Những vần thơ thời tiền chiến

Những vần thơ thời tiền chiến

VŨ ĐÌNH LIÊN

Tên thật là Vũ Đình Liên. Sinh năm 1913 ở Hà Nội.

ÔNG ĐỒ

Mỗi năm hoa đào nở

Lại thấy ông đồ già

Bày mực tàu giấy đỏ

Bên phố đông người qua

Bao nhiêu người thuê viết

Tấm tắc ngợi khen tài

“Hoa tay thảo những nét

Như phượng múa rồng bay”

Nhưng mỗi năm mỗi vắng

Người thuê viết nay đâu

Giấy đỏ buồn không thắm

Mực đọng trong nhiên sầu...

Ông đồ vẫn ngồi đấy,

Qua đường không ai hay

Lá vàng rơi trên giấy;

Ngoài giời mua bụi bay.

Năm nay đào lại nở

Không thấy ông đồ xưa

Những người muôn năm cũ

Hồn ở đâu bây giờ?

những người muôn năm cũ

hồn ở đâu bây giờ?

Ông Đồ già

Vũ Đình Liên - Hoàng Oanh ngâm thơ

HÀN MẶC TỬ

Tên thật Nguyễn Trọng Trí. Sinh năm 1912 mất năm 1940 quê Quảng Bình.

EM LẤY CHỒNG

Ngày mai tôi bỏ làm thi sĩ

Em lấy chồng rồi hết ước mơ

Tôi sẽ đi tìm mỏm đá trắng

Ngồi lên để thả cái hồn thơ

ĐÂY THÔN VĨ DẠ

Sao anh không về nơi chốn Vĩ?

Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc

Lá trúc che ngang mặt chữ điền.

Gió theo lối gió mây đường mây

Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay

Thuyền ai đậu bến sông Trăng đó

Có chở trăng về kịp tối nay.

Mơ khách đường xa khách đường xa

Áo em trắng quá nhìn không ra

ở đây sương khói mờ nhân ảnh

ai biết tình ai có đậm đà.

BẺN LẼN

Trăng nằm sóng soải trên cành liễu

Đợi gió đông về để lả lơi

Hoa lá ngây tình không muốn đọng

Lòng em hồi hộp, chị Hằng ơi.

Trong khóm vi vu rào rạt mãi

Tiếng lòng ai nói? sao im đi?

Ô kìa bóng nguyệt trần truồng tăm

Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe.

Vô tình để gió hôn lên má

Bẻn lẽn làm sao lúc nửa đêm

Em sợ lang quân em biết được

Nghi ngờ tới cái tiết trinh em

ở đây sương khói mờ nhân ảnh

ai biết tình ai có đậm đà

NGUYỄN BÍNH

Thuở nhỏ tên là Nguyễn Trọng Bính. Sinh năm 1918 mất năm 1966. Quê Vụ Bản Nam Định.

CẢM TÁC

Thơ suông, rượu nhạt, quán cơm nghèo

Xuân xế mùa xuân xế xế chiều

Chín hẹn đã sai: mười bạn quý

Nghìn voi không được một: người yêu

Bá Nha thuỡ trước còn Chung Tử

Kim Trọng đời nay hết Thúy Kiều.

Võng tía tàn vàng đi nườm nượp

Giũ tà áo vải bụi bay theo

HOA CỎ MAY

Hồn anh như hoa cỏ may

Một chiều cả gió bám đầy áo em

HÀNH PHƯƠNG NAM

Đôi ta lưu lạc  phương Nam này

Trãi mấy mùa qua én, nhạn bay

Xuân đến khắp trời hoa rượu nở

Mà ta vơí người buồn vậy thay

Lòng đắng sá gì muôn hớp rượu

Mà không uống cạn mà không say

Lời thề buổi ấy cầu Tư- Mã

Mà áo khinh cầu không ai may

Người giam chí lớn vòng cơm áo

Ta trói thân vào nợ nước mây

Ai biết thương nhau từ thuỡ trước

Bây giờ gặp nhau trong phút giây

Nợ tình chưa trả tròn một món

Sông dời thua đến trắng hai tay

Quê nhà xa lắc xa lơ đó

Nghoảnh lại tha hồ mây trắng bay

Tâm giao mấy kẻ thì phương Bắc

Ly tán vì cơn gió bụi này

Người ơi buồn lắm mà không khóc

Mà vẫn cười qua chén rượu đầy

Vẫn dám tiêu hoang cho đến hết

Ngày mai ra sao rồi hãy hay

Ngày mai sáng lạn màu non nước

Cốt nhất làm sao tự buổi nay

Rẫy ruồng châu ngọc thù son phấn

Mát đỏ lên rồi cứ chết ngay

Hỡi ơi Nhiếp Chính mà băm mặt

Giũa chợ ai người khóc nhận thây

Kinh Kha giữa chợ sầu nghiêng chén

Ai kẻ dâng vàng kẻ biếu tay

Mơ gì ấp Tiết thiêu văn tự

Giầy cỏ gươm cùn ta đi đây

Ta đi nhưng biết về đâu chứ

Đã dấy phong yên lộng bốn trời

Thà cứ ở đây ngồi giữa chợ

Uống say mà gọi thế nhân ơi

Thế nhân mắt trắng như ngàn nhũ

Ta với nhà ngươi cả tiếng cười

Người ơi hề người ơi!

Ngươi sang bên ấy sao mà lạnh

Nhịp trúc ta về lạnh mấy mươi...

QUÁCH TẤN

Tên thật Quách Tấn. Sinh năm 1910 mất năm 1992 tại Nha Trang. Quê huyện Bình Khê Bình Định.

BÊN SÔNG

Gió rủ canh đi ngàn liễu khóc

Sông đùa lạnh tới bóng trăng run...

Thuyền ai tiếng hát bên kia vẳng

Ghé lại cho nhau gởi chút buồn

NGÂN GIANG

Tên thật Đỗ Quế Anh quê quán Hải Dương

HIU QUẠNH

Nhà tôi cách một con sông trắng

Đi quá đầu ghềnh đã thấy thôn

Ngoài tiếng chim kêu, là vắng lặng

Một vài thuyền ghé bến chiều hôm

Đêm đêm cô lái ra khơi hát

Tiếng vẵng sông xa, lặng lẽ chìm...

Tiếng vẵng sông xa , trời bát ngát...

Âm thầm tôi lại sống trong im

(Tri Tân, số 9, 1-8-1941)

NAMTRÂN

Tên thật Nguyễn Học Sĩ. Sinh năm 1907 quê Đại Lộc Quảng Nam mất ở Hà Nội.

NẮNG THU

Hát bài hát ngô nghê và êm ái,

Bên sườn non, mục tử cỡi trâu về

Nắng chiều rây vàng bột xuống dân quê,

Lúa chín đỏ theo gió nồm sắp mái

Trên suối nhỏ, chiếc cầu tre hẻo lánh

Tốp người qua, lẩy bẩy vịnh thanh ngang

Lũ trẻ con sung sướng nổ cười vang

Đùa với bóng chảy theo dòng nước lạnh

Dãy núi tím bổng thay màu xanh ngắt

Rồi ố dần trng giây khắc nhá nhem

Âm thầm cảnh vật vào đêm

Vết ráng đỏ, tiếng còi xa cùng tắt.

THÁI CAN

Tên thật Thái Can. Sinh năm 1910 Quê Đức Thọ Hà Tĩnh.

CẢNH ĐÓ, NGƯỜI ĐÂU

Gặp em thơ thẩn bên vườn lạnh

Hỏi mãi mà em chẳng trả lời

Từ đó bắc nam người một ngả

Bên vườn hoa lạnh bóng giăng soi

(Những nét đan thanh)

ANH BIẾT EM ĐI...

Anh biết em đi chẳng trở về

Dặm ngàn liễu khuất với sương che

Em đừng quay lại nhìn anh nữa:

Anh biết em đi chẳng trở về

Em nhớ làm chi tiếng ái ân

Đàn xưa đã lỡ khúc dương cầm

Dây loan chẳng đượm tình âu yếm

Em nhớ làm chi tiếng ái ân

Bên gốc thông già ta lỡ ghi

Tình ta âu yếm lúc xuân thì

Em nên xóa dấu thề non nước

Bên gốc thông già ta lỡ ghi

Chẳng phải vì anh, chẳng tại em

Hoa thu tàn tạ rụng bên thềm

Ái tình sớm nở chiều phai rụng

Chẳng phải vì anh, chẳng tại em

Bể cạn, sao mờ, núi cũng tan

Tình kia sao giữ được muôn vàn...

Em đừng nên giận tình phai lạt:

Bể cạn, sao mờ, núi cũng tan

Anh biết em đi chẳng trở về

Dặm ngàn liểu khuất với sương che

Em đừng quay lại nhìn anh nữa:

Anh biết em đi chẳng trở về.

J.LEIBA

Tên thật là Lê Văn Bái. Sinh năm 1912 mất trước năm 1945 Quê Nam Trực Nam Định.

BẾN GIÁC

Phù thế đã nhiều duyên nghiệp quá!

Lệ lòng mong cạn chốn am Không

Của thiền một đống duyên trần dứt,

Quên hết người quen chốn bụi hồng.

HOA BẠC MỆNH

Tháng ba, hoa bạc mệnh

Tàn trước mọi cành xuân

Người đẹp vẫn thường hay chết yểu;

Thi nhân đầu bạc sớm hơn ai

Ba xuân, muôn thắm thêu cành biếc

Bạc mệnh hoa kia đã rụng rồi!

Héo trước trăm hoa, hoa bạc mệnh

Đang xuân, để khỏi thấy xuân tàn

Chúa xuân ví biết tình hoa thế,

Xin kiếp sau đừng nở thế gian.

Hồn kết gió hương trời Nhược thủy,

Cánh viền mây trắng động thiên thai

Hóa thành những giọt mưa thơm ấy,

Tưới nở trăm hoa đã héo rồi!

NGUYỄN ĐÌNH THƯ

Tên thật Nguyễn Đình Thư. Sinh năm 1917 Quê Quảng Điền Thừa thiên Huế.

SANG NGANG

Lòng tôi như chiếc thuyền nan,

Tình cô như khách sang ngang một chiều

Thu nào quá đỗi cô liêu,

Bờ hun hút lạnh nắng hiu hiu buồn...

Qua rồi thôn cách bến sương,

Phất phơ áo nhạt mất đường lau không

Vô tình đâu biết trên sông

Có người ngang lái còn trông dõi mình

(Hương màu)

BÀNG BÁ LÂN

Tên thật Bàng Bá Lân. Sinh năm 1913 mất tại thành phố Hồ Chí Minh Quê Bình Lục Hà Nam.

NHÀ DỘT

Bốn bề gió lạnh vào thăm,

Ba gian mưa ướt biết nằm nơi nao?

Dế ngâm thơ ở khe nào

Bảo cho ta biết ta vào trú mưa.

1943

TTKH

Với nhà thơ này chưa một ai dám chắc tên thật mà chỉ có những phỏng đoán tranh luận thôi và nếu có một nhà thơ như thế thì hiện nay “bà” mất hay còn cũng không ai rõ.

BÀI THƠ ĐAN ÁO

Chị ơi nếu chi đã yêu

Đã từng lỡ hái ít nhiều đau thương

Đã xa hẵn quãng đời hương

Đã đem lòng gởi gió sương mịt mùng

Hay chăng chi mỗi chiều đông

Đáng thương những kẻ có chồng như em

Vẫn còn giá lạnh trong tim

Đan đi đan lại áo len cho chồng

Con chim ai nhốt trong lồng

Hạt mưa nó rụng bên sông bơ thờ

Lưng trời nổi tiếng tiêu sơ

Hay đâu gió đã sang bờ ly tan

Tháng ngày miễn cưỡng em đan

Kéo dài một chiếc áo lam cho chồng

Như con chim nhốt trong lồng

Tháng ngày than tiếc ánh hồng nơi nao

Ngoài trời hoa nắng xôn xao

Ai đem khóa chết chim vào lồng nghiêm

Ai đem lễ giáo giam em

Sống hờ hết kiếp trong duyên trái đời

Lòng em khổ lắm chị ơi

Trong bao ngờ vực với lời mỉa mai

Quamg cảnh lạ tháng năm dài

Đêm đêm nằm tưởng ngày mai giật mình

BÀI THƠ CUỐI CÙNG

Anh hởi, tháng ngày xa quá nhỉ?

Một mùa thu cũ một lòng đau

Ba năm ví biết anh còn nhớ

Em đã câm lời có nói đâu

            Đã lỡ thôi rồi chuyện biệt ly

            Càng khơi càng thấy lụy từng khi

            Trách ai mang cánh “ti gôn” ấy

            Mà viết tình em được ích gì?

Chỉ có ba người được đọc riêng

Bài thơ đan áo của chồng em

Bài thơ đan áo nay rao bán

Cho khắp người đời thóc mách xem

            Là giết đời nhau đấy biết không?

            Dưới giàn hoa máu tiếng mưa rung

            Giận anh em viết dòng dư lệ

            Là chút dư hương điệu cuối cùng

Từ đây anh hãy bán thơ anh

Còn để yên tôi với một mình

Những cánh hoa lòng , hừ đã ghét

Thì đem mà đổi lấy hư vinh

            Ngang trái đời hoa đã úa rồi

            Từng mùa gió lạnh sắc hương rơi

            Buồn nghiêm thờ thẩn hồn eo hẹp

            Đi nhớ người không muốn nhớ lời

Tôi oán hờn anh mỗi phút giây

Tôi run sợ viết bởi rồi đây

Nếu không yên được thì tôi chết

Đêm hỡi làm sao tối thế này?

            Năm lại năm qua cứ muốn yên

            Mà phương ngoài gió chẵng làm quên

            Và người vỡ lỡ duyên thầm kín

            Lại chính là anh , anh của em

Tôi biết làm sao được hỡi trời

Giận anh không nỡ nhớ không thôi

Mưa buồn mưa hắt trong lòng ướt

Sợ quá đi anh, có một người

“Theo Thâm Tâm và TTKH của Hoài Việt có đối chiếu với TTKH nàng là ai của Thế Phong”.

BÀI THƠ ĐAN ÁO

TTKh - Hoàng Oanh ngâm thơ

XUÂN DIỆU

TƯƠNG TƯ CHIỀU

Bữa nay lạnh mặt trời đi ngủ sớm

Anh nhớ em,em hỡi ! anh nhớ em

Không gì buồn bằng những buổi chiều êm

Mà ánh sáng mờ dần cùng bóng tối

Gió lướt thướt kéo mình qua cỏ rối

Đêm bâng khuâng đôi miếng lẫn trong cành

Mây theo chim về dãy núi xa xanh

Từng đoàn lớp nhịp nhàng và lặng lẽ

Không gian xám tưởng sắp tan thành lệ

Thôi hết rồi,còn chi nữa đâu em!

Thôi hết rồi gió gác với trăng thềm,

Với sương lá rụng trên đầu gần gủi.

Thôi đã hết hờn gen và giận dỗi!

(Được giận hờn nhau sung sướng biết bao nhiêu!)

Anh một mình, nghe tất cả buổi chiều

Vào chầm chậm ở trong hồn hiu quạnh

Anh nhớ tiếng .Anh nhớ hình.Anh nhớ ảnh

Anh nhớ em, anh nhớ lắm! em ơi!

Anh nhớ em của ngày tháng xa khơi

Nhớ đôi môi đương cười ở phương trời

Nhớ đôi mắt đương nhìn anh say đắm

Gió bao lần, từng trận nhớ thương đi

- Mà kỷ niệm ôi,còn gọi ta chi...

(Thơ thơ, in lần thứ hai)

VIỄN KHÁCH

Đương lúc hoàng hôn xuống

Là giờ viễn khách đi

Nước đượm màu ly biệt,

Trời vương hương biệt ly

Mây lạc hình xa xôi

Gió than miền trách móc

Mây ôi và gió ôi!

Chớ nên làm họ khóc

Mắt nghẹn nhìn thâu dạ;

Môi khô hết níu lời...

Chân rời, tay muốn rã...

Kẻ khuất...kẻ trông vời...

Hôm nào như hôm qua

Má kề trên gối sánh?

Anh đi, đường có hoa...

Tôi nằm trong tuổi lạnh,

Buổi chiều ra cửa sổ;

Bóng chụp cả trời tôi!

- Ôm mặt khóc rưng rức;

Ra đi là hết rồi.

(Thơ thơ, in lần thứ hai)

ANH THƠ

Tên thật là Vương Kiều Ân. Sinh năm 1919 tại Ninh Giang Hải Dương.

CHIỀU XUÂN

Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,

Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi!;

Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng

Bên chòm xoan tím rụng tơi bời.

Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ,

Đàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ

Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió

Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa.

Trong đồng lúa xanh rờn và ướt lặng

Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,

Làm giật mình một cô nàng yếm thắm

Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa

(Bức tranh quê)

BÀNG BÁ LÂN

Tên thật Bàng Bá Lân. Sinh năm 1913 mất tại thành phố Hồ Chí Minh Quê Bình Lục Hà Nam.

NHÀ DỘT

Bốn bề gió lạnh vào thăm,

Ba gian mưa ướt biết nằm nơi nao?

Dế ngâm thơ ở khe nào

Bảo cho ta biết ta vào trú mưa.

1943

Tràng Giang

Huy Cận - Tô Kiều Ngân ngâm thơ

HUY CẬN

Tên thật Cù Huy Cận sinh năm 1919 quê quán huyện Hương Sơn Hà Tĩnh.

TRÀNG GIANG

Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài

H.C

Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp

Con thuyền xuôi mái nước song song

Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả

Củi một cành khô lạc mấy dòng,

Lơ thơ cồn cỏ gió đìu hiu,

Đâu tiến làng xa vãn chợ chiều

Nắng xuống, trời lên sầu chót vót;

Sông dài, trời rộng bến cô liêu

Bèo dạt về đâu, hàng nối hàng;

Mênh mông không một chuyến đò ngang.

Không cầu gợi chút niềm thân mật.

Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng

Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,

Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa.

Lòng quê dờn dợn vời con nước

Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà.

(Lửa thiêng)

VŨ HOÀNG CHƯƠNG

Tên thật Vũ Hoàng Chương sinh năm 1916.

Quê quán Nam Định học ở trường Bưởi, trường đại học luật khoa Đông Dương. Mất ở Sài Gòn.

QUÊN

Đã hẹn với em rồi; không tưởng tiếc

Quảng đời xưa, không than khóc gì đâu!

Hãy buông lại gần đây làn tóc biếc,

Sát gần đây, gần nữa, cặp môi nâu

Đêm nay lạnh tìm, em trên gác tối,

Trong tay em dâng cả tháng năm thừa,

Có lẻ đâu tâm linh còn trọn lối

Để đi về cay đắng những thu xưa.

Trên nẻo ấy ,tơi bời,-em dã biết -

Những tình phai duyên úa, mộng tan tành.

Trên nẽo ấy ,sẽ từ muôn đáy huyệt,

Ái ân xưa vùng dậy níu chân anh.

Không, em ạ ,không còn can đảm nữa

Không! Nguồn yêu, suối lệ cũng khô rồi,

Em hãy đốt giùm anh trong mắt lửa

Chút ưu tư còn sót ở đôi môi...

Hãy buông lại gần đây làn tóc rối,

Sát gần đây, gần nữa, cặp môi điên,

Rồi em sẽ dìu anh trên cánh khói,

Đưa hồn say về tận cuối trời Quên.

(Thơ say)

ĐỜI VẮNG EM RỒI

Sóng dậy đìu hiu biển dấy sầu

Lênh đênh thương nhớ dạt trời Âu

Thôi rồi tay nắm tay lần cuối

Chia nẽo giang hồ vĩnh biệt nhau

Trai lỡ phong vân gái lỡ tình

Này đêm tri ngộ xót điêu linh

Niềm quê sực thức lòng quan ải

Giây phút dừng chân cuộc viễn trình

Tóc xõa tơ vàng nệm gối nhung

Đây chiều hương ngát tõa hoa dung

Sóng đôi kề ngọn đèn hư ảo

Mơ kiếp nào xưa đã vợ chồng

Quán rượu liền đêm chuốc đắng cay

Buồn mưa trăng lạnh nắng hoa đầy

Nắng mưa đã trải tình nhân thế

Lưu lạc sầu chung một hướng say

Gặp gỡ chừng như chuyện Liêu Trai

Ra đi chẳng hứa một ngày mai

Em ơi lửa tắt bình khô rượu

Đời vắng em rồi say với ai

Phương Âu mờ mịt lối quê nàng

Trăng nước âm thầm vạn dậm tang

Ghé bến nào đây người hải ngoại

Chiều sương mặt bể có mơ màng

Tuyết xuống phương nào lạnh lắm không

Mà đây lòng trắng một mùa đông

Tương tư nối bước thâu canh đợi

Thoảng gió trà mi động mấy bông

(Mây)

ĐOÀN PHÚ TỨ

Tên thật Đoàn Phú Tứ sinh năm 1920 tại Hà Nội. Đã đậu Tú Tài Pháp. Ông theo kháng chiến một thời gian rồi về Hà Nội dạy học.

Tác phẩm: Mơ Hoa (Kịch)  Ngã ba (Kịch), Nhà búp bê (Kịch dịch...)

Mất ở Hà Nội.

MÀU THỜI GIAN

Sớm nay tiếng chim xanh

Trong gió xanh

Dìu vương hương ấm thoảng xuân tình

Ngàn xưa không lạnh nữa, Tần phi

Ta lặng dâng nàng

Trời mây phảng phất nhuốm thời gian

Màu thời gian không xanh

Màu thời gian tím ngắt

Hương thời gian không nồng

Hương thời gian thanh thanh

Tóc mây nón chiếc dao vàng

Nghìn trùng e lệ phụng quân vương

Trăm năm tình cũ lìa không hận

Thà nép mày hoa thiếp phụ chàng

Duyên trăm năm đứt đoạn

Tình một thủa còn vương

Hương thời gian thanh thanh

Màu thời gian tím gắt

(Ngày nay)

HUYỀN KIÊU

Tên thật Bùi Lão Kiều sinh năm 1915 quê quán Ứng Hòa Hà Đông.

TƯƠNG BIỆT DẠ

Hiu hắt trăng khuya lạnh bốn bề

Ly sầu lên vút tới sao Khuê

Quý thay giây phút gần tương biệt

Vương vấn người đi với kẻ về

Ngồi suốt đêm trường không nói năng

Ngậm ngùi chén rượu ánh vầng trăng

Người xưa lưu luyến ra sao nhỉ?

Có giống như mình lưu luyến chăng?

Đã tắt lò hương, lạnh phím đàn

Thư phòng sắp sẵn để cô đơn

Trời cao, mây nhạt, ngàn sao rụng

Một giải sương theo vạn dặm buồn

Sớm biệt ly nhau không nhớ nhau

Nữa đêm chợt tỉnh bỗng dưng sầu

Trăng mùa xuân đó ai tâm sự?

Anh đã xa rồi, anh biết đâu?

1939

LƯU TRỌNG LƯ

Tên thật Lưu Trọng Lư. Sinh năm 1912. Quê quán Bố Trạch Quảng Bình. Học ở quê rồi vào học thành chung Huế. Dạy học, viết sách. Tham gia cách mạng. Mất ở Hà Nội năm 1992.

NẮNG MỚI

Mỗi lần nắng mới hắt bên song

Xao xác, gà trưa gáy não nùng,

Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,

Chập chờn sống lại những ngày không

Tôi nhớ mẹ tôi, thuở thiếu thời

Lúc người còn sống, tôi lên mười;

Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,

Áo đỏ người đưa trước dậu phơi.

Hình dáng mẹ tôi, chữa xóa mờ

Hãy còn mường tượng lúc vào ra:

Nét cười đen nhánh sau tay áo

Trong ánh trưa hè trước dậu thưa.

(Tiếng thu)

CÒN CHI NỮA

Giờ đây hoa hoang dại

Bên sông, rụng tơi bời

Đã qua rồi cơn mộng

Đừng vỗ nữa tình ơi!

Lòng anh đà rơi rụng

Trên sông ngày tàn rơi

Tình anh đà xế bóng

Còn chi nữa em ơi?

Còn đâu ánh trăng vàng

Mơ trên làn tóc rối?

Chân nâng trên đường sỏi;

Sương lá đổ rộn ràng.

Trăng nội vẫn mơ màng

Trên những vòng tóc rối?

Đêm ấy xuân vừa sang,

Em vừa hai mươi tuổi.

Còn đâu những giờ nhung lụa:

Mộng trùm trên bông

Tình ấp trong gối

Rượu tân hôn không uống cũng say nồng? 

Còn đâu mùi cỏ lạ

Ướp trong mớ tóc mây?

Một chút tình thơ ngây

Không còn trên đôi má

(Tiếng thu)

CHIỀU CỔ

Chiều sương, rừng tía, lệ tuôn hàng

San sát ghe đầy bến Trúc lang

Cây, nước, say theo người tráng sĩ;

Con đò quên cả chuyến sang ngang.

(Tiếng thu)

KHI THU LÁ RỤNG

Em có bao giờ nói với anh

Những câu tình tứ thuỡ ngày xanh

Khi thu lá rụng bên hè vắng

Tiếng sáo ngân xa vẵng trước mành

Em có bao giờ nghĩ tới anh

Khi tay vin rủ lá trên cành?

Cười chim ,cợt gió, nào đâu biết

Chua chát lòng anh biết mấy tình?

Lòng anh như nước hồ thu lạnh

Quạnh quẽ đêm soi bóng nguyệt tà

Ngày tháng anh mong chầm chậm lại

Hững hờ em mặc tháng ngày qua...

Mùa đông đến đón ở bên sông

Vội vã cô em đi lấy chồng

Em có nhớ chăng ngày hạ thắm

Tình anh lưu luyến một bên lòng?

NGỰA SAY

Ước gì ta có ngựa say

Con sông bên, ấy bên này của ta

Ta say ngựa cũng la đà

Trời cao xuống thấp, núi xa lại gần

Ta say ngựa cũng tần ngần

Trên lưng ta quảy một vầng giai nhân

TIẾNG THU

Em không nghe mùa thu

Dưới trwang mờ thổn thức?

Em không nghe rạo rực

Hình ảnh kẻ chinh phu

Trong lòng người cô phụ?

Em không nghe mùa thu,

Lá thu kêu xào xạc,

Con nai vàng ngơ ngác

Đạp lên lá vàng khô?

(Tiếng thu)

HỒ DZẾNH

Tên thật Hà Triệu Anh. Sinh năm 1919 ở Việt Nam.

Quê quán Quảng Đông Trung Quốc. Cha người Trung Quốc, Mẹ người Việt Nam. Tiếng Quảng Đông đọc Hà Triệu Anh là Hồ Síu Dính, bỏ chữ đệm đọc thành Hồ Dzếnh.

Làm thơ, viết báo ở Hà Nội, Sài Gòn. Mất ở Hà Nội.

CHIỀU

Trên đường về nhớ đầy

Chiều chậm đưa chân ngày

Tiếng buồn vang trong mây

Chim rừng quên cất cánh

Gió say tình ngây ngây

Có phải sầu vạn cổ

Chất trong hồn chiều nay?

Tôi là người lữ khách

Mầu chiều khó làm khuây

Ngỡ lòng mình là rừng

Ngỡ hồn mình là mây

Nhớ nhà châm điếu thuốc

Khói huyền bay lên cây...

NGẬP NGỪNG

Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé

Để lòng buồn tôi dao khắp trong sân

Ngó trên tay thuốc lá cháy lui dần

Tôi nói khẻ: ôi, làm sao nhớ thế!

Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé.

Em tôi ơi, tình có ngjiax gì đâu

Nếu là không lưu luyến buổi sơ đầu

Thuỡ ái ân mong manh hơn nắng lụa

Hoa bướm ngập ngừng, cỏ cây lần lữa

Hẹn ngày mai mùa đến sẽ vui tươi

Chỉ ngày mai mới đẹp, ngày mai thôi

Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé

Tôi sẽ tránh, cố nhiên, nhưng rất nhẹ

Nếu trót đi em hãy gắng quay về

Tình mất vui khi đã vẹn câu thề

Đời chỉ đẹp khi còn dang dở

Thơ viết đừng xong, thuyền trôi chớ đỗ

Cho ngàn sau lơ lững với ngàn xưa

VĂN CAO

Tên thật Nguyễn Văn Cao. Sinh ngày 25-11-1923 tại Hải Phòng

Quê quán huyện Vụ Bản Tỉnh Nam Định.

Là nghệ sĩ đa tài những tác phẩm nổi tiếng: Thiên thai, Trương Chi, Suối mơ, Đàn chim Việt, Làng tôi, Bắc Sơn, Trường ca Sông Lô, Không quân Việt Nam, Hải quân Việt Nam là tác giả bài Tiến Quân Ca.

AI VỀ KINH BẮC

Có ai cưỡi ngựa về Kinh Bắc

Toi gởi nhờ đem hộ lá thư?

Trời hỡi ! ốm nằm trong quán trọ

Bạn bè còn lại mấy bài thơ...

Trông qua song cửa: trời vàng úa

Mấy lá bàng rơi nhắc nhở thu!

Chiều ốm cũng đang chầm chậm xuống

Sương mù chìm lấn lá vàng thưa.

Hỡi người cưỡi ngựa về Kinh Bắc

Tôi gửi thư đưa hộ mẹ già

Cố thét song lời tôi yếu quá

Ngựa đều chân chạy, nhạc càng xa

14-10-1941

ĐÊM MƯA

Sông chầm chậm chảy trong mưa

Nghe chừng cô gái đã thưa mái chèo

Mưa trong trăng tiếng nhỏ đều...

Bến mờ mịt: mấy mái lều bơ vơ

Thuyền vào nằm ngủ trong ưa

Trên con sông vắng lập lờ bóng trăng.

Khuya rồi ốc rục trong làng

Thuyền ai vơ vẫn trôi sang bến này.

Thu 1941

MỘT ĐÊM ĐÀN LẠNH TRÊN SÔNG HUẾ

Nẩy nẩy tơ đồng nhịp nhịp trôi

Lòng nâng ngòn ngọt lại đầu môi

Này em hát khúc tương tư nhé

Ngâm khẻ em ơi nhẹ nhẹ lời

            Sao đàn u hoài gì mùa thu?

            Sao đàn u hoài gì mùa thu?

            Tri âm nghe thử dây đồng vọng

            Lạc lõng đêm vàng khi nhạc ru

Như Tử Kỳ nghe nhạc Bá Nha

Em nghe anh dạo khúc thu xa

Thuyền xuôi về bến mô thuyền hỉ

Sông trắng bờ xa lộ bóng nhà

            Giọng hát sầu chi phấn nữ ơi

            Từng canh trời điểm một sao rơi

            Tà tà trăng lặn hiu hiu gió

            Ánh lủa chài xa thấp thoáng trôi

Tay nhấn tơ chùng đã ngấm sương

Hò ngân cung Bắc lướt cung Thương

Dòng Tiêu Kim Thủy * gà xao xác

Ngẩng thấy kinh kỳ khói vấn vương

            Em cạn lời thôi anh dứt nhạc

            Biệt ly đôi phách ngó đàn tranh

            Một đêm đàn lạnh trên sông Huế

            Ôi nhớ nhung hoài vạt áo xanh

• Tiêu Kim Thủy: một tên gọi khác của sông Hương.
  

BÍCH KHÊ

Tên thật là Lê Quang Lương. Sinh năm 1916, quê Quảng Ngãi xuất thân trong gia đình giòng giỏi thư hương. Tác phẩm: Mấy dòng thơ cũ, Tình huyết (1939), Tinh hoa (Còn có tên là Đẹp hoặc Ngũ hành sơn di cảo). Mất năm 1946.

HIỆN HÌNH

Gió thiệt đa tình hôn mặt hoa

Thơm tho mùi thịt bắt say ngà!

Gió đi chơi với trong khung trắng

Lộ nửa vần thơ nửa điệu ca

Tôi ráp lại xem. Ô sự lạ!

Một người thiếu nữ hiện trong trăng

Khăn hồng chùi lệ ngấn đôi mắt

Da thịt phô bày ý tuyết băng.

Nường hé môi ra. Bay điệu nhạc

Mắt như xuân mà ngọt tợ hương

Ôi sao là khúc ba sinh lụy

Rào rạt như đầy nỗi cảm thương!

Tiếng ngọc, màu trăng quấn quýt nường

Phút giây người bộ mỏng như sương

Nường tan ra nhạc? Tan ra nhạc!

Khung trắng trời mây trắng lạ thường!

(Tinh huyết 1939)

CHẾ LAN VIÊN

Tên thật là Phan Ngọc Hoan sinh năm 1920. Quê quán Bình Định. Mất năm 1989.

ĐÊM TÀN

Ta cùng nàng nhìn nhau không tiếng nói

Sợ lời than lay đổ cả đêm thâu,

Đôi hơi thở tìm nhau trong bóng tối,

Đôi linh hồn chìm đắm bể U Sầu.

“_Chiêm nương ơi, cười lên đi em hỡi!

Cho lòng anh quên một chút buồn lo!

Nhìn chi em chân trời xa vời vợi,

Nhớ chi em sầu hận nước Chàm ta?

Này, em trông một vì sao đang rụng;

Nay nghiêng mình mà tránh đi, nghe em!

Chắc có lẽ linh hồn ta lay động

Khi vội vàng trở lại nước non Chiêm”.

Lời chưa dứt, bóng đêm đà vụt biến!

Tình chưa nồng, đã sắp phải phôi pha!

Trên trần gian vâng ô kia đã đến

Gỡ hồn nàng ra khỏi mảnh hồn ta!

(Điêu tàn)

XUÂN

Tôi có chờ đâu có đợi đâu;

Đem chi xuân lại gợi thêm sầu?

- Với tôi tất cả như vô nghĩa,

Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau!

Ai đâu trở lại mùa thu trước

Nhặt lấy cho tôi chút lá vàng?

Với của hoa tươi, muôn cánh rã,

Về đây, đem chắn nẻo xuân sang!

Ai biết hồn tôi say mộng ảo

Ý thu góp lại cản tình xuân?

Có một người nghèo không biết Tết

Mang lì chiếc áo đọ thu tàn!

Có đứa trẻ thơ không biết khóc

Vô tình bỗng nỗi tiếng cười ran!

Chao ôi! mong nhớ! Ôi mong nhớ

Một cánh chim thu lạc cuối ngàn

(Điêu tàn)

YẾN LAN

Tên thật là Lâm Thanh Lang cũng có tên là Xuân Khai sinh năm 1918. Quê quán An Nhơn Bình Định.

Tác phẩm: Những ngọn đèn (Thơ), Tôi hát tôi yêu (Thơ), Lẵng hoa hồng (Thơ), THơ Yến Lan, Cầm chân hoa (Thơ).

BẾN MY LĂNG

Bến My Lăng nằm không, thuyền đợi khách

Rượu hết rồi, ông lái chẳng buông câu

Trăng thì đầy rơi vàng trên mặt sách

Ông lái buồn để gió lén mơn râu.

Ông không muốn run người ra tiếng dich,

Chở mãi hồn lên tắm bến trăng cao

Vì đìu hiu, đìu hiu trời tỉnh mịch,

Trời võ vàng trời thiếu những vì sao.

Trôi quanh thuyền, những lá vàng quá lạnh

Tơ vương trời, nhưng chỉ rải trăng trăng.

Chiều ngui ngút dài trôi về nẻo quạnh           

Để đêm buồn vây phủ bến My Lăng

Nhưng đêm kia đến một chàng kỵ mã

Nhúng đầy trăng màu áo ngọc lưu ly,

Chàng gọi đò, gọi đò như hối hả

Sợ trăng vàng rơi khuất lối chưa đi

Ông lão vẫn say trăng, đầu gối sách

Để thuyền hồn trôi khỏi bến My Lăng.

Tiếng gọi đò gọi đò như oán trách,

Gọi đò thôi run rẩy cả nghành trăng

Bến My Lăng còn lạnh bến My Lăng

Ông lái buồn đợi khách đến bao trăng.

(Bến My Lăng)

TẾ HANH

Tên thật Trần Tế Hanh sinh năm 1921. Quê quán Quảng Ngãi. 

VU VƠ

Những ngày nghỉ học tôi hay tới

Đón chuyến tàu đi, đến những ga.

Tôi đứng bơ vơ xem tiễn biệt,

Lòng buồn đau xót nỗi chia xa

Tôi thấy tôi thương những chiếc tàu

Ngàn đời không đủ sức đi mau

Có chi vương víu trong hơi máy,

Mấy chiếc toa đầy nặng khổ đau

Bánh nghiến lăn lăn quá nặng nề

Khói phì như nghẹn nỗi đau tê;

Lâu lâu còi rúc nghe rền rĩ:

Lòng của người đi kéo kẻ về

Kẻ về không nói bước vương vương…

Thương nhớ lan xa mấy dặm trường

Lẽo đẽo tôi về theo bước họ,

Tâm hồn ngơ ngẩn nhớ muôn phương.

(Nghẹn ngào)

THÂM TÂM

Tên thật là Nguyễn Tuấn Trinh sinh năm 1917 tai thị xã Hải Dương

Viết nhiều thể loại thơ, truyện, kịch.

Mất vì bệnh ở Việt Bắc

TỐNG BIỆT HÀNH 

Đưa người ta không đưa qua sông

Sao có tiếng sóng ở trong lòng?

Bóng chiều không thắm, không vàng vọt

Sao đầy hàng hôn trong mắt trong?

Đưa người ,ta chỉ đưa người ấy

Một giã gia đình,một dửng dưng…

- Ly khách! ly khách! Con đường nhỏ

Chí lớn chưa về bàn tay không

Thì không bao giờ nói trở lại!

Ba năm mẹ già cũng đừng mong

Ta biết người buồn chiều hôm trước

Bây giờ mùa hạ sen nở nốt

Một chị hai chị, cũng như sen

Khuyên nốt em trai dòng lệ sót

Ta biết người buồn sáng hôm nay

Trời chưa mùa thu, tươi lắm thay

Em nhỏ ngây thơ đôi mắt biếc

Gói tròn thương tiếc  chiếc khăn tay…

Người đi? Ừ nhỉ, người đi thực!

Mẹ thà coi như chiếc lá bay

Chị thà coi như là hạt bụi

Em thà coi như hơi rượu say *

1940

* Theo lời bác Phạm Quang Hòa thì bài này còn có một khổ cuối.

Theo https://hongduc.jimdo.com/