoàn toàn không hay biết chi hết về vụ này.

Rồi đặt manh ống nghe xuống.

Sự tái xuất hiện kỳ lạ của Abe chứng tỏ Nicole đã chán ngấy những chuyện như vậy. Muốn quên đi, Nicole ra ngoài, tình cờ gặp Rosemary tại tiệm may rồi hai người cùng đi dạo các tiệm buôn đường Rivoli, mua hoa giả và những vòng cổ đủ màu. Nicole giúp Rosemary chọn mua hột soàn để tặng bà mẹ, cùng một số khăn quàng và hộp đựng thuốc lá để đem về California.

Nicole mua cho con trai những chú lính bằng chì người Thời Hy Lạp và La Mã, cả một đạo binh trị giá tới hơn một ngàn quan. Một lần nữa hai người sài tiền, mỗi người sài một lối, một lần nữa Rosemary ngưỡng mộ phương pháp của Nicole về phương diện chi tiêu. Nicole tin chắc những món tiêu đi đích thực là tiền của mình. Rosemary vẫn còn cảm tưởng tiền của mình được cho mượn do một phép lạ nào, do đó cần được tiêu sài có chừng mực. Quả tình rất thích thú khi được ném đi từng nắm tiền tại thành phố xa lạ đầy ánh sáng này, trong khi cảm thấy cơ thể của mình đầy sinh lực, máu huyết lưu thông tự do và làm hồng hào nét mặt bằng những màu sắc của sức khỏe. Thật thích thú khi cảm thấy cánh tay, bàn tay, cẳng chân và cổ chân của mình sẵn sàng phục vụ theo ý muốn; thật thích thú khi bước đi với tin tưởng của những phụ nữ biết rằng mình có duyên.

Khi trở về khách sạn, hai người gặp lại Dick, tươi tỉnh, tươm tất và mới mẻ như buổi sáng, cả hai cùng có một phút sung sướng toàn vẹn như con nít.

Dick vừa nhận được một cú điện thoại của Abe, dường như cả buổi sáng Abe ẩn núp ở đâu.

- Đó là một cuộc điện thoại kỳ cục nhất chưa hề có.

Dick không phải chỉ nói chuyên với Abe mà với chừng một lô người khác. Trong điện thoại, những người đó đều tự giới thiệu theo một kiểu mẫu như sau:

- Một người muốn nói chuyện với ông... Y đang bị giam; nghĩa là y bảo rằng có dính vào vụ đó...

- Vụ gì?

- Hầy!... này, hãy câm miệng lại. Tóm lai, y bị dính vô một sì-căng-đan, không ra khỏi nhà được. Theo ý tôi thì... nghĩa là y đã...

Phần còn lại lẫn trong tiếng nấc. Rồi điện thoại cung cấp thêm như sau:

"Tôi nghĩ rằng vụ này ông nên lưu tâm tới, với tư cách một nhà chuyên về bịnh thần kinh..."

Người nào đó có lẽ cố níu lấy máy điện thoại; cho nên Dick chẳng thấy đáng lưu ý chi hết với tư cách y sĩ bịnh tâm trí, hay với bất kỳ tư cách chi khác...

Cuộc nói chuyện với Abe tiếp tục như sau:

- Hêlô!

- Sao?

- Sao, hêlô!

- Ai đó?

- À...

Chỗ này có mấy tiếng ngựa hí, giống như tiếng cười.

- Thôi được, để tôi đưa máy cho một người khác.

Thỉnh thoảng, Dick nghe thấy tiếng Abe cùng với tiếng vật lộn, máy rớt xuống, từng đoạn của một cuộc nói chuyện xa xa như: "Không, tôi đoan chắc

với ông, ông North...", rồi một tiếng rõ ràng, cương quyết, nói: "Nếu ông là bạn của ông North, ông hãy tới đây kiếm ông ta..."

Abe ngắt lời, long trọng, nặng nề, át hết thảy bằng giọng nói lớn của y:

- Dick tôi mới gây nên một cuộc đánh lộn về chủng tộc tại Montmartre. Tôi sắp đi lấy Freeman ở nhà giam ra. Nếu có một người da đen đánh giầy ở Copenhagen tới... Hélô, anh có nghe tôi nói không? Này, nếu có bất kỳ ai tới đây...

Một lần nữa, máy điện thoại truyền tới một cuộc hợp tấu những điệu ca khác nhau.

Dick hỏi:

- Tại sao anh trở lại Paris?

- Tôi đi tới Evreux, rồi tôi quyết định trở về bằng máy bay, để có thể so sánh với Thánh Sulipice. Tôi muốn nói... Tôi không muốn đưa Thánh Sulpice về Paris... tôi không nói về kiểu baroque... Tôi muốn nói là Thánh Germain. Lạy Chúa! Chờ tôi một phút, tôi sẽ đưa máy cho thằng nhỏ sai vặt.

- Đừng đưa cho ai hết!

- Này, Mary đã đi chưa?

- Rồi.

- Dick, tôi muốn anh nói chuyện với ngưới đàn ông tôi mới gặp ở đây sáng nay; đó là con trai một sĩ quan thủy quân đã tới thăm hết thảy các y sĩ ở Âu châu. Để tôi kể chuyện cho anh nghe...

Dick cúp máy. Có lẽ làm vậy không phải, một vụ vô ơn, vì y cần phải châm vô sự hoàn toàn rỗng không về tinh thần của y.

Nicole nói với Rosemary:

- Hồi xưa Abe là một người rất dễ thương; hồi tôi mới lấy Dick, tôi rất muốn cô quen biết y. Y tới nhà chúng tôi, ở chơi nhiều tuần lễ, nhiều, nhiều tuần lễ. Vậy mà chúng tôi hầu như không thấy sự có mặt của y. Đôi khi y chơi dương cầm; những khi khác y ở trong thư phòng, tại đó có một mặt đàn câm y thú lắm, đánh đàn câm suốt ngày. Dick, mình còn nhớ chị ở cứ tưởng Abe là một con ma? Abe lấy làm thú chuyẹn đó, càng làm cho chị kia hoảng sợ vì những tiếng động từ Âm ty, một bữa trò chơi đó đã khiến cho tôi mất cả một bộ chén nóng trà, tan ra từng mảnh ở chỗ tiền phòng, nhưng chúng tôi không quan tâm!

Biết bao nhiêu vui thích, biết bao nhiêu ngày vui - hồi xưa! Rosemary tưởng tượng ra và lấy làm ghen tị với đời sống nhàn hạ đó, chắng giống chút nào với cuộc đời của cô gái. Cô gái không hề biết đến sự nhàn hạ, nhưng Rosemary lấy làm tôn quý thời đó, như những người không bao giờ biết tới cuộc đời như vậy. Cô gái tưởng tượng như một dịp nghỉ ngơi, đâu có hiểu rằng hai vợ chồng Diver cũng xa cách với cuộc đời đó không khác gì mình.

- Ai đã xui khiến cho y trở nên như bao giờ? Tại sao y cứ cần phải uống rượu?

Nicole lắc đầu, gạt đi hết mọi chuyện trách nhiệm trong vụ này.

- Hồi này thiếu gì những người phi thường tự hủy hoại như vậy!

Dick hỏi:

- Thì hồi nào người ta chẳng phải làm như vậy? Những người phi thường bắt buộc phải sống bên bờ vực thẳm như vậy. Có một số chịu không nổi như vậy. Họ đành phải bỏ.

Nicole muốn kéo dài câu chuyện và bực mình thấy Dick nói ngược lại trước mặt Rosemary, đáp:

- Phải có một lý do sâu sắc hơn nữa. Có những người nghệ sĩ... chẳng hạn như Rernand, họ đâu cần phải bơi lội trong rượu. Tại sao bao giờ cũng vẫn cứ những người Mỹ tự hủy hoại như vậy?

Có nhiều lời giải đáp cho câu hỏi đó cho nên Dick quyết định không đáp và để cho Nicole thắng. Bây giờ Dick ngó Nicole bằng con mắt hết sức phê bình. Tuy Dick xét Nicole là người đáng yêu nhất trong đời, tuy Dick tìm thấy nơi Nicole hết thảy những gì y cần thiết, Dick có linh tính cho thấy sẽ có tranh chấp và, trong tiềm thức, từng giờ một cứng rắn thêm, tự võ trang hơn. Rất ít có khuynh hướng nhân nhượng đối với chính mình, Dick không bằng lòng mình trong lúc này và cố tình tự che mắt với hy vọng Nicole không nghi ngờ mình có một chút nào bị kích thích do Rosemary. Nhưng y không dám tin chắc y vậy. Đêm hôm qua, tại rạp hát, Nicole đã nói tới Rosemary như một đứa trẻ.

Bộ ba tái họp vào lúc ăn trưa, ở tầng dưới, trong một không khí êm dịu: phòng trải thảm, những người hầu bàn qua lại không một tiếng động, không có bước chân lanh lẹ và hiên ngang như những người hầu bàn đã dọn cho họ ăn tại nhiều nơi khác trong những bữa tối trước. Tại đây chỉ thấy có những gia đình người Mỹ chăm chú ngó những gia đình khác cũng người Mỹ, và cố gắng làm quen với nhau.

Tại bàn gần đó có một nhóm người mà bộ ba của Dick không sao liệt hạng được. Nhóm đó gồm một thanh niên hay nói, phảng phất lối thư ký "xin ngài làm ơn nhắc lại cho" và một bày phụ nữ không trẻ không già và dường như không thuộc vào một giai tầng xã hội nào rõ rệt. Tuy vậy nhóm đó có vẻ một đoàn thể đồng nhất hơn, chẳng hạn như, một nhóm các bà vợ tụ họp trong khi các ông chồng tham dự một hội nghị. Quả tình đó rõ ràng "là một" hơn bất kỳ nhóm du khách nào.

Linh tinh khiến cho Dick giữ lại trên môi câu nói diễn đã thành hình. Dick hỏi người hầu bàn để biết nhóm người đó là những người nào.

Người hầu bàn nói:

- Đó là những người trong tổ chức ngôi sao vàng.

Lớn tiếng, và cũng hạ thấp giọng nữa, mấy người cùng la lên. Rosemary hai mắt rưng rưng lệ.

Nicole nói:

- Những người trẻ tuổi chắc hẳn là những góa phụ.

Qua ly rượu nho, Dick ngó nhóm người kia. Trên những gương mặt sung sướng, trong vẻ trang nghiêm đặc biệt của họ, Dick đọc thấy sự trưởng thành của một nước Mỹ già hơn nước Mỹ bây giờ. Những người đàn bà nghiêm nghị tới đây để khóc và vinh danh những người thân đã chết, khóc sự đã rồi, đem sắc đẹp nghiêm trang của họ gởi vào căn phòng rộng. Dick tự nhớ lại, ngồi trên lòng người cha, cưõi ngựa với Moseby, trong khi ở chung quanh đang chiến đấu những trung tín và những hy sinh của thời xưa. Dick hầu như phải cố gắng mới quay lại được với hai người bạn gái đang ngồi cùng bàn và trở về với thế giới mà Dick đã gởi niềm tin.

23

Abe North ngồi ở quầy rượu khách sạn Ritz, Abe tới đó khoảng chín giờ sáng, tìm một chỗ ẩn náu vào giờ cửa sổ được mở toang và những tia nắng làm nhảy múa những đám bụi bay lên từ những tấm thảm được rũ bụi. Lũ trẻ con chạy qua lại trên những hành lang, được giải tỏa, không bận đồng phục, di chuyển trong không gian thanh trong. Quán rượu "ngồi" của các bà, đối diện với quán rượu chính thấy nhỏ bé quá. Thật không thể tưởng tượng được buổi chiều có thể tiếp đón được nhiều khách các bà đến thế.

Lão Paul nổi tiếng, người thầu lại quán rượu, chưa tới, nhưng Claude, người giúp việc của Paul, đang kiểm điểm lại các thứ đồ uống, tạm ngưng không tỏ lộ một chút ngạc nhiên nào để pha chế một thứ "pick me up" cho Abe. Abe ngồi trên chiếc ghế dài cạnh tường. Sau hai ly, Abe bắt đầu cảm thấy dễ chịu hơn, dễ chịu đến độ y leo lên gian hàng hớt tóc để cạo râu. Khi Abe trở lại quán rượu Paul đã tới, bằng chiếc xe hơi mà y lịch thiệp đậu lại từ đại lộ Capucines, Paul có cảm tình với Abe nên chạy lại nói chuyện.

Abe nói:

- Đáng lý ra tôi phải xuống tàu sáng nay, tôi muốn nói sáng hôm qua...

Paul hỏi:

- Thế tại sao lại không xuống?

Abe ngẫm nghĩ về câu hỏi, sau cùng tìm ra được một lý do.

- Tôi đang mắc đọc một truyện đăng từng kỳ trong tuần báo Liberty, số tiếp theo được gởi tới Paris trong ngày hôm nay. Nếu tôi đáp chuyến tàu đó có phải là lỡ mất đọc không, tôi sẽ không biết đoạn kế tiếp của truyện ra làm sao.

- Truyện chắc phải hay lắm!

Paul cười, đứng lên, rồi ngừng lại, đứng tựa vào lưng một chiếc ghế.

- Nếu ông thật tình muốn đi, ông North ạ, có vài ba người bạn của ông ngay mai sẽ xuống tàu "France", Mister... ông ấy tên gì nhỉ?... và Slim Pearson. Mister... Ồ, tôi sẽ kiếm ra tên đó... đó là một người cao lớn, với bộ râu mới.

Abe đưa ra:

- Hardly?

- Đúng rồi, ông Hardly. Cả hai người cùng đáp chuyến tàu "France".

Paul chạy đi lo công việc của mình, nhưng Abe cố gắng giữ lại.

- Tôi muốn lắm, nếu tôi không bắt buộc phải xuống tàu ở Cherbourg. Hành lý của tôi ở đó cả.

Paul vừa bước đi vừa đáp:

- Ông sẽ nhận được hành lý của ông ở New York.

Sự hợp lý của đề nghị này chen lần lần vào óc Abe. Y cảm thấy sung sướng có người lo đến y và quyền lợi của y, hay đúng hơn là có thể kéo dài tình trạng vô trách nhiệm của y.

Trong khi đó, nhiều khách bước vô quán, đầu tiên là một người Đan Mạch khổng lồ, thỉnh thoảng Abe có gặp. Người Đan Mạch ngồi một ghế ở đầu bên kia quán. Abe đồ chừng suốt ngày người đó sẽ ngồi tại đây, uống rượu, ăn bữa trưa, nói chuyện, hay đọc báo. Abe cảm thấy có ý muốn đánh bại người kia về phương diện ngồi dai.

Tới mười một giờ bắt đầu có những học sinh trung học tới, bước đi vụng về cố tránh không vướng mắc những túi và cặp sách của chúng vào những bàn ghế trong quán. Vào khoảng thời gian đó Abe bảo một thằng bé sai vặt trong khách sạn điện thoại cho Diver. Đến khi gọi được hai vợ chồng Diver thì Abe đang cùng ngồi với một lũ bạn và lộn xộn lung tung. Thỉnh thoảng Abe chợt nhớ phải đi lo lấy thằng cha Freeman đáng tội nghiệp ở nhà giam ra; nhưng Abe ngại hết cả mọi sự việc và biến cố mà y cho rằng ở trong một ác mộng.

Tới lúc chừng một giờ trưa, quán đông đặc. Giữa những ồn ào của đủ thứ ngôn ngữ, êkíp hầu bàn hoạt động, giữ khách bằng cách lo đưa ra những món khách gọi hay đưa bông tính tiền.

- Thế là hai Stingher... và thêm một... hai martini, và một... còn ông Quarte ly, ông không dùng gì cả? Ông Shceffet bảo rằng đã uống đủ rồi. Ông dùng ly cuối cùng... tôi chỉ biết làm theo ý khách... cám ơn... cám ơn nhiều lắm.

Trong sự lộn xộn chung, Abe bị mất chỗ ngồi; bây giờ y đứng, đưa đẩy cái mình đôi chút và nói chuyện với bất kỳ ai gặp. Một con chó bull-terner quấn chặt lấy chân Abe bằng sợi dây xích của nó, nhưng Abe gỡ ra được không đến nỗi té và được những lời xin lỗi dài dòng. Sau đó Abe được mời ăn trưa, nhưng y từ chối. Lát sau, với vẻ lịch sự dễ thương của người nghiện rượu, giống như của một tù nhân hay một người lão bộc trong đại gia đình, y kiếu từ và quay lại thì thấy thời gian đông đảo nhất của quán đã trôi qua, chấm dứt cũng bất chợt như khi bắt đầu.

Tới bốn giờ có một thằng nhỏ đi tới:

- Có phải ông muốn gặp một người da màu tên là Jules Peterson?

- Trời ơi, làm sao y kiếm ra được tôi?

- Tôi chưa nói với người đó là ông có ở đây.

- Vậy thì ai đã bảo cho y biết?

Abe suýt đánh rớt cái ly xuống nhưng đỡ lại kịp.

- Người đó nói đã đi một vòng hết thảy các khách sạn và quán rượu có nhiều Mỹ.

- Bảo y rằng tôi không có ở đây.

Khi thằng nhỏ đi ra, Abe gọi nó lại và hỏi:

- Ở đây người ta có cho y vô không?

- Tôi sẽ chạy đi hỏi.

Paul, khi được hỏi, đưa mắt ngó qua vai, lắc đầu, rồi trông thấy Abe, tiến tới nói với y:

- Tôi rất tiếc, nhưng tôi không thể chấp nhận cho người đó vô.

Abe bèn cố gắng mãi mới đúng dậy được, rồi đi ra, về phía đường Cambon.

24

Richard Diver, xách chiếc cặp da nhẹ, tới quận bảy đưa một lá thư gởi cho Maria Wallis ký tên "Dicole", tên mà Nicole và Dick dùng từ hồi hai người mới yêu nhau. Từ quận cảnh sát Dick đi bộ tới tiệm may sơ-mi quen, tại đó bọn người bán hàng lo săn sóc tiếp đãi sốt sắng quá với số tiền mà Dick chi ra. Y cảm thấy hổ thẹn đã có vẻ hứa hẹn quá như vậy đối với mấy người bán hàng trẻ tuổi người Anh đó, bằng những cung cách lịch sự, bề ngoài có vẻ nắm chắc được chìa khóa của yên ổn, hổ thẹn vì đã đòi chữa chắn bớt mấy phân bề dài của tay áo lụa. Sau đó y bước vô quán rượu của khách sạn Crillon, uống tại đó một chén cà phê với hai đốt tay rượu gìn.

Khi tới nơi Dick có cảm tưởng khách sạn được trưng đèn khác thường; đến khi rời khách sạn Dick mới hiểu vì trời đã tối. Lúc đó là một buổi chiều gió lộng, lá cây tại đại lộ Champs - Elysées lay động xào xạc và rụng rất nhiều. Dick đi dọc theo đường Rivoli tới ngân hàng của y để lấy thư. Sau cùng Dick lên một chiếc taxi và đi ngược đại lộ Champs - Elysées dưới mưa, một mình với mối tình của y. Hôm đó vào khoảng hai giờ trưa, tại khách sạn Vua George, sắc đẹp của Nicole so sánh với sắc đẹp của Rosemary giống như sắc đẹp của một sáng tạo phẩm của Leonard de Vinci ở bên một cô gái đẹp có hình dùng trang hoàng những trang tạp chí. Bây giờ Dick trở về dưới mưa, bị ma ám và hãi sợ ngay chính mình, nội tâm bị lay động bởi những mối yêu mê của nhiều đàn ông và chẳng nhận thấy ở chân trời có gì là đơn giản hết.

Rosemary mở cửa, cũng bị lay động bởi những xúc cảm mà không ai hay biết. Bây giờ cô gái giống như đôi khi người ta thường gọi: một cô gái hoang điên dại. Từ hai mươi bốn giờ nay cô gái lục đục với bao nhiêu lộn xộn vẫn chưa tìm lại được sự nhất trí của mình; tưởng chừng định mệnh của cô gái như một mớ chỉ rối. Cô gái luôn luôn cân nhắc những lợi nhuận, lượng định những hy vọng, kiểm điểm những Dick, bà mẹ, Nicole, viên giám đốc cô gái mới gặp hôm qua, như những hột lớn trên sâu chuỗi.

Khi Dick gõ cửa, cô gái vừa mặc áo xong, đang đứng ngó mưa rơi, nghĩ tới một bài thơ nào và những rãnh nước tràn ngập ở Beverley Hill. Mở cửa Rosemary trông thấy Dick hiện ra, cương quyết, vững chắc, giống hệt như một vị thần linh trẻ tuổi mà xưa kia cô gái đã nhìn thấy, và cũng giống như những người ít tuổi nhìn vào những người lớn tuổi hơn. Dick gặp lại Rosemary với một cảm tưởng ngơ ngác không thể tránh. Phải cần một lúc sau Dick mới đáp ứng được với vẻ buông thả dịu dàng trên miệng cười của cô gái, với hình ảnh của tấm thân kia thật là giống với một nụ hoa đang hứa hẹn sắp nở. Dick nhận thấy vết chân không của cô gái in trên tấm thảm nhỏ ngoài cửa phòng tắm.

Bằng một giọng khinh khoái vui vẻ không thực cảm thấy, Dick nói:

- Miss Télévision!

Dick để đôi găng, chiếc cặp trên bàn phấn và dựng cây can bên tường. Cái cằm ngạo nghễ khỏa lấp những nét đau khổ in hằn chung quanh miệng, hất chúng lên trán, trong khóe mắt, như thể người ta che đậy một nỗi kinh hoàng không muốn cho ai nhìn thấy.

- Em hãy lại đây ngồi trên đùi anh, nép sát bên anh, cho anh được ngắm cái miệng đáng yêu của em.

Cô gái bước tới, đặt môi trên hình ảnh lạnh lẽo và đẹp của người đàn ông mà cô gái đã tự tạo ra, trong khi bên ngoài mưa rơi từng giọt tí tách... nhiều lần cô gái hôn trên miệng Dick; khuôn mặt của cô gái khi lại gần tưởng như to lên. Trong đời chưa bao giờ Dick nhìn thấy một vật gì chói ngời hơn nước da mặt của có gái. Bởi lẽ sắc đẹp đôi khi đưa chúng ta tới những tư tưởng tốt đẹp, Dick nghĩ tới trách nhiêm của mình đối với Nicole với tới dữ kiện đặc biệt Nicole ở cách đây có hai khung cửa, bên kia hành lang.

Dick nói:

- Mưa đã tạnh. Em có thấy ánh nắng trên mái đã đen không?

Rosemary đứng dậy, ngả đầu ra cửa sổ và nói trong một cơn thành thật:

- Chà, chúng ta quả đúng là những diễn viên, anh và em!

Cô gái đi tới bên bàn phấn. Vừa lúc Rosemary đưa chiếc lược lên mái tóc, bên ngoài có tiếng gõ cửa gấp. Dick và cô gái cùng kinh hoảng. Thêm một tiếng gõ nữa. Rosemary chợt nhận thấy cửa không khóa, hất một cái trên mái tóc bằng chiếc lược, đưa mắt cho Dick vừa vội vàng kéo thắng chiếc khăn phủ giường chỗ hai người mới ngồi, Dick đi ra cửa. Dick lấy giong thật tự nhiên, không phải cố gắng quá, tuyên bố:

-... Nếu cô thấy trong người không khỏe để ra phố, để tôi qua nói với Nicole, chúng ta sẽ có một buổi tối thật êm đềm.

Những đề phòng đều vô ích vì, bên ngoài cánh cửa mọi người đang ở trong một tình trang từ chối mọi suy nghĩ về những gì không liên quan trực tiếp tới họ. Ở đó có Abe, già đi nhiều trong vòng hai mươi bốn giờ qua, cùng với Abe có một người đàn ông da màu, rất hãi sợ, mà Abe giới thiệu là ông Peterson ở Stockholm.

Abe nói:

- Y đang ở trong một hoàn cảnh ghê gớm, do lỗi nơi tôi. Chúng tôi cần được một lời khuyên tốt.

Dick nói:

- Đi về phòng chúng tôi.

Abe năn nỉ để Rosemary cùng theo sang. Mọi người đi trên hành lang tới phòng của hai vợ chồng Diver.

Jules Peterson, một người da đen bé nhỏ bề ngoài đứng đắn đúng kiểu mẫu đã được chấp nhận để ủng hộ Đảng Cộng Hòa tại những tiểu bang biên giới Châu Mỹ, theo chân mọi người. Khi đó mới biết rằng y là chứng nhân hợp pháp của vụ đánh nhau sáng sớm hôm nay ở Pontparnasse. Y đã cùng với Abe tới quận cảnh sát và chứng nhận lời khai của Abe rằng tờ giấy một ngàn quan của Abe bị mất cắp do một người da đen cần được tìm ra. Abe và Jules Peterson, có một viên cảnh binh đi theo, đã trở lại quán cà phê và quá vội vàng buộc tội một người da đen, nhưng một giờ sau mới chứng tỏ thấy người đó tới quán sau khi Abe đã đi rồi. Quận cảnh sát còn làm cho nội vụ trầm trọng thêm bằng cách bắt giam luôn người da đen chủ quán rất nổi tiếng Freeman, người này chỉ ló mặt chốc lát trong màn sương hơi rượu của quán vào lúc đầu, khi xảy ra vụ đó, rồi ra khỏi quán. Người đích thị ăn cắp, theo như lời những bạn bè của y, chỉ lấy có một tờ giấy năm chục quan để trả những ly rượu do chính Abe gọi, mới xuất hiện tại đó rất gần đây và trong một vai trò khá thê thảm.

Tóm lại, trong vòng một giờ, Abe đã thành công trong việc dính líu vào công việc làm ăn, đời sống cá nhân, lương tâm và cảm xúc của một người Âu châu da đen và ba người Mỹ da đen sinh sống tại xóm La Tinh ở Paris. Việc gỡ rối cho những việc đó mới bắt đầu thành ra ngày hôm đó bỗng thấy xuất hiện những gương mặt da đen lạ hoắc tại những nơi rất bất ngờ, và phải nghe trong điện thoại những tiếng nói da đen nài nỉ.

Riêng Abe đã thành công trong việc bỏ rơi hết những người đó trừ có Jules Peterson. Peterson ở trong hoàn cảnh tương tợ như một người da đỏ đã giúp một người da trắng. Những người da đen nạn nhân không thù Abe bằng Peterson. Và Peterson phải níu lấy sự che chở mà y có quyền trông đợi nơi Abe.

Tại Stockholm, Peterson đã không thành công trong việc khai thác một xí nghiệp nhỏ sản xuất kem đánh giầy do y lập nên. Bây giờ y chỉ còn giữ được công thức pha chế và một ít dụng cụ chất vừa đầy một cái hộp nhỏ. Dù sao chăng nữa, người bạn mới che chở cho y cũng đã hứa với y lúc tảng sáng sẽ giúp y lập nghiệp tại Versailles. Người tài xế cũ của Abe bây giờ làm chủ một xưởng đóng giầy tại đó, và Abe đã ứng trước cho Peterson một món tiền hai trăm quan.

Rosemary chán ngán nghe câu chuyện không đầu không đuôi đó; cần phải có một độ u mặc hùng hậu hơn của cô gái mới có thể thưởng thức được trọn vẹn sự tức cười của vụ này. Con người bé nhỏ kia, với xí nghiệp bỏ túi của y, hai con mắt không ngay thẳng, do kết quả của hãi sợ, để lộ những vòng cung màu trắng, vóc dáng của Abe, gương mặt thiểu não đến cùng độ mà cơ cấu gồ ghề của nó cho phép - bấy nhiêu thứ Rosemary cảm thấy xa lạ đối với mình không khác gì một tật bịnh.

Peterson nói với thứ giọng rõ rệt nhưng không đúng đặc biệt của những dân thuộc địa:

- Tôi chỉ mong được một cơ may. Phương pháp của tôi giản dị, công thức của tôi tuyệt hảo đến độ tôi bị đuổi khỏi Stockholm khánh tận chỉ vì tôi không muốn bán đi.

Dick lễ độ ngó người đó. Sự chú ý bừng dậy, rồi tan biến, Dick quay lại với Abe:

- Anh đi kiếm một khách sạn bình thường nào đó và ngủ một giấc đi. Khi nào anh khỏe khắn trở lại hẳn ông Peterson đây sẽ tới kiếm anh.

Abe cãi:

- Nhưng anh không thấy cảnh khó khăn mà Peterson đang lâm phải hay sao?

Peterson tế nhị nói:

- Tôi ra ngoài đợi. Có lẽ các ông không được tự nhiên khi thảo luận về công việc của tôi trước mặt tôi.

Peterson rút lui ra, sau khi làm hiệu chào theo kiểu Pháp, Abe đứng lên với sự hùng hổ của một đầu máy xe lửa.

- Bữa nay coi bộ tôi chẳng thành công chút nào.

Dick nói:

- Điều tôi khuyên anh là nên rời khỏi khách sạn này, sau khi ghé qua quán rượu nếu cần. Anh hãy đến khách sạn Chambord chẳng hạn, hoặc nếu anh muốn có người hầu thì đến khách sạn Majestic.

- Tôi có thể yêu cầu anh một cái "drink" hay không?

Dick nói dối:

- Trong phong tôi chẳng có sẵn món gì để uống hết.

Abe đành đưa tay ra bắt tay Rosemary. Từ từ Abe tự tạo một khuôn mặt, trong khi vẫn nắm tay cô gái, cố gắng nói những câu mà không nói ra được.

- Cô là nhất... một trong những... nhất...

Cô gái thấy tội nghiệp Abe, cũng thấy ghê tởm hai bàn tay bẩn của y, nhưng cô gái cố gắng cất tiếng cười của một thiếu nữ có giáo dục, như thể cô gái chẳng thấy có gì là lạ lùng khi một người đàn ông bước đi trong giấc mơ bất định như vậy. Có nhiều khi có những người biểu tỏ sự tôn kính kỳ quặc đối với người say... Trong đó có cái gì nhắc nhở tới sự quý trọng của những dân tộc bán khai đối với những người điên; đó là quý trọng chớ không hãi sợ. Chúng ta tìm thấy có cái gì đập vào mắt trong cảnh một con người đã mất hết khả năng ức chế, sẵn sàng làm bất kỳ điều gì... đã đành sau đó chúng ta vẫn buộc y phải trả khoảnh khắc tự quyền đó của y.

Abe quay lại với Dick, kêu gọi một lần cuối:

- Nếu tôi tới khách sạn ngủ một giấc, ấp ủ những gì tôi đã uống và tôi bỏ rơi được hết bọn người da đen đó, anh có chấp nhận cùng tôi ngồi một lúc bên lò sưởi?

Dick ra dấu nhè nhẹ bằng đầu trong đó ít phần ưng thuận hơn là chế diễu, và nói với Abe:

- Anh có một ý niệm khá cao về khả năng của anh!

- Tôi đoán chắc nếu có Nicole ở đây thế nào chị ấy cũng cho phép tôi trở lại.

- All right!

Dick chạy đi kiếm cái khay và một chiếc hộp đặt trên bàn giữa phòng. Trong hộp có rất nhiều chữ cắt bằng bìa cứng.

- Anh có thể quay lại nếu anh chơi nổi trò chơi tự mê.

Abe đưa mắt nghi ngại ngó những vật đựng trong chiếc hộp, tưởng như đó là lúa mạch mà Dick tính bắt Abe phải ăn.

- Cái gì vậy, trò chơi tự mê? Ngày hôm nay tôi không quá đủ những trò kỳ quặc rồi hay sao?

- Đây là một trò chơi bình dị. Người ta dùng những chữ rồi hợp lại thành những từ, bất kỳ từ nào, ngoại trừ từ rượu.

Abe thò tay trong hộp, nói:

- Tôi đánh cuộc có thể đánh vần từ rượu. Tôi có thể quay lại đây nếu tôi xếp được từ rượu?

- Anh có thể quay trở lại nếu anh muốn chơi tự mê.

Abe khổ sở lắc đầu.

- Nếu anh ở trong tình trạng tinh thần đó, vô ích. Tôi sẽ chỉ làm phiền anh mà thôi.

Đưa ngón tay trỏ về phía Dick, có vẻ trách móc.

- Nhưng anh đừng quên rằng George III đã nói, nếu tướng Grant say rượu sẽ hy vọng có thể cắn những tướng lãnh khác được...

Abe đi ra sau khi ném một tia nhìn thất vọng về phía Rosemary. May mắn thay Peterson không còn đợi ngoài hành lang. Tự cảm thấy như đứa trẻ bị bỏ rơi không nơi trú ngụ, Abe quay lại quán rượu của khách sạn Ritz hỏi Paul trên chiếc tàu.

25

Sau khi Abe hơi lảo đảo bước ra ngoài, Dick và Rosemary vội trao nhau một cái hôn. Cả hai còn giữ được lớp bụi của Paris qua đó cả hai cùng cảm thấy cái mùi vị riêng của nhau: cái nắp bằng cao su trên cây bút máy của Dick, một thoáng mùi nóng hổi trêr cổ và trên vai Rosemary. Trong khoảng nửa phút, Dick mê quên đi. Rosemary trở về thực tại trước.

Cô gái nói:

- Em phải chạy đi đây, chú bé ạ!

Hai người đưa mắt dõi theo nhau trên một khoảng cách xa dần, và Rosemary bước ra ngoài theo cung cách đã học được từ hồi còn ít tuổi và không nhà đạo diễn nào đã dám cải tiến. Trở về phòng riêng, cô gái đi thẳng tới bàn viết, tại đó có gái chợt nhớ đã để quên chiếc đồng hồ đeo tay. Chiếc đồng hồ còn đó thật. Đeo vô tay rồi cô gái ngó qua bức thư hằng ngày gửi cho mẹ, nghĩ tới câu cuối. Rồi, lần lần, cô gái nhận thấy, không quay đầu lại, không phải cô gái chỉ có một mình trong phòng.

Trong căn phòng có người ở, có những đồ vật phản ánh mà chúng ta ít để ý tới: gỗ đánh si láng, đồ dùng bằng đồng có đánh bóng hay không, đồ dùng bằng bạc, bằng ngà, và còn cả ngàn món khác dẫn ánh sáng và bóng tối ta không nghĩ tới, chẳng hạn phía góc trên khung gỗ những bức tranh, vành của những chỗ gác điếu thuốc trên những đĩa gạt tàn thuốc, những đồ trang hoàng bằng thủy tinh hay bằng sứ. Tổng hợp những phản ánh đó gây nên những phản xạ tế nhị và tác động trên tiềm thức của ta. Như vậy người ta có thể giải thích được lời nói của Rosemary bảo rằng đã "nhận thấy" có ai ở trong phòng, trước khi biết chắc là đúng. Nhưng một khi đã nhận thấy như vậy, cô gái bèn quay ngoắt lại như khi đi một bước vũ ballet và nhìn thấy một người da đen chết nằm sóng sượt trên giường của mình.

Cô gái la lên một tiếng lớn, đụng chiếc đồng hồ đeo tay chưa khóa lại vào mặt bàn viết và chợt nảy ý nghĩ kỳ quặc đó là Abe North. Và cô gái tức tốc chạy ra cửa trên hành lang.

Dick đang thu dọn trong phòng. Y xem xét đôi găng đã mang trong ngày hôm đó và vừa liệng lên đống găng bẩn ở trong góc một chiếc rương. Y treo trên mắc chiếc gilê và chiếc áo vét; chiếc sơ-mi trên một mắc áo khác, đó là một trong những thói quen nho nhỏ của Dick, Dick nói: "Người ta có thể bận một chiếc sơ-mi hơi bẩn, nhưng không ai bận sơ-mi nhầu nát". Nicole đã về, đang bỏ trong thùng giấy vụn một trong số những đồ gạt tàn thuốc kỳ dị của Abe thì Rosemary lao vô phòng, la:

- Dick, Dick, qua đây coi...

Dick đi theo qua bên phòng cô gái. Y cúi xuống nghe tim của Peterson; người hãy còn nóng; khuôn mặt mệt mỏi và hơi gian khi y còn sống, có vẻ thô kệch và chua chát khi y đã chết; chiếc hộp đụng dụng cụ vẫn ôm trên tay, nhưng chiếc giầy mang trên bàn chân buông thõng ở bên thành giường, không có chút kem nào, còn đế giầy thì đã thủng.

Theo luật pháp, Dick không có quyền đụng tới xác chết nhưng Dick kéo nhè nhẹ một cánh tay của người chết để kiếm cái gì đó. Trên tấm phủ giường màu lục có một vết lem. Chắc hắn ở bên dưới trên tấm mền phải có chút máu.

Dick khép cửa lại và đứng đó, suy nghĩ. Y nghe tiếng bước chân đi thận trọng trên hành lang, rồi có tiếng Nicole gọi tên Dick. Hé cánh cửa, Dick nói rất mau với vợ:

- Mình đưa qua đây tấm phủ giương và tấm mền bên ngoài trên một trong hai giường trong phòng mình... đừng để cho ai trông thấy.

Rồi, nhận thấy vẻ mặt gay cấn của Nicole, Dick nói thêm:

- Mình hãy nghe tôi, đừng xúc động chi hết, chỉ là một vụ tranh chấp giữa những người da đen.

- Em chỉ muốn chấm dứt cho sớm...

Khi Dick bồng cái xác lên thấy gầy guộc và nhẹ không. Y liệu cách để nếu máu còn chảy nữa thì chảy lên quần áo của người đó. Y đặt xác chết cạnh giường, kéo tấm phủ giường và tấm mền, rồi khép cửa, lóng tai nghe. Có tiếng chén đĩa va chạm ngoài hành lang rồi có tiếng: "Cám ơn, bà" vang vang, nhưng người hầu đi xa về phía khác, ra chỗ cầu thang dành cho nhân viên, Dick và Nicole vội đổi cho nhau bọc mền. Sau khi làm lại giường của Rosemary, Dick đứng đó một lát trong hoàng hôn nóng, đổ mồ hôi nhỏ giọt, suy ngẫm. Nhiều điểm đã khiến cho Dick phải chú ý khi khám xác chết: thứ nhất, người da đen thù địch với Abe đã theo dõi được người da đen bạn, bắt gặp người đó ở hành lang, tới khi người đó kinh hoảng chạy trốn vô phòng Rosemary, người kia theo vô hạ sát; thứ hai, nếu để cho tình thế khai triển mà không can thiệp, không một quyền lực nào trên trái đất có thể cứu vãn danh giá của cô gái. Vụ sì-căng-đan Arbuckle chưa mấy ai đã quên. Giao kèo của Rosemary và tương lai cô gái đòi hỏi nhất định cô gái phải mãi mãi là hiện thân sinh động của Con gái của ba, không nhược điểm, không tì vết.

Như cái máy, Dick làm cử chỉ xắn tay áo lên, tuy trong lúc đó chỉ bận có chiếc áo lót không có tay, rối cúi xuống bên xác chết. Nắm lấy hai vai, Dick dùng chân đạp canh cửa, vội kéo xác chết ra hành lang, thả rớt xuống trong một cách thế hợp lý. Trở vô phòng Rosemary, Dick khỏa lấp dấu vết cái xác bị kéo qua lớp thảm len dầy.

Rồi trở về phòng mình, Dick dùng điện thoại gọi người chủ kiêm quản lý khách sạn.

- McBeth? Đây bác sĩ Diver... có một vụ hết sức quan trọng. Đường dây này có phải là đường dây riêng không, hay cũng gần như đường dây riêng?

May sao trước đó Dick đã gây được cảm tình với ông McBeth. Trong đó có ảnh hưởng của cái duyên rất dễ thương bao quanh Dick, ngay cả tại những nơi mà Dick không muốn quay lại.

- Ở phòng đi ra chúng tôi bắt gặp xác chết của một người da đen... ngoài hành lang trên lầu... không, không, một người dân sự. Hãy khoan. Ông ạ, tôi tự nhủ rằng chắc ông chẳng muốn cho khách hàng đụng phải và thể hiện trên xác chết, vì vậy tôi điện thoại cho ông. Lẽ dĩ nhiên tôi yêu cầu ông đứng dính tên tôi vô vụ này. Tôi không muốn bị nhà chức trách cảnh sát Pháp kéo vô vì lẽ tôi khám phá thấy xác chết.

Thật là một lo lắng đáng yêu đối với tên tuổi của khách sạn! Nếu ông McBeth có thể nuốt trôi câu chuyện mà không đặt vấn đề, có lẽ bởi hai tối trước đây ông ta đã có dịp, nhân một cuộc nói chuyện với Diver, tin tưởng nơi hảo ý và giá trị của y.

Một phút sau ông McBeth tới, và lập tức sau đó một viên cảnh binh cũng theo tới. Ông McBeth đã có thì giờ nói nhỏ với Dick:

- Ông nên tin chắc không một vị khách nào trong khách sạn bị công bố tên tuổi. Tôi hết sức cám ơn ông đã cho tôi hay tin.

Ông McBeth tức thời lo chuẩn bị một vài việc mà ai cũng có thể tưởng tượng ra, nhưng có một ảnh hưởng đắc lực nơi viên cảnh binh, người này bắt đầu vuốt râu, vừa tham lam, vừa khó nghĩ. Y ghi mấy hàng trong sổ tay rồi điện thoại về quận. Trong khi đó, với một mức nhanh chóng mà nhà kinh doanh Jules Peterson phải thán phục, xác chết được đưa vô một căn phòng khác trong khách sạn nổi tiếng khắp thế giới này.

Dick quay trở lại phòng khách của mình.

Rosemary la lên:

- Chuyện gì đã xảy ra? Người Mỹ sống ở Paris có phải bỏ hết thì giờ vào việc giết nhau như vậy không?

Dick đáp:

- Dường như bây giờ đang bắt đầu cuộc truy lùng. Nicole đâu rồi?

- Hình như ở trong phòng tắm.

Rosemary quy mến Dick vì đã cứu cô gái thoát khỏi những tai họa có thể lây tới mình và cô gái đã tiên đoán bằng tưởng tượng được ra hết. Rosemary say sưa nghe giọng nói cứng cỏi, chín chắn, lễ phép của Dick lật ngược lại được tình thế. Nhưng, trước khi sự say sưa đó lan tới Dick, cô gái nhận thấy Dick đang chăm chú tới một chuyện gì khác. Dick vô phòng ngủ, sang phòng tắm. Bây giở Rosemary có thể nghe thấy ngày một rõ, một trận cuồng phong những lời lẽ không phải của con người đang lọt qua những lỗ khóa, những khe cửa, tràn ra khắp căn phòng và nhắc nhủ những điều ghê gớm.

Nghĩ rằng Nicole mới bị thể hiện và bị thương trong phòng tắm, Rosemary bước theo Dick. Không phải cảnh tượng chờ đợi đã hiện ra trước mắt hốt hoảng của cô gái. Ngay lúc đó, Dick dùng vai đẩy cô gái ra và đứng khuất trước mắt cô gái.

Nicole đang quỳ gối bên thùng tắm, không ngót lắc lư. Nicole la:

- Cô đó phải không; cô lại tới xâm chiếm chỗ riêng tư duy nhất tôi còn giữ được ở đời! Với tấm mền của cô vấy máu. Tôi phải gánh lấy cho cô. Tôi không biết sỉ nhục, nhưng thật đáng tiếc. Tới ngày hội của hết thảy những người điên, có một ngày hội như vậy trên mặt hồ ở Zurich; hết thảy những người điên đều kéo tới đó, tôi muốn hóa trang bằng một tấm mền, nhưng không ai muốn cho phép tôi làm vậy.

- Mình hãy tỉnh lại đi!...

- Thế là tôi đành ngồi trong phòng tắm rồi người ta đem tới cho tôi một bộ áo domino bảo tôi bận vào. Tôi biết làm cách nào khác được?

- Nicole, mình hãy tỉnh lại đi!

- Có bao giờ tôi mong rằng mình yêu tôi đâu; đã lỡ mất rồi. Nhưng ít nhất đừng bước vô phòng tắm, đó là nơi duy nhất tôi còn thấy là riêng của tôi, bằng cách kéo những tấm màn phủ giường vấy máu và bảo tôi hãy liệng đi giùm.

- Nicole, mình tỉnh lại đi! Thôi mà, mình hãy đứng dậy đi, Nicole!

Từ phòng khách Rosemary nghe thấy tiếng cửa phòng tắm sập mạnh. Cô gái ngồi đó run rẩy. Bây giờ cô gái biết Violet McKisco đã trông thấy gì, trong phòng tắm tại biệt thự Diana. Nghe thấy chuông điện thoại reo; có gái trả lời và cảm thấy nhẹ nhõm hết sức khi nhận ra tiếng nói của Collis Clay theo đuổi cô gái đến tận phòng vợ chồng Diver. Cô gái bảo Collis cứ lên lầu, trong khi cô gái kiếm chiếc mũ. Rosemary sợ không dám trở về phòng một mình.

Phần thứ hai

1

Mùa xuân 1917, khi bác sĩ Richard Diver lần đầu tiên tới Zurich, y hai mươi sáu tuổi: đương độ đối với một người đàn ông, đương độ nhất đối với một người chưa lập gia đình. Ngay trong thời chiến, đó cũng là lứa tuổi tuyệt hảo đối với Dick, đã trở thành một người đáng quý lắm, một thứ "đầu tư" quá quan trọng để không dùng làm thịt cung cấp cho đại bác được. Những năm sau đó, Dick có cảm tưởng không phải vì vô tâm mà y đã thoát được, nhưng chẳng bao giờ Dick đào sâu hơn vấn đề để tìm hiểu. Bề gì thì năm 1917 y cũng bất cần vụ đó và chống chế bằng cách nói rằng chiến tranh không liên quan đến mình. Chỉ thị mà cấp trên ban cho là tiếp tục học tại Zurich và thi lấy bằng cấp, đúng như ý định của Dick.

Thụy Sĩ khác nào một hải đảo bị những làn sóng chiến tranh vỗ bờ, một mặt là những trận sấm sét ở Gorizia, những con mưa lũ dọc theo sông Somme và sông Aisne ở mặt khác. Thêm một lần người ta gặp tại các tổng Thụy Sĩ nhiều người ngoại quốc tới lo manh mối những mưu toan hơn là để chữa bịnh. Nhưng thật ra cũng chỉ là đoán chừng thấy như thế. Những người đàn ông thầm thì trong các quán cà-phê ở Berne và Genève rất có thể chỉ là những nhà buôn hột soàn hay những chuyên viên đi chào hàng. Tuy nhiên, người ta cũng phải trông thấy những đoàn xe lửa chở đầy những thương binh, những người mù, những người lính chỉ còn một chân, những thân mình sắp chết, gặp nhau giữa những mặt hồ chói ngời ánh sáng ở Neuchatel và Constance.

Trong các quán lave, trên những tủ kính có dán những tấm bích chương màu sắc rất đẹp mô tả những người Thụy Sĩ chiến đấu bảo vệ biên giới hồi 1914. Những người đàn ông già và trẻ, với nét hăng say dũng mãnh từ trên những ngọn núi đang canh chừng những người Pháp và Đức tưởng tượng. Mục đích là trấn an con tim Thụy Sĩ bằng cách cho thấy đã chia sẻ sự vinh quang của thời đại. Nhưng cuộc giết hại càng kéo dài những bích chương đó biến dạng, thế rồi không quốc gia nào ngạc nhiên cho bằng được nước Cộng hòa anh em này, khi Hoa Kỳ loay hoay mãi rồi cũng nhảy vào vòng chiến...

Vào lúc đó bác sĩ Diver đã được ngó thấy tận nơi những thứ chung quanh cuộc chiến. Y xin được một học bổng Rhodes để học tại Oxford năm 1914. Sau đó y trở về Hoa Kỳ để theo học năm chót tại Đại học John Hopkins và đoạt được bằng cấp. Năm 1916 y kiếm được cách đi Vienne, bị thúc đẩy bởi ý nghĩ nếu y không mau mau nhà đại danh Freue sẽ bị chết do một trái bom nào. Thành phố Vienne buồn chán đến chết được, nhưng Dick cũng kiếm cách có được đủ than và dầu lửa để có thể trong căn phòng của y tại đường Damenstiff, ngồi viết những bài tiểu luận sau đó y hủy đi hết, rồi viết lại, và đó là căn bản cho cuốn sách xuất bản tại Zurich năm 1920.

Hầu hết chúng ta trong đời đều có một thời kỳ tích thú, hăng hái, đó là thời kỳ này của Dick. Trước hết, Dick biết rằng mình có duyên, rằng những tình cảm mà y cho đi hay gây nên được nếu so với những con người bình thường cũng là điều khá đặc biệt. Trong năm cuối cùng ở New Haven, có người đã gán cho hỗn danh "Dick nhiều may mắn". Hỗn danh đó Dick giữ mãi trong đầu. "Thằng Dick nhiều may mắn! Đồ láo!" Dick cứ tự nhủ thầm như vậy trong khi bước quanh căn phòng đang có những cục than hồng cháy dở. "Mới khá lắm, con ạ!"

Đầu năm 1917, khi bắt đầu khó khăn lắm mới kiếm được than đốt Dick đã đốt để sưởi ấm gần một trăm cuốn tập và sách học y đã thu thập được. Nhưng, khi liệng từng cuốn sách vô đống lửa, trong thâm tâm Dick vui vẻ tin tưởng rằng ở trong óc của mình đã chứa đựng những gì là căn bản của cuốn sách và có thể, năm năm sau, tóm tắt lại được nếu sách đáng làm như vậy. Vụ đó xảy ra vào những giờ thật đặc biệt: Dick làm vậy, trên vai khoác một tấm mền, với cái vẻ bình thản ngang nhiên của người trí thức, so với mọi thứ khác ở đời, giống hệt như sự bình an thiên giới, nhưng cũng vẫn phải có lúc chấm dứt, nhưng sẽ được kể lại dưới đây.

Sở dĩ còn kéo dài được thêm trong một thời gian là do thân thể lực sĩ có tập luyện của y. Dick ở chung với Elkins, đệ nhị tham vụ tại Tòa đại sứ. Hai chàng thường có hai người bạn rất dễ thương tới thăm, đó là điều rất tốt, nhưng không quá đáng; về phương diện Tòa đại sứ cũng không thấy quá đáng. Va chạm hằng ngày với Elkins đã khiến cho Dick có hoài nghi đôi chút về giá trị của những quá trình tâm trí cá nhân của mình. Dù sao cũng không quá khác biệt đối với Elkins, thứ Elkins có thể đọc một lượt tên những tay đã giữ chân tiếp ứng trong những đội football của đại học New Haven suốt từ ba chục năm qua.

Còn Lucky Dick không thể nhớ như vậy được; như vậy tức là y đã kém nguyên vẹn hơn người bạn chung nhà tức là đã già đi chút ít. Nếu đời sống không đem lại cho y một sự bù đắp nào, muốn kéo lại chỉ còn trông chờ nơi một căn bịnh, hay một trái tim tan nát, hay một mặc cảm tự ti, dù sao chăng nữa, y tự nhủ như vậy, tốt nhất là tái thiết lại cái phần kém của mình đến độ đạt kết quả tốt hơn những gì đã có sẵn khi mới sinh ra.

Rồi lối suy luận như vậy Dick thấy có vẻ "Mỹ và chỉ đúng bề ngoài". Tiêu chuẩn của Dick về lối nói nhiều mà chẳng có ý tưởng gì là bảo rằng như vậy Mỹ quá... Tuy nhiên Dick biết mình không còn nguyên vẹn, cũng như không được đầy đủ. Bà tiên Blackstick đã chẳng nói trong "Bông Hồng và cuộc Vòng" của Thackeray: "Con ơi, điều tốt đẹp nhất mà ta có thể ban cho con, đó là đôi chút khổ".

Sau những giờ theo học tại Đại học, Dick thường tranh luận với một nhà trí thức trẻ tuổi người Rumany, người này vẫn trấn an Dick: "Không có bằng chứng nào cho rằng Goethe đã từng có những ‘tương khắc’ hiểu theo ý nghĩa hiện đại của từ đó, hoặc một người như Young chẳng hạn. Anh không phải là một triết gia lãng mạn, anh là một nhà bác học. Trí nhớ, sức lực, cá tính, nhất là hiểu biết đó là căn bản. Chính sự xét đoán về bản thân ta khiến cho ta gặp nhiều khó khăn hơn hết. Tôi biết có một người làm việc trong vòng hai năm chuyên nghiên cứu bộ óc của con trút, với ý nghĩ sớm muộn y sẽ hiểu biết hơn mọi người khác về hoạt động của bộ óc con vật. Tôi thảo luận với y và cho rằng y không thật sự mở rộng phạm vi kiến thức con người; việc y làm có vẻ độc đoán quá. Quả như vậy, khi đệ trình kết quả nghiên cưu cho tờ báo lớn về y học, y bị từ chối. Ở đó người ta mới chấp nhận bản luận án của một người nào khác về cùng một đề tài".

Dick tới Zurich với rất nhiều nhiệt tình nhưng cũng rất nhiều huyễn tượng về năng lực và sức khỏe của mình, về lòng tốt của mọi người, những huyễn tượng của cả một dân tộc, những huyễn tượng gây nên bởi những dối trá của các bà mẹ vào thời kỳ anh hùng khai phá, trấn an con nít với lòng tin sai lầm không hề có chó sói ở phía bên kia căn lều của người tiên phong khẩn hoang.

Sau khi lãnh bằng cấp, Dick được cử tới Bar-surAube với tư cách chuyên viên về bịnh óc.

Công việc tại Pháp, nặng về hành chánh hơn về y học, khiến cho Dick chán ngán, nhưng ngược lại y có dư thì giờ để viết xong một cuốn biên khảo ngắn và thu thập tài liệu cho một cuốn sách khác. Mùa xuân 1919, Dick được giải ngũ và trở về Zurich.

Những đoạn trên đây có mùi tự truyện, nhưng người đọc không thỏa mãn trong sự muốn biết nhân vật chính, như Grant trong ngôi hàng ở Gaiena, sắp được đưa đẩy vào một định mạng lớn. Với lại, không gì thất vọng bằng ngó một tấm hình thanh niên mảnh khảnh, kiêu căng, với con mắt cú vọ, khi đang có chuyện với một người đã ở vào tuổi trưởng thành. Nhưng chúng ta cứ yên tâm. Thời gian đã đến với Dick Diver.

2

Ngày tháng Tư đó ẩm ướt, từng đợt mây chạy dài vắt ngang bên trên Albishorn, trong khi mưa để lại những vũng nước tù. Zurich không phải là không giống một số những thành phố bên Mỹ. Tới nơi từ hai ngày nay, Dick cảm thấy thiếu thốn một cái gì; y thiếu cảm tưởng, nhận thấy trên những con đường ở Pháp, là ngoài xa kia không có gì hết... tại Zurich, có rất nhiều thứ khác ở ngoài Zurich. Những mái nhà dẫn con mắt nhìn tới những cánh đồng cỏ trên cao, nơi chuông đeo cổ những chị bò cái rung rinh, rồi, ở cao hơn nữa, có những ngọn núi... thành ra đời sống tưởng như một cuộc lên thẳng tới một vùng trời như hình in trên bưu thiếp. Những xứ vùng núi Alpes, xứ sở của đồ chơi và những đoàn xe leo núi những vòng ngựa gỗ và những hộp đựng âm nhạc, không cho ta cảm tưởng như ở Pháp thấy "đúng là ở đó" với những giàn nho Pháp trồng cẩn thận dưới đất, ngay bên chân ta.

Một lần ở Salzbourg, Dick có cảm thấy sự hiện diện như thế in đè lên, của một thế kỷ âm nhạc, mua được hay mượn được. Một hôm, trong một phòng nghiên cứu của Đại học Zurich, khi đang khéo léo giải phẫu một bộ óc, Dick có những cảm tưởng của một người chế tạo những đồ chơi tỉ mỉ, chứ không phải là một thứ bão lốc có hai chân hai năm về trước qua lại trong những tòa nhà cổ màu đỏ của Đại học John Hopkms, không để cho pho tượng vĩ đại đảng Ki tô ngạo nghễ đón những người mới tới nơi tiền đình làm cho phải bối rối.

Tuy nhiên, Dick đã quyết định ở lại thêm hai năm ở Zurich, vì Dick không coi thường giá trị công việc chế tạo đồ chơi, tức là phải có sự chính xác và nhẫn nại vô bờ bến.

Ngày hôm đó Dick đi thăm Franz Gregorovious tại dưỡng đường Dohmler bên bờ hồ Zürich, Franz, chuyên viên về phân tâm học thường trú tại bịnh viện, người gốc gác ở tổng Vaud, lớn hơn Dick chừng mấy tuổi, đợi đón ở bến xe điện. Trông Franz có vẻ như một thứ Cagliostro u sầu và rực rỡ, trái ngược hắn với đôi mắt của một vị Thánh Franz là người thứ ba trong giòng họ Gregorovious. Ông nội của Franz là thầy học đã đào luyện ra Krapaeliri, vào thời kỳ mà khoa phân tâm học mới ló dạng, về phần Franz có một cá tính vừa kêu căng, nhiệt tình và đua đòi. Franz tự coi như một nhà thôi miên từ trong trứng mà ra. Nếu thiên tài nguyên thủy của giòng họ đã trở nên trí trệ đôi chút, ít nhất Franz cũng sẽ trở nên một nhà điều dưỡng có tài.

Dọc đường Franz hỏi:

- Anh hãy nói cho tôi nghe những kinh nghiệm về chiến trận. Chiến tranh có thay đổi anh, như những người khác không? Anh vẫn giữ nguyên vẻ mặt một người Mỹ đần độn và không thể giả được, tuy rằng tôi biết anh không đần độn, Dick ạ!

Tôi có nhìn thấy gì đâu trong chiến tranh. Đọc thư tôi tưởng anh đã hiểu như vậy.

- Không quan hệ lắm. Chúng tôi có nhiều trường hợp bị "shelll shock" trong khi mãi tận xa nghe thấy tiếng động của một trận không chiến. Chúng tôi còn có cả những trường hợp chỉ do đọc báo.

- Tôi có cảm tưởng đó toàn là những chuyện nói đùa mà chơi.

- Có thể, Dick ạ, nhưng chúng tôi ở đây là một bịnh viện dành cho những người giầu có. Ở đây chứng tôi không nói tới chuyện đùa. Thật tình, Dick ạ, anh tới đây để gặp tôi hay để gặp cô gái đó?

Hai người cùng liếc mắt ngó nhau. Franz mỉm cười có vẻ bí mật lắm.

Bằng giọng nói trầm trầm cố hữu, Franz tiếp:

- Lẽ dĩ nhiên tôi có đọc những bức thư đầu. Khi bắt đâu xảy ra có thay đổi, tôi vì tế nhị đã không tiếp tục mở thư ra nữa. Quả tình đã trở thành trường hợp của anh.

Dick hỏi:

- Thế cô ta có khá không?

- Hoàn toàn khá. Chính tôi được cử phụ trách trông nom cho cô ta, cũng như hầu hết những bịnh nhân người Anh và người Mỹ khác. Họ gọi tôi là bác sĩ Gregory.

Dick nói:

- Về phần cô gái đó, tôi cần phải giải thích với anh. Tôi mới gặp cô ta có một lần, đó là một sự kiện rõ rệt, hôm tôi tới đây chào từ biệt anh trước khi đi Pháp. Bữa đó lần đầu tiên tôi bận quân phuc, tôi có cảm tưởng như đi dự một buổi hội có hóa trang. Tôi chào đến cả những chú lính quèn.

- Tại sao hôm nay anh không bận quân phục như vậy?

- Ô hay, tôi được giải ngũ đã ba tuần nay. Đó, tôi tình cờ gặp cô gái đó. Khi chia tay với anh, tôi đi về phía căn nhà trông ra hồ, để kiếm chiếc xe đạp tôi để tại đó.

- Phải rồi, đó là khu "Rặng ba hương".

- Đêm đó thật tuyệt vời, nếu anh còn nhớ, với ánh trăng sáng trên núi.

- Núi Krenzegg.

- Tôi chạy theo một cô y tá đang cùng đi với một cô gái. Tôi đâu có biết đó là một bịnh nhân. Tôi hỏi thăm cô y tá về giờ xe điện chạy, chúng tôi cùng đi một quãng. Cô gái quả thật là một người xinh đẹp chưa tưng thấy.

- Bây giờ cô ta vẫn vậy.

- Cô gái chưa bao giờ trông thấy bộ quân phục Mỹ: chúng tôi nói chuyện với nhau, tôi cũng chẳng quan tâm tới điều đó. Ngoại trừ Franz ạ, tôi chưa có một cái vỏ dầy như anh. Khi tôi trông thấy một cái vỏ trứng tuyệt vời như vậy, tôi không thể không lấy làm buồn lòng về những gì chứa đựng bên trong đó. Đó, tuyệt đối tất cả chỉ có vậy. Cho tới khi tôi bắt đầu nhận được những lá thư.

Franz có vẻ kịch, đáp:

- Còn cô gái, không có gì xảy đến tốt đẹp hơn cho cô ta nữa. Một sự chuyển dịch thuộc loại bất ngờ nhất. Đó là lý do khiến tôi phải đi đón anh, trong khi tôi rất bận. Tôi muốn anh tới văn phòng tôi, để chúng ta nói chuyện với nhau dài lâu trước khi anh gặp lại cô gái. Với lại tôi đã cử cô ta đi Zurich có công chuyện rồi. Tôi cho cô ta đi riêng, không có y tá kèm, cùng với một bịnh nhân không vững vàng như cô ta. (Franz nói với một giọng tràn đầy sốt sắng). Tôi hết sức kiêu hãnh về trường hợp đó, một trường hợp mà tình cờ, và nhờ có sự giúp đỡ của anh, tôi đã chữa trị thành công.

Chiếc xe hơi đi dọc theo bờ hồ Zurich trong một vùng đầy những cánh đồng cỏ và những nông trại với những triền đồi thấp, có rải rác những tòa nhà mát bằng cây. Mặt trời trôi ngang trên một đại dương trời xanh biếc, và đột nhiên khung cảnh bày ra một thung lũng tiêu biểu cho kiểu mẫu thung lũng Thụy Sĩ, với những tiếng động và những tiếng thầm thì dễ chịu, với một không khí tràn trề sức khỏe và dinh dưỡng dồi dào.

Cơ sở của bác sĩ Dohmler gồm ba tòa nhà cổ và hai tòa nhà mới, tạo lập giữa một ngọn đồi nhỏ và bơ hồ. Khi mới thành lập, mười năm trước, đây là bệnh viện tối tân thứ nhất dành riêng cho những người bị thác loạn thần kinh. Người không biết không thể nghĩ rằng đó là nơi ẩn náu cho những người tuyệt vọng, tư chất thiếu, những cánh bèo giạt của thế giới này, tuy rằng hai trong số những tòa nhà đó có tường bao quanh với những cây leo phủ kín, bề cao của bờ tường rất đáng nản. Có mấy người đàn ông đang phơi rơm dưới nắng. Đó đây, xe hơi khi chạy vô bãi cỏ đi ngang một lá cờ trắng nhỏ do một nữ y tá vẫy ở bên có một bịnh nhân do cô ta kèm. Sau khi đưa Dick vô văn phòng riêng, Franz xin lỗi và vắng mặt chừng nửa giờ. Ở lại một mình trong phòng, Dick đi bách bộ và cố gắng xây dựng lại cá tính của Franz căn cứ trên đống giấy tờ chất bừa trên mặt bàn, những sách vở của Franz, cùng những sách vở khác do cha và ông nội của Franz viết ra hay của người khác viết về hai bác sĩ đó, và căn cứ theo tình phụ tử Thiệu Sĩ đã khiến Franz treo trên vách bức hình có hơi rượu của ông bố.

Trong phòng có khói. Dick mở hai cánh cửa chớp trên khung cửa sổ thấp, để lọt vô phòng một khối nắng hình nón. Đột nhiên Dick nghĩ tới cô gái bịnh nhân mà y tới thăm hôm nay. Dick đã nhận được của cô gái chừng năm chục bức thư, viết trong khoảng thời gian tám tháng. Trong thư thứ nhất, cô gái hầu như xin lỗi, giải thích rằng được nghe nói ở Mỹ các cô gái viết cho cho những chiến sĩ không quen. Cô gái đã được bác sĩ Gregory cho tên và địa chỉ của Dick, và hy vọng Dick sẽ không thấy trở ngại nếu thỉnh thoảng cô gái viết cho Dick ít hàng cầu chúc may mắn, vân vân...

Cho tới đó rất dễ nhận thấy giọng điệu, đó là thứ giọng điệu thường gặp trong những tập thư dí dỏm và tình cảm của Daddy Long Legs và của Molly Makebelieve, rất nổi tiếng ở MỸ. Nhưng sự giống nhau chỉ đến đó thôi.

Những bức thư có thể chia ra hai loại; loại thứ nhất, cho tới gần lúc đình chiến, có một tính cách bịnh lý rõ rệt, trong khi loại thứ hai, từ đình chiến cho tới bây giờ, phản ánh một tình trạng hoàn toàn bình thường và một thể chát đang độ phát triển. Những thư đó, trong những tháng cuối cùng buồn nản ở Bar-sur-Aube, Dick đã mong đợi rất nhiều. Nhưng, ngay từ khi đọc những lá thư đầu, Dick đã đoán thấy nhiều chi tiết mà Franz không nghi ngờ đến.

Thưa Đại uy,

Tôi thấy ông rất đẹp trai bữa tôi gặp ông trong bộ quân phục. Rồi tôi tự nhủ: "Ta đếch cần!" Bằng tiếng Pháp và tiếng Đức. Ông cũng có cho rằng tôi cũng xinh đẹp, nhưng chuyện đó đã xảy ra với tôi từ trước rồi và tôi đã phải chịu đựng rất lâu. Nếu ông trở lại đây với thái độ tầm thường và đáng kết tội đó, không hề giống chút nào với những gì người ta đã dạy tôi nên gắn cho ý tương một người lịch sự, mong rằng khi đó mong có ông trời sẽ gặp ông. Tuy vậy trông ông có vẻ bình tĩnh hơn những người khác, dịu dàng như là một con mèo lớn. Tôi bỗng trở nên thích...

(2)

những cậu trai có vẻ nhút nhát đôi chút như con gái. Ông có phải một người như vậy không? Chắc phải có người như vậy ở đâu đây. Xin ông tha lỗi cho nhưng gì tôi viết, đây là lá thư thứ ba tôi viết cho ông và tôi phải vội gửi đi ngay chớ không sẽ chắng bao giờ gửi đi được nữa. Tôi cũng suy nghĩ nhiều lắm về ánh trăng nữa, chắc là sẽ có lắm người làm chứng mà tôi sẽ tìm thấy nếu người ta cho phép tôi được ra khỏi đây.

(3)

Người ta bảo rằng ông là một bác sĩ. Nhưng nếu đúng ông là một con mèo thì lại khác. Đầu tôi nhức quá chừng, vậy nên ông tha lỗi cho vụ đi chơi tại đó như một người bình thường với con mèo trắng nó giải thích tôi nghĩ. Tôi có thể nói ba thứ tiếng, bốn với tiếng Anh, và tôi tin chắc tôi có thể hữu ích trong công việc thông ngôn nếu ông có thể thu xếp việc đó tại Pháp, tôi tin chắc là tôi có thể coi sóc hết với hết thảy mọi người có chiếc dây lưng như hôm thứ tư. Bây giờ là thứ bảy và nếu ông ở xa, không chừng đã bị giết chết.

(4)

Ông nên trở lại thăm tôi một ngày nào, vì tôi sẽ ở đây mãi trên ngọn đồi màu lục này. Hoặc ít ra người ta để cho tôi được viết thư cho cha tôi mà tôi yêu ghê lắm. Xin ông tha lỗi cho những gì tôi viết đây, hôm nay tôi không phải là tôi nữa; tôi sẽ viết nữa khi nào tôi cảm thấy khỏe hơn. Cheerio...

Nicole Warren

Xin lỗi về tất cả những gì đã viết.

° ° °

Đại úy Diver,

Tôi biết rằng nội quan không phải là một việc tốt trong tình trạng bị kích thích ghê gớm như của tôi hiện thời, nhưng tôi cũng muốn để ông hiểu tôi đang ở trong tình trạng như thế nào. Năm ngoái, nghĩa là hồi tôi ở Chicago, khi tôi bắt đầu bị như vậy, tôi không thể nói với người làm, không thể đi bộ ngoài phố; tôi ngồi đó đợi có ai nói cho tôi điều đó. Đó là bổn phận của người nào đó đã hiểu rõ. Người ta cần phải đưa dẫn những người mù. Nhưng không một ai nói hết cho tôi biết; người ta nói với tôi một nửa và tôi đã bị lúng túng nếu cộng hai với hai. Có một người đàn ông rất dễ thương - đó là một sĩ quan người Pháp, ông ta hiểu. Ông ta có cho tôi một bông hoa và bảo rằng bông hoa nhỏ hơn và kém thành thạo. Chúng tôi bạn với nhau. Sau đó ông ta đem bông hoa đi, tôi trở nên

(2)

bịnh hơn mà chẳng có ai để giải thích cho tôi hết. Người ta có hát cho tôi nghe một bài hát về Jeanne d’Arc, nhưng chắng bảnh chút nào hết, nó làm cho tôi khóc, vì cái đầu của tôi không bịnh. Họ cũng tiếp tục, nói chuyện với tôi về thể thao nữa, nhưng lúc đó tôi chẳng thấy thích mấy. Thế rồi đến bữa tôi đi trên đường Michigan nhiều cây số, rốt cuộc người ta đi theo tôi.

(3)

bằng xe hơi, nhưng tôi không chịu lên xe. Sau cùng người ta bắt tôi đưa lên xe, có những cô y tá. Sau đó tôi bắt đầu hiểu hết bởi vì tôi có thể cảm thấy những gì xảy ra cho những người khác. Thế là ông đã biết tình trạng tôi như thế nào. Nhưng tôi có được ích lợi gì nếu cứ phải ở đây với những ông bác sĩ nói lại hoài về những gì tôi phải vượt qua. Thành ra hôm nay tôi viết thư cho cha tôi để cha tôi tới đón tôi. Tôi rất bằng lòng

(4)

thấy ông chú ý tới việc khám cho mọi người rồi cho họ về. Chắc là thích thú lắm.

Và trong một thư khác:

Ông có thể đi thi và viết cho tôi một bức thư. Người ta chỉ mới gửi cho tôi mấy đĩa hát trong trường hợp tôi quên bài học, tôi đánh vỡ hết, đến nỗi cô điều dưỡng không muốn nói chuyện với tôi nữa. Những đĩa có bằng tiếng Anh, để cho những cô điều dưỡng không thể hiểu được. Tại Chicago có một ông bác sĩ bảo rằng tôi giả vờ, nhưng điều mà thật tình ông ta muốn nói, đó là tôi có tới năm chị em đồng sinh, điều mà chưa hề bao giờ ông ta thấy. Nhưng hồi đó tôi rất bận để trở thành điên và tôi chẳng quan tâm tới những lời ông ta nói; khi tôi bận trở thành điên tôi không để ý tới những gì người ta nói, không, cho dù tôi là một triệu con gái. Tối hôm đó ông có nói với tôi răng ông sẽ dạy cho tôi

(2)

chơi. Này ông ạ, tôi tin rằng tình yêu là điều duy nhất có thật hay là phải có. Dù sao tôi rất vui lòng thấy ông chịu khó lo tới kỳ thi.

Thân ái.

Nicole Warren

Có những bức thư khác trong đó văng vẳng những nhịp bi ai trong số những lời than vãn phụ đới:

Đại úy Diver thân mến,

Tôi viết cho ông vì tôi chẳng có ai để hướng tới và tôi có cảm tưởng rằng sự ngộ nghĩnh của hoàn cảnh của tôi thật rõ rét đối với một người cũng bịnh tật như tôi, tất càng rõ rệt đối với ông. Những rối loạn thần kinh đã hết và tôi thấy hoàn toàn rã rời và sỉ nhục. Có phải người ta mong muốn như vậy không? Gia đình tôi đã bỏ rơi tôi một cách đáng hổ thẹn; tôi có đòi hỏi họ thương hại hay tội nghiệp tôi cũng vô ích. Tôi đã chán ngán hết, còn cho rằng bịnh của tôi có thể chữa khỏi chỉ khiến cho sức khỏe của tôi hao mòn và mất thì giờ vô ích;

(2)

tôi ở đây như thể một trại nuôi những người điên nửa chừng - như vậy bởi không có ai thấy đáng nói sự thật với tôi về bất kỳ điều gì. Nếu tôi mà biết rõ được từ trước những gì đã xảy ra, như bây giờ tôi mới biết, tôi tin chắc tôi đã giữ vững được, can đảm như tôi vốn thế, nhưng những người có thể giúp tôi lại không muốn soi sáng cho tôi.

(2)

Bây giờ thì tôi đã biết và tôi đã phải trả giá đắt để biết. Họ ngự trị tại đó, với cuộc đời chó má của họ, và tuyên bố rằng tôi phải tin những gì tôi đã tin. Đặc biệt có một; nhưng bây giờ tôi đã biết.

Tôi cảm thấy cô đơn, xa hết thảy các bạn tôi và bà con của tôi ở tận bên kia bờ Đại Tây Dương, trong khi tôi lang thang trong bãi cỏ rong nửa thức nửa ngủ. Nếu ông có thể kiếm cho tôi được một chỗ làm thông ngôn (tôi biết tiếng Đức và tiếng Pháp như người bổn xứ, tiếng Ý cũng khá, và tiếng Tây Ban Nha chút ít), hoặc tại một trạm cứu thương của Hồng Thập Tự, hoặc làm y tá trên một đoàn xe lửa chở thương binh (tuy nếu làm công việc này tôi sẽ phải tập sự trong một thời gian), nếu được như vậy thật là một sự may mắn lớn.

Hoặc một thư khác:

Tại ông không muốn chấp nhận sự giải thích của tôi về căn bịnh của tôi, ít nhất ông cũng phải giải thích những điều mà ông nghĩ; bởi vì ông có một khuôn mặt đẹp như con mèo, chứ không phải cái vẻ kỳ cục dường như đang thời thượng tại đây. Bác sĩ Gregory có cho tôi một tấm hình nhỏ của ông. Trong hình ông không xinh trai bằng trong bộ quân phục, nhưng ông có vẻ trẻ hơn.

Thưa Đại úy.

Nhận được tấm bưu thiếp của ông tôi rất mừng. Tôi rất vui lòng thấy ông lo thải hồi những nữ y tá xấu - Ồ, tôi hiểu bức thư của ông lắm, ông cứ tin chắc như vậy đi. Tuy nhiên khi tôi gặp ông tôi đã không nghĩ ràng ông không phải như thế.

Đại úy thân mến.

Một hôm tôi nghĩ tới một điều, hôm sau tôi lại nghĩ tới điều khác. Đó là thật sự tất cả căn bịnh của tôi, ngoại trừ một sự hoài nghi điên cuồng và rất ít chừng mực. Tôi sẽ đón nhận rất vui lòng bất kỳ chuyên viên về bịnh thần kinh nào mà ông giới thiệu. Tãi đây người ta đặt nằm trong bồn tắm rồi bắt hát: "Hãy chơi trong vườn riêng", như thể tôi có một vườn riêng sau lưng tôi để ra đó chơi, hoặc một chút hy vọng khi ngó lại dĩ vãng hay hướng về tương lai...

(2)

Một lần nữa người ta đã thử tại cửa hàng bán kẹo mút về tôi sắp đánh người đàn ông bằng chiếc quả cân, nhưng người ta đã giữ được tôi.

Tôi sẽ tiếp tục viết cho ông nữa, tôi bất định quá.

Rồi một tháng đi qua không có thư từ chi hết. Rồi từ đó bỗng nhiên có thay đổi.

... Tôi từ từ trở lại đời sống... bây giờ, những bông hoa, những đám mây... Chiến tranh đã chấm dứt, vậy mà tôi chỉ biết sơ qua là có chiến tranh...

Ông đã tốt biết chừng nào! Chắc ông phải là người khôn ngoan lắm và rất nhiều hiểu biết bên sau khuôn mặt mèo trắng của ông, nhưng trong bức hình mà bác sĩ Gregory cho tôi ông không có gương mặt đó.

Hôm nay tôi đi Zurich. Thật là một cảm tưởng kỳ lạ khi trở lại một thành phố...

... Hôm nay chúng tôi đi Berne. Thật là thích thú, với bao nhiêu là đồng hồ.

... Hôm nay tôi đã leo núi khá cao để kiếm bông nhật quang lan và bông mẫu tử thảo.

Sau đó, thư bắt đầu ít đi. Nhưng thư nào Dick cũng phúc đáp. Đây là một:

Tôi muốn có ai yêu tôi như kiểu những người trẻ tuổi yêu nhau cách đây một thế kỷ, trước khi tôi bịnh. Nhưng tôi cho rằng nhiều năm qua đi trước khi tôi có thể nghi tới một việc như vậy.

Nhưng khi thư phúc đáp của Dick chậm tới đã khiến cho Nicole thấy băn khoăn, lo ngại giống như một người đang yêu.

Có lẽ tôi đã làm phiền ông?

Hoặc:

Tôi sợ rằng đã hy vọng nhiều quá.

Hay:

Ban đêm, tôi nghĩ không chừng ông bị đau...

Quả tình Dick có phải nằm vì bị cúm. Khi Dick khỏi, mỏi mệt đã buộc Dick phải hy sinh hết những gì ngoài công việc và thư từ bó buộc phải viết, rồi sau đó kỷ niệm về Nicole che lấp bởi sự hiện diện rất thật sự của một cô điện thoại viên người tiểu bang Wisconsin, tại bộ Tổng tham mưu ở Bar-sur-Aube.

Cô gái có đôi môi đỏ như vẽ trên bích chương, tại câu lạc bộ mọi người đã đặt cho cô ta một hỗn danh khá trắng trợn là The Switchboard, bảng cắm điện.

Franz trở lại văn phòng có vẻ quan trọng và bằng lòng mình lắm. Dick nghĩ rằng Franz sẽ trở nên một người điều trị giỏi, vì những dịp staccato trong giọng nói oang oang của Franz để điểu khiển các cô y tá và bịnh nhân không phải do nơi thần kinh hệ của y, mà do tính tự mãn quá to lớn nhưng vô hại. Những cảm xúc thật sự của y có trật tự lắm và y chỉ giữ riêng cho mình.

Franz nói:

- Nào, Dick ạ, bây giờ chúng ta nói chuyện về cô gái đó. Tất nhiên tôi cần biết anh đã đi tới đâu và tôi cũng cần nói với anh về tôi. Nhưng trước hết chúng ta hãy lo về cô gái đã, vì từ lâu tôi muốn nói với anh chuyện đó.

Franz lục tìm và thấy một tập giấy trong một tấm bìa cứng; nhưng sau hội lần mở từng trang có lẽ y thấy không cần thiẽt nên để trở lại trên bàn. Franz thấy nên nói thì hơn.

3

Chừng mười tám tháng về trước, bác sĩ Dohmler có trao đổi thư từ khá rời rạc với một ông người Mỹ lịch sự ở tại Lausanne, ông Devereux-Warren, thuộc gia đình Warren ở Chicago. Hai bên có hẹn gặp nhau rồi một hôm ông Warren tới bịnh viện với cô con gái tên là Nicole, mười sáu tuổi. Rõ ràng trông cô gái không được khỏe mạnh, người nữ điều dưỡng cùng đến với cô gái đưa cô ta ra vườn dạo chơi trong khi ông Warren nói chuyện với ông bác sĩ.

Warren là một người đàn ông có một vẻ đẹp đáng chú ý, trạc tuổi chừng bốn mươi, về mọi phương diện đó là một mẩu người Mỹ đẹp, cao lớn, vai rộng, người vững chắc, "Một người đàn ông rất bảnh bao" như lời bác sĩ Dohmler nói lại với Franz. Cặp mắt lớn màu xám của ông ta như phản ánh đầy mặt trời, vì ông ta đã bỏ ra nhiều thì giờ bơi thuyền trên hồ Genève, và ông ta có cái vẻ đặc biệt của một số người đã từng hưởng thụ hết những gì tốt đẹp nhất trên đời. Cuộc nói chuyện bằng tiếng Đức, vì Warren đã từng du học tại Gottingen. Coi bộ ông ta nóng nảy và rất xúc động về cuộc điều đình đó.

- Bác sĩ Dohmler, con gái tôi đầu óc bị lộn xộn. Tôi đã mời cho con gái tôi rất nhiều y sĩ chuyên môn và nữ điều dưỡng, con gái tôi đã qua nhiều thời gian điều trị, nhưng bây giờ tôi thấy trầm trọng hơn, tôi có được giới thiệu nên tới nói chuyên với bác sĩ.

Dohmler đáp:

- Tốt lắm. Nếu ông muốn chúng ta hãy bắt đầu từ chỗ bắt đầu, xin ông kể lại cho tôi nghe hết đầu đuôi.

- Không có chỗ bắt đầu. Nghĩa là trong gia đình, cả hai bên nội ngoại, theo như tôi biết không hề có một trường hợp có bịnh điên. Má của Nicole mất khi cháu mười ba tuổi. Tôi đã trở thành vừa là cha vừa là mẹ của cháu.

Khi nói vậy, Warren có vẻ cảm thương lắm. Bác sĩ Dohmler thấy ông ta rưng rưng nước mắt. Dohmler cũng nhận thấy hơi thở của ông ta có mùi whisky.

- Hồi còn nhỏ, con gái tôi dễ thương lắm; hết thảy mọi người đều mê nó, nghĩa là hết thảy những ai có dịp gặp nó. Nicole tươi tắn như con họa mi, suốt ngày vui đùa. Nó thích đọc sách, vẽ, nhảy múa và chơi dương cầm, món gì nó cũng ưa hết. Vợ tôi thường nói Nicole là đứa duy nhứt trong các con của chúng tôi không bao giờ khóc đêm. Tôi còn một cháu gái nữa lớn hơn Nicole, với một cháu trai đã chết. Nhưng Nicole... Nicole đúng là Nicole.

Ông Warren ngưng nói. Bác sĩ Dohmler nói đỡ:

- Tóm lại, đó là một đứa trẻ tuyệt đối bình thường, tươi tắn, vui vẻ?

- Đúng thế.

Bác sĩ Dohmler chờ ông khách nói tiếp, ông Warren lắc đầu, thở dài đưa mắt liếc nhanh về phía ông bác sĩ, rồi cúi nhìn xuống đất.

- Cách đây chừng tám tháng, hay sáu tháng, hay có thể mười tháng... Tôi thử tính, nhưng tôi không sao nhớ rõ đúng lúc Nicole bắt đầu trở nên lạ lùng, làm những chuyện điên dại. Chị của Nicole là người đầu tiên nói cho tôi nghe về những vụ đó. Vì đối với tôi Nicole cũng vẫn như cũ (ông Warren vội vã nói thêm như vậy, như sợ có ai trách móc về chuyện đó) vẫn là một cô gái nhỏ ngoan ngoãn. Việc đầu tiên là do nơi một người hầu.

Bác sĩ Dohmler nói:

- Thế hả?

Câu nói của ông ta kèm theo một cái gật đầu, như thể Sherlock Holmes. Ông đang đợi sự xuất hiện của một người hầu và đúng vào lúc đó.

- Vâng, tôi có nuôi một người hầu từ lâu năm, một người Thụy Sĩ.

Ông Warren ngước mắt lên đón nhận sự đồng ý có màu sắc ái quốc của ông bác sĩ.

- Con tôi tự nhiên nảy ra một ý nghĩ kỳ lạ gì đó về người hầu ấy. Con tôi có cảm tưởng như người ấy muốn đưa tình với nó. Lẽ dĩ nhiên khi đó tôi tin lời con tôi và đuổi người đó đi, nhưng bây giờ tôi mới biết là hoàn toàn do tưởng tượng.

- Cô gái có nói rằng người kia làm những gì không?

- Đó là điều thứ nhất. Các bác sĩ đều không sao khiến cho cháu nói rõ sự kiện đích xác. Cháu chỉ ngó các bác sĩ như thể mấy ông đó phải biết người kia đã làm gì. Nhưng chắc chắn là cháu có ý muốn cho biết là người kia đã làm một cử chỉ gì tục tĩu. Cháu không để cho mọi người phải hồ nghi gì về chuyện đó cả.

- Tôi thấy.

- Đã đành, tôi có đọc trong sách thấy có những phụ nữ khổ sở vì cô đơn và cứ tưởng tượng rằng có một người đàn ông trốn dưới gậm giường, vân vân... Nhưng tại sao Nicole lại có những ý tưởng như vậy? Con tôi có thể có ở chung quanh nó bao nhiêu cậu trai cũng được. Chúng tôi ở Lake Forest, đó là một nơi nghỉ mùa hè gần Chicago, tại đó gia đình chúng tôi có nột biệt thự, suốt ngày con tôi ở ngoài trời, đánh gôn hay tennít với bọn con trai. Trong số đó có mấy cậu rất mê nó nữa.

Trong khi ông Warren nói chuyện với người đàn ông già lão và cằn cỗi là ông bác sĩ Dohmler, một phần tâm trí của ông bác sĩ hướng về Chicago. Ngày xưa, thời tuổi trẻ, ông ta đáng lẽ đã đi Chicago với tư cách sinh viên có học bổng tại một đại học, không chừng ông ta đã trở nên giàu có ở Mỹ và đã là chủ nhân ông của dưỡng đường này chứ không chỉ là một cổ đông nhỏ trong cơ sở bịnh viện này. Nhưng khi cậu thanh niên tưởng tượng số vốn kiến thức ít ỏi của mình phải dàn trải khắp những vùng mênh mông của lãnh thổ Hoa Kỳ, trên hết thảy những cánh đồng lúa, trên toàn thể vùng "prairie" vô tận, y đã quyết định bỏ không đi Mỹ nữa. Nhưng vào hồi bấy giờ cậu thanh niên có đọc nhiều sách vở liên quan tới Chicago và chế độ phong kiến của những đại gia, những Armour, Palmer, Field, Crane, Warren, Swift, McCormick, và nhiều đại gia khác nữa. Và từ đó, rất nhiều bịnh nhân tới khám bịnh tại dưỡng đường này đều từ đẳng cấp những đại gia ở Chicago và New York.

Warren nói tiếp:

- Bịnh trạng của con gái tôi trầm trọng hơn. Cháu bị một cơn... Những gì nó nói ra ngày một mất hết lý trí. Chị của cháu có ghi lại một số những câu nói đó.

Ông Warren đưa một tờ giấy gấp đi gấp lại nhiều lần cho ông bác sĩ.

- Bao giờ cũng liên quan tới những người đàn ông sắp đánh nó, những người quen biết, hay những người ở ngoài phố... bất kỳ ai.

Ông Warren kể lại sự buồn lo, những cơn hốt hoảng, những thử thách ác độc mà những gia đình phải trải qua trong trường hợp tương tự. Ông ta cũng kể lại những cố gắng vô hiệu tại Mỹ để chữa trị cho cô gái, rồi hy vọng ông ta đặt vào một vụ thay đổi cách sống, thay đổi khung cảnh, đến độ mặc dù có vụ tiềm thủy đĩnh phong tỏa ông ta vẫn đưa con gái tới Thụy Sĩ...

Ông Warren không giấu kiêu hãnh khi nói rõ:

- Trên một chiến hạm Hoa Kỳ. Tôi đã có thể, với chút may mắn, yêu cầu giúp đỡ như vậy. (Và ông ta mỉm cười, nói thêm như để biện bạch) Vấn đề tiền bạc không có đâu, thưa bác sĩ.

Dohmler vắn tắt đồng ý:

- Đã đành là không.

Ông bác sĩ tự hỏi tại sao, và về những điểm nào, người đàn ông đó đã nói dối. Hoặc giả, nếu y nghĩ lầm, đâu là sự giả tạo đang tràn đầy không khí căn phòng mạch với sự hiện diện của người đàn ông ăn bận lịch sự, nằm dài trên ghế bành ra vẻ một nhà thể thao. Có một không khí bi kịch ở đâu đó trong ngày tháng hai này ở nội dung câu chuyện con chim non gãy cánh kia. Hết thảy những điều kia cho thấy vụ này có vẻ không có gì đáng kể. Phải có một cái gì không đúng.

Bác sĩ Dohmler dùng Anh ngữ như để gần gũi hơn với Warren nói:

- Bây giờ tôi muốn nói chuyện mấy phút với cô gái.

Sau đó, khi Warren, đã để cô gái ở lại dưỡng đường và lên đường trở về Lausanne và mấy ngày đã trôi qua, bác sĩ Dohmler và Franz ghi bằng Pháp văn trên tấm phiếu của Nicole:

Chẩn bịnh: Schizophrénie. Thời kỳ nặng đang lui bớt. Sợ đàn ông là một triệu chúng của bệnh nhưng không hề do thể chất...

Cần thận trọng trong việc định bệnh.

Sau đó hai người chờ đợi, với một sự chú tâm ngày một tăng thêm, lần viếng thăm thứ hai mà ông Warren đã hứa.

Nhưng mãi không thấy. Sau hai tuần, bác sĩ Dohmler viết thư ông ta. Không được phúc đáp chi hết, ông ta đã làm một việc mà trong kỳ đó là một sự điên rồ. Dohmler điện thoại tới Đại khách sạn tại Vevey. Người hầu của ông Warren cho biết ông ta đang sửa soạn để đi Mỹ. Nhưng người hầu đó, không đước nhắc cho biết số tiền bốn mươi quan Thụy Sĩ về cú điện thoại này sẽ được ghi vào khoản chi tại nhà thương đã cảm thấy thức dậy lương tâm và dòng máu Thụy Sĩ của những vệ binh tại điện Tuileries nên vội mời ông Warren tới nghe máy.

- Tuyệt đối cần thiết ông phải tới. Sức khỏe của con gái ông đòi hỏi như vậy. Tôi không thể gánh lấy trách nhiệm...

- Ô kìa, bác sĩ, sự hiện diện của ông chính là bởi sự cần thiết đó... Tôi có việc phải gấp trở về Mỹ.

Bác sĩ Dohmler chưa hề nói chuyện với ai từ một nơi xa như vậy, nhưng ông ta đưa tối hậu thư một cách cương quyết đến nỗi người Mỹ ở đầu dây bên kia không chịu nổi phải nghe theo.

Nửa giờ sau khi tới bên hồ Zurich lần thứ hai, Warren gục ngã nức nở khóc, hai vai run ên, hai mắt đỏ hơn mặt trời trên hồ Genève, và thả ra hết

trọn vẹn câu chuyện thương tâm. Ông ta giọng khàn khàn nói:

- Chuyện xảy ra... chuyện xảy ra... tôi chẳng hiểu như thế nào... tôi không biết nữa. Sau khi mẹ cháu chết, khi cháu còn nhỏ, cháu vẫn có thói quen sáng nào cũng chui vô giường tôi, đôi khi ngủ tại đó. Tôi, tôi thấy tội nghiệp con nhỏ không có mẹ, những lần nào chúng đi đâu bằng xe hơi hay bằng xe lửa, chúng tôi cũng nắm tay nhau. Cháu hát cho tôi nghe. Chúng tôi nói: "Bây giờ hai cha con chiều nay không thèm để ý tới ai khác. Hai cha con với nhau thôi... Sáng nay con là của cha..."

Một nhịp xúc động giống như tiếng khóc nức nở làm rung động cả người và khiến cho ông ta im bặt.

- Người ngoài cứ cho rằng chúng tôi hợp thành một cặp tuyệt vời hai cha con... Họ thương cảm đến chảy nước mắt. Hai cha con như thể một cặp nhân tình. Rồi... bỗng nhiên chúng tôi trở thành nhân tình... và mười phút sau khi việc đó xảy ra, tôi muốn bắn một phát súng vào đầu... Nhưng tôi chắc rằng tôi trở nên vũ phu tồi tệ nhất đến nỗi tôi không còn can đảm để làm việc đó nữa.

Bác sĩ Dohmler còn nghĩ tới Chicago và người đàn ông lịch sự và dịu dàng, nước da tái xanh, mắt mang kính, đã khảo thí cậu thanh niên ba chục năm về trước, hỏi ông Warren:

- Thế rồi sau đó thì sao?... Chuyện đó có tiếp tục không?

- Ồ, không! Cháu... cháu lập tức đã như lạnh giá hẳn. Cháu chỉ nói: "Thôi, cha đừng buồn, cha đừng buồn nữa... Không có sao đâu, cha đừng buồn nữa".

- Không có hậu quả chi hết chứ?

- Không.

Ông Warren lại nức nở khóc nữa và hỉ mũi ầm ĩ.

- Ngoại trừ bây giờ, đã xảy ra những hậu quả ghê gớm!

Chuyện kể xong, Dohmler ngả người trên ghế và giọng nói gay gắt, như thể nói với chính mình: "Đồ hung bạo!" Đó là một trong số rất hiếm những phán xét về người khác mà ông bác sĩ đã tự cho phép trong vòng hai chục năm nay. Rồi ông ta nói:

- Tôi khuyên ông nên tới ngủ đêm tại một khách sạn ở Zurich rồi sáng mai đã trở lại gặp tôi.

- Rồi sau thì sao?

Ông bác sĩ đưa tay ra, như lượng định sức nặng của một con heo và đề nghị:

- Chicago!

3

Franz nói:

- Bây giờ chúng ta biết phải nên đối phó như thế nào. Dohmler báo cho Warren biết chúng tôi vui lòng chữa trị cho con gái của ông ta với điều kiện nếu ông ta hứa ở xa cô gái trong thời gian vô hạn định, ít nhất năm năm. Sau khi đã không giữ được, Warren chỉ lưu tâm muốn biết câu chuyện có sẽ bị tiết lộ ở Mỹ hay không.

- Chúng tôi thu xếp một chương trình sống hằng ngày cho cô gái, rồi chúng tôi để cho một thời gian trôi qua đi. Bịnh lý không có gì là ghê gớm. Nhưng anh đã biết, tỷ lệ những vụ chữa khỏi, ngay cả những vụ chữa khỏi mang danh hiệu xã hội, thường rất thấp vào lứa tuổi đó.

Dick đồng ý:

- Những thư đầu coi bộ xấu lắm.

- Rất xấu và thật tiêu biểu. Tôi còn ngần ngại không muốn cho gửi đi bức thư đầu tiên. Sau tôi tự nhủ: cứ để cho Dick thấy chúng ta vẫn tiếp tục làm việc tại đây như vậy hay hơn. Về phần anh trả lời thư của cô gái thật là một cử chỉ đại lượng.

Dick thở dài:

- Một cô gái thật đáng yêu! Trong thư cô gái thường kèm những tấm hình nhỏ của mình. Còn tôi, trong vòng một tháng, tôi tuyệt đối chẳng có việc gì. Hết thảy những gì tôi viết trong thư có thể tóm tắt như sau: hãy chịu khó nghe lời các bác sĩ.

- Thế là đủ; như vậy giúp cho cô gái nghĩ tới một người ở bên ngoài. Ban đầu, và cứ như thế trong một thời gian, cô gái không có ai - ngoại trừ một người chị gái mà cô ta không thân thiết mấy.

- Với lại sự kiện chúng tôi có đọc thư của cô gái giúp cho chúng tôi ở đây. Những bức thư đó như cái thước đo tình trạng của cô gái và những tiến bộ.

- Tôi rất mừng thấy như vậy.

- Bây giờ chắc anh đã biết rõ những gì đã xảy ra? Cô gái có một ý tưởng đồng lõa. Điều đó không có nghĩa chi hết, trừ ra chúng tôi cần định lượng lại sự vững vàng về tinh thần khả năng tự chủ căn bản của con người cô gái. Thứ nhất, có vụ khích động đó; rồi cô gái vô trường học; cô gái nghe bạn bè nói chuyện; khi đó, do sự cần thiết bởi năng khiếu tự vệ, cô gái khai triển ý tưởng có sự đồng lõa nơi mình, rồi từ đó rất dễ dàng ngả sang một thế giới tưởng tượng ở trong đó hết thảy những người đàn ông, hễ ta có cảm tình và tin cậy đối với họ, đều tỏ lộ là những đồ thô bạo.

- Có bao giờ cô gái nói tới ngay các vụ ghê gớm đó không?

- Không. Và, bởi lẽ đó, khi cô gái bắt đầu trở nên bình thường, vào khoảng tháng Mười, chúng tôi đã để cho tự thích nghi lấy với đời sống. Đằng này cô gái còn trẻ quá chúng tôi sợ sẽ trở nên cứng rắn, sẽ dầy vò mình do sự méo mó về con người của mình. Khi đó bác sĩ Dohmler đã nói thẳng với cô gái: "Bây giờ cô có một bổn phận đối với chính cô. Bấy nhiêu chuyện không có nghĩa là đã hết. Cuộc đời của cô bây giờ mới bắt đầu", vân vân. Cô gái rất thông minh. Nhận thấy thế Dohmler đã cho đọc ít trang của Freud, ít thôi, và cô gái thấy thích thú lắm. Sau cùng có gái đã trở nên một thứ cục cưng của mọi người tại đây. Nhưng cũng biết dè dặt...

Franz lưỡng lự.

- Chúng tôi tự hỏi không hiểu trong những thư gần đây viết cho anh và tự tay đem gửi tại Zurich, cô gái có hé lộ điều gì soi sáng được hiện trạng tinh thần của cô ta và những ý định tương lai.

Dick suy nghĩ:

- Có và không. Nếu anh muốn, tôi sẽ đem những thư đó lại đây. Cô gái xem ra đầy hy vọng, ham sống một cách bình thường và cũng lãng mạn lắm nữa. Đôi khi cô gái nói tới "dĩ vãng" có vẻ như những người đã ở tù ra. Nhưng không thể biết những người đó có nghĩ tới tội ác, hay tới thời gian bị cầm tù, hay tới tất cả. Dù sao, tôi cũng chỉ là một thứ người nộm trong cuộc đời cô gái.

- Ồ, tôi hiểu rõ hoàn cảnh của anh lắm, lẽ dĩ nhiên, một lần nữa tôi bày tỏ với anh trọn vẹn sự biết ơn của chúng tôi. Chính vì vậy mà tôi muốn gặp anh trước khi gặp lại cô gái.

Dick cười.

- Anh nghĩ rằng cô gái sẽ vồ lấy tôi?

- Không, không, không phải thế. Nhưng tôi muốn yêu cầu anh tiến tới hết sức nhẹ nhàng. Dick ạ, anh là một thứ người rất đáng yêu đối với phụ nữ.

- Nếu vậy cầu trời phù hộ cho tôi! Được, tôi sẽ rất dịu dàng và khó chịu. Mỗi lần tới gặp cô gái tôi sẽ ăn tỏi, tôi sẽ để râu cằm như cái chổi chà..

Franz cho lời nói diễu là thật, nói:

- Thôi đi, đừng có vụ tỏi. Anh không định làm hỏng hết mọi chuyện về sau này chứ? Nhưng tôi chắc chắn anh nói đùa chơi...

-... Tôi có thể hơi thọt chân một chút. Với lại ở những nơi tôi sống đâu có bồn tắm thật sự.

- Anh hay diễu quá!

Franz có vẻ thoải mái, hay tỏ lộ điệu bộ của một người cảm thấy thoải mái.

- Bây giờ anh hãy nói cho tôi nghe về anh, về những dự định của anh đi.

- Franz ạ, tôi chỉ có một dự định, đó là trở nên một chuyên viên về bịnh tâm trí, có tài, nếu có thể là người nổi danh nhất xưa nay chưa từng có.

Franz cười thành thật, nhưng nhận thấy lần này Dick không nói đùa nữa. Franz nói:

- Thế mới đúng, rất Mỹ nữa. Đối với chúng tôi thì khó hơn.

Franz đứng dậy, đi ra chỗ cửa sổ mở sát tận đất:

- Từ đây tôi trông thấy Zurich. Đây kia là tháp chuông của nhà thờ Gross Munster. Ông nội tôi được chôn tại đó dưới hầm mộ. Phía bên kia cầu là mộ của một ông cố, Lavater, không chịu chôn trong một giáo đường. Gần đó là pho tượng một ông cố khác, Heinrich Pestalozzi. Và tượng của bác sĩ Alfred Escher. Và ở trên hết lẽ dĩ nhiên còn có Zwingli. Tôi không ngớt đụng đầu với một thứ vạn thân miếu toàn những vĩ nhân.

Dick cũng đứng dậy, đáp:

- Có, tôi thấy, tôi chỉ hơi quá lố. Bây giờ mọi thứ mới chỉ bắt đầu lại. Phần đông những người Mỹ ở Pháp đều háo hức muốn trở về nước. Tôi thì không. Tôi sẽ giữ lương của tôi cho tới hết năm tôi theo đại học. Anh nghĩ sao về vụ đó? Anh đừng nghĩ rằng có một chính phủ biết nhìn xa và nhận ra những vĩ nhân tương lai của mình! Sau đó tôi sẽ về Mỹ một tháng thăm cha tôi. Rồi tôi sẽ quay lại. Người ta có mời tôi nhận một chỗ làm.

- Ở đâu?

- Tại nơi những người cạnh tranh với anh, dưỡng đường Gisler, ở Interlaken.

Franz tuyên bố:

- Anh đừng nhận. Hằng năm quả có một lô thanh niên đảo qua nơi đó. Chính Gisler cũng là một người chồng si suy nhược; vợ của y đứng ra trông nom bịnh viện với người tình của mụ. Những chuyện đó anh giữ riêng, nghe không?

Dick thản nhiên hỏi:

- Còn anh? Chương trình đi Mỹ ngày xưa của anh đâu rồi? Tại sao chúng ta không cùng nhau lập nên một dưỡng đường tối tân hạng nhất ở New York cho những nhà tỷ phú?

- Đó là chuyện sinh viên nói chơi với nhau.

Dick ăn bữa tối với Franz và bà vợ, cùng với con cho nhỏ của hai người, con chó có mùi khét của cao su cháy trong căn nhà riêng rất nhỏ, ở tận cùng vườn cỏ. Dick cảm thấy có chút gì đè nặng, không phải do không khí của căn nhà đơn sơ, cũng không phải do bà Gregorovious, mà Dick ngay từ trước đã có thể hình dung được, nhưng bởi sự đột nhiên thu hẹp chân trời mà bây giờ xem ra Franz đành chấp nhận. Đối với Dick, ranh giới của sự thanh bạch phải được đặt ra cách khác. Trong đó cần phải có phương tiện để đạt mục đích, hoặc để có thể kiên trì theo đuổi danh vọng, nhưng Dick cảm thấy khổ sở quá nếu nghiễm nhiên thu hẹp đời sống của mình cho vừa với bộ áo được thừa hưởng. Thái độ của Franz và vợ ở trong nhà, quanh quẩn trong một không gian hẹp hòi, đã thiếu mất cái đẹp của sự phiêu lưu. Những tháng sau chiến tranh ở Pháp, những vụ thanh toán không bủn xỉn, được thấy với sự huy hoàng Mỹ hỗ trợ, đã thay đổi quan điểm của Dick. Ngoài ra, đàn ông và đàn bà nữa - đã cảm mến Dick và chiều chuộng lắm. Và không chừng có lẽ do trực giác cho biết đối với một con người đứng đắn điều không tốt là quay về một trung tâm nghe ngóng rộng lớn như Thụy Sĩ.

Nhưng Dick cũng biết cách để cho Kathe Gregorovious tin chắc rằng mình có duyên, trong khi chính Dick ngày một không thể chịu nổi không khí nức mùi cải bắp - tuy trong bụng cũng bực mình tại sao có sự ghê sợ hời hợt đó. "Thành ra ta cũng chỉ giống như mọi người hay sao?" Dick thường suy ngẫm như vậy trong những lúc mất ngủ. "Ta có giống như mọi người khác không?" Vật liệu quá tồi tàn đối với một nhà xã hội học, nhưng tuyệt hảo đối với những người ở đời này làm những công việc hiếm có hơn. Sự thật là từ nhiều tháng nay Dick mê mải trong việc sắp xếp, trong việc kiểm điểm tinh thần của tuổi trẻ khi ta quyết định sẽ chết hay không cho những điều mà ta không còn tin tưởng nữa. Trong những giờ trống rỗng ở Zurich, khi tia mắt của Dick có thể ngó qua ánh sáng của ngọn đèn đường vào thẳng trong bếp một nhà lạ, ở trước mặt, Dick tự nhủ đang ao ước được tốt; Dick ao ước được dịu dàng; ao ước được can đảm và khôn ngoan một cách hiểu biết. Nhưng bấy nhiêu thứ đều khó quá. Dick cũng ao ước được yêu, nếu vụ đó có thể gom chung trong chương trình của y.

5

Hàng hiên của ngôi nhà chính ngập những ánh sáng qua những khung cửa sổ sát đất mở rộng, ngoại trừ những khoảng bị vướng những mảnh tường; bóng những chiếc ghế bằng sắt trải dài, kỳ quặc, tới tận một giỏ layơn.

Trong số những bóng người qua lại từ phòng này sang phòng khác, cô Warren nổi bật, ban đầu còn thấy rõ ở đâu đó, sau thì rõ hẳn khi trông thấy Dick, cô gái bước ra. Khi bước qua ngưỡng cửa gương mặt của cô gái như hứng lấy ánh sáng trong phòng và đem theo ra. Cô gái bước theo một nhịp riêng - suốt tuần lễ trong đầu cô gái đầy những âm điệu ca ngợi mùa hè, những khung trời chói lói, những bóng mát âm u, và, khi hay tin người đàn ông trẻ tuổi đã tới, những âm điệu đó trở nên mãnh liệt đến độ cô gái có thể cất tiếng ca vang lên.

Cô gái không thể tách rời tia mắt của mình với tia mắt của Dick, như thể hai bên đã quấn quít vào nhau, cất tiếng chào:

- Kìa Đại úy, Đại úy có mạnh không? Chúng ta ngồi ngoài trời nhé? Quả tình đã là mùa hè rồi.

Đứng lặng, cô gái ngó chung quanh.

Một người đàn bà đi theo cô gái, một người nặng nề, quàng tấm khăn. Nicole giới thiệu với Dick:

- Senora...

Franz xin lỗi đi ra nơi khác. Dick kê ba chiếc ghế gần nhau.

Bà người Tây Ban Nha la lên:

- Thật là một đêm tuyệt vời!

Nicole đáp:

- May bella, đẹp lắm.

Rồi nói với Dick:

- Ông tính ở đây có lâu không?

- Ở Zurich vâng, nếu đó là ý cô muốn hỏi.

Bà Senora nói tiếp:

- Thật đúng là đêm mùa xuân đầu tiên.

- Ông sẽ ở lại Zurich?

- Ít nhất cũng tới tháng Bảy.

- Tôi sẽ ra đi vào tháng Sáu.

Bà người Tây Ban Nha ngỏ ý:

- Ở đây tháng Sáu là tháng thích nhất. Cô nên nán lại ở đây tháng Sáu, tháng Bảy hãy đi, khi đó bắt đầu sóng dữ.

Dick hỏi Nicole:

- Có tính đi đâu?

- Ở đâu đó với chị tôi, nơi nào đời sống thích, vui vẻ, tôi mong như vậy, vì tôi đã bỏ phí mất nhiều ngày giờ quá! Nhưng cũng có thể các bác sĩ sẽ cho rằng tôi nên tới một nơi ít ồn ào, chẳng hạn như Côme. Tại sao ông không đi Côme?

Bà Senora lại nói:

- À, Como!

Trong phòng khách lớn có ba người chơi bài Khinh kỵ của Suppé. Nicole mượn dịp đứng lên. Cảm nghĩ về tuổi trẻ và nhan sắc của cô gái khi đó tràn đầy trong tâm hồn Dick khiến Dick cảm thấy một xúc động mãnh liệt. Cô gái mỉm cười, miệng cười đáng thương hại của đứa trẻ bị bỏ rơi...

- Nhạc ồn quá ở đây không thể nói chuyện được. Chúng ta đi dạo một vòng quanh vườn đi? Buenos noches, Senora, xin chào bà.

- G' night, g' night, chào cô.

Hai người tuổi trẻ xuống hai bực thềm, đi vào con đường mòn khuất sâu trong bóng tối. Cô gái cầm cánh tay Dick, và nói:

- Tôi có mấy đĩa hát chị tôi gởi cho từ bên Mỹ. Lần sau ông tới chơi tôi sẽ để ông nghe. Tôi biết một chỗ có thể đặt máy hát mà không ai nghe thấy được.

- Nếu vậy thích quá.

- Ông đã nghe bài Hisdustan chưa? Tôi chưa nghe bao giờ nhưng tôi thích bài đó lắm. Tôi cũng có bài: Tại sao người ta lại gọi là Baby? và bài: Tôi sung sướng đã làm cho em khóc, nữa. Tôi đoán chừng ở Paris chắc ông đã nhảy điệu đó?

- Tôi chưa hề tới Paris.

Chiếc áo màu ngà, lúc thì xanh lúc lại xám khi hai người bước đi, mái tóc thật vàng của cô gái làm cho Dick chói mắt. Cứ mỗi lên Dick quay lại ngó cô gái, cô gái lại mủm mỉm cười, tới khi hai người đi tới gần một ngọn đèn đường thật sáng, gương mặt cô gái rạng rỡ khiến cho Dick liên tưởng tới một thiên thần. Cô gái cám ơn Dick đủ thứ, như thể Dick đưa cô gái đi xem hội, đến độ Dick ngày một không tin chắc nơi nhiệm vụ của mình đối với cô gái nữa, cô gái có vẻ tự tin, cô gái biểu tỏ một sự kích thích phản ánh hết thảy những gì ở trên đời có thể mời chào làm say sưa.

Cô gái nói:

- Bây giờ tôi được tự do muốn làm gì thì làm. Tôi sẽ dạo cho ông nghe hai bản rất hay: Anh hãy đợi khi đàn bò cái về, và Vĩnh biệt Alexander.

Một tuần sau, khi Dick trở lại, Dick tới muộn. Nicole đứng đợi trên lối mòn, tại một nơi mà chắc chắn Dick khi từ nhà Franz tới sẽ phải đi ngang. Mái tóc hất ra phía sau, xõa xuống vai khiến cho khuôn mặt như từ trong mớ tóc lộ ra, cho cảm tưởng cô gái ở trong bóng tối của một khu rừng và hiện ra dưới ánh trăng trong sáng. Cô gái như từ một nơi xa lạ nào trốn thoát tới đây... Dick ao ước thỉnh thoảng cô gái chỉ là một con bé bị bỏ rơi, không hoàn cảnh xã hội, không địa chỉ nào khác vùng đêm tối cô gái mới ra khỏi.

Hai người tới lùm cây nơi cô gái giấu chiếc máy hát, đi vòng bên sau một xưởng thợ, leo lên một tảng đá, rồi ngồi bên sau một bức tường thấp, ngó xuống một khu vực đồng quê rộng trong đêm tối.

Bây giờ hai người như ở Mỹ. Ngay đến Franz, vốn coi Dick như một thứ Lothario không ai cầm lòng được, cũng không thể đoán biết trong tâm hồn Dick có thể đi xa như vậy. "Hai người tới nơi hò hẹn bằng taxi... em yêu... họ có những ý thích riêng về phương diện nụ cười... họ gặp nhau tại Hindoustan... rồi ít lâu sau họ giận nhau, chẳng ai biết chi hết và cũng chẳng ai cần biết... rồi kết cục một trong hai người ra đi, để lại người kia đang khóc, và rơi vào buồn khổ... feeling blue..."

Những âm điệu mỏng manh, quấn quít thời gian đã qua với hy vọng tương lai, trải dài trong đêm thanh. Khi máy hát ngưng, một con dế thay phiên, thổi điệu sáo duy nhất.

Lát sau, Nicole tắt máy, nhè nhẹ hát cho Dick nghe:

Hãy đặt một đồng đô-la bạc.

Dưới chăn em trên mặt đất.

Coi kìa nó lăn,

Bởi vì nó tròn.

Đôi môi cô gái hé mở không thấy tiếng thở. Dick bỗng đứng dậy.

- Sao vậy? Ông không ưa bài bai đó sao?

- Có chứ, ưa lắm!

- Chị bếp ở nhà tôi đã dạy tôi học bài đó.

Không bao giờ người vợ biết.

Chồng mình là người đàn ông tuyệt hảo

Cho mãi đến khi bị hắt hủi...

- Ông có thích bài hát đó không?

Cô gái mỉm cười với Dick, tin chắc rằng miệng cười thâu tóm hết những gì tốt đẹp nhất để trao gửi cho Dick và mang lại lời hứa trọn vẹn cho đi, đổi lại rất ít, một lời đáp lại, một rung động thưởng thức.

Từng phút cô gái cảm thấy êm dịu len vô người, từ những cành liễu thổ lộ ra, từ toàn thể vùng trời đêm đó. Cô gái cũng đứng lên, vấp phải chiếc máy hát, chợt ngã vào người Dick, nép trên bờ vai tròn đầy của Dick.

Cô gái nói:

- Còn một đĩa hát nữa: Vĩnh biệt, Letty. Ồ, chắc ông đã nghe bản đó rồi.

- Chưa, thật vậy. Cô không hiểu sao. Tôi chưa nghe bài nào hết.

Dick đáng lẽ phải nói thêm: chẳng biết chi hết, chẳng cảm thấy chi hết, chẳng được nếm chi hết, ngoại trừ cô gái có hai má nóng hổi, trong những gian phòng kín, ngộp thở. Những người trẻ tuổi mà Dick quen biết ở New Haven, hôn đàn ông và nói: "Thôi nhé!" Để hai tay trên ngực chàng trai giữ cho xa ra. Và bây giờ là cô bé bị bỏ rơi, vừa mới cứu được khỏi tai họa, đem tới cho Dick tính chất của cả một đại lục...

6

Khi Dick gặp lại Nicole lúc đó vào tháng năm. Bữa ăn ở Zurich là một dịp dè chừng. Để đành sự hợp lý của định mệnh khuyên Dick nên xa lánh cô gái. Vậy mà, khi một người ngoại quốc, ngồi tại một bàn gần đó, đưa đôi mắt nảy lửa dán chặt vào cô gái, Dick quay lại phía người đó với một vẻ mặt khiến hai mắt của người kia phải hạ xuống.

Dick vui vẻ giải thích cho Nicole:

- Y chỉ là một người quá tò mò, y ngắm bộ áo của cô gái. Tại sao cô có nhiều bộ áo khác nhau như vậy?

Cô gái khiêm tốn đáp:

- Chị tôi bảo rằng chúng tôi giàu lắm - nhất là từ ngày bà nội tôi mất.

- Tôi tha thứ cho cô.

Dick khá nhiều tuổi hơn Nicole để có thể lấy làm thú những tự mãn nho nhỏ, như kiểu cô gái ngừng lại trước gương lớn, khi ra khỏi quán để thấy mặt gương chính xác phản chiếu hình ảnh của mình. Dick vui sướng thấy Nicole đưa tay ra, đã ý thức được uy lực mới của mình, bây giờ cô gái đã tự biết mình giàu và xinh đẹp. Dick ngay thẳng không để cho cô gái dính một chút gì vào những chuyện riêng tư của mình, chỉ sung sướng trông thấy cô gái tự xây dựng lại được hạnh phúc và tư tưởng trong đó không có phần của mình. Điều khó là Nicole thường hay có ý như đem tới để liệng hết xuống chân Dick những của cải của mình, nhưng một cách trao tặng thần cao và đào tiên vậy.

Tuần lễ đầu mùa hè Dick trở lại ở Zurich. Dick đã ôn lại hết những bài tiểu luận và trọn vẹn công việc đã làm trong thời kỳ bị động viên thành một tập duy nhất và tính dùng để soạn thành cuốn "Tâm lý dùng cho những nhà thần kinh bệnh", Dick có hy vọng sẽ tìm được một nhà xuất bản. Dick cũng có làm quen với một sinh viên nghèo sẽ lo sửa những lỗi Đức văn. Franz thì cho rằng đó là một công cuộc hơi vội vã, nhưng Dick có nhấn mạnh với Franz về sự quá ư khiêm nhượng của đề tài.

Dick nhấn mạnh:

- Đó là những điều mà không bao giờ tôi được biết rõ cũng như ngay từ bây giờ. Tôi tin chắc nếu chưa được coi như căn bản chỉ vì thiếu sự kiểm điểm thực tế. Cái khổ của nghề nghiệp của chúng ta là hấp lực của nó đối với những người yếu đuối. Vào bên trong nghề, họ tìm thấy những bù trừ mong đợi bằng cách quay sang khía cạnh "Điều trị", khía cạnh "thực hành". Họ thắng trận mà không phải chiến đấu. Ngược hẳn lại, anh, Franz, anh là một nhà thần kinh bệnh có tài bởi định mệnh đã chọn cho anh nghề nghiệp này trước khi anh sinh ra. Anh hãy cám ơn trời vì không hề bị chiêu dụ bởi nghề này. Tôi, tôi trở thành chuyên viên về bịnh thần kinh bởi vì ở Sainte Hilda, tại Oxford, có một cô gái cũng theo học một lớp. Tôi cho rằng tôi trở nên tầm thường, nhưng tôi không muốn cho dòng tư tưởng của tôi bị lạc đi vì vài lố ly lave.

Franz đáp:

- All right. Anh là một người Mỹ, anh có thể làm vậy không gây tai hại. Tôi, tôi không thích những điều đại quan như vậy. Rồi đây anh sẽ đi tới chỗ viết những cuốn sách nhỏ như "Tư tưởng sâu sắc cho những người tầm thường", những tư tưởng được giản lực hóa đến độ chắc chắn bảo đảm không gây một tai hại nào. Dick ạ, nếu cha tôi còn sống, ông ấy sẽ ngó anh và càu nhàu. Ông ấy sẽ cầm lấy chiếc khăn bàn, gập lại như vậy là lấy cái khoen - đúng cái khoen này, với cái đầu con heo rừng khắc trên gỗ - và ông ấy khẽ nói: "Hừ, cảm tưởng crot là..." rồi ông ấy ngó anh, bỗng tự nhủ: "Có ích lợi gì?" Một lần nữa ông ấy càu nhàu, và thế là hết bữa ăn.

Dick hơi bực mình, nói:

- Bây giờ tôi là người duy nhất đồng ý với tôi. Nhưng sau đây tôi sẽ không còn một mình nữa. Sau đó tôi sẽ có thể gập chiếc khăn tay của tôi như cha anh, và tôi cũng càu nhàu.

Franz nín lặng một lát.

- Còn cô bịnh nhân của anh thì sao?

- Tôi không hiểu nữa.

- Ồ, bây giờ cô ta phải có một ý kiến rồi chứ.

- Tôi yêu cô ta. Cô ta rất đáng mê. Anh đợi gì nơi tôi? Tôi đưa cô ta đi hái những bông mẩu tử thảo chăng?

- Không. Trước tôi cứ tưởng thế nào anh cũng sẽ có một ý kiến trong những cuốn sách khoa học.

-... Hay tôi sẽ hiến dâng đời tôi cho cô ta?

Franz gọi vợ ở trong bếp:

- Du, Lieber, Gott, binge Dick noch ein Glas Bier.

- Tôi không uống nữa đâu, nếu tôi cần phải nói chuyện với Dohmler.

- Chúng tôi nghĩ rằng bao giờ cũng phải có một chương trình. Đã bốn tuần lễ qua đi rồi. Rõ ràng cô gái đã yêu anh. Điều đó không đáng quan tâm nếu chúng ta ở trong công ty. Nhưng ở đây, tại bịnh viện này, chúng tôi phải có ý kiến.

Dick chấp nhận:

- Tôi sẽ làm những gì mà bác sĩ Dohmler quyết định.

Nhưng Dick không tin Dohmler sẽ soi sáng nhiều trong hoàn cảnh này. Chính Dick cũng là yếu tố không lượng tính được ở trong cuộc. Tuy không có sự quyết ý có ý thức về phần Dick, vấn đề bây giờ cũng ở trong tay Dick. Điều đó nhắc lại cho Dick nhớ một cảnh xảy ra hồi Dick còn nhỏ, khi khắp mọi người trong nhà khổ sở tìm kiếm mãi chìa khóa của tủ đựng đồ bạc, trong khi Dick đã giấu chiếc chìa khóa dưới chồng musoa trong ngăn kéo của bà mẹ. Vào hồi đó, Dick đã biết một thư ly thoát triết học, giống như điều mà Dick cảm thấy lúc bây giờ, trong khi cùng với Franz đi tới văn phòng bác sĩ Dohmler.

Ông giáo sư, với gương mặt đẹp có râu mọc thẳng bao quanh bắt nghĩ tới hàng hiên có phủ cây lá kín của một tòa biệt thự cổ lịch sự, gây một ảnh hưởng bối rối đối với Dick. Dick có biết nhiều y sĩ có tài hơn, nhưng không có ai tư cách hơn.

Sáu tháng sau Dick vẫn nghĩ như vậy, khi gặp lại bác sĩ Dohmler, ánh sáng trên hàng hiên đã tắt, những sợi râu cọ vào chiếc cổ áo có hồ cứng, hai mắt chỉ còn là hai kẽ hở, với cặp mí mỏng mảnh khép kín trên bao nhiêu tranh chấp đã được xét đến.

"Kính chào, giáo sư" Dick đứng nghiêm chào, như vẫn còn bận quân phục.

Giáo sư Dohmler nhẹ nhàng đan mấy ngón tay vào nhau trong khi Franz nói, nửa như một sĩ quan liên lạc, nửa như một viên bí thư. Cấp trên ngắt lời Franz giữa một câu nói. Ông ta nhẹ nhàng nói:

- Chúng ta đã đi được một đoạn đường khá dài. Bây giờ bác sĩ Diver ông sẽ giúp chúng tôi được đắc lực nhất.

Luống cuống, Dick thú thật:

- Quả tình chính tôi cũng không hiểu rõ tôi lúc này...

Dohmler nói tiếp:

- Tôi hoàn toàn không cần biết những phản ứng riêng của ông, nhưng tôi quan tâm nhiều nhất là dữ kiện cái vụ được gọi là "chuyện dịch" đó - Ông ta liếc nhanh con mắt có vẻ diễu cợt tới Franz và Franz cũng ngó lại như vậy - phải được hoàn tất. Cô Nicole đã tiến rất nhiều đó là điều chắc chắn, nhưng cô gái ở tình trạng không thể sống nổi sau những sự việc mà cô ta coi như một thảm kịch.

Một lần nữa Franz muốn nói, nhưng bác sĩ Dohmler ra dấu cho Franz đừng nói.

- Tôi hiểu rằng địa vị của ông không dễ dàng.

- Đó là một dữ kiện.

Ông giáo sư ngả người ra sau ghế cả cười, hai con mắt nhỏ và sắc màu xám của ông ta chói sáng, dứt cười, ông ta nói:

- Có lẽ ông cảm thấy bị ràng buộc về tình cảm...

Nhận thấy mọi người muốn gợi cho mình nói, Dick cũng cười.

- Đó là một cô gái rất xinh đẹp. Hết thảy mọi người đều chú ý tới điều đó. Tôi không có ý định...

Lại một lần nữa Franz định nói, và một lần nữa Dohmler ngăn Franz lại bằng cách hỏi thẳng Dick một câu.

- Ông có tính ra đi không?

- Tôi không thể ra đi được.

Ông bác sĩ quay lại phía Franz.

- Như vậy chúng ta có thể để cho cô Warren đi.

Dick đồng ý:

- Tùy giáo sư. Đó chính là một vấn đề...

Ông giáo sư đứng lên nhưng phải dùng tới nạng. Thản nhiên ông ta nói:

- Nhưng đó là một vấn đề nghề nghiệp.

Dohmler thở dài, thả mình ngồi xuống ghế, đợi những tiếng vang của tràng sấm động mà ông ta vừa gây nên đã dịu bớt trong căn phòng. Dick hiểu rằng Dohmler đã cố gắng hết sức, và không tin rằng chính ông ta sau đó còn sống. Khi sấm động đã dịu lại, Franz mới nói được một câu. Franz nói:

- Bác sĩ Diver là một người tốt. Tôi cảm thấy ông ta chỉ cần suy nghĩ tới những yếu tố của hoàn cảnh là có thể giải quyết được tốt đẹp. Theo ý tôi, Dick có thể tiếp tục hợp tác ở đây mà chẳng cần cho ai ra đi hết.

Ông giáo sư hỏi Dick:

- Ông nghĩ sao?

Dick có cảm tưởng mình là một thứ súc sinh. Đồng thời Dick cũng hiểu rằng đáp ứng với sự im lặng sau những lời nói của Dohmler y không thể cứ thụ động được mãi. Bỗng Dick nói hết ra:

- Tôi hầu như yêu cô ta. Tôi có nghĩ tới cưới cô ta nữa.

Franz tặc lưỡi.

Giáo sư Dohmler khuyên:

- Ông nên đợi.

Nhưng Franz không muốn có sự đợi chờ chi hết.

- Thế nào? Suốt đời anh sẽ vừa là bác sĩ vừa là điều dưỡng và... đủ hết! Ồ, không bao giờ! Tôi biết những thường hợp như vậy sẽ đi đến đâu. Cứ hai mươi vụ may ra có một vụ thành công. Tốt hơn hết đối với anh là đừng bao giờ gặp lại cô gái đó nữa.

Dohmler còn hỏi Dick:

- Ông nghĩ sao?

- Đã đành là Franz có lý.

7

Buổi chiều gần tàn mới chấm dứt cuộc thảo luận về những gì Dick sẽ phải làm; Dick sẽ phải tỏ ra tốt đến cùng cực, trong khi cố gắng loại bỏ yếu tố cá nhân ra ngoài. Khi sau cùng mấy ông bác sĩ đứng lên Dick đưa mắt ngó ra ngoài cửa sổ; bên ngoài mưa lất phất bay. Nicole đang lo lắng chờ ở một nơi nào đó dưới mưa. Khi Dick đi ra, cài khuy áo mưa lên tận cổ và bẻ vành mũ sụp xuống, Dick thấy Nicole đang đứng dưới vòm cổng vào chính.

Cô gái nói:

- Tôi biết có một chỗ chúng ta có thể tới đó. Hồi tôi còn bịnh, ngồi ở trong nhà đối với tôi cũng chẳng sao, ngồi với mọi người khác, suốt một buổi tối. Những gì mọi người nói tôi chẳng quan tâm tới. Đã đành bây giờ tôi nhìn họ, như những người bịnh, và...

- Cô sắp rời khỏi đây, phải không?

- Ồ, sắp. Chị Beth của tôi - thật ra ai nấy vẫn gọi chị ấy là Baby như trước sẽ tới đây trong vòng vài ba tuần nữa để đưa tôi đi một nơi nào đó. Sau đó tôi sẽ quay lại đây ở một tháng nữa.

- Đó là chị lớn của cô?

- Đúng thế, chị ấy lớn tuổi hơn tôi nhiều. Chị ấy hai mươi bốn; đã trở thành người Anh, chị tôi ở Luân Đôn, tại nhà bà cô tôi. Chị ấy có đính hôn với một người Anh nhưng người đó đã chết; tôi chưa hề gặp người vị hôn phu đó.

Gương mặt của Nicole, màu ngà ánh vàng, nổi bật trên nền trời lúc hoàng hôn có mưa giăng mù, như mời chào một hứa hẹn mà Dick chưa từng nhận thấy. Hai gò má cao, vẻ đẹp của nước da tái xanh, trông tươi mát hơn là nóng sốt, khiến nghĩ tới một thứ thú vật nguyên giống, gợi ý đó là một sinh vật trên đó không những chỉ thấy báo hiệu sự tươi trẻ được phóng lên một tấm phông màu xám, mà còn cả sự tăng trưởng, một cuộc phát triển không ngừng. Gương mặt đó khi trở nên già dặn sẽ xinh đẹp lắm, và tới khi già cỗi cũng vẫn còn đẹp. Những nét cân đối đủ để bảo đảm điều đó.

- Ông ngó gì vậy?

- Tôi tự nghĩ cô sắp sửa sung sướng lắm.

Nicole hoảng sợ.

- Tôi? Thật vậy ư? All right! Mọi sự sẽ không tồi tệ hơn trước hay sao?

Tại chỗ đốt lửa có mái, nơi Nicole đưa Dick tới, cô gái ngồi xổm trên đôi giầy đánh gôn, mình cuốn tròn trong chiếc áo mưa; hai má ửng hồng trong không khí ẩm ướt. Nghiêm trang cô gái ngó lại Dick, thưởng thức thái độ hơi kiêu hãnh của người trẻ tuổi, đang đứng tựa vào chiếc cột gỗ. Cô gái ngắm gương mặt trên đó bao giờ cũng đọc thấy một vẻ đứng đắn hết sức, với những lóe ngắn vui sướng hay chế diễu rất tự nhiên nơi Dick. Đó là cái phần của Dick rất hợp với nước da người Ireland, mà cô gái rất ít quen biết; cô gái hơi ra chiều e ngại và càng thêm ham muốn khám phá. Đó là khía cạnh đàn ông nhất của Dick. Khía cạnh kia, được huấn luyện kỹ, sự kính trọng đọc thấy trong hai mắt, cô gái gạt sang không do dự, như hầu hết phụ nữ đều làm.

Nicole nói:

- Dù sao chăng nữa tổ chức này cũng có lợi cho tôi về phương tiện ngôn ngữ.

Tôi nói tiếng Pháp với hai bác sĩ, tiếng Đức với các cô điều dưỡng và tiếng Ý hay tiếng nào khác tương tợ như tiếng Ý với hai chị người làm và một bà bịnh nhân; tôi lại học được rất nhiều về tiếng Tây Ban Nha nơi một bà bịnh nhân khác.

- Tuyệt quá nhỉ!

Dick cố gắng thử có một thái độ, nhưng không có cách nào.

- Về âm nhạc cũng vậy... Tôi hy vọng ông không tin tôi chỉ chú trọng tới những bản loại ragtime. Ngày nào tôi cũng tập dương cầm, mấy tháng gần đây tôi có theo một lớp học tại Zurich về lịch sử âm nhạc. Tóm lại âm nhạc và họa, đó là hai thứ duy nhất đã giúp tôi còn sống được trong một khoảng thời gian nào đó.

Cô gái bỗng cúi xuống, xoắn một mẩu da ở chiếc giầy gần như sắp đứt, rồi ngẩng đầu lên:

- Tôi chỉ muốn vẽ phác sơ chân dung của ông, đúng như ông đang lúc bây giờ.

Dick cảm thấy buồn trong khi cô gái mời chào tài nghệ, chỉ đợi y chấp nhận.

- Tôi thấy ghen với cô. Trong lúc này dường như tôi không chú ý một chút gì khác ngoài công việc của tôi.

Nicole vội nói:

- Ồ, nhưng mà đối với một người đàn ông như vậy là tốt đẹp lắm; nhưng đối với một thiếu nữ thì khác. Tôi cho rằng thiếu nữ phải có rất nhiều tài nghệ nho nhỏ, để truyền cho con gái.

Dick cố làm ra vẻ thản nhiên:

- Tôi cho rằng đúng như thế.

Nicole ngồi đó, yên lặng. Dick muốn cô gái nói để y có thể đóng vai trò dễ dàng của người vô tình phá đám. Nhưng cô gái nín lặng không nói.

Dick nói:

- Bây giờ cô hoàn toàn khá lắm. Cô hãy ráng quen dĩ vãng; trong vòng ít nhất một năm cô đừng dùng phí sức quá. Cô hãy trở về Mỹ. Cô hãy trở thành một cô "debutante" bước ra ngoài xã hội và sẽ gặp tình yêu. Cô sẽ trở nên sung sướng.

- Tôi không thể yêu được.

Cô gái lấy mũi giầy gạt chút rêu bám trên mảnh gỗ đang ngồi lên.

Dick nhắc lại:

- Chắc chắn là cô có thể. Có lẽ không ngay trong vòng một năm gần đây, nhưng sớm muộn thế nào cô cũng sẽ yêu.

Rồi Dick nói thẳng:

- Cô có thể có một cuộc đời hoàn toàn bình thường, với một bầy con xin xắn. Dữ kiện cô đã chữa khỏi hẳn bịnh chứng tỏ điều đó. Cô sẽ là một mệnh phụ trẻ tuổi và cô sẽ phải gánh vác gia đình trong khi những người khác tới lúc phải từ bỏ từ lâu trước.

Nhưng trong hai mắt Nicole có một vẻ đau khổ trong khi cô gái nhận một liều thuốc rất nặng, được nhắc nhở không chút dịu nhẹ. Cô gái khiêm nhượng nói:

- Tôi biết rõ còn lâu lắm tôi không đủ tư cách để lập gia đình.

Chính Dick cũng bối rối quá để có thể nói thêm được gì. Dick ngó ra cánh đồng lúa ngoài xa, cố gắng lấy lại vẻ cứng rắn như ý muốn.

- Cô sẽ all right; hết thảy mọi người ở đây đều tin tưởng nơi cô. Cô coi này, bác sĩ Gregory rất lấy làm vinh dự vì cô, rất có thể ông ấy sẽ...

- Tôi ghét ông bác sĩ Gregory thậm tệ.

- Ồ, cô không nên...

Thế giới đã sụp đổ đối với Nicole, nhưng đó là một thế giới lung lay hoàn toàn mới tạo nên. Ở bên dưới, những xúc động, những linh tính của cô gái chưa quy hàng, còn tiếp tục tranh đấu. Vậy mà mới một giờ đây cô gái mang niềm hy vọng như bông hoa cài trên dây lưng áo, trong khi đứng đợi dưới mái cổng?

Cô gái cũng nói nho nhỏ:

- Còn gì thích thú cho bằng có lại được một cuộc đời sung sướng.

Lát sau, cô gái vuốt ve ý nghĩ nói với Dick rằng mình giàu có tới mức nào, rằng cô gái sẽ sống trong những căn nhà đẹp sang như thế nào, và thật tình cô gái tiêu biểu cho một trị giá lớn; trong khoảnh khắc cô gái biến thành ông nội của cô gái, Sid Warren, một người buôn bán ngựa. Nhưng cô gái chế ngự được ý muốn trộn lẫn những giá trị có bản chất khác nhau và gạt những ý niệm đó vào những nơi cất giấu bí mật của chúng, trong khi biết rõ mình chẳng còn nơi ẩn náu, chỉ còn quãng không và đau khổ.

- Tôi phải trở về bịnh viện. Trời đã hết mưa rồi.

Dick đi bên, cảm thấy cô gái khổ sở, chỉ muốn uống những giọt nước mưa đọng trên má cô gái.

Cô gái lại nói:

- Tôi mới nhận thêm được đĩa hát; tôi đang nóng lòng muốn nghe. Ông có biết...

Thật chẳng có bữa ăn tối nào như hôm đó, Dick tự nghĩ phải kết thúc vụ chia cắt; đồng thời Dick cũng muốn đá đít Franz vì đã làm cho Dick dính líu - một phần - vào chuyện đáng buồn này. Dick đợi nơi tiền đình. Hai mắt Dick dõi theo một chiếc mũ che kín một cái sọ mới được giải phẫu. Bên dưới chiếc mũ có hai con mắt gặp hai con mắt Dick.

- Chào bác sĩ.

- Chào ông.

- Trời đẹp quá.

- Vâng, tuyệt vời.

- Bây giờ ông ở đây?

- Không, tôi ở đây một vài ngày thôi.

- Nếu vậy tốt lắm. Thôi chào ông.

Sung sướng thấy có thể chịu nổi một vụ tiếp xúc, người khốn khổ đội mũ nồi lui đi. Dick đợi. Một cô điều dưỡng từ trên lầu đi xuống có mang một lời nhắn với Dick.

- Thưa bác sĩ, cô Warren nói xin lỗi bác sĩ. Cô Warren muốn đi nằm. Tối nay cô Warren dùng bữa trong phòng.

Cô điều dưỡng đợi trả lời, có đôi chút hy vọng ông bác sĩ nhận thấy trong thái độ của cô Warren có điều không được tự nhiên.

- Ồ, tôi hiểu... Thôi (Dick nuốt nước miếng, cố chế ngự nhịp tim đập mạnh), tôi hy vọng cô Warren sẽ trở lại dễ chịu hơn rất mau. Cám ơn.

Dick vừa băn khoăn vừa bực mình. Dù sao Dick cũng thấy được giải thoát.

Dick gởi lại cho Franz mấy lời, xin lỗi không thể đến ăn tối, rồi đi bộ qua cánh đồng tới trạm đậu xe điện. Khi Dick tới đó, những tia nắng cuối cùng làm ửng vàng những đường rầy và chói sáng những tấm kính trên những máy phát tự động. Tại đó có một cảm giác lạ lùng rằng nhà ga, bịnh viện, hết thảy lay động giữa lực câu tâm và lực ly tâm; Dick thấy hốt hoảng, rồi yên tâm hơn khi những viên đá lót đường rất lớn của thành phố Zurich lại vang lên dưới gót chân.

Dick đợi sẽ nhận được thư của Nicole trong ngày hôm sau, nhưng không thấy chi hết. Tự hỏi không hiểu cô gái có đau hay không, Dick điện thoại tới bịnh viện nói chuyện Franz.

Franz nói:

- Hôm qua và hôm nay cô gái có xuống dùng bữa trưa. Trông cô ta có vẻ bận suy nghĩ, như ở trên mây. Thế nào cuộc nói chuyện đã đi đến đâu?

Dick toan phóng mình xuống vực thẳm như trên núi Alpes:

- Chúng tôi chẳng đi đến đâu hết ít nhất tôi nghĩ rằng chưa đi đến đâu hết. Tôi cố gắng giữ một khoảng cách, nhưng tôi không cho rằng đã đạt tới chỗ khiến cho cô gái đổi thái độ, cho dù cô gái có bị xúc động mạnh.

Có lẽ tự ái của Dick đã bị tổn thương và Dick không cần phải bồi một cú ân hận.

- Nếu cứ tin vào mấy lời cô gái đã nói với cô điều dưỡng tôi có khuynh hướng cho rằng cô ta đã hiểu...

- All right!

- Đó là điều tốt nhất. Xem chừng cô ta chưa đến nỗi xúc động quá lắm, có đôi chút như bay trên mây.

- Vậy thì, all right.

- Dick, ngày gần đây anh ghé tôi nhé.

8

Trong những tuần lễ sau đó, Dick luôn luôn lúc nào cũng bực mình. Nguyên nhân bịnh lý của vụ này và cuộc kết thúc có vẻ máy móc của nó đã để lại cho Dick một dư vị nhạt nhẽo, có mùi kim khí. Những xúc cảm của Nicole đã được điều trị một cách bất công và không đẹp - mà ai biết đâu những xúc cảm của chính Dick cũng bị đối đãi như vậy? Cần thiết Dick phải từ bỏ trong một thời gian mọi ý tưởng hạnh phúc. Dick gặp Nicole trong mộng, đang đi trên những đường mòn ngoài vườn bịnh viện, đung đưa chiếc nón rơm rộng vành... Một lần, Dick gập Nicole thật; hội Dick đi ngang trước Palace Hôtel, một chiếc Rolls Royce rực rỡ vừa lượn qua lối cổng vào hình vòng cung. Bé nhỏ bên trong chiếc xe vĩ đại do cả trăm mã lực thừa làm cho chuyển động, Nicole ngồi bên một thiếu phụ Dick cho là chị của cô gái. Nicole trông thấy Dick, trong khoảnh khắc đôi môi cô gái hé mở, gương mặt lộ một vẻ kinh hoảng. Dick ngả nón chào rồi đi thẳng. Nhưng trong khoảnh khắc không khí chung quanh Dick vang vang như thể hết thảy những tiểu quỷ ở Gross Munster đang vây bọc nhảy múa chung quanh. Dick gắng xua đuổi những ý tưởng đó ra khỏi đầu óc mình băng cách ghi một bảng chi tiết của cả một chế độ sống mới trịnh trọng cho Nicole, trù liệu cả trường hợp bịnh tấn công trở lại, nguyên do nơi những mỏi mệt và khích thích của đời sống xã giao - tóm lại một bảng liệt kê có vẻ đứng đắn và đáng tin với bất kỳ ai ngoại trừ chính y là người đã tự tay viết ra.

Kết quả cuối cùng của sự cố gắng đó là hiến cho Dick ý thức được rằng những xúc cảm của mình bị ảnh hưởng đến chừng nào. Do đó Dick mới tính kiếm món giải độc. Một là cô bé điện thoại viên ở Bar-sur-Aube, hiện đang đi khắp Âu châu, từ Nice tới Coblence với cố gắng thất vọng túm lại được những người đàn ông mà cô gái đã quen biết trong thời kỳ nghỉ hè không thể quên được và cũng không thể so sánh được tại bộ Tổng Tham mưu. Hai là thu xếp trở về Mỹ vào tháng Tám, trên một chuyến tàu của chính phủ. Ba là nhân dịp nỗ lực do việc sửa những bản in của cuối sách mà Dick dự định trình bày vào mùa thu bằng Đức văn với thế giới những chuyên viên về bịnh thần kinh.

Bây giờ Dick đã vượt quá thời kỳ học hỏi. Bây giờ Dick muốn lo những công việc thực hành. Nếu có thể xin được một học bổng trao đổi, Dick có hy vọng hoạt động như ý muốn. Nhưng đồng thời Dick cũng dự định viết một cuốn sách mới:

"Tiểu luận về một việc sắp hạng đồng đều và thực hành những căn bịnh thần kinh và tâm linh căn cứ trên những nhận định về một ngàn năm trăm trường hợp trước - krapealin và sau - krapealin như việc định bệnh được ghi theo ngôn từ của những trường phái hiện đại" kèm theo một đoạn ồn ào:

"Với một bảng kê theo thứ tự thời gian những phần ý kiến đã được phát biểu riêng biệt"

Nếu viết bằng Đức ngữ tựa của sách sẽ là một cái gì vĩ đại lắm 1.

Trên đường đi Montreux, Dick chậm rãi đạp xe, ngắm ngọn núi Jugenhorn mỗi khi có thể được, và nheo mắt bị chói sáng bởi mặt nước hồ lấp lánh giữa những tòa nhà khách sạn xây cất bên bờ. Du khách người Anh, tái xuất hiện sau bốn năm vắng mặt và đưa ra chung quanh những tia mắt nghi kỵ của những thám tử, tưởng như, tại quốc gia ít bảo đảm này, họ có nguy cơ sẽ bị những đám người Đức vồ mất. Khắp nơi, nhận thấy sự hồi sinh và tái tạo trên những đống gạch vụn do một dòng thác lũ bất đồ xuất hiện. Tại Berne và Lausanne, đi về phía nam, người ta nao nức hỏi thăm Dick người Mỹ sẽ có tới nhiều không trong năm nay. Có lẽ vào tháng Tám, nếu họ không tới ngay từ tháng Sáu?

Dick bận chiếc quần cụt bằng da, một áo sơ-mi nhà binh, mang giầy leo núi. Trong túi đeo trên lưng Dick có một bộ quần áo bằng vải và đồ lót để thay. Tại đường xe điện leo núi ở Glion, Dick gởi chiếc xe máy và uống một ly bia tại ngoài hiên quán ăn ở sân ga, trong khi ngó tao xe trông như một con sâu lớn đang từ triền núi dốc 80 độ đổ xuống. Tai của Dick còn đầy máu khô sau cố gắng mãnh liệt khi Dick đạp xe thật mau ở đoạn Tháp Pelz để thử coi mình đã hết là một nhà lực sĩ hay chưa... Dick xin một chút cồn và rửa sạch ít nhất cũng bên ngoài tai trong khi xe các tới nơi. Dick trông thấy chiếc xe máy của mình được nhân viên nhà ga đưa lên xe điện, Dick bỏ chiếc túi đeo vai của mình trong hộc bên dưới toa xe rồi lên ngồi một chỗ.

Những toa xe điện leo núi được đóng theo độ nghiêng tương tợ như cái nón của một người không muốn cho ai nhận diện. Thấy có nước chảy ra từ thùng chứa đặt dưới toa xe, Dick cảm phục tài trí của người quan niệm ra kiểu xe. Một toa khác, trong lúc này, đang được lấy nước từ trên núi vào thùng chứa. Khi xuống dốc trọng lực của toa xe được tăng thêm vì số lượng nước kéo toa xe từ bên dưới lên đã được nhẹ bớt vì đã tháo hết nước một khi thắng đã nhả ra. Quả tình đó là một sáng kiến tuyệt vời! Những người Anh, ngồi trên ghế trước mặt đang thảo luận về vấn đề sợi dây cáp.

- Loại dây cáp sản xuất tại Anh bao giờ cũng bền được năm sáu năm. Cách đây hai năm người Đức giành mất thị trường này của chúng tôi với giá hạ hơn. Các ông có biết dây cáp mới bền được bao lâu không?

- Bao lâu?

- Một năm sáu tháng. Sau đó người Thụy Sĩ quay sang bán hết cho người Ý, tại đó người ta không nghiêm khắc quá về phương diện kiểm soát vật dụng.

- Tôi tưởng tượng Thụy Sĩ sẽ tai hại bao nhiêu về uy tín nếu xảy ra vụ dây cáp đứt...

Người điều khiển đóng một cánh cửa, điện thoại cho người đồng nghiệp và, sau một cú giựt mạnh, chiếc xe từ từ leo lên tới cái đích đến to bằng đầu cây kim, trên cao, trên ngọn núi màu lục ngọc. Sau khi toa xe vượt khỏi những mái nhà, phong cảnh vùng Valais, vùng Vaud, vùng Savoie Thụy Sĩ, vùng Genève, dàn trải dưới mắt các du khách trong một khung cảnh mở rộng. Giữa hồ, được dịu mát do dòng nước cuồn cuộn của sông Rhône, trở nên một trung tâm thật sự của thế giới Tây phương. Những con thiên nga trông như những chiếc tàu và những chiếc tàu như những con thiên nga đang bơi lội dưới hồ, chìm lẫn trong cảnh đẹp thản niên. Ngày hôm đó trời rực rỡ ánh mặt trời chói sáng bên đường Karsaal. Trên những sân chơi ten-nít, đấu thủ không ai có bóng in dưới đất.

Khi Chillon và lâu đài trên đảo Salagnon hiện ra, Dick thôi không chăm chú tới phong cảnh để ngắm nội tâm của mình. Toa xe bây giờ đã lên cao trên những ngồi nhà cao nhất dựng từng đợt trên triền núi, từ bờ hồ lên. Hai bên, những khối lá và hoa lần lượt phô bày màu sắc riêng từng khoảng. Đúng là một thửa vườn bao bọc đường toa xe tiến lên. Trong toa xe có những hàng chữ "Cấm hái hoa".

Mặc dầu vậy hoa vẫn níu lấy toa xe đi qua. Những bông hồng Dorothy Perkins chui vô cửa sổ, mãi tới giây phút cuối của toa xe đi xa mới chịu rút ra ngoài. Vụ hoa xâm chiếm toa xe như vậy tiếp diễn không ngớt.

Trong ngăn bên trên và phía trước Dick, một nhóm người Anh đứng, đang la lối trước cảnh đẹp bỗng trong bọn họ nhốn nháo lên. Họ nhường lối cho một cặp trẻ tuổi, họ xin lỗi rồi đi qua ngăn sau, ngăn của Dick.

Người con trai rõ ràng là một người giống latinh, có hai mắt như mắt con nai nhồi rơm. Cô gái là Nicole. Cả hai cùng thở hổn hển. Khi hai người ngồi lên ghế vừa cười vừa xô đôi chút những người Anh vô góc, Nicole nói:

- Hello!

Cô gái rất xinh đẹp lập tức Dick nhận thấy có gì thay đổi nơi cô gái. Sau một giây, Dick hiểu ra rằng những sợi tóc mỏng mảnh như sợi tơ của cô gái đã được cắt ngắn, như kiểu tóc Irene Castle, và uốn thành từng cuốn nhỏ. Cô gái bận chiếc áo len màu lam mịn và chiếc váy chơi tennít màu trắng. Đúng Nicole là hiện thân của buổi sáng tháng năm, và không còn chút gì trên người cô gái nhắc nhớ tới bịnh viện.

Cô gái hớt hải:

- Plunk! Này này, ông tài xế... họ sẽ cho chúng tôi xuống tại cửa hàng đầu tiên... Bác sĩ Diver, bá tước de Marmora. Gee... imminy! (Cô gái đập trên mái tóc). Cho tôi đã lấy giấy hạng nhất; chị ấy vẫn có nguyên tắc như vậy!

Marmora và cô gái đưa mắt nhìn nhau, cô gái la lên:

- Chúng tôi đã kiếm ra chỗ hạng nhất, đúng là một chiếc xe đòn đám ma, sau lưng ông tài xế... với những tấm rèm cho ngày mưa, thành ra chẳng ngó thấy chi hết. Nhưng "sister" thật là một người tốt...

Một lần nữa Nicole và Marmora cùng cười, trông rất thân mật trẻ con.

Dick hỏi:

- Cô đi tới đâu?

- Caux. Còn ông cũng tới đó chứ?

Nicole đưa mắt ngó bộ quần áo của Dick.

- Có phải chiếc xe máy của ông họ để phía trước kia không?

- Đúng. Tôi sẽ trở xuống vùng duyên hải ngày thứ hai.

- Ông đèo tôi ngồi trên tay xe nhé? Ông có chịu như vậy không? Thật tình như vậy đó... nếu được như vậy thì thích nhất không gì bằng!

Marmora phản đối:

- Nhưng tôi, tôi sẽ bồng cô trên tay. Tôi sẽ đưa cô đi trên xe trượt có bánh, hoặc tôi liệng cô xuống dưới kia, cô sẽ bay lượn như cái lông chim.

Nicole có vẻ sung sướng thích thú... Là một cái lông chim, chứ không phải một cục chì... bay lượn, và không cần ai lôi kéo đi! Cứ ngắm cô gái cũng đủ như một phong cảnh, khi thì khiêm nhượng, đứng đắn, khi thì điệu bộ, nhăn mặt, làm điệu. Và cũng đôi không bóng tối phủ xuống cô gái, khi đó sự trang nghiêm của nỗi khổ trước kia bao trùm lấy cô gái cho tới đầu ngón tay. Dick ao ước được xa cô gái, sợ rằng sẽ nhắc nhở cho cô gái tới cái thế giới đã để lại sau lưng. Dick quyết định sẽ không cùng trọ một khách sạn.

Khi xe leo núi đã tới nửa đường, những hành khách lần đầu tiên đáp loại xe này cảm thấy bối rối thấy mình cheo leo giữa quãng không. Không có lý do chi khác của sự ngừng lại đó ngoài một trao đổi bí mật giữa người lái xe lên và người lái chiếc xe xuống. Rồi cuộc leo lên tiếp tục, bên trên một đường mòn trong rừng, một cái vực, một ngọn núi khác trắng xóa những thủy tiên. Những người ở Montreux chơi tennít trên những sân ở quanh bờ hồ chỉ còn là những châm nhỏ. Trong không khí người ta ngửi thấy một cái gì mới, một luồng khí mát rượi, mang hình thức âm nhạc khí chiếc xe tới Glion và người ta nghe thấy một giàn nhạc đang chơi trong vườn khách sạn.

Khi mọi người rời chiếc xe leo núi để lên xe lửa, tiếng âm nhạc bị che lấp bởi tiếng nước trong thùng chứa nước mới được mở khóa vòi. Gần như ngay trên đầu mọi người, hành khách có thể trông thấy thành phố Caux, với cả ngàn khung cửa sổ của một khách sạn chói sáng trước ánh nắng chiều.

Nhưng khi tới nơi lại khác. Một đầu máy có những buồng phổi bằng da đẩy hành khách trên một đường rày quanh tròn như lò so và đưa họ đi ngang một đám mây thấp. Trong giây lát gương mặt của Nicole bị che khuất trong con mắt Dick bởi làn nước từ toa máy tuôn ra. Mọi người trông thấy một khúc ngoặt cuối cùng trong gió, rồi khách sạn, mà kích thước cứ to lớn thêm lên sau mỗi vòng lò so, sừng sững ở trước mặt, trong ánh chiều tím lại.

Trong khi lộn xộn đoàn xe tới, Dick vừa đeo túi đồ lên vai và bước đi trên sân ga để lấy lại chiếc xe máy, Nicole tới bên Dick.

- Ông có cùng nghỉ lại một khách sạn với chúng tôi không?

- Tôi phải hà tiện một chút.

- Thế ông có tới cùng chúng tôi trong bữa tối được không?

Chuyện hành lý chen vô mất một khoảnh khắc.

- Chị tôi. Bác sĩ Diver ở Zurich.

Dick cúi chào một thiếu phụ chừng hai mươi lăm, cao lớn và đầy tự tin.

Dick nghĩ thiếu phụ vừa ghê gớm vừa lắm nhược điểm, nghĩ nhớ tới nhiều thiếu phụ khác có cái miệng chúm chím như bông hoa.

Dick hứa:

- Sau bữa tối tôi sẽ tới thăm cô. Trước hết tôi phải làm quen với không khí ở đây đã.

Dick đẩy chiếc xe máy đi, cảm thấy tia mắt của Nicole ngó theo, cảm thấy trên mình mối tình đầu không vũ khí, cảm thấy mối tình đó len lỏi xâm chiếm. Dick đi ba trăm thước leo lên tới khách sạn khác, lấy một phòng, nhận thấy mình đang rũ bụi đường mà không thể nhớ rõ khoảng mười phút vừa qua khác hơn một đám mù men say, có những tiếng nói xuyên qua, những tiếng nói bình thường không biết được rằng Dick đang được yêu.

9

Mọi người chờ Dick, thiếu thốn sao đó vì vắng Dick. Dick vẫn còn là yếu tố không thể lượng định được. Cô Warren và người trẻ tuổi quốc tịch Ý biểu tỏ niềm hy vọng của họ cũng như Nicole. Phòng khách của khách sạn, nổi tiếng về âm hưởng lạ lùng, đã được thu dọn để bày cuộc khiêu vũ, nhưng vẫn giữ một lối đi nhỏ dành cho mấy bà người Anh đã có tuổi trên cổ có thắt dải lụa, tóc nhuộm, gương mặt thoa phấn màu xám hồng, và mấy bà người Mỹ cũng trạc tuổi đó, với những mái tóc giả trắng như tuyết, áo đen, môi tô màu đỏ anh đào. Cô Warren và Marmona ngồi tại một bàn trong góc, Nicole ngồi đối diện, xéo ở một góc bên kia, cách hai người chừng ba chục thước. Khi Dick tới, có tiếng Nicole nói:

- Ông có nghe tiếng tôi nói không? Tôi nói như thường thôi đó.

- Tôi nghe cô rất rõ.

- Hello, bác sĩ Diver?

- Hả có chuyện gì đó?

- Để ý mà coi, những người ở giữa phòng không nghe thấy tôi nói, còn các người thì nghe thấy.

cô Warren nói:

- Có một chú bồi đã báo cho tôi biết trước có hiện tượng âm hưởng như vậy. Từ góc nọ qua góc kia... Như là vô tuyến điện vậy.

Lát sau cha mẹ Marmona cũng tới nhập bọn. Trông rõ ràng họ đối với hai chị em Warren có vẻ tôn kính đặc biệt. Dick cho rằng tài sản của gia đình Marmona có liên quan chi đó với một ngân hàng tại Milano và ngân hàng đó lại liên quan chi đó với đám tư bản Warren. Nhưng Baby Warren muốn nói chuyện với Dick, và muốn với cường lực thúc đẩy đã từng kéo thiếu phụ tới những người đàn ông mới, như thể thiếu phụ bị cột vào sọi dây không co dãn nhưng phút chốc có thể căng thẳng tới tột độ. Baby không ngớt thay đổi thế của hai chân gác lên nhau, như kiểu những cô trinh nữ hiện đại lớn tuổi và bị xúc động.

- Nicole có nói với tôi bác sĩ có dự phần trong việc chữa trị và em tôi nhờ ơn một phần lớn nơi bác sĩ mới khỏi được bịnh. Điều mà tôi không hiểu là chúng tôi, vâng chúng tôi, phải làm như thế nào. Ở bịnh viện họ nói rất mơ hồ, họ chỉ bảo Nicole cần phải tự nhiên và vui vẻ. Tôi biết gia đình Marmona có mặt ở đây, cho nên có nhờ Tino đi đón chúng tôi ở ga xe điện leo núi. Bác sĩ đã thấy đó, cậu bé không đôi hồi, vội bò sát trước mặt em tôi như thể hai người thương yêu nhau lắm!

Dick cười, nói:

- Như vậy tuyệt đối phải lẽ. Tôi còn nhìn thấy một triệu chứng tốt nữa. Hai người cùng làm tôn nhau lên.

- Nhưng làm sao tôi biết được? Không nói chi hết với tôi, hầu như ngay trước mắt tôi, em tôi cắt tóc ngắn tai Zurich, chỉ vì một tấm hình trong "vanity Fair".

- Như vậy tốt lắm. Nicole là một người shizoide.. một người luôn luôn khác thiên hạ. Làm sao cô thay đổi được điều đó.

- Nhưng như thế là thế nào?

- Như tôi vừa mới nói với cô, một cô gái thích khác người.

- Vâng. Nhưng làm sao phân biệt giữa muốn khác người và điên?

- Sẽ không có chuyện trở nên điên. Nicole tươi mát, mới mẻ và sung sướng. Cô không nên e ngại một chút gì hết.

Baby lại đổi thế khép của hai đầu gối. Thiếu phụ là một thứ mẫu số chung của hết thảy những phụ nữ không được hiểu, một trăm năm về trước đã say mê Byron. Tuy nhiên, mặc dù mối giao tình đau thương với viên sĩ quan hộ giá, nơi thiếu phụ có chút gì khô cứng, gọi nghĩ đôi chút tới tật thủ dâm.

Thiếu phụ tuyên bố:

- Tôi không sợ trách nhiệm. Nhưng tôi chẳng hiểu phải làm gì. Trong gia đình tôi chưa hề bao giờ xảy ra một trường hợp tương tự. Chúng tôi nghĩ rằng Ntcole đã có một chuyện gì khổ sở làm, theo ý tôi thì nguyên do có thể là một cậu thanh niên nào; nhưng thật ra chúng tơi không hề biết có một trường hợp như vậy. Cha tôi bảo ông sẽ giết chết người đó nếu khám phá ra.

Gian nhạc chơi bản Con Bướm tội nghiệp. Cậu Marmona nhảy với bà mẹ. Bản nhạc này hồi đó còn đang mới. Nghe điệu nhạc và ngó hai vai Nicole đang nói chuyện với ông già Marmona, với mái tóc có lẫn nước, sợi tóc bạc trông giống như những phím dương cầm, Dick tưởng tượng tượng đường cong trên vai như phía lưng của cây vĩ cầm, Dick quay lại ý nghĩ về sự ô nhục, về sự bí mật phải giấu kín. "Ôi! bướm... những khoảnh khắc đã trở thành những giờ lâu..."

Baby tiếp tục nói với một vẻ cương quyết nhấn mạnh như muốn xin lỗi:

- Thật tình, tôi có một kế hoạch. Nói ra có lẽ ông sẽ cho là không thiết thực, nhưng người ta bảo tôi rằng Nicole phải được trông nom săn sóc trong vòng mấy năm. Tôi không hiểu ông có biết thành phố Chicago không?

- Không, tôi không biết.

- Thế này, ở Chicago có hai khu vực rất cách biệt, khu Bẳc ngạn và khu Nam ngạn. Khu North Side sang trọng và nhà cửa tốt. Chúng tôi sinh sống từ lâu tại khu đó, ít nhất cũng trong nhiều năm. Nhưng tại đó có rất nhiều gia đình lâu năm, những gia đình cố cựu của Chicago, nếu ông hiểu ý tôi muốn nói, những gia đình đó còn sống tại khu South Siđe. Viện Đại học cũng ở tại khu đó. Ở đó nhiều người thấy chật chội, ngộp thở. Dù sao, hoàn toàn khác với khu Bắc. Tôi không hiểu ông có nghe ra điều tôi muốn nói?

Dick ra dấu bằng đầu. Chỉ chăm chú một chút Dick đã có thể dõi theo những ý muốn nói của thiếu phụ. Thiếu phụ nói tiếp:

- Lẽ dĩ nhiên tại đó chúng tôi không quen biết nhiều người. Cha tôi trợ cấp cho một số bộ môn và một số học bổng. Do đó tôi nghĩ rằng một khi chúng tôi đưa Nicole về Mỹ và đẩy vào nơi đó - chắc ông biết Nicole giỏi âm nhạc và biết nhiều ngoại ngữ lắm - rất có thể xảy ra, đó là điều may mắn nhất đối với Nicole, Nicole yêu một ông bác sĩ có tài nào...

Dick cảm thấy khó nén một cơn cười rộ. Thì ra gia đình Warren tính mua một ông bác sĩ cho Nicole... Ông có quen một ông bác sĩ dễ thương nào có thể lo được việc ấy không? Thật tình không đáng phải lo lắng cho Nicole, trong một gia đình có thể mua cho cô gái một ông bác sĩ ngoan ngoãn, vừa ra trường, còn mới toanh.

Dick hầu như tự động hỏi:

- Thế nhưng ông bác sĩ đó sẽ nghĩ sao?

- Chắc chắn không thiếu những người sẵn sàng chấp nhận một cơ may như vậy.

Những người ra sân nhảy đã quay lại, nhưng Baby còn có thì giờ để vội nói nhỏ:

- Đó là việc tôi muốn nói với ông. Nhưng Nicole đâu rồi nhỉ? Con bé chạy đi đâu. Không hiểu nó có lên phòng không? Tôi phải làm gì bây giờ? Tôi không hiểu đây chỉ là một chuyện thường, không quan trọng, hay tôi phải lên kiếm nó?

- Có lẽ cô ta chỉ muốn được yên ổn một mình. Những người đã từng sống riêng biệt đều trở nên quen và lấy làm thích thú.

Thấy cô Warren không nghe mình, Dick nói:

- Để tôi đi một vòng, có thể tôi sẽ trông thấy cô ta.

Trong khoảnh khắc, toàn bộ khung cảnh trong sương mù cho Dick có cảm tưởng như mùa xuân đến sau bức rèm kín đáo. Đời sống cô đọng trong khu vực chung quanh khách sạn. Dick đi ngang từng hầm, trong thấy bọn lao công đang ngồi trên những thùng rượu đánh bài bên một chai rượu nho Tây Ban Nha. Khi Dick tới gần con đường lớn sao bắt đầu hiện ra giữa những ngọn tuyết phủ núi Alpes. Trên lối đi hình móng ngựa ngó xuống hồ, Nicole đang đứng lặng giữa hai cây đèn. Dick lặng lẽ tới gần, đi tắt ngang trên bãi cỏ. Cô gái quay lại. Gương mặt tỏ rõ: "Ồ kia, ông đấy ư!" và trong giây phút cô gái như tiếc rằng Dick đã tới đó.

- Chị của cô đang băn khoăn không hiểu cô đi đâu.

- Ồ!

Cô gái đã quen bị canh chừng. Cô gái cố gắng giải thích:

- Đôi khi cảm thấy tôi hơi... hơi có nhiều... Tôi đang sống một cách bình thản! Đêm nay nghe thứ âm nhạc đó... Tôi chỉ muốn khóc.

- Tôi hiểu.

- Ngày hôm nay nhiều xao động, nhiều kích thích.

- Tôi biết.

- Tôi không muốn là con người hoang dã. Tôi đã gây nhiều phiền nhiễu cho mọi người. Nhưng, đêm nay, tôi cần biết phải lảng tránh một lát.

Cũng như người sắp chết bỗng nhớ đã quên chưa nói chúc thư cất ở đâu, Dick chợt nhớ ra Nicole đã được "cải hóa" do Dohmler và những thế hệ đáng buồn trước y; Dick cũng chợt nhớ ra có bao nhiêu chuyện muốn nói, muốn giải thích với Nicole. Nhưng, một khi đã ghi trong đầu ý nghĩ khôn ngoan đó, Dick chìu theo hấp lực của hoàn cảnh đang có trước mắt và nói:

- Cô là một người bảnh nhất! Cô cứ nên tiếp tục xử sự bình thường như ý cô vẫn nghĩ.

- Ông thấy tôi được ư? Ông có yêu tôi như vậy không?

- Lẽ dĩ nhiên.

- Còn nếu...

Hai người chậm rãi đi tới đầu mỏm mù sương của cái móng ngựa, cách đó chừng hai trăm thước.

- Nếu... tôi không bị đau, liệu ông có... tôi muốn nói: tôi có phải là thứ thiếu nữ mà ông có thể... Thôi đi! Ông đã thừa biết tôi muốn nói gì.

Dick không thể lui được nữa; Dick bị giam hãm trong một vùng ngoại lý to rộng. Cô gái ở gần kề đến độ nghẹt thở. Nhưng vốn được dạy dỗ đến nơi cho nên Dick đã thoát khỏi và có thể cất tiếng cười vui vẻ và đưa ra một nhận xét nào đó.

- Cô hay thắc mắc vô lý! Trước kia tôi có biết một người đàn ông bị tiếng sét ái tình vì cô y tá của ông ta.

Rồi vừa bước đi Dick vừa kể lại câu chuyện.

Bỗng nhiên Nicole ngắt lời Dick bằng một tiếng lóng ngắn của dân Chicago:

- Bull!

- Tiếng đó thô tục quá!

Cô gái la lên:

- Chứ sao? Ông cứ tưởng rằng tôi không còn chút trí khôn nào nữa. Trước khi bị đau tôi không có chút nào, điều đó đúng. Nhưng bây giờ tôi có. Nếu thật tình tôi không biết ông là người đáng yêu nhất mà tôi đã gặp, ông có quyền nghĩ rằng tôi hãy còn điên. Đó là điều không may cho tôi! Tốt lắm. Nhưng ông đừng lo rằng tôi không biết điều đó. Tôi biết hết những gì cần biết về ông và về tôi.

Dick bị bỡ ngỡ quá chừng. Y nhớ lại những gì của cô Warren chị về những bác sĩ trẻ có thể dễ dàng mua được trong những kho hàng trí thức tại Chicago (nam ngạn), và Dick cứng rắn lại.

- Cô là một cô gái đáng yêu vô cùng, nhưng tôi, tôi không thể là một người yêu.

- Ông từ chối cơ may của tôi?

- Cô nói sao?

Thói xấc láo của Nicole, cái quyền xâm chiếm mà cô từ từ gán cho mình khiến cho Dick phải kinh ngạc. Ngoại trừ trong hoàn cảnh hỗn loạn y không thể tưởng tương ra cơ may mà Nicole Warren có thể xứng đang gặp.

- Hãy cho tôi một cơ may, ngay bây giờ...

Tiếng nói của cô gái tắc nghẹn, như chim sâu trong lồng ngực khi cô gái tiến lại gần Dick. Dick cảm thấy đôi môi tươi trẻ kề sát bên môi mình, nhận thấy tiếng thở dài khoan khoái của tấm thân buông thả trong cánh tay.

Bây giờ chẳng còn chương trình, kế hoạch chi hết, cũng chẳng hiểu Dick có độc đoán tạo nên một cuộc hòa trộn không thể tách rời những ly tử nối kết, rồi không thể chia rẽ được nữa. Người ta có thể đem liệng đi hết, nhưng những ly tử đó không bao giờ trở lại được vị trí của chúng trong nấc thang nguyên tử.

Ôm lấy Nicole, nếm hương vị của cô gái trong khi cô gái ngày một cúi lại gần, chính cô gái cũng thưởng thức đôi môi mới, chìm ngập ở trong tình yêu của mình, tuy đang đắc thắng và thỏa mãn, Dick thầm cám ơn trời để còn sống, còn có một đời sống, cho dù chỉ để được trông thấy phản ánh trong đôi mắt ướt của cô gái.

Dick hổn hển nói:

- Trời ơi! Hôn cô ngon quá chừng!

Đó chỉ là người ngôn từ. Nhưng bây giờ Nicole đã chế ngự được Dick và biết cách vận dụng; đỏng đảnh, cô gái bỏ đi, để mặc cho Dick chưng hửng như lúc ban chiều bên trong toa xe leo núi. Cô gái tự nhủ: "Để đó, cho hắn hiểu, thằng cha quá tự phụ! Hắn đã làm gì ta, trời ơi! Thật tuyệt vời! Bây giờ ta đã nắm được hắn, hắn là của ta". Rồi nghĩ tới hậu họa, muốn bỏ trốn... Nhưng chuyện vừa xảy ra thích thú biết chừng nào khiến cho cô gái chậm bước lại, ao ước được uống đến giọt cuối cùng trong chiếc ly ngon ngọt.

Bỗng cô gái rùng mình. Hai ngàn bộ bên dưới, cô gái nhìn thấy chuỗi hột xoàn sáng chói là hai thành phố Montreux và Vevey, và xa hơn, cả Lausanne nữa. Đâu đó bên dưới kia, nghe có tiếng nhạc khiêu vũ dâng lên, từng khúc. Khi đó Nicole đang vận dụng toàn thể bộ não, hoàn toàn bình tĩnh, nhớ lại những chuyện tình cảm vẩn vơ hồi nhỏ, thản nhiên như người lính sau trận đánh uống rượu cho say.

Nhưng cô gái còn thấy hãi sợ Dick đang đứng chống nạnh ở gần bên. Thật là tiêu biểu, đứng tựa lưng vào lan can bằng sắt vòng quanh cái móng ngựa. Cô gái chợt thấy phải nói:

- Tôi nhớ mãi hôm nay đã chờ đợi ông như thế nào ở ngoài vườn, tôi có cảm tưởng nâng cả người tôi trên tay như một giỏ hoa... Dù sao cũng đúng như vậy theo ý tôi nghĩ, tôi nghĩ rằng, tôi đáng yêu lắm, đợi đó để dâng tặng giỏ hoa của tôi.

Dick kéo cô gái quay mặt lại; cô gái hôn nhiều lần, gương mặt của Dick trở nên to thêm lên môi khi ghé gần lại, hai bàn tay cô gái nắm hai vai Dick.

- Kìa trời mưa lớn.

Bỗng nghe có tiếng súng lớn, từ phía những đồi nho bên bờ hồ. Súng chống mưa đá bắn lên những đám mây để làm tan đi. Đèn trên đường tắt rồi cháy sáng trở lại. Bão nổi lên, nước ban đầu từ trên trời rơi xuống, rồi từ trên núi thác lũ cũng đổ xuống nhảy vọt ào ào trên mặt đường và nơi những miệng cống bằng đã xây. Đồng thời những đám mây đen dễ sợ, kéo kín vòm trời, có những tia chớp vẽ vằn, trong tiếng sấm sét vang động tưởng như núi sắp vỡ đôi. Bên dưới kia, những đợt mây thưa chạy dài, ngang tầm cao với khách sạn. Hồ và núi đều biến mất. Khách sạn có vẻ như ngồi thụp xuống, bị dồn nén dưới những vang động ồn ao, trong cảnh hỗn loạn, trong bóng đêm.

Lúc đó Dick và Nicole về tới tiền đình của khách sạn, tại đó Baby Warren và ba người trong gia đình Marmona đang lo lắng đứng đợi. Thật là thú vị và kích thích từ trong mù sương hiện ra và thấy mình ở đó tươi cười và rung động bởi bao nhiêu xúc cảm khác nhau, giữa những cánh cửa xập mạnh, với trong tai còn phảng phất gió, và hơi ẩm ướt của mưa còn đọng trên áo quần. Trong phòng khiêu vũ ban nhạc chơi một bản luân vũ của Strauss.

... Bác sĩ Diver cưới một trong những bịnh nhân của ông ta? Đầu đuôi câu chuyện ra sao? Bắt đầu từ ở đâu?

Baby Warren sau khi đưa mắt soi mói, nói với Dick:

- Thay quần áo xong mời ông trở xuống đây nhé?

- Tôi không có quần áo khác để thay, ngoài mấy chiếc quần cụt.

Trở về khách sạn, mình bận chiếc áo mưa mượn được, chống lại với gió ngược, Dick không thể không cười thầm trong bụng.

- Một cơ may không ngờ. Ồ, đúng như thế, trời ạ! Họ đã định mua cho cô gái một bác sĩ. Họ vẫn có thể tùy thích lựa chọn ở Chicago.

Nổi giận vì sự khe khắt của mình, Dick thầm xin lỗi Nicole; Dick nhớ lại chưa từng biết một thứ gì trẻ và tươi như đôi môi của Nicole; Dick nhớ lại những giọt nước mưa lăn như những giọt lệ trên đôi má bằng sứ mịn và bóng. Im lặng của cơn bão tan đánh thức Dick dậy vào khoảng ba giờ sáng, Dick ra đứng bên cửa sổ. Sắc đẹp của Nicole từ triền núi dâng lên, tràn vô gian phòng, như bóng ma lách qua những tấm rèm sột soạt....

Sáng hôm sau Dick leo hai ngàn thước tới ngọn núi Naye, thích thú nhận thấy người tài xế hôm qua cũng dùng ngày nghỉ để leo núi. Sau đó Dick trở xuống bằng cả triền núi bên kia để tới Montreux bơi dưới hồ. Khi trở về khách sạn vừa kịp ăn bữa tối. Có hai bức thư đợi sẵn:

"Thưa Đại úy,

Tôi không hổ thẹn vì chuyện đêm qua. Đó là một thú vị nhất đã xảy tới cho tôi, cho dù tôi không bao giờ gặp lại ông nữa, tôi vẫn sung sướng vì chuyện đó đã xảy ra".

Như thế mới là khó nghĩ. Bóng dáng nặng nề của bác sĩ Dohmler tan biến khi Dick mở phong thư thứ hai:

"Thưa bác sĩ Diver, tôi có điện thoại tới nhưng ông đi vắng. Tôi không hiểu có thể yêu cầu ông giúp cho một việc lớn. Công việc bất ngờ buộc tôi phải trở về Paris và tôi nhận thấy tôi sẽ đỡ mất thì giờ bằng cách đi qua Lausanne. Ông có thể cùng với Nicole trở về Zurich, vì nghe ông nói thứ hai ông sẽ trở về đó? Ông sẽ gửi Nicole lại ở bịnh viện. Như vậy có làm phiền ông nhiều không?

Kính thư,

Beth Evan Warren"

Dick nổi xung lên. Cô Warren thừa biết rằng Dick tới đây bằng xe máy. Nhưng cô ta đã khéo léo viết thư để Dick không thể từ chối được. Cô ta muốn cho hai người lao vào với nhau đây... Mê hoặc... và tiền Warren!

Dick lầm. Baby Warren không có ý định như Dick đã gán cho. Thiếu phụ đã dò xét Dick, bằng con mắt của một người đàn bà quen giao thiệp bên ngoài, Baby đã đo Dick bằng cái thước chật hẹp của một người bị Anh hóa và đã không lượng định được Dick ở trình độ mong muốn, tuy rằng thật ra thiếu phụ thấy Dick rất dễ thương. Nhưng, đối với Baby Dick có vẻ "trí thức" quá và Baby liệt Dick vào cùng một hạng với một số người, vừa rách mướp vừa snob, mà thiếu phụ đã quen nhiều quá thành ra không còn là thứ hạng nhất nữa. Baby không thấy có cách nào để khiến cho Dick trở nên một người quý phái theo như ý nghĩ của cô ta được.

Với lại, Dick là người bướng bỉnh. Baby đã thấy nhiều lần Dick "tách ra" khỏi câu chuyện đang nói để rút lui vào sau hai con mắt của y. Vốn đã không thích cái lối tự do và tự nhiên của Nicole hồi còn nhỏ, bây giờ thiếu phụ đã nhận thấy cô em không thể nào chữa trị được. Vả chăng bác sĩ Diver không phải là thứ y sĩ mà Baby có thể coi như người trong nhà. Baby chỉ muốn lợi dụng Dick cho sự thuận tiện riêng của mình.

Nhưng điều yêu cầu của thiếu phụ đã khiến Dick tưởng rằng mình được lựa chọn. Một chuyến du hành bằng xe lửa có thể là một chuyện ghê gớm, hay một chuyện khó chịu, hay một chuyện tức cười. Và đó cũng có thể là một thứ nước rút, một chuyến dự bi cho một cuộc du hành khác, cũng như trọn một ngày ở cùng với người bạn có thể thấy quá dài từ lúc vội vàng ra đi buổi sáng cho đến lúc cả hai nhận ra sắp đói lả. Tới buổi chiều, cuộc du hành lần lần kém thích thú, nhưng sau cùng lại vui lên. Dick buồn nhận thấy nỗi vui mỏng manh của Nicole. Tuy nhiên đó cũng là một an ủi cho cô gái được quay lại nơi "tổ ấm" duy nhất của mình. Bữa đó hai người trẻ tuổi không nói chuyện yêu đương. Nhưng khi Dick từ biệt cô gái trước cửa căn nhà buồn chán bên hồ Zurich và cô gái còn quay đầu lại để ngó theo, Dick hiểu rõ rằng vấn đề của Nicole từ nay là vấn đề của hai người.

10

Một ngày tháng Chín, tại Zurich, bác sĩ Diver uống trà với Baby Warren.

Thiếu phụ nói:

- Tôi không cho là việc đó nên làm. Tôi không tin rằng đã hiểu những lý do của ông đưa ra.

- Tôi mong cô không nói ra những lời khó nghe với chúng tôi.

- Dù sao tôi cũng là chị của Nicole.

- Điều đó không cho cô có quyền nói ra những lời lẽ khiêm nhã.

Dick bực mình, biết có bao nhiêu chuyện như thế không thể nói ra với người đối diện.

- Nicole giàu lắm. Nhưng điều đó không hàm ý rằng tôi là một người đảo mỏ.

Baby bướng bỉnh phàn nàn:

- Đúng như vậy, Nicole giầu lắm.

- Nói cho ngay vốn liếng của Nicole có bao nhiêu?

Baby giựt mình, Dick cười gằn, nói tiếp:

- Chắc cô cũng nhận thấy những chuyện đó đáng tức cười lắm! Tôi muốn được nói chuyện với một người đàn ông trong gia đình.

- Tôi được toàn quyền quyết định. Không phải là chúng tôi... cho ông là một người đào mỏ. Chúng tôi không biết ông là ai.

Dick đáp:

- Tôi là y khoa bác sỉ. Cha tôi là một mục sư, bây giờ đã về hưu. Chúng tôi quê tại Buffalo, quá khứ của tôi có thể đem ra xét nét. Tôi theo học ở New Haven; sau đó tôi được học bổng Cecil Rhodes. Ông cô của tôi là Thống đốc tiểu bang Bắc Carolina, tôi là dòng dõi của Mad Anthony Wayne.

Baby hồ nghi hỏi:

- Mad Anthony Wayne là ai?

- Mad Anthony Wayne?

Dick lắc đầu, chán ngán, vừa đúng lúc Nicole xuất hiện ngoài hiên của khách sạn, đang đưa mắt kiếm hai người.

Dick nói:

- Mad Anthony Wayne là người điên khùng đến độ tích lũy và để lại nhiều tiền như Marshal Field.

- Những chuyện đó vừa đẹp vừa tốt...

Baby có lý và tin chắc như vậy. Đem đối diện với cha của thiếu phụ thì ông ta hơn hết mọi mục sư. Gia đình Warren là một gia đình công tước Mỹ không có tước vị. Chỉ riêng cái tên đó, ghi trên sổ khách sạn hay ký một lá thư giới thiệu, hay được nhắc tới trong một hoàn cảnh nào khó khăn, bao giờ cũng gây nên một sự biến đổi nơi những người đọc thấy, và đã kết tinh nơi Baby một ý thức về địa vị xã hội của mình. Baby đã học được nơi người Anh những dữ kiện đó vì họ đã biết từ hai trăm năm trước. Nhưng Baby không biết rằng đã hai lần Dick muốn liệng cái chén uống nước vào mặt mình. Lần thứ ba Dick bị ngăn lại bởi sự hiện diện của Nicole. Cô gái tìm thấy bàn hai người ngồi và tiến tới, tươi tắn mát mẻ, trong buổi chiều tháng Chín.

- Có mạnh giỏi không, thưa luật sư? Ngày mai chúng tôi đi Côme, chúng tôi sẽ ở lại đó một tuần, rồi sẽ trở về Zurich. Bởi thế tôi muốn ông và chị tôi lo cho xong vụ đó đi - vì đối với chúng tôi món tiền sẽ có không có gì là quan trọng hết. Chúng tôi tính sẽ sống rất đơn giản lại Zurich trong vòng hai năm, tại đây Dick có đủ phương tiện cho chúng tôi sống. Không, Baby, em không đến nỗi không thực tế quá như chị tưởng. Em chỉ cần tiền để may mặc và lo những chuyện riêng... Ồ? Nhưng như thế thì nhiều hơn... Có thật gia đình Warren có thể cho tôi tới chừng đó không? Tôi tin chắc là không bao giờ tôi có thể tiêu xài hết số tiền đó. Chị có được như vậy không? Tại sao chị được nhiều hơn?... All right, cứ để cho phần của tôi tích lũy lên... Không, Dick từ chối không lý lẽ chi hết tới phần của cai của tôi. Tôi sẽ có cảm tưởng to phình lên vì tiền tôi có bằng của hai người... Baby, chị có nghĩ rằng thật tình Dick như thế nào.. rằng... rằng... À, tôi phải ký tên vào đâu? Ồ, xin lỗi.

... Dick, mình có thấy đáng tức cười, trơ trọi chỉ có hai chúng ta với nhau không? Không có chỗ nào khác để đứng ngồi, ngoại trừ ở sát kề nhau. Liệu chúng ta có yêu nhau và chỉ biết có yêu nhau mà thôi không? À, chính em mới là người yêu nhiều nhất, em có thể nói rõ lúc nào mình tách xa em ra, cho dù chỉ một chút xíu thôi. Trước em cứ tưởng có những người khác ở chung quanh thật là tuyệt vời, bây giờ em lại thấy tuyệt vời nhất là cứ đưa tay ra đã thấy có mình, nóng hổi, ở bên em, trong giường...

... Xin ông vui lòng điện thoại cho nhà tôi, ở bịnh viên. Vâng, sách đó có bán khắp nơi. Người ta đang tính dịch ra sáu thứ tiếng. Phần tôi phải lo bản dịch Pháp văn, nhưng hồi này tôi mết quá. Tôi sợ bị té. Tôi cảm thấy nặng nề và vụng về quá... như thể chiếc bánh cuộn tròn cứ dựng cho đứng thắng lại sụp xuống. Cái stheto lạnh áp bên tim tôi... và cảm tưởng trội nhất của tôi: tôi măng phú hết 2. Ồ, cái bà đáng tội nghiệp tại bịnh viện, với đứa nhỏ tim có tật bị bịnh xanh da. Tốt hơn là nên để cho thằng nhỏ chết đi. Bây giờ chúng tôi tất cả có những ba người, còn gì tuyệt diệu cho bằng?

... Dick ạ, như vậy không hợp lý. Chúng ta có nhiều lý do chính đáng để lấy căn nhà rộng hơn. Tại sao chúng ta cứ phải tự chế, vì lý do đơn giản là có nhiều tiền Warren hơn tiền Diver? Ồ, cám ơn, cameriere, chúng tôi đã đổi ý. Ông mục sư người Anh bảo chúng tôi rằng ở đây, ở Orvieto, rượu nho tuyệt hảo. Thứ rượu đó chở đi nơi khác mất ngon đi phải không? Có lẽ vì vậy cho nên ít nghe nói tới thứ rượu nho ở đây; chúng tôi ưa uống rượu nho lắm, chú bồi ạ.

Những hồ trong vùng được đào trong lớp đất xét nâu và sườn núi có những nếp nhăn như trên bụng người ta vậy. Chú thợ ảnh có chụp cho tôi một tấm, với mái tóc buông xõa bên lan can chiếc tàu ở Capri. Người lái tàu hát: "Vĩnh biệt thạch động xanh. Hãy trở lại hãy trở lại gần đây nhé". Rồi sau đó, đi xuôi xuống chỗ bụng chân ảm đạm và nóng của "chiếc ủng" Ý Đại Lợi với tiếng gió thở dài chung quanh những tòa lâu đài trong mộng, và những người chết rình rập trên những ngọn núi...

... Chiếc tàu rất dễ chịu. Gót chân chúng tôi cùng gõ nhịp trên sàn tàu. Đây là chỗ không có gió, cứ mỗi khi tàu lượn vòng ra ngoài khu vực không gió, tôi cúi mình về phía trước đón gió ngược, và tôi khép vạt áo tơi lại, trong khi vẫn giữ đồng nhịp bước với Dick. Chúng tôi hát những điệp khúc ngủ xuân:

Oh-oh-oh-oh

Other flamingoes than me

Oh-oh-oh-oh

Other flamingoes than me.

Đời sống với Dick thật thú. Những người nằm dài trên ghế vải ngó chúng tôi. Một người đàn bà lắng tai nghe chúng tôi hát bản gì. Dick chán hát khi đi một mình. Dick ơi, anh bước đi một cách khác, khi một mình, qua một không khí đậm đặc hơn. Anh sẽ lách qua bóng những chiếc ghế, qua làn khói từ ống khói tàu rớt xuống. Anh cảm thấy phản ánh của anh lướt trong mắt những người ngó anh. Anh không còn ở trên một hải đảo nữa. Nhưng em cho rằng anh cần đụng tới cuộc đời để có thể lấy đà cho anh.

Ngồi trên sàn chiếc thuyền cấp cứu, tôi ngó ra nơi trời biển giao nhau, để mặc cho tóc trôi đi, chói sáng dưới nắng. Tôi tự tách rời, im lặng, tựa lưng trên trời, chiếc tàu chỉ có việc đem bóng dáng của tôi tới mãi nơi sâu thẳm xanh biếc của tương lai... Tôi là một thứ Pallas Athéné được trân trọng chạm khắc trên mũi một chiến thuyền... Tiếng nước vỗ trong những phòng vệ sinh công cộng, bọt biển, giống như thứ lá cây màu xanh lục ngọc, than vãn chung quanh lái tàu.

... Năm nay chúng tôi đi du ngoạn rất nhiều, từ Woollornoolloo Bay đến Biskra. Trên bìa sa mạc Sahara chúng tôi đi qua một bày châu chấu, nhưng chú tài xế lại bảo đó là bày ong! Buổi tối trời thấp, tràn đầy bóng dáng một thần linh kỳ lạ và rình mò... Ồ, tội nghiệp con bé Ouled Nail trần truồng... đêm ồn ào vì tiếng trống Sénégal, tiếng sáo, tiếng lạc đà hí, va những người bổn xứ nhảy múa chân dậm trên những đôi dép làm bằng vỏ xe hơi cũ.

Nhưng khi đó tôi đã ra đi. Xe lửa, bãi biển, tôi không cần biết. Chính vì vậy mà Dick đã đưa tôi đi du lịch. Nhuưng sau khi đứa con thứ hai của tôi sinh ra, con bé Topsy mọi sự trổ nên u tối.

... Nếu tôi có thể gởi mấy chữ cho chồng tôi đã cho rằng nên để tôi lại đây, trong tay những kẻ chẳng hiểu công việc của họ là chi hết! Người ta bảo con tôi là giống da đen. Thật không có trò gì ngu xuẩn cho bằng! Chúng tôi tới Phi châu chỉ cốt để thăm Timgad vì trong đời tôi thích thú nhất là khảo cổ. Tôi rất ngán dốt nát và luôn luôn bị nhắc chừng như vậy.

... Khi nào tôi khỏi hẳn, tôi muốn trở nên một con người thật bảnh, như anh vậy, Dick ạ. Tôi muốn học y khoa. Nhưng đã quá trễ mất rồi. Chúng tôi cần phải tiêu sài số tiền của tôi, chúng tôi cần mua một ngôi nhà. Tôi chán sống trong những khu nhà chung cư và luôn luôn cứ phải chờ mong anh. Anh bảo ngấy Zurich quá vậy mà anh không bỏ ra được chút thì giờ viết cho tôi ở đây; và anh còn bảo rằng đối với một nhà bác học không viết tức là tự thú sự kém cỏi của mình. Còn tôi, tôi sẽ quan sát hết lãnh vực kiến thức và tôi sẽ chọn một món gì để nghiên cứu cho thật sự hiểu biết về một môn gì, đến độ tôi có thể bấu víu lấy nếu tôi bịnh trở lại. Anh sẽ giúp em, Dick nhé? Như vậy tôi sẽ không cảm thấy tội lỗi nữa. Chúng tôi sẽ sống bên một bãi biển nóng, tại đó chúng tôi có thể phơi nắng và trẻ mãi bên nhau.

... Đây sẽ là cái "xưởng" của Dick. Ồ, cả hai chúng tôi cũng nghĩ như vậy một lúc. Chúng tôi đi qua Tarmes đến hơn một chục lần, và chúng tôi tới đây, gặp những căn nhà bỏ trống, ngoại trừ hai chuồng ngựa. Để tậu những căn nhà đó chúng tôi nhờ một người Pháp đứng trung gian, nhưng Hải quân đã gửi nhân viên tình báo tới đây khi hay tin chúng tôi, những người Mỹ, đã mua một phần trong một ngôi làng trên núi. Họ đã thử kiếm xem trong số vật liệu có cỗ đại bác nào không... sau cùng đến Baby phải vận dụng những thế lực tại Bộ Ngoại giao ở Paris chúng tôi mới yên.

Mùa hè không ai xuống vùng Riviera hết, do đó chúng tôi hy vọng có thể mời được vài người bạn và có thể yên ổn làm việc. Tại đây có một vài người Pháp. Tuần trước Mistinguett đã ngạc nhiên hết sức thấy khách sạn mở cửa, và Picasso, và người đã viết cuốn "Đừng ở trên miệng".

... Dick ơi, tại sao anh lại ghi trong sổ khách sạn Mr and Mrs Diver chứ không phải bác sĩ và Mrs Diver? Em cứ tự hỏi... tình cờ em nghĩ như vậy. Anh đã dạy em rằng công việc là tất cả, em cũng tin như anh. Anh có thói quen bảo rằng một người đàn ông biết nhiều thứ và đến lúc không biết chi hết chỉ còn là một con người tầm thường như mọi người khác. Điều cần thiết là phải có quyền hành trước khi ngưng hiểu biết... nếu anh có ý muốn làm đảo lộn hết mọi sự ở đời, all right, nhưng có cần thiết để cho Nicole của anh phải theo anh bằng cách đi bằng hai tay không, anh yêu?

... Tommy bảo rằng tôi ít nói. Sau lần thứ nhất khỏi bịnh tôi đã nói chuyện rất nhiều với Dick, mãi cho tới đêm khuya, trong khi hai người ngồi trên giường hút thuốc lá; sau đó chúng tôi vùi đầu trong gối để khỏi bị chói nắng lúc sáng dậy. Đôi khi tôi hát và tôi vui đùa với loài vật, tôi cũng có bạn nữa, chẳng hạn như Mary. Khi chúng tôi, Mary và tôi, nói chuyện, không một ai trong hai chúng tôi nghe những lời người kia nói. Nói chuyện là việc của đàn ông. Tôi đã là con trai của tôi, nhớ lại sao nó chậm chạp và nhiều thận trọng như thế. Đôi khi tôi lại là bác sĩ Domler, và một lấy nào tôi sẽ có thể là một khía cạnh của chính anh, Tommy Barban. Tommy mê tôi, hình như thế, nhưng mê một cách nhẹ nhàng, coi bộ không phải quản ngại chi hết... nhưng để cho anh ta và Dick có những lúc ngó nghiêng nhau. Dù sao tóm lại tất cả đều tốt đẹp. Tôi được bao vây bởi những bạn yêu mến tôi rất nhiều. Tôi ở đây trên một bãi biển lặng lẽ với chồng và hai con tôi. Mọi sự đều tốt đẹp... nếu tôi có thể dịch xong sang Pháp văn cái bài đáng ghét dạy nấu món gà kiểu Maryland. Những ngón chân tôi vùi trong cát thấy nóng bỏng.

Có, tôi sẽ gặp... Còn nhiều người mới lạ nữa. Ồ, cô thiếu nữ đó - anh bảo cô bé ấy giống ai nhỉ?

... Không; tôi chưa coi. Ở đây chúng tôi không có mấy cơ hội coi những phim Mỹ mới. Rosemary gì? Này, chúng ta trở nên rất thời thượng, ngay cả trong tháng Bảy... Tôi thấy có vẻ kỳ cục. Đúng. Cô bé rất xinh đẹp... nhưng đôi khi chúng ta cũng có thể quá đông...

11

Bác sĩ Diver và bà Elsie Speers cùng ngồi tại quán cà phê Đồng Minh vào tháng Tám, dưới bóng mát những ngọn cây đầy bụi bám. Ánh chói của mái mica dịu bót trên mặt đất đang bị nung đốt, một vài thoáng gió mistral được lọc qua vịnh Estérel, làm đung đưa những chiếc thuyền đánh cá ở bến, những cột buồm thẳng đứng đây đó chĩa lên nền trời ảm đạm.

Mrs Speers nói:

- Sáng nay tôi mới nhận được một bức thư. Thật là một cuộc phiêu lưu ghê gớm các ông đã trải qua với bọn da đen đó! Nhưng Rosemary có cho biết là ông đã tuyệt đối đáng kính đối với nó.

- Rosemary đáng lẽ ra phải được một tấm huy chương.. Thật ra thì khó chịu hết sức. Riêng có một người không thấy bối rối chút nào, đó là Abe North. Anh ta đáp máy bay đi Le Havre, có lẽ đến nay vẫn chưa rõ hết mọi chuyện.

Bà Speers thận trọng nói:

- Tôi rất tiếc khi nghe thấy nói bà Diver bị ảnh hưởng vì vụ này.

Rosemary có viết trong thư: "Nicole coi bộ tức giận lắm. Tôi không muốn cùng đi với hai người vì tôi nghĩ rằng Dick cứ lo săn sóc cho vợ cũng đã hết cả ngày giờ rồi".

"Bây giờ Nicole đã hoàn toàn trở lại như thường".

Dick hầu như đã bực mình khi trả lời vậy.

- Thế là ngày mai bà sẽ khởi hành? Chừng nào bà sẽ xuống tàu?

- Ngay bây giờ đây.

- Trời ơi! Bà ra đi như vậy buồn quá!

- Chúng tôi rất bằng lòng đã tới đây, nhờ có ông, những ngày ở đây của chúng tôi rất thích thú. Ông là người đàn ông thứ nhất đã khiến cho trái tim của Rosemary phải đập mạnh.

Một cơn gió thổi quanh những ngọn đồi đá vân-ban trên bến la Napoule. Mọi người ngửi thấy trong hơi gió thời tiết sắp thay đổi rất mau. Khoảng thời gian nồng nàn giữa mùa hạ, như đang lúc đó, đã trôi qua.

- Lẽ dĩ nhiên Rosemary phải có những mối tình ngẳn ngủi như vậy, nhưng sớm muộn bao giờ nó cũng gởi người con trai tới để... (Mrs Speers cười) để giải phẫu.

- Còn tôi, tôi đã may mắn không gặp trường hợp như vậy...

- Tôi không biết làm cách nào. Nó bắt đầu yêu ông ngay từ trước khi khi ông nhận thấy. Tôi có khuyên nó cứ tiến tới.

Dick nhận thấy trong những kế hoạch của bà Speers không hề có trù liệu một điều gì đứng ở quan điểm của chính Dick và của Nicole. Dick cũng nhận thấy sự vô luân của mình bắt nguồn ngay từ những điều kiện ẩn núp của mình. Đó là quyền của Dick, đó là món lưu liễm đến bù cho sự rút lui của những cảm xúc cá nhân. Đàn bà nhất định có thể làm được bất cứ việc gì trong cuộc tranh đấu giành lấy sự tồn tại và có thể ít khi tin rằng đã làm những tội lỗi mà đầu óc bọn đàn ông bịa ra thí dụ như tội "tàn nhẫn". Chừng nào mà trò chơi ái tình và đau khổ còn tiếp diễn trong những chừng mực chấp nhận được, bà Speers có thể đứng ngoài mà ngắm thản nhiên không thua những hoạn quan. Bà ta không trù tính cả đến trường hợp Rosemary "bị tai họa" hoặc giả bà ta đã chắc rằng chuyện đó không thể xảy ra chăng?

- Nếu những lời bà nói là đúng, tôi không tin vụ đó đã không gây một tai hại nào cho cô ta hết.

Y giữ cho tới cùng điều tự phụ rằng có thể nghĩ tới Rosemary một cách khách quan, nói tiếp:

- Cô ta đã vượt quá điều đó. Thiếu gì những giai đoạn quan trọng trong đời đã khởi đầu một cách tình cờ.

Bà Speers nhấn mạnh:

- Vụ này đâu có bất ngờ. Ông đã là người đàn ông thứ nhất, ông là một lý tưởng đối với nó. Thư nào viết về nó cũng nói như vậy.

- Cô ta là một người rất lễ độ...

- Ông và Rosemary là hai người lễ độ nhất đời tôi từng được gặp. Nhưng những điều đó nói ra đều do lòng chân thành.

- Sự lễ độ của tôi đã do tim tôi xúi bảo.

Điều đó đúng một phần nào. Dick đã học được của ông bố những cung cách lễ phép hơi quá đáng của người thanh niên Mỹ tại các tiểu bang miền Nam lên miền Bắc sau cuộc nội chiến. Thường họ dùng tới những lễ phép đó và cũng thường họ không thèm đếm xỉa tới, vì lễ phép không phải là một phản kháng với những gì thật sự là ích kỷ, mà với những gì có bề ngoài ích kỷ.

Dick chợt nói:

- Tôi yêu Rosemary. Đó phần nào cũng là một nhược điểm ở nơi tôi khi tôi nói ra với bà.

Những chuyện đó Dick thấy có vẻ kỳ quái đôi chút và hầu như chính thức, và phải để lại một kỷ niệm bất diệt trên những bàn ghế nơi quán cà phê Đồng Minh. Dick đã cảm thấy sự xa vắng cô gái. Trên bãi, Dick chỉ nhớ tới làn da bị sạm nắng trên vai cô gái. Ở Tarmes, khi đi qua trong vườn, Dick bước trên những vết chân của cô gái; và bây giờ giàn nhạc chơi bài Carnval de Nice, vang vọng những điên cuồng của năm qua, gây nhớ lại cho Dick sự nhịp nhàng nhảy múa của toàn thân cô gái. Trong vòng chừng một trăm giờ, cô gái đã chiếm lãnh hết phần ma quái u ẩn của thế gian, chất cà độc dược làm mù mắt, chất tinh cà phê biến đổi năng lực bắp thịt thành năng lực thần kinh, chất của mandragore buộc phải điều hòa...

Phải cố gắng Dick mới chấp nhận lại ảo tưởng rằng mình cũng chia sự đứng ngoài với bà Speers. Dick nói:

- Bà và Rosemary không giống nhau chút nào. Sự khôn ngoan mà cô ta đã học được nơi bà đã biến thành của chính cô ta, trong chiếc mặt nạ đưa ra với bên ngoài. Rosemary không suy ngẫm. Những căn rễ sâu thẳm nhất của cô ta là đặc tính Ireland và lãng mạn, và vô lý.

Bà Speers cũng thừa biết Rosemary, mặc dù những tế nhị bề ngoài, đúng là một thứ ngựa non, thừa hưởng trực tiếp để đại úy D. Hout, U.S.A. Nếu đem cô gái bổ làm đôi để nghiên cứu người ta sẽ thấy trái tim, lá gan và linh hồn cô gái to tướng, được dồn nén lại với nhau dưới một lớp vỏ ngoài đáng yêu.

Khi từ biệt Elsie Speers, Dick mới nhận thấy trọn vẹn cái duyên nơi bà ta. Dick hiểu rằng đối với y bà ta còn hơn là mẹ của Rosemary. Dick có thể sản xuất ra một Rosemary được, nhưng không bao giờ Dick có thể sáng chế ra bà mẹ. Nếu tấm áo choàng, đôi đinh thúc ngựa và những hột xoàn mà Rosemary đã mang theo đi là những món trang sức mà Dick đã khoác lên cho cô gái, Dick rất thích thú, ngược lại, được ngắm cái duyên của bà me, với sư tin chắc mình không phải là tác giả. Bà mẹ có vẻ chờ đợi... chờ đợi chẳng hạn một người đàn ông sẽ hoàn thành một cái gì còn quan trọng hơn là sự bà ta đã có, một trận chiến, hay một chiến dịch trong đó người đàn ông không bị làm phiền, không bị thôi thúc. Khi đã hoàn tất, người đàn ông sẽ tìm thấy bà ta vẫn ngồi đó đợi, không nóng nảy, không sốt ruột, trên chiếc ghế cao, lần giở từng trang báo.

- Từ biệt... tôi mong bà và Rosemary cả hai không bao giờ quên rằng, Nicole và tôi, chúng tôi đã biết yêu quý bà và Rosemary rất nhiều.

Trở về biết thự Diana, Dick đi tới xưởng làm việc, mở rộng những cánh cửa đóng kín của che bớt ánh nắng chói lọi lúc trưa. Trên hai cái bàn dài, trong một cảnh hỗn độn có ngăn nắp được xếp đầy những vật liệu cho cuốn sách của y. Cuốn I, nói về sự sắp xếp loại, đã được hoan nghênh đôi chút trong một ấn bản nhỏ có trợ cấp. Dick đang điều đình tái bản. Cuốn II sẽ là một công trình rộng rãi khai triển cuốn sách nhỏ thứ nhứt của Dick: cuốn: Tâm lý học cho những chuyên viên về bệnh thần kinh. Như nhiều tác giả khác, Dick nhận thấy mình chỉ có chừng một hoặc hai tư tưởng, và Dick cảm thấy bộ sách học khiêm tốn của mình đã được ấn hành tới kỳ thứ năm mươi bằng Đức văn, gói ghém trọn vẹn những mầm móng của trọn vẹn những gì Dick sẽ nghĩ và biết.

Nhưng Dick không thể ngăn nổi một cảm tưởng khó chịu: Dick tiếc những năm đã mất đi ở New Heaven. Nhưng nhất là Dick cảm thấy có sự bất động giữa sự sang trọng cứ bành trướng thêm trong đó đôi cặp Diver đang sống và sự cần thiết phải phơi bày điều đó ra mà Dick coi như một hậu quả tất nhiên. Nhớ lại câu chuyện của người bạn Rosemary về người đã bỏ ra nhiều năm nghiên cứu bộ óc con trút, Dick nghĩ rằng trong lúc này đang có những người Đức kiên nhẫn, tại các thư viện ở Bá Linh và Viên, chuẩn bị để hớt trước mình. Bởi thế Dick hầu như quyết định phải cho xuất bản ngay cuốn sách trong tình trạng hiện thời, thành một cuốn độ chừng một trăm ngàn chữ, không có tài liệu đính kem như thể mào đầu cho những cuốn khác bác học hơn sẽ được xuất bản tiếp theo.

Đi bách bộ trong gian phòng được chiếu sáng rực rỡ bởi nắng chiều, Dick quyết định thực hiện dự tính đó. Với kế hoạch mới, Dick có thể thực hiện xong trước mùa xuân sắp tới. Dick cảm thấy với một người có một nghị lực như mình mà suốt một năm trường bị theo đuổi bởi sự nghi hoặc ngày một lớn, điều đó cho thấy có một sai lầm căn bản nào. Dick đặt những thanh sắt mạ vàng dùng để chặn những chồng ghi chú. Dick quét dọn trong phòng, vì không người làn nào được quyền vô đây, rửa sơ qua cái chậu rửa tay, sửa lại tấm rèm và biên phiếu đặt hàng gửi cho nhà xuất bản ở Zurich. Rồi Dick uống một ly nhỏ rượu gin có pha thêm hai phần nước lã.

Dick ngó thấy Nicole ở ngoài vườn. Phải ra gặp Nicole Dick thấy nặng nề quá. Trước mặt vợ, Dick phải giữ một bề ngoài an nhiên hoàn toàn, và cứ thế hôm nay, ngày mai, tuần tới và năm tới nữa. Suốt đêm, ở Paris, Dick ôm vợ trong tay, trong khi Nicole ngủ một giấc nhẹ nhàng dưới ánh sáng đèn đêm. Sáng sớm, thấy vợ có vẻ bối rối, Dick đã phải an ủi bằng những lời âu yếm bao dung, Nicole ngủ lại và Dick vùi mặt trong mái tóc thơm phức của vợ. Trước khi Nicole tỉnh dậy, Dick đã thu xếp đủ mọi việc cần thiết bằng cách dùng máy điện thoại ở phòng bên, Rosemary sẽ tới ngụ tại một khách sạn khác. Cô gái tiếp tục phải giữ vai chính trong phim Daddy’s Girl, và cũng tránh không đến chào biệt hai người. Dick và Nicole sau khi chất những món mua sắm rất nhiều trong rương ngay buổi trưa sẽ cùng đi xuống vùng Riviera.

Sau đó đã có một phản ứng. Khi hai người đã ngồi trên toa xe có giường ngủ, Dick nhận thấy Nicole đang chờ phản ứng đó, và phản ưng đã xảy ra, nhanh chóng và mãnh liệt, trước khi đoàn xe lửa vượt qua khỏi đường xe vòng ngoại thành. Ý muốn duy nhất của Dick khi đó là nhảy xuống đất trước khi đoàn xe đủ tốc lực và chạy tới kiếm Rosemary. Dick mở một cuốn sách cắm cúi đọc, cảm thấy Nicole đang theo dõi mình đầu ghé trên gối, ở phía bên kia gian phòng. Không thể đọc được Dick làm bộ mỏi mệt, nhắm mắt lại. Nhưng Nicole tiếp tục ngó Dick, tuy Nicole nửa thức nửa ngủ vì vẫn còn ảnh hưởng của thuốc ngủ đã uống, thiếu phụ cảm thấy an ủi và hầu như sung sương thấy bây giờ Dick lại là của mình.

Nhắm mắt lại càng trệ, vì, theo nhịp bánh xe chuyển động, Dick nghĩ: tìm thấy, đánh mất, tìm thấy, đánh mất... nhưng để khỏi tỏ lộ sự bối rối của mình, Dick cứ nằm đó, nhắm mắt, chờ tới trưa. Tới bữa ăn mọi sự trở nên khá hơn. Bao giờ cũng là một bữa ăn tuyệt hảo. Một ngàn bữa trưa ăn tại các quán trọ, khách sạn, quán ăn ở ga xe lửa hay phi cảng đã tạo cho hai người một mớ hùng hậu những kỷ niệm chung. Sự vội vã cố hữu của những chú bồi tại những toa phòng ăn trên xe lửa, những chai rượu nho và nước suối bé xinh, thức ăn rất ngon của hãng xe lửa PLM cho hai người ảo tưởng là đâu đã trở lại đó; nhưng đây gần như lần đầu tiên Dick du lịch cùng với Nicole để trốn chạy chứ không phải để tìm đến một cái gì, Dick uống hết cả một chai rượu nho, trừ một ly rót cho Nicole. Hai người nói chuyện về nhà cửa, con cái. Nhưng một khi trở về phòng riêng hai người trở lại im lặng, như hệt trường hợp đã xảy ra trong quán ăn trước vườn Luxembourg. Rời xa một nỗi buồn, dường như cần phải bước đi ngược lại những bước đã đưa tới đó. Dick cảm thấy dễ dàng nóng nảy, khác hẳn với thói quen thuở nay. Đột nhiên Nicole nói với Dick:

- Em thấy đột ngột bỏ rơi Rosemary như vậy chẳng chic chút nào. Mình có thấy cô ta all right không?

- Nhất định là vậy. Cô ta có đủ tư cách để lo cho mình bất kỳ ở đâu.

Và Dick nói thêm để khỏi hạ giá trị Nicole:

- Dù sao, cô ta cũng là một đào hát, cho dù luôn luôn có bà mẹ ở sau lưng, cô ta cũng vẫn biết cách tự mình lo liệu lấy.

- Cô bé xinh đẹp hết sức.

- Cũng chỉ là một cô bé con.

- Dù sao cũng đáng mê.

Hai người nói những câu không có mục đích, người nọ nói hộ người kia.

Dick nói:

- Cô bé không được thông minh như tôi tưởng.

- Ồ, cô ta rất lanh lợi, rất tân tiến.

- Chẳng đến thế lắm. Trên người cô bé vẫn còn lại mãi một chút gì của phòng nuôi trẻ.

Nicole nói giọng vừa thản nhiên vừa sốt sắng:

- Cô ta rất... rất xinh đẹp, trong phim em thấy cô ta thật là tuyệt diệu.

- Cô bệnh được chỉ dẫn đúng. Nghĩ cho cùng vai trò của cô bé không lấy gì làm đặc sắc cho lắm.

- Em lại cho rằng rất đặc sắc. Em hiểu tại sao cô bé đã khiến cho bao nhiêu đàn ông phải mê.

Trái tim của Dick se thắt lại.

- Đối với những người nào? Đối với chừng bao nhiêu người? Hạ bớt rèm xuống có được không, em?

- Mình cứ việc, nắng chói quá...

Vậy thì bây giờ cô gái đang ở đâu? Với ai?

- Chỉ vài năm nữa cô ta sẽ già hơn em chừng mười tuổi.

- Trái lại! Em có ghi vội vã đướng nét của cô ta một buổi tối, trên tấm chương trình của rạp hát; em có nghiên cứu nét mặt, em tin chắc sắc đẹp của cô gái còn bền lâu.

Đêm đó cả hai người cùng thấy nóng nảy. Trong vòng một hay hai ngày nữa Dick sẽ tìm cách xua đuổi bóng ma của Rosemary trước khi nó tìm thấy chỗ ẩn núp trong nhà, nhưng lúc này Dick cảm thấy không đủ năng lực để làm việc đó. Nhiều khi còn khó khăn nếu muốn dứt bỏ một nỗi buồn hơn là một niềm vui. Trí nhớ của Dick vượt trội lên hết đến độ, trong lúc này Dick chỉ có thể cố gắng có một ảo tưởng. Như vậy cũng khó khăn như thấy bực tức đối với Nicole. Sau bấy nhiêu năm sống đáng lẽ Nicole phải biết tự mình nhận thấy những triệu chứng tinh thần căng thẳng và tránh trước đi. Hai lần trong vòng hai tuần lề. Nicole đã bị đau lại. Thứ nhất là đêm đãi khách tại Tarmes, khi Dick gặp Nicole ở trong phòng ngủ đang cười như điên giải thích cho bà McKisco rằng bà ta không thể vô phòng tắm được vì chìa khóa cửa đã bị liệng xuống giếng... Bà McKisco vừa sững sờ vừa tức giận, lạ lùng nhưng cũng hiểu biết nữa. Nhưng bữa đó Dick không lấy gì làm lo ngại cho lắm, vì sau đó Nicole đã tỏ ra hối hận. Nicole có tới khách sạn Gausse nhưng hai ông bà McKisco đã ra đi rồi.

Vụ đau ở Paris thì khác hẳn. Càng nghiêm trọng vì xảy ra sau vụ ở Tarmes. Như vậy có thể là báo hiệu cho một chu kỳ mới, một phát tác mới của căn bịnh. Dick, sau lần đau lại khá dài lâu tiếp theo lần sinh con bé Topsy và gây cho Dick một nỗi đau khổ lớn, Dick đã trở nên chai lỳ hơn và biết phân biệt rõ rệt giữa Nicole bịnh và Nicole bình thường. Do đó bây giờ Dick thấy khó khăn mọi phân biệt được giữa sự khách quan nghề nghiệp. Một hình thức tự bảo vệ, và một cảm tưởng lạnh nhạt nào đó mới nảy sinh trong tâm. Người ta thường bảo những vết thẹo chữa trị được, nhưng trong đời sống tình cảm của con người không có trường hợp nào giống như vậy. Có những vết thương không cầm máu, đôi khi thu nhỏ lại chỉ còn bằng đầu cây kim, nhưng cũng vẫn là một vết thương. Những dấu vết của đau khổ phải được so sánh với việc mất một ngón tay hay hỏng một mắt. Có thể trong vòng một năm ta chỉ thấy đau khổ trong một phút, nhưng một khi đã cảm thấy như vậy không có cách nào chữa trị được hết.

F. Scott Fitzgerald

Dịch giả: Mạc Đỗ

Theo https://www.vietmessenger.com/