Con gái đức cha

Con gái đức cha

Càng thêm tuổi cô Út càng đẹp. Nét đẹp đang hồi chín tới, kiểu chín từ từ, từ trong ra ngoài của trái chín cây. Nhưng hình như với cô, nhan sắc không phải là thứ vũ khí lợi hại.
Tôi vô Viện Y học dân tộc thăm cô Út đang nằm điều trị tai biến. Mùi thảo dược của các vị thuốc Đông y ngào ngạt cả không gian làm tôi thấy dễ chịu.
Vừa thấy tôi, cô Út òa khóc nức nở. Tôi an ủi:
– Cô nín đi, đừng khóc không tốt. Bệnh này bác sĩ không cho khóc đâu.
Cô lấy tay áo lau nước mắt:
– Vậy hả?
Rồi cô cười. Nụ cười méo mó. Cô ngồi dựa lưng vô vách, khuôn mặt tiều tụy, hốc hác nhưng vẫn phảng phất vẻ đẹp của một thời xuân sắc.
– Sáng giờ cô trông bây quá chừng. Nãy cô mượn con nhỏ này đi đón.
Cô chỉ tay vào con bé nuôi bệnh giường bên, giọng cô đã có phần ngọng nghịu. Tôi cười:
– Lạ hoắc, sao em này biết con mà đón.
Cô bé đỡ lời:
– Thì nãy em cũng nói vậy đó chị. Nhưng cô biểu “mày cứ xuống sân, thấy đứa nào đi “lang bang”, mày hỏi có phải đi kiếm cô Út hông, nếu nó trả lời phải thì là cháu tao”.
Cô quay mặt bẽn lẽn cười, nụ cười méo mó. Sống mũi tôi cay xè. Tôi nắm bàn tay cô lạnh giá. Bàn tay đã không còn cử động được cùng với một bên chân không thể cùng cô đi hết cuộc đời – một cuộc đời truân chuyên vốn sinh ra để trả món nợ mà ông nội tôi đã vay thuở sinh tiền. “Con gái đức cha”. Không biết đúng sai nhưng cả dòng họ nhà tôi và cả những ai quen biết đều đinh ninh như vậy?!.
Cô Út là người con cuối cùng sau mười lần sinh nở của bà nội tôi. Cô là người lãnh phần thực hiện lời nguyền của bà: “Khi nào các con thành gia thất xong, bà sẽ thôi, không sống với ông nữa”. Đó là lối thoát duy nhất mà bà nội tôi nghĩ ra được. Người không biết chữ thường nhớ dai. Bà nói bà nhớ dai nên thù dai. Bà nhất định sẽ không tha thứ cho ông nội kể cả lúc bà xuôi tay, nhắm mắt. Sự oán hận và ý nghĩ trả hận của bà cũng chỉ đến như vậy.
Bà nội tôi một chữ bẻ đôi cũng không biết nhưng thuộc lòng Truyện Kiều và kể vanh vách tính cách từng nhân vật trong Tam Quốc Chí, trong Lục Vân Tiên. Khi ông nội tôi đưa về nhà người đàn bà thứ ba thì bà nội tôi và bà nội nhỏ đang ở hai đầu “chiến tuyến”, lập tức về chung một phe. Tới chừng lần lượt có thêm bà ba, bà tư… thì bà nội tôi lặng lẽ cố thủ vào cái giang sơn sớm kinh chiều kệ của mình, mặc cho ba người đàn bà kia xâu xé lẫn nhau.
Trong các cô tôi, cô Út đẹp hơn hết thả, lại được học hành đến nơi đến chốn. Nhưng thay vì làm bác sĩ, kỹ sư như niềm ao ước của gia đình, dòng tộc thì Út lại mê đắm văn chương. Trong khi bà nội ngày đêm chờ cô Út lấy chồng, thì cô Út lại không hề biết đến lời nguyền ấy. Ngày ngày cô sống trong mộng tưởng, cô vật lộn với mớ chữ nghĩa hỗn độn trên trang giấy. Ba mươi tuổi, cô yêu lần đầu. Người yêu của Út là một nhạc sĩ lớn hơn cô gần hai mươi tuổi.
Ông nội tôi kịch liệt phản đối. Ông nhốt cô Út vô phòng, khóa cái ổ khóa bằng cùm tay vào cửa, rồi xách cặp rong ruổi khắp các sòng hốt me, tài xỉu.
Một đêm mưa gió bão bùng, bà nội tôi nhờ người bẻ khóa, gom góp cho cô một ít tư trang rồi đội mưa tiễn cô Út ra bến đò. Ông nhạc sĩ chờ sẵn ở đó. Con đò rút sào trôi đi trong mưa. Bà nội đứng chết trân trên bến, nước mưa hòa nước mắt, ngó theo bóng con đò khuất ngã ba sông. Nghĩ đến lời nguyền, bà đưa tay vuốt mặt.
Ông nội tôi trở về sau khi đã nướng sạch những đồng tiền cuối cùng vào sòng bạc. Bà nội quỳ dưới chân ông, cúi gằm mặt. Ông nắm tóc, lật ngữa mặt bà lên, rít trong cổ họng: “Con Út đâu?”. Bà không là trả lời.  Ông hét lên. Tiếng ông át cả tiếng sấm đang rạch bầu trời ra thành nhiều mãnh.
Nỗi buồn và những canh bạc thâu đêm vắt kiệt sức ông nội tôi. Người đàn ông quyền lực ấy ngày một yếu dần, lâm bệnh, nằm liệt giường.
Bà hai, bà ba rồi bà tư lần lượt ra đi. Bà nội tôi lủi thủi chăm ông. Bà quên luôn lời nguyền.
Mấy năm sau, cũng một đêm mưa gió bão bùng. Cô Út trở về, bồng theo thằng Nhàn mới biết đi lẫm đẫm. Thì ra người nhạc sĩ ấy đã có vợ, mà không phải một. Bà nội khóc ngất: “Phải chi má đừng bày kế cho con trốn theo nó…”. Bà ân ăn nghĩ mình có lỗi. Bà đinh ninh “Con gái đức cha”. Bà giành nuôi thằng Nhàn để cô Út rảnh rang làm lại cuộc đời.
Càng thêm tuổi cô Út càng đẹp. Nét đẹp đang hồi chín tới, kiểu chín từ từ, từ trong ra ngoài của trái chín cây. Nhưng hình như với cô, nhan sắc không phải là thứ vũ khí lợi hại. Mà cũng có thể do cô thật thà quá, không biết dùng nó như một thứ vũ khí lợi hại.
Bỏ quê lên Sài Gòn, cô lặn lội sấp ngữa hết cuộc tình này tới cuộc tình khác. Với ai cô cũng yêu hết mình, cũng tận tụy hy sinh, dâng hiến, để rồi lại trắng tay.
Có một lần, rổ rá cạp lại, cô với người đàn ông ấy có với nhau một đứa con. Tưởng đời cô cuối cùng cũng tìm được bến đậu bình yên. Ai dè, bữa đó, sau một đêm dài mê man (mà sau này cô đoán là người ta cho cô uống thuốc ngủ), cô uể oải thức dậy. Căn nhà chồng trống quơ. Họ đã vượt biên, mang theo đứa con gái nhỏ của cô tôi. Cô lăn lông lốc dưới sàn nhà, la khóc thảm thiết.
Làm như nhiêu đó chưa đủ trả hết món “nợ đời” mà ông nội tôi đã vay (đó là bà nội tôi nói, chớ miệng đời người ta biểu Út tôi số mắc nợ đàn ông). Cô lại gặp dượng. Dượng bị chột mắt, chân đi khập khiểng. Bù lại dượng độc thân. Chiều chiều cô phụ dượng đẩy xe bánh bao chiên ra đầu hẻm, kiếm tiền chợ không hết. Biết được, con Nhã – đứa con gái “lang bạt kỳ hồ” của cô Út – về kiếm cớ vơ vét của mẹ. Nhàn dưới quê hay tin, lên mắng em một trận. Hai anh em cãi vã, giằng co. Cuối cùng không may, thằng Nhàn quơ con dao gọt trái cây trúng con Nhã. Ngày tòa xử thằng Nhàn tù chung thân, cô Út quỵ ngay tại chỗ. Vậy là thành ra như vầy.
Dượng lặng lẽ đẩy xe bánh bao chiên một đi không trở lại. Ai cũng thương cô nhưng không ai trách dượng. Chỉ có điều, mỗi khi thấy cô đưa ánh mắt buồn rười rượi nhìn qua ô cửa, dõi theo dòng người thăm nuôi tất bật ra vào, có ý trông dượng, tôi thương cô lắm, tôi ước một lần dượng ghé vô thăm.
Trước khi về, tôi trân trọng đặt vào tay cô Út một phong bì. Cô rớm nước mắt nhìn tôi mếu máo: “Bây nghèo, Út không lấy tiền của bây đâu”.
26/8/2024
Ngô Thị Thu Vân
Theo https://vanvn.vn/