Trầy trật những nẻo rừng
Cạn khô bao ngách suối
Nghe trong mỗi bước xôn xao thoảng nét môi cười
Thầm lặng đi thầm lặng ơi
Thầm lặng một lần trao ánh mắt
Như trao cả màu mây
Như trao cả tin yêu
Sương đằm Các-đa-môn
Ngỡ kiệt sức mà vẫn nghe Tính hát:
Sát vào anh nữa em ơi
Cứ tròn lên cứ căng đầy trong anh
Tóc em xanh mắt em đen
Đắm say như lá ủ men giữa ngày
Gần lại đây sát lại đây
Cho thời gian cứ căng đầy trong nhau
Dẫu không kịp ngỏ lời yêu
Nhìn nhau lòng những liêu xiêu lòng rồi
Chặng đường xóc nảy bồi hồi
Bập bùng ngọn lửa đất trời ngả nghiêng
Ngại ngùng chi mối tơ vương
Thẹn thùng chi suốt con đường ngất ngây
Đời như thêm đẹp từ đây
Một lần biết nhớ biết say biết tình
Rồi mai mình lại một mình
Đèo cao vực thẳm bom mìn bủa vây
Gần lại đây sát lại đây
Cứ tròn lên cứ căng đầy cho nhau...
VII.
Như cây hát lời cây làm mát
Như gió reo lời gió đưa mưa
Anh hát về ai
Sao lại hát về cây về gió
Hát về trăng hát về ngọn lửa
Anh quên ư những cơn khát nghiêng sông
Hay đã quên những cơn sốt rung rừng
Cho anh nhận ra từng gương mặt
Những người đồng đội yêu thương...
Không
Những câu hát vượt lên giai điệu ngày thường
Đưa anh về đỉnh Bát-tam-băng
Đưa anh tới ngọn nguồn Pu-sát
Những thử thách như trần mình trên cát
Những mất mát đau thương rình rập sau cỏ mục
(Ôi đất nước phải đâu là sa mạc
mà lời anh hát khô rang)
Chẳng hỏi dòng Mê Công, hỏi dòng Tông-lê Sáp...
Đã dìm bao cơn khát nơi đây?
Chẳng hỏi rừng Cô Công, hỏi Tà-sanh, Đăng-rếch...
Những cơn sốt nào vắng bóng sớm mai nay!
Trong tơ non bạt ngàn Chùa Tháp
Trời rợp chim bay đất trả lại luống cày.
Khắc lòng ai câu hát trớ trêu này
Lời khô nỏ đọng trên vành mắt ướt?
Phải lời yêu nhau là lời gan ruột
Lời thương nhau đang hát tiếp cho nhau
Hát tiếp lời cây tiếp lời ngọn gió
Lời trăng dịu hiền khi mờ khi tỏ
Ơi mảnh đất hoài nghi từng nấm cỏ
Câu hát nào ươm nắng cho hoa
Hương rùm-đuôn (7) che chở lối anh qua!
Cho hôm nay tất cả hiện lên cờ
Năm ngọn tháp hát vang trời xứ sở
Em gái Campuchia vui trăm màu sắc lạ
Trăm màu tươi trẻ cánh khăn cà-ma
Em trong trắng thuỷ chung đời mẹ
Em tuyệt trần vũ nữ Áp-sa-ra (8)!
Rom-vông khép vào rom-vông lại mở ra
Những vòng tay như bông hoa chớm nở
Câu hát thuỷ chung không bao giờ cũ cả
Hương rùm-đuôn không bao giờ cũ cả
Đất trời lộng lẫy Tháp tình yêu
Cây cứ hát lời cây trao nhau
Gió cứ đưa lời mây gửi gắm
Cùng anh hát vẹn tròn nghĩa lớn
Những đau thương mất mát đang còn
Ôi câu hát mặn nồng câu hát
Mang cả bảy sắc trời niềm hạnh phúc bay lên...
VIII.
Bạn hát gì nho nhỏ phía lùm cây
Mà cơn gió vạch đêm tràn đến thở
Câu hát đi rồi
Nào nhích thêm tí nữa
Gần địch mà, bạn có hát gì đâu
Tôi theo lối cỏ mềm lặng lẽ trườn theo
Vẫn nghe rõ tiếng bạn triền đá lở
Cái lùm cây lẫn vào đêm vào gió
Bạn hát gì nho nhỏ giữa lòng tôi?
Như từ chính trái tim bật ra
Những tiếng hát ấm hương rừng hương bể
Sao người hát giống bạn tôi đến thế
Câu bổng trầm hai đứa trao nhau...
Đêm không trăng bạn hát giữa thung sâu
Ngọn đèn nhỏ không đủ tường gương mặt
Nghe lời hát tưởng ra người đang hát
Sợi nhớ sợi thương đan dọc chiến hào
Vui lời ca mà nước mắt muốn trào
Bạn tôi hát tưởng quên đi cơn khát
Bạn tôi hát giữa lập loè lửa đạn
Vẫn nồng say ngân trọn nhịp tim mình
Tiếng hát vang xa tiếng hát về gần
Giai điệu trải những tháng năm khốc liệt
Để lời ca hoá thành câu ước hẹn
Nhận về mình chúng tôi giữ cho nhau
Nắng cháy mưa dầm lặn lội rừng sâu
Tiếng hát mang theo dụm dành cho bạn
Tiếng hát ngân theo đèo cao dốc dựng
Ngước mây trời cũng xao xuyến người ơi!
Cứ đầy lên trong lồng ngực chúng tôi
Những tiếng hát quên mình cho tiếng hát
Như người lính găm mình bên cột mốc
Cơn sốt rừng ấm lại với lời ca.
IX.
Nhận thư này em có ngỡ ngàng chăng
Ơi cô gái hát bài ca giữ đất
Sẽ đoán là ai giữa trăm ngàn gương mặt
Dọc chiến hào trên điểm tựa em đi
Lá thư xuân ký tên những miền quê
Như thấm máu lời thề son sắt
Em đọc thư có nhận ra lời hẹn
Quê hương cuối đất cùng trời
Mảnh đất nào trong câu hát hôm nay
Em sửa soạn lên với từng mũi chốt
Như người lính đi cùng hẹn ước
Mùa xuân theo em rộn tiếng chim rừng
Tâm sự này gửi cô gái văn công
Nét chữ vội mùa xuân giục giã
Anh vẫn ở đây giữ nguyên địa chỉ
Và lúc nào cũng mong đón em lên...
Chương 5
THÁP HOA
Bây giờ Hà Nội mình mùa rét
Bây giờ Poi-pét đang mùa khô
Cơn khát nhắc dải rừng lá rụng
Giẫm nắng giòn tan nhớ trăng sáng Tây Hồ
Hà Nội ơi,
Những căn nhà còn khó bề thu dọn
Một mét vuông cũng đủ dựng công trình
Bên máy nước nghe nhọc nhằn tiếng nước
Thùng xếp dài theo thứ tự hàng tên
Nhưng Hà Nội ơi, vẫn ngọt ngào hương phố
Vẫn vẹn toàn duyên dáng liễu Hồ Gươm
Và cồn lên trong trái tim anh
Thư viết vội gửi em từ tâm tưởng:
Anh chẳng đếm được trời bao nhiêu sao
Như chẳng thể đếm rừng bao nhiêu lá
Nhưng anh biết xếp những gian lao
Thành dáng hình em nơi tình yêu cách trở
Gom lá về tổ ấm những ngày mưa
Anh chẳng thể thu gần được khoảng cách xa
Nhưng anh biết bên em bằng nhớ
Như sóng triều chẳng phút bình yên
Dù ấm êm hay giữa miền súng nổ
Anh chẳng cần những giấc mơ mách lối đi về
Nhưng anh biết nâng niu
Từng giọt sương se sắt
Gian khổ nơi này
Thử thách nơi kia
Tim cứ yêu và hát
Như cây rừng sáng mãi một vì sao...
II.
Phút bâng khuâng thăm thẳm hóa sân trường
Người lính cái nghèo
Giáo viên cái khó
Nên vợ nên chồng nghèo khó thương nhau
Trăng rạo rực cũng là trăng trăn trở
Trang giáo án gió lay thêm một tứ thương mình
Ngàn đôi mắt sáng trong thành mơ mộng
Hứa hẹn gì nơi giọt giọt khuya kia
III.
Sao rơi qua tán me xanh
Thơm thơm đầu võng thư tình em trao
Ngỡ như sỏi cũng cồn cào
Trách chi ngọn gió chiêm bao giữa rừng
Nắng soi vào mỗi yêu thương
Bấy nhiêu lãng mạn đâu nhường cho cây
Quên đi đá lở đất lầy
Võng chao nghiêng suốt những ngày xa em…
IV.
Lại lỡ hẹn rồi Long-vét
Không kịp rồi lời hứa Nô-en
Xin đừng khóc ánh mắt màu ngọc bích
Đêm giữa rừng như thực như mơ
Gió sông Hậu chảy tràn mái tóc
Mịn màng ơi ngây ngất tháng năm chờ
Con sóng lẻ rì rào bên bến vắng
Thời gian trôi như cồn như lặng
Phía xa mờ vương vất ánh sao sa
Là khoảng trời rực rỡ đèn hoa
Xuân ngát xanh môi cười thắm đỏ
Anh bên em giữa bao điều mờ tỏ
Hiện thực ước mơ dồn nén tơi bời
Ai hát thầm câu gì đó mê say
Mà xao xác lời chim tiếng gió
Bài tình ca thường bắt đầu rất nhẹ
Anh sẽ bắt đầu như thế nào đây?
Chưa có gì để nói với hôm nay
Chỉ nhớ em bên anh dịu hiền bé bỏng
Cho anh mơ hoá thành con sóng
Đợi cây thuyền say đắm. Để lặng im
Đêm xuân sang không kịp về bên em
Nghe cát nói những điều chưa ai nói
Nghe cỏ hát những điều chưa hiểu nổi
Chỉ nụ cười đằm thắm đưa nôi...
V.
Chắc là nơi ấy không anh
Biển vô tư cũng bớt xanh đi nhiều
Lẻ loi con sóng bạc đầu
Cả đời chả kịp một câu hẹn hò
Chắc là nơi ấy bây giờ
Dấu chân em chải trên bờ cát êm
Khéo mà lát nữa triều lên
Bao tâm tư biển vô duyên xoá nhoà
Chắc là nơi ấy đêm qua
Thuyền mơ em đã thả ra khơi rồi
Còn nguyên nếp gấp trên môi
Còn nguyên nét chữ của thời làm quen
Chắc là nơi ấy vì em
Sóng ghen với biển, biển ghen với bờ
Hè ơi còn đến bao giờ
Thôi đành tắm nắng mà chờ người xa
Giá mà nơi ấy hai ta...
VI.
Thật như mơ
mỗi đứa một niềm riêng
Thanh vắng quá càng thương Tính hát:
Sao em lại tên là Ngừng
Để bao ánh mắt giữa chừng lệ rơi?
Đã bao lần rơi lệ Tính ơi
Ở đâu sắc nước nghiêng trời
Rừng khuya núi vắng tơi bời mộng mơ
Hình như không phải mơ
Tôi muốn kêu lên cho vỡ trời
Trời nào thấu nổi
Tôi muốn kêu lên cho xé đất
Đất nào hiểu cho
Giá lúc này em ở bên anh
Dẫu gian truân có gấp đôi phần
Dẫu cơ cực có nhiều hơn lá
Dẫu xa vời
xin đừng quá mong manh
Giá lúc này em ở bên anh
Thấu trọn tình yêu năm tháng dụm dành
Thấu tận đáy tuổi xuân chờ đợi
Đã ai từng khát cả trời xanh
Giá lúc này em ở bên anh
Hẳn giấc mơ đỡ tan tác cây cành
Sao trời đất cô đơn tàn nhẫn vậy
VII.
Đám mây nào kỷ niệm chồng kỷ niệm
Sáng khoảng trời tháng năm gối tháng năm
Đám mây nào miền xa về nỗi nhớ
Tựa vào nhau bồng bềnh trôi êm đềm?
Cứ thế cuộc đời ta
Bước đi tìm bước đến
Đi bao la hẹn với vô cùng
Đêm mơ thấy nhện giăng mùng
Bâng khuâng bến nước trăng buông hững hờ
Sông Cầu cứ chảy lơ thơ
Làm sao câu hát kịp giờ sang sông?
Đám mây nào lỡ đãng gió hanh
Trĩu lòng anh ngàn tấn
Đám mây nào sũng mặt đường lầy
Nâng lòng anh nhẹ bẫng
Lênh chênh chín tầng mây
Mảnh mai dáng em ôm con vẫy vẫy
Mảnh mai ơi mảnh mai đến bao giờ!
VIII.
Những ngã ba Sơ-cun, đèo Pích-nin
Ngày nào nghe còn lạ hoắc
Cùng Viêng Vênh, Tha-ma-băng
Gót xa hằn dấu thân gần
Những địa danh gắn với gian truân
Cùng những đèo không tên chất chồng thử thách
Không thể quen với đau thương mất mát
Nhưng chúng tôi là người lính!
Chúng tôi ở đây đặc mùa gió chướng
Đêm thức thương hoài hơi ấm nồm nam
Nhớ dáng em mưa nắng trên đồng
Mái tóc dài thơm hương cốm
Yêu hương cốm chúng tôi đi đuổi giặc
Nước non xa sông núi hát câu gì
Vồng ngực tuổi hai mươi căng những lời hò hẹn
Thôi đừng phải nói điều chi nữa bạn
Có cái gì ngả ra ăn cho vui
Vị mặn lương khô thấm vào gió nóng
Núi rừng ơi sao cứ ngẩn ngơ nhìn
Da diết câu thơ thuở chúng tôi đi
Những cơn khát cạn dòng Xăng-ke
Vọng lời Tông-lê Sáp
Dòng Mê Công khô cạn mắt em buồn
Tiếng mõ trâu dội về muôn cực nhọc
Và những tiếng mìn nhói lên khoảnh khắc.
IX.
Công-pông Chơ-năng đã lại những ngày xuân
Lất phất mưa phùn nắng đỏ
Ghim nỗi nhớ quê vào đất bạn
Mơ cành khô nở những chồi xanh
Trong hương Tết chiến hào xao xuyến lạ
Mùi thuốc đạn vương nỗi nhớ hoa
Đào mai nở tự khát khao người lính
Cánh chim nào cũng hoá tương tư
Bắt gặp bạn cái nhìn xa xăm quá
Thoáng lắng sâu sau nét môi cười
Ôi sao có nỗi buồn yêu đến thế
Chở bao điều chân thật, trái tim ơi!
Quàng vai bạn nao nao thèm chút rét
Say đắm làm sao tha thiết làm sao
Biết mình ở nơi vẹn tròn thương mến
Xin vẹn tròn câu hứa hẹn trao nhau
Lại thấy tay mình ấm trong tay bạn
Cái nắm tay tưởng không kịp bây giờ
Mùa xuân đã trong ta rất thật
Đủ mọi màu hoa cho ước mơ...
Đủ mọi màu mây Hà Nội tiễn anh đi
Phố phường như trỗi dậy
Trăm ngàn bàn tay vẫy
Một con đường chim bay
Đủ mọi màu mây góc phố mình ơi
Dẫu thân quen vẫn thấy điều chi lạ
Phnôm Pênh những tháng năm nắng lửa
Sưởi ấm tim anh khát vọng một vùng trời
Mênh mang giữa chốn xa vời
Một mình mơ dạo phố
Lặng theo buồn nhớ
Em ở nhà
Sau những giờ miệt mài giáo án
Có phút giây nào mơ dạo phố như anh?
Thương em thương em suốt cuộc chiến tranh
Những giảng đường khuya những đêm phố vắng
Những chiều mưa sớm nắng
Mỏng manh tần tảo đi về
Ôi, đến bao giờ đằng đẵng xa chia
lùi về kỷ niệm
Ta thanh thản bên nhau trên đường phố một ngày
Đến bao giờ, bao giờ
Thôi tim ơi đừng hỏi!
Mênh mang giữa chốn xa vời
Mênh mang mơ ngày mình đi bên nhau
Trắng mây trôi về đâu
Chở sắc vàng trăng khuyết
Say như mối tình đầu
Thủy chung và vô tận
Trải lòng theo trăng hát
Mắt anh tìm trắng đêm
Giữa mây trời xoắn xuýt
Tiếng tim ru êm đềm
Tiếng tim mải đi tìm
Một chân trời khát vọng
Trăng sáng soi mắt em
Một lời yêu đằm thắm
Đứng ngang trời giữ đất
Nghe sương buông ướt đằm
Súng vùng biên còn nhắc
Những lời anh trao em
Như hoa rừng rạo rực
Dưới trăng vàng mênh mông
Mây mang lời em hát
Những lời ca đơm bông
Trăng yêu trăng lặng lẽ
Mây yêu mây nôn nao
Đêm dài như nỗi nhớ
Thức trọn lời em trao.
X.
Dáng người mẹ ngồi lặng nghe con ngủ
Gương mặt non tơ gợn những xa vời
Như có bóng rụt rè ai gõ cửa
Chị đặt lại con
đứng dậy bồi hồi
Nhìn dáng chị bồn chồn
trái tim nghẹn tắc
Tiếng gõ cửa
chị đã chờ đằng đẵng
Sẽ không bao giờ rộn rịp vang lên!?...
Thất thần
tôi đứng như thôi miên
Tiếng gõ cửa
nặng nề như hối lỗi
Tiếng gõ cửa
lạnh lùng mà run rẩy
Có chấm hết những khát khao
giấu trong chờ đợi
Một thì xuân
đời chị
một đời xuân?
Gió vẫn dịu hiền đùa vui trăng sao
Vô tư ấy như cứa vào khắc khoải
Bên đứa con thơ chị vẫn ngồi vời vợi
Gương mặt nhoà mong ngóng khôn nguôi.
Thờ thẫn bao bóng hình lẻ loi
Thời gian như chết lặng
Cái chấm lửa chơi vơi bên mái vắng
Như ném vào ngực tôi những lớp giá băng!
XI.
Hoa là dáng núi
Mẹ trao cho ta
Hoa là bài ca
Mẹ ta thầm hát
Sao cứ nghĩ ta là hạt cát
Hay ta chẳng dám là hạt cát
Làm nên vũ trụ
Cũng chính là hoa
Phá tan vũ trụ
Cũng chính là hoa
Hoa là dáng núi
Từ trong hạt cát
Cát chết đi cho cát lại hồi sinh
Kẻ hắt cát đi
Người xúc cát về…
Hoa bạn núi hay chính hoa dáng núi
Sương trắng giăng tận đỉnh vô thường
Hạt gạo chia ba hạt muối chia ba
Yêu đất nước sẻ chia từng hạt nước
Nỗi khổ chia ba niềm vui chia ba
Xin đừng đến với hoa bằng trái tim san sẻ
Hạnh phúc dành cho nhau
Cắt rừng đi lối bể
Tìm về
XII.
Tôi đang đứng giữa Hoàng Cung bình yên
Và lúc này trên điểm chốt gian nan
Bao bè bạn vẫn cháy lòng cơn khát
Bao bè bạn vẫn tái mềm cơn sốt
Trở trăn trận đánh đang chờ
Trở trăn câu hạnh phúc
Tôi hay rừng đang bước giữa Hoàng Cung?
Cuốn lưu niệm Bảo tàng Hoàng Cung như xếp hàng muôn bóng chữ Á, Âu
Hiển hiện như trăng rờ rỡ như trăng nồng ấm vô tư những dòng tươi mới chiến sĩ tình nguyện Việt Nam từ mặt trận ghé qua tạc lòng mình trên từng nét vội
Trong khoảnh khắc
thời gian như dừng lại
Tôi nghe rõ
từng nhịp tim
đồng đội
Rưng rưng
cây bút
trao tay
Tiếng yêu thương con chữ - cuộc đời
Trang giấy tháng năm nhỏ lệ...
Giờ xin gửi lại thơ ơi
Cánh rừng tuổi trẻ là nơi hẹn hò
Một thời nhận một đời cho
Nắng nung nỗi nhớ mưa vò niềm đau
Sớm khe cạn tối rừng sâu
Khắc trên trảng chốt nửa câu thơ tình.
Ăn tập thể uống một mình
Bi-đông dốc ngược mái đình làng ta
Đầy trời đom đóm lửa hoa
Mang mang trong gió khéo là tiếng mưa
Ở nhà em cất áo chưa
Anh nghe cơn khát cũng vừa dịu đi...
Trong bịu rịu xa chia vẫn lại nghe Tính hát:
Anh đừng nhìn vào mắt em như thế
Con chim trên trời vỗ cánh bay xa
Anh đừng nhìn vào ngực em như thế
Con cá quẫy đuôi nó bỏ sông nhà
Tự trách mình nói anh không hiểu được
Sao không nhìn sâu vào mắt em đây
Sao không nhìn sâu vào ngực em đây
Đến bao giờ em thuộc về ánh mắt
Đến bao giờ anh thuộc về em...
Chương 6
TƯỞNG NIỆM
I.
Ngày ấy trước hoàng hôn
Những vồng cây thốt nốt
rũ xuống
Loang lổ bóng đen
Trát lên nham nhở
những tàn ác dã man
Giờ đây mỗi hoang hôn
Thành ký ức một thời quá khứ
Cái quá khứ chết rồi
Để mọc lên trên nó
Triệu triệu cây tình yêu
Triệu triệu trái tình yêu
Chúng tôi trở về từ phía rừng sâu
Nơi hoàng hôn đang hiện lên rực rỡ
Những vồng cây thốt nốt hôm nay
Như những chùm pháo hoa xanh xanh
Đan nhau bay lên
Và những lời ca thấm vào lòng đất
Chúng tôi trở về
Những vồng cây thốt nốt
Dập dìu hoàng hôn
Vầng trăng tự đấy hiện lên
Tức tưởi dòng người nhắc về quá khứ
Cái quá khứ không thể nào quên
Cho em tự tin từ tháng năm này
Chúng tôi trở về
Những cánh rừng mướt thơm lá mới
Sau lưng bình minh lên
Có ai hát lời ca Việt Nam...
II.
Không dám nhìn lại phía sau
Khổ đau mối tình dang dở
Em đứng đó như thân cây trụi lá
Trụi trần không một màu xanh
Trong mục ruỗng yêu tin tấm lòng em vụn vỡ
Còn gì đâu trên mảnh đất này
Mảnh đất tan hoang như tình em
Mái tóc kiều diễm xanh màu thuở ấy
Như gió rừng quên lãng từ lâu
Lá phượng già rụng tím bờ rêu
Em đứng đó rũ tấm thân rầu rĩ
Hoang liêu tiếng quạ ngợp trời
Không nhánh không mầm
Không hoàng hôn
Và tắt ngấm ban mai
Mặc bất hạnh đưa chân em liều bước
Cứ thế em trôi
Trong dòng đời tủi nhục
Mặc bất hạnh đưa chân em liều bước
Cứ thế em trôi
Quanh quẩn kiếp đương thì
Cứ thế em trôi
Thân gầy guộc oằn mình giông bão
Trống trơn vòm trời ảo não
Trống trơn tình yêu những khát vọng trống trơn
Cứ thế em trôi
Không dám mộng đắm say hạnh phúc
Mặc lá hoa tươi rói lìa cành
Bỗng con tim vọng về tiếng hát
Ngày bắt đầu một dân tộc hồi sinh
Sáng bừng Bảy tháng Giêng
Lung linh ngọn cờ năm đỉnh tháp
Em thảng thốt thực hư em ngây ngất
Rối rít chân em như múa như bơi
Những bước lạ thuở hồi sinh dào dạt sóng
Những nghẹn ngào hòa thanh biển động
Tán cây xanh lộng gió yên bình
Trong mục rỗng thân cây ù ù khúc nhạc
Như tim em vọng về tiếng hát
Đất trời trẻ lại tình yêu...
III.
Ngày... tháng... năm 1989
Mười năm rồi
hồi sinh quê em
Hương thốt nốt đã hóa miền thương nhớ
Ngỡ hồn tôi bén lửa
Nao lòng ánh mắt em trao
Mười năm quê em
Thời gian trôi thật chậm
Dẫu tiếng em cười đất trời trong trẻo
Dẫu bỡ ngỡ như gặp niềm kỳ diệu
Những ngày xưa trăng sáng rừng già
Mười năm mười năm nung nắng nung mưa
Thân cây mục ước mơ tuổi trẻ
Lối cỏ xanh những dòng máu đỏ
Cánh hoa trầm kết mật sương sa
Mười năm quê em
Thời gian trôi thật chậm
Bao gian khổ ta cùng nhau vượt
Không kể được chính là hương của đất
Xua đi trăm nỗi nhọc nhằn
Xe bò đôi bền bỉ những con đường
Khua bụi đỏ lật đi ngàn đau khổ
Và dòng người dưới nắng trưa dằn dữ
Vạn sắc màu hy vọng cánh cà-ma
Vạn sắc màu cho ngọn lửa hồng kia
Lời chung thuỷ tạc vào đêm hội múa
Thành câu hát cánh tay trần khép mở
Rộn ràng ơi hồn dân tộc tụ về.
Vòng rom-vông còn quay suốt trăng khuya
Em nhắc năm xưa
Thôi. Nhắc làm gì nữa
Tôi xin nhận nụ cười ánh lửa
Nụ cười nung sáng mê say
Giữa đỉnh trời năm ngọn tháp tung bay
Thức niềm vui hẹn ước
Xin giữ trọn lời chào thuở trước
Thay lời xa nhớ mai nay
Vòng rom-vông còn quay mãi trong tôi
Những ánh mắt lung linh những tấm lòng cởi mở
Phải số phận đã cho ta gặp gỡ
Từ vòng múa này lời hạnh phúc bay lên!
IV.
Nhẹ nhàng nhẹ nhàng hôn mái tóc em
Khan-ly ơi mười năm rồi trẻ lại
Biết bao điều bằng lời không thể nói
Lẽ nào tóc em bay trong mơ...
Có nỗi riêng gì với người lính xa quê
Mà em cứ nhìn như nức nở
Thương ngọn gió vô tư như gió
Mái tóc em bồng bềnh chân mây
Mười năm rồi gặp gỡ Khan-ly ơi
Mười mùa khô đỏ trời cơn khát
Mười mùa mưa vừa đi vừa hát
Câu hát rộn rừng sa-ri ka-keo
Câu hát ran rừng sa-ri ka-keo
Quê hương em ngày đầu tôi đến
Ôi mảnh đất trụi trơ lửa táp
Em kêu gào bên xác mẹ già nua
Em kêu gào trên nền đất hoang sơ
Nỗi đau xé
tiếng khóc cào trong lửa
Và mái tóc
trời ơi
còn đâu là tóc nữa
Tôi xô rừng nghẹt thở dìu em đi...
Giờ bên em nào biết nói năng chi
Mười năm ấy em đã là cô gái
Em vững bước và em từng trải
Dậy lòng tôi mùa nắng mới hương rừng
Con suối cạn báo mùa khô đang tới
Đã lại qua một mùa mưa bận vội
Campuchia bây giờ ngọn gió thổi dài thêm
Em lặng nhìn xa thẳm miền quê
Tôi mỉm cười ngắm em dìu dịu nắng
Chợt nhận ra không lời nào thay được
Ngọn gió bời bời trên mái tóc Khan-ly
V.
Thời gian trôi
thời gian soi thời gian
Đất Ăng-co
Đất Ăng-co
Hương thốt nốt đã kết nhiều mật óng
Thành Ăng-co lại xanh đậm rêu phong
Một cổ tích trầm luân Chùa Tháp
Trong cánh rừng rợp lá
Ta đi bên người ta tin bạn ta
Và ta hát
Hoàng hôn xưa xô dạt về đâu
Chỉ những vì sao lấp lánh trên đầu
Trong cánh rừng rợp lá
Ta đi bên người ta tin bạn ta
Chùm dâu đỏ trên tay mọng nước
Cứ rung rinh bên nhánh non mềm
Chớp mắt đợi qua khe ngầm Prây-nốp
Long-vét chờ thành nỗi nhớ không tên.
Trong cánh rừng rợp lá
Xin một phút lặng yên
Trời ấm sáng
vì những người
vắng mặt
Có ai hay
có ai hay
lời hát
Từ những nghẹn ngào đang bật vút lên!
Rừng khi ấy
bỗng nghiêng mình
lá đổ
Cơn khát xưa
bạn tôi ngã xuống rồi
Thơm vào đất
rùm-đuôn iu ấp nở
Thơm gió trời
cây thức mỗi ban mai
Cho tôi hát
về ao ước
bạn tôi
Sống trọn nghĩa với những người đã khuất
Người ở lại
Đành về sau
Tổ quốc
Quân phục mới
đồng đội chưa kịp mặc
Điểm đánh dấu
chỉ còn trong ký ức
Nhưng các anh
tất cả sẽ trở về
Gần thôi
Tổ quốc
Dù cách trở
đôi bờ
nước xiết
Xin cho lời tôi hát
vọng muôn nơi...
Chương 7
BAN MAI
I.
Chúng tôi tổ ba người
Một đội hình trinh sát
Bỗng ban mai thầm nhắc
Hôm nay Quốc khánh nước mình
Hôm nay hôm nay
Mười năm rồi Quốc khánh xa Tổ quốc
Thời gian không thể đếm
Nên cờ
Tổ quốc nơi đây trong những vòng tay đồng đội dìu nhau qua cơn sốt cơn đau qua từng quầng lửa qua mỗi triền mây đắm say Tổ quốc
Tổ quốc nơi đây những đêm canh chốt ước một cánh hoa nhớ một nụ cười thoảng trong thổn thức dàn hòa ca tổ ba người chỉ còn một người hát với một người trắng một cùi tay cộm cộm bông băng gõ nhịp
Tổ quốc nơi đây những đứa con yêu từng áp mặt vào lòng mẹ hát quyết không rời cái khúc hát bao giờ cũng trẻ trầm hùng qua bao thế hệ trái tim đau hòa nhịp với xa xôi
Tổ quốc nơi đây nghẹn căng lồng ngực ký ức những nhà tù Sơn La, Hỏa Lò, Thừa Phủ, Ban Mê Thuột, Phú Quốc, Côn Đảo... phần phật nắng gió hanh hao thấm mặn biển xanh vẹn nguyên nhịp tim chiến sĩ
Tổ quốc nơi đây nghẹn căng lồng ngực ký ức những Điện Biên Phủ mặt đất - trên không, Đồng khởi Bến Tre, Mậu Thân 1968, Thành Cổ Quảng Trị, Khe Sanh, Tây Nguyên... lồng lộng cờ bay những đứa con xa chưa kịp hát theo cờ vẹn nguyên nhịp tim chiến sĩ.
Tổ quốc nơi đây giập bầm lồng ngực ký ức những Pôn Pốt, Khmer Đỏ, Nhà tù Tuol Sleng, Cây hành quyết... cần bao nhiêu năm có thể phai nhòa nỗi đau diệt chủng cần bao nhiêu năm có thể lùi xa chất ngất hy sinh thầm lặng hy sinh vẹn nguyên Trái - Tim - Tình - Nguyện
Tổ quốc có nghe chăng những đứa con rứt ruột của mình tím tái rừng sâu ngực trần cháy bỏng sâu lặng vang trời thương nhớ mẹ yêu những ngày vui nhìn đâu cũng thấy cờ trong sắc lá trong màu mây trong hạt gạo trong nụ cười cạn khô nước mắt mà bây giờ lấp lánh vàng sao trong giọt giọt đục ngầu khe suối cạn gần gụi gian nan xa vời Tổ quốc
Chỉ là một mảnh trời xanh
Trăm ngàn cơn sốt đi qua
Tái tê khát vọng mở ra cánh rừng.
II.
Chắp bàn tay trước khuôn ngực ngời ngời
Cô gái Khmer mời tôi đêm hội múa
Hai bàn tay sống lại từ trong lửa
Kín đáo gì mà e ấp ư em…
Chân lướt lẹ làng rừng khộp rừng le
Không tán cây che không đám mây che
Rộn ràng rộn ràng rom-vông vòng múa
Sông Mê-tức vượt qua làn đạn giặc
Sương mù trời chớp lửa dựng sóng lên
Rộn ràng rộn ràng rom-vông vòng múa
Rừng bao đêm rắn độc cuốn thân cành
Rung cánh võng bàng hoàng tỉnh giấc
Trong ruột giày vẫn những chú rắn xanh
Khoảnh khắc hóa triền miên
Đêm mắc võng bỏ đi nơi khác thức
Một nếp sống bình thường với những nghi binh
Rộn ràng rộn ràng rom-vông vòng múa
Khánh ơi, Chương ơi
Ơi Hạnh, ơi Hùng...
Ghét chúng mày sao cứ quá hồn nhiên
Thương chúng mày cũng bởi quá hồn nhiên
(Không hồn nhiên làm sao mà sống nổi!)
Giờ chúng mày đi mãi
Bỏ mặc bọn tao ở lại ôm cờ
Rộn ràng rộn ràng rom-vông vòng múa
Giận thằng Cường thằng Quang cứ quen nhịn đói
Năm rộng tháng dài ngày nắng đêm mưa
Nhường rợp cánh rừng
Nhường trơ ngọn núi
Nhường khan mạch suối nhường đến vêu vao
Giờ chẳng phải nhường chúng mày đi đâu
Bỏ mặc bọn tao trệu trạo nhìn nhau
Không thể nào nuốt trôi vạt gió
Rộn ràng rộn ràng rom-vông vòng múa
Em ở lại với miền quê dại nắng
Bóng thốt nốt nào sẽ làm mát cho nhau
Những đêm nào vắng anh rom-vông
Em có nhắc như nhớ về kỷ niệm
Và con đường hôm nay em có còn nhắc đến
Nối dài
mãi thuở chung tình
Rộn ràng rộn ràng rom-vông vòng múa...
III.
Bất chợt những cái nhìn tuổi thơ
Lại cồn lên ám ảnh
Tôi mang theo qua mỗi nẻo rừng
Trong trẻo vô tư giận hờn vô cớ
Những cái nhìn dịu hiền kiên nghị
Mẹ trao ngày xót xa
Cha trao ngày bổn phận
Những cái nhìn như ru
Tin yêu mà phấp phỏng
Những cái nhìn đồng vọng
Xa xăm mà thân thương
Thời gian theo mùa trôi
Tôi hiểu mình hơn từ những ánh nhìn
Và bỗng một ngày thương như bao ngày
Tôi chợt nhận ra trong ngàn thương ấy
Ánh nhìn của người mẹ Khmer
Lặng như sao mai cồn như lửa cháy
Dìu tôi qua cơn sốt rừng sâu:
Mẹ đưa tôi tới chỗ nằm
Ngọn đèn tay mẹ đang cầm bỗng run
Tôi nào kịp hiểu gì hơn
Phải xa đồng đội bởi cơn đau vò...
Bàng hoàng chợt tỉnh chợt mơ
Giấc khuya đâu biết nỗi lo mẹ già
Lá rừng mẹ bóp, mẹ xoa
Vết thương như thể tan ra với lòng!
Thầm nghe mẹ ước, mẹ mong
Ngọt êm lời mẹ như dòng sữa thơm
Nồng nàn như thể hương rơm
Ngăn cơn gió bấc đêm hôm quê nhà.
Cơn đau cứ thế dần qua
Yêu thương hòa nỗi xót xa mẹ nhìn
Cái nhìn như gửi lòng tin
Cái nhìn của vạn cái nhìn trao tôi!
Hắt hiu dáng mẹ đơn côi
Chồng con chúng giết hết rồi còn đâu
Thân già tóc ngả màu lau
Nỗi đau nhà hóa nỗi đau giống nòi
Nói gì với mẹ, mẹ ơi
Cái nhìn của mẹ nghẹn lời nước non
Cuộc đời cơ cực héo hon
Xế chiều liệu bóng hoàng hôn có nhòe?
Nắm tay người mẹ Khmer
Nỗi đau xưa ngỡ tụ về lòng tôi
Ngoài kia ào ạt mưa trời
Trong tôi dào dạt những lời tin yêu
Lại ba lô, súng, rừng chiều
Tôi đi trong nỗi thương yêu mẹ già
Mang theo hương mật đậm đà
Bóng ngàn thốt nốt chan hòa bóng tôi.
IV.
Thời gian theo mùa trôi
Tôi hiểu mình hơn từ những ánh nhìn
Và bỗng một ngày thương như bao ngày
Tôi chợt nhận ra thật thà hoa nắng
Vẫn những ánh nhìn của bao em thơ
Tinh khôi mà hốt hoảng
Mặc nỗi niềm trao gửi
Mặc nỗi niềm buông xuôi
À ơi ánh mắt...
Cho hôm nay giữa đôi bờ sống chết
Bỗng rộn rực trời sao
Ai khéo léo đính qua phên cửa liếp
Chi chít những lỗ tròn bé teo
Bao phận đời cứ xâm chiếm chúng tôi
Những phút hiếm hoi thảnh thơi cánh võng
Như bí mật tình yêu
Ẩn sau lặng thầm lời hẹn
Ẩn sau ơi hời ngóng trông
Ngọn đèn thắp những lặng im
Lặng im bao ước nguyện tìm về nhau
Hương rùm-đuôn thơm sâu
Hương ân tình chỉ lối
Có phải chăng số phận trên cao đang rót cho ta ly rượu mừng từ quầng sáng Bay-on kia sau những nẻo hiểm nguy trập trùng bẫy mưa bẫy nắng
Có phải chăng số phận trên cao như muốn dốc cạn cả niềm vui nỗi buồn đang dâng lên trong chiếc ly sành thấm đẫm Ăng-co cơn khát mười năm cơn khát bốn mươi năm ngàn sau đôi mắt ấy
Thềm Đất Mẹ tin yêu trao quyển sách
Chim trao hạnh phúc cho cây
Cây gieo câu hát đất gầy nở hoa
Khẽ khàng một sớm tinh mơ
Đàn ai gợi khúc mong chờ ngàn năm
Thủy chung dâu kén ruột tằm
Bão giông chia lửa xa xăm dõi cùng...
V.
Lại bất chợt dáng em
dội về ám ảnh
Cứ ngan ngát mảnh mai bên bậu cửa
Nấp sau con đăm đắm nhìn trời
Cố nén lại nỗi niềm đang cuộn sóng
Để an lòng ba lô khoác trên vai
Ngày tạm biệt những người ta thương mến
Mái trường nghèo mà tán phượng bao la
Tôi lại đi vợ con tôi ở lại
Tháng năm là thương nhớ
Tháng năm là ước mơ
Tháng năm là yêu tin quặn thắt
Tháng năm là ám ảnh
Ám ảnh như vô can
Con đường mở tự tim mình hun hút
Một lời yêu như lửa buốt trên môi
Tin hạnh phúc vẹn tròn muôn xa cách
Thánh thót lòng đầy mưa rơi... mưa rơi...
Ám ảnh như vô can
Vô can từng ác mộng
Ám ảnh trôi lặng trôi
Về một cánh đồng chết
Cái thời người ta gào thét tình thân
Bằng những bẫy mìn!
Đã qua rồi
Đã qua ư
Qua chưa
Những vô can ám ảnh
Đã qua chưa những xuân thì heo hắt
Đã qua chưa...
qua chưa...
qua chưa?...
VI.
Muốn khỏa lấp đi tưởng khỏa lấp được chăng nỗi đau vô bờ vô bến ấy
Không muốn nhớ một khắc một giây mà không thể phai nhòa
Sừng sững những cánh rừng sừng sững tấm áo bạc mưa nắng trời xa thấm mặn mồ hôi máu lửa có ai hay cái khoảnh khắc ghé thăm trước ngày xa lắc ấy người vợ trẻ đã nhanh tay thay giấu sau lưng người lính trận mong cất giữ lại trọn vẹn mùi chồng trọn vẹn yêu đương hơi ấm nhớ thương vì biết chắc lại một mình dằng dặc canh thâu trằn trọc sống trằn trọc mong lo trằn trọc nguyện cầu
Sừng sững tấm vẩy cá dính dấp bên thành chén cơm vơi con thơ thiếu sữa
Sừng sững những cặn lắng vô tình nơi đáy bát canh suông trong trẻo giọt nước mắt nuốt nghẹn bữa no bữa đói qua tháng qua ngày nơi cụm hồng xanh cứ hồn nhiên dịu thơm hồn nhiên e ấp nở phía sau khe cửa liếp
VII.
Không thể quên
dù đã bốn mươi năm
Không muốn nhớ
rằng đã bốn mươi năm
Miền đất tang tóc ấy
Vạt chiếu nghỉ trong giấc mơ triền miên mấy mươi năm bỗng hụt hẫng hóa thành phía xa kia bên ngoài Tổ quốc đằng đẵng cuộc trường chinh không thấu nổi trường chinh
Bốn mươi năm
vật vã
bốn mươi năm
Mãi quặn lòng cái nhìn trao gửi
Ẩn sau nụ đất bên rừng
Thực hư ngỡ ngàng gặp lại
Vẹn nguyên ánh cười sắt son?
Bốn mươi năm
sừng sững
bốn mươi năm
Những người trai tình nguyện
Vô tư không sơ sảy hao gầy
Trẻ trung như mỗi mầm cây
Đắm say như cánh hoa đầy nhụy hương
Xanh tươi cho những con đường
Nén đau chín nhớ mười thương vẹn toàn!
Bốn mươi năm
ngằn ngặt
bốn mươi năm
Bốn mươi năm vụt qua như chớp nắng
Có ai đo thời gian bằng hoa trắng?
Bốn mươi năm
mấy đời người
trĩu nặng
Bốn mươi năm thầm trôi bao tưởng niệm
Có ai đo thời gian bằng lá non?
Bốn mươi năm hiển hiện hồi sinh
hối hả hồi sinh
nẩy lộc hồi sinh
Rộn ràng rộn ràng rom-vông vòng múa
Rộn ràng rộn ràng rom-vông khép mở
Những đám mây ký ức quây quần
Những trang sách ngàn xanh kết từ ngọc sáng
Bình yên cho bình yên...
2018
Chú thích:
Chú thích:
(1) Họa diệt chủng Campuchia là cuộc diệt chủng mà chế độ Khmer Đỏ do Pôn Pốt lãnh đạo giáng xuống chính dân tộc mình từ giữa năm 1975 đến 1979, đỉnh điểm là năm 1977 và 1978 khi hàng loạt học giả, trí thức, văn nghệ sĩ và một số lãnh đạo quan trọng của Đảng Cộng sản Campuchia cũng bị hành quyết. Ước tính có đến khoảng hai triệu người đã chết trong cuộc diệt chủng này, chiếm tỷ lệ người bị giết so sánh với dân số là cao nhất trong thế kỷ 20. Hậu quả kinh hoàng của nạn diệt chủng còn kéo dài nhiều năm sau. Cho đến nay đã phát hiện trên 20.000 ngôi mộ tập thể chôn lấp các nạn nhân, thường được gọi là Cánh đồng chết. Minh chứng về các phương pháp tra tấn do Khmer Đỏ sử dụng được trưng bày trong Bảo tàng diệt chủng Tuol Sleng, dựng trên nền đất cũ của một trường trung học bị biến thành trại tù, cũng như Cây hành quyết - nơi Khmer Đỏ trói những đứa trẻ và đánh tới khi chúng chết... Tất cả vẫn được giữ nguyên như khi Khmer Đỏ phải tháo chạy khỏi đây năm 1979.
(2) Hoàng cung: Cung điện Hoàng gia Campuchia ở thủ đô Phnôm Pênh, một khu phức hợp các di tích bao gồm Hoàng cung với Chùa Bạc và là sự kết hợp của rất nhiều công trình kiến trúc. Hoàng cung và Chùa Bạc tạo thành một quần thể kiến trúc là biểu tượng cho đất nước Campuchia.
(3) Đền Bay-on nằm ở trung tâm quần thể Ăng-co Thom, ngôi đền gồm 54 tháp lớn nhỏ, trên mỗi tháp đều có điêu khắc khuôn mặt của thần Bác ái, còn gọi là Tháp Bốn mặt, tượng trưng cho sự quan sát của thần linh về bốn hướng của Campuchia.
(4) Rom-vông: Một loại hình múa dân gian đặc sắc rất phổ biến của dân tộc Campuchia. Trong những ngày vui, lễ hội hay đón mừng các sự kiện quan trọng, vòng múa rom vông là nơi thể hiện niềm hân hoan, khát vọng và sức mạnh đoàn kết.
(5) Ăng-co: Biểu tượng của đất nước Campuchia, xuất hiện trên quốc kỳ của đất nước Chùa Tháp này.
(6) Sa-ri ka-keo: Một trong những điệu múa hát truyền thống, còn có nghĩa là con chim sáo, được người dân Campuchia hết sức yêu quý.
(7) Rùm-đuôn (Rumdul): Một loại hoa sứ có tên khoa học là Mitrella mesnyi- Melodorum fruticosum. Cây cao từ 8-15m, đường kính từ 20-30 cm, có mặt ở hầu hết các đường phố Campuchia và là Quốc hoa của đất nước này. Hoa có màu vàng nhạt, hương thơm rất đặc biệt, có thể lưu lại hình ảnh rất lâu và rất sâu.
(8) Áp-sa-ra (Apsara): Nàng tiên vũ nữ trên các bức phù điêu nổi tiếng của Ăng-co, đồng thời là một điệu múa nghệ thuật truyền thống trong cung đình của Campuchia. Điệu múa này được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của Thế giới.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét