Tiếng đàn chiều chủ nhật
Tiếng đàn và giọng hát của Lân đưa tâm hồn Phượng Quỳnh lìa
khỏi thực tại đảo điên để trở về khung trời cũ; nơi có ngôi trường Võ Tánh thân
yêu; và cũng là nơi Phượng Quỳnh lớn lên trong ngôi nhà có giàn hoa giấy nở rộ,
màu đỏ thẫm… (Điệp Mỹ Linh)
Vói tay muốn lấy cuốn sách đọc dỡ dang tối hôm qua để đọc tiếp,
nhưng Phượng Quỳnh vội dừng tay; vì, qua khung cửa sổ, Phượng Quỳnh vô tình thấy
giàn hoa giấy nhà bên cạnh nở rộ, màu tim tím.
Phượng Quỳnh không nhớ người láng giềng trồng giàn hoa giấy từ
bao giờ; nhưng Phượng Quỳnh lại nhớ chỉ ở Nha Trang hoa giấy mới được tưng tiu,
được kết thành giàn che mát hoặc kết theo hình vòng cung trên cổng vào nhà để tạo
vẻ thơ mộng cho ngôi nhà.
Đang nghĩ vẩn vơ chợt nghe điện thoại reng, Phượng Quỳnh vội
chụp ống nghe, bước nhanh sang chiếc xa-lông nhỏ; vì ngại tiếng nói chuyện sẽ
làm mất giấc ngủ của đứa cháu cưng.
- Allo.
- Cho tôi được tiếp chuyện với bà Phượng Quỳnh.
- Dạ, tôi là Phượng Quỳnh. Xin ông cho biết quý danh?
Phượng Quỳnh không nghe tiếng trả lời mà chỉ nghe một dòng âm
thanh piano rộn rã. Phượng Quỳnh nhận ra đây là nhạc sống chứ không phải nhạc
băng cho nên cứ lắng nghe.
Từ đầu giây bên kia, tiếng nhạc vẫn vui tươi, rộn ràng, từ
phân đoạn của bản nhạc này chuyển sang phân đoạn của nhạc khúc khác thật tài
tình và chỉ đàn toàn nhạc ngoại quốc. Phượng Quỳnh không thể đoán được trong số
bạn hữu ai là người có ngón đàn piano đầy ma lực như vậy.
Càng lắng nghe tiếng đàn Phượng Quỳnh càng cảm thấy nàng lạc
hậu và quê mùa như một người chưa hề biết gì về âm nhạc; vì nhiều đoạn Phượng
Quỳnh không nhận ra được tựa đề cũng như âm giai của bản nhạc. Trong khi Phượng
Quỳnh tủi thân cho sự “tuột dốc” thảm hại của nàng thì từ đầu giây bên kia,
theo tiếng đàn, một giọng nam cất lên. Mấy câu đầu Phượng Quỳnh nghe không rõ
vì giọng người hát hơi nhỏ. Sau cùng Phượng Quỳnh nghe được “... Stronger
than any mountain cathedral, Truer than any tree ever grew, Deeper than
any forest primeval, I am in love with you...” (1). Lấy làm lạ, Phượng Quỳnh
lại lên tiếng “Allo” nhưng vẫn không ai trả lời.
Phượng Quỳnh đắn đo, không biết nên tiếp tục lắng nghe hay là
gác ống nghe để đọc sách. Bất ngờ tiếng hát chuyển sang: “Ngày nào một giấc
mơ. Đâu những đêm trăng mờ ai ngóng chờ…”(2). Phượng Quỳnh ngẩn ngơ, không biết
người bạn nào nghịch mà lại đàn và hát những tình khúc dễ thương đến như vậy!
Phượng Quỳnh lắng nghe cho đến câu cuối: “...hay đớn đau vì câu chờ kiếp
sau. Trăng úa màu, lệ dâng ướt ngàn sao.”(2a). Không dưng Phượng Quỳnh cảm thấy
buồn và nhớ những ngày Danh và nàng yêu nhau. Ngày xưa đó, mỗi khi giận hờn hoặc
hôm nào Danh không đến điểm hẹn là Phượng Quỳnh tưởng như trái đất sắp ngừng
quay, ngày tận thế sắp cận kề và tối đó thế nào Phượng Quỳnh cũng thơ thẩn nhìn
trời rồi rơm rớm nước mắt, hát đi hát lại hai câu này để nghĩ đến Danh.
Tiếng hát ngưng và Phượng Quỳnh nghe:
- Phượng Quỳnh.
- Dạ, xin lỗi, ai đầu dây ạ?
- Lâu quá cho nên không nhận ra giọng, phải không? Lân đây.
Lân ngày xưa dạy Lý - Hóa ở Võ Tánh, nhớ không?
Phượng Quỳnh vô cùng ngạc nhiên và bối rối, không biết nên
xưng bằng “con” như ngày xưa hay là xưng bằng “em”. Nghĩ lại, Lân cũng không lớn
hơn nàng nhiều nên đáp:
- Dạ, thưa Thầy, vì bất ngờ quá cho nên em không nhận ra. Em
xin lỗi Thầy. Làm thế nào Thầy biết được điện thoại của em?
- Cách nay mấy tuần, nhân buổi họp mặt Võ Tánh và Nữ Trung Học,
tôi gặp lại Nghi. Nghi hồi đó cùng học B4 với Phượng Quỳnh, nhớ không? Tôi hỏi
thăm Phượng Quỳnh và Nghi cho tôi số điện thoại.
Vì tính hay quên, Phượng Quỳnh không thể nhớ được nhiều chi
tiết về Lân. Nhưng kể từ ngày Nghi, người bạn gái duy nhất cùng lớp “B” với Phượng
Quỳnh ngày xưa, nói cho Phượng Quỳnh biết ngày đó Lân để ý và có cảm tình với
nàng thì Phượng Quỳnh mới từ từ ôn lại khuôn mặt, vóc dáng, giọng nói và cử chỉ
của Lân.
- Thưa Thầy, khi nói chuyện, em nhận ra giọng của Thầy; nhưng
khi Thầy hát, nhất là khi Thầy hát tiếng Anh em cứ ngỡ là ông Mỹ nào đang hát.
Lân cười. Phượng Quỳnh tiếp:
- Thầy cho em hỏi một câu, được không, thưa Thầy?
- Vâng, cứ nói chuyện tự nhiên. Nếu Phượng Quỳnh tiếp tục gọi
tôi bằng Thầy, tôi sẽ gọi Phượng Quỳnh bằng... bà đó.
- Thưa Thầy, em quen rồi, đổi không được. Thưa Thầy, Thầy học
piano từ hồi nào? Em nhớ, ngày xưa, Thầy không chơi đàn mà.
Lân im lặng. Ngày xưa, mỗi khi trường Võ Tánh tổ chức văn nghệ
tại rạp Tân Quang, Việt Quang, Tân Tân hoặc trên sân khấu lộ thiên nơi bãi cát
phía sau trường, Lân cứ thầm nôn nóng mong chóng đến phần văn nghệ do Phượng Quỳnh
phụ trách. Khi nghe xướng ngôn viên giới thiệu Phượng Quỳnh, Lân hồi hộp, sửa lại
dáng ngồi. Phượng Quỳnh ôm đàn bước ra sân khấu, tươi cười, cúi chào khán giả.
Nhìn Phượng Quỳnh độc tấu những nhạc khúc ngoại quốc, Lân cảm thấy Phượng Quỳnh
trên sân khấu và Phượng Quỳnh, cô học trò duyên dáng, đẹp tự nhiên và rất ít
nói “của chàng” không phải là một. Lân tự hỏi không hiểu Phượng Quỳnh có biết
chàng đang chú tâm theo dõi từng cử chỉ của nàng - một hành động mà Lân cố tình
giấu kín mỗi khi bước vào lớp B4 - hay không. Khi Phượng Quỳnh đàn cũng như khi
Phượng Quỳnh hát, Lân cảm nhận được những xao xuyến, những rung động, những ước
mơ trong lòng. Lân thầm mong sẽ tạo cơ hội để Phượng Quỳnh nhận biết được tình
cảm của chàng dành cho nàng. Nhưng, suốt mấy năm dạy Phượng Quỳnh ở các lớp đệ
nhị cấp, Lân chỉ thấy nàng vô tư như trẻ thơ và ngây thơ cho đến độ chưa biết
làm dáng và chưa biết chưng diện như các bạn cùng lứa, cho nên chàng vẫn dè dặt.
Sau khi Phượng Quỳnh và Nghi rời Võ Tánh, vào Saigon học Luật,
nhiều lần Lân tự trách tại sao chàng quá kín đáo, đắn đo và rụt rè. Nhưng không
kín đáo, đắn đo sao được khi mà nền đạo lý Á Đông còn quá khắc khe đối với những
người chọn ngành mô phạm!
Gặp lại Phượng Quỳnh khi nàng trở lại thăm trường cũ, Lân thấy
Phượng Quỳnh có vẻ bạo dạng hơn trước, Lân vui thầm. Chàng hy vọng sẽ tạo cơ hội
gặp lại Phượng Quỳnh. Nhưng khi Lân vào lớp - lớp cũ của Phượng Quỳnh và Nghi -
trên lầu, nhìn xuống cổng chính, thấy Phượng Quỳnh thướt tha đến bên một thanh
niên đang ngồi chờ trên Vespa rồi nàng ngồi vào yên sau thì niềm hy vọng của
Lân tan đi! Lân nghẹn ngào quay mặt nhìn lơ chỗ khác. Về sau Lân mới biết người
lái Vespa hôm đó là Danh, một người bạn lớn lên cùng thành phố với Lân.
Từ hôm đó, ý nghĩ “đi lính” cứ lãng vãng trong lòng Lân; vì
Lân cảm thấy buồn về mối tình đơn phương. Nhưng rồi Lân tìm được một giải pháp
khác hay hơn để xoa dịu niềm thất vọng. Chàng học piano để được đàn những bản
nhạc mà Phượng Quỳnh đã đàn và đã hát; và cũng để có cơ hội được trút xuống
phím piano nỗi buồn thầm kín trong lòng. Vì vậy Lân đáp:
- Tôi học piano lâu rồi. Nhưng piano dễ, không phải mang vào
người như accordéon của Phượng Quỳnh.
- Dạ, em không nhớ tại sao ngày đó em lại chỉ thích đàn
accordéon thôi.
- Phượng Quỳnh và Danh vẫn khỏe chứ?
- Dạ, cảm ơn Thầy. Thầy muốn nói chuyện với anh Danh, phải
không ạ?
- Tôi mới gặp Danh tại phi trường Los Angeles cách nay khoảng
hơn một tháng, đã thăm hỏi nhau rồi. Tý nữa sẽ nói chuyện thêm với Danh, bây giờ
nói chuyện với Phượng Quỳnh, có chi trở ngại không?
- Dạ, thưa Thầy, không.
- Phượng Quỳnh dạo này chắc đàn tuyệt lắm, phải không?
Phượng Quỳnh cảm thấy khó thở như ai vừa “đấm” vào ngực nàng.
Phải vài tích tắc sau Phượng Quỳnh mới đáp được:
- Thưa Thầy, em bỏ đàn từ mấy mươi năm nay rồi!
Lân thảng thốt, tưởng như chàng nghe nhầm:
- Hả? Phượng Quỳnh nói gì?
Phượng Quỳnh lập lại câu nói. Cả hai cùng im lặng. Nén tiếng
thở dài, Lân hỏi:
- Tại sao vậy, Phượng Quỳnh?
- Dạ, vì “ông bạn” của Thầy không thích.
Im lặng. Tiếng piano “rơi” nhè nhẹ, rời rạc, văng vẳng. Một
lúc lâu Lân hỏi:
- Danh nói thẳng với Phượng Quỳnh là Danh không thích Phượng
Quỳnh đàn hay sao? Tôi nghĩ ngày đó Danh biết Phượng Quỳnh chơi đàn mà, phải
không?
- Dạ, ngày đó anh ấy biết em chơi đàn nhưng về sau anh ấy
thay đổi, làm sao em biết được. Anh ấy không nói thẳng với em; anh ấy chỉ nói
những câu khó chịu, em không thích nghe cho nên em bỏ đàn luôn để anh ấy không
có cơ hội dùng những câu đó với em nữa. Còn Thầy, cô có thích Thầy đàn và viết
hay không?
- Nhà tôi và tôi không còn sống với nhau từ lâu rồi.
Phượng Quỳnh thoáng giật mình. Lần Phượng Quỳnh về Việt Nam
cách nay hai năm, vào hôm họp mặt bạn hữu, các bạn cho Phượng Quỳnh biết tin thầy
Lân trở về đời sống độc thân, nhưng vì tính hay quên, Phượng Quỳnh không nhớ.
Phượng Quỳnh chỉ nhớ các bạn nhao nhao hỏi nàng là tại sao ngày đó không “chịu”
thầy Lân? Phượng Quỳnh đáp rất thật lòng: “Có biết Thầy để ý mình đâu mà
chịu với không chịu?". Anh bạn cao lêu nghêu, ngày xưa ngồi bàn
cuối, bảo: “Chính tôi nghe thầy Lân nói với thầy Hảo là Phượng Quỳnh có nụ
cười rất đầm và cái cằm chẽ đôi.” Phản ứng tự nhiên, Phượng Quỳnh đưa tay
sờ cằm. Cái lũng sâu nho nhỏ nhưng vô cùng duyên dáng ngay giữa cằm, ngày xưa
đã làm mê mệt nhiều chàng trai, nay không còn nữa. Một cô bạn Huế, ngày xưa
cùng trong ban văn nghệ với Phượng Quỳnh, cười dòn: “Vô lý. Trong khi toàn
trường ai cũng biết Thầy để ý nhà ngươi mà tại răng nhà ngươi lại không biết?”. Phượng
Quỳnh ngẫn người, không biết nên buồn hay nên vui. Bây giờ nghe Lân hé lộ chuyện
gia đình của Lân, Phượng Quỳnh mới chợt nhớ:
- Dạ, em xin lỗi đã vô tình khơi lại chuyện buồn của Thầy.
- Có chi mà buồn. Đời là vô thường. Trở lại nguyên nhân Phượng
Quỳnh bỏ đàn. Danh nói như thế nào, Phượng Quỳnh thử lập lại đại ý xem?
- Dạ, mỗi khi em đàn, anh Danh thường bảo: “Đờn gì mấy
bài lạ huơ lạ hoắt, không ai biết mà cũng đờn; còn mấy bài như Lính Dù Lên Điểm,
Anh Là Lính Đa Tình hay thấu Trời sao không chịu đờn? Đờn mà không ai hiểu,
không ai biết thì đờn địch làm chi cho mất công? Dẹp đi cho rồi!”
Trong khi Lân nghẹn lời trước một câu nói phủ phàng như vậy
thì Phượng Quỳnh lại liên tưởng đến những câu nói khác, cũng của Danh. Vào những
dịp họp mặt bằng hữu, thấy Phượng Quỳnh được bạn bè tỏ ra thương mến hoặc khen
ngợi bao nhiêu thì trên đường về nhà Danh cũng nói những lời độc hại, làm tổn
thương Phượng Quỳnh bấy nhiêu! Mỗi khi biết Phượng Quỳnh nghe nhạc ngoại quốc,
Danh “xì” một tiếng rồi bảo, nghe chi ba thứ nhạc đó, bộ mất gốc rồi hả? Nếu nhạc
bán cổ điển hoặc nhạc hòa tấu hay độc tấu, Danh bảo, nghe thứ nhạc gì mà toàn đờn
không, buồn ngủ thấy bà. Phượng Quỳnh nghe Smooth Jazz, Danh bảo, thứ đồ
nhạc của tụi đen mà cũng nghe. Khi thấy Phượng Quỳnh trang điểm, Danh bảo, “bôi
quẹt” để làm gì? Trẻ trung gì nữa mà bày đặt. Phượng Quỳnh còn nhớ, ngày nàng mới
sinh xong đứa con đầu lòng, Danh dằn mặt, gần “băm” (ba mươi) rồi, không còn trẻ
nữa đâu nghe, cô; Phượng Quỳnh trên ba mươi, Danh bảo, gần nửa đời người rồi,
còn gì nữa mà “bôi quẹt”; Phượng Quỳnh trên bốn mươi là tuổi... về vườn! Phượng
Quỳnh mặc áo màu tươi, Danh quạu, bảo chồng con đầy đàn mà còn bày đặt chưng diện?
Phượng Quỳnh mặc áo màu đậm, Danh lại bảo: Mặc mấy màu gì quê mùa quá vậy? Khi
bắt gặp Phượng Quỳnh gửi check mua báo dài hạn, Danh bảo, tiền cô không biết
xài vào đâu hay sao mà mua báo dài hạn? Sang quá mà! Báo người ta chất cả đống
ngoài chợ, đi chợ sao không lượm về đọc mà lại mua? Giàu rồi đó! Phượng Quỳnh
nghiệm ra rằng, chưa bao giờ Danh hài lòng và cũng chưa bao giờ Danh đừng tìm
cách chê bai hoặc dè bỉm về những điều nàng làm!
Trong khi Danh cố tìm những khuyết điểm của Phượng Quỳnh để
chỉ trích và Danh bịa những chuyện không thật về nàng để làm đề tài cho bạn bè
cười trong những lần họp mặt thì, đối với mọi người - nhất là những người có tiền
hoặc có chút địa vị xã hội - Danh tìm đủ mọi cách làm quen, để rồi không tiếc lời
ca tụng, tâng bốc cho nên nhiều người thích Danh, nghĩ rằng Danh là người bặt
thiệp.
Mỗi khi nghe những câu Danh nịnh bợ người khác một cách sống
sượng rồi nghĩ đến những câu Danh cố tình “hạ” nàng, Phượng Quỳnh chỉ nhìn Danh
một cách ngán ngẩm rồi đi lơ chỗ khác, cảm thấy đau trong lòng. Bất cứ điều gì
hay ho, đẹp đẽ hoặc thành công của bạn hữu hay của gia đình, Danh cũng đều bảo
với mọi người là do công trạng của chàng cả; còn những gì không tốt hay thất bại
thì Danh đổ lỗi cho Phượng Quỳnh.
Cũng với luận điệu tương tự, ngày xưa, thấy Danh đam mê tửu sắc,
bỏ bê vợ con, nhiều người khuyên ngăn Danh, Danh đáp tỉnh bơ: “Tôi hư là tại
bả.” Các bạn ngạc nhiên: “Bả làm gì mà tại bả? Tụi tao thấy bả hiền
quá mà.” Danh gạc phăng: “Hiền! Bả mà hiền! Hiền, cắn cơm không bể, cắn
tiền bể hai! Thôi, tụi bay đừng có nịnh. Bả đâu có mặt ở đây đâu mà tụi bay nịnh.
Nhậu tiếp đi. Tao còn phải đưa em Ánh Mộng của tao về để tao...làm thịt!” Sau
khi nghe bạn bè lập lại những câu như vậy, Phượng Quỳnh cật vấn Danh, Danh chối
dài, thề độc và bảo chàng không phải là một người đàn ông hèn hoặc ngu mà đi “hạ”
vợ trước mặt bạn bè. Phượng Quỳnh phân vân, không biết tin ai! Nhiều khi Phượng
Quỳnh tự hỏi, tại sao nàng không thể quên được những câu cay độc, những điều
xót xa do Danh đem đến mà nàng lại quên những điều tốt đẹp trong cuộc đời! Bây
giờ chỉ lập lại cho Lân nghe một câu thôi mà Phượng Quỳnh cũng vẫn còn cảm thấy
tê tái trong lòng.
Lân hỏi:
- Rồi Phượng Quỳnh trả lời như thế nào?
- Dạ, anh ấy không thích em đàn thì em bỏ, cho yên chuyện.
Đó cũng là một câu né tránh của Phượng Quỳnh; vì thật ra nàng
có phản ứng một cách ôn hòa. Nhưng Danh là một người đàn ông vũ phu. Khi nào bị
Phượng Quỳnh nói đúng tâm lý mà Danh không thể biện luận được, Danh sẽ đánh Phượng
Quỳnh không nương tay và nói những câu thô lỗ, nặng nề hơn nữa để nàng ngượng,
không trả lời được, phải im. Đôi khi Danh còn “cúp”, không đưa tiền đóng tiền học
cho các con: “Trường công của chính phủ, khỏi tốn tiền, sao không cho tụi
nó học mà bày đặt học trường Tây?Muốn làm sang, cho tụi nó học trường Tây thì
cho bà giúp việc nghỉ đi, lấy tiền đó mà đóng tiền học cho tụi nó.” Phượng
Quỳnh muốn đi làm để khỏi lệ thuộc vào Danh. Danh phản đối dữ dội: “Tôi
đâu có bỏ cô chết đói mà cô đòi đi làm để bỉ mặt tôi!” Phượng Quỳnh đành
im lặng, ôm trong lòng niềm thất vọng, nỗi chán chường về người đàn ông mà ngày
xưa đã thề thốt và nói với nàng những điều không thật để du nàng vào con đường
tình không lối ra!
Không những Danh luôn nói những điều không thật mà Danh còn
có tài chối bừa, không sượng mặt. Phượng Quỳnh vẫn nhớ, ngày đó, khi nào Phượng
Quỳnh “trúng” một “áp-phe” là Danh về nhà ngọt ngào, năn nỉ nàng trả giùm những
món nợ do Danh “lầm lỡ” gây ra, và Danh thề độc là sẽ không bao giờ tái phạm nữa.
Phượng Quỳnh muốn đích thân nàng đem tiền đi trả để có dịp nói riêng với người
bạn đó đừng cho Danh mượn tiền nữa. Dường như Danh hiểu dụng ý của Phượng Quỳnh
cho nên Danh không đồng ý. Danh bảo chàng mượn thì để chàng đem trả chứ Phượng
Quỳnh đem đến trả sẽ làm mất thể diện của chàng. Phượng Quỳnh nhẹ dạ và vẫn còn
tin tưởng Danh cho nên giao tiền cho Danh đi trả.
Lần nào cũng vậy, Danh không đem tiền đi trả mà Danh dùng số
tiền đó “rải” đều cho các em vũ nữ tại vũ trường, đưa các em ca sĩ vào những
nhà hàng sang trọng và đem bồ đến sòng bài để chứng tỏ sự “chịu chơi” của Danh.
Vài tuần sau, hết tiền, Danh lại nhắc Phượng Quỳnh tại sao chưa trả những số nợ
đó. Phượng Quỳnh bảo: “Em đưa cho anh đem đi trả rồi mà.” Danh nhìn
thẳng vào mắt Phượng Quỳnh rồi chối tỉnh bơ: “Đưa hồi nào?Em cứ đòi
chính em đem tiền đi trả chứ em đâu chịu đưa cho anh. Tính em hay quên rồi em đổ
thừa.” Phượng Quỳnh tự biết tính nàng hay quên cho nên nửa nghi nửa ngờ,
đành im. Lâu dần, sự lừa dối trắng trợn và sự đổ thừa đầy dã tâm của Danh cứ được
Danh lập đi lập lại hoài khiến Phượng Quỳnh đâm ra lo sợ, hoài nghi và không
tin bất cứ một người nào và cũng không còn tin tưởng vào chính nàng nữa. Mãi đến
khi sang Mỹ, Phượng Quỳnh mới biết vì Danh mà nàng bị Obsessive Compulsive
Disorder!
Riêng Lân, chàng biết Phượng Quỳnh là một cô gái hiền lành
cho nên Lân không ngạc nhiên vì câu nói của nàng mà chỉ cảm thấy xót xa, cay đắng
trong lòng. Lân biết chàng không nên nói gì trong lúc này nên im lặng.
Phượng Quỳnh nghe tiếng thở dài của Lân rồi từng tràng hợp âm
trầm vang xa. Chỉ một thoáng thôi, tràng hợp âm đó trở nên cuồng loạn. Phượng
Quỳnh có cảm tưởng như Lân đang trút tất cả tức giận của chàng lên phím đàn. Một
lúc sau, có lẽ đã bình tâm trở lại, Lân chuyển sang một nhạc khúc êm dịu,
thiết tha. Trong lúc Phượng Quỳnh còn nhíu mày, cố nhận ra dòng nhạc thì giọng
Lân khe khẻ: “Hay quá! Đoạn này chuyển sang Mineur, tuyệt quá!” Câu
nói của Lân khiến Phượng Quỳnh đau đớn, tủi buồn nhận ra sự “dốt nát” của nàng
sau mấy mươi năm xa lìa thế giới âm nhạc! Câu nói của Lân cũng khiến Phượng Quỳnh
nhớ đến ông Ngữ, thân phụ của nàng.
Ngày xưa, nhiều khi đang đàn, Phượng Quỳnh nghe tiếng dép lẹc
xẹc rồi giọng ông Ngữ: “Con! Con đàn lại đoạn đó cho Ba nghe.” Phượng
Quỳnh ngạc nhiên: “Ủa, con đàn sai, phải không, Ba?” Ông Ngữ khoác
tay: “Không. Không phải. Ba muốn nghe lại vì đoạn đó chuyển sang Mi Mineur
tuyệt quá. Sự chuyển âm đột ngột này tụi Tây gọi là...”. Ông Ngữ tuôn một tràn
tiếng Pháp mà đến nay không thể nào Phượng Quỳnh nhớ được! Bây giờ nghe Lân nói
một câu tương tự, Phượng Quỳnh nhớ Cha và thương cho công khó của người Cha đã
dạy nàng đàn. Tủi thân, Phượng Quỳnh gục mặt vào lòng bàn tay, muốn khóc nhưng
khóc không được!
Trước sự hủy diệt của thời gian và luật vô thường, Phượng Quỳnh
bất lực, đã đành; còn trước sự hủy diệt có chủ tâm của một người đàn ông dành
cho nàng tại sao Phượng Quỳnh cũng cúi đầu câm lặng suốt mấy mươi năm qua? Nhiều
khi Phượng Quỳnh nghĩ rằng nàng hèn. Nhưng không hèn sao được khi mà Phượng Quỳnh,
vì danh dự gia đình, vì tự ái cá nhân, không muốn ai biết được sự nhầm lẫn của
nàng. Phượng Quỳnh không muốn các con không có cha và cũng vì Phượng Quỳnh được
nuôi dạy theo “nền đạo lý thánh hiền(!) Con gái mười hai bến nước; trong
nhờ, đục chịu!”
Không muốn nhớ lại những chuyện buồn xưa, Phượng Quỳnh nghĩ
cách chuyển đề tài. Chợt nhớ đến tác phẩm Lân viết cách nay gần nửa thế kỷ, Phượng
Quỳnh hỏi:
- Dạ, thưa Thầy, Thầy còn giữ tác phẩm Nỗi Buồn Ngày Tháng Cũ
không, thưa Thầy?
- Tuyệt bản rồi. Phượng Quỳnh thích cuốn đó à?
- Dạ.
Im lặng. Lân thở dài, nhớ lại buổi sáng Chủ nhật năm xưa, Lân
buồn buồn đi dọc bờ biển thì gặp Phượng Quỳnh và Danh đẩy chiếc xe có em bé gái
nằm ngủ bên trong. Lân và Danh vồn vã bắt tay, chuyện trò nhưng trong lòng Lân
lại vang lên nhiều câu tự trách. Như không chịu đựng được lâu hơn nữa trước một
thực thể không thể cứu vãn, Lân lấy từ cặp-táp cuốn Nỗi Buồn Ngày Tháng Cũ vừa
mới xuất bản, viết “Tặng Danh và Phượng Quỳnh với những kỷ niệm ấu thơ còn
đó” rồi vội vã chào tạm biệt. Bắt tay từ giã Lân, Danh hỏi: “Lâu ngày
mới gặp lại, chưa kịp thăm hỏi thì mày đòi đi. Đi đâu mà vội vậy?” Lân cười
buồn: “Tao đi bắt con dã tràng!”
Lúc đó, nghe câu trả lời của Lân rồi đọc nét chữ quen thuộc của
Lân, Phượng Quỳnh không nghĩ gì xa xôi. Nhưng sau khi nghe Nghi rồi các bạn bên
Việt Nam kháo nhau Phượng Quỳnh mới ngẫm nghĩ lại và nàng nhớ một câu trong tác
phẩm đó. Phượng Quỳnh muốn nhân cơ hội thân mật này hỏi Lân xem đó là sự trùng
hợp hay có điều gì khác.
- Thưa Thầy, có một câu trong tác phẩm Nỗi Buồn Ngày Tháng Cũ
mà em cứ thắc mắc, vì không hiểu được dụng ý của tác giả. Thầy cho phép em hỏi
Thầy câu đó hay không?
- Hỏi đi.
- Thưa Thầy, em không nhớ trang mấy, nhưng trong truyện ngắn
đầu tiên, có đoạn: “...Điệp là con ông Ngữ ở Nha Trang. Điệp có nụ cười rất
đầm và cái cằm chẻ đôi...”(3) Ông Ngữ là tên của Ba em còn Điệp là ai,
thưa Thầy?
Lân giật mình, không ngờ một chi tiết nhỏ như vậy mà Phượng
Quỳnh còn nhớ. Như vậy có thể Phượng Quỳnh đã biết được tình yêu đơn phương của
chàng? Suốt mấy mươi năm qua, kể cả thời gian Lân sống hạnh phúc với vợ con,
chưa bao giờ hình dáng của Phượng Quỳnh phai nhòa trong tâm trí chàng. Gần đây,
hình dáng của Phượng Quỳnh càng rõ nét hơn vì Lân nghe học trò cũ, cũng như
Nghi, cho biết Phượng Quỳnh trải qua rất nhiều đau khổ và luôn luôn sống trong
sự chịu đựng dai dẳng và nặng nề. Nghe như vậy, Lân động lòng, muốn tìm cách an
ủi Phượng Quỳnh. Nhưng khi biết dường như Phượng Quỳnh đã lờ mờ nhận ra được
tình cảm của Lân đối với nàng thì Lân lại ngại. Sự mâu thuẫn này cũng như sự
nhút nhát khi xưa khiến Lân đáp không kịp suy nghĩ:
- Thôi. Thôi. Cấm, không cho hỏi nữa; để tôi đàn tiếp cho mà
nghe.
Phượng Quỳnh cười. Lân tiếp:
- Ngày đó Phượng Quỳnh đàn, nhiều người chết vì Phượng Quỳnh.
Bây giờ tôi đàn, không biết có chinh phục được một người hay không!
Phượng Quỳnh lại cười, rất bằng lòng khi biết được sự nghi ngờ
của nàng cũng như những lời “nhao nhao” của nhóm bạn xưa đã được Lân xác định một
cách gián tiếp.
Lân cũng rất vui khi hiểu được rằng, một phần nào đó, Phượng
Quỳnh đã biết được tình yêu thầm kín Lân đã dành cho nàng. Lân lướt nhẹ và rất
nhanh mấy ngón tay của bàn tay phải lên phím đàn rồi tay trái hòa vào, tạo nên
dòng Tango rộn rã. Vừa đàn Lân vừa hỏi:
- Phượng Quỳnh nhớ bản này không?
Giọng của Phượng Quỳnh có vẻ ngường ngượng:
- Dạ, không.
Lân ngạc nhiên:
- Hồi đó Phượng-Quỳnh thường đàn bản này lắm mà.
Phượng Quỳnh lại muốn khóc vì nàng vẫn không nhớ được. Phượng
Quỳnh nhìn hai bàn tay đã nhăn nhúm của nàng rồi nhìn đứa cháu nội đang nằm ngủ
nơi ghế xa-lông. Mỗi cuối tuần mới giữ cháu được một lần vậy mà Phượng Quỳnh
cũng nhận ra con bé lớn nhanh quá. Càng lớn con bé càng mủm mỉm và càng giống
Phượng Quỳnh vì sóng mũi cao, thẳng và cái lúm sâu giữa cằm. Nhiều người bạn vô
tình khen; “Con bé xinh quá, trông giống Bà Nội ghê.” Không thể nào
chịu được khi phải nghe một lời khen như vậy, Danh “phản pháo” liền: “Con nhỏ
này mà xinh gì, đừng có nịnh.” Các bạn nhìn Phượng Quỳnh, chờ đợi sự phản ứng
của nàng. Phượng Quỳnh chỉ cười lạc, nói lơ chuyện khác.
Vì bị phân tâm, Phượng Quỳnh không thể biết được Lân đã chuyển
sang nhạc khúc khác. Lân hỏi:
- Bản này, nhận ra không?
- Dạ, em nhận ra nhưng em không nhớ tựa và tác giả.
Lân ngạc nhiên tột độ. Ngày đó, nam giáo sư độc thân cùng
thuê chung một ngôi biệt thự ở Xóm Mới. Sân trước, hoa giấy được kết thành giàn
rồi uốn vòng hình cánh cung trên hai trụ gạch nơi cổng. Vào những dịp lễ, Lân
cùng các bạn thường tổ chức tiệc, mời các bạn đồng môn và những học sinh có
năng khiếu văn nghệ để bữa tiệc thêm phần khởi sắc. Trong những dịp như vậy
không thể nào thiếu Phượng Quỳnh.
Trước khi nhập tiệc, nhạc thời trang hoặc nhạc bán cổ điển được
mở lên, đem đến không khí ấm cúng cho ngôi nhà. Phượng Quỳnh thường lặng lẽ ngồi
một mình trong góc, lắng nghe. Thỉnh thoảng Lân giả vờ lấy cái này, đổi cái nọ
để đến cạnh Phượng Quỳnh, hỏi nàng về những dĩa nhạc đang nghe xem nàng có
thích hay không. Rất nhiều lần Lân hỏi Phượng Quỳnh về những nhạc khúc thời
trang cũng như bán cổ điển Tây phương; lần nào Phượng Quỳnh cũng nhận ra
và nói đúng tên người hát và tên tác giả. Một lần Lân hỏi Phượng Quỳnh thích nhạc
của ai nhất và ai nhì. Phượng Quỳnh đáp: “Dạ, thưa Thầy, con thích Franz
Liszt và Strauss.”. Vậy mà bây giờ... Lân than:
- Trời! Liszt! Franz Liszt. Ngày đó Franz Liszt là “ruột” của
Phượng Quỳnh mà sao nay vô tình quá vậy?
Sau một thoáng bàng hoàng, Phượng Quỳnh reo lên:
- Em nhớ rồi. Liebestraum.
Phượng Quỳnh xúc động quá, ngồi bệt trên thảm, để tâm hồn quyện
theo dòng âm thanh dịu dàng, thiết tha, trầm thống và đầy u uất của bản nhạc được
viết theo âm giai Do Majeur, thể điệu Tempo di Valse. Theo dòng âm
thanh phù thủy của Lân, Phượng Quỳnh tưởng như nàng có thể thấy lại dáng vóc
cao, gầy và nét mặt nghiêm nghị của Lân mỗi khi Lân chạy Vespa vào cổng chính của
trường trong khi Phượng Quỳnh cùng các bạn đi vào bằng cổng nhỏ bên cạnh.
Lân khen:
- Giỏi. Vậy Phượng Quỳnh còn nhớ mối tình vương giả của Liszt
không?
Một lần nữa Phượng Quỳnh lại cảm thấy hụt hẫng như một bà nhà
quê đi thi vào quốc tịch Mỹ, bị hỏi, hãy nói tên vị tổng thống Hoa Kỳ có liên hệ
trong cuộc đổ bộ vào vịnh Con Heo (Bay of Pigs) tại Cuba:
- Dạ, em không nhớ. Em chỉ nhớ, ngày xưa Ba em có kể cho em
nghe về mối tình không trọn của Franz Liszt nhưng em không nhớ là với ai.
- Với công nương Carolyne Sayn Wittgenstein.
Lân vừa đáp vừa tiếp tục đàn. Phượng Quỳnh im lặng, chăm chú
nghe. Một lúc sau Lân ngưng đàn, bảo:
- Bây giờ Phượng Quỳnh cho tôi nói chuyện với ông bạn già của
tôi một chốc, nhé.
Phượng Quỳnh lúng túng:
- Thưa Thầy, anh Danh không có ở đây.
- Bao giờ Danh về để tôi gọi lại?
Phượng Quỳnh không biết phải đáp như thế nào. Nói dối thì
khó, vì không biết phần nào nên dối, phần nào nên thật; mà nói thật thì… nói những
gì?
Nhận ra được điều không ổn, Lân dục:
- Phượng Quỳnh.
- Dạ.
- Có gì trở ngại, phải không?
Phượng Quỳnh luýnh quýnh, ngại Lân hiểu lầm:
- Dạ không. Thưa Thầy, lúc nãy Thầy bảo rằng Thầy đã gặp anh
Danh cách nay hơn một tháng, tại phi trường Los Angeles, đúng không, thưa Thầy?
- Vâng.
- Thưa Thầy, hôm đó anh Danh có nói gì nhiều với Thầy không?
- Không. Danh chỉ bảo là Danh được một công ty lớn của Mỹ chỉ
định qua Việt Nam điều nghiên về việc đầu tư cả mấy tỷ Mỹ kim.
Phượng Quỳnh vội đưa tay che miệng để khỏi thốt ra tiếng than “Trời!”.
Từ ngày Danh, Phượng Quỳnh cùng các con vượt biển sang đây,
chỉ sống nhờ vào ngành bán tạp hóa. Lúc đầu vợ chồng làm cho công ty 7-11; sau,
hai vợ chồng để dành được ít tiền rồi vay thêm ở ngân hàng, sang được một tiệm,
tự làm chủ. Gần đây Danh năn nỉ Phượng Quỳnh nên bán tiệm tạp hóa, về hưu non
cho khỏe, có thì giờ đi chơi và lo cho cháu. Hơn nữa dạo này tiệm của mấy người
bạn bị cướp hoài, Danh ngại rủi thằng khùng nào vào cướp rồi “thảy cái bùm” thì
uổng cuộc đời. Phượng Quỳnh đồng ý vì thấy đề nghị của Danh rất hợp lý. Với luận
điệu ra giá cao khó bán, lại phải trả tiền thuê chỗ, Danh ra giá rất hạ để bán cho
nhanh. Phượng Quỳnh cứ nghĩ rằng Danh đã có tuổi, có lẽ Danh đã hồi tâm, thật
lòng muốn vợ chồng cùng sống già bên nhau cho nên Phượng Quỳnh không cản trở gì
cả.
Bán tiệm xong, Danh nằng nặc đòi về Việt Nam thăm Mẹ. Phượng
Quỳnh muốn cùng về với Danh. Nhưng Danh nêu nhiều lý do, nhất là lý do Phượng
Quỳnh đã về cách nay hai năm rồi, về làm chi nữa, tốn tiền, rồi bỏ cháu không
ai lo. Danh hứa chỉ về hai tuần rồi trở qua.
Sau khi Danh về Việt Nam, Phượng Quỳnh mới vô tình khám phá mối-tình-i-meo
(e-mail) giữa Danh và một cô gái bên Việt Nam, trẻ bằng tuổi cô con gái út của
Danh. Hai người thề ước nặng lời. Không thể nào Phượng Quỳnh quên được một câu
Danh “gõ” cho cô đó: “Em đừng lo. Theo luật của tiểu bang này, hễ vợ chồng
không còn chung sống với nhau hơn sáu tháng là kể như... xù. Bằng mọi cách anh
sẽ về bên em để em giúp anh tìm lại tuổi thanh xuân mà người vợ miệt vườn của
anh đã không tạo được cho anh lúc anh còn trẻ.”. Phượng Quỳnh không cảm thấy
đau khổ nữa, vì tâm hồn đã chai lỳ; nhưng Phượng Quỳnh lo cho số tiền lớn vừa mới
bán cái tiệm tạp hóa.
Phượng Quỳnh tức tốc ra ngân hàng. Nữ trang và tiền mặt để
trong Safe Deposit Box biến mất. Checking Account chỉ còn hơn năm trăm đô-la;
đó là tiền hưu của Phượng Quỳnh mà chính phủ chuyển trực tiếp hằng tháng vào
trương mục. Còn tiền hưu của Danh được Danh yêu cầu chuyển về địa chỉ nào đó,
ngân hàng không thể tiết lộ. Các trương mục hưu bỗng IRAs và 401K của Danh đều
bị đóng từ lâu.
Cố kềm nước mắt, Phượng Quỳnh vội vàng đi ra cửa, chưa biết
phải hành động như thế nào thì gặp Thúy, người bạn quen từ lúc vượt biển, từ
ngoài đi vào. “Chị Danh. Chị làm gì mà mặt mày xanh lè, bộ tịch hớt hơ hớt
hãi vậy?” Phượng Quỳnh gượng cười, nói dối: “Ô, thưa chị. Anh chị khỏe
chứ? Riêng tôi, trong người không được khỏe.” Thúy cười, ra vẻ bí mật: “Tụi
tôi mới ở Việt Nam về được mấy hôm. Tụi tôi gặp anh Danh bên đó.”Phượng Quỳnh
hơi mất bình tĩnh vì nàng cảm thấy xấu hổ nếu ai biết được việc làm thất đức của
Danh: “Dạ, anh ấy về thăm bà cụ. Anh ấy sắp trở qua rồi.” Thúy háy nhẹ Phượng
Quỳnh: “Ở đó mà ảnh trở qua. Hôm gặp anh Danh, ảnh năn nỉ tụi tôi đi ăn với
ảnh để ảnh có thì giờ tâm sự. Anh Danh bảo chị lúc nào cũng cấm cản, canh giữ ảnh
như canh tù. Suốt mấy mươi năm qua ảnh gắng chịu đựng để con cái yên tâm học
hành. Bây giờ con cái lớn hết rồi mà chị cũng còn hành hạ ảnh như ngày xưa cho
nên ảnh chịu không nổi. Ảnh bứt!...” Dường như Thúy còn muốn nói tiếp
nhưng Phượng Quỳnh hốt hoảng như muốn chạy trốn: “Dạ, nếu anh Danh chỉ nói
bây nhiêu đó thôi thì tội của tôi cũng còn nhẹ. Xin lỗi chị, tôi phải đi có tý
việc.” Bước vài bước, Phượng Quỳnh quay lui, thấy Thúy nhìn theo nàng.
Trong ánh nhìn của Thúy, Phượng Quỳnh có thể đọc được rằng: Người gì thiếu lịch
sự. Người ta đang “đem tin tức” cho mà không thèm nghe. Người như vậy chồng bỏ
cũng đáng!
Sự việc xảy ra như vậy nhưng Phượng Quỳnh không biết phải nói
với Lân như thế nào, đành đáp:
- Thưa Thầy, chuyện của anh Danh như chuyện-dài-nhân-dân-tự-vệ
ngày xưa, nói hoài không hết. Thôi, Thầy đàn tiếp cho em nghe, được không, thưa
Thầy?
Lân linh cảm được điều gì đó, rất mơ hồ, giữa Phượng Quỳnh và
Danh, nhưng Lân không thể đoán được. Nghe Phượng Quỳnh yêu cầu, Lân sửa lại
dáng ngồi:
- Phượng Quỳnh thích nghe nhạc gì?
- Thầy biết rồi. Em chỉ thích nhạc tình cảm thôi.
Lân cười, dạo một đoạn ngắn rồi vừa đàn vừa hát: “Wise men
say, only fools rush in. But I can’t help falling in love with you.” (4) Nhận
ra đây là bản nhạc mà ngày xưa, mỗi khi đến nhà quý Thầy dự tiệc, Lân thường mở
dĩa cho khách nghe, Phượng Quỳnh xúc động dạt dào.
Tiếng đàn và giọng hát của Lân đưa tâm hồn Phượng Quỳnh lìa
khỏi thực tại đảo điên để trở về khung trời cũ; nơi có ngôi trường Võ Tánh thân
yêu; và cũng là nơi Phượng Quỳnh lớn lên trong ngôi nhà có giàn hoa giấy nở rộ,
màu đỏ thẫm.
Dưới giàn hoa giấy đó, vào những đêm có phần ca nhạc của ban
Tiếng Tơ Đồng, ông Ngữ thường nằm trên võng, ôm radio, nghe một mình. Cũng dưới
giàn hoa giấy đó, không biết bao nhiêu lần Phượng Quỳnh thấy Ngoại nằm trên
võng, em của Phượng Quỳnh được nằm nghiêng mặt trên ngực của Ngoại để nghe Ngoại
hát ru “...Ầu ơ... Chim quyên ăn trái khổ qua… hò ơi... nuốt vô, nuốt
vô... (thì) sợ đắng... hò... hò ơi... (mà) nhả ra... (thì) bạn cười!... Hò...
ơi... Gió đưa, gió đưa cây cải về trời... Hò ơi, Rau răm ở lại... hò ơi... (rau
răm ở lại).... chịu lời đắng cay!...” Nhớ đến những câu ca dao này Phượng
Quỳnh mới cay đắng nhận ra rằng nàng như con chim quyên khờ dại! Và Danh đã
thành công khi “hóa kiếp” cho Phượng Quỳnh thành loại rau răm, chỉ cam phận lủi
mình vào bùn đất chứ không thể nào đơm những nụ hoa tươi thắm như ngò, cải, tần
ô!
Phượng Quỳnh thở dài, bâng quơ nhìn giàn hoa giấy của nhà bên
cạnh. Trong giây phút xúc động, Phượng Quỳnh tưởng như nàng có thể thấy
được khuôn mặt của một thanh niên chờn vờn trên những cành hoa giấy đầy gai.
Trong khi Phượng Quỳnh không hiểu nàng bị lẫn lộn giữa hiện
thực và quá khứ hay là nàng bị lẫn lộn giữa hình dáng của Lân ngày xưa và chân
dung của Franz Liszt - trong hình vẽ của Istvan Oroszm - thì Lân đắm hồn vào
dòng nhạc và lời ca. Lân muốn mượn lời ca gửi đến “ai đó” lời tự tình mà Lân đã
âm thầm ấp ủ suốt mấy mươi năm dài: “...Take my hand, take my whole life
too…” (5)
Theo tiếng hát ngọt ngào của Lân, Phượng Quỳnh cảm nhận được
niềm ước mơ vừa chớm dậy trong lòng. Phượng Quỳnh hát nho nhỏ theo Lân: “For
I can’t help falling in love with you…” (5a)
1.-Longer của Dan Fogelberg..
2 và 2a.-Ngày Nào Một Giấc Mơ của Ngọc Bích.
3.- Câu văn trong tác phẩm Nỗi Buồn Ngày Tháng Cũ của Trần Nhất
Hoan.
4, 5 và 5a.-Can’t Help Falling In Love của George Weiss,
Elvis Presley trình bày.
ĐIỆP MỸ LINH
Nguồn: http://www.diepmylinh.com
Theo http://www.vantuyensaigon.net/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét