Những giai điệu đẹp,
đi vào lòng người về mùa Xuân
Một năm bắt đầu từ mùa Xuân, đời người bắt đầu từ tuổi trẻ.
Không phải ngẫu nhiên mà mùa Xuân được xem là mùa đẹp nhất trong năm. Xuân về
cây cối đâm chồi nảy lộc, mang sức sống mới cho vạn vật. Và trong thơ ca, mùa
Xuân luôn được ưu ái bằng những ngôn từ đẹp, lãng mạn và sinh động nhất.
Trong số những bài hát đặc sắc viết về mùa Xuân, trước hết phải
nhắc đến bài hát ''Mùa Xuân đầu tiên'' của nhạc sĩ Văn Cao. ''Mùa Xuân đầu
tiên'' đã trở thành một tuyệt phẩm về mùa Xuân của đất nước - mùa Xuân đầu tiên
của đất nước sau ngày đất nước hoàn toàn độc lập, non sông thu về một mối, Bắc
Nam sum họp.
''Mùa Xuân đầu tiên'' với giai điệu valse nhẹ nhàng, dìu dặt
khiến lòng người trở nên thư thái, ngẫm ngợi, rung lên những cung bậc xúc cảm
chân thành, dung dị về một mùa Xuân độc lập đầu tiên của đất nước, của dân tộc:
''Rồi dặt dìu, mùa Xuân theo én về/ Mùa bình thường, mùa vui nay đã về/ mùa
Xuân mơ ước ấy, đang đến đầu tiên...''
Nói về mùa Xuân, với Văn Cao là một mùa Xuân bình dị ''với
khói bay trên sông, gà đang gáy trưa bên sông'', là ''một trưa nắng vui cho bao
tâm hồn.'' Một bức tranh thanh khiết, trong sáng, in đậm nét thiên nhiên của
làng quê Việt Nam với những thanh âm quen thuộc, gần gũi.
Còn trong ca khúc ''Xuân tươi'' nhạc sĩ Dương Thiệu Tước đã
miêu tả mùa Xuân một cách thật sự nên thơ: ''... Gió xuân đến mơn man/ trên khóm
hồng tươi thắm/ bầy oanh yến trong vườn/ lên tiếng chào mùa Xuân…'' Mùa Xuân hiện
lên trong giai phẩm của người nhạc sĩ tài hoa này một cách nhẹ nhàng và bình
yên, rất Việt Nam.
Nhạc sĩ Hoàng Quý thì lạc quan yêu đời hơn, trong sức xuân của
tuổi trẻ. Ca từ phơi phới bay như mùa Xuân đang vẫy gọi mỗi người: ''... Đời ta
bao tươi vui như hoa hồng thắm/ bao chim đua hót trong mây/ xuân vế trong khóm
cây… (Xuân về).
Nhạc sĩ Hoàng Việt có ''Tình ca,'' một giai phẩm bất hủ về mùa
Xuân của tình yêu đất nước của lòng người khi chia xa: ''... Khi đã nghe tiếng
ca của lòng người yêu phương xa/ Em hãy ngước mắt lên vui nhìn trời xanh quê
ta/ Chim bay giăng giăng ngoài nắng xuân đẹp thay/ Tan cơn phong ba lòng đất yên
rồi đây/ Em hãy nở nụ cười tươi xinh/ Như cánh hoa xuân chào riêng anh/ Nói
nhau nghìn lời qua đôi mắt xanh...''.
Bài hát là một bản tình ca ca ngợi tình yêu đôi lứa khi nắng
Xuân đang tràn về trên quê hương xứ sở miền Nam yêu dấu còn phải chịu nhiều đau
thương mất mát do chiến tranh. Anh ở ngoài này vẫn hướng về em, về miền Nam
thân yêu, rồi có lúc cơn phong ba của chiến tranh sẽ tan đi, anh lại sẽ về cùng
em. Rõ ràng không có sức mạnh của tình yêu đối lứa cũng như tình yêu quê hương
và lòng tin sắt đá vào ngày mai chiến thắng thì không thể nào viết nên một giai
phẩm đỉnh cao, với những ca từ nên thơ đến như vậy.
Nhạc sĩ Văn Ký đã sáng tác ca khúc ''Bài ca hy vọng.'' Bài
hát đã củng cố thêm niềm tin sắt đá vào một ngày Xuân tươi sáng, Bắc Nam sẽ sum
họp một nhà: ''Từng đôi chim bay đi tiếng ca rộn ràng/ Cánh chim xao xuyến gió
mùa Xuân/ Gửi lời chim yêu thương tới miền Nam quê hương/ Nhắn rằng ta ngày đêm
mong nhớ/ Ước mơ, những mùa Xuân bóng dáng, tương lai/ Đường ta đi lên xây đời
trong hoa thơm/ có mùa Xuân nào đẹp bằng... Vì tương lai, đàn chim ơi/ Hãy cất
cánh cùng ánh sang chân trời mới…/ Gió mưa, buồn thương, mùa đông và mây mù sẽ
qua''.
Mùa Đông lạnh lẽo rồi ắt sẽ qua đi, mùa Xuân nắng ấm ắt sẽ về.
Đây là quy luật muôn đời của đất trời, vũ trụ. Theo đó lòng người cũng hân
hoan, ấm nồng hơn đón chờ một mùa Xuân mới đang về.
Là ''Tình ca Tây Bắc'' của nhạc sĩ Bùi Đức Hạnh, với vẻ thanh
bình, êm ả và cũng thật diễm lệ của một mùa Xuân đã bừng lên khắp núi rừng Tây
Bắc khi nơi đây không còn bóng giặc, chỉ còn trai gái yêu nhau giữa bức tranh
thiên nhiên đầy thơ mộng: ''Rừng cây xanh lá muôn đóa hoa mai mừng đón xuân về/
Vui trong nắng vàng từng đàn bướm trắng bay khắp rừng hoa...''.
Một bài tình ca đặc sắc kết hợp được những chất liệu âm nhạc
dân gian vùng núi rừng Tây Bắc với bút pháp hiện đại. Cho đến nay vẫn chưa có
bài hát nào viết về tình yêu trai gái vùng Tây Bắc vượt qua được ''Tình ca Tây
Bắc'' của ông.
Đó là ''Một mùa Xuân nho nhỏ'' của nhạc sĩ Trần Hoàn, phổ thơ
Thanh Hải. Bài hát lắng đọng, da diết, giãi bày tâm trạng của con người trước
mùa Xuân - một tâm trạng không ồn ào náo nhiệt mà rất nhiều trăn trở, khát vọng,
thật khiêm nhường nhưng lớn lao, cao cả: ''Ta làm con chim hót, ta làm một
nhành hoa, một nốt trầm xao xuyến, tan biến trong hòa ca…''.
Và đặc biệt, với ba bài hát về mùa Xuân: ''Xuân chiến khu,''
''Mùa Xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh'' và ''Mùa Xuân bên cửa sổ'' của nhạc sĩ Xuân Hồng, ra đời trong ba không gian, thời gian khác nhau, bối cảnh khác nhau
nhưng toát lên một điểm chung rất nổi bật đó là tính chất lãng mạn hòa nhập vào
tinh thần lạc quan cách mạng.
Qua các tác phẩm của ông, ta thấy, dù bất cứ hoàn cảnh nào
thì mùa Xuân vẫn mang đầy đủ ý nghĩa nguyên sơ của nó. Với chất liệu âm nhạc
mang đậm bản sắc dân tộc, vừa phản ánh chân thật cuộc sống gian lao mà anh dũng
của chiến sĩ giải phóng và nhân dân miền Nam, vừa gửi gắm niềm tin vào một mùa
Xuân chiến thắng. ''Mùa Xuân về trong chiến khu/ Tiếng chim rừng vang hót khắp
nơi/ mùa Xuân về trong chiến khu/ Gió đưa cây rừng cành lá vi vu…''
Và, như một cuộc hẹn lịch sử, trong niềm hân hoan Đại thắng
mùa Xuân năm 1975, Xuân Hồng cho ra đời bài hát ''Mùa Xuân trên Thành phố Hồ
Chí Minh'' đầy ấn tượng. Niềm tin vào thắng lợi cuối cùng của cuộc cách mạng giải
phóng dân tộc được Xuân Hồng cất lên từ ''Xuân chiến khu'': Mai này xuân về hoa
nở khắp nhà đã trở thành hiện thực! Mùa Xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh thực sự
là thiên anh hùng ca ngàn năm sáng chói, lưu danh đến muôn đời.
Mười năm sau mùa Xuân trên thành phố Hồ Chí Minh, năm 1985,
xuất phát cảm hứng từ một bài thơ ''Bên cửa sổ'' của nhà thơ Song Hảo, Xuân Hồng
lại viết tiếp về mùa Xuân chan chứa tình đời - ''Mùa Xuân bên cửa sổ''. Khi chiến
tranh đã lùi xa, đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc…
7/2/2019
Nguồn: vietnamplus.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét