Nhà có cây Ngô đồng

Nhà có cây Ngô đồng

Buổi chiều xuân gió lặng nắng vàng hiu. Xóm nhà sau cửa biển im lìm nằm trên cát không muốn lay thức giấc ngủ nướng của đám dân chài sắp phải ra khơi. Từ bãi sông lối cát mệt mỏi dấu chân người rải trườn theo con dốc rồi ngẩn ngơ dừng lại nơi căn nhà trên đỉnh dốc đơn độc dáng cây ngô đồng đương mùa hoa ửng thắm màu son. Dưới bóng cây lắc rắc hoa tàn rơi trên khoảng sân đất đắp phẳng phiu, đứa bé gái chừng lên ba đang thủ thỉ chơi chị em với con búp bê tóc vàng mà mắt vẫn ngóng chừng về phía bến đò. Đầu hiên nhà một người đàn bà tóc bạc trắng ngồi trông cháu tay vẫn thoăn thoắt bện dây võng. Mắt đứa bé chợt sáng rỡ nhìn con đò vừa cập bến, bóng người thấp thoáng xuống lên. Bé vùng quăng con búp bê nằm chổng chơ trên chiếu, ù chạy vào nhà.

- Ngoại ơi! Nội với má Nữ về tới rồi!

Dì Nơi ngừng tay bện dây vỏng ngô đồng, gọi vói vào nhà.

- Mẹ Nguyên coi mà dẩn bé Ni đi đón bà nội. Để bếp đó dì coi lửa cho.

Bé Ni cuống quít kéo tay mẹ lúc chị bối cao mái tóc xõa bước theo con.

- Dạ, nồi cơm đang sôi, nhờ Dì coi rút bớt lửa. Bé Ni hư lắm nghe! Đánh hơi có kẹo bánh là quýnh lên.

Dì Nơi ngồi trông chừng cơm cạn,  bà vùi mấy củ khoai lang vào bếp lửa vừa dập. Vốc nước mưa mát lạnh giúp bà tỉnh táo như vừa sau một giấc ngủ ngon. Bà mãn nguyện nghĩ tới cây ngô đồng mang từ đảo về, tự tay trồng mấy năm trước đang nở mùa hoa đầu tiên. Đời bà góa bụa tưởng phải cam chịu năm tháng cuối đời trong đơn độc nghèo khổ thế mà những người hiền lương tử tế đã tìm đến, thân tình đùm bọc nhau lúc vui buồn. Trời Phật đã mang đến cho bà ba cô con gái bà không hề dám mơ tưởng. Nữ, cô gái đảm đang đầy nghị lực luôn bên cạnh bà những khi cần kíp. Nương, đứa con nuôi hiền thục nhân hậu, từ hải ngoại xa xôi vẫn luôn tưởng nhớ gởi gắm đến bà như mẹ ruột. Ba năm qua, căn nhà trên đảo trống vắng mà đầy ắp kỷ niệm con cháu tháng ngày trước khi vượt biên lại chan hòa tiếng bé Ni khóc cười. Bà vui thấy mẹ của bé Ni đã tìm ra nghị lực sống chờ chồng đang bị đày ải trên trại tù Gia Trung và tin tưởng vào tương lai hạnh phúc đoàn viên.

Dì Nơi nhìn cánh hoa ngô đồng trên tay giữa lúc tiếng cười bé Ni đang tung tăng trên lối cát vọng về. Bà nội bé Ni chào dì Nơi rồi nhìn cháu lắc đầu.

- Mình già rồi chị ơi! Bước thấp bước cao lên dốc muốn hụt hơi mà bé Ni cứ chạy lên chạy xuống, níu kéo bà nội đi cho mau.

Cao Nguyên đở hộp bánh sinh nhật trên tay mẹ chồng.

- Bé Ni hư quá! Ham ăn bánh nên hối Bà Nội luôn miệng.

Bửa ăn mừng bé Ni tròn ba tuổi rộn rã tiếng cười nói trẻ thơ và tình thân gia đình. Nữ cười nhìn dì Chức vui vầy với cháu.

- Bà Nội vui chưa!? Rứa mà suốt buổi sáng dì cứ tấm tức răng không chịu để cho bé Ni về Hội An thăm bà nội.

Dì Nơi gật đầu đồng ý.

- Ở cái thôn chài nhỏ ni và ngoài cù lao Chàm, cháu Nữ “mua” hết rồi chớ trong Hội An tai mắt nhiều, họ mà moi ra được thì mệt lắm. Mình phải nấn ná, chờ cậu Tiệp được thả ra rồi tính.

Cao Nguyên phụ Nữ dọn thức ăn thừa trên bàn. Nàng giành bưng mâm nồi ra nhà sau.

- Dì Nữ ngồi chơi với cháu. Chỉ mấy cái chén dĩa, chị rửa dọn một tí là xong ngay.

Nữ ôm bé Ni vào lòng, vuốt lên mái tóc tơ mềm.

- Bé Ni muốn lên đồi dương nhìn biển với mẹ Nguyên và má Nữ không?

Bé Ni thòm thèm nhìn nửa chiếc bánh sinh nhật và những gói quà vừa mở trên bàn. Bé vẩu môi suy nghĩ hồi lâu rồi lắc đầu tụt khỏi Nữ, sà vào lòng bà nội.

- Được rồi! Bé Ni nhớ nghe. Ngày mai má Nữ sẽ mua một cái bánh to gấp đôi về ăn một mình.

Bé Ni xụi mặt tiếc rẻ rồi như chợt nhớ ra điều gì, vùng chạy vào nhà sau. Bé rón rén bước ra với hai nhánh hoa đổ quyên trên tay. Mẹ Nguyên bước sau con gái, lắc đầu cười.

- Má Nữ có người cạnh tranh rồi. Với cái đà này, bé Ni sẽ “mua” hết Hội An hồi nào không hay…Ai đời, trưa nay đi thăm mộ, bé hái bông để tặng Nội và má Nữ nhưng rồi thấy bánh sinh nhật, búp bê mới nên quýnh quáng quên cả tặng hoa.

Hai chị em lên tới đồi dương lúc ngày vừa hết. Mặt đầm sông chìm dần vào bóng tối, lắt leo mấy ngọn đèn câu. Ngoài khơi xa mây trời nhuốm một màu tím thẩm sa xuống mặt biển lênh đênh chìm lịm chân trời. Cao Nguyên chăm chú nhìn chút ráng pha mờ soi dáng đảo côi cút, xa xôi. Giửa phút giây của ngày đang tắt, nàng hắt hiu nghĩ tới ba năm đợi chờ đăng đẳng từ một hải đảo xa lạ. May mà có bé Ni, có người thân. May còn có Tiệp, còn nỗi nhớ thương người và niềm hi vọng đoàn viên. Cao Nguyên bất giác vỗ về lên vai Nữ vẫn đứng trầm ngâm.

- Sáng nay lúc dọn dẹp, một chút nữa là dì Nơi không biết đã quăng bình hoa sen khô của em rồi.

- Có lẽ em cũng nên vứt bỏ nó đi. Chỉ là những nụ hoa khô héo phải không chị?

Giọng Nữ buồn nhão trong đêm. Tình yêu đã cho nàng những cành hoa đẹp trong đời nhưng định mệnh lại cản ngăn không cho hoa đơm kết trái. Nàng muốn có một đứa con với người mình yêu nhưng rồi cũng chỉ một mình một bóng. Dù sao đó vẫn là những đóa hoa đẹp hiếm hoi được tìm thấy vào một buổi sáng tuyệt vời và những ngày hạnh phúc ngắn ngủi sau đó. Vẫn mãi là kỷ niệm đẹp trong lòng Nữ, điều cuối cùng còn lại cho một cuộc tình đã mất.

Cao Nguyên pha trò cho Nữ vui.

- Bảy bông sen. Bảy ngày. Đêm bảy, ngày ba… vị chi là bảy chục trận. Cha này dở ẹt. Hay là em kiếm loanh quanh Hội An coi có ai tốt tướng thử lại. May ra…

Nữ đấm vai chị.

- Bà y tá ni nói năng trây trúa, nghe mà ham… Tại em thôi. Vợ chồng ảnh có con trai đã ba tuổi và bé gái vừa thôi nôi.  À, nhắc tới chuyện nhà anh Tuân nên em muốn bàn với chị chuyện anh ấy cũng như hàng ngàn sĩ quan miền Nam đang xin chương trình HO để được cho sang Mỹ định cư.  Em biết đã có vài đợt người ra đi. 

Cao Nguyên mừng khấp khởi lắng nghe cô gái thông minh quyền biến bàn định tương lai cho gia đình nàng. Hai chị em sẽ thu xếp lên ngay Tây Nguyên. Nàng sẽ lén tiếp xúc người thân quen, dàn xếp để Nữ dùng tiền hối lộ đám cán bộ đã kết tội anh Tiệp làm gián điệp mấy năm trước. Anh còn hơn một năm mới mãn tù nếu họ không kéo dài ngày ra trại. Anh cần phải được tự do càng sớm càng tốt để có thể tiến hành thủ tục giấy tờ xin đi Mỹ theo chương trình HO. 

Cao Nguyên siết chặt tay Nữ, lòng rộn vui nghĩ tới giây phút anh Tiệp trở về với vợ con, gia đình. Hai chị em ngước nhìn bầu trời nở đầy sao. Đêm ngọt ngào như  hạnh phúc vừa trổ bông hi vọng.

Dì Chức hả dạ nhìn tấm bảng hiệu nằm cong oằn trên sàn xe ba-gác. Nền tôn đỏ loang lổ hàng chử vụng về sơn màu vàng. Bà chép miệng. - Rứa mà phải mất hơn mười lăm năm mới hạ bệ được nó. Nữ vịn vai dì Chức nhìn theo anh phu xe đang hì hục đẩy tấm tôn nhùng nhằng quẹo qua góc phố. - Dì làm như đảo chánh không bằng. Trong Nam người ta rầm rộ “đổi mới” cả mấy năm rồi, tại mình ngoài ni thuộc “hệ phái” Liên khu Năm nên chậm lụt. Nữ ngước nhìn. Khoảng trời xanh bên trên mái phố rêu từ lâu chìm khuất sau mấy tấm tôn đơn điệu hàng chử đỏ vàng chợt lộ sáng, mới mẻ. Xuyến hấp tấp dựng xe đạp bên lề đường. Cô gái xách bao vải cồng kềnh vừa tháo ra từ yên sau, nàng mau mắn chào nhóm người đang đứng cười nói trước căn phố treo đầy đèn lồng sặc sỡ. - Rứa là vừa kịp lúc treo bảng hiệu mới rồi. - Ở đó mà kịp. Tui chờ cô cả năm ni rồi. Cô gái yên tâm nhìn dì Chức vẫn tươi cười sau câu nói nhưng nét mặt tỏ vẽ ngạc nhiên không hiểu. - Bả ví von đó thôi cháu ơi.  Tại cả năm ni hai dì cháu họ lo đút lót,  chạy ngược chạy xuôi mới mua đứt được cái hợp tác xã và căn phố bên cạnh để mở trường dạy tiếng Anh tiếng U. Dì Nơi lườm nhìn bạn, lắc đầu. - Răng chị không nói chờ đã mười tám năm cho chẳn luôn !? Mọi người vỡ ra cười theo câu nói đùa của dì Nơi rồi trở về với công việc của mình. Nữ hài lòng nhìn công trình của Xuyến vừa được treo ngay ngắn dưới hiên. Tấm biển cửa hiệu là mảng gổ thông cắt xéo, vân cuộn bóng ngời. Mặt gổ hài hòa hai hàng chử Việt Anh “Đèn Lồng Hải Phố”, “Seaside Town Lantern” cắt nổi từ gổ thông vàng nhạt. - Cô đặt tên hay quá. Hải Phố. Lúc cưa chử em đã mấy lần bất chợt thấy mình nhắm mắt, gọi thầm tên hải phố rồi mơ được đi xa.  - Cô chỉ mượn tên từ lịch sử của vùng đất quê mình. Vào thế kỷ thứ 16, thương nhân Nhật Bản, Trung Hoa tìm tới xứ Đàng Trong buôn bán đã gọi vùng đất này là Hải Phố. Nữ nhìn cô gái, chợt cười… Mà em mới vừa làm thơ đó sao ?  Nhắm mắt gọi thầm tên Hải Phố. Mơ màng hình bóng một ai xa.  Xuyến xấu hổ kéo Nử bước qua căn phố bên cạnh. Cô gái chỉ lên tấm biển khác cũng làm bằng gổ thông treo bên trên khung cửa ra vào.  Nét vẽ công phu mỹ thuật nổi bật tên trường “Anh văn Thục Nữ - My Fair Lady English House” khánh quyện theo vân gổ lung linh màu hổ phách. - Tên trường tiếng Anh không hẳn là dịch từ “Anh văn Thục Nữ”, cô tìm ở đâu ra mà nghe dể thương ghê. - My Fair Lady là một cuốn phim cũ. Trước bảy lăm, chị Nhi của cô dẩn cho đi xem ở Đà Nẳng. Rạp Kim Châu lúc đó phụ đề tên phim là “Yểu Điệu Thục Nữ”, cô thích quá cứ nhớ mãi. - Hay quá! Giấc mộng của cô thành sự thật rồi đó, cô Nữ yểu điệu!  Nữ nhìn theo cô gái bước qua khoảng sân trời rêu mòn dấu gạch. Tiếng cười của Xuyến khuất sau giàn hoa huỳnh đệ lung linh từng cánh nắng nhỏ giữa tàng lá thắm. Nữ mừng khi thấy Xuyến chấp nhận, vui sống mà vươn lên. Lòng nàng nhen lên chút mãn nguyện nghĩ tới cô gái chỉ hơn năm trước tưởng chừng buông tay tuyệt vọng trong đau khổ mà chớm có quyết định sai lầm cho đời mình. Mùa hè trước năm cuối trung học, bạn trai của Xuyến vì buồn chán cảnh gia đình ngày càng nghèo túng sau khi người cha làm nghề chài bị gảy chân trong một cơn bão biển đã bỏ nhà xin đi lao động xuất khẩu ở Đông Âu. Gia cảnh Xuyến càng khốn khó hơn với mẹ yếu đau và bầy em bốn đứa nheo nhóc. Cô gái theo người quen ra Đà Nẳng xin vào làm gia công cho xưởng may của một nhóm thương nhânTàu Đài Loan sang kinh doanh làm chủ. Đám tài phiệt ngửi được cơ hội làm giàu trên đất nước ngày càng đói nghèo vì những chính sách kinh tế sai lầm.  Sau mười lăm năm ngoan cố ù lì, nhóm người chóp bu của đảng cầm quyền kinh hoảng nhìn thiên đường xã hội chủ nghĩa ở Nga và Đông Âu lần lượt kéo bè sụp đổ đành phải “đổi mới” để cứu đảng, cứu chế độ. Công việc Xuyến làm dài giờ cực nhọc, từ sáng sớm đến tối mịt mới xong một ngày bơ  phờ lao động nên so ra lương tiền lãnh được đã bị bót lột một cách trắng trợn. Dở khóc dở cười là chuyện chủ bóc lột thợ lại xảy ra trên một đất nước xã hội chủ nghĩa. Cán bộ nhà nước, công đoàn thay vì bảo vệ cho công nhân đã toa rập ăn chặn, nhận hối lộ luồn lót từ những gã chủ Đài Loan, Đại Hàn. Họ nhởn nhơ làm giàu trên mồ hôi của nguồn sức lao động Việt Nam và lắm khi là nước mắt khóc thầm của những cô gái phải nuốt ngược vào lòng nỗi nhục nhã ê chề để giữ việc làm mà nuôi sống bản thân, gia đình.  Chẳng cần lâu cho thú đánh hơi mồi thơm. Món tiền chỉ đủ để họ vung vãi trong vài đêm ăn nhậu, luồn lót nhưng quá lớn với cô gái có lòng thương cha mẹ gia đình.  Xuyến về thăm nhà với ý định hỏi ý kiến mẹ cha trước khi đồng ý chịu làm “cô dâu Đài Loan” để cứu vớt gia đình khỏi cảnh nghèo đói. Những ngày cuối ở Hội An, mỗi chiều Xuyến đều qua cánh đồng Cẩm Châu ngồi bên ngôi mộ cổ. Một mình nơi hò hẹn cũ của nàng với người bạn trai đã bỏ đi xa, cô gái nhìn bóng hoàng hôn lặng rớt theo vạt nắng cuối ngày mà nghe lòng hiu hắt xa xôi lời tạ từ câm nín. Tình cờ Nữ gặp lại cô học trò cũ lúc nàng tìm tới mộ cổ Cẩm Châu do thói quen hay tới nơi vắng vẻ này mỗi lần có chuyện nghĩ ngợi suy tư . Hôm đó Nữ nhận được thư Lục Hà báo tin mừng cho hay Tuân và gia đình đã có chuyến bay, sắp được qua Mỹ theo diện HO. Nàng mừng cho họ, cùng lúc lòng hẩng buồn như vừa vuột mất một điều gì quý giá. Cô gái trải bày tâm tư và toan tính của mình trong nước mắt tràn mi.  Nữ xúc động ôm chầm lấy đứa học trò cũ bất hạnh.  Xuyến ngồi lắng nghe cô giáo khuyên giải thiệt hơn. Nàng cảm thấy nhẹ lòng lúc quyết định từ bỏ ý nghĩ nông nổi nhất thời. Nữ nhận cô học trò tài hoa về làm việc cho mình. Sự giúp đở tài chánh lúc đầu tuy không đủ để Xuyến giúp cha mẹ dựng lại căn nhà rách nát nhưng cô gái khỏi phải lo lắng nhiều cho gia đình suốt mấy tháng hè Nữ gởi ra Huế học vẽ trên lụa. Xuyến tiếp tục việc học và làm việc ngoài giờ ở cơ sở kinh doanh của Nữ. Vẽ tranh trên cà-vạt lụa, trên vải may áo là công việc nhẹ nhàng rất hợp với sở thích tài năng của nàng, và nhất là cuộc sống của gia đình ngày càng được cải thiện thêm nhiều. Tiếng Xuyến vui gọi khiến Nữ sực tỉnh bước về phía nhà ngang nơi dùng làm phòng vẽ. - Cô xem qua mẫu họa mới rồi cho em biết ý kiến. Nữ hài lòng nhìn nét vẽ chấm phá mềm mại về những thắng cảnh biểu tượng của vài quốc gia nổi tiếng trên thế giới. - Ý nghĩ của em rất hợp với cô. Du khách từ các nước Nhật, Mỹ, Pháp, Gia-Nã-Đại thăm viếng Phố Cổ Hội An ngày càng nhiều. Các mặt hàng lụa vẽ tranh này, cô tin là sẽ ăn khách. Nữ trao mẫu lụa vẽ lại cho cô học trò cũ. - Chiều nay mình qua Cẩm Châu đập bánh đập ăn mừng nghe! - Có người muốn đi thăm mộ cổ để ngồi mơ mộng mà không chịu nói ra. Tiếng cười Xuyến vói theo trêu chọc lúc Nữ dợm bước xuống thềm sân. Rêu xanh loáng thoáng chen đọng nét hồi văn giữa những lằn gạch cũ nghiêng nghiêng. - Ời, thì cả hai. Một công đôi việc. Trước ăn bánh tráng đập, sau là thăm mộ cổ ngồi nói chuyện đời. - Bánh đập thì cô khỏi cần mời, còn chuyện đời thì em chỉ dám ngồi nghe thôi. Chắc vừa nghe vừa run vì sợ hồn ông già Nhật hơn ba trăm tuổi hiện về nhát ma. Hai người đàn bà gởi xe đạp ở quán bánh đập đầu làng rồi chân thấp chân cao bước theo lối mòn xẻ đôi cánh đồng lúa đang thì. Gió chiều lướt êm trên mặt lúa xanh rền, thuông thả bóng hoàng hôn vào ngày đang cạn. Bầy cò trắng bay sà trên ruộng lúa rồi lẩn khuất lặn lội tìm mồi ven bờ nước xa xa.  Bướm rập rờn, đậu rồi bay quanh quẩn khóm hoa vàng tím giữa chòm lá xanh mơn mởn trên mấy tầng thạch mộ im lìm. Nữ chăm chú nhìn, buột miệng. - Dây hoa cát đằng ai trồng mà nở đẹp quá!? - Người ta trồng từ năm ngoái đó cô.  Em tưởng cây chết rồi, rứa mà… Nử trao cho cô gái cánh hoa vừa ngắt. - Rứa mà?... Rứa thì em nên thăm mộ, tưới hoa thường hơn cho cây sống thêm mùa tới. Hi vọng tìm thấy nơi mầm lá chớm xanh và hoa hé nụ, nơi mỗi chúng ta vẫn sống thương đời. Đừng mong đợi. Đừng nghĩ mình là người bị bỏ lại. Cứ sống cho hết tình mình rồi hạnh phúc sẽ được tìm thấy.  Hay ít ra được an lòng mà sống. Hai người đàn bà ngồi bên cổ mộ trong bóng chiều tà. Tấm bia tạc trên sa thạch xám rổ bóng thời gian sau gần bốn trăm năm dâu bể đổi dời. Đôi cánh hoa anh đào trau chạm giữa lòng bia vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt như mối tình chung thủy giữangười thương nhân trẻ tận đảo quốc Phù Tang và cô gái miền Hải Phố. Trong một chuyến đi buôn dài vượt biển đến thương cảng sầm uất nhất của xứ Đàng Trong, chàng trai Nhật đã đem lòng yêu một cô gái Việt. Đang lúc chuẩn bị lễ vật cho việc cầu hôn, người thanh niên cũng như tất cả thương nhân Nhật đang ở nước ngoài phải về nước theo lệnh của Mạc Phủ Thiên Hoàng. Gặp nhau lần chia tay, người thanh niên hứa sẽ trở lại Hải Phố để cùng nàng thành vợ chồng chung sống. Cô gái cũng thề nguyền chung thủy, khép kín phòng không đợi chờ ngày người yêu trở lại. Thế nhưng khi về đến Nhật, thông hành thương nhân của người thanh niên bị thu hồi. Năm tháng cách xa, tuy ở lại quê nhà nhưng hình ảnh người yêu và niềm thương nỗi nhớ vẫn mãi canh cánh trong lòng người trai Nhật. Anh quyết định bỏ quê hương, tìm cách trở lại Hải Phố tìm người yêu bằng cách xin làm thủy thủ cho một thương thuyền có hải trình về biển Nam. Vào một đêm biển lặng, khi chiếc thương thuyền chạy ngang vùng biển phỏng chừng ngoài khơi Hội An người thanh niên Nhật đã trốn khỏi tàu bằng phao với hi vọng trôi được vào cửa biển quen thuộc ngày xưa. Chẳng may sau nhiều ngày trôi nổi dập vùi trên biển cả mênh mông, anh đói lả thiếp đi vì nước uống lương thực không còn. Lúc tỉnh dậy anh mới hay đã được ngư dân Cù lao Chàm cứu sống. Anh khẩn khoản van xin ngư dân cho xuống ghe vào Hội An tuy sức khỏe vẫn còn suy kiệt. Đôi trai gái gặp lại nhau sau thời gian dài xa cách. Cô gái săn sóc chàng ngày đêm trông mong người yêu chóng hồi phục. Nàng đã hết lòng thuốc thang cứu chữa nhưng anh đã sớm qua đời vì bệnh tình quá nặng.  Người thanh niên Nhật chung tình được toại nguyện trùng phùng với người đẹp miền Hải Phố. Anh đã tìm về, vĩnh viễn nằm lại trên quê hương của người mình yêu. Nấm mồ sau bốn thế kỷ qua vẫn khói hương êm ấm giữa lòng người dân Phố Cổ chơn chất, thân tình. Cuộc tình xưa sống lại qua câu chuyện kể thổn thức tiếng lòng rồi lặng thấm vào đá cát cổ mộ. Xuyến nghĩ tới hình ảnh nhạt mờ của cô gái Hội An trong trang tình sử đẹp tuyệt vời được nhân gian thêu dệt, lấp lánh sắc màu chung thủy của chàng trai tìm ra lối quay về. Còn cô gái thì không tên tuổi, chẳng bia đá mộ phần. Lẽ nào sức tưởng tượng phong phú của nhân gian qua bao năm tháng đã chẳng đoái hoài mà vẽ ra một bóng dáng thuyền quyên đứng âu sầu bên bờ Cửa Đại sáng chiều mãi đợi người về?  Những người đàn bà ở lại trong lòng Hải Phố. Những người đàn ông đã bỏ ra đi. Âm thầm. Chung thủy. Chia phôi. Xuyến nao lòng nghĩ tới điều buồn bã mơ hồ. Trong chập choạng bóng đêm, lối mòn giữa cánh đồng thành vệt đen dài nhấp nhô thấp thoáng ánh đèn xóm nhà trước mặt. Hình như có tiếng sóng biển vọng xa xôi như tiếng thở dài. Xuyến ngờ ngợ nhủ thầm lúc nhìn dáng cô cúi đầu bước đi. - Mấy bửa ni nhận được thư chú Tiệp gởi về báo gia đình tới Mỹ bình an, bà Chức vui quá trưa mô cũng đãi nhân công ăn cao lầu. Em nhớ bé Ni quá! Con bé thiệt thông minh, mẹ mới dạy tiếng Anh cho mấy tháng đã biết nói khá nhiều. Còn cô Cao-Nguyên thì Anh Pháp chi cô cũng nói líu lo như chim. Em nhớ hoài lần cô Nguyên giúp dì Nơi bán chiếc võng ngô đồng cho một ông người Pháp. Em đứng ngẩn ra nghe họ nói chuyện bằng tiếng Tây cả hồi lâu. Không hiểu gì nhưng nhìn nét mặt rạng rở của người du khách, em đoán thế nào dì Nơi cũng trúng mối. - Hôm đó, ông du khách hóm hỉnh cho cô biết ông ta mua chiếc võng vì vừa được ăn một tô mì Quảng rất ngon ngoài quán rồi lại được tiếp chuyện với một phụ nữ Việt Nam đẹp và nói tiếng Pháp rất hay. Kỷ niệm vui về lần bán võng ngô đồng của dì Nơi khiến câu chuyện nổ dòn, đẩy đưa dòng trí nhớ về chuổi tháng ngày vui buồn khốn khó đã trói buộc đời nhau vào hệ lụy chẳng thể tách rời. Từng khuôn mặt, tóc tai ướt đẩm mưa nguồn thoắt hiện ra trong quầng sáng của khung cửa ký ức mở toang, tha thiết ân cần.  - Hồi đó tụi em hay cắp đôi cô với chú Tiệp. Rồi với chú Tuân… Bây giờ thì họ đều ở một nơi rất xa. Cả người bạn trai duy nhất của em từ những ngày mưa đó. - Cách trở, chia ly cũng là một phần của cuộc sống. Nữ cười héo hon…Có điều chỉ chúng ta là người ở lại.  Mà thôi, trách móc chi số phận. Hãy làm lành với nỗi buồn của mình để được sống yên với kỷ niệm.  Nữ quàng vai cô gái vổ về. Họ nương bước nhau đi trên lối mòn chìm bóng tối. Nàng muốn nói thêm nhiều với cô học trò cũ và cũng để phân trần với lòng nhưng bờ mi đã đong lệ. Nữ cắn môi, nhắm mắt không muốn thấy nước mắt mình lăn dài trên má.  Nữ đã sống những ngày hạnh phúc ngắn ngủi, quay quắt ngóng đợi, rồi đành lòng với số phận đơn chiếc. Điều Nữ lo sợ nhất là một ngày nào đó ngay trên quê nhà cũng chẳng còn nơi để ở lại. Lúc tất cả đều đổi thay, biến dạng, bỏ đi. Lịch sử, con người, ngôn ngữ, bãi biển, dòng sông, con đường, nhà cửa, núi non đều trở thành xa lạ. Những căn phố xưa cũ sẽ bị đập bỏ không thương tiếc để bầy phú hộ mới xây cất nhà cao với kiến trúc dị hợm, hào nhoáng rẻ tiền. Ý nghĩ bị mất dần khiến Nữ cảm thấy cạn kiệt khô đắng. Nàng chợt thèm cảm giác mát mặn của nước biển tràn lên da thịt. Thèm nghe tiếng sóng, bủa vây mà trôi giạt lênh đênh. Mắt khép. Chân bước dọc theo bờ cát rịn muối trôi dài, loáng thoáng bầy còng gió biến hiện như  ảo ảnh xa vời. Đêm trăng non rớt mịn màng lên bãi biển Cửa Đại. Sóng bạc đầu miên man rào rạt xô bờ  bỏ lại khơi xa lặng ngát ánh vàng. Phía cù lao Chàm chút quầng sáng hừng lên như cố pha loảng màu đêm tím thẩm đang tràn ngập không gian. Cát trắng nhờ nhợ hoang liêu, trải dài hổn mang từng lùm dứa dại đọng bóng tối. Nữ nhìn về phía cửa biển khuất chìm trong bóng đêm. Nàng nghĩ tới bãi đất bỏ hoang của khu căn cứ hải quân cũ đang được qui hoạch xây khách sạn lớn cho du khách ngoại quốc. Chẳng bao lâu nữa nhiều khu nghĩ mát tương tự sẽ mọc nối theo nhau cho tới Cẩm An. Bên kia sông, Đế Vỏng nối tay Thu Bồ ôm ấp cù lao Cẩm Thanh lau trắng bạt ngàn và xóm chài xanh bóng dừa sẽ được khai quang, ủi dọn thành khu du lịch Thuận Tình. Phố cổ Hội An nới ra, dựng xây sơn phết vội vàng nhưng nhà nước chưa hề có chính sách thỏa đáng để duy trì trùng tu những căn nhà xưa dột nát suy vi sau hàng trăm năm mưa nắng bão lụt.  Nữ không dám nghĩ tới hình ảnh một Chùa Cầu xây lại bằng bê-tông cốt sắt có đèn màu chớp tắt mỗi đêm. Hay trên nền đất của nhà cổ bị đập bỏ, những căn phố mới nhiều tầng có tượng gothic tạc đắp bằng xi-măng thô thiển dựng trước lan can chen chúc với tượng Bác và cặp chó lân ngờ nghệch thức ngủ.  Phố Cổ quê hương Nữ lớn lên với những ngôi nhà rường cổ kính, mái ngói e ấp lớp thời gian tình tự rêu xanh, vách nhà thấp cao nương dựa nhau đở nâng qua bao mùa bảo biển mưa nguồn và mắt cửa, giếng trời đằm thắm tình người qua nhiều thế hệ.

Phố Cổ êm đềm mà tinh tế như con người đang sống quây quần trong đó qua bao biến cố lịch sử.  Chế độ chính trị càng hà khắc biển lận càng sớm bị sụp đổ nghiền nát dưới vòng quay của bánh xe lịch sử lăn về phía tương lai, nhân bản.

Mây bay qua, ánh trăng như lụa trải lên bãi vắng huyền hoặc vết dã tràng trôi vào cát lặng. Nữ chớp mắt nhìn quanh, đầu óc còn mụ mẩm dòng suy nghĩ miên man.

Nàng ngồi tựa lưng vào chiếc thúng câu úp sấp trên bãi. Xuyến rời chổ ngồi tự lúc nào đang đứng dầm mình trong biển, mái tóc chập chờn trên sóng như rêu. Đêm nhỏ lại, chậm chạp từng đợt sóng xô cuộn im lìm. Cô gái trần truồng bước ra khỏi biển.

Lúc Nữ trao áo quần khô cho Xuyến, nàng vẫn nằm yên trên sống lưng chiếc thúng câu. Dưới bóng trăng soi, khuôn mặt rủ rượi của cô gái hồ như còn lóng lánh giọt nước mắt chờ rơi vào nơi mộng tưởng hân hoan.

- Đêm trước ngày đi, hai đứa em vụng về với nhau lần đầu trên bãi này.  Em không dám trở lại, cho tới đêm nay.

Nữ xốn xang lòng. Đêm nàng trên đồi dương mộng mị trao thân, tiếng phi lao thì thầm lời dự cảm lìa xa và tiếng sóng giữa phút nồng nàn vẫn u hoài vỗ nhịp từ ly. Nữ vuốt lên mái tóc còn ướt đẩm của Xuyến.

Họ vừa trải qua cơn xúc động trào dâng chót vót không ngờ. Sóng vỗ. Đêm rịn ràng trôi dọc bờ thân xác như phún xuất lan dài.

Phan Thái Yên

Theo http://www.dactrung.com/