Lời khuyên của bảy nhà thông thái Hy Lạp

Lời khuyên của
bảy nhà thông thái Hy Lạp

HAMVAS BÉLA DỊCH            
(Bảy nhà thông thái là một nhóm các nhà tư tưởng Hy Lạp sống ở thế kỷ 7-6 trước Công nguyên. Danh tiếng của họ được ghi nhận bởi những lá thư và những lời khuyên về đời sống, chứa đựng trong các tuyển tập văn bản, nhưng, đúng hơn, người đời biết đến họ nhiều nhất từ các tác phẩm còn lại của Ioannés Stobaios và Diogenes Laertios. Tác phẩm "Tón hepta sophon sümposion” - "Lễ hội của bảy nhà thông thái” của Plutarkhos và "Ludus septem sapientum” - "Thi thố tài năng giữa bảy nhà thông thái” của Ausonius là những tuyệt tác văn học đã trở thành truyền thuyết. Mô tip bảy nhà thông thái có lẽ bắt nguồn từ truyền thống Sumer coi trọng hình tượng Apkallu  rất cổ xưa)

Mức độ là điều tốt nhất. Hãy kính trọng người cha của bạn. Hãy khỏe mạnh trong cả thể xác và tinh thần. Bạn hãy lắng nghe nhiều, hãy nói ít. Hãy đưa ra những lời tốt nhất. Hãy chế ngự  đam mê của mình. Hãy thận trọng trước bạo lực. Hãy coi những kẻ thù của nhân dân mình là kẻ thù của mình. Nếu gặp may mắn, bạn hãy đừng tự hào, nhưng nếu không gặp may, hãy đừng tự hạ mình.
(KLEOBULOS) 
Bạn chớ tham dự vào sự phán xét, bởi bạn sẽ trở thành kẻ thù của kẻ bị cáo. Hãy tránh niềm vui nào sản sinh ra nỗi đau đớn. Hãy bảo vệ danh dự của mình nhiều hơn sự thề thốt. Hãy đừng nói dối, hãy nói sự thật. Hãy đừng cho phép mình nhiều quyền hạn hơn cha mẹ mình. Chớ chinh phục một cách vội vàng bạn bè của bạn; chớ từ bỏ nhanh chóng những người bạn đang có của mình. Nếu bạn đã học được cách vâng phục, bạn đã học được cách tự chủ. Hãy tránh những đám đông xấu. Đừng nói những gì bạn không nhìn thấy.
(SOLON) 
Hãy tự nhận biết bản thân. Nếu bạn uống rượu, hãy nói ít, nếu không bạn sẽ hối hận. Đến với đám bạn bè nhậu nhẹt hãy chậm rãi, đến với người bệnh, hãy nhanh chóng. Bạn hãy kính trọng những người đứng tuổi. Đừng nhạo báng những kẻ kém may mắn. Đừng gắng sức với những điều không thể. Khi nói, hãy đừng khoa chân múa tay, như thể một kẻ điên. Hãy tôn trọng luật lệ.
(KHILON) 
Đừng chứng minh, sai bắt đầu từ đó. Hãy nghĩ đến bạn bè của bạn, cho dù họ có mặt hay không. Hãy đừng làm giàu một cách phi pháp. Đừng ngần ngại để làm hài lòng cha mẹ. Tự nhận biết bản thân là một công việc khó. Dễ chịu nhất nếu con người nhận được cái nó mong muốn. Thiếu sự tự chủ sẽ mang đến tai họa. Vô học là một gánh nặng. Hãy chớ lười biếng kể cả khi bạn có tiền.
(THALES) 
Hãy nhận ra khoảnh khắc cần thiết. Đừng nói sớm về mọi dự định của bạn: nếu chúng không thành công, người ta sẽ không cười bạn. Cái bạn không muốn từ người khác, hãy đừng gây ra cho bất cứ ai. Hãy trả lại những của cải người ta cho bạn. Sự trục lợi là vô độ.
(PITTAKOS) 
Phần lớn con người không hiểu gì hết. Bạn hãy nhìn vào gương: nếu bạn đẹp bạn hãy làm cho đẹp, nếu bạn xấu, hãy sửa chữa sai lầm của tự nhiên bằng những việc làm đẹp của bạn. Hãy cẩn trọng khi làm việc, nhưng đã bắt tay vào việc, hãy duy trì đến cùng. Đừng để tâm trạng của bạn quá mềm yếu cũng như quá nghiêm khắc. Hãy lắng nghe tất cả. Chỉ nói khi cần thiết. Nếu bạn làm tốt, đấy là bạn làm vì lợi ích của thượng đế, chứ không phải cho bản thân bạn.
(BIAS) 
Tất cả đều là sự thực hành. Bình thản là cái đẹp. Vội vã là hiểm họa. Niềm vui hữu hạn, đức hạnh bất tử. Trong may mắn bạn hãy duy trì mức độ, trong bất hạnh bạn hãy tỉnh táo. Hãy tỏ ra xứng đáng với cha mẹ mình. Chết hạnh phúc là cái giá của đời sống đáng ngợi khen của bạn. Hãy là một người bạn trong hoạn nạn cũng như trong sung sướng với bạn bè của mình. Hãy biết giữ bí mật. Hãy sống bằng những thực phẩm tươi và những luật lệ cũ.
(PERIANDROS)
Nguyễn Hồng Nhung dịch từ nguyên bản tiếng Hungary. 

22/6/2015

Nguyễn Hồng Nhung

Theo https://vanchuongviet.org/