Cuối đường khuất gió
Cái hồi đang thích lập ngôn, tôi đã có một câu nói mà ngay
sau đó trở thành đầu đề đàm tiếu của bạn bè, đồng nghiệp. Bây giờ mỗi lúc nghĩ
lại, mặt cứ ngượng chín, chỉ muốn độn thổ tắp lự.
Vâng! Tôi đã từng chém gió thế này: “Tiền đối với tôi chưa
bao giờ là cái thứ nhất, nhưng cũng không bao giờ là cái thứ hai”. Vạ miệng. Tiếng
ẩm ương để đời. Vài lần đã cầu thị thưa với mọi người, câu nói đó của
tôi là rất lẩn thẩn, rất nhắng nhít bốc đồng, hãy đại xá mở lượng hải hà bỏ
qua, coi như chưa bao giờ có nó. Vậy mà chiều nay, Đô, người bạn thân nhất của
tôi vừa bước vào nhà làm khách đã tếu táo hỏi: “Độ này tiền là thứ mấy, giáo Viễn?”.
Nếu như vài năm trước, hẳn tôi đã nổi nóng với cậu ta, nhưng nay nghe câu đó
thì tôi cảm thấy xấu hổ, thứ xấu hổ có pha sám hối, ngượng ngùng nên đành im lặng.
Đô vẫn cứ cười ruồi nhìn nhìn, xem ra như muốn có lời đáp nên tôi đành nói phứa:
“Tiền là thứ với bạc!”. Đô không tha: “Bạc trong trường hợp nào? Bạc nén hay bạc
tình, bạc nghĩa?”. Tôi giật mình nghi ngờ nhìn Đô hỏi: “Sao cậu truy tớ ghê thế?
Có kẻ nào đã lợi dụng chuyện tiền bạc nói xấu, bôi nhọ tớ à?”. Đô cười ngất: “Thanh
kiểm tra giáo Viễn cho vui tí thôi, chứ đứa nào đụng đến ông, tôi đấm bỏ mẹ”.
Trong cái áo cộc tay hai túi mác Inđô (Indonesia) rằn
ri rộng thênh, sức vóc không đủ để dám chạy xe máy ra đường. Đô chơi với tôi đã
lâu, tính tình cậu ta hài hước, rất lợi khẩu báng bổ, nói tỷ, nói móc nhưng
luôn hết lòng vì bạn bè, và cái đầu thông minh của hắn đúng là đấm bỏ mẹ nhiều
anh vóc dáng cao lớn kềnh càng nhiễu sự ta đây. Tôi khui chai rượu Bàu đá đãi
Đô, Đô lại hỏi: “Rượu này có bạc có vô tình không?”. “Yên tâm, đây là rượu tình
nghĩa thứ thiệt, nào ta trăm phần trăm!”
Đô và tôi uống thêm ly nữa mà hắn vẫn chưa hết nhìn chằm chằm,
còn hỏi tôi: “Hình như giáo Viễn đang trăn trở điều gì mất ăn mất ngủ?”. Tôi chối.
Đô tiếp tục truy: “Nhìn cậu thấy đang hữu sự, nhưng mới là tự giằng xé tâm tư
thôi chứ chưa đến mức phải che chắn ngoại lực. Không qua được mặt thằng Đô này
đâu!”,
Biết là không thể ú ớ được mãi với thằng bạn nghĩa hiệp ma xó
nên tôi đành phải thú.
Cách đây hai tháng, tôi làm chủ tịch một hội đồng thi tuyển
năng khiếu. Nói là hội đồng để tiện khâu oai thôi chứ thực ra chỉ là một nhóm
chấm thi ba người. Nhóm làm việc theo quy chế hội đồng có nhiệm vụ chấm điểm tốt
nghiệp hệ cao đẳng cho các sinh viên chuyên khoa Mỹ thuật tạo hình để các em học
lên hệ đại học. Tôi còn nghe phong thanh có tin, khóa tốt nghiệp mới này, sinh
viên nào đỗ thủ khoa sẽ được cấp học bổng gửi lên một học viện Mỹ thuật nổi tiếng
tại Hà Nội đào tạo chiều sâu, sau một năm dự bị, nếu giỏi, có ngoại ngữ tốt sẽ
được đi du học bằng ngân sách nhà nước tại Pháp hoặc Nga. Buổi tối trước ngày
chấm thi, một cán bộ của văn phòng trường tên là Si đến nhà riêng của tôi biếu
túi quà có chai rượu Tây, nói là rượu xách tay, người anh ruột ông ta mang từ
nước ngoài về. Tôi biết ông Si là thủ túc tâm phúc của ông hiệu trưởng và có
con trai đang là sinh viên được tôi hướng dẫn tốt nghiệp. Cứ nghĩ đó là sự tạ
công đèn thầy của phụ huynh nên tôi nhận quà và cảm ơn lại. Mặc dù
hơn tôi đến nửa giáp, nhưng vị phụ huynh tên Si, một lời thưa, hai lời dạ, xưng
em ngọt xớt và luôn hết lời khen tôi dạy giỏi, có nhiều học trò thành đạt. Ông
ta rất lấy làm may mắn được gửi gắm đứa con trai đầu nhờ tôi khai tâm. Ông
Si về được một lúc thì một vị yếu nhân trong ban giám hiệu điện thoại cho tôi,
nói là với tình nghĩa đồng nghiệp cùng trường, tôi nên cố gắng bằng mọi cách
giúp trường hợp con trai ông Si đỗ thủ khoa về môn thi “Sáng tác tranh tượng”,
môn chủ đạo để khẳng định sinh viên có khả năng về nghệ thuât tạo hình hay
không. Tôi chỉ chừng mực đáp, sẽ lưu tâm và ngay sau đó cảnh giác mở túi quà có
chai rượu Tây ra xem. Tôi giật bắn mình vì thấy cái phong bì dầy có in logo của
một ngân hàng thương hiệu. Lại càng choáng hơn khi mở ra toàn thấy đô la. Tôi đếm
chúng mà cứ lẩy bẩy run. Tất cả là hai mươi tờ, loại 100 USD! Sửng sốt đến mức
sợ hãi, tôi vội giở cuốn danh bạ nội bộ tìm số, điện thoại cho vị phụ huynh vừa
tặng quà. Vị khách có tên Si một mực nói, công thầy như núi cao bể lớn, chút
tình đạm bạc có thấm thía vào đâu. Rồi ông còn bật mí đang ngồi hầu chuyện vị yếu
nhân trong ban giám hiệu đã dẫn lối ông đến với tôi...
Đã nhiều lần làm chủ tịch hội đồng kiểu này, bao giờ vào cuộc
tôi cũng nói câu xã giao với các thành viên, mục tiêu cao nhất phải tìm cho ra
ít nhất năm sinh viên có năng khiếu thực sự tốp đầu để giữ uy tín cho hội đồng,
các trường hợp kiến thức và năng khiếu tầm tầm, nếu có chiếu cố theo diện gửi gắm
thì chỉ được xếp sau thứ mười. Nhưng lần này, tôi ngượng miệng vì đã trót ngậm hai
ngàn đô rồi nên không thể nói ra được câu đó, mà phi lộ bằng cách
chúc mọi người sức khỏe, sáng suốt và mãn nguyện trong mấy ngày chấm thi.
Thời gian làm việc của hội đồng là hai ngày. Buổi sáng ngày
chấm đầu tiên tương đối suôn sẻ, nhưng chưa chọn được sinh viên nào vào khung tốp
năm. Sang buổi chiều chất lượng các tranh tượng có tốt hơn, và có hai trường hợp
bị bàn luận nhiều đến mức tranh cãi, khó đi đến nhất trí cao. Đó là sinh viên Sự,
con trai vị phụ huynh đã tặng quà tôi và Hàn cũng là một sinh viên được tôi hướng
dẫn tốt nghiệp. Công bằng mà nói, hai bài thi đều có yếu tố sáng tạo, nhưng
phác thảo cụm tượng Đón ngày mới của sinh viên Hàn có cách thể hiện độc
đáo, gợi mở hơn bức tranh tĩnh vật Thiếu nữ chờ trăng lên của Sự.
Song, qua cách phát biểu thẩm định, tôi thấy thầy Kế dạy môn Lịch sử Mỹ
thuật tạo hình đánh giá bài của Hàn thấp hơn hẳn bài của Sự đến mấy bậc,
chưa kể, theo thầy, trong bài còn có yếu tố ngông ngạo làm hàng, ngược lại
thầy Văn dạy môn Lý luận Hội họa hậu hiện đại coi bức tranh của
sinh viên Sự chỉ có chất lượng trung bình khá, nếu có chiếu cố thì phải xếp
chót top 10 hoặc ở đầu nhóm từ 10 đến 15. Thầy Văn khẳng định, phác thảo cụm tượng
của em Hàn mới mẻ trong cấu trúc chủ đề, phong cách nghệ thuật có yếu tố ảo diệu
cuốn hút, thể hiện cậu ta có năng lực tưởng tượng, đó là bài thi tốt nhất trong
ngày chấm đầu tiên. Tranh luận gay go. Cứ như cách bảo vệ quyết liệt của thầy Kế,
tôi ngầm hiểu, chắc phụ huynh em Sự cũng đã có nhời với thầy cùng món
quà ngang ngửa như món tôi đã được biếu. Tôi phát biểu với tư cách là giáo viên
hướng dẫn tốt nghiệp, đánh giá cả hai bài thi đều có ưu điểm và nhược điểm, rồi
đưa ra cách giải quyết cho điểm bằng việc bỏ phiếu kín để đảm bảo tính khách
quan về thẩm định năng khiếu của hai sinh viên, Sự và Hàn. Mọi người có vẻ đồng
ý. Một quy chế bỏ phiếu kín được cả ba người thông qua ngay. Theo đó, mỗi người
viết điểm số vào tờ giấy, ký tên để tỏ rõ vai trò trách nhiệm. Cô thư ký hội đồng
thi kiểm phiếu và báo cáo kết quả trước cả ba người. Thầy Kế nhận phiếu đi ra gần
cửa sổ viết rồi quay vào bỏ luôn. Tôi thấy thầy Văn đăm chiêu suy nghĩ một lúc
lâu rồi mới cho điểm và bỏ phiếu. Tôi là người bỏ phiếu cuối cùng. Cô thư ký kiểm
và báo cáo, sinh viên Sự được 27 điểm (10; 9 và 8), sinh viên Hàn được 25,5 điểm
(9,5; 8,5 và 7,5). Kết thúc hai ngày chấm thi, không có kết quả nào vượt được mốc
27 và 25,5 nên Sự và Hàn, người đỗ thủ khoa, người đỗ á khoa của lớp năng khiếu.
Tất cả hội đồng chấm thi đều nhất trí kỳ chấm thi đã được một kết quả mong muốn
và khách quan. Bản thân thầy Văn cũng vỗ tay sau khi tôi kết luận và đọc biên bản.
Lúc công bố điểm thi cho các sinh viên tốt nghiệp, khi nêu danh sinh viên Sự đỗ
ngôi thủ khoa, trong phòng bật lên mấy tiếng huýt sáo nhưng rồi cũng có một
tràng vỗ tay không ngắn, không dài.
Buổi liên hoan sau đó như thông lệ diễn ra ở nhà hàng nổi
trên một hồ sen lớn ở ngoại vi thành phố tỉnh lỵ. Chúc tụng. Ca hát. Phát biểu
nồng ấm lời tri ân của các trò đối với thầy cô trong khóa học cao đẳng...
Lúc chia tay, có hai nữ sinh là Liên ánh và Ngọc Kim cứ muốn
được tháp tùng tôi về tận nhà. Hai em này đỗ thứ tư và thứ năm, chắc chắn được
chọn vào học trường đại học Văn hóa - Nghệ thuật trong tỉnh. Dọc đường, sau những
ríu rít về niềm vui được tốt nghiệp và ân nghĩa thầy trò, bỗng cô Liên ánh hỏi
tôi: “Thưa thầy, chúng em nghe nói, trong chấm thi tốt nghiệp, thầy hướng dẫn
bao giờ cũng bảo vệ sinh viên được mình dẫn dắt hơn thầy phản biện phải không ạ?”.
Tôi chợt ớn gáy, nhưng nói luôn, thông thường là thế và ngoặc thêm mấy từ, cũng
còn phụ thuộc vào gu của từng người. Hai cô liền chuyển sang đề tài khác, rất
muốn sau này khi học lên tiếp vẫn còn nhận được sự dạy dỗ bằng kiến thức và tài
liệu của tôi. Tất nhiên là tôi oke và chúc các em thành đạt trong
tương lai.
Chia tay hai nữ sinh ở cổng, tôi vừa vào đến phòng khách thì
có điện thoại của ông Si, phụ huynh em Sự gọi đến nhiệt liệt cảm ơn tôi đã giúp
đỡ con trai ông hết lòng, đạt ngôi thủ khoa. Tôi nói câu xã giao, đó là thực lực
năng khiếu của em Sự, tôi và hội đồng chỉ khách quan ghi nhận kết quả tốt đẹp
mà thôi. Ông Si mời tôi và thầy Kế chiều hôm sau, ngày nghỉ cuối tuần đi liên
hoan ngoài thị xã nghỉ mát nhưng tôi từ chối.
Cúp máy xong, câu hỏi của nữ sinh Liên ánh khiến tôi hoang hoải
hoài nghi. Tôi bấm máy gọi cho cô Liên ánh hỏi dò. Cô gái này đã kể khá chi tiết,
chả biết do từ đâu ra mà dư luận trong sinh viên của lớp tốt nghiệp đã biết tôi
cho em Hàn điểm 8,5, trong khi đó thầy Văn phản biện lại cho đến 9,5 điểm. Hóa
ra tôi đã không bảo vệ sinh viên hướng dẫn của mình mà còn đánh tụt đến một điểm
so với thầy phản biện. Liên ánh cho biết thế, nhưng liền trấn an tôi, dư luận
bao giờ cũng chỉ là dư luận mà thôi, còn cô và các bạn trong lớp tốt nghiệp chẳng
bao giờ tin có chuyện đó. Tôi xấu hổ, nhưng cũng phải nói câu thể diện, tôi đã
làm việc khách quan, tình cảm của tôi dành cho lớp năng khiếu, ai cũng như ai.
Cô Liên ánh khẳng định, điều đó tất cả sinh viên trong lớp tôi chủ nhiệm đều đã
cảm nhận được, cô còn nói thêm, cô và phần đông sinh viên trong trường luôn thần
tượng tôi. Rồi cô xúc động hát: Khi tóc thầy bạc tóc em vẫn còn xanh. Khi tóc
thầy bạc trắng chúng em đã khôn lớn rồi...
Xấu hổ! Chưa bao giờ tôi xấu hổ trước câu hát của học trò
khen tặng mình và giới mình đến thế. Tôi xấu hổ vì đã đánh mất lương tâm. Đúng
là tôi đã cho em Hàn điểm 8,5 và cứ nghĩ thầy Văn, một người nổi tiếng chặt chẽ
cũng chỉ cho em Hàn chừng ấy, bởi ai được điểm 9 của thầy Văn là phải cực giỏi
giang, độc đáo. Tôi buộc trí não mình phải nhớ lại bức phác thảo cụm tượng Đón
ngày mới của em Hàn, không những thế, tôi còn lục bài thuyết trình báo cáo
tốt nghiệp của sinh viên Hàn trong tập bài của cả lớp mà tôi đã cẩn thận lưu trữ,
đọc lại. Đúng là tác phẩm của Hàn có yếu tố mới mẻ, hàm chứa nhiều thông điệp,
còn ngôn ngữ Mỹ thuật tạo hình thì mới cá tính, mới đời làm sao. Tôi xấu hổ!
Tôi là một người thầy không những đánh mất lương tâm mà còn đánh mất cả tư cách
làm người, làm thầy. Nén bạc hai ngàn đô và cú phôn của vị yếu nhân trong trường
đã đâm toạc tờ giấy hồng điều bấy lâu nay phủ bọc ngôi vị thầy giáo chủ nhiệm,
thầy giáo hướng dẫn khai tâm, thầy giáo- chủ tịch hội đồng giám khảo các kỳ thi
năng khiếu là tôi. Đêm đó tôi đã không ngủ, dù hai ngày chấm thi căng thẳng và
bữa liên hoan phải luôn quá chén với sự chúc tụng của các đồng nghiệp, của các
học trò sinh viên tốt nghiệp. Mất ngủ, trăn trở và tôi đâm giận ai đó trong hội
đồng đã đưa tin này ra ngoài. Ai? Đương nhiên là không phải tôi! Ai? Kẻ đó đã
vi phạm quy ước đã thỏa thuận nội bộ trước khi bỏ phiếu kín trường hợp khẳng định
kết quả bài thi của em Sự và em Hàn. Ai? Càng đặt câu hỏi, tôi càng thấy ấm ức.
Sáng hôm sau, dù mất trắng một đêm không chợp mắt, tôi vẫn giữ
thói quen tập thể dục, tắm táp và ăn sáng. Định sau đó, uống mấy viên an thần,
đặt tất cả hoài nghi và sám hối cùng bực tức vào đáy đôi giầy và ngủ bù một giấc
như cách nói của người Đức, thì em Hàn và phụ huynh đến.
Lúc mở cổng, tôi hơi lo nhưng thấy phụ huynh em Hàn có vẻ mặt
đầy thiện cảm và nói năng cung kính phép tắc, còn em thì cười tươi trầm trồ
khen những khóm hoa sen hàm tiếu trong cái bể cạn kê ở sân, nên tôi tạm yên
lòng mời hai người vào nhà. Phụ huynh em Hàn là chuyên viên văn hóa nghệ thuật
dân gian của một phòng văn hóa cấp huyện đã hưu. Ông rất lấy làm xúc động tặng
tôi một chữ thư pháp, là chữ TÂM, tự dạng quốc ngữ, nét chữ thực tài hoa do
chính ông thủ bút và một chai rượu Bàu đá ông mua trong đợt đi hội thảo chuyên
đề Văn học dân gian toàn quốc tại đền thờ đức Hoàng đế Quang Trung ở huyện Tây
Sơn, Bình Định. Ông rủ rỉ rành rọt nói lời cảm ơn tôi đã dìu dắt con trai ông
có được thành tích thi tốt nghiệp môn năng khiếu đỗ thứ nhì của lớp. Cậu Hàn tặng
tôi cuốn Những tấm lòng cao cả của nhà văn nổi tiếng người ý,
Ermondo De Amicis cùng với dòng chữ đề tặng chân phương: “Suốt đời con không
quên công lao dạy dỗ của thầy. Con mãi mãi là học trò của thầy. Kỷ niệm kỳ thi
tốt nghiệp cao đẳng Mỹ thuật. Con, Hàn”...
Đô dừng câu chuyện của tôi bằng cách cầm chai rượu Bàu đá lên
hỏi: “Đây chính là chai rượu tình nghĩa phải không?”. Tôi gật đầu. Đô rót thêm
vào chén cho cả hai, ghé mũi hít nhẹ vào miệng lọ sứ mầu men ngọc xanh lam,
khen hương vị khó lẫn rồi nói kiểu xuê xoa: “Dù sao thì cái cậu sinh viên tên
Hàn ấy cũng đã đỗ á khoa. Viễn đã không để lọt nhân tài là được rồi. Lương tâm
thức tỉnh và sám hối đến thế cũng đáng mặt quân tử, chứ nhiều thằng mồm thì vẫn
ăn phằm phặp mà mặt cứ nghếnh lên, ra vẻ ta đây đạo mạo thanh liêm bố tướng. Tớ
đã có lần văng vào mặt một thằng kiểu đó khiến hắn phải trí trá mượn một câu ca
dao trại ra để tự thú nhận bản tướng: “Người ta quân tử nhất ngôn. Em đây quân
tử sờ l. hai tay, bác ạ”. Thôi, ta cạn ly chuyển sang câu chuyện khác cho đỡ nặng
nề nhé!”. “Không, vẫn chưa hết, chưa hết đâu. Cái thứ mà Đô nói là giằng xé nội
tâm mới chỉ là mào đầu! Giờ mới là lúc nhọc. Nhọc và nhục nữa!”. “Thế kia ư?”.
Tôi gật đầu và tiếp câu chuyện: “Ông Học viện Mỹ thuật trên Hà Nội năm nay
đổi món, ông ấy cho bốn ông chuyên gia nghệ thuật tạo hình hàng đầu xuống phúc
khảo top năm sinh viên đỗ đầu, kết quả là cậu Hàn đỗ cao nhất, cậu Sự rơi xuống
chót bảng. Thế có ôi và nhục cho cái hội đồng ba người của tớ không chứ?”. Đô
nói chen: “Có thể gu trên đó chênh với gu của các ông?”. Suýt nữa thì tôi gật đầu,
nhưng kịp dừng lại, đầu óc trở nên bấn loạn. Tôi phải thú nhận là hội đồng của
học viện chấm tương đối chuẩn, ba sinh viên điểm số đứng sau cậu Hàn hợp với sự
đánh giá của chúng tôi, họ đã được đôn lên một bậc do cậu Sự bị hạ xuống vị trí
cuối cùng. Đô nói vuốt đuôi như an ủi tôi: “Thế là hội đồng trường tỉnh của các
cậu trình độ cũng ngang ngửa hội đồng học viện Mỹ thuật trung ương!”. Tôi lắc đầu:
“Ngang với ngửa cái nỗi gì? Nhầm ngôi thủ khoa là vứt, đã thế lại nhầm đến năm
bậc, giá cậu Sự được cái ngôi á khoa thì cũng còn có bát nước cặn rửa nhục!”.
Đô đi thẳng vào vấn đề, chẳng hề kiêng nể gì: “Nó hỏng từ khi cậu nhận hai
ngàn và cú điện thoại của vị yếu nhân kia.
Thôi, sám hối được như thế cũng
đáng tầm cao thanh thản rồi. Cứ đổ tất cho thời buổi, hàng trăm thằng trước ta
đã làm thế, sau ta sẽ còn hơn trăm thằng khác nữa, là ok viết hoa và
vô can tô đậm rồi!”. “Không vô can được!”. “Sao, vẫn day dứt đến thế kia à?”.
“Đòi lại tiền!”. “Đã tiêu pha gì chưa?”. “Vẫn còn nghiêm, có bóc ra xem nhưng
đã dán lại nguyên đai, nguyên kiện!”. “Thế thì trả béng cho xong rồi Nòng
nọc đứt đuôi từ đây nhé!”. “Trả cũng khó, vì liên quan đến người khác!”. “Ai?”.
Đáp lại Đô, tôi kể, người liên quan là thầy Kế, dạy môn Lịch sử Mỹ thuật, thành
viên hội đồng. Thầy Kế được hối một ngàn rưỡi đô, nhưng đã tiêu xoẳn
cho một việc cần kíp, không có để trả lại, thầy hết sức phẫn nộ với thói lật lọng
của phụ huynh cậu Sự... Đô ngăn tôi lại, hỏi: “Hội đồng của các cậu đã cho sinh
viên Sự đỗ thủ khoa, thế là đã cưa đứt đục suốt, ăn bánh trả tiền, có lý gì mà
phụ huynh cậu ta đòi lại?”. Tôi đáp: “Lý cùn! Ông ta bảo, tôi đã không đi đến
cùng. Lẽ ra khi Học viện Mỹ thuật trên Hà Nội xuống chấm phúc khảo, tôi phải
bám chặt, phải hoa tiêu kịp thời từng công đoạn để ông ta chạy... Nhưng cùn nhất
là ông ta đòi mình phải hoàn tại văn phòng của mình ở trường mới điên
chứ”. “Đúng là lý cùn!- Đô bực tức thốt lên và nói tiếp - Gã chơi lý cùn thì cậu
cũng phải cùn cho tớ...”.
Phụ huynh em Sự lại gọi điện đến đòi hoàn chỗ hai ngàn.
Vẫn như lần trước, tôi mời ông đến lấy tại nhà tôi, còn ông ta thì muốn tôi
giao tại phòng làm việc của tôi ở trường. Ông ta còn nói thêm, hôm nay ngày nghỉ
không có ai đến trường đâu mà tôi phải sợ.
Tôi đáp, tôi không hề sợ bất cứ điều gì, tiền ông ta tự mang
đến nhà tôi, giờ muốn lấy lại thì cũng phải đến nhà tôi mà lấy. Ông ta nói lời
căng thẳng, tôi cũng căng thẳng đáp lại một cách dứt khoát, là sẽ đem hai
ngàn đó đến nhà vị yếu nhân từng gọi phôn nhờ chuyển. Ông ta cuống lên, vội
rối rít xin lỗi và thẽ thọt đề nghị tôi: “Vâng, thầy chủ nhiệm bận thì chiếu cố
cho em được nhận hoàn tại nhà cũng là rất may mắn đấy ạ. Dạ! Em xin đến
ngay!”. Tôi tắt máy. Kể lại cho Đô nội dung cuộc đàm thoại vừa rồi. Đô cười bảo,
thế là con cáo đã liều mình chui vào cũi sắt rồi, không sợ.
Chuông cổng reo. Tôi định đi ra thì Đô nói nhỏ: “Chắc là kẻ
nhiễu sự đến đấy! Tớ tạm tránh để cậu tự nhiên xử lý. Có khó khăn bế tắc là tớ
sẽ ra ứng cứu ngay”. Tôi gật đầu đi ra, đúng là ông Si. Chắc ông ta đứng gần chỗ
nhà tôi gọi điện, chứ không thể nào từ trường mà đến nhanh như thế được.
Ông Si thớ lợ hỏi thăm sức khỏe tôi, hỏi xong thì khen tôi dạo
này khỏe ra một cách bất ngờ, đặc biệt là nước da rất sáng. Tôi gượng cười nói
lời cảm ơn và mời ông ta vào nhà. Nhìn thấy chai Bàu đá, ông Si nức nở khen, cầm
hẳn lên gật gù ngắm nghía. Tôi mở ngăn kéo lấy cái phong bì có logo ngân hàng
thương hiệu. Ông khách bất đắc dĩ vừa nhìn thấy tia mắt đã phụt lóe như lưỡi
con dao sắc ngọt chém vạt vào nước. Tôi đưa cái bì tiền cho ông Si và yêu cầu đếm
lại. Ông Si ngó kỹ các góc phong bì hỏi: “Dạ thưa, thầy chưa mở ạ?”. “Mở rồi, đếm
rồi thì hôm trước mới gọi ngay cho bác chứ. Tôi chưa dùng vào việc gì cả nên
dán lại như cũ!”. “Quí hóa quá, thầy giáo thật là thanh liêm. Thôi, thầy thứ
cho em việc đếm lại, tin nhau là chính thầy ạ!”. “Càng tin càng phải đếm lại!”.
“Thôi mà thầy, em đang chút việc bận phải đi gấp ạ.”. “Bận cũng không mất mấy nỗi,
bác phải đếm lại”. “Thầy giáo cương quá, hay thầy lắp camera quay?”. “Đúng, có
camera là tôi đây!”. Đô chợt xuất hiện, tay cầm theo tờ giấy trắng và cái bút
bi. Đô hất hàm lạnh lùng nói tiếp với ông khách đang đòi hoàn tiền: “Lần trước
ông mang tiền đi hối lộ, lần này đi đòi hoàn của hối lộ, việc trước xấu một, lần
này xấu mười, lần trước là bản tính chui lủi đắc lợi, lần này là ngông nghênh
tráo trở phản phúc giữa thanh thiên bạch nhật. Xấu. Đểu trên cỡ lưu manh hạng
siêu. Vì thế muốn được hoàn tiền phải đếm và ghi rõ tên tuổi ngày giờ hoàn vào
tờ giấy này. Nếu không thế hậu họa sẽ khôn lường!”. Ông khách tái mặt lắp bắp:
“Ông này là ai? Thầy chủ nhiệm chơi em đau quá!”. Tôi chưa kịp nói thì Đô dồn
tiếp: “Ông nói câu nào là đổ lỗi cho người khác câu đó. Mở phong bì, đếm tiền
và viết các yêu cầu vừa rồi vào đây!”. Ông khách hoàn toàn mất hết thần sắc,
ông ngồi như khụy xuống và lóng ngóng mở phong bì. Ông ta nghé mắt, tay đếm qua
loa miệng nói đủ nhưng Đô liền nghiêm giọng: “Chuyện tiền nong không được cẩu
thả, ông hãy lấy hết ra đếm kỹ từng tờ!”. Cách nói và ánh mắt sắc lạnh của Đô
nhìn ông Si khiến ông ta bị át hết cả vía vung. 
Để ông khách bất đắc dĩ không bị bẽ bàng thêm, tôi đi nhanh
ra ngoài, ông ta vội bám theo, nói thêm vài câu nhạt phèo đầu lưỡi rồi dắt xe
biến ra đường. Tôi như người quẳng được gánh nặng xú uế ở chỗ cuối đường khuất
gió, quay vào nhà, hai tay nắm vào cái vai gầy nhô xương, khen dân Đô:
“Ông đã đấm bỏ mẹ giúp tôi một gã xỏ lá. Nói thật, nhìn cách ông áp đảo
gã, tôi mới thấy hết cái chí khí hào kiệt hiếm có của ông! Cám ơn, cám ơn!”.
Đô phẩy tay như bảo tôi dừng ngay kiểu nói ơn huệ sáo bã lại.
Rồi hắn rủ tôi ra chùa ở sát hồ sen ngoại vi hóng mát gió nồm và thưởng trà sen
với sư cụ trụ trì.
Dọc đường tôi có điện thoại của thầy Kế gọi, thầy Kế bức xúc
bảo, gã Si đã đến đòi hoàn tiền nhưng thầy đuổi thẳng và chấp nhận cuộc đấu tay
bo, nếu như gã còn gây sự tiếp. Thầy Kế đề nghị tôi đồng minh cùng chiến tuyến
với thầy. Tôi đành ậm ừ để thầy Kế yên lòng tích mưu hun đúc chí khí cho cuộc
tay bo và giấu nhẹm chuyện tôi đã hoàn hai ngàn cho gã Si. Không biết
nghe thủng cuộc đàm thoại được đến đâu mà Đô cười ngất vỗ vai tôi, bảo: “Hóa ra
giáo Viễn có lý, tiền không là cái thứ nhất nhưng cũng không bao giờ là cái thứ
hai. Nghe lằng nhằng phát ứ lỗ tai nhưng mà minh triết ra phết! Hay! Hay!”.
Lê Vạn Quỳnh
Nguồn Văn nghệ số 12/2017
Theo http://chieulang.com.vn/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét