Sự
tích cây khế
Một nhà kia có hai anh em, cha mẹ đều chết cả. Hai anh em chăm lo làm lụng, nên
trong nhà cũng đủ ăn. Muốn cho vui cửa vui nhà, hai người cùng lấy vợ. Nhưng từ
khi có vợ, người anh sinh ra lười biếng, bao nhiêu công việc khó nhọc, đều trút
cả cho hai vợ chồng người em.
Hai vợ chồng người em thức khuya dậy sớm, lại cố gắng cày cấy,
làm cỏ, bỏ phân, lúa tốt hơn trước, nên đến mùa, được bội thu. Thấy thế, người
anh sợ em kể công chiếm lấy phần hơn, vội bàn với vợ cho hai vợ chồng người em
ra ở riêng.
Ra ở riêng với vợ, người em được người anh chia cho có một
căn nhà tranh lụp xụp, trước nhà có một cây khế ngọt. Hai vợ chồng người em
không phàn nàn một lời, hết vào rừng đốn củi đem ra chợ bán, lại đi gánh mướn,
làm thuê.
Còn người anh có bao nhiêu ruộng nương đều cho làm rẽ, để ngồi
không hưởng sung sướng với vợ. Thấy em không ca thán, người anh cho em là ngu
si, lại càng lên mặt, không lui tới nhà em và cũng không để ý gì đến em nữa.
Những ngày sung sướng nhất của hai vợ chồng người em là những
ngày khế chín. Quanh năm, hai vợ chồng đã chăm bón và bắt sâu, đuổi kiến cho
cây khế, nên cây khế xanh mơn mởn, bóng rợp khắp mảnh vườn nhỏ bé, quả lúc lỉu
cả ở những cành là sát mặt đất, trẻ lên ba cũng với tay được.
Một buổi sáng, hai vợ chồng mang quang gánh và thúng bị ra gốc
khế, định trèo lên hái quả đem ra chợ bán thì thấy trên ngọn cây rung động rất
mạnh, như có người đang trèo. Hai vợ chồng nhìn lên thì thấy một con chim rất lớn
đang ăn những quả khế chín vàng. Hai vợ chồng đứng dưới gốc cây xem chim ăn, đợi
chim bay đi rồi mới trèo lên cây hái quả. Từ đấy, cứ mỗi buổi sáng tinh mơ, hai
vợ chồng ra hái khế, thì đã lại thấy chim ở trên cây rồi. Thấy có người, chim vẫn
cứ ăn, ung dung một lúc lâu, rồi mới vỗ cánh bay đi. Chim ăn ròng rã như thế
ngót một tháng trời, cây khế vợi hẳn quả.
Một hôm, đứng đợi cho chim ăn xong, người vợ nói nửa bỡn nửa
thật với chim: “Chim ơi, chim ăn như thế thì còn gì là khế của nhà tôi nữa! Cây
khế nhà tôi cũng sắp hết quả rồi đấy, chim ạ!”. Chim bỗng nghển cổ, nheo mắt
như cười, đáp lại: “Ăn một quả, trả cục vàng! May túi ba gang, đem đi mà đựng”.
Chim nhắc đi nhắc lại câu ấy ba lần, rồi mới vỗ cánh bay đi.
Hai vợ chồng thấy chim biết nói đã lấy làm lạ, lại thấy chim
bảo mình như thế, nhắc lại cho mình đến ba lần, nghe rõ mồn một, nên càng suy
nghĩ, phân vân.
Nhưng rồi hai vợ chồng cũng làm theo lời chim. Người vợ lấy
vài vuông vải nâu may cho chồng một cái túi, ngang dọc đúng ba gang.
Sáng hôm sau, hai vợ chồng vừa ăn xong thì thấy một luồng gió
mạnh cuốn cả cát bụi trước sân nhà, rồi trong chớp mắt một con chim cực kỳ lớn
hạ xuống giữa sân, quay đầu vào nhà kêu lên mấy tiếng như chào hỏi. Người chồng
xách cái túi ba gang ra sân, chim nằm rạp xuống, quay cổ ra hiệu cho anh ngồi
lên lưng mình. Anh ngồi lên lưng chim, bám vào cổ chim thật chặt. Chim đứng dậy
vươn cổ, vỗ cánh bay bổng lên trời xanh. Chim lúc bay cao, lẩn vào mây bạc; lúc
bay thấp, là là trên rừng xanh, đồi núi trập trùng. Rồi chim bay ra biển cả
mênh mông, sóng biếc cao ngất vật vào sườn những hòn đảo nhỏ, làm tung lên những
bọt trắng xóa. Anh ngồi trên lưng chim thấy biển tuyệt mù, không biết đâu là bờ…
Thốt nhiên chim bay vào một hòn đảo toàn đá trắng, đá xanh, đá đỏ, đá ngũ sắc,
phản chiếu ánh sáng rực rỡ, anh chưa từng thấy bao giờ. Chim bay một vòng thật
rộng xung quanh đảo như muốn tìm một nơi hạ cánh, rồi bay những vòng hẹp hơn,
là là trên các ngọn đá, lắm lúc anh tưởng như mình sắp bị va vào những tảng đá
khổng lồ. Bay đến trước mặt cái hang rộng và sâu, chim từ từ hạ xuống. Ðặt chân
xuống đảo, anh nhìn ngó khắp nơi, tuyệt nhiên không thấy một sinh vật nào,
không có đến một ngọn cỏ hay một mống chim sâu.
Chim ra hiệu bảo anh vào hang, muốn lấy gì thì lấy. Ở ngay cửa
hang, anh đã thấy toàn những thứ đá trong như thủy tinh và hổ phách đủ các mầu;
có thứ xanh như mắt mèo, có thứ đỏ ối như mặt trời, còn vàng bạc thì nhiều như
sỏi đá. Thấy hang sâu và rộng, anh không dám vào sợ lạc. Anh nhặt một ít vàng
và kim cương bỏ vào túi ba gang, rồi trèo lên lưng chim, ra hiệu cho chim bay về.
Chim tỏ vẻ vui mừng, gật gật cái đầu, vươn cổ kêu vài tiếng,
rồi vỗ cánh bay lên trời xanh, bay qua biển, qua rừng, qua núi. Mặt trời mới vừa
đứng bóng, chim đã hạ cánh xuống cái vườn nhỏ có cây khế ngọt. Người vợ thấy chồng
về bình yên, mừng rỡ vô cùng, chạy ra vuốt lông chim, tỏ ý cảm ơn, ra hiệu mời
chim bay lên cây khế giải khát. Chim bay lên cây khế ăn một lúc, rồi kêu ba tiếng
như chào vợ chồng người nông dân, rồi bay đi. Từ đấy, lâu lâu chim mới lại đến
ăn khế.
Tiếng đồn hai vợ chồng người em thốt nhiên giàu có bay đến
tai hai vợ chồng người anh. Hai vợ chồng người anh vội vã đến chơi nhà em để dò
xét. Nghe em thật thà kể chuyện, người anh gạ đổi hết tài sản của mình để lấy
túp lều tranh và cây khế. Hai vợ chồng chỉ lo người em không chịu đổi, không ngờ
người em vui vẻ ưng thuận ngay.
Hai vợ chồng người anh mừng rỡ như mở cờ trong bụng, lập tức
giao hết tài sản của mình cho em, và sáng hôm sau dọn ngay đến ở túp lều tranh
trên mảnh vườn nhỏ có cây khế ngọt. Đến ở mảnh vườn chật hẹp, hai vợ chồng người
anh không làm việc gì cả. Còn được ít tiền hai vợ chồng đem tiêu dần, cả ngày
chỉ nằm khểnh ngoài hè, hí hửng nhìn lên cây khế, chờ chim bay đến. Một buổi
sáng, có một luồng gió mạnh tạt vào nhà, rồi hai vợ chồng thấy ngọn cây khế
rung chuyển. Hai người hớt hải chạy ra sân, vội nhìn lên cây thì quả nhiên thấy
một con chim lớn đang ăn khế.
Chim mới ăn vài quả, hai vợ chồng đã tru tréo lên: “Cả nhà
chúng tôi trông vào có cây khế, bây giờ chim ăn tào ăn huyệt như thế thì chúng
tôi còn trông cậy vào đâu!”. Chim liền đáp: “Ăn một quả, trả cục vàng. May túi ba
gang, đem đi mà đựng”; rồi chim bay vụt đi.
Hai vợ chồng người anh mừng quá, cuống quýt vái theo chim, rồi
bàn nhau may túi, cãi cọ om sòm. Mới đầu, hai người định may thật nhiều túi,
sau lại sợ chim không đưa đi, nên rút cục cũng chỉ may một cái túi như người
em, nhưng may to gấp ba, mỗi chiều chín gang, thành một cái tay nải lớn.
Sáng hôm sau, chim hạ cánh xuống sân trước túp lều tranh. Người
anh đang ăn, thấy chim bay đến, bỏ cả ăn hấp tấp chạy ra, tay xách cái túi lớn
trèo tót lên lưng chim, còn người vợ vái lấy vái để chim thần. Chim cất cánh
bay bổng lên mây xanh, qua núi qua biển cả, rồi cũng hạ cánh xuống cái đảo khi
trước.
Trên lưng chim bước xuống, người anh hoa cả mắt về những ánh
ngũ sắc ở các loại kim cương và ngọc quý chiếu ra. Ðến khi vào hang, người anh
lại càng mê mẩn tâm thần, quên cả đói cả khát, cố nhặt vàng và kim cương cho thật
đầy tay nải, lại buộc đầu ống quần và tay áo cho thật chặt rồi nhồi nhét đầy cả
hai tay áo và hai ống quần, đến nỗi nặng quá, chàng ta cố kéo lê từng bước mà vẫn
chưa ra được khỏi hang.
Chim đợi lâu quá, chốc chốc lại kêu lên vài tiếng vang cả đảo,
thúc giục anh chàng ra về. Mãi gần chiều, anh ta mới kéo được cái tay nải đầy
vàng và kim cương đến chỗ chim đang đợi. Muốn cho khỏi rơi, anh ta đặt tay nải
dưới cánh chim, rồi lấy dây thừng buộc chặt tay nải vào lưng chim và vào cổ
mình.
Chim vỗ cánh bay lên, nhưng vì nặng quá, mới bay lên khỏi mặt
đất một ít lại sa xuống. Sau chim cố gắng đạp hai chân thật mạnh xuống đất,
vươn cổ bay bổng lên. Anh chàng ngồi trên lưng chim khấp khởi mừng thầm, cho là
chỉ trong giây phút mình sẽ về đến nhà, sẽ có nhà cao cửa rộng, vườn ruộng khắp
nơi, tiêu pha hết đời thật hoang toàng cũng không hết của.
Lúc ấy, chim đã bay trên biển cả. Trời trở gió, những con
sóng xám xì cất cao lên bằng mấy nóc nhà. Chim bay ngược gió rất là nhọc mệt, cổ
gập hẳn xuống, hai cánh mỗi lúc một yếu dần. Túi vàng lớn thốt nhiên bị gió hất
mạnh vào cánh chim. Chim buông xuôi hai cánh, đâm bổ từ lưng trời xuống biển.
Chỉ trong chớp mắt, người anh bị sóng cuốn đi, cái túi lớn và những ống quần,
tay áo chứa đầy vàng và châu báu dìm anh ta rất mau xuống đáy biển.
Còn chim chỉ bị ướt lông, ướt cánh một lúc, rồi chim lại vùng
lên khỏi mặt nước, bay về núi, về rừng.
16/11/2015
16/11/2015
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét