"Tiếng đàn mưa" của Bùi Quý Thực: Sự rung ngân của những cung bậc cảm xúc

"Tiếng đàn mưa" của Bùi Quý Thực:
Sự rung ngân của những cung bậc cảm xúc

“Tiếng đàn mưa” là tiếng lòng thổn thức, là những ẩn ức chỉ có thể giãi bày bằng thơ. Trong 62 bài trong tập “Tiếng đàn mưa” không có bài nổi trội nhưng để lại cho người đọc những cảm xúc đẹp…
“Tiếng đàn mưa” do NXB Hải Phòng ấn hành năm 2004 là tập thơ thứ hai của Bùi Quý Thực sau tập đầu tay “Ngõ xuân”, chín chắn hơn nhưng giọng điệu không lẫn vào đâu được: sâu sắc, tinh tế, giàu xúc cảm, nóng hổi hơi thở cuộc sống. Được chắt lọc từ những giọt buồn của cuộc đời, “Tiếng đàn mưa” vì thế thăm  thẳm  buồn nhưng không ủy mỵ của sự quên lãng, làm người ta mệt mỏi  mà là nỗi buồn của sự trải nghiệm , khiến người đọc phải suy nghĩ, thấm thía.
Cuốn vào vòng xoáy lo toan trăm bề của cuộc cạnh tranh thị trường, một giám đốc doanh nghiệp chưa đầy 40 tuổi như Bùi Quý Thực không có nhiều thời gian cho thơ. Nhưng với anh, thơ là khoảng tĩnh lặng tuyệt đối thiêng liêng dành cho những giây phút thăng hoa của cảm  xúc. Đó là những câu thơ trong sáng, bình dị không dính dáng đến những cuộc cạnh tranh thị trường khốc liệt mà hàng ngày anh đối mặt: “Vượt qua cả điều thầm kín/ Nhận về khuôn mặt thời gian/ Mầm chữ kiệt cùng nín nhịn/ ùa ra nhựa xuân căng tràn” (Dưới hàng cây). Những câu thơ gợi liên tưởng đến sự đâm chồi của một mầm cây- mầm thơ thể hiện cách nhìn và sự nắm bắt những rung ngân tinh tế nhất của anh đối với thiên nhiên và cuộc sống.
Những lúc buồn, Bùi Quý Thực “sải bước vào thơ” tìm lại cảm giác thư thái, bình yên, thơ là cứu cánh giúp anh thoát khỏi căng thẳng và tìm lại vẻ đẹp đích thực của tình yêu và cuộc sống. Hầu hết nhà thơ tôn thờ cái đẹp, coi đó là suối nguồn cảm hứng bất tận. Có nhà thơ tìm cái đẹp trong tình yêu, trong quá khứ, hay trên má hồng thiếu nữ, nhưng với Bùi Quý Thực, cái đẹp lẩn khuất trong tâm linh, tâm hồn và ngay trong cuộc sống thực tại, phải không ngừng tìm kiếm, khám phá. Vì thế, tập thơ “Tiếng đàn mưa” là cuốn nhật ký ghi lại cuộc hành trình đi tìm tình yêu và cái đẹp của Bùi Quý Thực: “Lập tứ phiêu diêu trần thế/ Gặp em ở chốn vô cùng/ vẫn tin ngày thường không thể/ Tin mình không dễ lông bông”.
Đức hạnh lớn nhất của người làm thơ là sự phiêu lưu nhưng phải là sự phiêu lưu trong sự nhập thân mới kiến tạo được giọng điệu, phong cách riêng để không hoà tan và trộn lẫn. Vắt cảm xúc thành thơ, vì thế đọc tập “ Tiếng đàn mưa” thấy chếnh choáng lâng lâng như vừa nhấp rượu ngọt. Những trạng thái cảm  xúc vui buồn, hy vọng, nuối tiếc, hạnh phúc, đam mê… bện vào nhau tạo thành thứ men làm say lòng người. Tuy nhiên một điều dễ nhận thấy là thơ Bùi Quí Thực khá trúc trắc, gai góc, không dễ nắm bắt tầng suy tưởng bên trong từng câu chữ. Thơ anh buộc người đọc phải dừng lại ngẫm nghĩ, không thể đọc vội, bởi cảm giác trơn tuột đến hẫng hụt nếu chưa khám phá được ý nghĩa sâu xa trong đó.
Ngôn ngữ chất phác, chính xác, tinh tế diễn tả những tình cảnh éo le vô cùng tận của tình yêu được diễn tả bằng cảm  xúc mộc mạc có sức cuốn hút kỳ lạ. Những câu thơ về tình yêu viết khá chân thật khiến người đọc như cảm nhận được mùi của cảm xúc còn tươi mới: “Đừng buồn như lá thu đi/ Heo may mang chiều đi mãi/ Ta hơn một lần vụng dại/ Vấp vào cú sốc tình si”. Trong cái luân hồi êm  ả của vần điều, dù Bùi Quý Thực cố tỏ ra ngạo nghễ, siêu thoát nhưng vẫn đổ gục trong niềm  ân hận và bất lực của người khao khát được yêu mà không được đáp lại hoặc được đáp lại mà không như mong muốn… Những câu thơ tình xoáy vào lòng người nỗi đau của người yêu cô đơn, của người bạn bị bỏ rơi trong đơn độc, như lời cầu khẩn trước sự lỡ nhịp, thất bại… “Vì yêu dừng bước thơ đau/ Xiết nặng trời đê mê/ Lênh đênh nghìn trùng cơn khát/ Còn đâu trái cấm nhân gian”. Những câu thơ gai góc tuôn chảy từ trải nghiệm của người du ca vừa sâu sắc, vừa đau đớn như nuối tiếc một vật quý vừa tuột khỏi tầm tay.
Trong sự bế tắc, thất bại, rạn vỡ vẫn toả sáng sự thăng hoa dữ dội của những tình cảm bền vững nên những con chữ đam mê vẫn xoắn lấy nhau đầy hấp dẫn và lôi cuốn: “Phiêu du sức trẻ/ Hồi hộp giao mùa/ Câu thơ dung dị/ Nhú trồi non tơ”. Vượt lên sự xa vắng, ngang trái, hiu hắt, cô đơn, bơ vơ bàng bạc gợi buồn trong thơ Bùi Quý Thực là những bài thơ anh viết về mùa xuân vụt sáng trong, giản dị, mới lạ như tâm trạng bồi hồi của chàng trai mới biết yêu lần đầu cầm tay ngỏ lời với cô hàng xóm  xinh đẹp. Đó là chuỗi bài thơ “Viết cùng mùa xuân”, “Khúc cảm mùa xuân”, “Gặp lại mùa xuân”, “Nắng xuân”… Những bài thơ xuân trẻ trung, tràn sức sống  như tiếng reo vui đầy hứng khởi. Những câu thơ 4 chữ với âm điệu rộn ràng như nhịp đập gấp gáp của trái tim đang xao xuyến yêu đương: “Giao cảm thân thương/ Lấp đầy khoảng trống/ Xuân phảng phất hương/ ủ men nhựa sống”.
“Tiếng đàn mưa” là tiếng lòng thổn thức, là những ẩn ức chỉ có thể giãi bày bằng thơ. Trong 62 bài trong tập “ Tiếng đàn mưa” không có bài nổi trội nhưng để lại cho người đọc những cảm xúc đẹp. Phong cách của nhà thơ trẻ Bùi Quý Thực dần bộc lộ rõ nét. Đây là thành công lớn nhất của anh trong “Tiếng đàn mưa”.
8/11/2023
Thanh Thủy
Theo https://vanvn.vn/