Những tình khúc Nửa
hồn thương đau, Người đi qua đời tôi... của nhạc sĩ Phạm Đình Chương đã quá
quen thuộc với công chúng từ hơn nửa thế kỷ qua. Tuy nhiên, hoàn cảnh ra đời
các ca khúc tuyệt vời này lại thấm đẫm một nỗi buồn...
Nhạc sĩ Phạm Đình Chương
sinh năm 1929 tại Hà Nội trong một gia đình giàu truyền thống âm nhạc. Cha ông
là một nghệ sĩ đàn tranh, còn mẹ ông là nghệ sĩ đàn bầu. Cả hai chơi đàn rất
tuyệt.
Phạm Đình Chương bắt đầu
sáng tác vào năm 1947 khi vừa 18 tuổi. Hầu hết những sáng tác của ông trong
giai đoạn này có phong cách tươi trẻ, hùng tráng như Hò leo núi, Sáng
rừng, Trăng rừng, Trăng Mường Luông, Ra đi khi trời vừa sáng (viết
chung với Phạm Duy)...
Năm 1951, Phạm Đình
Chương chuyển vào Nam, và ban hợp ca Thăng Long được thành lập với những thành
viên là anh chị em ruột trong gia đình gồm: Hoài Trung (Phạm Đình Viêm), Thái
Hằng (Phạm Thị Quang Thái), Hoài Bắc (Phạm Đình Chương), Thái Thanh (Phạm Thị
Băng Thanh), đôi khi còn có sự góp mặt của ca sĩ Khánh Ngọc. Ban hợp ca này mau
chóng trở nên nổi tiếng. Trong khoảng gần 10 năm tiếp theo, Phạm Đình Chương đã
sáng tác được nhiều ca khúc tuyệt vời như Tiếng dân chài, Được mùa, Đợi chờ,
Xóm đêm, Ly rượu mừng, Đón xuân... đặc biệt là trường ca Hội Trùng dương (Tiếng
sông Hồng, Tiếng sông Hương và Tiếng sông Cửu Long).
Trước đây, nhiều người
từng cho rằng Phạm Đình Chương thật đáng tự hào khi là “sở hữu chủ” của một
giai nhân kiều diễm và có một thân hình bốc lửa như nữ ca sĩ Khánh Ngọc (biệt
danh “ngọn núi lửa”). Danh tiếng của Khánh Ngọc nổi như cồn trong khoảng 5 năm
(từ 1955-1960), không chỉ trong lĩnh vực ca nhạc mà cả trong điện ảnh, cô nổi
tiếng trước cả Kiều Chinh, Thẩm Thúy Hằng, Kim Cương... Sau biến cố được cho là
do vợ ngoại tình, Phạm Đình Chương ly dị vợ, và ông được quyền nuôi đứa con
trai (lúc đó khoảng 4-5 tuổi).
Thời gian này, Phạm Đình
Chương không còn tâm trí để cùng biểu diễn với ban hợp ca Thăng Long được nữa.
Ông sống khép kín, ít giao thiệp với bên ngoài. Cũng từ đây, những bản tình ca
ai oán của Phạm Đình Chương đã ra đời trong nước mắt. Những nốt nhạc là kết
tinh của những cơn đau thương, của những hoài niệm xót xa, với những ca từ bi
thiết, đó là những ca khúc: Đêm cuối cùng, Thuở ban đầu...
Riêng với 2 ca khúc
Người đi qua đời tôi và Nửa hồn thương đau thì trong tâm trạng đau đớn tột cùng
bởi gia đình tan nát, chia lìa, Phạm Đình Chương đã tìm thấy sự đồng cảm từ bài
thơ của Trần Dạ Từ: “Người đi qua đời tôi trong những chiều đông sầu. Mưa mù
lên mấy vai, gió mù lên mấy trời. Người đi qua đời tôi, hồn lưng miền rét mướt.
Vàng xưa đầy dấu chân, đen tối vùng lãng quên. Bàn tay mềm khói sương, tiếng
hát nào hơ nóng. Và ai qua đời tôi, chiều âm vang ngàn sóng, trên lối về nghĩa trang...
Người đi qua đời tôi, không nhớ gì sao người... Em đi qua đời anh, không nhớ gì
sao em” (Người đi qua đời tôi). Đặc biệt, từ bài thơ Lệ đá xanh của Thanh Tâm
Tuyền, ông đã viết thêm ý rồi đổi tựa để thành ca khúc Nửa hồn thương đau bất
hủ: “Nhắm mắt cho tôi tìm một thoáng hương xưa, cho tôi về đường cũ nên thơ,
cho tôi gặp người xưa ước mơ. Hay chỉ là giấc mơ thôi, nghe tình đang chết
trong tôi, cho lòng tiếc nuối, xót thương suốt đời. Nhắm mắt ôi sao nửa hồn
bỗng thương đau. Ôi sao ngàn trùng mãi xa nhau, hay ta còn hẹn nhau kiếp nào.
Anh ở đâu? Em ở đâu? Có chăng mưa sầu buồn đen mắt sâu. Nhắm mắt chỉ thấy một
chân trời tím ngắt, chỉ thấy lòng nhớ nhung chất ngất, và tiếng hát, và nước
mắt... Đôi khi em muốn tin... Ôi những người... Khóc lẻ loi một mình”.
Ca khúc Nửa hồn thương
đau được người em ruột của ông là ca sĩ Thái Thanh trình bày khiến những ai đã
nghe qua khó thể quên được. Nhưng nếu trong một cơn say nào đó được chính tác
giả hát lên thì người nghe mới thật sự xúc động. Giọng ca của Hoài Bắc vốn trầm
và dội, sau cú sốc tình cảm quá lớn lại như có ướp thêm men rượu. Nếu như ai đã
từng quen ngồi phòng trà Đêm màu hồng - tên một bản nhạc của Phạm Đình Chương
phổ thơ Thanh Tâm Tuyền tại Sài Gòn vào những năm trước 1975, chắc chắn từng
bắt gặp Phạm Đình Chương tay cầm ly rượu và điếu thuốc cháy dở, hát đơn ca bằng
một chất giọng nhừa nhựa rất phiêu.
Thực ra đây là ca khúc
ông viết cho phim Chân trời tím. Đến lúc bộ phim sắp hoàn tất, bị nhắc nhở vì
trễ hẹn và trong men say chếnh choáng Phạm Đình Chương đã trút hết nỗi đau của
mình vào Nửa hồn thương đau.
Khánh Ngọc sang Mỹ từ
năm 1961 để học thêm về điện ảnh và đã có gia đình mới, nhạc sĩ Phạm Đình
Chương từ trần tại California (Mỹ) năm 1991.
Nửa hồn thương đau - Thái Thanh
eva air ticket
vé máy bay đi mỹ khoảng bao nhiêu
korean airlines vietnam
vé máy bay đi mỹ là bao nhiêu
mua vé máy bay đi canada
Những Chuyến Đi Cuộc Đời
Ngẫu Hứng Du Lịch
Kien Thuc Du Lich