Thơ 1-2-3 Quách Mộc Ngôn: Rì rầm tiếng đất vọng mãi hồn thiêng

Thơ 1-2-3 Quách Mộc Ngôn: Rì rầm
tiếng đất vọng mãi hồn thiêng

Đêm áp tai vào đất cố hương// mơ bầy chim Lạc ăn lúa trên mặt trống đồng/ hoa huệ trắng, nhành trúc xanh mọc trên ấm đất nung// câu hò điệu lý về đậu trên mái chèo tay lưới/ áo bà ba xõa hương mạ non xanh biếc cánh đồng/ rì rầm tiếng đất vọng mãi hồn thiêng…
Quét ban mai rơi vãi sân nhà
chổi vàng gom nắng, gom cả tiếng chim ca
tóc đuôi gà bẽn lẽn lùa ban mai về cuối góc
bóng ai qua ngõ, em mơ màng tựa cửa nhìn xa
vòm cây xao động, thì thầm… bỏ chổi rơm nằm hiu quạnh
rác đổ xong rồi, sao còn vương mãi tiếng chim ngân?
Cánh đồng xưa ngân vọng tiếng hò
đồng cạn, đồng sâu, anh cày, em cấy
mây trời  lồng lộng trong vắt tình quê
anh Bảy, chị Ba, cô Út trêu chọc, cười đùa
ráng chiều nghiêng che má hường e ấp
gió đơm câu hò, se mùa lúa chín nên duyên.
Bông lúa cúi đầu trông về quá vãng
vắt cạn mồ hôi trên cánh đồng phèn mặn
trông đất, trông trời… thấp thỏm đếm từng bông
mặt nám, tay chai, cày sâu, cuốc bẫm…
một đời Mẹ Đất cất từng giọt máu thành sữa nuôi con
nếu rời đất, con (chàng Ăng-tê) không nâng nổi bát cơm thơm!
Đêm áp tai vào đất cố hương
mơ bầy chim Lạc ăn lúa trên mặt trống đồng
hoa huệ trắng, nhành trúc xanh mọc trên ấm đất nung
câu hò, điệu lý về đậu trên mái chèo, tay lưới
áo bà ba xõa hương mạ non xanh biếc cánh đồng
rì rầm tiếng đất vọng mãi hồn thiêng…
Chong đèn thui thủi bóng đêm
con giun thui thủi chui vào đất
rễ hút đường mật, cây sai mùa quả ngọt
thui thủi một mình trên trang sách
lặng im nghe tiếng cửa mở ra muôn ngàn cánh cửa
bóng đêm tan… đèn đom đóm tan… bùng bùng ánh sáng ngập tràn.
Học ăn, học nói, học gói, học mở…
học từng chữ cái, học phép tính cộng – trừ – nhân – chia
học cách biết lắng nghe, học cách biết chia sẻ
học để hành, học để chung sống, học để khẳng định mình
và hãy nhớ  nghe em: học văn sau học lễ
học cả đời mình chỉ lưng lửng chiếc thuyền mê.
Tiếng bước chân mẹ cứ mãi gập ghềnh
cầu nhỏ rung rinh soi bóng tre và bóng mẹ
bóng con nhỏ nép vào với chiếc cặp xinh xinh
trang vở thơm mở ra có Á, Âu, Phi, Mỹ…
nhưng em có nghe tiếng nước mắt, mồ hôi của mẹ
ngày đêm rơi… rơi… xuống dòng sông nhỏ gập ghềnh?
Tấm bằng có đóng dấu, ký tên (*)
là cốc nước, là bát cơm
là vòng cổ, là bình hoa, lọ gốm
là búa, là dao, hăm he lũ côn đồ hôi sữa nhãi ranh
là giấy thông hành bước qua cửa khẩu
mọi người ơi, có biết những tấm bằng không dấu, không tên?
Chú thích:
(*) Trích  “Tấm bằng” – Hoàng Ngọc Quý.
Thơ 1-2-3 mỗi bài thơ là chỉnh thể độc lập gồm 3 đoạn, 6 câu.
Đoạn 1 chỉ có 1 câu gồm tối đa 11 chữ, đồng thời cũng là tên bài thơ, nhằm tránh trùng lắp tên những bài thơ đã xuất hiện.
Đoạn 2 có 2 câu, với mỗi câu tối đa 12 chữ. Còn đoạn 3 có 3 câu, với mỗi câu tối đa 13 chữ.
Chữ càng tinh lọc càng đa nghĩa càng giá trị.
Đề tài Thơ 1-2-3 hoàn toàn tự do, nội dung chủ yếu đi từ ngoại cảnh dần vào chiều sâu nội tâm tác giả muốn biểu hiện.
Đặc biệt khuyến khích tính độc lập từng câu thơ trong mối tương quan toàn bài, đồng thời giữa câu 1 và câu 6 có tính hô ứng để nội dung bài thơ chặt chẽ, thống nhất trong một không gian thẩm mỹ riêng biệt.
Không khuyến khích biến thể các loại thơ truyền thống: lục bát, song thất lục bát, tứ tuyệt, ngũ ngôn, lục ngôn, thất ngôn… thành Thơ 1-2-3.
21/8/2024
Quách Mộc Ngôn
Theo https://vanvn.vn/