Năm 1967
Nàng là cô gái mới lớn
đầy mộng mơ “qua công viên mắt em ngây tròn”. Trong giấc mơ của nàng có
công chúa và hoàng tử. Nàng sống ở một thành phố biển miền trung.
Cuối tuần, nàng đi xem phim nói tiếng Pháp có Tony Perkin, steve Mc Queen,
Audrey Hepburn… Đất nước đang có chiến tranh nhưng nàng không quan
tâm vì chiến tranh ở quá xa và vì bộ máy tuyên truyền ở miền nam quá
yếu. Ở trường, nàng không được học về lịch sử Việt Nam cận đại.
Nàng rất mù mờ vì tình trạng của đất nước và không hiểu tại sao anh
em lại cầm súng giết nhau. Nàng yếu đuối và an toàn như con sâu đo, quanh quẩn
trong đám cỏ xanh, mặc cho bầu trời sấm chớp báo hiệu một cơn lũ sắp
tràn qua nhấn chìm tất cả.
CHÀNG HÁT RONG VÀ CÂY
SÁO THẦN
Cũng năm đó chàng xuất
hiện.
Chàng là dân trường Pháp, sống ở thành thị con nhà trung lưu nhưng những ca khúc của chàng lại
nói nhiều về ruộng đồng về cây lúa.
Người con gái Việt Nam da
vàng
Ruộng đồng mà chàng nói
đến không yên ả như trong truyện ngắn của Thạch Lam, thơ Bàng Bá Lân. Đó là
những ruộng đồng rất điêu tàn hoang vắng:
Một ruộng đồng trơ đất
đỏ
Từ đó nàng mới nhớ rằng
da nàng màu vàng, không giống màu da của Romeo và Juliette. Đất nước
nàng quá nghèo, chiến tranh, chết chóc đang bao trùm, không thanh bình như thành phố Liverpool của những chàng trai đẹp như
thiên thần The Beatles.
Từ đó nàng ý thức rằng,
hằng ngày hằng giờ:
Hằng vạn tấn bom trút
xuống đầu làng
Hằng vạn tấn bom trút
xuống ruộng đồng
Cửa nhà Việt Nam cháy
đỏ cuối thôn
Từ đó, trong
nàng bừng lên nỗi sợ rợn người khi nhìn thấy:
Hằng vạn chuyến xe
claymore lựu đạn
Hằng vạn chuyến xe mang
vô thị thành
Từng vùng thịt xương có
mẹ có em.
Chàng hát rong nói cho
nàng biết như thế nào là “nội chiến” và lớp trẻ như nàng giật mình vì đã:
Ngủ quên, quên đã bao
năm
Ngủ quên không thấy quê
hương
Từ đó nàng bắt đầu đặt
câu hỏi “ai làm ra chiến tranh? Tại sao nước Việt của nàng bi thảm
đến như vậy?” Từ đó nàng hiểu như thế nào là số phận của một nước
nhược tiểu.
Cám ơn chàng, những ca
khúc mang tên Da Vàng đã làm cho nàng, một cô gái chưa một lần bước chân xuống
ruộng hiểu được thế nào là:
Yêu quê hương như yêu
đồng lúa chín.
Trong cuộc chiến vừa
qua, tôi cho rằng chưa có ai khô nước mắt khóc thương cho dân tộc
một cách chân thành như Trịnh Công Sơn. Vì vậy không ngạc nhiên khi ông ngây
ngất chờ mong hòa bình.
Chờ cho lòng câm thù đến
lúc chìm sâu
Chờ hòa bình đến
Chờ tiếng bom im
Chờ bước chân đi trên
những đường không chông mìn
Chờ đường giao thông
chấp nồi chuyến xe qua ba miền
Trịnh Công Sơn mơ một
ngày no cơm ấm áo khi hết chiến tranh:
Chờ khô nước mắt
Chờ đá reo ca
Chờ áo cơm nuôi những
trẻ con không nhà
Hòa bình đối với ông đẹp
quá.
Ông hớn hở
“Dựng lại người, dựng lại nhà”
Ta cùng lên đường
Đi xây lại Việt Nam
Nghĩ đến ngày đất nước
thanh bình, lòng ông hân hoan, mắt ông rưng lệ:
Lòng mẹ ta xưa
kia bao la như thái bình dương
Những đứa con lạc dòng
mừng hôm nay xóa hết căm hờn
BI KỊCH TRINH CÔNG SƠN
Chưa có con người Việt Nam nào được
yêu nhiều và ghét nhiều như Trịnh Công Sơn.
Người yêu ông thì đã rõ.
Người ta yêu ông vì ông là người chân thật. Ca khúc của ông là những rung động
thật đẹp. Đó là tiếng suối chảy tuôn ra từ một cỏi lòng hậu nhân hậu của một
người
Tôi là ai mà yêu quá đời
này
Người không
ưa ông thì cũng đúng thôi.
Sau chiến tranh đã
có bà mẹ anh hùng và bà mẹ da vàng khóc con thảm thiết của Trịnh Công Sơn đã
bị lỗi thời.
Chỉ mong hòa bình sau
đêm tăm tối
Chờ mong một ngày
Sau Chiến tranh Trịnh
Công Sơn đã bị ngoảnh mặt làm ngơ và bàn tay của Trịnh Công
Sơn chưa bao giờ được siết chặt.
Trong khi Ca khúc Da
Vàng chưa một lần được chính thức công nhận ở trong nước, thì ở nước ngoài xuất
hiện hàng trăm bài viết kết án Trịnh Công Sơn với những bằng chứng
không chối cải được.
Chính ông đã
hân hoan ca ngợi một nền hòa bình mà với hầu hết người miền nam
là nỗi xót xa, đớn đau, vì mất mát xua đuổi.
Hai mươi năm nhục nhằn
đã qua
Hôm nay thấy mặt trời
rực sáng
Trong tim người
Trong tim ta
Trong “Đồng Dao Năm
2000” Ông lạc quan:
Đường Việt Nam hôm
nay có những bước chân tự do
Đường Việt nam hôm nay
sống với nhau thực thà
Trịnh Công Sơn & Vân Quỳnh – Đồng Dao Hòa Bình – Thu Âm Trước ...
Theo tôi, Trịnh
Công Sơn mộng tưởng tới một ngày hòa bình giống như cô bé
quàng khăn đỏ, khi cô hớn hở mang cái bành thật ngon bước chân trên
con đường đầy hoa lá tới ngôi nhà của bà nội.
Ông không giả dối,
không phỉnh gạt mọi người, nhưng ông không ngờ
rằng hai chữ hòa bình mà ông hết lòng chờ mong, hết lòng
ca ngợi chỉ là bà nội giả mạo..
Trịnh Công Sơn là người
sâu sắc nhất khi mô tả chiến tranh nhưng lại là người vô cùng ngây
thơ, nông nổi khi vẽ bức tranh hòa bình.
Đời tôi ngốc dại
Tự làm khô héo tôi đây
Cuối đời ông nghĩ gì khi
viết:
Có điều gì gần như niềm
tuyệt vọng
Rơi rất gần rơi xuống
trong tôi
Mà sao không tuyệt
vọng khi sau:
Hai mươi năm nội chiến
từng ngày
Gia tài của mẹ một rừng
xương khô
Đất nước này vẫn
còn rất nhiều điều ”vô hình trói buộc dân ta” và tiếng gọi “cùng lên
đường đi xây lại tình thương“ của Trịnh Công Sơn cũng chỉ là tiếng kêu vô vọng
trong “Sa mạc nối dài”.
Dầu sao với riêng tôi,
tôi vẫn biết ơn ông vì ông đã từng nhắc nhở cho tôi một điều vô cùng giản dị:
Yêu quê hương
như yêu đồng lúa chín.
* Những chữ in nghiêng
là lời nhạc của Trịnh Công Sơn.
Ngày Dài Trên Quê Hương - Trịnh Công Sơn,Khánh Ly | Bài hát, lyrics
25/8/2011
Huyền Chiêu
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét