Thân ốc với cọc không rêu hay
là ảo ảnh văn chương sáo rỗng
Ðọc Bóng đè, tập truyện ngắn, Ðỗ Hoàng Diệu, Nxb Ðà Nẵng,
2005
Tập truyện ngắn Bóng đè của Đỗ Hoàng Diệu (sinh năm
1976) đang gây dư luận sôi nổi trong văn giới và độc giả Việt
Nam. Nhiều người đã coi đây là hiện tượng văn chương Việt Nam năm 2005. Sau bài
viết “Quyền
lực của một cô gái” của Châu Diên, chúng tôi xin giới thiệu tiếp một số bài
viết khác. Trong phần phụ lục là nguyên văn truyện ngắn “Bóng đè” trong tập
truyện này. Talawas
Một nhà phê bình nghệ thuật mới đây
đã viết một cách chua chát rằng nghệ thuật ngày nay hình như không cao quý như
người ta vẫn cho là thế, mà phần nhiều nó chỉ tạo ra những ảo ảnh và bằng cách
đó nó tránh đụng chạm đến những vấn đề thực tế thực tại.
Một quan điểm như vậy, dưới mắt một số người, là cực đoan. Nhưng có lẽ khó mà
phản bác điều mà quan điểm ấy đã chỉ ra, rằng có một thứ “nghệ thuật salông” -
theo nghĩa tiêu cực - đang lan tràn. Ðiều ấy cũng xảy ra với một số sáng tác
văn chương. Cái ảo ảnh ở kiểu văn chương này là sự trống rỗng về nhận thức và
tri thức. Cũng như loại ảo ảnh của nghệ thuật nói trên, kiểu văn chương này lấy
những suy nghĩ cảm tính làm chất liệu, lấy trí tưởng tượng tùy
tiện làm hình thức và đầy rẫy mơ hồ lẫn lộn trong việc nắm bắt thực tại
bằng ngôn ngữ văn chương.
Thực ra thì ảo ảnh, theo nghĩa đen của cái hiện tượng vật lý đó, không phải là
cái gì kỳ quái, vô lối hay hão huyền. Nếu như chỉ bằng văn chương mà tạo dựng
được một ảo ảnh của đời sống thì văn chương đó hẳn đã đại tài. Cái khái niệm ảo
ảnh mà nhà phê bình nghệ thuật nói trên đề cập là nhằm nói đến những phô trương
hão huyền vô nghĩa lý của một thứ nghệ thuật ngụy tạo và yếu kém. Nhưng ngay cả
một nghệ thuật như thế bản thân nó cũng chưa phải là điều đáng nói. Ðiều đáng
phải nói là khi một nghệ thuật như thế lại phô bày tham vọng nhận thức cái
thực tại mà vốn nó đã không/ chưa hiểu biết cho đến nơi đến chốn, phô bày tham
vọng biến cái kinh nghiệm cảm tính cá biệt cá nhân thành một tri thức phổ quát
dưới dạng nghệ thuật văn chương, trong khi nó vốn chỉ là một kinh nghiệm về sự
bất cập về tri thức.
Tập truyện ngắn Bóng đè cho thấy một trường hợp văn chương tương tự
như thế. Bao gồm 8 truyện, nhưng ngoài “Bóng đè” và “Vu quy”, 6 truyện còn lại
trong tập này - “Hoa máu”, “Linh thiêng”, “Dòng sông hủi”, “Bốn người đàn bà và
một đám tang”, “Huyền thoại về lời hứa”, “Căn bệnh” - đều còn rất non yếu, lộ
“hồn” lộ “cốt”, mà một người viết có lòng thận trọng sẽ phải hết sức cân nhắc
khi cho công bố. Tuy nhiên những nhân vật nữ được phác họa trong 6 truyện này
cho ta thấy giống như những đồ án tiền thân của nhân vật nữ trong “Vu quy” và
“Bóng đè”. Các đồ án nhân vật nữ này đều được phác họa để nắm giữ vai trò là
nguyên cớ và động lực của các tình huống trong truyện. Và, không có gì khác,
các nguyên cớ và động lực ấy đều là tình yêu và tình dục. Toàn bộ các tình huống,
hành vi tình yêu và tình dục đó đều được tô điểm cho thơ mộng hay cuồng nhiệt,
thậm chí gán cho một sắc thái cao siêu, thông qua một cách duy nhất là tu
từ. Dường như người viết không biết đến những biện pháp nào khác để mô tả những
xúc cảm cốt yếu đó của bản năng sinh tồn, chẳng hạn như cách gợi tả mà
các cây bút bậc thầy đã làm. Chỉ dựa vào việc tu từ là điểm yếu
cốt tử của tất cả các truyện trong tập này. Nó phơi bày một từ vựng hạn hẹp,
cách thuật chuyện thô sơ đơn điệu dẫn đến bố cục dàn trải rối rắm. Những điểm yếu
trong các đồ án nhân vật truyện đó đều thể hiện tập trung ở hai truyện “Bóng
đè” và “Vu quy”. Ðây là điều hết sức đáng tiếc. Bởi lẽ người viết đã chứng tỏ một
sức tưởng tượng hư cấu mạnh mẽ, điều mà có nhà văn đã gọi là “bản năng sáng
tác”. Nhưng chừng đó là không đủ.
Hai truyện “Bóng đè” và “Vu qui” bày ra cùng một tham vọng luận đề táo bạo và đầy
dung tục. Ðồ án của “Bóng đè” là một nhân vật nữ bị/ tự thấy mình mất trinh tiết
từ khi mới là thiếu nữ do những cái bóng đen nào đó, hết sức mơ hồ. Những cơn
“bóng đè” như thế là tiền đề cho chuyện cô bị “bóng đè” cưỡng dâm khi về nhà chồng
ở quê ăn giỗ. Cái “bóng đè” này, từ lén lút đến công khai, cưỡng bức thông dâm
với nhân vật nữ này ngay trước mắt chồng, mẹ chồng, em chồng của cô ta, để rồi
cô ta có thai... Và cái điểm tựa để biến cuộc loạn luân ngụy tạo này thành một
cái đòn bẩy của “ý tưởng” là việc nhân vật nữ này cho biết, tổ tiên của chồng
cô thuộc dòng dõi một hoàng đế Trung Hoa (!) đã chạy loạn sang đây định cư, và
chính những hồn ma “dòng dõi” hoàng đế đó đã hiện hình thành “bóng đè” thông
dâm với cô ta (!)
Ðồ án của “Vu qui” là những hồi ức lan man của nhân vật nữ trong đêm trước ngày
cưới. Nhân vật nữ này lần lượt kể lại mấy cuộc tình trước khi về nhà chồng...
Trong những khung cảnh sang trọng hoang đường, cô ta lần lượt ngủ với người
tình Việt Nam, một “anh” yêu tranh Ðông Hồ và người có mùi phù sa Sông Hồng; rồi
một tay chơi già “người Tàu” đầy “bí ẩn”; rồi một “chàng” láng máng như Việt kiều;
rồi một Tim người Mỹ; và cuối cùng “Vu qui” về khách sạn với một chồng tên là
Karl (!). Mạch “ý tưởng” nổi lên lồ lộ hiển ngôn: anh Việt Nam thì “hèn” và
không chung thủy; “chàng” láng máng Việt kiều thì “ngây thơ” tâm hồn đẹp đầy
tình; người Mỹ là Tim yêu văn hóa lôcan và tôn trọng người đẹp; và cuối cùng,
người chồng tên Karl hóa ra là một cái xác ướp trong đêm tân hôn ở khách sạn
Eden (nghĩa là “Vườn Ðịa đàng”) - được tả là: “ông Karl, ngoại kiều Tây phương
uyên bác và nhiều vốn tư bản đã định cư ở Việt Nam vĩnh viễn” (tr. 78).
Và ở phần mở đầu của cả hai truyện trên, người viết đều đã đặt trước hình ảnh/
tình huống để mở “mã” của đồ án: với “Bóng đè”, cô nhân vật có đôi bàn tay đẹp
dịu dàng, khác biệt và dường như không thuộc về cơ thể cô (...); để rồi kết
truyện, cô ta nói rằng đôi bàn tay ấy là một biểu trưng của tự do tinh thần vượt
khỏi cái sự cưỡng/ thông dâm về thể xác; với “Vu qui”, cô nhân vật hồi tưởng cuộc
làm tình đầu tiên với một người tình già tự xưng là nhà văn, còn cô tự
xưng là thiên thần; ông già kia triết lý rằng mỗi người đàn ông sẽ đến với
cô ta sau này đều sẽ “là một nhà văn” và sẽ khám phá cô theo cách của
riêng họ.
Trong cả hai truyện trên cùng có một mô thức hành tiến dẫn: những đoạn kể / tả
chuyện làm tình và đạt được khoái cảm tình dục (có hay không, nhiều hay ít) xen
vào những đoạn tự luận. Mô thức dẫn chuyện như vậy lặp đi lặp lại và đều được kể
ở ngôi thứ nhất (“Tôi”) khiến dù muốn hay không người đọc cũng phải thấy rằng:
cái trải nghiệm sống căn bản của các nhân vật ở đây chỉ là trải nghiệm
tình dục/ khoái cảm tình dục, và dường như thông qua chuyện ấy họ nhận thức mọi
chuyện khác (những chuyện rất to: tự do hay nô lệ, “Tôi là ai, từ đâu đến?”, tính
cách dân tộc, bản sắc văn hóa, v.v...). Cái mô thức dẫn chuyện này đã hầu như
biến tất cả các cảnh trong truyện thành những cái giường ngủ và những lối dẫn
lên giường, biến những đoạn tự luận về số phận, hạnh phúc, nòi giống, tương lai
(v.v...) thành những chuyện lan man lảm nhảm sau cơn hứng tình (được thỏa mãn
hoặc bị ức chế).
Cái mô thức dẫn chuyện ấy và sự sa đà vào mô tả một cách thô thiển đơn điệu
xung quanh cái khoái cảm trong đũng quần thực ra đã phá vỡ, làm hỏng cả hai đồ
án “Bóng đè” và “Vu qui”. Chưa bàn chuyện đúng sai, có thể nói rằng ý đồ tưởng
tượng hư cấu ở đây quả không tồi. Chuyện tình dục tình yêu bao giờ mà chẳng sống
còn quan trọng, tuy nhiên bao giờ cũng hỏng khi định gán cho khía cạnh khoái cảm
đó một chiều kích mục đích - ý nghĩa hay tệ hơn, như ở đây, định dùng nó như một
môi trường trung gian/ vật môi giới cho việc nhận thức những chủ đề
phức tạp đòi hỏi nhiều tri thức khác nhau như chủ đề về lịch sử nòi giống hay bản
sắc văn hóa v.v... Cả hai đồ án truyện nói trên đã đổ kềnh đổ càng vào trận đồ
những cái giường ngủ mà nó định sắp đặt để làm cái thang lên Trời.
Và, nguyên nhân quan trọng đã vô hiệu hóa các đồ án truyện ở đây - như đã đề cập
ở phần trước - chính là cái văn chương kém cỏi của nó. Khá ngược đời, và có thể
khiến cho một vài bạn đọc thoạt đầu lầm lẫn, sự kém cỏi về văn chương ở đây lại
chủ yếu thể hiện trong cách tận dụng, lạm dụng một phép tu từ: diễn đạt một
trạng thái/ xúc cảm/ đặc tính bằng một loạt những ngữ đoạn mô tả tính chất -
hình ảnh tương tự/ bổ sung cho nhau hoặc gần nghĩa với nhau. Theo hướng này, cô
nhân vật trong “Bóng đè” chẳng hạn, tự mô tả: “… Còn tôi, hiện tại, một đứa con
dâu đĩ thõa (a) đang ưỡn ngửa (b) căng rát (c) đón
chờ (d)”. Một câu văn như thế, xem rất ấn tượng kỳ khu. Nhưng chỉ phân
tích một chút, ta thấy sự lạm dụng: ngữ đoạn (b) và (d) đã đủ gợi ý ngữ đoạn
(a) - chưa nói rằng trong đoạn ngữ cảnh của truyện, ý đó đã liên tục xuất hiện
- và ngữ đoạn (c) rõ ràng nhằm nhấn mạnh (b) và (d) trong khi thực ra đã làm hỏng
tất cả, bởi nó không đưa thêm gì mới vào ngữ cảnh của câu và của đoạn văn mà chỉ
làm loãng cái sắc thái xúc cảm biểu hiện ở đây.
Những câu văn lạm phát tu từ như thế đầy dãy trong “Bóng đè” và “Vu quy” cũng
như trong các truyện còn lại. Mà tất cả đều chỉ có một kiểu lạm phát
tu từ đó mà thôi. Ðặc điểm này trước hết gây ấn tượng về các câu văn rườm rà, bất
kể là dài hay ngắn, đặc biệt là ở những câu đơn về cấu trúc ngữ pháp mà cứ bị
kéo dài bởi các ngữ đoạn trùng lặp ý nghĩa. Hậu quả của lối lạm phát tu từ đó
là các câu và đoạn văn không có tính nhịp điệu, khiến cho truyện chỉ vận
động ở bề ngoài - tức là sự kể lể của người viết - mà không có sự vận
động nội tại của sự kiện hay hình ảnh hay toàn bộ cái đồ án/ ý tưởng truyện.
Văn chương, có thể nói là biết sự cầu kỳ lại biết chỗ phải không được cầu kỳ -
nhại theo cổ nhân mà nói - đó mới là cầu kỳ vậy. Sự đơn điệu rõ ràng là điều tối
kỵ đối với người viết nói chung, không cần phải nói đến việc viết truyện. Truyện
mà không đạt được cái vận động nội tại, tự thân, thì mọi thứ xúc cảm, ý đồ gửi
gắm vào đấy đều vô ích, nhiều lắm cũng chỉ thành ra đề tài cho ai đó suy diễn
dông dài mà thôi.
Cho nên trong tập “Bóng đè”, lấy những chuyện tình dục tình yêu làm môi trường
bàn chuyện thân phận đàn bà, rồi từ đó phóng chiếu lên thân phận lịch sử nòi giống,
tính cách và bản sắc văn hóa, thậm chí là mơ hồ một chút gì đó về hòa hợp và hội
nhập đương thời v.v... đều mới chỉ dừng ở mức độ có tham vọng luận bàn. Chưa
nói đến một năng lực tư duy hay sự hiểu biết cần thiết, chỉ cần nhìn vào cấu tạo
thô thiển của văn chương, sự sáo rỗng của một lối tu từ cũng đủ thấy cái văn
chương đó chỉ như một ảo ảnh. Theo lối dân gian, văn chương như thế thì “Ốc
không mang nổi mình ốc, mà đòi mang cọc cho rêu”.
Nguồn: Người Hà Nội, số 40, ra ngày 07.10.2005
Phụ lục
Đỗ Hoàng Diệu
Bóng đè
Tôi có bàn tay nhỏ nhắn và mềm mại hiếm thấy. Bàn tay không thay đổi theo mùa
hay béo gầy cơ thể. Thụ bảo bàn tay tôi không tuổi tác trọng lượng. Hồi hai
mươi tuổi, mới ra trường nằm nhà ba tháng, chỉ ăn và ngủ, cơ thể trồi lên những
múi thịt, nhưng bàn tay tôi vẫn mảnh dẻ. Thụ hay mân mê bàn tay tôi. Bàn tay thể
hiện tâm hồn con người, dù em mập đến mấy ngón tay em vẫn chỉ là cọng cỏ chao
lượn dưới gió xuân. Tôi đưa ngón dài nhất mơn quanh môi chồng. Cọng cỏ thường
dai, chỉ liềm sắc mới cắt nổi anh biết không? Mắt Thụ cụp xuống tìm câu trả lời.
Có khi chỉ một con kiến cũng làm ngọn cỏ tan gãy. Có thể. Tôi chìa bàn tay ra
trước nắng, nhìn như nhìn bàn tay một kẻ khác. Giông gió, bão lũ, nắng hạn, tôi
có thể chết đi rồi mà bàn tay vẫn nguyên vẹn với năm ngón ngắn dài, làn da mỏng
tanh không trọng lượng. Chỉ có tôi hiểu vì sao bàn tay tôi tách rời ra khỏi thể
xác mình. Chỉ có tôi hiểu vì sao tôi hay trốn những vách dựng loang loáng một
chiếc bóng. Thụ không hiểu. Chính tôi đôi khi cũng thấy mình là lạ.
Quê Thụ cách thành phố khoảng ba giờ tàu hoả. Tôi không ngờ đồng quê khác biệt
đến thế. Một vùng đất vẫn giữ được nét cổ xưa hiếm hoi thời cuộc. Ngồi trên tàu
Thụ dặn dò tôi kỹ lưỡng về những nghi lễ phải làm trong ngày giỗ cha. Chồng tôi
mồ côi cha từ năm lên chín. Căn nhà mái ngói vốn là nhà gỗ ba gian được bao tường
ẩn náu phía đáy làng. Đằng sau ngôi nhà, phơi mình trong nắng, ruộng ngô đang
ra bắp xanh mướt. Kéo dài tầm mắt một chút, ẩn hiện giữa đám ngô, bãi tha ma
thênh thang còn giữ nguyên được mồ mả đắp đất cỏ mọc xanh tươi tốt. Lần về trước
bận bịu khách khứa tôi đã chẳng có thời gian đẩy đưa con mắt. Thụ bảo lần này
phải ở lâu lâu một chút cho mẹ chồng tôi vui. Tôi dạ vâng ngoan ngoãn. Thụ véo
mũi tôi: sao trên giường em chẳng ngoan hiền như thế cho anh được yên thân? Tôi
lơ đãng trước câu nói đầy hàm ý. Tôi không thể ngoan hiền. Tôi hay chồm lên người
Thụ nuốt lấy anh vồ vập. Tôi ưa kéo Thụ lên chà xát. Tôi bắt đôi tay Thụ bóp nắn
liên tục. Tôi muốn đã cơn khát thèm từ buổi trưa ấy, một buổi trưa nắng bình
thường như bất kỳ một ngày hè nào nhưng với tôi là bỏng rát, là bước ngoặt. Tôi
cất giữ bí mật riêng mình. Thụ nào biết. Thụ cứ hay van xin tôi đừng hực lên
như hổ cái. Tôi chẳng thể đặng đừng. Anh bị tôi co rút lôi đi. Đôi lúc thấy anh
kinh khiếp tôi đành phải dè dặt. Nhưng rồi đến cơn khát tôi vung vấp hết. Mỗi
sáng thức giấc trông Thụ thật tội nghiệp.
Bàn thờ nhà chồng tôi to dài quá cỡ. Chưa bao giờ tôi nhìn chiếc bàn thờ nào lớn
như vậy. Có rất nhiều bát nhang và những bức trướng chữ Tàu. Mẹ chồng tôi nói
bâng quơ mà tựa căn dặn: "Nhà ta mỗi năm cúng mười sáu đám giỗ. Sau này
anh Thụ cúng tôi nữa là mười bảy, sẽ vất vả đấy." Tưởng tượng ra viễn cảnh
mỗi năm còng lưng làm cơm cúng mười bảy đám giỗ cho đến ngày Thụ qua đời, tôi
không khỏi ngao ngán.
Khi Thụ quần áo tề chỉnh chắp hai tay trước ngực khấu đầu làm lễ, rèm vải hai
bên bàn thờ lay động lươn lướt, màu đỏ nhức nhối trong nhang khói. Nép mình cúi
đầu cùng mấy phụ nữ trong góc nhà, tôi cố giỏng tai xem chồng mình đang khấn những
gì. Nhưng chỉ là ập è âm thanh xin xít nơi đầu lưỡi. Thụ không nói mà cũng
không hát. Tựa tiếng kêu của loài bò sát. Tôi nhướng trí tưởng tượng phong phú
của mình xem qua lời khấn của Thụ những ai đang về. Hồi sáng hai vợ chồng ra
nghĩa địa dọn dẹp khu mồ mả tôi mới biết tổ tiên nhà Thụ cũng nhiều oan khuất.
Mười một ngôi mộ dàn trải xưa cũ trong vùng đất trũng sâu dáng hình thung lũng.
Thụ nói sau cơn động đất tự nhiên khu mộ nhà mình thụt xuống thành trũng như vậy
và một ngôi mộ thì biến mất. Tôi băn khoăn về chuyện mười sáu đám giỗ sao chỉ
mười một mộ phần? Giọng Thụ có vẻ buồn, tay anh đưa liềm cắt cỏ chuẩn xác.
"Cô em gái bố do hận tình nên trẫm mình xuống sông sâu năm vừa tròn mười
tám không tìm thấy xác. Hai ông cố trẻ làm thầy phù thủy đi khắp nơi cùng chốn
rồi không quay trở về, nhà lấy ngày hai ông bỏ đi làm ngày giỗ. Hai ông khác, một
liệt sĩ Điện Biên, một liệt sĩ đường 9 Nam Lào, xương hốt về bằng đầu đũa chôn
chung một mộ."
Thụ im lặng đột ngột, tiếng liềm xén cỏ mạnh hơn.
"Thế còn một ngôi mộ nữa đâu anh?"
"Ông nội bị đấu tố hồi cải cách ruộng đất chết thảm trên tổ kiến lửa. Sáng
mai bà nội chỉ tìm thấy vài cọng tóc ở nơi cột trói, xác không biết đi đường
nào."
Giọng chồng tôi nghèn ngẹn. Tôi thấy lạnh sống lưng. Tưởng như cũ xưa nào vừa
lướt qua mình. Bây giờ quỳ trước bàn thờ tôi cũng lạnh sống lưng. Lẫn trong âm
hưởng xin xít buồn thảm khấn vái của Thụ một tiếng nhẹ như gió lướt lụa bay
trơn lọn. Đã có lần tôi nghe đâu đó rắn là loài vật linh thiêng dẫn dắt người
chết về trần. Tôi ngẩng phắt lên thanh đà treo ngang bàn thờ. Thanh gỗ bóng nhẵn
không vết bụi, trống rỗng. Cô em chồng cấu mạnh. "Chị cúi đầu xuống đi,
anh tôi không dạy chị à?" Khi đầu tôi lại cúi xuống, một cái gì láng nhẫy
bay qua. Linh cảm đôi khi chỉ là linh cảm nhiều khi.
Và Thụ đứng lên húng hắng báo hiệu. Chồng tôi đã cúng xong. Cỗ được dọn xuống
trong tiếng đũa lanh canh lũ trẻ háu đói. Suốt cả bữa ăn trong đầu tôi cứ lảng
vảng hình ảnh mười sáu bóng ma tổ tiên theo lời khấn của Thụ trườn về, bay về
thế nào. Thảng hoặc lại lành lạnh buôn buốt như gió cũ xưa nào lượt qua mình.
Những cây nhang cháy hết cuộn thành vòng đầy ắp bát hương to màu đồng và những
bát hương nhỏ màu trắng vẽ long phượng. Ai đó reo vui: "Hương cháy đẹp
quá, nhà này năm nay chắc nhiều may mắn." Mẹ chồng tôi thỏa mãn. "Anh
chị Thụ thể nào chẳng sinh một thằng cháu đích tôn nay mai." Thụ tay cầm
cánh gà xoay xuống tôi đỏ mặt. Tôi thừa biết anh nghĩ hổ cái như tôi sẽ nhanh
chóng kết nhuỵ sinh hổ nhỏ cho nhà anh nay mai. Đàn bà như tôi có lẽ sinh năm một,
anh chẳng từng nói thế. Miệng tôi cười mà lòng trống trải. Ông trẻ mặt xanh men
rượu ngoắc cánh tay xuống mâm dưới, tôi để ý đàn ông nhà Thụ tay thường dài chạm
gối. Có lần tôi đùa Thụ tay dài như tay vượn, anh sa sầm nét mặt. Em chẳng biết
gì cả, những người tay dài thường dòng dõi đế vương, thiên tử. Có lẽ ông tổ anh
từng là vua chúa vương giả Trung Hoa gặp nạn nên chạy loạn sang đây. Tôi thấy
Thụ thật ngây thơ nhưng không dám nói. Dòng họ nào ở miền Bắc này mà không chạy
loạn hay đội trên đầu xứ Trung Hoa?
"Nhân thể cháu dâu trưởng thắp nén nhang lên bàn thờ khấn xin cha thằng Thụ
phù hộ cho sớm sớm được thằng cu. Cha chồng cô mất vào ngày trồng, linh thiêng
lắm."
Tôi không biết ngày trồng ông trẻ nói là ngày gì nhưng đoán chắc rất thiêng.
Len lén luồn qua mâm trên, kính cẩn lấy ba nén nhang châm lửa cắm lên bát hương
đặt cạnh khung ảnh một người đàn ông trung niên có hàm răng hơi nhô với tia
nhìn sắc lạnh, tôi khấn lạy ba lần. Vừa thụt lùi vừa liếc trộm khung ảnh cha chồng,
ống chân tôi đau tấy lan dần. Một khắc, tôi nghĩ đến ám dấu cơ thể biết báo hiệu
trước những chuyện bất thường. Chưa kịp định thần, bỗng dưng mái tóc, thân thể
tôi nóng hực và tiếng cô út hét lên: "Bát hương cháy rồi." Thụ xô ngã
tôi, quỳ mọp trước bàn thờ dập đầu lia lịa. Bát hương ngùn ngụt cháy. Tôi hoảng
loạn nghĩ thế nào tia lửa cũng lan rộng thiêu cháy bàn thờ, thiêu cháy ngôi
nhà, thiêu cháy bãi ngô, đốt rụi mồ mả. Tôi muốn tìm xô xách nước dập lửa nhưng
chân tay tôi cứng đơ tựa khúc gỗ, cơn đau nhức oại oằn trí não. Giọng nói đon đả
mẹ chồng cất lên như vệt điện chạy dọc sống lưng. "Mời các bác, các ông
xơi tiếp. Tôi nghĩ ông nhà tôi hoá bát hương vui mừng đón cháu đích tôn đấy."
Mọi người ồ lên đồng thanh. Nhưng cái liếc xéo của bà về phía tôi lại đầy cay
nghiệt. Bát hương cháy tận gốc, tro dầy lên hình thù ngôi mả mới đắp. Tôi biết
ngôi mả mới đắp bằng tro nung này sẽ thiêu cháy cuộc đời tôi nay mai. Thụ nhìn
tôi không biểu lộ cảm xúc. Da thịt tôi rần rần kiến bò. Cảm giác ơn ớn, trơn lọn
bóng nhẫy.
Tám giờ tối bãi ngô ngủ im. Thụ im lặng kéo tôi vào nhà. Sau buổi chiều hoá bát
hương tro đắp hình ngôi mộ, Thụ nhìn tôi khang khác. Tôi chỉ cảm nhận khang
khác trong một trực giác mơ hồ không bằng chứng.
"Anh chị Thụ vào buồng mà ngủ. Trong ấy ban đêm chuột hay thọc mạch, dém
màn vào chiếu cho chặt kẻo nó vào giường."
Sống lưng tôi dựng đứng. Viễn cảnh một bầy chuột chui vào giường bò lên thân thể
khi tôi đang say giấc chẳng lãng mạn yên bình đồng quê chút nào. Tôi đưa bàn
tay thon mảnh của mình ghì chặt Thụ, anh nhăn mặt nhìn tôi, bắt gặp ánh mắt thảng
thốt của vợ, anh thẽ thọt nhìn mẹ:
"Mẹ cứ ngủ trong buồng với con Thắm để vợ chồng con ngủ ngoài này. Ban đêm
gió máy mẹ không nên ngủ trên phản. Với lại con hay dậy đi ra đi vào sợ mẹ mất
giấc."
Mẹ chồng tôi loét quét đôi guốc vào buồng. Âm thanh roạc ngắn từng cơn. Con Thắm
sang làng bên chưa về. Thụ bỏ tôi đứng trước cửa ra nằm chườn lên tấm phản kê
gian ngoài cùng. Trước mặt tôi, bàn thờ chính giữa đã to giờ trương lên kỳ lạ.
Hình ảnh nó phình nở trong đầu tôi. Bức màn đỏ lừ loang rộng. Hốt hoảng tôi chạy
nhào vào Thụ. Chiếc quạt tai voi Liên Xô không rào rỉ sét ọc ạch quay tiếng một.
Người Thụ đẫm mồ hôi. Giọng anh đừng đững.
"Em ngủ đi đừng làm ồn, mẹ không nghỉ ngơi được."
Thụ là lạ thế nào. Thường ngày chưa bao giờ Thụ lên giường trước mười hai giờ
khuya. Một lần Thụ bị ốm, tôi bắt anh ngủ sớm, anh nói đấy là cực hình. Sao Thụ
có thể ngủ vào tám giờ tối hôm nay? Tôi tỏ vẻ quan tâm.
"Anh có nóng không, em quay quạt lại chỗ anh nhé?"
"Anh nằm phản thấy mát rượi, mấy phút nữa là ngáy, ngủ đi em."
Thụ lại đùa. Từ ngày làm vợ Thụ tôi nào nghe anh ngáy nửa giây? Chiếc áo ba lỗ
trắng tinh trên lưng Thụ xoay về tôi vẻ cấm đoán. Tôi cười thầm sự cẩn thận
ngăn ngừa của anh. Cửa giả mở toang, bàn thờ linh thiêng ngay cạnh, mẹ chồng có
thể đi ra đi vào bất cứ khi nào. Dù thèm chồng đến mấy tôi cũng phải gò mình
trong bộ đồ ngủ kín đáo mà hậm hực. Tôi cũng không buồn thắc mắc về việc trái
khoáy khi anh nói mát rượi mà người cứ đầm đìa mồ hôi. Thụ giờ khắc này sao quá
đỗi xa lạ, không còn là Thụ buổi chiều đổ bóng xuống mình tôi. Anh lặng câm yên
vị trong ngôi nhà bao tường cũ kỹ. Còn tôi lại muốn vách tường nhà anh rạn nứt
để tôi cùng Thụ trốn ra ngoài. Ba cánh quạt tai voi vẫn ì ạch quay rít. Trước
lúc thiếp đi tôi mơ hồ nghe lại cái giọng ngột ngạt, nhừa nhựa ập è xin xít nơi
đầu lưỡi lúc Thụ cúng lễ. Rồi tôi rơi vào mê man. Loang loáng bãi ngô im lìm hứng
sương không gió nào thãng thột. Trăng khuya phổng đứng chiếu ánh sáng sữa đục.
Thoắt một cái, bóng tối ngập oà. Tôi thấy mình bừng tỉnh. Cảm nhận không khí ngột
ngạt, hãm bức, chật chội vây quanh. Môi miệng khát cháy, toàn thân căng cứng. Nực
nồng, oi bức như sắp đổ cơn giông. Ba cánh quạt tai voi ngừng phắt xê dịch. Không
một tiếng gió nhưng tấm màn đỏ che bàn thờ cứ chốc chốc lay động khẽ khàng, chỉ
mình nó đang chuyển động đỏ lừ trong thời gian lẫn không gian ngưng bặt. Tôi sợ,
tôi muốn quay sang ôm Thụ để anh che chở cho mình. Song tôi không thể nào cử động,
màu áo ba lỗ trắng tinh chồng tôi nằm sát ngay cạnh như trêu ngươi mà tôi chẳng
thể nào nhúc nhích. Không khí mỗi lúc một ẩm thấp, nực nồng khoá cứng lấy tôi
trên mặt phản.
Tiếng ho đứt đoạn từ trong căn buồng mẹ chồng lôi tôi khỏi đêm đen. Tứ chi rã rời,
đầu váng vất, mồ hôi tôi rịn rạn dính bết. Bộ đồ ngủ tự nhiên mở khuy trễ nải lạ
lùng. Tôi nhìn hàng cúc nhàu nát lạ lẫm, giống Thụ vừa vò nát chiếc áo và tôi vừa
bận lên mình chưa kịp cài khuy. Cạnh tôi, Thụ vẫn ngủ im bằng bặt, ngoan hiền
trẻ thơ, đôi má phụng phịu ninh nính. Tôi đâm nghi hoặc, kín đáo luồn tay xuống
dưới. Chất lỏng đẫm ướt sền sệt ngầy ngậy mông đùi, thấm nhầy chiếc quần lót mỏng.
Thụ trở mình ú ớ giữa giấc mơ. Tôi hoang mang nhìn chồng, cơ thể anh vẫn đầm
đìa mồ hôi.
Ngày gặp Thụ tôi không còn con gái. Cơ thể săn chắc mượt mà vun đầy hai mươi
rúc lên hồi còi dài khi chiếc bóng của anh đổ ập xuống mình. Một buổi chiều,
bóng tôi lọt thỏm giữa bốn vách nhà rông trong khuôn viên Bảo tàng Dân Tộc. Bàn
chân ai lào xào sỏi đá sau lưng. Náu lặng tôi giữa hồi còi không ngừng rúc lên
thúc bách trong da thịt. Chiếc bóng chồm lên chút nữa. Vách nhà rông nuốt chửng
ngực tôi nhoi nhói từng hồi còi riết róng. Tôi chăm chú nhìn chiếc bóng đang hắt
thẫm mảng sỏi đến gần, chiếc bóng như tạo ra tiếng động trên sỏi bị đè nghiến.
Nghe có vẻ khác thường nhưng tôi tin chiếc bóng có thể đè nghiến được cả thế
gian này, riêng gì sỏi đá. Chỉ có tôi mới biết điều ấy. Tôi muốn chạy trốn, khi
trước mặt bóng đen lừng lững dịch chuyển. Giọng nói cất lên trước lúc cổ họng
tôi bật ra tiếng kêu.
"Em bị chói mắt phải không?"
Gương mặt người đàn ông phúng phính hiện ra dưới chiếc mũ lưỡi trai màu đỏ làm
yên hoảng hốt trong tôi. Lúc anh đưa tay sửa vành mũ, tôi nhận ra cánh tay anh
dài chạm gối. Tôi biết gương mặt này, cánh tay này, giọng nói này sẽ đóng đinh
vào giữa vùng khuất lấp của mình. Vách nhà rông oặn ẹo vặn mình nứt khe. Tôi sẽ
chui qua khe nứt ấy, tay tôi sẽ dắt anh cùng đi, chỉ cho anh thấy tôi thuộc về
anh từ thuở nào. Anh rồi sẽ ngoan ngoãn nhập vào tôi như một gẫy gập định mệnh.
Nhập vào tôi -hẫng hụt tôi- ngạc nhiên anh đêm tân hôn sau đó chẳng là bao. Làm
sao để Thụ hiểu vì chính tôi cũng chỉ là người mù trong cõi tối tăm? Một cõi
không Thụ, không mặt trời, không cả âm thanh giữa buổi trưa kỳ lạ. Tôi khám phá
ra những chiếc bóng trên tường không chỉ đơn thuần là những chiếc bóng. Chúng
cũng sống động như thân thể tôi khát thèm một vực thẳm. Chúng vờn vượt trên da
thịt non tơ hứng háo của tôi. Về sau tôi biết mình đã đánh mất điều quý giá nhất
buổi trưa hôm ấy. Chúng đã cướp mất cuộc đời con gái khi vừa chớm đến, khi tôi
vừa mới biết xỏ tay thành thạo vào chiếc su chiêng. Chúng cho tôi biết nỗi sợ
hãi khôn cùng, sự ngừng đập trái tim. Và cả khát thèm, chờ trông suốt những năm
thiếu nữ khi chúng không còn quay lại. Mọi người nói tôi bị bóng đè, chẳng có
gì đáng sợ. Tôi không thể ngờ đó chỉ là số phận. Thứ số phận đã đẩy đưa cho tôi
gặp Thụ và làm vợ anh vội vàng, giống một linh ứng mà cơ thể tôi đã ám hiệu rúc
còi.
Sau đám giỗ, chúng tôi đáp tàu trở lên thành phố. Trên đường về, Thụ luồn tay
vào vùng ngực hồng hào của vợ xoa xoa bầu vú, miệng lấm lét cười. Tôi rất thích
cử chỉ này của Thụ. Cả điệu cười tươi của anh. Dưới quê Thụ không cười với tôi
như vậy, lúc nào cũng ra vẻ lạnh lùng.
"Vợ tôi thoát nạn nhà quê rồi, tiểu thư thôi không phải nằm phản mồ hôi nhễ
nhại như đêm qua. Sướng nhé."
Tôi không sướng, không thoát nạn như Thụ tưởng. Cảm giác như tiếc, như nhớ chiếc
phản và bàn thờ với màn đỏ che đậy. Cảm giác lạ lùng mà chính tôi cũng không hiểu.
Tôi vẫn không thể nào giải thích được những gì đã xảy ra trên tấm phản. Lẫn lộn
tất cả. Nhưng có điều chắc chắn tôi không mơ cũng như Thụ không hề đụng chạm
vào người vợ. Ban sáng anh đã giãy lên như đỉa phải vôi khi tôi dọ hỏi. "Về
quê có một buổi không được làm hổ cái với anh mà em đã cuồng lên rồi tơ tưởng
lung tung. Em thật là..!". Tôi lại mơn nhẹ ngón tay dịu dàng của mình lên
môi chồng. Như thế anh sẽ không còn giận dỗi. Bàn tay tôi thật kỳ diệu. Năm
ngón ngắn dài với làn da mỏng tanh, như bàn tay của một người khác, có thể làm
mọi việc mà tôi không có khả năng. Giá thân thể tôi cũng không trọng lượng như
bàn tay đang xoè ra trước mặt. Giá thân thể tôi không có những đòi hỏi cảm xúc
như bàn tay đang giơ lên trước nắng. Nhưng bàn tay ấy, của tôi hay của ai, chẳng
thể nào phá tan được sự hoài nghi bí mật. Cảm giác trưa hè ngốt ngát năm nao
đang trở lại. Chiếc bàn thờ to dài quá cỡ, tấm phản láng bóng thời gian, thung
lũng mười một ngôi mộ, tiếng ho khúng khắng trong căn buồng mẹ chồng có liên
quan gì đến nỗi hãi sợ mà kích động hứng háo đang chảy xuyên suốt huyết mạch
đàn bà trong tôi?
Gương mặt Thụ ngó lơ những cánh đồng. Tôi nhìn Thụ đăm đăm. Mùi đất ràn rạt
trên cần cổ anh. Tôi nghiện cái mùi ngai ngái trên ngực Thụ mỗi khi nằm sấp
trên mình anh hôn tẩn mẩn đầu lưỡi có vị cỏ đắng. Bất giác tôi lại nghĩ đến cái
đầu lưỡi đã phát thứ tiếng động ập è xin xít khi Thụ khấn vái.
Trở về thành phố, thân thể Thụ trở lại khô ráo thôi đầm đìa mồ hôi. Mỗi bận Thụ
cởi trần, tôi ngắm tấm lưng anh nâu om khô ran tựa một mảnh ngói. Khô đến nỗi
giá tôi đặt nụ hôn lên lưng anh khi ấy, đôi môi tôi sẽ bốc hơi khô cháy trong
khoảnh khắc. Giống như thân thể Thụ đã trút hết nước ở vùng quê hoặc cái buổi tối
Thụ nhễ nhại mồ hôi chưa bao giờ xảy đến. Chồng tôi trở lại làm một người đàn
ông ưa nghịch ngợm, hay mân mê bàn tay vợ rồi khen dù mập ốm em vẫn giữ được
bàn tay của một thiếu nữ. Tôi sung sướng mỗi khi nghe Thụ khen bàn tay mình
không thay đổi. Thi thoảng tôi cũng nghĩ đến cái bàn thờ đỏ quạch và tự hỏi có
phải mình nằm mơ? Đôi lúc thắc mắc khiến tôi mất ngủ. Nhiều lúc tôi nhíu mắt
trước gương tự hỏi mình là ai và cố tìm một trả lời. Thụ trả lời thay tôi bằng
cách bồng ẵm tôi lên giường biến tôi thành hổ cái, đánh thức những rực rào của
hai bầu ngực tôi liên tục rúc lên những hồi còi dài. Tôi kẹp cứng Thụ không cho
anh xổng thoát về với bãi tha ma. Tôi chỉ giật thót mình sau vung vấp nhận ra
bãi tha ma vẫn còn ở đó.
Đám giỗ ông nội Thụ sau đấy một tháng. Hai vợ chồng lại thu xếp nhảy tàu lụi hụi
về ngôi nhà mái ngói ba gian chất chứa bí mật dòng dõi đế vương. Thụ im lặng suốt
quãng đường, mắt trống trải khi tàu vào ga. Tôi nghe tiếng rao bán hàng rong vọng
lại thập thòm lẫn tiếng nghiến đường ray. Tâm trạng tôi lẫn lộn. Mơ hồ kinh sợ,
mơ hồ mong chờ.
Sau cúng lễ, y như lần trước, Thụ đi ngủ sớm. Tôi níu kéo.
"Đêm nay anh ôm em ngủ được không? Hôm trước em thấy sợ."
"Em lại tính giở trò gì đây? Trời thiêu lửa mà ôm nhau ngủ?"
Giọng Thụ cục cằn, ánh mắt liếc xéo chẳng mấy yêu thương. Tôi trơ hẫng trước
thái độ của chồng, ở thành phố Thụ chưa khi nào nói với tôi bằng giọng như vậy.
Ngón tay tôi rụt vội. Hình như làn da mỏng tanh bị bỏng.
Mẹ chồng tôi không mấy vồn vã. Bỏm bẻm trầu cau, gương mặt tôi tối, bà vấn lại
khăn trên đầu, mắt nhìn đâu đâu. Làm như mẹ chồng tôi cố tình thức khuya để
canh chừng con dâu. Tôi ngó ngón cái tím bầm của mẹ chồng rồi lại ngó lên bàn
thờ, vẫn ngôi mộ bằng tro nung và những tấm hình phủ mặt. Tôi cẩn thận đi tắm
trước khi lên phản. Phòng tắm tuềnh toàng được quây chiếu lệ bởi những tàu dừa,
dưới ánh trăng non vệt ra hình thù kỳ quái. Lớp trăng non lướt mỏng đến tấm phản
soi lờ mờ gương mặt Thụ. Trong bóng tối nhìn gương mặt chồng có nét an bình đủ
đầy, tôi bớt sợ. Mẹ chồng tôi đã tắt nến. Cơn buồn ngủ đến thản nhiên, một cách
thanh bình tựa như nỗi hãi sợ và thân thể tôi là hai tách biệt không liên hệ.
Tôi ríu mắt chìm ỉm vào giấc ngủ.
Thức giấc, tôi thấy mình khát cháy cổ họng. Làn môi khét khô căng rạn và mồ hôi
lấm tấm trên trán, tôi nghĩ mình bị sốt. Người tôi ơn ởn. Mặt phản ẩm rít.
Ngoài sân cửa nhà mở toang và ánh trăng vẫn đang rọi những mảng sáng cuối cùng.
Đúng lúc tôi chống tay định nhỏm dậy thì tấm màn đỏ nhúc nhích và tứ chi nặng
trĩu. Từ sau tấm màn đỏ, những chiếc bóng bay ra lũ lượt tích tụ thành mảng đen
lớn. Trái tim tôi muốn nhảy dựng khỏi lồng ngực, tôi nhắm chặt hai mắt trong
kinh sợ tột cùng, nhưng vẫn cảm giác rõ rệt trước mặt khối đen đang lẩn nhẩn về
phía mình. Tựa quả đất đang nặng nề đè nghiến tấm phản. Trời ơi, tôi phải gọi
Thụ, mảng áo trắng ba lỗ chồng tôi loá rực như con mắt anh mở thao láo trong
đen đặc ám mờ. Chỉ cần khẽ nhích cánh tay là tôi có thể đụng vào Thụ nhờ anh cứu
giúp. Hình như chồng tôi còn thức, hai tròng trắng ươn ướt trừng trừng. Anh nằm
ngửa, hai tay xếp trước bụng ngay ngắn như một xác chết mở mắt. Một thoáng tôi
nghĩ chồng tôi đang nhìn lên trần. Một lúc tôi nghe hơi thở Thụ đều đều vung
vãi. Làm sao anh lại có thể ngủ ngon đến vậy? Chưa bao giờ tôi ghét cái khuôn mặt
phinh phính bình lặng của Thụ như lúc này, anh bỏ mặc tôi đơn độc, nhoài nhã.
Khí quyển mỗi phút một nực nồng, rít ẩm, ngột ngạt. Thời gian như bất tận, tôi
không dám ngoái lại nhìn mảng đen đã rất gần, chỉ tích tắc nữa sẽ ập xuống
mình. Tay chân tê cứng mà lạ thay, hai con ngươi tôi mở to chưa từng thấy, sáng
xuyên thủng màn đêm, đến nỗi tôi nhìn được cả những sợi lông mi của chính mình
đang vòng cung lên vầng trán căng rát, xót rạn mồ hôi. Dường như Thụ vừa dịch
lưng. Anh lăn sát vào tôi hơn, một chút nữa thôi là anh chạm vào người tôi,
nhưng Thụ bất động ở ranh giới ma mãnh ấy, bây giờ tôi nhìn rõ hai mắt anh
không nhắm tý nào, thậm chí mở to hơn thường ngày. Mảng đen đã thôi uốn lượn
trên mền vải, nó thò hẳn vào lùng sục từng bộ phận thân thể tôi. Bàn tay lần rờ
trọn đường viền môi, nắn từng chiếc răng xinh xắn, hệt như khi Thụ trườn lên
tôi thổi khúc dạo đầu. Đến hai núm vú bàn tay đang lạnh lẽo chợt nóng rẫy. Mỗi
ngón thiêu rụi tôi như lửa. Màn đen rẫy rùng khi có tiếng giầy rón rén trên sân
gạch và bóng áo cánh khen khét mùi đàn ông hiện ra. Cô út về tới. Bàn tay vẫn lẩn
nhẩn nơi êm ái mượt mà làn da bụng con gái. Tôi đinh ninh em chồng mình sẽ nhìn
thấy, sẽ tri hô lên và mọi người nhào tới hất mảng đen, chặt bàn tay vô liêm sỉ
khỏi người mình. Nhưng Thắm chỉ trân trân ngưỡng cửa nhìn ngắm, hai hàm răng
bít chặt, bước những bước ngắn vội vào buồng. Tôi nghe tiếng cười đắc ý sát gần.
Bàn tay bắt đầu mạnh bạo hơn gỡ lớp vải kết mồ hôi, bóc tách thuần thục. Mồ hôi
tướp ướt đùi non, rãi rà rề xuống mặt phản trơn rít. Rồi khi bàn tay túm trọn lụa
nhiễu đen óng, mảng đen bỗng tan loãng hiện rõ hình dáng một con người nghênh
ngáo. Tôi hiểu mình phải im lặng, im lặng trong sợ hãi tột tận đời người. Khói
đen tan biến hết. Tôi hét lên, tôi thấy mình hét lên một tiếng sập trời khi lờ
mờ nhận ra đường nét trên gương mặt đang đè mình. Tia nhìn xéo sắc lạnh, hàm răng
hơi nhô đanh ác đầy quen thuộc. Chưa kịp định thần, chiếc quần tôi đã bị kéo
phăng bằng một động tác như ảo thuật. Mồ hôi rìn rịn bức bối hai đùi, đúng khi
tôi cảm được sự cương cứng thúc lên bụng thì cánh cửa buồng mở toang và mẹ chồng
tôi hiện ra với chiếc bật lửa. Tôi muốn vùng chạy khỏi nỗi nhục nhã ê chề. Bóng
đen vẫn nhịch, từng phân nhịch xuống. Đôi mắt mẹ chồng nhìn vào phản làm tôi
hãi hùng hơn tất cả những gì đang chịu đựng. Tia nhìn sòng sọc, hằn học, cay
nghiệt bổ tát mỗi phân vuông cơ thể tôi loã lồ. Ánh mắt ấy như muốn thiêu cháy
mỗi sợi lông măng hình hài tôi. Cố vùng vẫy, cằn đạp thoát cái nhìn của bà, tôi
quên cả bóng đen đang nhinh nhích đã gần kề cửa sông con gái. Bóng tối tan chảy,
lửa bùng lên loang khét tấm màn đỏ. Mẹ chồng tôi phẩy lia phẩy lịa nắm nhang khắp
bàn thờ như điên dại. Bóng đen rít lên một tiếng man rợ xoẹt ngang lửa nhang. Bụng
tôi kéo một vật gì dài cứng thép. Hụt hẫng rơi tòm tôi xuống đâu đâu. Tôi thấy
có làn gió thổi mát sợi tóc, những làn gió làm ngả rạp bãi ngô lao xao. Dưới
ánh sáng nhập nhoàng bó nhang toả khói, mẹ chồng tôi lê bước chậm chạp về buồng.
Và Thụ khịt khịt mũi đạp chân vào đùi trần của vợ. "Sao nửa đêm ai lại thắp
nhang thế này?" Lưng Thụ thẳng đứng như bị điện giật khi anh mở mắt.
"Em.. em.. em cởi truồng?" Đập mạnh cánh tay xuống phản trong nỗi cứu
sinh, tôi choàng tỉnh, biết mình vẫn nguyên vẹn hình hài. Kéo quần lên, tôi
quay lưng lại Thụ không giải thích một lời. Giấc ngủ đến ngon tuyệt diệu trong
đời. Tôi không biết mắt Thụ hằn lên những tia đỏ dại cuồng.
Tôi thức sớm không phải bởi tiếng gà gáy, không bởi ánh nắng chói loá xuyên tấm
liếp cứa da cứa thịt. Tôi thức dậy bởi giọng nói mỉa mai kéo dài đu đượi chua
đôi môi hóng hớt của Thắm xỉa xuống tấm phản, đầy tiêu ớt cay xé đã làm tôi
choàng tỉnh. "Làm dâu thời buổi này kể ra cũng sướng thật." Lảng ánh
mắt của Thắm, tôi thấy mẹ chồng đang ngồi ngoài hè, trông bà nhỏ thó như một đứa
trẻ. Bà ngó lơ vườn tược cây cối trong im lặng lâng láo của loài rắn. Im lặng u
ám như đêm qua mẹ chồng tôi không thấy con dâu cởi truồng tênh hênh trên mặt phản,
đã không phẩy lia lịa bó nhang trước bàn thờ. Dưới bếp Thụ quần đùi bên rổ
khoai lang tím. Anh ngừng nhai nhìn tôi không biểu lộ cảm xúc nào. Đôi mắt Thụ
vô hồn, tròng mắt anh quạnh quẽ rờn rợn.
"Đêm qua anh ngủ có ngon không?"
Tôi hỏi gắng gượng. Dường như tôi không hỏi Thụ, nhưng tự vấn chính mình. Tôi
không biết chồng mình có nhìn thấy những gì đêm qua trên tấm phản, có nghe tiếng
hét mà tôi đã thét lên? Thụ vẫn nhai, khoai lang thì đâu cần nhai nhiều thế, hở
Thụ? Miệng anh nhều nhào chất bột chẳng đẹp chút nào.
"Em dậy muộn quá đấy."
Thụ không trả lời tôi. Câu nói của anh tôi biết hiểu thế nào. Tôi phải tự trả lời
cho nghi hoặc của mình, phải tự mình chèo chống qua vùng lũ xoáy. Nhưng tôi biết
hỏi ai, tìm ai bây giờ? Bàn tay thon ơi, bàn tay diệu kỳ ơi, bàn tay có biết
không, trả lời tôi đi. Tôi thay áo quần, bỏ ra bộ đồ ẩm rít mồ hôi nhàu nhĩ, quần
lót đặc quánh thứ chất nhầy ngà tôi chẳng biết gọi tên.
Khi trở lên nhà, mẹ chồng tôi không còn ngồi trước hiên. Cả Thụ và cô Thắm cũng
lảng lờ nơi nào. Tôi bỗng thấy mình như được cởi dây trói vô hình. Bàn tay ngón
dài sáng nay càng thanh tao lạ lùng. Không xui khiến, nó kéo roạc tấm màn đỏ
trước bàn thờ, tựa muốn cho tôi thấy điều gì. Quả thực chưa bao giờ tôi nhìn kỹ
bàn thờ tổ tiên nhà Thụ. Bây giờ đập ngay vào mắt tôi là hai huân chương liệt
sĩ, một Điện Biên, một đường 9 Nam Lào. Hai tấm ảnh truyền thần dương cặp mắt
dài dại song vẫn là tia nhìn lạnh lẽo đầy hãnh tiến. Thụ chưa kể tôi nghe về những
tấm huân chương này bao giờ. Sống lưng tôi lại ởn sốt. Những đôi mắt đang chằm
chằm hắt tia nhìn sắc lạnh lên thân thể. Đôi mắt liếc xéo của những người đàn
ông dòng dõi đế vương chết rồi vẫn đội lên đầu xứ sở Trung Hoa. Tôi quay lưng
trước đôi mắt đêm qua đã vờn rượt lên tấm thân nóng ẩm kích động đàn bà của
mình. Tôi chạy ra sân, chạy xuyên cánh đồng ngô đã vàng trĩu, bóng nhẫy những
quả bắp căng rửng hạt tròn. Gió đượm mùi đất ẩm, mùi khô quánh trộn với nước
sông tù hãm miết hơi dần dật vừa vuốt ve vừa sờ soạn chiếc áo cánh thêu cành
hoa đỏ đậm vắt ngang hai bầu ngực tôi đang thở gấp. Bên trong chúng chẳng có gì
mà vẫn bị kềm hãm. Tôi muốn thân thể tôi được giải phóng, tôi muốn bầu ngực
mình núng nẩy tự nhiên reo hát. Chúng đang kêu lớn lên rằng đêm qua trí óc tôi
không mơ, chúng đã bị vầy vò, bị liếm láp, bị nát nghiền. Tia nhìn xéo sắc lạnh,
hàm răng hơi nhô của những tấm hình trên mộ bia thản nhiên, tráo trơ hãnh tiến
một cách bình lặng. Bình thường như tôi đã bị cưỡng hiếp. Nhưng sao tôi không
chống cự? Phải chăng tôi đồng loã, phải chăng tôi đã ưỡn người lên chờ đón? Phải
chăng vòng quay đã được sắp đặt từ buổi trưa ngốt ngát bất thường tuổi thơ đến
buổi chiều Bảo tàng Dân Tộc Thụ đổ bóng xuống đời tôi? Nhưng suốt những năm thiếu
nữ tôi đã mong chờ, tôi đã khát cháy, giờ đây nó hiện hình sao tôi hoang mang?
Vòng quay số phận cuộc đời tôi không phải vòng quay yêu thương. Tôi là ai, từ
đâu đến? Tổ tiên đế vương Trung Hoa tay dài chạm gối nhà Thụ muốn gì?
Bãi tha ma thênh thang trước mặt. Gió sớm từ sông rì rào đổ thốc qua quần bò áo
cánh đen. Thân xác tôi buôn buốt, nhưng nhức từng cơn, nhưng là sự nhưng nhức
kích động, hỏi đòi và đau đớn. Tôi sợ chính mình. Cành hoa thẫm đỏ vắt ngang
hai bầu ngực vẫn chỉ chực vểnh lên đĩ thoả. Nó đang mơn trớn, dỗ dành hoang đàng.
Thung lũng mồ mả mười một ngôi mộ đẫm rượt sương đêm. Những cọng cỏ chà cứa vào
chân tôi hay chân tôi lướt lên chúng mời mọc? Mười một ngôi mộ yên bình, sự yên
bình thái quá một u mê. Tôi muốn những ngôi mộ nứt đất chui ra từng bóng ma, từng
oan hồn liệt sĩ xéo sắc, tay dài chạm gối. Tôi nghĩ mình sẽ không sợ hãi. Tôi
muốn họ trả lời tôi họ muốn gì ở đứa con gái nhiều xúc cảm này và có gan hãy
hãm hiếp tôi giữa ban ngày ban mặt. Vẫn chỉ là im lặng. Má tôi nóng hực, miệng
tôi lại khát cháy. Giật tung hàng khuy áo, cành hoa đỏ thẫm đứt đôi, tôi xoay
vòng quanh mười một ngôi mộ. Vú tôi rứng tràn không khí. Vú tôi là đời sống, là
hơi thở, là khí quyển. Mồ mả là quá khứ, là huân chương, là tổ quốc. Tôi chạy
giữa bãi tha ma thênh thang hoang dại. Tôi múa điệu múa da thịt tươi tốt, thách
thức thần linh, thách thức âm hồn dòng dõi Trung Hoa nhà Thụ. Tôi tung tăng thể
xác, đôi bầu vú tự do khiêu khích cho đến lúc bàn tay xa lạ có năm ngón thuôn mềm
đưa lên cài lại hàng khuy áo ngay ngắn. Tôi đứng nhìn bàn tay của chính mình
như nhìn bàn tay của một kẻ chất phác quả quyết giắt tay tôi lầm lũi trở về. Có
phải bàn tay của kẻ nào đó còn dính vào cườm tay tôi đã hiểu không thể nào chống
cự nổi chiếc bàn thờ to dài quá cỡ với tấm màn đỏ nhức nhối chất chứa cả một
quá khứ phi phàm?
*
Thụ mang ánh nhìn lạnh lẽo trên suốt chuyến tàu xuôi về thành phố. Tôi có cảm
giác anh giống một pho tượng ai đặt cạnh mình. Anh náu lặng, làn da chỗ đỏ ửng
chỗ nhợt nhạt. Những cánh đồng trơ hoác gốc rạ chạy tăm tắp trong nhập nhoạng
hoàng hôn. Tôi không dám nhìn thẳng mặt chồng, chỉ len lén chăm chú lên đôi tay
Thụ dường như dài hơn, bất động hơn, khoanh vòng nhiều hơn trước vùng ngực phẳng.
Tôi muốn tự mình mân mê bầu vú, để tìm lại cử chỉ âu yếm của chồng. Nhưng tàu cứ
tiếp tục rì rì, nhởn nhơ trên con đường dài trơ trẽn. Tôi muốn Thụ hét lên, chửi
rủa thành lời những gì đang khoét rỗng đầu anh. Không còn nghi ngờ gì, Thụ đã
nhìn thấy cảnh đêm qua, Thụ biết tất cả. Nhưng sao anh không cứu tôi, anh không
thiêu cháy bóng đen man rợ bảo vệ vợ mình. Hay Thụ đồng loã, bán tôi cho những
bài vị liệt sĩ khát đói? Tôi đâm hận anh vô cùng. Hận lây sang những ngày sau
đó khi đã yên ấm nơi thị thành náo nhiệt, khi chiếc bàn thờ bỏ mặc bụi phủ nhà
quê. Mà không là giận nữa, một nỗi hoài nghi thường trực ngày đêm.
Cuộc sống vợ chồng dần dà ngường ngượng. Thụ vẫn chăm chút tôi nhưng sự chăm
chút đượm mùi sầu thảm. Chẳng còn lửa cháy, chẳng còn nồng nàn. Tôi thôi không
hực lên hổ cái mỗi đêm trên người Thụ. Tôi không vồ nuốt lấy anh, hối hả rúc mặt
vào trong nách anh tìm hương vách nhà rông của buổi trưa nào ở Bảo tàng Dân Tộc.
Thụ cũng chẳng mấy mặn mà chuyện ái ân. Bàn tay anh thôi vuốt ve bóp nắn. Tôi
cũng thôi cắn đầu lưỡi Thụ có mùi cỏ đắng. Mỗi sáng sớm thức giấc, tôi không
còn cảm giác tội nghiệp nào cho Thụ. Và anh cũng không còn véo mũi tôi cảnh cáo
đêm qua. Chúng tôi lặng im, không la hét, không dọ hỏi để tìm nguyên nhân,
không một giải thích nào. Ngầm hiểu với nhau. Như đã cài trong đầu tôi và Thụ
chuyện phải xảy ra để mà chấp nhận. Đời sống bình lặng, trong bình lặng giấu giếm
giằng xé với những mẩu đối thoại đều đều như kinh nhật tụng.
"Hôm nay anh đi làm mệt lắm không?"
...
"Em trông mắt anh trũng sâu, đừng gắng sức nữa."
...
Nhưng thân thể tôi thì không im lặng. Đêm khuya, khi đèn đường nguội lạnh, cạnh
mình Thụ xoay lưng thin thít thì làn da tôi lại hực hội khát thèm. Tôi thấy vú
tôi nở ra trong đêm tối, nở lớn như một đoá vạn thọ bất chợt bung cánh, to bằng
một cái bát. Thân thể tôi giống một quả mít tố nữ ngậy thơm đợi bổ đôi. Lẫn
trong thao thức, tôi nhớ tấm huân chương liệt sĩ Điện Biên lấp lánh, huân
chương Đường 9 Nam Lào sáng choang động đậy. Đùi tôi thèm được rát rẫy mồ hôi,
bụng thèm cảm giác cứng cáp quệt ngang đâm vào. Tôi biết như thế là tội lỗi,
nhưng rồi lại tự nhủ đó là một thứ tội tổ tông mà chẳng ai có quyền chê trách.
Tôi biết phải chấp nhận để tồn tại. Tôi yêu Thụ và anh cũng yêu tôi thực lòng.
Sống trên đời ai chẳng có nỗi khổ, đâu riêng gì vợ chồng tôi. Nhưng rồi giỗ tổ
lại đến và tôi không thể giấu diếm khoác lên mình bộ mặt bình lặng được nữa. Thụ
cũng vậy, sau sự việc, đôi má anh hóp sâu chẳng còn phúng phính. Ngày oi nồng
khi hai vợ chồng nhìn tờ lịch, thu xếp cặm cụi về quê. Nếu là những lần trước,
tôi sẽ liến thoắng hỏi Thụ giỗ ai mà về. Giờ đây như một lẽ thường tình, tôi chẳng
cần phải hỏi. Một năm mười sáu đám giỗ, cứ thế mà ngược tàu. Tôi lại mơ hồ kinh
sợ, mơ hồ mong chờ, phập phồng theo tiếng nghiến đường ray với bãi tha ma chập
chùng. Mọi chuyện vẫn diễn ra như bất kỳ đám giỗ nào nhà Thụ với nhang khói, với
âm thanh khấn vái xin xít, ập è nơi đầu lưỡi Thụ. Chỉ khác một điều, lần cúng
giỗ này vào buổi trưa. Mẹ chồng tôi bảo các cụ báo mộng cho bà làm như thế. Tất
nhiên các cụ đã nói thì phải nghe. Ai nào dám cãi nửa lời. Còn nhớ ngày cưới, mẹ
Thụ gọi tôi ra góc riêng, giọng bà nhỏ quá mức mà làm tôi run rẩy. "Chị về
làm dâu trưởng nhà này trách nhiệm nặng nề. Lấy chồng theo thói nhà chồng, mọi
thứ đều có lễ nghi, trên dưới, cứ thế mà làm. Chị làm khác sẽ rước hoạ vào
thân, tôi nói trước." Hân hoan hạnh phúc tôi quên mất giọng nói sắc ngọt của
mẹ chồng hôm ấy. Trưa nay nó vọng rõ mồn một, thấu tim óc đứa con gái đang nuôi
những vực thẳm khổng lồ trong mình chẳng khác nền trời không xanh lồng lộng
cũng đang nuôi những tảng mây tối sáng lừ đừ. Thụ đi nhanh qua khoảng sân rát nắng,
phịch lưng xuống phản nặng nề.
"Sáng nay dậy sớm đi tàu mệt quá, nghỉ trưa cho lại sức. Em thần người ra
đấy làm gì, nghỉ đi."
Thụ nói với tôi bực bõ. Làm như tôi cản trở gia tộc anh chuyện gì đó, làm như
tôi chưa phục tòng khuôn phép gia đình anh đúng mức hay tôi phá đám giỗ nhà
này. Tôi băn khoăn thắc mắc vì sao Thụ phải đổi giọng mỗi khi có sự hiện diện của
chiếc bàn thờ? Thụ nói với tôi hay xin phép mẹ? Anh không nhìn tôi mà cũng chẳng
nhìn mẹ đang ngấp nghé cửa buồng. Anh nhìn tấm màn đỏ bất động đang rang lửa.
Bao nhiêu nhang thắp lúc nãy cháy cằn, tàn tro giữ nguyên dựng đứng như hình
chĩa ngọn chông, trơ khấc tàn bạo. Thốt nhiên tôi muốn sập màn che giấu. Nhang
cháy không cuộn thành vòng, không có điều tốt. Tia liếc xéo từ căn buồng mẹ chồng
tôi bùng rát khuôn mặt, tôi ngoái đầu, chỉ là hai cánh cửa khép im lìm. Dạo này
mẹ Thụ không còn nhìn thẳng mặt tôi nữa. Những cái liếc xéo lởm chởm nguyền rủa
của bà hơn một hôn mê, một thôi miên hoà lẫn tiếng xoong chảo cô út vùng vằng
ném đập ngoài giếng dìm xuống nước chìm ỉm trong nhiệt độ tăng cao và chiếc quạt
tai voi xoay lấc láo. Tôi ỉm mình trong bỏng rát chật chội, hãm bức mê man. Tôi
nói thầm nhà quê là thế ấy, lập đi lập lại cho đến khi giấc ngủ đến, rồi vô cớ
thức giấc. Lại khát. Thụ dang rộng tay, một chân gác lên đùi tôi như kềm giữ.
Ngạc nhiên chưa! Thụ không có thói quen này. Vừa lúc tôi gượng mình vươn vai
thì lặng phắc đất trời. Trong tư thế ưỡn ngửa, tôi trơ cứng bất động. Đám mây nằng
nặng trôi qua khoảnh sân làm tối sầm gian nhà, tối sầm bức màn đỏ tôi đã kéo
che những nén nhang cháy quằn quại. Sau bức màn đỏ, bóng đen thản nhiên bước
ra. Lần này hiện rõ hình hài con người. Tôi không còn sợ hãi mà nghênh mặt ngắm
nhìn. Nó mang trong mình dáng hình của một lão già Trung Quốc nào đó đầy quyền
uy chập chờn trên cái nền lát gạch tàu. Lão Tàu xa xăm, bí ẩn, vừa đen tối vừa
có sức hút lạ kỳ, quyến rũ khác thường, vừa giông giống bố chồng tôi. Tôi chăm
chăm theo dõi mà vẫn phân định bên ngoài mây xám đã quệt qua khoảng sân, hắt thứ
ánh sáng âm âm xuống lũ cây cối, và chỉ cách vài thước, mặt trời đang hực nắng
nhựa đường. Cơn khát gắt gỏng nhức nhối trong cuống họng làm mặt mũi tay chân
tôi chìm sâu trong nỗi hoảng loạn của thể xác dù phần trí não vẫn tỉnh táo.
Khát mỗi sợi tóc. Khát từng nếp gấp làn da. Khát mỗi đốt xương. Khát từ hàng
mày. Khát xuống viền môi. Khát trên đồi cao vươn ưỡn. Khát xuống thảo nguyên
dang rộng. Khát như chờ đợi bóng đen nhịch nhịch, đến gần tưới nước. Mồ hôi tướp
xót mi mắt. Mồ hôi rịn rạn da thịt đùi non. Nhỏ giọt giọt xuống mặt phản đen
bóng. Phản này Thụ nói có từ lâu lắm, dễ đã bảy tám đời ngủ nghê, ăn uống, sinh
con đẻ cái và khâm liệm. Tấm phản mang quá khứ của gia đình Thụ, xa xôi, chất
chồng. Còn tôi, hiện tại, một đứa con dâu đĩ thoả đang ưỡn ngửa căng rát đón chờ.
Bóng đen đã đứng ở khoảng giữa hai chân tôi tách rộng. Từng đường nét trên
gương mặt lạnh lùng không hề xa lạ hiện rõ. Sao mà giống Thụ đến thế. Rõ ràng
là Thụ. Chân Thụ đã rơi khỏi đùi tôi tự lúc nào giống thả cho tôi tự do đối mặt
bóng đè. Anh vẫn nằm nghiêng, quay hai con mắt nửa nhắm nửa mở, như muốn chứng
kiến. Lúc đôi tay quờ xuống rà rẫm, tôi biết trước chiếc bóng muốn gì, thứ mà mọi
đàn bà trên thế gian khi nằm ngửa đều biết. Tôi dang rộng chân lúc nghe tiếng
ho buồng trong dội lại. Tiếng ho càng lớn tôi càng dang rộng chân như muốn
thách thức. Chính tôi cũng không hiểu vì sao mình có thể dang chân trong lúc tứ
chi bất động, muốn vùng dậy mà không được. Cơ thể tôi không vâng phục trí não
nhưng vâng phục thèm khát của cái bàn thờ. Những tiếng ho đứt rời, cằn cộc, tiếp
tục cay thét, làm như mẹ chồng tôi muốn biểu lộ ganh ghét với chỗ tôi đang nằm.
Hai bàn tay thả xuống mạnh bạo, riết róng, hơi thở dập dồn. Nó luồn sâu bóp từng
mạch máu chảy sôi huyết quản con gái đôi mươi. Gương mặt sà sát vùng cổ như muốn
hút sức sống tôi căng rứng. Rồi lồng ngực bỏng rát, tôi vỡ vụn. Nó đang banh
trái tim tôi ra. Tôi hét, tôi vùng vẫy, tôi van xin, hổn hển, oằn oại rên rỉ.
Ông muốn gì ở tôi. Tôi biết phận dâu con, tôi sẽ làm tròn bổn phận. Mỗi năm tôi
sẽ làm cơm cúng mười sáu đám giỗ. Tôi sẽ dọn sạch thung lũng mồ mả, sẽ lau bóng
nhoáng bàn thờ. Sẽ sinh mười một đứa cháu trai cho ông. Bóng đen tảng lờ. Hai
bàn tay bạo lực hung hãn khoét sâu, ngoáy vòng. Tôi điên đảo, đau đớn, nộ cuồng
rồi tôi cười gằn thỏa mãn với ý nghĩ mẹ chồng tôi cũng đã nằm trên tấm phản này
cũng đã dang chân cho nó ngoáy vòng. Sáng tối lẫn lộn. Tôi nhắm mắt cho trăm đời
dòng dõi đế vương quần thảo, cho đến lúc đỉnh đầu nhức buốt, tôi bật nức nở man
dại. Tiếng ho buồng trong lúc ấy hộc từng cơn xé phổi. Gần như Thụ bị bắn tung
vào góc nhà, tôi có cảm giác thế, đôi mắt anh trừng trừng căm hận. Tiếng càu
nhàu của Thụ cắt đứt giấc ngủ tôi mề mệt.
"Em thấy tháng sao không mang băng vệ sinh? Con gái mà đoảng quá. Mau dậy
thay áo quần, lau chùi tấm phản đi."
Vẫn bàn tay mảnh dẻ đập xuống phản giúp tôi dậy. Tôi nhìn Thụ rười rượi uất ức.
Anh mở mắt, anh chứng kiến, anh vờ như không có chuyện gì. Anh cũng không còn để
ý chu kỳ của vợ. Tôi chỉ vừa sạch vài ngày làm sao thấy tháng? Vả lại thứ máu
loang áo Thụ, thứ máu đen đặc mặt phản, thứ máu quện bệt đùi tôi không phải máu
đàn bà mỗi tháng. Mà là máu tươi chảy róc từ vết thương rách toác bị đâm sâu
hung bạo. Mọi người bảo tôi bị bóng đè, nhưng bóng đè chỉ là giấc mơ khi đang
ngủ, còn tôi rã rời, hai đùi nhớp nháp máu trộn nước con gái.
"Em còn ngồi ỳ ra đấy, làm nhanh lên, mẹ dậy bây giờ?"
Thụ chưa hết câu thì cửa buồng kẹt mở. Khuôn mặt mẹ chồng tôi đỏ gắt, tay lóc
xóc quạt nan. Dừng cái nhìn nơi mảng áo đỏ con trai, nơi mặt phản ướt đen, bà
ngẩng đầu bước thẳng đến bàn thờ kéo roạc tấm màn đỏ sang bên, châm lửa đốt
nhang. Trưa chuyển về chiều, không ngọn gió nào chạy loạn. Tôi ngồi chết lặng.
Vợ anh bị hiếp nhưng Thụ chỉ sợ mẹ dậy. Thụ tốc áo qua đầu ra giếng dội ào ào
như muốn dội chất hờn căm trên mình anh hay muốn rửa ráy những dơ bẩn thay cho
vợ. Tắm xong, anh trở thành một người khác.
Chúng tôi không đủ sức lực, can đảm mang trên mình bộ mặt bình thản thường nhật
cố dối lừa bản thân được nữa. Thụ ít nói hẳn đi, gần như là im lặng. Hiếm hoi mới
thấy nụ cười của anh, có chăng là trong một vài lần xã giao bắt buộc. Đôi má
anh hóp, ngày một sâu hơn. Tôi thường lén nhìn chồng, nhưng Thụ đã vĩnh viễn
không còn sờ nắn bàn tay tôi mà khen ốm mập, ngắn dài. Ngôi nhà của chúng tôi ở
thành phố giống một am thờ. Đôi khi tôi hận anh. Vì lấy anh tôi mới về căn nhà
xưa cũ đó, mới nằm trên tấm phản ấy, mới ra nỗi đoạ đầy bây giờ. Nhưng Thụ
không còn nhìn thẳng mặt tôi. Hình như anh không muốn nhìn bất cứ cái gì, không
muốn nghe bất cứ điều gì. Có bận, tôi bắt gặp anh ngồi câm điếc trong buồng tắm
cả buổi chiều, ánh mắt vô hồn. Tôi thương chồng và thương chính mình. Thụ đau đớn
một tôi đau đớn mười. Tôi là đứa hư hỏng. Tôi biết mình bị hãm hiếp trước bàn
thờ tổ tiên nhà chồng, trước mặt chồng, nhưng tôi lại bồn chồn, mong nhớ, thậm
chí khát thèm cảm giác ấy. Tôi đạp quẫy, nội chiến, tâm linh héo rũ. Tôi thay
rèm cửa màu đỏ, khăn trải giường màu đỏ, bao gối màu đỏ, cố trang trí căn nhà
hao hao giống một trang thờ với nhiều tấm màn đỏ. Thụ không phản ứng gì.
Đêm này qua đêm khác, khi tấm rèm cửa trong ngôi nhà thành phố bắt đầu phai màu
nhức nhối, tôi và Thụ lại ngược tàu về ngôi nhà mang nhiều oan khuất. Trước hôm
đi tôi bị lên một chiếc nhọt ở chỗ thật tai hại. Nó nằm gần cái đàn bà ê ẩm, đỏ
tấy. Thụ thấy tôi nhăn nhó tỏ vẻ thông cảm, anh bảo tôi nếu đau quá không về
cũng được, anh sẽ thưa lại với mẹ. Nhưng tôi đời nào bằng lòng, đời nào để chiếc
phản trống trơn mình Thụ đêm dài. Chỗ của tôi là ở đấy. Không hiểu sao tôi thấy
mình khoẻ mạnh, háo hức lạ thường. Tôi ngượng ngùng tự thừa nhận với mình nghiện
mười sáu đám giỗ, mười một ngôi mộ, tấm phản đen bóng, cả tiếng ho cục thét buồng
trong. Tôi phê cảm giác khát cháy, nhào nhoẽ mồ hôi. Chiếc bóng đen đúa làm tôi
mê hoặc, xô đẩy tôi trong gầm thét cuộn trào. Thụ đau đáu trước thái độ phấn
khích của tôi, dường như anh biết từ trước tôi sẽ phản ứng ra sao. Nhìn mặt anh
lạnh lẽo, tôi hiểu. Cẩn thận, Thụ bắt tôi trần truồng dạng chân, chống tay
trong phòng tắm, ghé sát cặp kính cận xem xét. Tôi sướng run lên vì cử chỉ thân
mật này của chồng. Từ ngày ở quê lên, chưa khi nào anh ân cần đến thế. Tôi thầm
cảm ơn chiếc nhọt, biết đâu nhờ nó, tất cả sẽ thay đổi. Ngón tay anh ve vuốt dịu
dàng, người tôi mềm nhũn. Nhưng anh dịu dàng lâu quá, dịu dàng tôi không chịu nổi.
Tôi muốn anh bóp nát, bục vỡ, tan oà chiếc nhọt. Một lần chồng vợ đã đời để
quên hết. Ngón cái của Thụ cứ chờm hỡm trước cánh cửa dang rộng ẩm sâu. Tự
nhiên tôi muốn buông một câu chửi thề, chửi thề một lần trong đời. Cánh cửa tự
động cài khoá. Sao Thụ không cứ thế mà làm? Cứ thế cắm phập xuống. Cứ thế khoan
sâu. Sao cứ chờm hỡm đấy mà dịu với chả dàng? Tôi bật khóc, nghĩ rằng nỗ lực cứu
sông, cứu thuyền thế là hết.
Nhưng khi đêm xuống trên tấm phản, tôi nằm sấp, cánh cửa lại mở tanh bành. Sông
ngập nước. Tỳ ép mắt mũi xuống mặt phản, tôi không ngờ bóng đen nhanh đến vậy.
Không rà rẫm xoa xuê, không hít hà rờ ngửi. Vừa kịp hiện ra sau tấm màn đỏ đã
thẳng thừng cắm trên cắm dưới vào lòng sông. Lần đầu tiên tôi không khát nước.
Gẫy gập, cắt khúc tôi trong cơn xoáy liệt. Bốc cao, phịch hạ, chèn lấp, tọng đầy,
thả hút mê man. Thân thể tôi ngầy ngậy, nước tràn miệng. Lần đầu tiên tôi hưởng
thú đau đớn mà thoả mãn. Tiếng ho ngừng lặng sau cao trào. Thụ ấm ớ giữa cơn mê
lãng nhoẹt nào, trừng trừng mở mắt, bọt mép nhoè môi. Lúc cử động được chân tay
tôi thấy mình hẫng nhẹ. Có gì khang khác. Sực nhớ tới mụn nhọt tôi đưa tay xuống
dưới. Trời ơi. Xẹp nhép. Khô cong. Không còn mủ vàng, không còn đau tấy. Lao
mình ra sân, dưới ánh trăng già tôi gào thét điên dại với hai hàm răng nghiến
chặt. Trăng lạnh tanh, vàng võ. Tôi quỵ gục hoàn toàn. Tôi thương tôi và tôi
ghét tôi. Tôi đã đồng loã, đã kiễng chân lên rên rỉ rồi sau đấy lại nghĩ mình bị
hãm hiếp, lại căm oán bóng đen tổ tiên nhà Thụ. Rồi lại mong chờ, lại hứng háo
thèm thuồng. Bóng đen ấy hiểu tôi thích gì, nó tràn lấp dục vọng trong tôi và đẩy
Thụ xa cách. Hai bàn tay tôi dưới trăng xanh trắng, bấu chặt, xiết nhau. Tôi hiểu
những ám dấu của cơ thể, hiểu mười ngón tay kỳ diệu đang mưu tính điều gì.
Bàn tay da mỏng tanh của tôi bắt đầu động đậy. Bàn tay diệu kỳ không trọng lượng
và cũng không chấp nhận, không đồng loã, không thoả hiệp mọi chuyện. Nó muốn
tôi thoát khỏi mê man. Những ngón dài trắng xanh đầy kiên quyết tỳ ép ngòi bút
trên tờ giấy. Nó thúc bách tôi phải ly hôn với Thụ. Bàn tay ký lên trang giấy,
nhưng thân thể tôi ù lỳ không nhúc nhích, không muốn cử động mà ngồi yên vít chắc
vào mặt phản, nhất quyết không đi đâu. Thân thể tôi đã u mê trong nhang khói bấy
lâu, cưỡng lại bàn tay với tất cả sức lực của nhung nhớ những phập mạnh, đâm
sâu. Bàn tay mảnh dẻ cầm bút, bất lực với tự do đã nắm được ở đầu ngón tay
nhưng bị trọng lượng thân thể buộc trói.
Rồi máu không còn nhỏ xuống chân tôi nữa. Cơ thể thoả mãn trong im lặng. Cái
thai trong bụng tôi, không phải của Thụ, không của bất kỳ người đàn ông nào cứ
lớn dần. Thụ thay đổi, xoay sang vỗ về, chăm sóc vợ từng ly từng tý. Anh thường
xoa xoa bụng vợ, thường xuyên nhìn lên vách như anh muốn báo cáo với những chiếc
bóng đang canh chừng cẩn mật, tiến trình tăng trưởng của đứa bé. Con tôi sẽ tiếp
nối truyền thống Trung Quốc, sẽ tiếp tục thờ cúng bóng tối, sẽ tiếp tục banh dạng
trên phản cho các liệt sĩ thoả mãn. Nếu là bé trai, con trai tôi sẽ bảo vệ cái
bàn thờ, nếu là bé gái, con gái tôi sẽ tiếp tục hiến dâng cho những tấm huân
chương. Tôi đã khinh ghét cái thai, đã tính đến chuyện giết nó đi nhưng ý nghĩ
chỉ thoáng qua nhanh như một cơn gió độc làm nổi gai khắp cùng châu thân. Tôi
thương giọt máu của mình.Tôi thương đứa bé vô tội cũng bất lực như tôi đã bất lực,
đã khép mình làm bổn phận sinh nở, di truyền một quyền lực. Mỗi ngày tôi ra ngồi
trước sân, đưa bàn tay nhẹ hẫng ra trước mắt, ngắm xem làn da mỏng tanh đang
óng ánh dưới nắng, rồi lấy bàn tay ấy vuốt ve đứa trẻ đang quẫy nhè nhẹ, thấy
yêu thương vô hạn hòn máu tôi đang mang trong mình, yêu thương tràn lấp tâm hồn
đến chẳng nói thành lời. Không biết có người mẹ nào yêu thương bào thai của cha
chồng cấy vào bụng như tôi? Không biết có người mẹ nào yêu thương di sản của
tăm tối như tôi? Thi thoảng tôi cũng nhìn lên vách, đoán tìm những chiếc bóng
mà tôi biết đang rình rập sau bức tường, đã lao xuống mình tôi cướp mất phần
trinh trắng tuổi thơ một buổi trưa hè nào và sẽ còn lao xuống cướp nốt thai nhi
tôi đang mang. Thi thoảng tôi nói với những oan hồn chuyên hành nghề bòng đè,
tôi đã sẵn sàng và con tôi cũng sẵn sàng, chúng tôi sẵn sàng như những người
nghèo sẵn sàng bán máu. Chúng tôi không biết chọn lựa vì cơ thể chúng tôi đòi hỏi
những nhục cảm mà bóng tối ban phát. Chúng tôi bất lực, chỉ còn những ước mơ mà
không chiếc bóng nào có thể tước đoạt. Tôi đưa tay mình ra sáng. Nắng lung linh
trên năm ngón dài ngắn thanh tao lạ thường. Chiến tranh, giông gió, bão lũ, hán
hạn, tôi có thể chết đi rồi mà bàn tay vẫn nguyên vẹn. Tôi đinh ninh điều ấy.
Con tôi sẽ có bàn tay của mẹ. Một bàn tay không béo gầy, không trọng lượng, chỉ
có làn da mỏng tanh nhưng biết níu giữ tự do cho dù bị thân thể buộc trói. Nắng
tắt, mà bàn tay vẫn óng ánh diệu kỳ.
18/10/2004Nguyễn Chí Hoan
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét