VĂN THƠ NHẠC: Cảm tác Nhạc Trịnh

Cảm tác Nhạc Trịnh

Không biết từ bao giờ, nhạc Trịnh đã là một phần trong cuộc sống của mình. Nhiều người nghe nhạc Trịnh như một xu thế, một phong trào, người ta nghe mình cũng nghe. Nhưng vẫn có đó một cộng đồng người nghe nhạc Trịnh vì người ta yêu cái chất nhạc cũng như khao khát có được vốn đời trong từng bản nhạc của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

Nhạc Trịnh, đối với người vừa tập nghe là một bức tranh có gam màu tối, với các tông Nâu, Đen, Xanh , Vàng làm chủ đạo. Nhưng nghe rồi ta lại càng thấm đẫm hơn, càng nhận ra các màu sắc khi hòa quyện vào nhau, sẽ tạo nên một sắc thái của khát vọng, của hy vọng được nhen nhóm từ mảnh tro tàn thất vọng. Nơi nhạc Trịnh , ta nhận được nhiều triết lý nhân sinh được cảm tác qua con mắt của một con người không chỉ là Người. Trịnh Công Sơn đối với tôi, giống một nhà ngoại cảm hơn.
Nghe “Cát bụi” cái cuộc đời nhỏ nhoi nhẹ bẫng như thân phận con người càng làm con người ta phải buộc lòng nhìn lại.

Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi

Để một mai vươn hình hài lớn dậy

Ôi cát bụi tuyệt vời

Mặt trời soi một kiếp rong chơi

Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi

Để một mai tôi về làm cát bụi

Ôi cát bụi mệt nhoài

Tiếng động nào gõ nhịp không nguôi

Đua chen làm gì để rồi cuối cùng bên tấm thân này cũng chỉ vỏn vẹn mình ta với ta, nào còn đâu cái cơ nghiệp dựng xây trong tay, nào còn đâu tình , còn đâu đời…

Anh nằm xuống sau một lần đã đến đây

Đã vui chơi trong cuộc đời nầy

Đã bay cao trong vòm trời đầy

Rồi nằm xuống, không bạn bè, không có ai

Không có ai, từng ngày, không có ai đời đời

Ru anh ngủ vùi, mùa mưa tới

trong nghĩa trang này có loài chim thôi!

( Cho một người nằm xuống)

Nhớ một lần, đứng tại nghĩa trang Hàng Dương (Côn Đảo), cầm máy lên bật bài này, thấy lòng bâng khuâng đến lạ. Cuộc đời mỗi con người đơn giản chỉ như một bản Pascal được lập trình sẵn đấy. Dù con người có cố gắng đổi thay thì cuộc sống vẫn cứ xoay vầng không thay đổi. Đức năng thắng số, điều này đúng. Thay thái độ đổi cuộc đời, điều ấy cũng không sai. Nhưng việc luôn đeo đẵng bên mình nỗi lo lắng muôn năm: sẽ thế nào ,sẽ ra sao, thì thật uổng phí.
Cuộc sống mà dù muốn dù không thì nó vẫn tiếp diễn theo đúng quy trình của nó, muốn bấm một nút stop cũng đâu thuộc quyền hạn của mình. Nhưng bạn vẫn có thể bấm một nút Pause để đứng nhìn lại cuộc đời, cho những bước tiếp theo hữu ích hơn. Hữu ích cho bạn, cho tôi, cho những sinh linh mà nhạc sĩ gọi là Con Người.
Đảo điên trong vòng xoáy nhân sinh, đôi khi ta mệt mỏi, thật sự mệt mỏi.

Mệt quá thân ta này

Tìm đến chiếc ghế nghỉ ngơi

Mệt quá thân ta này

Nằm xuống với đất muôn đời

(Ngẫu nhiên)

Nhưng mệt để dừng chứ không phải để kết thúc. Trịnh Công Sơn vẫn nhắc ta, và ta nhắc chính mình "Tôi ơi đừng tuyệt vọng". Hy vọng làm gì để rồi thất vọng cũng nào có ít. Dù bản chất con người thì vẫn luôn biết đứng lên khi ngã rồi lại vấp và đứng lên. Khi yêu cũng thế, cái tình dẫu đầy tràn đến bao nhiêu, cái hồ chứa tình có sâu rộng mênh mang đến bao nhiêu, vẫn là hữu hạn. Rồi sẽ có lúc ta Nghe những tàn phai, Phôi pha theo giọt mưa rớt rơi lọt thõm qua từng khe lá.

Có lẽ, khi nhiều tâm sự , xúc cảm trong người thường dâng tràn dậy sóng. Người nhạc sĩ ưu tư khắc khoải tình đời, tình người đã gửi tặng lại chúng ta chút tình góp vốn cho tim như thế. Đến với nhạc Trịnh, bên cạnh nhân sinh quan về cuộc đời , ta còn cảm được triết lý của tình yêu, dẫu đa phần tình yêu ấy được khoác màu vô vọng.
Nhớ, tầng tháp cỗ mưa bay nơi hẹn hò ngày xưa , nơi có người đừng đợi ngày nay mà chợt thấy lòng hiu hắt. Mưa vẫn cứ rơi, lá vẫn cứ bay, tim người vẫn cứ xa tay. Đợi mãi.

Chiều nay còn mưa sao em không lại

Nhỡ mai trong cơn đau vùi

Làm sao có nhau, hằn lên nỗi đau

Bước chân em xin về mau

Mưa vẫn hay mưa cho đời biển động

Làm sao em biết bia đá không đau

Xin hãy cho mưa qua miền đất rộng

Để người phiêu lãng quên mình lãng du

Xin hãy cho mưa qua miền đất rộng

Ngày sau sỏi đá cũng cần có nhau

(Diễm xưa)

Diễm xưa – bài hát cố nhạc sĩ viết cho cô gái có tên Bích Diễm. Và cũng là bài đưa tôi đến với nhạc Trịnh. Trong cái buồn xao xác ngày mưa , ta còn bắt gặp cái đau tình thẫm thấu trong nỗi bồn chồn của sự chờ đợi. Trong tình yêu, không thể không có chờ và lắm lúc chính sự đợi ấy làm người ta nhạt nhòa héo úa. Và cũng nhiều khi đưa người ta trưởng thành hơn. Trời mưa lạnh và lòng ta lạnh – đó là sự giao cảm giữa đời và người.
Trong tình yêu, luôn có ngọt ngào và đắng chát. Mỗi chuyến mưa qua cho ta thêm một lần đứng vững giữa cuộc đời.

Ngày tháng nào đã ra đi khi ta còn ngồi lại

Cuộc tình nào đã ra khơi khi ta còn mãi nơi đây

Từng người tình bỏ ta đi như những dòng sông nhỏ

Ôi những dòng sông nhỏ lời hẹn thề là những cơn mưa

Khi bước chân ta về, đêm khuya nhìn đường phố

Thành phố hoang vu như một lần qua cuộc tình

Làm sao em biết đời sống buồn tênh

Đôi khi ta lắng nghe ta

Nghe sóng âm u dội vào đời buốt giá

Hồn ta gió cát phù du bay về

Đôi khi trên mái tình ta nghe những giọt mưa

Tình réo tình âm thầm. Sầu réo sầu bên bờ vực sâu

Còn thấy gì sáng mai đây thôi ta còn bạn bè

Giọt rượu nào mãi chua cay trong tình vẫn u mê

Từ một ngày tình ta như núi rừng cúi đầu

Ôi tiếng buồn rơi đều nhìn lại mình đời đã xanh rêu

( Tình Xa)

Có lẽ câu chữ đã nói rõ thế nào là Tình Xa. Và khi đã xa đến một giới hạn nào đó, thì sẽ quên. Quên nhưng không là rũ bỏ mãi mãi. Chỉ là “ Tưởng rằng đã quên”:

Tưởng rằng đã quên

Cuộc tình sẽ yên

Tưởng rằng đã quên

Nhưng tim yếu mềm

Một ngày thấy em

Là đời bỗng đêm vây kín

Tưởng rằng đã quên

Cuộc tình sẽ yên

Tưởng rằng đã quên

Thân đau muốn nằm

Vì từng bước em

Là từng mũi kim cuồng điên

Tưởng hay không tưởng thì trên lý thuyết vẫn là Quên. Nhạc sĩ muốn quên , cố thoát để quên và khi đã quên rồi thì lại nhận ra, đời vẫn còn xanh. Chỉ là đôi khi ta đã nhắm mắt lại.

Màu nắng hay là màu mắt em...

Mùa thu mưa bay cho tay mềm...

Chiều nghiêng nghiêng bóng nắng qua thềm...

Rồi có hôm nào mây bay lên...

Lùa nắng cho buồn vào tóc em...

Bàn tay xanh xao đón ưu phiền...

Ngày xưa sao lá thu không vàng...

Và nắng chưa vào trong mắt em ..

(Nắng thủy tinh)

Bầu trời bỗng xanh, giọt buồn bỗng xa.

Cho ngày nắng trong như pha lê

Cho hạt mưa hồng lên như má em…

Trời ươm nắng cho mây hồng

Mây qua mau em nghiêng sầu

Còn mưa xuống như hôm nào em đến thăm

Mây âm thầm mang gió lên

Người ngồi đó trông mưa nguồn

Ôi yêu thương nghe đã buồn

Ngoài kia lá như vẫn xanh

Ngoài sông vắng nước dâng lên hồn muôn trùng

(Mưa hồng)

Cuộc đời là những chuyến xe. Rồi một ngày xe sẽ về bến. Không gì là vô hạn. Nỗi buồn cũng thế. Niềm vui cũng thế. Đớn đau cũng thế. Hạnh phúc cũng thế. Tình người cũng thế.

Ta thấy em trong tiền kiếp với cọng buồn cỏ cây

Ta thấy em đang ngồi khóc khi rừng chiều đổ mưa

Rừng thu lá úa em vẫn chưa về

Rừng đông cuốn gió em đứng bơ vơ

Ta thấy em trongtiền kiếp với mặt trời lẻ loi

Ta thấy em đang ngồi hát khi rừng về nhiều mây

Rừng thu thay lá mưa bay buồn rầu

Rừng đông buốt giá mưa bay dạt dào

Ta vẫn mong ta chờ mãi trên từng ngày quạnh hiu

Ta vẫn mong em về đây cho đời đầy cuộc vui

Mùa xuân đã đến em hãy quay về

Rừng xưa đã khép em hãy ra đi

(Rừng xưa đã khép)

Thời gian trôi , sẽ lại nhiều thay đổi. Đó là sự thật, là một mệnh đề không cần phải chứng minh. Con người được sinh ra, rồi lại chết đi. Ngoảnh đầu nhìn lại, dù nhiều trận mưa qua, dù nhiều cơn nắng ghé. Vẫn chỉ có ta trong cuộc đời. Đó không phải là bi quan. Đó là sự thật. Bản thân ta khi chào đời, đã là một thực thể riêng biệt và duy nhất. Chỉ là ở một khoảnh khắc nào đó, sẽ có người sống vì mình, nhưng như những giờ mưa. tất cả là chỉ khoảnh khắc.

Chỉ có ta trong một đời,

Chỉ có ta trong một thời,

Một thời

Với yêu người mà thôi ...

Chào những cây xanh nụ hồng

Chào những con sông thị thành

Một ngày

Sẽ không còn thấy lại

Từng ngày đi dần tới

Hẹn hò với trời mây ...

Con người - qua bao nhiêu tháng năm , bao nhiêu biến cố cuộc đời vẫn mãi nguyên bản chất thích những thứ sắp mất đi. Khi đã càng gần mặt đất ta càng khát khao được sống. Khi đêm tắt nắng lên thì lại mong đêm về một lần nữa. Cái vòng tròn quẩn quanh ấy đôi khi kéo con người xa rời hai từ “Hạnh phúc”. Trịnh Công Sơn từng nói : “Sống trên đời này chỉ có thân phận và tình yêu, thân phận thì hữu hạn nhưng tình yêu là vô cùng”.

Điều ấy đúng hay sai? Tôi không biết rõ.Chỉ biết là người ta thường không tin tình yêu là vô cùng bởi thân phận thì khó mất nhưng tình yêu thì lại ra đi rất dễ dàng. Thế mà người ta vẫn cứ yêu nhau, rồi xa nhau, rồi lại yêu nhau. Bởi cuộc sống nếu không có tình yêu thì con người chỉ là loài sinh sản vô tính.

Đường nào quạnh hiu tôi đã đi qua

Đường về tình tôi có nắng rất la đà

Đường thật lặng yên lòng không gì nhớ

Giật mình nhìn quanh ồ phố xa lạ

Đường nào dìu tôi đi đến cơn say

Một lần nằm mơ tôi thấy tôi qua đời

Dù thật lệ rơi lòng không buồn mấy

Giật mình tỉnh ra ồ nắng lên rồi.

(Bên đời hiu quạnh)

Cuộc sống là một bức tranh nhiều tầng màu. Đôi khi thật rõ ràng đậm tô đậm nét và cũng lắm khi thật huyễn hoặc. Trịnh Công Sơn như một nhà sưu tầm tranh nghệ thuật, ông lục lọi từng ngõ ngách nơi cung bậc lòng người , để rồi đem phối lại, góp tô cho đời , cho người . Có lẽ bởi thế, tâm trạng bạn dù đang thế nào,vẫn có thể tìm thấy mối đồng cảm trong nhạc Trịnh Công Sơn.

Mây và tóc em bay trong chiều gió lộng

Trời làm cơn mưa xanh dưới những hàng me

Em cùng lá tung tăng như loài chim đến

Và đã hót giữa phố nhà

Ôm cuộc sống trong tay bên đời quá rộng

Tuổi thần tiên yêu dấu dưới ngôi trường kia

Em cùng đóa hoa lan hay quỳnh hương trắng

Thơm ngát từ đất đai quê nhà

Có tình yêu

Thời thơ ấu, bướm hoa và chim cùng mưa nắng

Em đứng bên trời tự do, yêu đời thiết tha

Để kết thúc mạch dòng này, xin trích lời một người đã nói về nhạc của Trịnh Công Sơn:"Tình yêu cho phép những ca khúc ra đời. Nỗi đau và niềm hân hoan làm thành bào thai sinh nở ra âm nhạc. Âm nhạc như thế là tình yêu, là trong bản thân nó hàm chứa 1 cõi nhân sinh bề bộn những khổ đau và hoan lạc. Không có bất hạnh và nụ cười, có lẽ âm nhạc cũng không thể có cơ duyên ra đời. . Ca hát là để nhớ nhau và đôi lúc để an ủi mình. An ủi một cái gì còn ở lại và than thở một điều gì đã ra đi. Tất cả mọi điều sẽ qua đi, sẽ biến mất, nhưng tiếng hát câu ca, một khi đã được khai sinh với ngày thôi nôi huy hoàng của nó thì sẽ ở lại với đời mãi mãi. Đó là một cuộc rong chơi ngậm ngùi của hữu hạn muốn chộp bắt cái vô hạn làm món quà thế chấp cho đời mình"

Theo kst.vn

VĂN THƠ NHẠC

Thứ Năm, 14 tháng 8, 2014

Cảm tác Nhạc Trịnh

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Hư vô phản kháng

Báo cáo vi phạm