Bãi hoang 2
Chương 8
Vào buổi xế chiều, lấy cớ đi Brest có công chuyện và thăm viếng
những người mà Pierre không quen biết, Olivier và Anne thường đi chung với nhau
và họ gặp lại hắn sau đó trên bãi, có khi thật muộn màng. Hắn không than phiền
gì cũng không thắc mắc hỏi han gì. Hắn đón nhận niềm cô đơn của hắn cùng một vẻ
nhẫn nhục thản nhiên khi hắn được hài lòng, sung sướng.
°
- Ngày Chúa Nhật, Nicolas nói, ta phải dự cuộc hành hương ở
Plougonvelin mới được.
Có một cuộc đi xe đạp với sự tham dự của đôi song sinh
"Mình đi đầu ..." "Không nổi đâu" "Nổi chứ, đứa kia
nói, mình là những người đầu bứt đi xa mà".
Một chàng thanh niên ở trong khách sạn bãi biển, lúc nào cũng
cô đơn mà Nicolas gọi là chàng trí thức hang động, bị một con cá hay một con
tôm nào đođấm cho một phát và ngã bịnh luôn.
Ariane đánh mất cái nịt vú của cô khi phóng từ trên thuyền xuống
nước; nàng bơi quanh chiếc thuyền buồm, người cô vàng nâu, dịu dàng và mềm mại
như một loài rong biển. Vợ của Francois đưa cho cô một chiếc khăn tắm và cô
cũng đánh mất luôn khi lội vào bờ. Hai đứa bé song sinh đọc lên những câu thơ tứ
tuyệt theo điệu Ta sẽ không vào rừng nữa: Chúng béo mập làm sao - Người ta thèm
hái chúng -Ta không thấy chúng đâu - Nàng giấu chúng mất rồi
Trời mưa suốt hai ngày liền
Sau kỳ đập lúa là một ngày hội vui vầy
Rồi thì những cô nàng đập lúa im bặt tiếng hát. Đã bắt đầu
tàn một vụ hè
°
Bây giờ Pierre, vào buổi chiều, bỏ đi một mình, thân thể nặng
nề. Sau khi nhường cho Anne bước qua, Olivier đóng cửa rào và quay mặt lại
trong chốc lát, Pierre đi về phía một cây điền ma cằn cỗi mọc bên phải con đường.
Olivier nhìn theo hắn đang bước đi dưới những cành lá mềm mại có một màu xanh uể
oải, lúc bấy giờ, trong một khoảnh khắc thật ngắn ngủi, anh chính là Pierre; và
anh nghe thấy cái mùi vị buồn bã của cây điền ma mặc dù những cánh hoa của nó
đã rụng từ bao giờ
Một buổi chiều khi vừa leo lên con đường dốc vừa nắm lấy bàn
tay của Anne, anh chợt nghe cổng rào lại rít lên sau lưng họ. Pierre nhìn chằm
chặp vào họ, một bàn tay tì lên cánh cổng, im lặng. "Có chuyện gì vậy?
Olivier kêu lên. Mày có quên điều gì không?" Pierre không đáp. "Mày
có muốn ở lại dùng bữa tối với tuị này không? Pierre! Hãy ở lại với tụi này
..." Nhưng Pierre vẫn lặng thinh; nỗi thỉnh cầu mù quáng dâng lên trong
đôi mắt hắn như muốn xin họ, không phải yêu thương hắn hoặc đến với hắn, nhưng
chỉ xin họ xuất hiện mà thôi. Rồi bất chợt hắn quay đi và biến mất sau những
thân cây. Họ lại bước đi. Pierre sắp sữa gặp lại niềm cô đơn của hắn trong ngôi
biệt thự kia. Hắn dùng nỗi cô đơn của hắn vào công việc gì? Olivier thừa biết rằng
hắn có thể trải qua trọn một ngày dài không buồn chán. Hắn ngủ vùi. Hắn sẽ dùng
bữa cơm tối do Nicole dọn lên và hắn sẽ mở ra một quyển sách, thí dụ như cuốn Tự
Thú mà hắn đã đọc hôm qua trên bãi (một ít cát rơi lên những trang sách), và thỉnh
thoảng lại xem đồng hồ ... Olivier trông thấy hắn ngồi bên cửa sổ, sát kê với
đêm tối tháng tám, đôi vai và vầng trán rộng của hắn nghiêng xuống trang sách,
hắn đọc chậm rãi, tra dò từng chữ một với đôi mắt lạnh lùng - hắn yêu chữ nghĩa
làm sao! Hắn không thích những điều do chữ nghĩa chỉ định. Những khuôn mặt cùng
người ngợm lúc nào cũng đề kháng trước hắn, công thức mà hắn tìm thấy của chúng
là: "chỉ bằng con số không". Olivier nhớ lại kỳ hội chợ .. Pierre
không ngừng bước lang thang trong một cái lồng kính. Và suốt những ngày dài náo
động trên bãi, trên thuyền buồm, ngay khi hắn có vẻ như phá lên cười và tham dự
vào những cuộc chơi của họ, hắn vẫn câm lặng như tờ, nhìn ngắm những khuôn mặt
cùng ngày thángđi qua như những bóng hình tang tóc
(- Kìa, Olivier! Anh không đói à? Anh không ăn gì hết ...)
- Cậu ta đang mơ mộng ... Berthe nói. Các người còn nhớ khi
chiếc tàu nọ ...)
... Có thể Pierre đang đứng dậy, bàn tay trái co lại làm
thành một động tác khô khan, cổ tay đưa ra lộn lại cùng một lúc, giống như một
cú đấm móc trong một trận đấu quyền Anh và hắn nhìn đồng hồ. Olivier mường tượng
lại buổi sáng tháng giêng nọ, vào lúc hết giờ chơi - một ít tuyết còn bám trên
những thân cây - anh đã quèo chân làm hắn té nhào: chiếc đồng hồ của hắn vỡ
tan. Lúc bấy giờ Pierre bình thường vẫn lặng lẽ và tốt bụng biết bao, sự tốt bụng
dàn dà vén mở cái nguồn cội bí ẩn của nó: hắn thiếu hẳn lòng xác tín, hắn vẫn
kiên nhẫn và độ lượng biết bao, thế mà bỗng nhiên người ta thấy hắn giận dữ đến
tím mặt. Hắn run run nhặt cái vỏ đồng hồ đã long ra và ném đi. Hai giọt nước mắt
lăn tròn trên má hắn. Ngày giải phóng Paris, sáu tháng sau, khi đứa em trai hắn
chết bên cửa sổ vì một viên đạn bắn từ mái nhà, Olivier không thấy hắn khóc.
Chuông vào lớp đã reo vang, bọn học trò đã xếp thành hàng lối chỉnh tề, mọi người
đã bước lên cầu thang và Pierre vẫn đứng lặng im trong sân trường vắng, hai ống
quần nhàu nát - vẫn còn một ít tuyết dưới thân cây
(- Olivier, sao anh không nói gì hết vậy? Anh đang nghĩ gì?
- Không)
và nhìn những vụn thủy tinh dưới chân hắn
Bây giờ thì hắn đang làm gì? Hắn rời bỏ quyển sách, hắn đi
qua đi lại, không vơi dáng đi chậm rãi nặng nề, đầu cúi xuóng, như một người
đang bận suy nghĩ nhưng với những bước chân mạnh bạo, vừa cắn móng tay cái. Có
khi hắn phóng người về phía trước, sức mạnh hắn bùng vỡ, hắn có vẻ như đang tìm
kiếm một chướng ngại vật để nghiền cho nát vụn. Nhưng không, hắn vẫn bất động,
hắn vẫn ngồi lỳ ra đó, hai tai đong đầy bóng tối, cái bóng tối vo ve, buồn phiền
của đêm tháng Tám:chim chóc, trùn dế, cành khô, muôn gnàn tiếng động ngột ngạt
như lơ lửng ở những độ cao và những chiều sâu khác biệt nhau của một bờ tường
dày đặc, gợi nên những cuộc sửa soạn nôn nao, những tiếng gọi lên đường, một đoạn
tình ca cho cái chết
Và Olivier chợt hiểu ra rằng lòng dửng dưng cũng là một đam
mê, một đam me khốn khổ trong mọi thứ đam mê, một đam mê không thể nào thỏa mãn
được bởi đối tượng của nó thuộc ta phải đuổi theo nó: đó là đam mê thời gian. Bị
giày vò trong thứ tình cảm kỳ lạ đối với thời gian, Pierre không còn quan tâm
gì tới thế giới bên ngoài nữa. Trong khi Olivier vãn tưởng hắn là con người khô
khan thì thật ra hắn lại phải từng phút từng giây sống trong khốn khổ, khi ăn uống
cũng như lúc cười cợt hoặc thu mình nhẫn nhụctrong tình cảm khổ sở đầy mù quáng
và không đối tượng - khổ sở vì không được khổ sở. Và nều giờ đây, khi sắp sửa mất
Anne, hắn ra vẻ yêu cô trở lại, chính vì khi thoát khỏi tay hắn, cô đã đánh thức
nơi hắn niềm hy vọng được cảm nhận một nỗi khổ được minh định rõ ràng
Nhưng hắn sẽ lên đường đi Beyrouth một mìh. Và thời gian rồi
sẽ trôi qua. Hắn sẽ không lấy vợ. Thời gian tiếp tục trôi qua. Hắn sẽ không có
ai là bạn nữa. Thời gian vẫn trôi qua, hắn sẽ không đời nào viết được quyển
sách. Thời gian trôi qua mãi. Hắn sẽ không già thêm nữa: mặc dù những vết nhăn,
khuôn mặt hắn vận giữ được một làn da tươi thắm, gióng như một bóng dáng của tuổi
hoa niên dang dở ...
- Hãy miễn lỗi cho tụi này, Berthe nói. Trong lúc em nghĩ ngợi
điều gì, tụi này nói chuyện chắc làm em phiền lắm phải không?
Olivier nhìn chị rất lâu với đôi mắt đen láy và đầy tư lự,
không đáp
- Mẹ hãy nhìn nó kìa ... hãy nhìn nó mà xem! Con đã bảo là
sau cùng nó sẽ điên mà. Nó có những trò giải trí giống như cha ngày nào
Olivier châm một điếu thuốc. Anh vẫn nhìn Berthe chăm chăm và
bây giờ thì anh mỉm cười - nụ cười xa vắng mơ hồ khẽ lay động hai khóe môi anh
-Chị nói cho em biết coi nào. Theo chỗ em biết thì cha không
chết vì bệnh điên
- Con im đi, Berthe, bà Androuze nói. Con nói đủ mọi chuyện
chỉ để làm phiền mọi người. Im đi. Đừng nói nữa
- Sao lại im? Olivier lặng lẽ nhả một làn khói mỏng, nhưng
ngón tay trỏ của anh lại không ngừng gõ vào đầu điều thuốc cho tàn thuốc rơi
trong ly rượu tần của anh trong khi vẫn vô tình không hay biết. Chuyện riêng của
tụi con mà, con thịch chị ấy giải thích câu chuyện
- Nó không có gì để giải thích, bà Androuze bảo. Bà đảo cặp mắt
thật nhanh qua khắp phòng ăn như tìm kiếm một đối tượng để đánh đập. Anne, nói
cho mẹ nghe coi ... Tại sao con không đến nhà Pierre dùng cơm tối nữa?
Anne chớp mi:
- Dạ, dạ ... tại không có dịp
- Giữa hai đứa đang có chuyện gì thay đổi phải không? Mẹ cảm
thấy như vậy
- Đâu có
Berthe im lặng, con mắt ti hí của chị dò xét các khuôn mặt,
nó ánh lên một vẻ ác tâm và ham hố. Mấy con ruồi bay quanh một vệt nước
- Con giấu mẹ điều gì phải không, Anne? Berthe đã nói với mẹ
- Tôi chả nói gì cả! Berthe cắt ngang. Tôi có nói gi đâu? Tôi
không biết ất giáp gì. Tôi có trông thấy họ bao giờ. Họ đi cả ngày còn tồithi ở
nhà một mình nghe radio như một bà già. Radio đâu nói rằng họ sẽ không cưới
nhau đâu
- Con không muốn lấy chồng nữa, hở Anne? Hãy nói sự thật coi
nào!
- Ồ! Mẹ! Con xin mẹ. Con cũng không biết nữa
- Hắn chỉ mong chị đến, chị Berthe ạ. Tụi này có thể đưa chị
đi nếu chị muốn ... Olivier nói
- Cám ơn. Chị muốn chết ở nhà hơn
- Chết à? Bà Androuze rên rỉ. Chính mẹ chết vì con mới phải
chứ! ... Ôi, các con đáng thương của mẹ ...
Bà đưa tay lên ngực và ngửa mặt ra sau, trên lưng ghế, hai mắt
nhắm nghiền
- Kìa mẹ! Berthe kêu lên và đứng dậy. Mẹ làm sao vậy, mẹ?
- Không có gì cả. Olivier nói. Đó chỉ là một chuyện giải
khuây nho nhỏ
Bà Androuze thở dài
- Mẹ đi nằm đây ... mẹ không chiu đựng được nữa. Berthe ...
giúp mẹ
°
- Olivier ...
Bà đã bật ngọn đèn ở đầu giường khi nghe tiếng họ bước lên, bởi
trong khoảnh khắc sẽ không còn một khung cửa sổ nào còn sáng đèn
Thân thể bà nằm im lìm trên chiếc giường hắt hiu dưới ánh
sáng ngọn đèn đêm trong buổi mặt trời lặn, hai mắt bà mở ra trong cái nhìn thẳng
đứng, khuôn mặt bà hốc hác quằn quại trong một nỗi dày vò bí ẩn, thăm thẳm
- Mẹ có cần gì không?
- Mẹ muốn nói với con, ông con trai của mẹ. Con từ nhà
Francois về đó à? Con đóng cửa giùm mẹ coi nào. Những bức rèm xanh nơi khung cửa
sổ gợn nhẹ. Bà ngồi dậy, tựa vào gối. Con hãy ngồi gần bên mẹ đây. Hãy đưa bàn
tay cho mẹ nắm ... Mẹ thích đôi bàn tay của con, chúng mảnh khảnh, dịu dàng làm
sao, dịu dàng hơn cả những bàn tay của cha con. Trông chẳng khác gì bàn tay đàn
bà con gái. Mắt con sáng làm sao! Nhưng con có bị sốt không đó?
Then cửa trắng hiện ra giữa hai bức rèm. Anh rút tay về
- Con gớm ghiếc mẹ lắm hả? Bà dịu dàng nói. Tuy nhiên ... nếu
con biết là mẹ thận trọng lắm! Mẹ cố nén để đừng chạm tới con. Ngay cả ... chiều
nay ... Con biết chứ, Olivier: có thể đây là lần sau cùng ...
- Không ai chết vì một cơn mệt đâu, mẹ
- Này ông con của mẹ. Con phải hứa với mẹ một điều. Mẹ như một
con vật, con biết chứ, mẹ chết đến nơi rồi. Mẹ thấy cái chết gần kề ở cùng một
nơi mà mẹ cảm thấy đói, một nơi mà mẹ cảm thấy thương con ...
- Mẹ nó sảng rồi, tốt hơn mẹ nên ngủ.
Anh đứng dậy, bước ra cửa, và đứng khựng lại.
- Hãy để em con đi lấy chồng.
- Ai bảo mẹ là con cấm cản nó?
- Nó chỉ đổi ý từ lúc con trở về nhà đó, ông con trai cưng của
mẹ!
- Chính chị Berthe giết mẹ thì có, anh nói nhỏ
Bà ráng sức nắm hai bàn tay lại với một nụ cười rên rỉ
- Con hãy để nó lấy chồng. Con hứa với mẹ đi! Mẹ khôi đòi hỏi
con điều gì hết, mẹ không cần biết gì hết ... Hãy để nó đi ...
Tiếng gót chân anh đặt xuống sán ván như vang dội trong gáy
anh.
- Điều con có thể hứa với mẹ là chị Berthe sẽ trả giá cho con
trong vụ này
Anh đến bên mẹ, nghiêng người xuống, bà đưa một cánh tay lên,
chạm phải cây đèn, cây đèn rơi xuống nền nhà, nằm lộn ngược
- Mẹ tưởng con là ai, hở mẹ? Anh thì thầm
Bà lắc lư cái đầu khốn khổ trên chiếc gối, hai con mắt ảo não
khẽ nhắm lại
- Mẹ đâu biết gì, Olivier. Lâu rồi mẹ không biết gì nữa ...
Có một hôm - con lên mười lăm tuổi, con làm thơ - con còn nhớ chứ? Mẹ bảo con đọc
cho mẹ nghe một bài. Con đã đọc cho mẹ nghe một bài sonet của Baudelaire. Chẳc
con tưởng mẹ vẫn không nhận ra nó?
- Rồi sao nữa? Anh nói và cầm cây đèn lên.
- Không sao cả. Mẹ thíh tìm hiểu con.
Bà eo sèo rơi xuống gối.
- Mẹ chưa hề làm con vui lòng. Đó không hẳn là lỗi của mẹ,
con thấy chứ ... Mẹ nhớ lại tất cả các kỳ Giáng Sinh, những kỳ sinh nhật - à, nếu
mẹ biết được con đòi hỏi điều gì! Nhưng con lại không đòi hỏi gì cả. Tặng con
món quà gì, con cũng nở một nụ cười, con cám ơn mẹ cũng bằng cách đó, mẹ không
hiểu nổi.
Anh ngồi xuống giường, một nụ cười run rẩy vô vọng tìm chõ đậu
trên môi anh.
- Olivier con, bà nói nhỏ nhẹ, con chưa hề là một cậu bé.
Dù hai mắt nhắm nghiền, anh vẫn đoán biết được bàn tay đang
trờ tới gần bàn tay anh và anh lảng ra xa
- Không. Thật thế. Con chỉ là một đứa bé với cha con. Mẹ
không thể nào hiểu được đâu ...
- Người cha đáng thương của con không hề có đó.
- Cha có ở đó vào ngày Chúa Nhật.
- Ồ! ... Sáu hay bảy cái Chúa Nhật mới có một lần.
... Ngày Chúa Nhật trong số những ngày Chúa Nhật, ngày dạo
chơi trong Sèrvres hay rừngSant - Cloud, với người đàn ông ăn mặc theo lối người
chơi xuồng, đôi mắt ngạo nghễ, chỉ hôn anh phớt qua bằng bộ ria mép ... Rồi thì
ngày thứ Hai u ám lại mang người ấy đi mất, trên tay lái của chiếc xe đua. Một
ngày vào mùa xuân, hai cha con tìm thấy những trái dâu rừng, anh thấy ông đứng
trong một khoảng rừng thưa, cầm giữa hai ngón tay một trái dâu, đưa lên mũi ngửi
và ông cho anh. Ông cho anh tất cả những trái dâu, chỉ giữ lại một trái để thưởng
thức một cách chậm rãi như một viên kẹo. Hôm sau một mình, Olivier rở lại ngồi
trong khu rừng thưa, anh vừa bước xuống ngọn đồi vừa cất tiếng hát vang. Tuần lễ
sau, anh trông thấy cha anh trên đường, tay cầm một chiếc khăn, anh bước theo
sau trong nỗi thích thú sẽ gây ngạc nhiên cho ông, nhưng anh đã dừng lại một
giây phút để nhìn một quả bóng nhỏ bay trên nền trời, và khi anh đuổi theo ông
thì đã quá trễ, cánh cửa của khu vườn đã khép chặt sau ông. Cánh cửa sơn màu
xanh lá cây. Anh leo lên bờ rào sắt nhưng những sợi d6y lao thì quá dày đặc.
Anh ngồi sát bên cánh cửa trong suốt hai tiếng đồng hồ, anh trở về vào buổi chạng
vạng. Những cánh tay hiện ra ngoài khung cửa sổ để đóng lại cửa. Một con chó
hoang đã bước theo anh trong một quãng khá xa. Trên dòng sông Seine hiện lên những
đốm lửa và những con tàu.
- Cha chết cách nào hở mẹ?
- Nhưng con đã biết rõ rồi mà ...
- Con biết cha bị người ta giết. Con chỉ biết có vậy. Mẹ còn
nhớ đã bỏ thì giờ kể cho con nghe chuyện đó không? Ban đầu, mẹ và chị Berthe
còn sợ sệt, muốn để cho con đoán biết câu chuyện một mình. Con đành phải đoán
chừng mọi sự. Trong cuộc tản cư ...
Bao giờ? Ở đâu trên con đường đông người như kiến cỏ dưới ánh
mặt trời, trong sự hoảng hốt và kinh hoàng? Không ai nói cho anh biết bao giờ.
"Olivier, phải can đảm lên" (và không ai, vào thời đó, thốt lên một lời
lẽ như thế). Ban đầu anh chỉ nghe lòng mình nổi lên một tình cảm mơ hồ, đầy hoài
nghi trước cuộc sống, một tình cảm dần dà được xác định rõ, sẽ siết chặt lại
trên sự hiện hữu của cha anh. Không phải là những nỗi ngờ vực mà là một tình cảm
hoài nghi trước sự khám phá về một điều gian trá hơn là sự khám phá về cái chết.
°
Họ đã vùi đầu dưới những hầm núp, họ đã chạy, họ đã bò, họ đã
van xin, họ đã gõ những cánh cửa mà người ta đóng trước mũi họ, anh đã trông thấy
mẹ anh kêu la, cầu khẩn một lời khuyên, một sự giúp đỡ, một ân huệ, người ta đã
bắt họ phải trả tiền từng ly nước, người ta đã thả chó vào họ - nhưng có khi
người ta cũng giúp đỡ họ, đó là những người nông dân đã mang cho họ những chén
sữa, canh, đã cho họ ở trong những vựa lúa, một bà lão đã cho họ bước lên chiếc
xe hòm của bà do một anh tài xế có nét mặt ngạo nghễ cầm tay lái. "Hãy nói
cám ơn đi. Hãy nói cám ơn đi. Hãy trông người ta ăn ở tốt bụng làm sao!" Hổ
thẹn, ươn hèn, nhục nhã, những tình cảm đó - đúng hơn là những cảm giác đó mà
chính anh vẫn chưa hiểu rõ, chúng ghim chặt vào da thịt anh và sự tàn bạo đầy
bí ẩn của chúng, anh lại tưởng đó là hậu quả của một căn bệnh thầm kín đang lớn
lên trong bụng anh, đang đục khoét đôi má của anh, đang gậm mòn cái nhìn xanh
xao lúc nào cũng nơm nớp sợ sệt của anh. "Nói cám ơn đi, Olivier. Nói cám
ơn đi". Anh ngoan ngoãn thốt lời cám ơn; dưới cặp mắt ấu thơ của anh lúc bấy
giờ, việc tản cư, chạy loạn chỉ là một chuyến du lịch được quyết định vào một
lúc xấu trời, được kéo dài một cách khó iểu, và mỗi giai đoạn được đánh dấu bằng
hai nỗi cực hình: chứng tháo dạ và sữa tươi. Nhưng nó cũng có những khía cạnh tốt:một
cuộc cắm trại ly kỳ trên khắp một nửa nước Pháp; những chuyến đi dạo trên xe
bo; những chiếc phi cơ đẹp, lấp lánh bạc, đầy dọa nạt với những tiếng gầm gừ
nho nhỏ, nghe chói tai của một loài chó đang tới gần - nó cắn hay không cắn
đây? - đoàn phi cơ bất chợt như dừng lại bất động, rồi bay vụt ra xa, êm đềm và
lấp lánh, mất hút ở chân trời nơi chúng tan biến, lẫn lộn vào cơn run rẩy của
ánh sáng. Sự kích động của những tin tức chẳng lành. "Bọn Anh đã xuống tàu
rồi", "Bọn họ đã vượt tỉnh Somme, bọn họ đã vượt sông Seine", những
tin tức mà anh không hiểu có ý nghĩa gì, anh dửng dưng và thong thả dò xét,
trên những khuôn mặt người lớn, những phản ánh của một biến cố còn hứa hẹn nhiều
sự ngạc nhiên. Nhưng càng đi sâu về phía nam, anh càng thấy rõ hơn là anh sẽ
không gặp lại cha anh nữa
Hình ảnh của những ngày đẫm máu, buồn nôn và đầy hoạt kê đó
chỉ làm cho anh xúc động sau này khi chúng đã định rõ trong trí nhớ của anh. Niềm
hối tiếc khổ sở nhất của con người là niềm hối tiếc về những lỗi lầm vô thức,
những lỗi lầm mà chúng ta mắc phải vì bất cẩn, không màng tới việc biện minh
cho chúng vào cái ngày mà kỷ niệm về chúng trở về đòi ta trang trải - niềm hối
tiếc đã bị lừa phỉnh. Về những cuộc lẩn trốn, ẩn nấp, bố thí, cảm ơn, anh chỉ cảm
nghiệm được sức nặng khốn khổ của chúng rất trẽ sau này, đó là cái vết chàm mà
trọn kiếp anh không tẩy sạch nổi. Năm lên mười, anh đã trông thấy đàn ông, đàn
bà cùng trẻ nhỏ của cả một dân tộc tìm lại được tình nhau, được tin cậy lẫn
nhau và được thương yêu nhau chỉ vì họ đã từng chung chịu cảnh trốn tránh, run
sợ và nhục nhằn với nhau, bởi vì trong một góc rừng nọ, khi đoàn người phả idừng
lại vì một cuộc hỏng xe, họ có dịp cùng chung thỏa mãn những nhu cầu tự nhiên.
Và vào hôm sau, anh đã trông thấy những người đàn ông đang tần ngần thúc thủ
trong một thôn làng nào đó, trông giống như đàn kiến đang bò trên một cọng rơm,
tình cờ bị một hòn đá chận đầu trong khoảnh khắc cho tới khi một dòng nước cuốn
chúng đi mất, những người đàn bà nọ vừa mệt nhoài vì cuộc tháo lui vừa bị khích
động bởi ám ảnh của một giống đực hung bạo (những tên Hung nô đó, những tên man
rợ đó đã từng bức hiếp trẻ con, chặt những ngón tay của phụ nữ để cướp những
chiếc nhẫn của họ, giúp cho những bà mẹ sinh đẻ bằng những gót giày ống của chúng
và ngay đó họ sẽ thấy chúng "mã thượng", "đàng hoàng" làm
sao) cũng những người đàn ông đó, cũng những người đàn bà đó tràn xuống những
con đường chói chan ánh mặt trời và ôm chầm lấy nhau vừa khóc òa trong nhẹ
nhõm, mặt mày họ méo xệch đi vì nỗi mệt mõi đầy thống khoái, tách biệt khỏi tất
cả mọi sự, đang trôi chảy chầm chậm trong thân thể vừa được trả tự do, và rồi
trong tận cung của những khoái cảm đó, anh chỉ trông thấy sự nhục nhằn thảm bại.
Họ nức nở, họ hôn hít nhau, người ta đã thất trận, chiến tranh đã kết liễu. Anh
không gặp lại cha anh nữa.
Chính vào lúc đó, bọn Đức đã tới, với những người đi xe máy dầu
ở phía trước đang chạy chầm chậm, hai cánh tay dang ra, nửa thân trên dựng thẳng.
Lúc đó, vào giờ ăn trưa, từ những ngôi nhà, người ta ùa ra để nhịnho. Họ hát
vang một điệu khàn với những ngắt khoảng thật lâu và người ta chỉ còn nghe những
nhịp chân rầm rập của họ, khúc hát không gợi lên một hơi men chiến thắng nào mà
chỉ khơi dậy một ý chí tiến tới, tiếp tục tiến tới, luôn luôn đẩy xa hơn nữa, nghiền
nát mọi chướng ngại vật, hướng về một vùng đất xa lạ và hứa hẹn - cùng thứ ý
chí diễn tả bằng nhịp bước rầm rập của họ (như thể họ đang giẫm nát một cái gì
trên bước chân đó), cái nhìn họ ném thẳng về phía chân trời, vầng trán họ không
còn vuơng chút mộng mơ. Họ đi qua, họ đi qua, không ngừng nghỉ, dưới lớp đồng
phục xanh và đen, họ chìm khuất trong lớp bụi mù, không một ai trong bọn họ đưa
mắt nhìn vào đám đông đang đứng rạp bên những bức tường như một hàng rào danh dự
"Mẹ, con muốn làm dân Đức". "Có câm họng đi khôg, chỉ nói nhảm"
"Con muốn làm dân Đức quá, mẹ ạ!" Và bất chợt anh tưởng trong thấy
cha anh, trong bộ đồng phục Đức, đang đi trong hàng binh. Anh nghe có tiếng nói
"Không phải tôi thích họ, nói có trời, nhưng dù sao họ cũng có một dáng vẻ
tự phụ" ... Tên lính đi qua trước mặt anh, mắt nhìn thẳng. Hắn có một vét
thẹo trắng trên gò má. Trong giây phút, Olivier đã suýt chạy theo hắn. Anh nhìn
hắn biến mất lần đầu tiên kể từ buổi đầu của cuộc tản cư, anh đã khóc. Anh
khóc, hai hàm răng nghiến chặt, và anh vừa khóc vừa chạy tới đầu đường, ở cuối
làng, để nhìn theo lớp bụi mù tung lên phía sau họ, và bước theo họ trên con đường
giữa những cánh đồng lúa đã thuộc về họ, dưới ánh nắng một giờ trưa.
°
- Mới đây, chị Berthe muốn nói gì? Con muốn biết.
- Không có gì đâu con ạ ... mẹ bảo đảm với con đó. Không có
gì cả.
- Con muốn biết, anh lập lại giọng nhỏ nhẹ.
- Nhưng mà có gì đâu ... chỉ là một ước đoán ... phi lý!
- Con muốn biết.
- Berthe giả bộ tin rằng cha con đã tự tử; người ta tìm thấy
ông bị giết bởi một viên đạn nơi màng tang, ở phía sau
- Ở phía sau hả mẹ? Tại soa lại ở phía sau?
- Berthe cho rằng ông đã đào ngũ.
- Đào ngũ là sao, hở mẹ? Olivier nói, và anh bật cười.
- Thì đào ngũ ... Phản bội, nếu con thích.
Anh đứng dậy, cười lớn hơn chút nữa và lập lại "Nhưng mà
phản bội ai? Cái gì? Nước Pháp à? ..." Rồi bỗng nhiên anh trở nên trầm trọng,
anh bước lại gần và cúi xuống bên mẹ
- Tại sao con cười, hả ông con trai cưng của mẹ? Con làm mẹ
khổ khi con cười như vậy.
- Này mẹ: người ta chỉ gặp cái gì người ta muốn gặp, anh cúi
xuống bên bà, nói nhỏ từng tiếng, như người ta dạy một bài học cho một đứa trẻ.
Chính vì vậy mà con cười. Con cười vì cái khoảnh khắc nó khiến cho con cười, con
cười vì con muốn cười, mẹ hiểu chứ?
- Mẹ chẳng hiểu chút nào cả, Olivier ạ ... bà vừa thì thầm vừa
khép hai mí mắt lại. Mẹ tưởng rằng con thích làm khổ cả mẹ lẫn con thì đúng
hơn.
- Vậy thì đúng rồi đó. Mẹ không cần gì nữa chứ? Thôi mẹ ngủ
đi, con tắt đèn đây.
Chương 9
Nước dâng.
Một chiều nọ, bọn họ ngồi xe chạy về phía bãi hoang. Olivier
cầm tay lái, Anne hát nho nhỏ bên cạnh anh; cô đội một chiếc nón rơm to tướng
có một cái băng nhung đen lòng thòng trông giống như những chiếc nón người
Bretagne hay đội. Trời thật nóng, họ mở bốn tấm cửa kính của chiếc Dauphine,
gió thổi dây băng và mái tóc của cô bay tung, vẹt ra trên hai cái đầu gối nâu sẫm
hai vạt của chiếc cáo dài đỏ bằng vải bông, không tay, gài nút trước ngực. Cô
hát nho nhỏ bên cạnh anh, giọng điệu say mê, lặng lẽ, giống như những đứa trẻ
thích để tâm tới trò chơi nội giới của mình hơn là nhìn cảnh vật bên ngoài. Họ
bỏ xe gần Kergoval, để đi nhúng tay vào suối nước kỳ diệu trên một mõm đá cao.
Từ cửa miệng đức Nữ Đồng trinh tạc trong núi đá hoa cương, một dòng nước lạnh
giá chảy vào trong một bể nước. Chính nơi đó ngày xưa người ta dẫn trẻ con chậm
biết đi đến tắm. "Hay là mình đi dạo chơi một chút đi nhé?" Cô làm ra
vẻ phụng phịu. "Em không đi dạo được. Em chưa biết đi mà!" Anh ôm cô
trong đôi tay, nhấc bổng cô lên khỏi suối nước, chực chờ buông cô xuống, chụp lấy
cô trong phút chót và ôm cô sát vào người. "Em không biết đi nhưng em biết
làm cho kẻ khác đi" Anh trông thấy má cô lúng xuống một cách tinh nghịch
càng làm tăng thêm cái vẻ thơ ngây trên khuôn mặt của cô. "Ai vậy
kìa?" "Thí dụ Pierre ... hoặc Nicolas" "Ồ! ... Nicolas à!
Đâu phải tại em" Anh buông cô ra "Anh muốn nói gì vậy?"
"Không biết ... một trực giác vậy thôi" Cô phá lên cười và đặt ngón
tay nhỏ nhắn của cô sát vào tai "Nghe cho kỹ này ... Em không hiểu hắn nói
gì với em à?" Cô bất chợt trở nên nghiêm trọng, cô nhúng hai bàn tay vào
nước và dịu dàng đưa lên mặt anh.
Họ ngồi trên cỏ một hồi lâu; một ngọn sóng dài từ ngoài chân
trời ùa tới. "Có lẽ ta nên trở về bãi ... Hẳn Pierre đang đợi ta"
"Em có muốn không?", anh nói, không nhìn vào nang "Không".
Cô bật cười. "Còn anh thì sao?" "Anh cũng không. Em có biết mẹ
trách anh điều gì không? Mẹ cho rằng anh ngăn cản em lấy chồng" "Tại
sao anh lại cản ngăn em lấy chồng mới được chứ?" "Anh không biết ...
Còn em thì sao?" "Em cũng không biết".
Trên đường về họ dừng bước để hái những trái dâu. Những cây
ngấy mọc đầy ở hai bên đường, họ lặng lẽ đi cách xa nhau nhưng sau khi ăn xong
ba trái dâu, anh quay lại nhìn cô, đỏ rực lên trong đám ngấy, đang đứng trên một
mũi giày. Cô mất thăng bằng và bị xược vai. Anh đã đến bên cô "Suỵt, em
không có khăn tay" "Chờ một chút" Anh kề miệng lên vết xước, hút
mạnh "Ngon hơn dâu chín" "Quỷ! Lúc nào anh cũng thích máu
..." Anh nhìn cô: đôi môi cô cũng đỏ rực lên. Anh quay đầu đi và đặt tay
lên trán "Nắng này làm anh nhức cả mắt ..." anh nói. Trong xe, gió
mát thổi mớ tóc rối của Anne bay lòa xòa trên mặt cô.
- Sao đây? Nicolas lên tiếng. Lại một chuyện lem nhem nữa rồi!
Các ngài ăn cắp mứt đấy à?
Hắn ngồi ở chỗ quen thuộc của mọi người, một mình, giữa một mớ
quân áo.
- Pierre không có đó à?
- Hắn sắp trở lại. Hắn đi bỏ thư.
- Còn những người khác?
- Như thường lệ. Họ thử ngâm mình đấy. Pierre nhận được một bức
thư của cha mẹ. Rốt cuộc, có lẽ họ sẽ chẳng đến.
- Họ còn ở Buenos Aires ...? Olivier lẩm bẩm
°
Nước dâng, lặng lẽ và giá lạnh, quanh thân thể bị chìm ngập của
anh, và Olivier đập đập không thành tiếng, bằng những cử động chậm và nhẹ như
những thợ lặn dưới lòng biển, để khỏi ai có thể ngờ được thảm trạng của mình.
Đã có một buổi tối; khi Pierre đi ăn ở Brest với một người bạn cũ, trung úy hải
quân ở tau Jean d Arc, Olivier dẫn Anne đến Lannelec. Họ chưa trở lại làng này
từ mười năm rồi; họ không nhận ra làng xóm cũ; họ không tìm thấy được căn nhà
trong đó cha họ ra đời. Bỗng nhiên họ bước tới một cái sân lát gạch, ở dưới
chân một tòa nhà có lẽ là một khách sạn, hay một biệt thự rộng mênh mông. Dưới
mọt ngọn đèn đường, ánh sáng soi rõ những giọt mưa rất nhẹ vẫn còn rơi đều đều,
một người mặc áo dầu đen đi bách bộ. Qua một cửa sổ không có màn che, ở lầu một,
họ có thể thấy một căn buồng thắp sáng và phần trên một chiếc ghế bành bọc
nhung đỏ. Đằng sau những căn nhà, tiếng biển cả vọng đến tai họ. Người mặc áo dầu
biến mất. Họ bước vào căn nhà. Cửa chính không đưa vào một tiền sảnh hay một đại
sảnh, mà lại mở ngay ra lối lên một cầu thang hẹp, rất sáng, thành cầu thang
màu nâu nhạt. Phía trên một cữa khác có chữ Hôtel. Họ đẩy cửa bước vào. Họ đứng
ngay trong căn phòng mà họ đã nhìn thấy lúc ở ngoài sân: họ nhận ra chiếc ghế
bành bọc nhung. Những đồ vật khác torng phòng giống như những phụ tùng của một
gánh hát: một chiếc xe tuyết ba ngựa, hai cái mộc bằng da, một thanh gươm, những
chiếc mũ có vành, những cây đèn nến bằng đồng. Anne thì thào:
- Không có ai cả sao?
- Có lẽ không.
- Cái gì đây?
- Xe tuyết ba ngựa kéo.
Cô đứng sát bên anh, mỉm cười nhìn anh, lông mày nhíu lại, với
một vẻ đồng lõa, chờ đợi nôn nao, bồn chồn, như trong những trò đuổi bắt ngày
xưa hay những lần dạo chơi lén lút với nhau. Ở giữa căn phòng, một cánh cửa
khép hờ, dẫn tới một cầu thang hẹp xoay tròn.
Tận cùng cầu thang này là một cánh cửa khác, một hành lang trắng,
bên phải những cánh cử đánh số phòng hướng về phía biển, nối tiếp nhau đều đặn
như những căn buồng trong hành lang của một con tàu. Nhẹ nhàng, Olivier mở một
cánh cửa; căn buồng thắp sáng nhưng trống rỗng. Hai chiếc giường đôi được chuẩn
bị sẵn cho giấc ngủ - gối dài lột trần, cái chăn hơi lệch sang một bên. Tuy
nhiên khăn trải giường còn mới, không có hành lý gì trong căn buồng, không có
những vật dụng tắm rửa nơi bồn rửa mặt. Căn buồng tiếp theo tối om; nhưng giường
nằm vẫn ngăn nắp.
Gian phòng giờ đây họ bước vào, hẳn là phòng ăn, làm thành một
hình bán nguyệt bên trên đại dương, mà họ nghe tiếng rì rào ở dưới, đằng sau lỗ
cửa lắp kính, gian phòng được một ngọn đèn soi sáng rất yếu ớt; hai tia sáng của
ngọn hải đăng lướt đều qua gian phòng: đỏ, và hầu như là tức khắc đổi sang màu
vàng, rồi sau nhiều giây đồng hồ lại đỏ, và hầu như tức khắc đổi sang màu vàng.
Trên một cái bàn nhỏ, một khăn bàn trắng, hai bộ đồ ăn, những cán dao sáng
loáng, Olivier lẩm bẩm: "Thế mà chẳng có ai thì lạ thật!" Anh vốn
không sợ một mối hiểm nguy có thật nào, nhưng lại sợ bóng tối, hay đúng ra là sợ
sự trống trải: khi còn bé, mỗi lúc thức dậy trong đêm, anh vội bật đèn, rung
lên vì sợ gian phòng của mình hay ngôi nhà và cả thế giới sẽ đột nhiên biến mất.
Qua lớp kính, anh có thể nhìn thấy đại dương đây đó, từng chặp một, khi mép
sóng nhô lên trắng toát, ào về phía những mỏm đá vô hình và tắt ngấm.
- A! ... Tuyệt diệu! Một giọng đàn bà thốt lên, một giọng điệu
xa lạ không thể nhận ra là của ai. Tôi không đợi các bạn nữa: lúc điện thoại,
các bạn bảo là năm giờ. Hành lý của các bạn đâu? Để tôi đem lên cho ...
- Nhưng ... nhưng chúng tôi không có hành lý.
- Không có hành lý ư? Bà ta chặp hai tay vào nhau, ngước mắt
nhìn lên. Không hành lý ... Tuyệt diệu! Đi du lịch ở tuổi hai mươi là thế đấy.
Không hành lý, đôi tay thoải mái như hai cánh chim. Tôi đã sửa soạn một bữa ăn
tối tươm tất cho các bạn đấy. Có lửa ấm; cởi bớt quần áo ra, ngồi xuống đi, tôi
trở lại ngay.
Chiếc áo dài đen của bà ta rủ xuống tới mắt cá chân, trở
thành đỏ, và hầu như ngay tức khắc biến thành màu vàng trong lúc bà ta quay lại
và biến mất sau đó.
- Làm gì đây? Anne hỏi
- À, thì mình ăn tối ...
- Nếu người ta tới đây ...
- Giờ đã quá trễ. Để xem.
Gian phòng lạnh lẽo trở nên cóng rét. Lạ nhất là tiếng người
đàn bà (bà ta vừa xuất hiện trở lại), hai tay bưng một chiếc mâm, người bó sát
trong một chiếc áo dài đen lỗi thời, một chiếc áo dài công chúa, tiếng nói đầy
nội lực, sung mãn, lại hòa hợp với vẻ dịu nhạt và buồn ngủ của bầu trời không
khí xung quanh, khiến Anne và Olivier lả người ra, khuỷu tay chống xuống chiếc
khăn bàn, hai bàn tay đỡ lấy cằm.
- Đấy, trước hết hãy làm cho các bạn vui lên một tí: sò này, ốc
này ... rồi sẽ có cá hồng nữa này, sườn cừu non này, và rất nhiều trái cây nữa.
Tôi rầu lắm đấy; các bạn thấy đó, các bạn gọi điện thoại trễ quá ... A! Nếu làm
các bạn hài lòng được thì tôi đã sung sướng lắm rồi! Đây là ngôi nhà của Trời,
chính bởi vậy mà chẳng có ai ở đây.
Bà ta cười, nhìn hai người, vẻ cảm động, hai tay bắt chéo
nhau.
- Bà không có người khách nào khác nữa sao? Olivier hỏi và duỗi
hai chân ra
- Các bạn muốn sao? Đây không có bãi biển.
Bà ta lại biến đi, và ngay tức thì một con mèo mun luồn qua
cánh cửa bà ta vừa khép hờ, nó đi vài bước rồi dừng lại, ngồi xuống và quan sát
hai người, chớp chớp đôi mắt. Olivier cúi xuống con mèo:
- Ta thích mi mặc chiếc áo dài công chúa. Làm thế nào mi sống
được khi không có khách?
- Anh điên rồi, Anne nói.
- Và nếu không phải là em thì sao? Giả dụ chính nó đặt bữa
ăn: chào các bạn, tôi là con mèo, chính tôi đã gọi điện thoại ... Có lẽ người
ta sẽ tống cổ mình ra khỏi cửa.
Hai mắt con mèo nứt ra và nó ngáp.
- Jéromino! Người đàn bà la lên, cánh tay dang thẳng. Vào bếp
ngay lập tức. Các bạn biết không, tôi sợ cho những con cá hồng. Bà ta đặt đĩa
ăn lên bàn. Tôi nướng chín cá hồng trong giấy quết bơ đấy, các bạn thấy thơm
không?
Con mèo luồn dưới lớp áo dài của bà ta, và cong mình nhảy
phóc lên một cái, nó lách qua khe cửa khép hờ.
- Tôi đã dọn sẵn cho các bạn một căn phòng nhỏ, tuyệt dịu! Đá
là căn phòng Jéromino thích nhất ... Nó gọi đó là căn phòng mộng tưởng. Nó bảo
rằng ngủ ở đó người ta luôn luôn nằm mơ. Trời ơi! Cái đầu óc tội nghiệp của tôi
... Thế là tôi chưa mời các bạn uống gì cả ... Có rượu vang trắng hay rượu tần
còn nguyên xi đấy
- Chúng tôi uống rượu tần
- Các bạn có lý. Rượu tần còn nguyên xi tốt lắm
Bây giờ họ ngồi gần lò sưởi, ngồi hay đúng hơn là lọt thỏm
trong những chiếc ghế bành cong lõm vào, những chiếc ghế bành sâu đến nỗi đôi
giày ống màu trắng của Anne không chạm tới đất. Olivier cầm một cái ly tròn gần
đầy rượu mạnh. Nhưng anh không uống. Mắt lim dim, anh có vẻ không phải sắp thiếp
đi mà sắp tan biến đi một cách nhẹ nhàng, như làn khói thuốc lá đang tan loãng.
Gian phòng như xoay quanh ngọn hải đăng đang chiếu rọi đều đều từng chặp bằng
tia sáng kép lặng lẽ, đỏ rồi vàng, giống như một tiếng tích tắc của ánh sáng
- Đáng lẽ anh phải bảo bà ta là mình không nhận phòng. Anh
nghe không, Olivier?
- Chẳng sao hết ... anh đã trả tiền rồi. Mình làm bộ đi ngủ rồi
chuồn êm là xong
- Ngay bây giờ đi. Trễ rồi
Những bức tường chung quanh dán đầy giấy vẽ màu đá hoa cương
chỗ đậm, chỗ nhạt không đều càng làm cho gian phòng có vẻ như sâu thăm thẳm. Những
tấm màn gió màu xanh thẫm chắc dùng để che một cái tủ treo quần áo. Olivier tiến
tới cửa sổ mở toang, khép mạnh cánh cửa, gian phòng trở nên kín mít
- Tuyệt! Anh nói. Tắt đèn đi
Cô tắt đèn, chống cùi tay đứng kế bên anh, hai người nhìn những
vệt sáng trắng hiện ra và xóa nhòa trên biển cả vô hình. Ánh sáng lướt qua mặt
họ. Lúc quay người lại sau khi đã khép cửa sổ, Olivier nhận thấy tia sáng đỏ và
vàng vắt chéo nhau trong gian phòng và chỉ chiếu sáng có một nửa ...
- Thử hỏi chàng Jéromino đáng thương kia đã mơ những gì trong
gian phòng này, trước khi chàng ta bị vợ biến thành con mèo, anh lẩm nhẩm và ngả
lưng nằm dài trên chiếc giường ở gần cửa nhất
Cô đi giữa hai chiếc giường để bật đèn nơi một đầu giường, nhưng
anh lại tắt đi ngay. "Ánh sáng làm anh nhức mắt", anh nói bằng một giọng
cộc cằn. Cô ngồi trên chiếc giường bên cạnh; hai lần, ánh đèn pha chiếu vào cô
rất nhanh
- Anh tiếc là đã không tìm lại được căn nhà của cha, anh nói.
Và anh cũng tiếc là em không nhớ đến cha. Em là người duy nhất mà anh muốn nói
chuyện khi nhắc tới cha
- Tất cả những gì em biết về cha là Berthe ghét cha
- Ồ! Berthe ...
Đâu đó một chiếc đồng hồ gõ mười một tiếng cách quãng, yếu ớt
- Olivier, phải về chứ ... Anh ra hành lang coi có thể qua đó
được không
- Còn kịp thời giờ chán! Làm gì vậy? Em có vẻ sợ hả, Anne?
Nghe tiếng sột soạt, anh đoán là cô đang bắt tréo hai chân. Rất
nhanh, dưới ánh đèn pha, mặt cô đỏ lên, rồi vàng đi, và anh lại không thấy cô nữa
- Vâng, cô nói rất nhỏ, em sợ
- Sợ cái gì?
- Em không biết nữa. Em sợ. Em thấy em kỳ cục
- Chờ anh một phút
Ngay khi anh đứng lên, cô đã bật đèn sáng, cô lắng nghe tiếng
chân anh đi xa dần trong hành lang, đôi mắt cô nhìn vào tấm màn gió che tủ treo
quần áo. Khi anh trở lại, cô không hề nhúc nhích. Anh cầm trong tay chiếc áo
mưa của Anne
- Cửa cầu thang đóng rồi, anh nói. Không xuống dưới được. Anh
đặt chiếc áo mưa lên giường: Này, em bỏ quên nó ở trong phòng ăn
Mặt cô nhợt nhạt, cô áp mu ban tay vào miệng đang há ra một nửa,
đứng dậy:
- Thế thì phải đập cửa, phải gọi, bà ta sẽ mở cho mình! Bảo
bà ta là mình muốn đi! Không có cửa khác sao anh?
- Phòng ăn dẫn vào nhà bếp và nhà bếp không có cửa. Đừng cuốn
lên chứ. Chắc bà ta đang ngủ trong một gian phòng nào đó và bà ta đã khóa cửa
như mọi tối khác. Chỉ cần đi tìm bà ta thôi
- Em không muốn ở đây một mình
- Hãy đến đây với anh
- Em không muốn nhìn bên trong các phòng
- Đừng ngó gì hết
Gian phòng chợt trở nên trống lạnh. Qua cánh cửa để mở, một
chút hơi gió thoảng tới và làm lay động những bức màn màu xanh nước biển của tủ
treo quần áo. Trong hành lang, những cánh cửa lần lượt mở ra và đóng lại.
"Bà chủ! Bà chủ!", giọng Anne kêu lên. Tiếp theo là giọng Olivier, thấp
và khàn "Em im đi, kỳ lắm" Ánh đèn pha lờ mờ, chìm lỉm trong ánh sáng
đèn điện, lướt trên một nửa gian phòng. Những bước chân tới gần. Những giọng
nói kề sát bên nhau, bây giờ thì chúng thì thầm thốt lên "Em sẽ không bao
giờ ngủ ở đây được..." "Tuần rồi chúng ta ở lại nhà Francois gần trọn
đêm đó sao?" "Em sẽ không bao giờ ... (cô bước vào trước tiên,
Olivier đóng cửa lại. Những bức màn xanh nước biển khẽ dợn sóng) .... ngủ ở đây
được", cô lặp lại và lắc đầu, đôi mắt dài như mắt cô gái Việt Nam nhìn anh
như van lơn, cầu khẩn. Cô buông mình rơi xuống giường, hai tay ôm mặt
- Không, anh nói giọng cứng rắn: đây là lỗi của anh. Nhưng em
sợ cái gì mới được chứ? Lạ thật
Cô đứng dậy, không trả lời. Cô vẫn mặc chiếc váy kẻ ô vuông
đen và trắng buổi chiều anh lên đường nhập ngũ. Cô đã mặc nó ngay hôm sau ngày
anh về, khi hai người rủ nhau đến mở cửa biệt thự của Pierre ... Cô đi vòng
quanh chiếc giương và đến ngồi co lại trêi chiếc giường khác. Cô ngồi nghiêng
sang một bên, gần như trên một cạnh hông, đôi chân xếp lại trên cái mền, cô mặc
chiếc áo săng - đai màu xanh tay dài gài nút tận cộ, cô ngồi co quắp, hai tay
ôm kín lấy vai, cô ngước mắt nhìn anh
- Em phải cởi vớ ra, anh bảo. Em là dơ giường hết bây giờ
Và anh tắt đèn
Ánh đèn pha rọi lên người cô thật nhanh. Có tiếng quần áo sột
soạt, anh đứng dậy, rồi ngồi xuống, hai chiếc giày rơi trên tấm thảm con
- Olivier ... Bộ anh cởi đồ đấy à?
- Chứ sao. Anh sắp ngủ đây
Anh xếp chiếc áo đan và chiếc quần dài dưới gối để kê đầu cao
hơn, sau đó, anh chi dưới những lớp ra, nằm nghiêng sang một bên, anh nghe có
âm thanh nhẹ nhàng của những chiếc móng tay cô chạy lần xuống hàng nút áo. Cô
xuất hiện trong vùng ánh sáng đỏ rồi vàng, hai cánh tay giơ thẳng ra sau, chiếc
áo săng - đai giờ đây đã để lộ đôi vai trần và khoảng lưng trên của cô. Từ phần
trên thân thể cô, anh nghe một tiếng "cách" khô khan, rồi tiếng một vật
gì rơi manh trên tấm thảm. Trong một thoáng, dưới lớp ánh sáng màu đỏ sẽ huyển
sang màu vàng, tấm lưng trần của cô xuất hiện, lướt nhẹ trên mặt giường
Giờ đây thì cô đã vùi kín dưới những lớp ra, hẳn cô đang mở
to mắt, như một con vật bé bỏng đầy hốt hoảng. Anh không nghe cả tiếng thở dài
của cô nữa
- Em không yêu Pierre, phải không? Anh buột miệng
Cô không đáp
- Em vẫn sợ à?
Cô không đáp
- Em có muốn anh nói điều làm cho em sợ không?
Cô không đáp
- Này, Anne, anh nói lên trong bóng tối. Em sợ anh. Và anh
quay mặt vào tường.
°
Họ đã về trang viên vào lúc tám giờ sáng. Vào hừng đông,
Olivier đã đánh thức Anne dậy: cánh cửa bí ẩn nơi cầu thang lại mở; họ có thể
ra đi. "Lạ thật, anh nói. Trong đêm anh không nghe một tiếng động
nào", "Nhưng anh đã ngủ ngon chứ?" "Không ... có thể
..."
Berthe và bà Androuze vẫn còn ngủ. Như mọi buổi sáng, Olivier
uống hai tách café đậm, không đường, nóng hổi "Cậu phải ăn một chút,
Louise nói. Cậu có khuôn mặt hốc hác" Họ nhắc cho Louise biết là họ sẽ
không dùng điểm tâm tại trang viên vì cả bọn dự định đi thăm đảo Sein.
Bây giờ thì gần như ngày nào cũng vậy, ngay sau khi uống café
xong, Olivier lui về phòng, viện lẽ phải ngủ
Anh rơi vào những cơn mơ màng kỳ dị. Có khi anh nghe một tiếng
thì thầm giục giã, giống như lời van vỉ của một đứa trẻ, lẫn lộn với tiếng rỉ rả
của những loài côn trùng thức muộn, tiếng rên xiết của cây sồi già bên miệng giếng
cũ, một bước chân trên lối đi rải sỏi, một làn gió từ biển lùa nhẹ qua những
cành sồi, thỉnh thoảng có tiếng kêu dữ dằn của một con hải âu hay một tiếng gọi
mơ hồ nào ở phía dưới. "Anne". Nước dâng. Anh cảm thấy mình hụt hẫng.
Các bức tường của phòng anh khẽ lay động giữa những bức rèm buông rủ, im lìm. Bấy
giờ anh bám chặt vào những chi tiết nhỏ nhặt, cái nắp đậy bị nứt của hộp kẹo bằng
sứ - và nước dâng - một con quạ đậu trê một cành cây trố mắt nhìn anh - nước
dâng - một bước chân trên hành lang nhưng có thể đó là bước chân của chính anh,
một cuốn sách nằm trên mặt bàn viết của anh, và có thể cô đã đọc nó
Tuần lễ trước khi đôi song sinh Francois, Ariane và Nicolas
lên đường, cả bọn tổ chức một cuộc chơi tìm vàng trong cái vũng nhỏ ở
Bertheaume. Nhờ biết rõ những chỗ nấp tại các mỏm đá lân cận, Anne được chọn
làm kho vàng. Kẻ đoạt giải sẽ khám phá ra cô và dẫn cô vào trong một cái vòng
tròn vẽ trên cát và không một kẻ nào khác được đụng vào cô. Ngoài đôi song sinh
và cô em gái của Francois, một cô bé ốm yếu và trắng trẻo trong bộ đồ tắm bằng
len, thử hỏi ai lại quan tâm tới trò chơi này? Họ đợi thời gian trôi qua, cho
phép Anne tìm chỗ trốn. Họ không nói gì. Những bóng mây lướt đi trên cát.
Nicolas liếc nhìn Olivier và Pierre, không phải để dò xét họ, mà để làm ra vẻ
đang nhìn, nhưng lại không trông thấy họ, bằng một con mắt mơ hồ, lơ đãng. Rồi
bỗng nhiên, họ lên đường
Olivier đi trên con đường đầy cát uốn éo giữa những đám dương
xỉ với những tàu lá chạm vào khủy tay có khi chạm cả vào vai anh. Anh bỗng nhận
ra Nicolas đang bước theo sau, đầu cúi xuống đất, cách khoảng hai mươi thước.
Sau một khúc quanh, Olivier nhào xuống đám dương xỉ và đợi cho hắn ta bước qua,
đầu cúi xuống đất, hai tay thọc trong túi quần nhung đen. Hắn đi khập khễnh,
như mọi khi, nhưng dường như có một mối lo nghĩ thầm kín nào đó đã khiến cho
dáng đi của hắn trở nên cương quyết, khổ sở. Hắn mất hút
Olivier lững thững quày bước trở lại, băng qua bãi và leo lên
mõm đá. Lên gần tới trên cao, anh không bám chặt vào mặt đất được nữa. Đất lở
ra, những nắm cỏ anh đang bám lấy vẫn còn nằm trong hai bàn tay anh. Anh chỉ
còn có thể dợm chân nhảy lên rìa mỏm đá, nơi anh có thể tìm ra một chỗ tựa chắc
chắn, hoặc anh phải trở xuống. Đầu óc căng thẳng nhưng vẫn còn giữ được trầm
tĩnh, anh đứng trên một gò đá chật hẹp vừa đủ chỗ để đứng, anh ngắm nhìn vách
đá phía trên đầu, và lấy đà nhảy. Anh bám chặt vào mép đá và rút người lên nhờ
sức mạnh của đôi cánh tay
Anh ngả lưng nằm xuống, mắt nhìn trời. Chiếc áo chemise trắng
của anh đã rách, một chút máu khô còn dính trên ngực anh. Trong giây phút, anh
chợt nghĩ là mình đã liều mạng một cách bình thản, không chút ngần ngại, vì đùa
nghịch hay đúng hơn là dửng dưng. Bây giờ thì anh đã đứng dậy, bước tới rìa mỏm
đá, tiến tới gần cái lô cốt của quân đội Đức, màu sét rỉ, với khẩu đại bác chĩa
ra biển. Được vài bước, anh dừng chân lại, nhìn Anne đang ngồi trên cái lô cốt
trong chiếc áo bằng vải xốp màu đỏ, gài nút phía trước; cái nút sau cùng để hở
và vạt áo trái lướt qua chân cô để lộ ra một cái đầu gối
- Em trốn à?
- Em không trốn anh. Anh làm thế nào leo lên được?
- Anh leo lên các mỏm đá
- Anh có đau không?
- Bây giờ anh phải đưa em xuống
- Anh có kế hoạch rồi
Nhưng anh không tiến bước về phía cô. Anh nhìn cô đang ngồi
trên lô - cốt trong chiếc áo đỏ, quay lưng ra biển và bất chợt anh có cảm giác
rằng anh đã trông thấy cô ở đó, một lần nào khác, ngồi trên cái lô - cốt đó,
trong chiếc áo đỏ đó, quay lưng ra biển. Anh cảm nhận rằng hình ảnh đó mai đây
sẽ là điểm chuẩn, hình ảnh nổi bật nhất của vụ hè này - không phải vì cô đẹp
hay hấp dẫn hơn mọi người (cô vẫn ngồi im, trời không có gió, lớp áo và mái tóc
cô không lay động và cô cũng không mỉm cười), mà vì anh nhìn rõ cô hơn bao giờ
hết. Đầy đủ hơn. Mãnh liệt hơn. Cô chỉ còn tùy thuộc vào đôi mắt của anh. Cô chỉ
còn là hình ảnh mà chính anh đã tác tạo nên: một giấc mơ, một kỷ niệm, và nếu
anh nhắm mắt lại trong khoảnh khắc, cô sẽ tàn lụi tức thì! Anh nhắm mắt lại
- Sao?
- Đến đây
Nicolas đang nấp mình trong đám dương xỉ, nhìn họ bước đi khỏi
lô - cốt và biến mất. Hắn chạy tới rìa mỏm đá để nhìn họ kẻ trước người sau bước
xuống con đường mòn thẳng dốc, đi về phía cái vũng nhỏ vắng vẻ ngăn cách với
bãi Bertheaume bởi vách đá. Lẽ ra hắn đã phải theo dõi họ tới cùng. Nhưng hắn lại
ngồi xuống cái lô - cốt và châm một điếu thuốc.
Olivier dừng bước ở phía dưới con đường mòn và nhìn nước biển
xanh ngắt tràn vào, tháo trở ra, rồi lại tràn vào cái vũng nhỏ. Một cái lon sắt
rỉ sét không nắp bập bềnh trên bãi cát. Một con thuyền đen nhồi lên hụp xuống.
Phía xa là những cồn cát của đảo Griec bồng bềnh trên mặt biển nước giống như một
bộ da thú màu hung
Bây giờ thì anh cởi giày và ném vào khoang thuyền. Anh cuộn ống
quần lên và đẩy thuyền xuống nước
- Em bước lên đi
Anne ngồi trên tấm ván phía sau. Cô vén cao khỏi đầu gối cái
vạt ướt sũng nước của chiếc áo đỏ gài nút phía trước (nút sau cùng mở), trong
khi Olivier ngồi lên đối diện với cô đang quay lưng về phía biển, bắt đầu chèo.
Hai tấm ván đặt sát bên nhau. Anne nhìn anh chèo, người nghiêng nghiêng tới trước,
về phía anh, hai khuỷu tay chống lên đầu gối, hai lòng bàn tay nâng lấy hai má
như sắp sửa dâng hiến khuôn mặt cho anh. Cô không nói gì, hẳn cô lấy làm sung
sướng vì không biết anh đưa cô về đâu, để được nghịch ngợm trong việc đoán chừng
hoặc ngồi yên không buồn hỏi han - cô cảm thấy mình được đưa đi xa, bị mê hoặc,
bị giam giữ, và cô bằng lòng với việc nhìn chăm chăm vào anh trong một dáng điệu
ngoan ngoãn. Anh cũng không nói gì, tiếp tục chèo thuyền ra ngoài xa, đầu cúi
thấp, cổ họng khô khan; thỉnh thoảng anh hất đầu ném mái tóc ra sau và nhìn về
phía bên trái Anne một điểm chuẩn mà anh đã chọn trên bờ
- Em biết không? Anh sắp sửa đưa em về bằng đường biển. Bọn họ
không đợi ta ở phía đó đâu
Nhìn anh chèo thuyền, cô có vẻ sung sướng đến không thốt nên
lời. Mỗi lần anh ngả người ra sau, những bắp thịt ở cánh tay anh căng phồng lên
và lộ hẳn những đường gân. Mỗi lần anh nghiêng về phía trước, đầu gối của họ lại
có dịp chạm vào nhau
- Cần phải để họ nghiền ngẫm một chút, anh vừa nói vừa thở
hào hển. Anh muốn nhìn lại đảo Griec
Cô im lặng
Anh nghiêng người tới trước. Hai đầu gối của Anne - những đám
mây trên nền trời. Hai đầu gối của Anne, vạt áo ướt cuốn lên - nền trời
- Em còn nhớ không - ngày mẹ biết mình (anh chỉ nói khi ngẩng
người lên) đi tới Griec? ... Ít ra cũng đã mười năm rồi ... phải không?
Ho đã rủ nhau đi Griec nhiều lần rồi, luôn luôn trong lét lút
bởi người ta vẫn cho là hòn đẩo đó đầy nguy hiểm khi thủy triều dâng lên bao phủ
lấy nó, cát trở nên lún thụt. Xưa kia có ba nhà du lịch người Anh đã sa lầy chết
ở đó. Hầu hết những người đánh cá đều ra thật xa; theo truyền thuyết, Griec là
một trong những ngọn đồi của thành phố Ys. Một buổi chạng vạng nọ, một bà lão
đáng thương đánh cắp mớ rong biển của những người đánh cá phơi trên bãi, bà
nghe những hồi chuông đổ dưới kia, tiếng chèo đến gần, rồi bà trông thấy một
đoàn người da thịt trắng nõn đi dưới ánh trăng; ngày hôm sau, sau khi xưng tội
với vị linh mục tu viện trưởng, bà nằm liệt giường và tuần lễ sau thì bà chết
Anh đã buông tay chèo, nhảy xuống, kéo chiếc thuyền lên bờ,
mũi thuyền vẹt cát ra hai bên. Anne buông mình trong đôi cánh tay của anh, anh
siết chặt lấy cô trong khoảnh khắc và cất tiếng cười giòn giã; chiếc áo của cô
trượt sát vào chân anh đến nỗi anh có thể đoán biết được làn da mềm mại của cô
- Mình đi tắm nghe?
- Tắm nắng thì được, anh nói và cởi chiếc áo chemise. Trên
khung ngực nâu vàng của anh vệt máu đã đọng lại
- Anh chắc là thủy triều sẽ không lên chứ?
Anh khẽ lắc đầu, nằm dài trên lưng, hai mắt nhắm nghiền,
trông giống như một con vật có thân thể dài, mềm mại, tự tin nơi bản thân mình,
sẵn sàng nhảy chồm lên mặc dù đang trong giấc ngủ. Cô nhúng một vạt áo xuống nước,
quỳ gối bên anh và nhẹ nhàng lau lên mình anh. Dưới ngực trái, cô có thể trông
thấy từng nhịp tim anh đập
- Để anh ... em làm đau quá
Cô cởi áo và nằm dài bên cạnh anh trong bộ đồ tắm màu xanh da
trời
- Em có trông thấy cái vệt trắng chạy dài theo hòn đảo kia
không? Anh nói, hai mắt vẫn còn nhắm nghiền. Đó là một luồng nước chạy ra ngoài
khơi. Trong chốc lát, thủy triều sẽ dâng lên. Chẳng hề hấn gì, chúng ta có thể
ngủ yên. Chúng ta sẽ không trông thấy chiếc thuyền trôi xa theo luồng nước.
Không thể nào bơi về được nữa. Em thích điều gì hơn? Chết đuối hay sa lầy?
- Thôi đừng nói nữa, anh làm em sợ
Hòn đảo thấp tới độ người ta có thể trông thấy trời và biển
tiếp giáp nhau, khép lại rên nó như hai lòng bàn tay khép lại trên một khuôn mặt.
Sát bên anh, bàn tay nhỏ nhắn của Anne hốt một mớ cát và để cho chúng chảy qua
các kẻ ngón tay
- Anh đang nghĩ gì đó, Olivier?
- Anh đang tìm một từ
- Loại từ gì?
- Anh không biết ... Từ nhiều năm nay, anh vẫn tìm kiếm một từ.
Nhưng thật ra đó có thể là một cử chỉ
- Để làm gì?
- Để được giải thoát
Chợt gió nổi lên
Cô quay đầu đi
- Anh muốn được giải thoát à? Nhưng mà anh tự do, anh vẫn tự
do đến dễ sợ nữa kia! Anh vẫn làm điều gì anh thích cho anh và cho mọi người
- Anh không thể nào ... đốt cháy biển được, anh nói và mỉm cười
- Anh hãy thử coi. Anh đã muốn làm hỏng cuộc hôn nhân của em
kia mà!
- Em điên hả? anh nắm lấy tay cô. Chính em đổi ý kia mà!
- Anh đã làm cho em ngả lòng (cô rút tay về). Như đã làm cho
Pierre ngả lòng
- Anh không làm gì hết. Anh không nói gì hết
- Anh không cần phải nói - nghe kỳ dị là đằng khác ... Anh chỉ
cần có mặt ở đó, anh chỉ cần nhìn, thế là đủ để anh ngăn cách người ta rồi
Cô lại ngả đầu xuống. Ở phía bên kia, mỗi bàn tay của Olivier
từ từ di chuyển trên cát. Anh rút một điếu thuốc từ trong túi quần; và trong
khi Nicolas, Ariane, Pierre cùng những người khác mãi chạy nhảy, tìm kiếm, bò
lăn dưới những cây dương xỉ, lâu lâu trở về bãi cát trống vắng, thì anh vẫn nằm
dài bên "kho tàng", chầm chậm buông những làn khói thuốc sẽ tan loãng
trong ánh sáng chứ không phải trong gió, và anh để hồn mình trôi đi ngoài không
gian như lúc người ta ngồi trong một con tàu thủy hay một chiếc xe lửa trong đêm.
Anh nhổm dậy, mặt anh nhăn nhó, vì khổ sở hay vì ánh nắng chói chang?
- Anne ... em còn nhớ lúc mình chơi trò người chết không?
- Anh thấy khó thở à?
- Không ... Tại sao? Mà đúng thế ... anh thấy khó ở, đó là một
căn bệnh quái lạ. Anne à. Em nói sao đây? ... Anh khổ sở vì không được làm Thượng
Đế. Em không thích chơi trò người chết à?
- Mới hai năm mà anh đã thay đổi biết bao ... cô dịu dàng
nói. Anh đã trở nên tàn nhẫn làm sao!
Anh lập lại hai tiếng "tàn nhẫn" bằng một giọng nhẹ
nàng, dè chừng. "Tàn nhẫn, em thấy thế à?" Và anh xoay người, thân thể
gập lại. Anh nói:
- Anh không biết nữa. Hiện anh có biết mình là ai không? Một
bữa nọ không biết em còn nhớ không, ta chơi trò người chết trong phòng anh, ở
Serves. Đến lượt em giả chết, em nằm dài trên giường và anh hoài công ôm em,
hôn em, nhưng em vẫn không sống lại! Anh sợ rằng anh đã giết em và anh ... lạ
thật ... anh lấy làm thích thú! Anh nghĩ rằng nếu em chết thật thì anh có thể bắt
quả tang cái chết dưới hai mi mắt của em, chung quy anh biết thế nào là chết
... có thể là do em nằm dài như thế, người bất động, mắt nhắm nghiền, không tự
vệ, em chợt trở nên gần gũi hơn, em trở thành một đối tượng phân tích và tìm hiểu.
Anh luôn luôn tin rằng những cử động không ngừng che giấu dưới mắt chúng ta là
một sự bí mật nào đó. Anh gọi tên em nho nhỏ ... Anne, Anne ... để khỏi quấy rầy
em nếu em còn sống để kéo dài niềm hy vọng khốn khổ của anh. Nhưng em đã mở mắt
và phá lên cười, anh có cảm tưởng rằng anh đã vuột mất một cơ may để tìm hiểu,
rằng mãi mãi anh sẽ chẳng biết được gì. Anh đã đứng phắt dậy, chắc em không nhớ
đâu, và anh bước ra ngoài và đóng sầm cánh cửa lại. Đứng sau cánh cửa, anh đã
ngập ngừng. Anh không biết anh muốn làm gì, và anh sợ khám phá ra điều đó. Anh
rất sợ chính mình, đến nỗi ai bàn tay anh run lên và anh thấy khó thở. Thế rồi
anh phóng ra ngoài, chạy một mạch và biến mất trong rừng serves, anh phát điên
lên vì bất lực.và tuyệt vọng, và tuy thế anh vẫn không biết điều đó, bởi anh mới
mười lăm tuổi, mười sáu là cùng, không, mười lăm. Anh bỗng dừng bước. Anh đang
một mình giữa khu rừng, bấy giờ là mùa đông, và có ai đang nghe ngóng anh. Môt
kẻ nào đó đang bước đi và thỉnh thoảng làm cho các nhánh cây gẫy gập quanh anh
ta. Anh nghe giống như những tiếng răng rắc của bàn ghế trong phòng khi người
ta đang một mình. Một kẻ nào đó đang chờ đợi anh, đang nhìn anh sống và đau khổ.
Anh không ngừng cảm nhận sự hiện diện đó càng lúc càng đến gần, vây lấy anh đồng
thời ẩn nấp sau những đồ vật, sau khuôn mặt của em và nhìn anh mỗi lúc một gần
hơn, đó không phải là cái nhìn của kẻ thù, của bạn hay của quan tòa, bởi nó dửng
dưng như cái chết
Anh bước đến tận mép nước và kéo con thuyền tròng trành lên bờ
cát. Một chập, anh nhíu mày, chừng như ước lượng khoảng thời gian còn lại. Mặt
đất trở nên mềm hơn. Anne ngồi vòng tay ôm hai đầu gối, chăm chăm nhìn xuống
cát
- Anh chỉ biết có lòng kiêu hãnh của anh thôi!
Anh sụp quỳ xuống cạnh cô, đưa hai bàn tay nâng khuôn mặt
tươi mát như nước nguồn của cô. Anh nói:
- Có thể anh không biết thứ tình cảm nào ... con người nào mà
anh không phải định giới hạn. Hãy đứng dậy em ...
- Mình đi chứ?
- Anh muốn em đứng dậy và bước đi như ngày xưa khi chúng ta
chơi trò người chết
Cô đứng dậy. Trên trời cao, một chữ thập bạc nhỏ ánh lên vừa
tiến tới vừa gây môt tiếng động của lớp nhung bị xé toạc. Anh nhìn cô bước dọc
theo mép nước rồi quay lại đi về phía anh, tấm thân nhỏ nhắn mềm mại kia như
che giấu sau làn da vàng rực của nó một cái gì mong manh,bất toàn vốn có của bất
luận một sinh vật nào. Cô tươi cười bước lại gần, một mớ tóc đen thả xuống bờ
vai trái, cặp lông mày hơi nhướng lên như để yêu cầu anh chấm dứt trò chơi
này,còn anh thì cổ họng nặng nề, anh nhìn tấm thân mảnh dẻ, trong trắng, cái vẻ
đẹp đáng thương hại mà tâm hồn anh đang vươn tới trong một cơn thôi thúc cũng
đáng thương hại không kém, một ước muốn ẩn mình, tan biến mà người ta gọi là
yêu thương, hoặc khát vọng hay thù hận, và cả niềm tin nữa
Cô dừng lại cách vài thước và đưa một bàn tay vén tóc lên;
ánh mặt trời tạo cho đôi mắt cô một màu nâu sáng như trải phỉ tử. Nước dâng cao
thật nhanh và giờ đây đã tới chân cô
- Bây giờ em ngã xuống đi, anh thì thầm. Hãy ngã xuống và chết
đi ...!
Cô buông mình sụp xuống hai đầu gối, hai cánh tay bắt chéo
trên lưng, đôi chân khép kín, trông như cột buồm bị lật nhào. Làn da cô ánh
lên, ấm áp. Trên cánh tay trái của cô, hai vết sẹo chích ngừa chưa rám nâu vì nắng.
Anh ngẩng đầu nhìn chăm chăm về phía mặt trời. Thế rồi, bị lóa mắt, anh chỉ còn
nhìn cô qua những tia chớp và xuyên qua những vết sẫm của ánh sáng màu đen. Sau
đó theo luật chơi, anh quỳ gối cạnh cô trên lớp cát mịn, ôm lấy khuôn mặt dịu
dàng, buông thả của cô trong đôi bàn tay run run. Anh thì thầm: "Đứng dậy
di, Anne, em hãy đứng dậy và bước đi ...", và vì cô vẫn bất động, vẫn nhắm
mắt, đúng theo luật chơi, anh nằm dài sát bên cô và áp miệng lên trán, mí mắt,
má, cổ cùng vai cô ... Anh không thở nữa và đến lượt anh cũng bất động, thật ra
anh đang lẫn trốn hương vị của những trái nho chín mọng toát ra từ làn da rám nắng,
và mùi hạnh đào toát ra từ tóc cô. Bỗng bất chợt anh kêu lên:
- Anne ..., Anne ơi!
Và anh ngã xuống một bên sườn, thở hổn hển. Cô đứng dậy ngay
sau đó, mặt mày nhợt nhạt, và đưa một cánh tay về phía biển
- Olivier, anh điên rồi! Cô nói. Anh hãy nhìn kìa!
Chiếc thuyền trôi dạt cách bờ khoảng mười thước, gần cái vệt
trắng nơi dòng nước chảy qua. "Hỏng rồi" anh vừa nói vừa cười. Anh
phóng mình xuống nước và bơi đến chiếc thuyền, ngồi trên tấm ván phía trước.
Nhưng anh không nắm lấy mái chèo. Anh bắt đầu nói với cô, giọng dịu dàng. Dù
cách một khoảng, anh vẫn không cần lớn tiếng, nước biển không gây tiếng động,
anh nói nhỏ nhẹ với cô như cả hai đang ngồi nơi phòng khách của trang viên
- Anh không chấp nhận thái độ của em đối với Pierre, anh nói.
Khi anh đến, vào buổi chiều đầu tiên, em bảo hắn cần được yêu, em nói như một
bà thánh. Và bây giờ em vui đùa nhảy nhót với hắn như một cô gái đỏng đảnh. Em
phải lấy hắn, anh nói chắc với em đó, Anne. Tại sao làm hắn khổ sở? Hai người
sinh ra để sống với nhau mà
Cô ngẩng đầu, cái nhìn của cô lộ vẻ kinh ngạc, gần như độc
ác. Hai bàn chân của cô vùi trong cát đến mắt cá
- Em không hiểu, cô nói, hãy đến tìm em
°
Từ trên thuyền, họ trông thấy ở phía xa mọi người đang ngồi
thành vòng tròn trên cát, họ có vẻ lặng lẽ, lo âu. Nicolas quay mặt lại và
trông thấy họ trước tiên nhưng không tỏ dấu gì với họ
- Hãy hứa với anh rằng em sẽ lấy Pierre ..
- Em không hứa gì cả. Chuyện này không liên quan gì đến anh
Họ ghé sát và nhảy lên bờ. Cả bọn quay về phía họ, những
khuôn mặt cứng đọng. Họ có vẻ ngơ ngác và chừng như họ chỉ tình cờ mà tập hợp
nhau tại nơi đây
- Nếu anh tham dự, Nicolas buộc miệng, có lẽ anh đã thắng cuộc
rồi
- Nhưng chính các anh mới không chơi đó chứ ...
- Bọn này tìm hai người trong một tiếng đồng hồ, Pierre nói
Ariane ngồi xuống. Những hạt cát dính nơi khuỷu tay và lấp
lánh trên tóc cô. Cô lặng lẽ gửi đến họ một cái nhìn kinh ngạc như hỏi han từng
người. Lần đầu tiên trong kỳ nghỉ hè, đôi song sinh lặng thinh, chúng ngồi sát
bên nhau, thỉnh thoảng ngẩng đầu lên một cách chậm chạp và kiên nhẫn như một cỗ
xe phải dừng lại
- Các người có đến Griec không? Ariane hỏi. Dường như đảo ấy
nguy hiểm lắm
Olivier nhún vai mỉm cười
- Tại sao nguy hiểm?
- Cát lún, có lẽ
- Thì đã sao ...
- Đương nhiên rồi, nếu hai người thích thế
- Nhưng, Ariane à, cô rồi cũng sẽ chết thôi. Olivier nói. Cô
không gặp may, cô biết mà. Đó chỉ là vấn đề thời gian
- Tất cả là ở chỗ đó. Ariane nhìn anh. Ai sẽ chết trước tiên
đây?
- Tháng Tám, Francois nói, với hắn thì đúng đó là sự kết
thúc, ngoại trừ Olivier và Pierre, mọi người đều lên đường tuần tới, phải
không?
- Tôi không biết. Tôi muốn thà đừng biết. Nicolas vừa nói vừa
phủi sạch cát giữa các ngón chân, mắt nhìn xuống, dáng nghĩ ngợi và xa cách. Bất
chợt hắn ngẩng đầu lên: Tôi chỉ biết có hiện tại, các người hiểu chứ?
- Dù sao, Francois nói, phải làm một cái gì đi chứ. Các bạn
nghĩ sao về một buổi tối linh đình tại nhà tôi vào thứ Bảy? Các bạn muốn mời ai
thì mời. Olivier thì phải dẫn cô chị của cậu. Cớ sao mà mình chẳng bao giờ
trông thấy cô ấy nhỉ?
- Tôi đã nói với anh rồi: chị ấy nghe radio. Đó là một người
mê radio. Nhưng xong rồi, tôi sẽ dẫn chị ấy tới. Một ý tưởng hay đấy! Được rồi.
Tôi đưa thuyền về đây.
Anh đứng dậy. Pierre thấy Anne ghìm lại một cử chỉ gì đó mà hắn
không biết. Hắn nhìn Olivier bước lên thuyền và nắm lấy mái chèo trong khi mọi
người chợt nhốn nháo (hai anh em song sinh đứng dậy rủ nhau đi tắm, Francois và
Nicolas đang nói cùng một lúc, Ariane đặt một câu hỏi mà Pierre không hiểu nên
không trả lời), mọi người như được giải thoát ... Hắn nhìn Olivier chèo thuyền
ra xa, cặp theo bãi, trên mặt nước phẳng lỳ và xanh nhạt của buổi chiều tàn, về
hướng nghịch với mặt trời, con thuyền cô đơn nhẹ nhàng khua nước, tìm kiếm bóng
đêm như một bến bờ.
Chương 10
Chiều hôm ấy, Pierre dùng bữa tại trang viên, bà Androuze đã
ngủ. Berthe có vẻ tươi tỉnh. Sau chén canh rau chút chít, chị nốc liền ba ly từ
một chai Vouvray cũ tự tay chị tìm trong hầm rượu
- Em có một lời mời chuyển tới chị, Olivier nói
Vừa đớp một miếng hột gà chiên với kem tươi và giăm bông, chị
chợt ngừng nhai
- Francois mời chị tới nhà anh ta vào tối thứ Bảy
- Anh ta không biết chị
- Anh ta muốn biết chị
- Chị không đi đâu!
- Chị ngại gì?
- Chị không đi, nói rồi. Chị không thích
- Chị sợ mọi người, chị Berthe à
- Em nói tầm bậy gì thế? Chị uống một hơi. Anh ta không chịu
hiểu rằng những trò nhảy nhót đó không còn hợp với tuổi chị nữa
- Chúng có bao giờ hợp với tuổi chị đâu, Olivier dịu dàng
nói. Chị phải thử một lần. Em hứa với chị đấy, chị Berthe a. Những người lạ
không như chị tưởng đâu. Chị xem họ như quan tòa, nhưng mà họ cũng sợ mếch lòng
người khác vậy ... Chị không bao giờ đi với tụi này, họ nghĩ chị khinh miệt họ,
chị sẽ là bà hoàng của buổi dạ hội đấy
Mặt chị càng tái hơn. Olivier biết giờ đây chị sợ phải xiêu
lòng
- Dù sao nếu chị chán thì chị cứ về
- Để xem
Chị còn uống nữa nhưng đẩy cái đĩa đã vơi đi một nửa
- Em lên xem mẹ có cần gì không, Anne nói vào lúc tàn bữa ăn
Olivier nhận ra cô đã lặng lẽ ăn, không nói lời nào, không
ngó một ai. Anh quay sang Pierre:
- Mày đi một vòng chứ?
- Dĩ nhiên
- Tại sao dĩ nhiên?
Họ bước ra ngoài. Đằng sau những cây sồi, mặt trăng có màu
trái mơ ngấm nước
Tao đoán chắc mày đã nói chuyện với Anne, Pierre nói. Dĩ
nhiên vào xế chiều này. Trên đảo của mày. Tao chắc chắn rằng tất cả tùy vào
mày. Sắp tới đời tao sẽ được xác định. Phải không? Vậy thì đừng kéo dài cuộc
vui!
Giọng khàn đục của hắn như cố ghìm một cơn giận. Olivier ngẩng
dầu lên. Giữa những cây sồi, hàng rào ánh lên dưới ánh trăng. Anh bình thản
nói, giọng khinh khỉnh:
- Đừng lo. Không có gì thay đổi đâu. Mày chỉ nghĩ vớ vẩn. Nó
chỉ mong lấy mày
Pierre nhún vai:
- Cô ấy sẽ làm theo ý kiến của mày, tao sợ điều đó
- Nghe đây Pierre, mày vẫn muốn cưới vợ vào cuối tháng 9,
ngày 27, đúng không? Mày có nghĩ việc giảng dạy của mày sẽ khởi sự ở Beyrouth
ngay sau đó không? Tụi mày sẽ không có tuần trăng mật. Mày biết mày phải làm gì
không?
Anh nhìn Pierre, và lần đầu tiên từ khi quen nhau, anh thấy
trong bóng tối một nụ cười quỷ quyệt trên môi hắn
- Tao phải đi, phải không? Pierre nói. Mang Anne đi ngay tức
khắc. Mày muốn điều đó. Tao tự hỏi tại sao tụi tao làm mày khó chịu
- Không đâu, Pierre, chính tao mới gây khó chịu cho tụi mày
Bằng một cử chỉ bất ngờ và vụng về, anh nắm cánh tay hắn.
Pierre rùng mình rồi giả vờ như muốn mở cửa rào cách đó mấy bước, hắn vùng ra
- À không! Khỏi cần quà, hắn thì thầm qua kẽ răng
- Hãy yên tâm, nếu là một món quà thì đó là của tao dành cho
chính tao
Pierre nhường chỗ cho anh bước qua, hắn đứng lại, tựa vào
hàng rào với cổng rào ngăn cách họ. Quanh họ, lũ cây trở nên mát lạnh dưới ánh
trăng, phát ra những tiếng kêu răng rắc. Pierre nói:
- Tao bắt đầu hiểu ... Trước tiên mày muốn làm hỏng cuộc hôn
nhân của tao, và bây giờ mày thúc hối nó đến nhanh. Mày hy vọng một điều mày đã
không đạt được
Khuôn mặt của Olivier trở nên trơn nhẵn
- Điều mày suy đoán khiến tao ngạc nhiên về chính mày, anh chậm
rãi nói. Tao không tin mày kém thế
- Mày nghe đây, Pierre cáu kỉnh nói, mặc mày nghĩ sao thì
nghĩ. Ngày nọ ở Brest mày đã bắt tao thú nhận nhiều điều. Không ai sánh được với
mày trong vai trò tương tự như linh mục nghe xưng tội: mày có nghệ thuât đặt kẻ
khác vào sự sai phạm, hay đúng hơn ... là vào khoảng trống của họ. Nhưng có một
điều mà tao chưa nói với mày và tao đã biết từ lâu: tao không thích mày
- Tao biết điều đó trước mày. Trong chừng mực mà mày có khả
nang, tao nghĩ mày căm ghét tao. Từ lúc quen biết nhau, mày luôn mong thoát khỏi
tao mà không biết. Mày sai lầm khi đính hôn với Anne. Trừ phi điều này giống
như môt sự trả thù. Mày biết chứ, Pierre - anh ngập ngừng, lấy hơi thở, và bất
ngờ giọng anh trở nên cay đắng: tao có thói quen gây ra sự căm giận nơi những
người mà tao yêu mến. Họ thấy tình cảm của tao đáng ngờ, gần như không lành mạnh.
Chẳng hạn cái cách mà tụi mày đón Anne và tao từ đảo trở về đã nói nhiều về những
hoài nghi của tụi mày. Ngoài chút tình cảm ấm áp, tụi mày đánh hơi thấy điều
kinh khủng. Mày, mày luôn luôn thấy tình bạn của tao ... biết nói sao đây? Quá
ham hố, đúng không? Mày trách tao mà mày không dám nói ra, về việc tao luôn áp
đặt những sở thích của tao lên mày, kéo mày vào quỹ đạo của tao. Nhưng mà tao
chẳng áp đặt cho mày điều gì cả, ông bạn à. Chính mày tưởng tượng rằng mày để mặc
cho người ta nắm mày bởi vì mày dễ bị nắm - thì cũng như tất cả những kẻ sợ phải
tự hiến dâng đấy thôi
Anh chợt bước ra xa, không quay đầu lại, đoạn dừng bước để
châm một điếu thuốc rồi lại bước đi. Còn lại một mình, tựa vào hàng rào, Pierre
nheo mắt, như đang tập trung sức mạnh, sự giận dữ, nhất là sự chú ý của mình.
Nhưng khi đuổi kịp Olivier, hắn chỉ bước đi bên cạnh anh mà không nói năng gì,
và chính Olivier lên tiếng:
- Mày yên chí đi, người ta không thể nắm được ai lẫn cái gì cả.
Anh nhìn phía đầu đường, cây thập tự dưới ánh sáng hung vàng. Tay chúng ta bị
đóng đinh, chúng ta không thể ghì xiết được vật gì đâu
- Tao tiếc đã làm tổn thương mày, nếu mày thành thật, Pierre
nói vẫn với giọng nói rít qua kẻ răng. Đôi mắt hắn nhìn xuống như dò hỏi những
bước chân của hắn. Thật ra, hắn chép miệng bực bội, mày không có khả năng yêu
thương
Olivier phá lên cười:
- Trong một ý nghĩa nào đó thì đúng: như tất cả mọi người ...
- Không. Không như tất cả mọi người. Mày không yêu thích bất
luận vật gì đang sống
- Đó là một lời trách móc chỉ làm bỏng môi mày thôi, Olivier
vừa nói vừa cười
Họ dừng bước nơi một khúc quanh nhìn xuống biển. Mặt biển bằng
phẳng im lìm dưới ánh trăng
- Chính nơi đây, ở khúc quanh này, Olivier vừa chậm rãi nói vừa
tìm lời, Anne đã bảo nó sẽ lấy mày, đó là vào buổi chiều tao mới đến. Tức thì một
hình ảnh hiện ra trước mắt tao, và hình ảnh đó khiến tao nổi loạn. Tao chưa hề
nghĩ tới thân thể hai đứa ... tao nghĩ chính vì hình ảnh đó mà trước tiên tao
muốn ngăn cản tất cả. Dường như có một điều gì đó tốt hơn để cống hiến cho
Anne. Từ lâu tao sống trong ảo tưởng rằng tình yêu cuộc sống của tao - phải,
trái với điều mày tưởng: tình yêu bao la của tao trước con người, cuộc sống -
tình yêu đó cuối cùng sẽ cống hiến một cái gì. Cống hiến trong ý nghĩa đích xác
của từ này, nhu cầu cống hiến đã ám ảnh tao và tao chỉ thấy trong tình yêu một
xu hướng đón nhận. Nhiều buổi sáng, ở Servres, qua cửa sổ tao nhìn xuống sông
Seine: dòng sông, những ống khói, những bến bãi ... tất cả đáng yêu làm sao, tất
cả sẽ cháy tiêu, biến mất trong lòng tao, sẽ không còn gì nữa trên đời này, sẽ
chỉ còn lại mình tao. Thế rồi, tao rơi ập xống giường, lòng khao khát không bến
bờ quay trở lại chống tao, tao đau đớn nhận ra rằng nó chỉ lợi dụng chính tao,
và điều người ta gọi là tình yêu ... hy vọng, niềm tin, tất cả chỉ là những
phương tiện để thụ hưởng chính mình. Tuy nhiên tao vẫn tìm cách lấy lại niềm
tin, tao chắc chắn sẽ tìm thấy. Nhưng không. Tao không tài giỏi hơn mọi người. Ồ!
Tao quá chán nản vì luôn luôn có những ước vọng vượt lên trên chính mình ...
Anh im lặng và quan sát Pierre qua những cái liếc mắt thật
nhanh. Giây phút trôi qua trong tiếng sóng biển đã yên ắng dần. Họ lại lặng lẽ
cất bước. Cho tới khi đẩy cổng rào, Pierre mới gắng gượng lên tiếng:
- Tao đã nói những điều xằng bậy. Sáng mai tao sẽ nói chuyện
với Anne. Tụi này sẽ lên đường
Họ nhìn nhau dè chừng. Olivier không nói gì. Ngày mai trời sẽ
mưa: một cái quầng vây lấy mặt trăng. Khi đến tìm hai người, đương nhiên Pierre
sẽ dẫn Anne ra phía sau nhà, nơi đây hắn sẽ nói với một giọng lừng chừng:
- Anh nghĩ tới một điều. Chúng ta không thể cưới nhau trước ngày
27 tháng 9, bởi cha mẹ anh chỉ trở về vào ngày 20. Tiếp đến chúng ta sẽ đi
Beyrouth ngay. Chúng ta sẽ không có tuần trăng mật. Hay là chúng ta làm lễ cưới
trước?
- Bao giờ? Trước à? Anne sẽ nói, giữa hai vành khăn quàng mặt
cô sẽ biến sắc
- Bây giờ ... ngay tức khắc
Hắn sẽ nhìn cô một cách dữ tợn, như mọi khi, nhìn thẳng vào mặt,
và không thấy cô
- Ngay tức khắc à? Nhưng chúng ta vừa mới ... Mẹ sẽ nói sao?
Còn Olivier nữa! Không
- Em có thể nói cho họ biết
Dưới từng bước chân của họ, những giọt nước lấp lánh bắn ra từ
đám cỏ ướt. Anne nhìn làn khói bay lên từ một trang trại. Có thể làn khói đó sẽ
làm cô xao xuyến. Olivier sẽ nói gì đây? Anh có thành thật ở Griec không? Cô tưởng
tượng anh nhún vai, bĩu môi như muốn nói "em tự do mà ..."
Nhưng anh không nhún vai. Anh chỉ hít sau một hơi thở, nhìn
ra chỗ khác
- Thế bao giờ tụi em lên đường?
- Trong sáu ngày nữa, cô nói. Thứ Bảy tới
- Đi đâu?
- Tây Ban Nha
- Vào mùa này, đó là một ý nghĩ kỳ cục. Các khách sạn đều đầy
ắp, tụi em sẽ chết vì nóng ...
Anh nói giọng dửng dưng, lơ đãng trong khi mắt vẫn nhìn ra chỗ
khác. Đó là lần đầu tiên Anne thấy anh đỏ mặt. Anh đứng dậy, nghiêng mình bên cửa
sổ phòng anh. Một đám sương mù xanh nhạt đọng lại ở phía xa trước rặng thông
- Anh bằng lòng rồi chứ?
- Tại sao ...
- Anh muốn em lấy PIerre
- Ờ ...
Tiếng Berthe từ trong hành lang:
- Cơm tối đã dọn xong!
Họ vẫn bất động. Anh quay lưng về phía Anne, đứng bên cửa sổ
- Ngày xưa anh đâu có xảo quyệt
- Anh không xảo quyệt. Con người không giữ lại được tuổi thơ
của mình
Nàng như không nghe. Có tiếng chân nơi cầu thang
- Đúng là em sợ anh, Anne nói. Tuy nhiên, em vẫn thương anh.
Em muốn chúng ta mãi sống bên nhau, không bao giờ già đi ... Anh còn nhớ lúc
chúng mình đi tìm sữa không? Em sợ con chó nhà ông Kervelegan quá
- Ờ. Em chạy. Không nên chạy thì đúng hơn
Tiếng Berthe kêu từ phía dưới
- Anne! Olivier! Mọi người chờ hai em
Một chút gió làm lay động cành lá những cây sồi, vài chiếc lá
rơi
- Chính thời gian làm sai lệch tất cả, Olivier nói. Con người
muốn thay đổi cũng không được
- Mình đi ăn đi!
Anh quay lại. Cô vẫn ngồi trên giường, hai gối bắt tréo nhau,
tóc cô tạo thành một vệt đen trong thứ ánh sáng yếu ớt của buổi chiều. Anh có cảm
giác đang ở trong một nhà ga vô danh nơi người ta chỉ đổi tàu. Lại có những bước
chân trong cầu thang. Lần này thì họ đứng lên
- Olivier, Anne nói nhanh, em sẽ làm điều gì anh muốn
- Nhưng mà Anne ... anh không biết anh muốn gì nữa
Berthe mở cửa. Cả ba cùng bước xuống.
Chương 11
Đã bốn ngày, bốn buổi sáng, không tài nào đọc sách, dạo chơi
và thậm chí buồn chán, anh chỉ còn biết chờ Anne thức dậy để trông cô dùng điểm
tâm, rồi thay đồ để dẩn cô đi tắm biển - và họ gặp lại mọi người ngoài bãi. Anh
nói ít, bằng một giọng xa vắng. Anne bảo anh có vẻ mệt. Nicolas chơi ô chữ
trong báo Figaro. Đôi song sinh chơi bóng chuyền với sự tháp tùng của một cô
gái to mập, tóc màu hung mà họ mới quen. Olivier nghe nhưng tiếng cười, những
niềm vui cuối hè của họ. "Thật ngốc, tụi mình mới quen nhau mà phải sắp sửa
chia tay". "Michele, chị cho tụi này địa chỉ ở Paris chứ?"
"Chị còn nhớ cha xứ ở Toulgoue không?" "Về Paris, tụi mình không
rời nhau nữa nhé, mình đã vui đùa thỏa thích với nhau..." Mọi người cười
giòn giã, một chút cát bay trên khuôn mặt im lìm của anh, anh nghe họ bàn nhau
về những dự định sắp tới, một bữa tối linh đình, bữa ăn nữa đêm lễ Giáng sinh,
những môn thể thao mùa đông, trao đổi địa chỉ, số điện thoại. Chỉ có Ginette,
cô em gái của Francois từ Anh về, rất coi trọng những cuộc hẹn hò, những tình bạn
mới kia mà người ta không dành cho cô. Ốm yếu và xanh xao trong chiếc áo tắm bằng
len, cô ghi nhớ từng lời đùa cợt của họ, theo dõi từng cử chỉ của họ, tập tành
để được già đi ...
Đó là ngày áp chót
°
Sau bữa ăn trưa trại trang viên, Pierre định viết thư, sắp xếp
lại gian phòng, thu dọn va - li.
- Hai đứa tụi mày có ra bãi không?
- Có thể, Olivier nói.
- Anne hãy giữ sức khỏe. Ngày mai chúng ta sẽ đi thẳng từ nhà
Francois: em sẽ không ngủ được.
- Em sẽ ngủ trên xe.
Pierre lần lượt nhìn họ với một nụ cười đơn điệu. Có vẻ như
chính hắn là người sắp sửa rời xa họ mãi mãi.
Hắn chào và bước đi. Còn lại một mình với Anne, Olivier nghe
tiếng động mơ hồ, đều đặn của một cái cào ở đâu đó.
Họ rời khỏi nhà. Để cho chiếc Dauphine chạy qua, người làm vườn
đã phải dừng tay.
Họ trở lại lô - cốt, Anne tìm chỗ ngồi, họ nhìn lại đảo Griec
phía xa đã bị biển lấp đi một nửa, họ nhìn lại mạch nước huyền diệu. Họ tắm như
những ngày Chúa Nhật nào giữa những cây dương xỉ, những tàu lá khô vang đã rã
ra dưới thân thể họ, những thân cây gãy vụn dưới những bước chân của họ. Anne
không còn chạy nhảy, và Olivier không còn xoay tròn cô trong đôi tay của mình.
Những quả dâu đã héo khô trên những hàng rào dọc theo đường về.
- Olivier, anh không nói gì cả ...
- Nhưng anh đang nói đây, Olivier đáp, không quay mặt lại.
Họ chợt thấy khát. Họ dừng lại tại một ngôi làng ven biển, những
cánh chim trắng, những cánh hải âu chao liệng ríu rít trong trời chiều. Anh đổ
xăng đầy, uống một cốc bia nơi quần một quán cafe, Anne từ chối không uống gì.
Giờ đây họ đang bước trên con đê chắn sóng. Hai ngư phủ đang
sửa chữa những cái lưới của họ, quỳ gối trước đại dương. Một bà lão chít khăn
đang bước về phía cuối con đường, một ổ bánh mì cắp trong tay. Sâu trong cảng,
một đôi vợ chồng đang chất rong biển đầy trên chiếc xe bò. Thỉnh thoảng người
chồng dừng tay chống cằm trên cán chĩa, nhìn vợ hoặc nhìn ra biển, trong ánh
sáng chạng vạng của buổi hoàng hôn, tất cả như cử động một cách e dè.
Không nhìn Anne, Olivier đoán chừng cô đang đứng trên bờ đê với
mái tóc đen, chiếc áo dài xanh sáng, hẳn nhiên với nụ cười đầy mơ mộng và ưu
phiền mà cô dành cho những gì mình sắp rời bỏ, như thể cô không ngắm biển nữa
mà ngắm các kỹ niệm về biển. Anh không muốn quay đầu lại, và biết cô cũng không
dám quay đầu cũng không dám cử động, chuyện trò, một phần vì buồn bã, và nhất
là vị sự khổ sở đã khiến cô e dè hơn.
Bất chợt ánh sáng như nảy sinh từ những vùng sâu của biển, một
thứ ánh sáng, không gợn bóng tối, sự phản chiếu của một vùng sáng trong một tấm
gương, đây không còn là bóng đêm đang rơi xuống mà là một ngày mới đang bừng
lên. Olivier thấy mình nhẹ tênh và cảm nhận điều này đến chóng mặt, anh tưởng
mình có thể chạm vào cây cỏ, nếp áo, bãi bờ mà không cần nhích động bởi một động
tác nhỏ sẽ tái lập khoảng cách, có thể nhận ra cả cái nơi chốn vô hình trong
cây cỏ, áo quần, bãi bờ lẫn lộn với nhau: anh trông thấy không gian, không gian
ở trạng thái tinh ròng của nó.
- Anh Olivier, mình về đi. Trễ quá rồi anh biết chứ? Cô ngập
ngừng. Biển như chợt tắt ngấm. Em muốn soạn va - li.
- Em thấy cái cảng kia chứ? Anh chắc chắn chúng ta sẽ không
bao giờ trông thấy nó nữa.
- Ồ! Anh Olivier! Anh chắc chắn bất luận điều gì để thỏa mãn
ước muốn tuyệt vọng của anh.
- Giờ tụi em mới về à? Tụi em đi đâu? Pierre qua đây hai lần.
Tụi em không có mặt ngoài bãi
Berthe đứng áng ngữ nơi cửa phòng khách. Chị xét nét họ với
đôi mắt bực dọc. Olivier nhướng mày.
- Chị muốn gì, chị Berthe? Chị không cho tụi em vào à?
Chị dang ra.
- Chị muốn biết hai em đi đâu, nếu em có thể nói cho chị biết
... chị thì thầm sau lưng họ.
Từ chiếc ghế bành nơi cuối phòng khách một tiếng sột soạt của
tờ báo gấp lại, rồi một giọng nói run rẩy, rên rĩ, cằn cỗi, vẫn giọng nói ngày
xưa, và mới năm rồi đây, đã đưa ra những lệnh ngắn gọn cho đám thợ ở công trường.
- Các con ... đây là buổi tối cuối cùng ... các con phải cố gắng
một chút. Các con đi rửa tay nhanh lên!
Olivier cúi xuống hôn trán bà; bà đặt hai bàn tay lên vai
Anne và giữ cô lại.
- Anne à, mẹ ..., bà ngập ngừng rồi nhắm mắt lại. Thôi ...
nhanh lên con ...
Họ ngồi vào bàn. Đồng hồ treo tường buông những tiếng gõ.
Chín giờ kém mười lăm. Anne làm ngã cái ly của cô.
- Con không thay đổi chút nào, bà Androuze nói. Lúc nào con
cũng vụng về
- Nó không vụng về, Berthe nói. Mẹ xem, nó run kìa
- Con bệnh hả, Anne?
- Nó không bệnh. Nó sợ
- Sợ! Bà Androuze nói. Nó sợ cái gì?
- Con biết đâu nào! Em khóc đấy hả Anne?
- Em ấy à? Không. Còn chị?
Berthe đỏ mặt và nín thinh, Louise mang ra một đĩa cá nướng,
không khỏi kinh ngạc về sự im lặng của mọi người
- Bề gì cũng phải ăn đi chứ! Chị thì thầm
- Con đã soạn va - li chưa Anne?
- Kìa mẹ, con có cả ngày mai mà
- Đã trễ hơn em tưởng, Berthe nói. Chiều mai em sẽ không có
thì giờ: còn một buổi khiêu vũ tại nhà bạn em ... Sao em không ăn?
- Còn chị?
- Chị ăn đấy chứ! Tụi em đi thẳng tới Tây Ban Nha à?
- Không, Pierre muốn đi ngang qua Paris
- Kìa, Olivier xen vào. Hắn không nói với anh điều này. Tại
sao?
- Em không biết ... Anh ấy có hai, ba công việc phải làm ở
Paris
- Những việc gì?
- Em không biết. Anh làm em mệt quá ...
Mắt Anne đã ướt đẫm. Một con ruồi vo ve rơi xuống nằm chết dưới
cửa sổ. Bất chợt một làn gió thu thổi qua những ngọn đồi
- Ngày mốt, vào giờ này em sẽ dùng bữa tối tại Paris, Berthe
nói. Chị nhìn Olivier. Tụi em sẽ tới đó nếu khởi hành vào sáng sớm ... Em sẽ ngủ
ở đâu? Phải nghĩ tới việc đưa chìa khóa cho Olivier, mẹ à
Bà Androuze vẫn lặng thinh. Olivier ró một ly rượu, bàn tay
dài sạm nâu và nổi gân của anh run run. Berthe cúi đầu. Tim chị, mí mắt chị đập
thật nhanh. Ở tầng một, một cánh cửa bản rít lên. Lại một trận gió làm rơi rụng
những chiếc lá. Ai vừa mới hỏi "Trời sắp mưa?"
- Ngày mốt vào giờ này, dĩ nhiên em sẽ có mặt ở nhà hàng,
Berthe nói. Còn chúng tôi, chúng tôi sẽ ăn tối đơn độc cả ba! Chúng tôi sẽ ăn tối
đơn độc cả ba ... chị lặp lại. Chị bỗng nghe một mùi thơm ngào ngạt của những
trái cây tháng tám đựng trong một cái cốc bằng thiếc đặt trên tủ chè. Không thể
được mẹ à! Mẹ phải biết chứ? Chúng ta đơn độc cả ba, cũng không phải cả ba ...
cả hai thôi mẹ à, đơn độc với nó! Con sẽ không bao giờ chịu được!
Cổ họng chị phập phồng. Chị đứng dậy, hai bàn tay nắm lấy
nhau
- Anne. Em đừng đi, chị van em. Chị van em. Em đừng bỏ chúng
tôi
- Đã trễ hơn chị nghĩ, Anne nói vẫn với giọng kềm chế, đầu
không ngẩng lên
- Mẹ! Berthe kêu lên, hai nắm tay áp sát vào ngực. Phải cản tụi
nó ... Nó không yêu Pierre ...
- Con im đi, thần kinh của con đó, bà Androuze nói giọng hối
hả. Con không uống thuốc an thần. Con biết rằng con phải uống mỗi ngày. Con cố
ý đấy phải không, Berthe? Bà nói to hơn, giọng đau xót. Nhưng các con không biết
rằng mẹ sắp chết sao? Tất cả các con đều làm khổ mẹ với lòng ích kỷ của các
con, còn mẹ thì mẹ sắp chết!
- Con van mẹ, Berthe trầm tĩnh nói. Ba mươi năm rồi con biết
mẹ. Luôn luôn mẹ nói về cái chết của mẹ để lẫn tránh những vấn đề làm cho mẹ lo
âu
- Đó là sự thật, Berth à. Mẹ không muốn nói với con điều này:
Le Gall rất bi quan
- Ông ta không biết tình trạng của mẹ
- Ông ta xét đoán tổng quát, con hiểu chứ? Và ông ta rất bi
quan ...
- Dù sao thì chúng ta đều sẽ chết hết. Chung quy chính mẹ mới
ích kỷ khi mẹ muốn một mình mẹ chết thôi. Chị lùi lại, những giọt lệ khiến mắt
chị ánh lên. Còn con thì sao? Con thì chưa sống, con thì hầu như chưa sống bao
giờ, con phải nói sao đây?
Mọi người câm lặng nhìn chị khóc. Bấy giờ chị quay sang
Olivier và thì thầm giọng run run:
- Em, em hãy hiểu cho chị. Hãy cản Anne
- Chị mê sảng hả, chị Berthe?
- Chị chắc chắn em hiểu chị. Em nghe đây ... vào xế chiều khi
em lên lầu gọi là để ngủ trưa ... vào buổi tối trước khi em ngủ, chị nghe tiếng
em bước vào phòng. Chị biết rõ tại sao. Chị, chị cũng bước như thế
- Tại sao? Anh đốt một điếu thuốc, nhíu mày với một vẻ nghiêm
chỉnh giả vờ, mai mĩa. Chị si tình à?
- Chị không có ai để yêu cả, em biết rõ mà. Em có dám nói rằng
em cũng như chị không? Em thì đẹp trai nhưng thật ra cũng chẳng có ma nào yêu
em
- Nhưng em chẳng đòi hỏi gì. Chị có muốn em mua cho chị một
con mèo không?
- Berthe à, bà Androuze rên rỉ, con hãy lên lầu uống thuốc an
thần và nằm nghỉ đi, mẹ van con đó. Con sắp lên cơn rồi
Berthe giậm chân, hai má của chị tím ngắt
- Con biết con phải làm gì. Con ba mươi tuổi rồi. Chị bỗng
cúi xuống và lắc đầu, hai mắt nhắm lại. Anne ... Anne, sao em không thử ở lại?
Không có gì thay đổi cả, tất cả rồi sẽ như xưa ... Chị van cầu em đó
Hai bàn tay ôm lấy đầu, Berthe bước chệnh choạng tới cửa, rồi
chị quay lại và giơ hai cánh tay lên. Dước nách chị, chiếc săng - đai trắng mờ
đi vì đẫm mồ hôi
- Tôi thù ghét các người, chị thì thầm và lần lượt nhìn từng
người
Mọi người nghe tiếng chị chạy trên cầu thang. Bà Androuze vội
vã bước theo
- Chị ấy thù ghét ai? Olivier nhún vai nói nho nhỏ. Chắc là
tôi
Anne đứng dậy. Đồng hồ gõ một tiếng, báo chín giờ rưỡi. Gió
biển lại ùa vào những cây sồi
- Anh Olivier, những điều mẹ nói có đúng không?
- Không đâu, chị ấy không bệnh lắm đâu. Dù sao đó không phải
là một lý do đủ để hủy chuyến đi của em
Ngồi đu đưa trên ghế, anh mỉm cười nhìn khói thuốc. Rồi anh
nhìn Anne: vì không hiểu, hay không chịu hiểu, hoặc vì khổ sở mà đột nhiên cô
khoác lên bộ mặt đờ đẫn. Và cô quay đi, biến mất. Anh nhìn một hồi chỗ ngồi cô
vừa rời bỏ. Một quả táo cô ăn không hết còn nằm trên lớp khăn trải bàn. Anh mạnh
tay vùi mẫu thuốc lá vào đĩa của mình như đè nát một con sâu
Giờ đây sau những bước thơ thẩn trong vườn, đến lượt anh bước
lên cầu thang rộng bằng đá. Hai bàn tay anh lạnh ngắt. Anh khóa cửa phòng và nằm
dài trên giường. Anh thấy ngột ngạt, anh bước xuống giường và đi quanh chiếc bà
ntròn nhỏ - một cánh hoa trên thảm, sàn ván trước cửa sổ, một cánh hoa khác
trên tấm thảm ... Thỉnh thoảng anh liếc mắt nhìn vào mu bàn tay trái với những
vết thẹo trông giống như mớ hoa giấy trắng trên làn da nâu sẫm. Có tiếng nước
chảy trong phòng Berthe
Anh dừng bước. Một giọt mồ hôi lăn từ thái dương anh lăn xuống
má, đọng lại nơi cằm, lớn lên và lấp lánh, rồi rơi xuống như một giọt lệ. Anh
giật chiếc mền trên giường và quấn lên người nhưng vẫn còn nghe hơi lạnh chạy dọc
sống lưng
... Anh vụt hất tung chiếc mền, rút chìa khóa ra khỏi ổ khóa
và mở cửa sổ ném nó trong bóng tối bằng một cái vung tay cực mạnh. Chiếc chìa
khóa hẳn đã rơi trong đám hoa đĩa hoặc xa hơn nữa về phía trái trong cỏ bởi anh
không nghe tiếng rơi của nó. Khi đóng lại cửa sổ, anh lặng nhìn rìa cửa sổ chạy
dài ở hai thước cách đó, mập mờ trong tối là rìa cửa sổ tiếp theo. Anh không
còn run nữa mà như rũ liệt vì lạnh. Giờ đây anh biết chắc chắn điều anh sắp sửa
làm, cái cách anh sắp sửa đề kháng, do dự, đề kháng, buông xuôi. Anh dừng bước.
Từ sàn ván có tiêng kêu răng rắc. Điếu thuốc anh bỏ quên trong một chiếc gạt
tàn hãy còn cháy. Anh tắt đèn rồi nằm trở lại
Vài giây sau, anh trỗi dậy. Bóng tối tràn ngập. Hai tay đưa về
phía trước, anh tìm cánh cửa nhưng không gặp một chướng ngại nào. Tim đập mạnh,
mắt mở trừng, anh bước tới, bước tới mà không chạm phải một vật gì, nhưng bức
tường như lùi lại trước mặt anh, hay đúng hơn anh đã mất đi khả năng của xúc cảm.
Anh thở gấp trong cơn hoảng sợ cho tới khi chợt và vào giường và ngả về phía
trước
Ngay lúc đó anh không còn run nữa. Anh bật ngọn đèn ở đầu giường.
Anh đi vòng qua chiếc bàn và mở cửa sổ
Những tiếng động của đêm tối đong đầy tai anh. Anh leo lên
trên rìa cửa sổ, tính toán khoảng cách và bước qua rìa cửa sổ tiếp theo. Anh đẩy
cánh cửa mở hé và lặng lẽ bước xuống phòng trong
- Ai đấy? ...
Hôm về tới nhà, anh đã nấp sau một cây sồi, cô đang ôm một bó
hoa đĩa và cũng đã thốt lên với cùng một giọng chậm rãi, không ngữ điệu:
"Ai đấy? ..." Anh bước tới chiếc giường, một cánh tay đưa về phía trước
như để gạt ngang một chướng ngại vật hay một đối thủ vô hình nào đó
- Anh đấy hả, anh Olivier? Tại sao anh vào qua cửa sổ?
Anh ngồi xuống giường, không trả lời. Trời không trăng. Anh
phải mất nhiều giây phút mới nhận ra một vệt trắng nhợt nhạt phía cửa sổ không
đủ soi sáng gian phòng. Hai bàn tay đặt trên gối, anh vừa lấy lại hơi thở vừa
nghe Anne hé môi. Cô đang chờ đợi gì với thân thể căng thẳng và miệng há hốc?
- Anh cần gì, anh Olivier? Hãy nói anh cần gì ... anh làm em
sợ
Anh ngả người ra sau và nằm cạnh cô
- Đừng ngủ anh Olivier ... giả dụ chị Berthe gặp chúng ta ở
đây vào sáng mai ...
Anh tìm kiếm gì nơi cô? Một đam mê có bao giờ đến từ bên
ngoài một cách bí ẩn, như một ân sủng không? Những cánh hải âu chao liệng trong
nắng, trên đê Guilvinec mà thứ nước trắng xanh không ngớt ập vào. Cô đã bao
nhiêu tuổi rồi? Giờ đây anh tránh chạm vào tay cô, anh chỉ mới phần nào dám hít
thở mùi hương của cô - và cô đã từng là cô bé gái hoảng hốt ngày nào vừa chạy vừa
kêu thét trên đê Guilvinec, cô bé tinh nghịch có tên gọi là Anne không ngại một
trò dại dột hay một sự nguy hiểm nào, tất cả chỉ ngày một tăng thêm với sự liều
lĩnh của cô. "Anne, đừng uống nước của những cánh hoa ..." Cô bị chó
cắn, cô châm lửa vào tầng trên cùng của ngôi nhà ở Serves trong lúc nấu bột
nhão cho con búp bê của cô. Anh gặp lại cô ôm một con búp bê tóc đen mà cô gọi
là Annette và trông rất giống cô, và cô nghịch ngợm nhìn trộm nó, hai má cô lúm
đồng tiền. Cô bảo "Annette không muốn chào anh" Và ngồi trong chiếc
ghế bành, cô vừa thì thầm nói chuyện với con búp bê đặt trên hai đầu gối của
cô, vừa thỉnh thoảng ngẩng đầu lên nhìn anh một cách vờ vĩnh và phá lên cười
như thể cả hai đang chế nhạo anh và muốn làm cho anh ganh tị
Bấy giờ cô lên bảy, và anh đã mười hai. Anh cảm thấy mình đã
lớn, anh ganh tị đến chết được, và anh thù ghét con búp bê mặc dù thỉnh thoảng
anh cũng ôm nó và hôn. Nhiều con chó đã cắn cô, người ta không đếm xuể những
cái bình mà cô đã làm vỡ, những cái ly mà cô đã làm đổ trên khăn trải bàn. Cô
có những thói tật kỳ lạ, thói cắt xén, thói sùng bái những cái kéo. Cô lấy cắp
chúng từ hộc đựng đồ khâu và vừa cắt không khí ở bên tai vừa nhướng mày nghe tiếng
lách tách của chất thép, hoặc cô cắt tóc của Annette, những tấm rèm, những quyển
tập của Olivier, những chiếc áo dài của chính cô. "Anne, không được uống
nước từ những cánh hoa ... và coi chừng, em sắp làm bể những cái bình đó"
Những con chó đã cắn cô, ngay cả những con hải âu cũng đã từng
tấn công cô. Cô chạy trên đê Guilvinec bên bờ nước xanh, hai cánh tay bắt chéo
nhau trên đầu, trong khi những con hải âu sà xuống mỗi lúc một gần, sạt qua cô
bằng cái mỏ ngạo nghễ và ngốc nghếch của chúng - lúc đó cô đã lên mười một? Có
thể mười hai? Cô mặc một chiếc áo dài bông hôm nay chắc đã lỗi thời, với dây
vai trễ xuống tới dưới gối
Những con chim hải âu sượt qua cô, bọt nước tóe vào cô, cô sắp
sửa chết chìm, hoặc mù mắt, mặt mày bị rách nát, còn anh thì ở đầu kia của con
đê, anh vừa chạy vừa kêu to và dang tay về phía cô
- Anh Olivier, em van anh, mình không được ngủ
- Em nói gì?
- Em nói rằng anh đang ngủ, anh đã nằm mơ. Tại sao anh đến?
Tại sao? Tại sao? Anh tìm gì? Và trải qua những đêm mùa đông
trong ngôi nhà ở Sevres khi gió rì rào trong lò sưởi như một cơn giông (thỉnh
thoảng người ta vẫn nghe trên lớp sỏi tiếng bước nhẹ của một người đi dạo vô
hình, một con mèo, một chiếc lá khô hay một tờ giấy bay trong gió), tại sao anh
lại đợi, tai áp sát vào lần vách, giây phút Anne đọc kinh để đến chào cô? Anh
bước vào không gõ cửa, đóng lại rồi đứng tựa lưng vào đó, cô tiếp tục đọc bài
Ave Maria và bài Hy vọng, tóc cô đen nhánh xổ xuống tận thắt lưng, cô kín đáo
quỳ gối ở cuối giường với chiếc áo chemise trắng trên người. Người ta có thể
hôn một cái miệng, một đôi mắt, nhưng làm sao hôn được một nụ cười, một cái
nhìn, và nhất là những biểu hiện của chúng, ánh sáng của chúng? Làm sao chiếm hữu
không phải một thân thể mà sự vận động của thân thể đó? Cô quay đầu về phía
anh, và anh nhìn mái tóc đen của cô, anh nhìn đôi mắt ngời sáng của cô, và anh
mong muốn da thịt cô bất chợt trở nên trong suốt và không che dấu cô nữa. Cô đứng
dậy, chạy về phía anh, bám chặt vào cổ anh và đong đưa như một quả lắc mong
manh, nhẹ bỗng
... Còn anh thì lúc nào cũng đau khổ vì cơn khát vọng lạ thường
kia. Anh bồng em đến giường, đặt em nằm dài lên đó, hôn lên hai mi mắt của em,
tắt đèn, và khi để em lướt đi trong bóng đêm hạnh phúc, em và da thịt của em,
anh trở về phòng mình, lòng đầy chán chường, nhận chìm mình trong giấc ngủ
- Anh Olivier, mình không được chết ...
Sát bên anh là tóc cô, mùi hương của cô, mùi hương ấm áp và mặn
mà kia - một thân xác, một hơi thở, và không có gì khác nữa ... Có thể nói mỗi
người chúng ta đều tạo nên cách yêu thương của riêng mình, một tình yêu không
có những mục tiêu mà người ta vẫn gán ghép cho nó và sẽ trở nên quái dị nếu
không mang một dáng vẻ tương tự. Anh chỉ là một trái tim kêu hãnh, cạn kiệt vì
mãi tạo dựng nên những cảm nhận, những ước muốn và luôn hăm hở với những mộng
tưởng khốn khổ của mình. Anh đã phải một mình tạo ra tất cả; anh ngự trị trên
chính anh từng ngày. Anh là ai? Anh đã làm gì? Anh sẽ không bao giơ tìm gặp được
đêm tối của riêng mình. Chính anh là người mà anh cầu nguyện, chuẩn nhận. Trong
sự thù hận của mình, Thương đế đã để chúng ta tự do. Nhưng Người lại cho ta
khát vọng để yêu Người. Anh không thể tha thứ Người về điều đó. Trái tim anh vẫn
trinh nguyên, chỉ có những gì anh chinh phục được mới chiếm hữu được anh. Người
ta chỉ biết anh qua khát vọng hiểu biết day dứt trong anh. Anh chỉ là kẻ to mò.
Anh xét nét. Anh khám phá. Tò mò chính là lòng căm hận. Một sự căm hận thuần
khiết hơn, vô tư hơn mọi khoa học và mang đến cho kẻ khác nhiều sự quan tâm
chăm sóc hơn tình yêu, nhưng nó lại phân hủy họ. Vậy thì có phải anh quá chú
tâm tìm hiểu em không, hở Anne, anh đã trải qua nhiều đêm mơ tới em, đặt bao hy
vọng được xâm nhập niềm bí ẩn kín bưng của em để phải gánh chịu bao khắc khoải
mãi đến bây giờ, để thấy thứ tình yêu kỳ lạ của anh chẳng qua chỉ là một cách
tiếp cận cái chết?
- Anh làm sao thế, anh Olivier?
- Anne ... Em đã nói mình không được chết phải không?
- Em nói mình không được ngủ. Nếu em cũng ngủ quên và người
ta thấy chúng ta như thế vào sáng mai. Anh đi đi. Em van anh. Anh ở lại đây có
ích lợi gì?
- Có ích lợi gì?
Họ thì thầm với nhau, ngay khi im tiếng, họ ngừng thở
- Anh Olivier, anh đi đi
Anh nhổm dậy nhìn cô, ngồi chống trên một khủyu tay
- Vậy em cũng tưởng tượng rằng anh ước muốn em à?
Anne vội đưa bàn tay áp mạnh lên miệng anh
- Anh có điên không?
- Hãy bình tĩnh, cô em bé nhỏ của anh, anh vừa nói vừa đứng dậy.
Em mãi mãi chỉ chiếu sáng ở cái phía mà anh soi sáng em
Bất ngờ anh trở lại với cô, vừa cúi xuống hôn trán vừa nắm chặt
vai cô
- Anne à, anh hết sức chịu đựng rồi. Do lòng kiêu hãnh, anh
đã muốn em làm cho mọi sự trở nên phức tạp, nhưng những khoảnh khắc đẹp nhất
trong đời anh lại là những khoảnh khắc giản dị khi anh chờ em đi lễ nhà thờ ra,
khi chúng ta chạy nhảy trong đám dương xỉ ... anh đã từ chối cuộc đời một cách
ngốc nghếch, anh đã sợ làm hỏng một cái gì khác ... Nhưng cái gì? Anne, hãy nói
cho anh biết anh tìm kiếm cái gì và lẽ ra anh phải làm gì?
Cô vẫn nằm im. Cúi xuống nhìn cô, Olivier chỉ thấy bóng đêm.
... Đêm tối có vẻ ngột ngạt và để tìm chút gió mát anh co giò
chạy. Anh chạy một mạch tới con đường lớn, và xuyên qua đầm lầy, anh chạy ngược
về phía biệt thự của Pierre; nhưng tới nửa đường, anh dừng bước và quay về con
đường lớn, tiếp tục chạy
Đêm tối mịt, anh không phân biệt được địa hình và đã phải sẩy
chân nhiều lần. Vừa băng ngược lại đầm lầy để ra bãi, anh bị va mắt cá vào một
vết xe và té sấp trong đám cây kim tước, bị gai cào xước cả tay cả mặt cũng
không hay biết, rồi anh rỗi dậy ngay và chạy về phía biển. Anh chạy, không biết
mình chạy, chỉ có thân thể anh đang lắng nghe những nhịp đập hối hả của tim
mình, những nỗ lực quá mức trong khả năng của cơ bắp mà anh không cần biết để sử
dụng vào đâu, để đạt mục đích gì. Anh dừng lại bên bờ nước, mặt mày bị cào xước
bởi những cây kim tước và cây ngấy, cổ họng ngột ngạt, và anh ngả dài trên cát,
rồi xoay người nằm ngửa. Nhưng sự tươi mát của cát, tiếng động đều đều của nước
và sự bất động của những vì sao đều không xoa dịu được anh. Anh lại đứng dậy và
bước khập khiễng dọc theo biển về phía cảng. Trước khách sạn Tắm biển, anh dừng
bước nhìn lên cửa sổ phòng của Ariane và Nicolas ở tầng một. Cả hai đều đóng.
Chương 12
Anh quỳ gối và đặt hai bàn tay xòe ra úp trên cát rồi nhìn cô
một hồi lâu. Cô nằm nghiêng, thân thể gãy thành một góc vuông. Nhưng khi anh
kéo hai chân cố thẳng ra, cô có một dáng vẻ rất tự nhiên, hai mắt mở to, khuôn
mặt bình thản, không chút thương tích nào, đến nỗi anh tưởng cô còn sống ...
"Anne" anh lập lại, giọng dịu dàng như đang lay gọi một đứa trẻ thức dậy.
Trong đêm tối đang vây phủ, máu không có màu sắc gì. Nhưng nước vẫn lấp lánh với
một thứ ánh sáng càng lúc càng mờ đục, càng xanh xao hơn, và tuy thế lại càng
chói chang hơn, bởi ánh sáng tàn lụi trên biển chậm hơn bóng đêm ùa xuống bãi
biển. Anh vẫn quỳ trên gối và lần lượt nhìn đại dương và bóng tối, anh có cảm
tưởng này và đêm không còn là hai trạng thái kế tiếp của thời gian, mà là hai địa
hạt có giới hạn trong không gian, và anh đang trên đường biên thùy của chúng, ở
một đường viền phi vật chất, xa lạ, chung quy giống như một trong những nơi chốn
tưởng tượng, nơi anh hằng mong mang Anne tới để tách biệt cô khỏi thế giới.
Không một ai ở nơi chốn này có thể gặp được họ. Thêm vài giây nữa, trước khi
bóng tối đưa cô về với cuộc sống, để mãi mãi không ngăn cách họ bao giờ; vài
giây, khoảng thời gian đủ để anh có thể nhấc cô lên khỏi mặt đất, ôm cô trong
đôi cánh tay, tiến bước về phía biển nước, vượt qua những cánh cửa trắng ở thể
lỏng kia, rồi cùng cô bước vào thiên đường của biển mà vẫn không rời cô. Nhưng
anh đứng dậy môt mình, anh bước một mình tới tận mép nước trắng xóa rồi quày bước
trở lại, và anh khổ sở.
Anh sững sờ, mắt đăm đăm nhìn thân thể mà đêm tối đã phủ kín
kia. Rồi anh lại bước về phía cô, cúi xuống, ôm cô trong đôi cánh tay và bắt đầu
đi dọc theo bãi biển. Anh chậm rãi bước tới, mắt không nhìn cô, hai tay ôm cô
ngang ngực. Ở chỗ Anne nằm dài mới đây, sóng biển đang lùa tới một cái cào nhỏ
bằng cao su mà một đứa bé nào đã bỏ quên. Biển dâng lên và trong khoảnh khắc tới
đây nó sẽ xóa sạch mọi dấu vết của họ, như đêm, hay đúng hơn là ngày đang lướt
qua mí mắt anh, đã xóa sạch thân thể họ đang xa dần.
Anh nhảy khỏi giường, nhìn đồng hồ đeo tay. Mười hai giờ
trưa. Giờ này Louise hẳn đang đưa máy hút bụi vào phòng Berthe. Một con ong vò
vẽ choáng váng vì ánh sáng, lảo đảo va vào các bức tường. Như mọi buổi sáng,
anh đi tắm dưới vòi nước lạnh. Qua khung cửa mở của phòng Anne, anh trông thấy
một chiếc va - li mở ra trên chiếc giường xô lệch. Chiếc áo dài đỏ xếp tươm tất
đặt trên giường: anh nhớ vết xước nơi đầu gối của cô trong lần họ tới Griec. Những
chiếc giày ban, những chiếc dép nhẹ, những chiếc giày hàm ếch vung vãi khắp sàn
ván, chiếc áo ngủ rơi từ chiếc gối và tụt xuống như một thứ sữa lên bọt trên tấm
thảm con. Mằt trời chiếu vào mớ hỗn độn đó. Olivier mặc quần áo.
- Không. Anne sẽ không về ăn trưa vì còn phải đi mua hàng với
Pierre ở Brest.
Sau bữa ăn trưa, anh một mình ra bãi biển. Đến khúc quanh
nhìn xuống biển (những chiếc dù đã lác đác hơn, những người đi tắm đã thưa thớt
hơn, tiếng rì rầm ngột ngạt, xa vắng hơn ...) anh quày bước trở lại băng qua
đám dương xỉ và đến bên vách đá nơi Anne đã ngã xuống trong giấc mơ của anh. Có
phải anh đã xô cô? Giấc mơ đó và cả cuộc hành trình trong đêm của anh chợt trở
nên xa xưa. Bởi đã nhanh chóng rút kiệt những cảnh tượng kỳ lạ, những dự trữ bất
ngờ giúp người ta sống, sống sót, anh đang tiếp cận tình trạng nguy hiểm này: một
khi đã được sáng tỏ về chính mình, anh chỉ còn cách giả vờ sống hoặc chết mà
thôi.
Bằng một cử chỉ trẻ con, anh đưa tay vuốt tóc. Biển nhấp nhô
phía trước. Anh nghe một cảm giác đau đau buồn buồn do những cơn mệt lử hoặc do
mất ngủ. Anh muốn nói năng, trông ngắm và sờ mó, nhưng chẳng có ai và chẳng có
gì. Những tiếng động - đôi khi của gió, luôn luôn là của nước - những tiếng động
chỉ đến tai anh trong sự ngột ngạt bởi tính cách lạ thường của chúng. Mọi sự trở
thành tệ hại khi mãi mãi chúng là điều bí ẩn. Đối với anh dường như cuộc sống,
đồ vật, kẻ khác và chính anh, tất cả đều tham gia vào một công trình lầm lạc
nào đó.
Anh ngồi, hai chân bắt chéo, khuôn mặt gầy mỏng đi, một điếu
thuốc gắn trên môi, đôi mắt mải miết nhìn lên con sóng dài thượt. Anh bỗng nhớ
tới một buổi dạo chơi với Pierre vào đêm tháng năm (giữa đồng, một bóng người
xuống, khi đứng thẳng như một ngọn lửa, những con cóc ở cách xa đâu đây, tiếng
chim hót tươi mát và ướt át từ trong những cành cây đem lại chút bình minh cho
đêm tối). Anh nghe Anne thì thầm: "Ai đó?", anh nhón chân bước tới,
trong bóng tối anh còn sống lại những giây phút khác nữa trong đó anh có dịp lướt
qua một khuỷu tay hay một khuôn mặt trong một thoáng ngắn ngủi trước khi tách
ra. Lẽ ra anh nên nhắm mắt, chấp nhận niềm tin vào tình cảm yêu thương như những
buổi đầu của kỳ nghỉ hè này vào cuối tháng bảy khi anh còn sợ phải mất cô, và
nhất là đừng bước xuống trong cái ánh sáng giá lạnh kia đã thiêu hủy lắm điều
thành tro.
Đã trễ. Đã quá trễ. Anh đứng dậy, Pierre và Anne đang đợi anh
tại nhà nơi họ dùng bữa trưa. Họ ít nói. Berthe uống nhiều rượu và quyết định
theo họ đến nhà Francois. Chị bất động tới tận cổ trong một chiếc áo dài rộng lộng
lẫy, và chị liếc nhìn họ với con mắt của loài hải âu.
- Lần sau, Louise lầm bầm và đặt lên bàn một đĩa táo, tốt hơn
cậu nên cho tôi biết cậu không ăn trưa.
- Sẽ không có lần sau nữa đâu! Olivier nói.
Anh lên lầu thay quần áo. Từ phòng mình, anh nghe tiếng bước,
tiếng gọi, tiếng một chiếc va - li đụng vào một cánh cửa - và anh nhớ buổi tối
trước khi đi trong mùi cỏ cháy về phía có tiếng đàn guitar, anh đã tưởng tượng
phút lên đường của Anne. Anh đứng một hồi bên cửa sổ. Bầu trời tím như có mưa.
Anh nghe giọng nói của Pierre: "Không cần lấy cái túi xách này ..."
Dĩ nhiên đó là túi xách nhỏ màu xanh của hãng hàng không Pháp mà Anne mang theo
khắp nơi vì đỏm dáng ... Một luồng không khí đóng sập cửa ra vào. Anh bước xuống.
Dưới cầu thang, bà Androuze vừa khóc rấm rứt vừa ôm hôn Anne.
Anne hơi dang ra, tươi cười và buồn bã.
- Mẹ biết không ... con trở về trong mười lăm ngày thôi mà.
- Nhưng đó là ở Paris. Mẹ chỉ gặp lại con ở Paris. Rồi con lại
lên đường ngay ... Con sẽ không trở về đây nữa.
- Có chứ mẹ! Năm tới. Pierre đã nói với con mà ...
- A! Năm tới ...
Họ đứng im một hồi bên những chiếc xe. "Trời sắp
mưa", bà Androuze nói. Olivier bước lên chiếc Dauphine của anh. "Anne
à, con có nhớ cái áo đi mưa của con không, bà Androuze nói, nó ở trong xe"
Cô không động đậy. Pierre mân mê chùm chìa khóa, không nói gì. Olivier nghiêng
đầu qua cửa xe.
- Nào, Anne, em ngồi với ai?
- Tùy anh.
- Tùy anh à? Tại sao lại tùy anh?
Cô ngồi cạnh anh. Berthe bước lên chiếc bốn ngựa. Olivier
nhìn mẹ đang đứng trên bậc thềm, như buổi chiều anh về tới nhà, trong ánh sáng
những ngọn đèn pha. Cái bóng mênh mông của bà như chao đảo trên thềm nhà, nhưng
bà vẫn không nhích động, không chớp mắt, không vẫy tay khi xe rẽ sang khúc
quanh. Bóng bà nhỏ dần trong kính chiếu hậu, được soi sáng dưới ánh đèn pha của
chiếc xe bốn ngựa, rồi bà chợt biến mất.
- Em buồn vì mẹ ở lại ... Anne nói. Họ dừng xe bên bãi cỏ trước
biệt thự của François
°
Sân thượng nơi người ta đã bắt đầu khiêu vũ, tràn ngập thứ
ánh sáng trắng của một ngọn đèn chiếu, tiếng nhạc thoát ra từ phòng khách để cửa
sổ mở. Ariane đưa bàn tay ra:
- Lạy Chúa! Olivier nói. Mình ăn mặc lịch sự quá
Chiếc bốn ngựa đã dừng bên cạnh họ. Berthe có vẻ ngỡ hàng, thất
vọng bên chiếc xe (liệu chị có bước xuống nếu Pierre không mở cửa xe cho chị?)
- Chào Berthe, một giọng nói dịu dàng thốt lên từ phía sau chị
Một khuôn mặt ngăm ngăm đen kề sát mặt chị. Berthe lùi lại
- Chào ông
- Hãy gọi tôi là Nicholas. Tôi gọi cô là Berthe cơ mà. Anh bạn
Olivier của chúng ta chiều nay có vẻ thoải mái
- Tôi sẽ không nói thế về anh bạn Nicholas thân mến của chúng
ta. Olivier nói. Mắt anh thâm quầng kìa!
- Tôi dẫn tới các bạn một người khách trọ của khách sạn Tắm Biển
Một chàng trai mặc bộ đồ màu xanh nước biển đứng sau Nicholas
đang quay mặt đi: nhìn nghiêng, anh ta có một khuôn mặt thiếu nữ xinh xinh,
nhưng khi đôi mắt nhợt nhạt của anh ta nhìn thẳng giữa hai mi mắt cụp xuống,
anh ta giống như một lão già xấu xa. "Chính anh bị cá đâm phập vào người đấy
à?" Anne hỏi. Nicholas nắm khuỷu tay Olivier, kéo anh băng qua vùng ánh
sáng chói chang của sân thượng (nơi Francois đang nhảy với một cô gái to béo
tóc hung, hét về phía họ "thánh thần khát rồi à?") Hắn kéo anh đến tận
phòng khách nơi có một cái tủ buýp - phê
Không có gì đáng kể để uống hết à? Nicolas vừa nói vừa nhìn
Olivier chằm chằm vẻ đau khổ.
°
- Hay là mình đi uống một ly nhé?
Berth đề nghị với chàng trai ở khách sạn Tắm Biển
°
Đôi song sinh đang uống. Francois cũng uống: "vợ tôi đã
đi pha thêm rượu punch. Phải uống cho say tối nay thôi, say đến ngất ngư!"
Ariane cũng uống. Chẳng bao lâu, Berthe đã nốc hết một phần ba chai whisky. Bọn
họ càng náo động thì Olivier lại càng lơ đãng, anh đứng nơi khung cửa sổ màu cam,
khuôn mặt nhạt nhòa sau làn khói thuốc, mớ tóc bồng bềh, môi trễ xuống. Anne đứng
tựa người ở gần anh, anh không mở miệng. Cả hai nhìn ra biển, có vẻ như đang ngắm
một vật gì, nhưng bởi họ không thấy được gì trong khoảng tối kia, nên thay vì
im lặng để nhìn rõ hơn, họ giả vờ nhìn để khỏi phải nói
Francois kéo Anne ra nhảy. Anh thấy tất cả như chìm đắm trong
một lớp sương mù huyên náo - đôi song sinh rượt đuổi cô gái tóc hung trên sân
thượng vừa cầm một ly rượu punch ép cô ta uống. "Không! Các cậu đáng tởm lắm!
Thứ này ngọt, lấm áo tôi bây giờ!" ...
Dưới kia, ở cách xa sân thượng, vọng lên tiếng cười khúc
khích của ai đó dưới bóng cây, trong khi chàng trai của khách sạn Tắm Biển đang
chụp trúng một bình hoa lay - ơn mà anh ta chạm phải nơi khủyu tay khi đang
khiêu vũ, và ba cô gái mới đây còn ngồi ngất ngưởng nơi chiếc ghế dài trước đàn
dương càm cùng nhau hộc tốc bay đi như chim, "Các cô hãy bình tĩnh ... tôi
vụng về nhưng không lam bể thứ gì đâu", "Tụi này cũng nghĩ vậy!"
- Anne sắp sửa lên đường!
Và sau Anne vài tiếng đồng hồ, cả bọn rồi cũng lên đường: những
người khách trọ của khách sạn Tắm Biển giờ đây đang mời Anne nhảy, và chàng
trai lạ mặt kia (ai dẫn tới?), một trong những chàng tóc nâu hơi mập uống đến mặt
mày trắng bệch, chàng ta đang gượng gạo nhồi thuốc vào ống tẩu - cả bọn, kể cả
cô em gái của Francois sau nhiều lần hỏi "mình chơi trò gì đi?" (chẳng
ai nhìn cô, chẳng ai đáp lời cô) đã đến ngồi trên lan can sân thượng
Cả bọn rồi cũng sẽ lên đường như Anne thôi: Anne với những
dây đeo của chiếc áo dài xanh trên chiếc lưng trần sạm nắng của cô, cô đang nhảy
với chàng trai của khách sạn Tắm Biển và muốn chứng tỏ với Olivier, rằng cô rất
đỗi buồn chán bằng cách cố tình ngáp trên vai anh chàng, rằng cô thích được gần
bên anh hơn cách nhìn anh thật lâu, rằng cô không sợ chuyến đi này bằng cách liếc
nhìn Pierre ngay sau đó, rằng cô đang khổ sở bằng cách làm cho đôi vú non trẻ
nhẹ tênh của cô từ từ phồng lên rồi cô từ từ cụp hai mi mắt xuống
Cô, chiều mai vào giờ này hay muộn hơn là ngày mốt, dù muốn
dù không, trong đôi cánh tay cứng ngắc của Pierre và dưới đôi môi lạnh lẽo của
hắn, cô sẽ khám phá ra nỗi cô đơn của lạc thú
Cô cùng mọi người, tất cả rồi sẽ ra đi. Và Olivier tưởng chừng
mãi mãi anh vẫn ở lại Bretagne, mãi mãi anh gắn bó với Bretagne, anh sẽ một
mình chờ đợi nơi đây hết mùa thu tới mùa đông, một mình nơi trang viên hoặc đếm
bước trên một bãi cát sỏi dọc theo bờ biển không một cánh buồm, giữa lúc Ariane
và Nicolas trong ánh sáng của Paris, PIerre và Anne trong hơi nóng của
Beyrouth, tất cả tiếp tục quãng đường bạc bẽo của họ. Họ sẽ lên đường: những bước
nhảy, những tiếng hò hét của họ chẳng khác chi những điều phạm thánh; những cử
chỉ bất chấp, những trò vui ma quái, chết chóc. Dĩ nhiên một số người trong bọn
họ sẽ không bao giờ gặp lại Portsaint, sẽ không bao giờ bước chân lên tàu Enez
- Henssa đi thăm Ouessant - với họ sẽ không còn nữa những kỳ nghỉ hè ở vùng
Bretagne trong khoảng cách của buổi chiều cuối cùng này và cái chết của họ. Họ
đang khiêu vũ và họ sẽ chết. Vài tiếng đồng hồ trước khi lên đường các cô gái
bên chiếc dương cầm tiếp tục nói cười khúc khích. Đôi song sinh chợt xuất hiện
nơi cửa phòng khách, mình trần, đội một cái đĩa to, đứa đội một cái chảo.
"Chúng ta lên đường đánh trận Ba Mươi Năm". "Ồ! Những cậu ấy, họ
buồn cười thật!". Móc một con dao nhíp từ trong túi, cậu này bắt đầu rọc
những dải đeo của cậu kia
Olivier tự nhiên thấy chóng mặt, anh tựa lưng vào tường, nhắm
mắt lai. "Không ổn à?" Một cái ly rơi, vỡ nát miểng bay tung tóe trên
mặt đá lát của sân thượng
- Không ổn à? Olivier, anh không được khỏe hả?
Anh mở mắt nhìn Ariane:
- À ... thì ra là cô ...
- Anh Olivier ... hãy nghe em nói một chút nào, Nicolas muốn
... Nàng đảo mắt nhìn quanh. Này, Nicolas và em có khả năng ở lại thêm vài ngày
- Thật không? Olivier vừa nói vừa cau mày. Mà tại sao thế?
- Tụi em nghĩ rằng sau khi em gái anh và những người khác lên
đường ... anh có thể thấy mình đơn độc, em muốn nói ... cũng hơi buồn khi mọi
người lên đường cùng ...
- Thật không? Olivier lặp lại giọng khô khan. Kể cũng đáng
yêu, những trò bác ái nho nhỏ này
Nàng nhìn anh. "Không phải ..." Anh đặt hai bàn tay
lên vai nàng
- Cô Ariane thân mến, tôi rất mến tính dịu dàng và lòng tốt của
cô, nhưng tôi xin cô, đừng làm chúng thất vọng bằng cách mang chúng thử với
tôi. Còn Nicolas, dường như anh ấy chưa hiểu rằng tôi chúa ghét những trò a
tòng, cô hãy nói lại gùm là anh ấy làm phiền tôi quá
- Rất cảm ơn, Nicolas lên tiếng từ phía sau anh. Quỷ thật! Hắn
khẽ nghiêng đầu, mỉm cười, môi vểnh lên. Tuy nhiên tôi vừa hiểu một hay hai điều
chắc chắn anh sẽ quan tâm
- Anh hãy đi uống đi, Nicolas. Tôi mệt lắm rồi ... Tôi chẳng
quan tâm tới cái gì cả
- Anh hãy nghe đây, Nicolas thấp giọng, anh vừa cư xử với
Ariane đúng như em gái anh
- Anne à? Tại sao?
- Chính vì anh phần nào mà cô ấy lên đường ngày Chúa Nhật. Cô
ấy muốn, cô ấy không muốn nữa ... Pierre thì chờ đợi ... không cần ranh ma lắm
mới đoán biết được
- Rồi sao?
- Rồi sao? Anh nghĩ rằng anh điên rồ mà bắt mồi khi anh có thể
được bóng. Một bàn tay vịn vào tường, Olivier mỉm cười, chớp mí mắt
- Anh không ngốc lắm, anh dịu giọng. Nhưng chẳng có bóng đâu
cả
- Không mồi lẫn bóng à? Coi chừng đó Olivier! Anh là cái thứ
gỗ mà người ta dùng làm những cây thập tự
Olivier nhún vai, bước về tủ buýp phê, cầm một ly rượu punch
nốc cạn. Ngay lúc đó, Pierre đã đến sát bên anh
- Tao có điều muốn nói với mày
- Chờ chút ...! Pierre, tao muốn mừng đám cưới của mày đây
- Trịnh trọng quá! Pierre nói
Pierre nắm lấy cổ tay của Olivier. Anh nhìn hắn, nhún vai bước
theo hắn trên sân thượng, đi dọc theo bãi cỏ, cuối cùng đến dưới những tàng cây
- Olivier, tụi mình sẽ không gặp nhau nữa, Pierre nói một hơi
và dừng bước. Tao sẽ cưới Anne ở Paris khi tụi tao từ Tây Ban Nha về. Tụi tao sẽ
đi thẳng tới Beyrouth. Tụi tao sẽ không trở về nữa
- Tao ngờ điều đó khi Anne bảo rằng mày muốn ghé qua Paris lần
nữa. Nhưng mày có thể thuyết phục được nó không?
- Mày biết rõ rằng Anne luôn đứng về phía những người ở đó
Họ lại bước đi. Bên trái, một con đường nhỏ dẫn về phía biển
đang rì rầm. Olivier đốt một điếu thuốc
- Nhưng tại sao mày lại có một quyết định anh hùng thế?
- Bởi vì tao chán. Tao chán nước Pháp, tao chán gia đình tao,
tao chán tất cả. Tao muốn bắt đầu lại tất cả ... ở cách xa mày
Nghe giọng nói, Olivier có thể đoán biết vẻ mặt cuồng nhiệt của
hắn. Anh dừng bước ở mép cát, nói giọng bình thản:
- Tao đã làm gì mày?
- Không quan trọng gì nếu đó là lỗi của mày hai lỗi của tao.
Tao trở nên dị ứng với tất cả những gì mày nói. Câu chuyện buổi tối nọ vẫn còn
làm tao đau đớn. Tao không thể thoát ra khỏi nó. Phải hiểu tao, Olivier à: cuối
cùng thì tao cũng sẽ thù mày. Mới đây tao nhìn mày uống ... và mày không thể
nào biết được tao ghét cái cách mày uống biết bao, cái cách mày liếm môi ... và
cái uy quyền của mày trên kẻ khác
Olivier bước ra xa trên cát
- Tao rất bằng lòng, anh nói chậm rãi và quay lại, khi thấy
mày cảm nhận được một tình cảm rất người
Pierre bước đến níu lấy khủyu tay anh. Qua một lớp mây trong
giây phút bị xé toạc, một quầng ánh sáng của mặt trăng giống như tia sáng một
ngọn đèn bấm soi vào mặt Olivier - mớ tóc, đôi mắt mèo, nụ cười buồn bã như mếu
- và Pierre buông anh ra, thở dài, vừa cúi đầu vừa nói nho nhỏ:
- Mày là mẫu người mà người ta hoặc phải ngưỡng vọng một cách
mù quáng ... hoặc phải giết. Nhưng mày lại khinh miệt những ai ngưỡng vọng mày,
và mày mãi mãi sẽ cô đơn
- Pierre, Olivier xẵng giọng, tao nghĩ rằng tao đã làm hỏng tất
cả
Anh ngập ngừng vài giây, một bàn tay giơ lên lưng chừng, hơi
thở anh nén lại. Anh ném điếu thuốc và quay đi
- Mình về đi. Chắc Anne đang lo
°
- Tất cả những con bồi! Chàng trai ở khách sạn Tắm Biển nói.
Này, cô Anne, tôi hy vọng rằng cô là người được nuông chiều ...! Đúng không?
Berthe lắc đầu. Chị nhìn lá bài. Ánh sáng của một ngọn đèn
rơi đúng vào mặt chị. "Tôi cũng không biết nữa, chị nói. Che chúng lại,
Anne. Em hãy che luôn lá chín bích" Nàng lật từng lá bài "Còn anh, anh
có tin không, Jacques?" Francois hỏi. Người đàn ông tóc nâu rút ống tẩu và
nhìn nó: ống tẩu không trả lời; anh ta lại cắm nó vào giữa hai hàm răng
- Lạ thật! Berthe nói. Chị không đặt điều đâu: một chàng trai
tóc vàng đang yêu và phải lên đường đi du lịch. Em nhìn mà xem: lá chín rô
Chị im lặng giây phút, mắt vẫn luôn ngó xuống, rồi thì thầm:
"Vấn đề là em yêu một người khác ..." Anne mỉm cười, mặt tái đi.
Nicolas ngừng huýt sáo
- Đã vậy rồi à? Chàng trai ở khách sạn Tắm Biển nói. Tôi
không tin vào tai mình nữa
- Không phải anh đâu. Hãy xem lá ách cơ kìa
Máy hát đã ngừng. "Em hãy che lại nữa đi", Berthe
nói. Cùng lúc đó, Nicolas chìa bàn tay về phía gói thuốc Gauloise và làm đổ ly
của Berthe
- Ồ! Tôi rất ân hận! Chắc lấm lem hết cả. Hắn đẩy những lá
bài, dùng mù - xoa thấm lên khăn trải bàn
- Không sao, Francois. Khăn đã bị nhậy cắn rồi
- Tôi đã làm hỏng cả ... Xin lỗi cô Anne nhé!
Berthe không ngửng đầu lên, đôi mắt đen không có lông mi của
nàng liếc nhìn Nicolas hai chập một cách dè chừng
- Tôi rất ân hận, Nicolas lập lại. Tôi bắt đầu thấy chuyện
này lý thú. Cô Berthe, cô có tha thứ cho tôi nếu tôi mời cô nhảy?
- Nhảy à! Berthe nói. Cơn say vẫn che chở cho chị chợt biến mất,
khuôn mặt trắng bệch của chị hết quay sang bên phải lại quay sang bên trái.
Olivier, Nicolas, Ariane, đôi song sinh, một phụ nữ trẻ gầy gò, người đàn ông
ngậm ống tẩu, tất cả đứng vây lấy chị, nhìn chị. Nhảy à, thưa ông? Với đôi chân
của ông à?
- Với đôi chân của tôi? Hắn cười lặp lại. Thế cô muốn tôi nhảy
với cái gì nào? Trên hai bàn tay chắc?
- Nhưng tôi nghĩ anh khập khiễng mà
Nicolas tiếp tục cười, chìa tới trước một bàn tay như để vuốt
tóc chị, khiến chị phải ngả đầu ra sau để tránh, và một lần nữa khuôn mặt chị ở
ngay phía dưới cái chụp đèn trong vùng ánh sáng chói chang, nó bất chợt đỏ rần
- Dĩ nhiên ... nhưng tôi khập khiễng chừng mực thôi. Rồi cô sẽ
thấy ...
- Tôi không biết nhảy
- Tôi cũng vậy. Ra đây, cô Berthe ...
- Olivier, chị nói giọng nghèn nghẹn, trễ rồi, chị muốn về.
Em hãy đưa chị về
- Về à? Anh mơn trớn nói. Đúng là tôi bắt đầu thấy thích rồi
đây
Berthe nghe tim mình đập mạnh. Chị chỉ nhìn thấy ở khuôn mặt
của cậu em, như một bức vẻ dở dang, đôi mắt đen đang nhìn chị đăm đăm một cách
khó chịu. Anh đang nhấm nháp một trong những cái bánh nướng nhỏ toát mùi vani
mà mới đây chị đã ăn ngấu nghiến và giờ đây khi đã tan loãng trong rượu punch,
chúng đang dâng lên trong dạ dày của chị và tỏa trong miệng chị một hương vị của
bơ
- Chị muốn về! Chị lặp lại. Chị đau tim ... Chị bệnh
"Bệnh", người phụ nữ trẻ gầy gò lặp lại. Cổ vươn
dài, xương đòn nhô ra, mỏng manh và nổi giận như môt chiếc lá sau lớp áo dài bằng
vải mút - xơ - lin, nàng ta nhìn Berthe ngây ngất: "Jacques! Anh là y sĩ,
đúng không?"
°
Khi chị tỉnh lại thì mọi người đã biến mất. Người ta đã mặc lại
quần áo cho chị. Chị đang ngồi trên giường
- Chị thấy trong người ra sao?
Anne ngồi trên một chiếc ghế ở bên kia giường. Cái nhìn của
Berthe trở nên âm u, nhưng chị vẫn gượng cười.
- Khỏe lắm. Chị sắp sửa trở về nhà.
- Tụi em sẽ đưa chị về, Anne vừa nói vừa ngó xuống.
- Nghe đây, Anne. Chị muốn về một mình. Chị sẽ đi lấy xe.
Pierre sẽ đưa em về. Chị xin em ...
Anne trở lại, lặng lẽ trao cho chị chìa khóa xe, Berthe cầm lấy
và bước tới cuối phòng
- Chị ra ngã nào?
Không đáp, chị mở cửa sổ bước qua cái thanh chống và biến mất
trong khu vườn.
Chương Kết
Sắp tới đây, Olivier sẽ mãi mãi không vật vã nữa. Anh nhìn
lai một lần nữa một buổi bình minh màu thiếc dần dần nuốt chửng phòng khách bị
tàn phá, nơi bọn họ chỉ còn khoảng mươi người, bị vây phủ bởi ánh sáng, họ cố
bíu vào những vạt bóng tối - trên đi - văng, chiếc dương cầm - như những mảnh vụn
của một xác thuyền trôi giạt. Không gì động đậy ngoài những làn khói thuốc từ
những ngón tay bất động của họ. Nicolas đã biến mất. Nằm ngửa trên chiếc trường
kỷ, mái tóc vàng bồng bềnh trong ánh sáng buổi bình minh, Ariane ngủ. Chiếc máy
hát đã tắt, nhưng người ta vẫn còn nghe trong radio rập rình một điệu waltz
đang tàn lụi. Một ai đó đứng dây bước đi vài bước, những vụn bánh biscuit rào rạo
dưới giày
Anh mường tượng Anne đang đứng, khuôn mặt héo hon, một bàn
tay đập lên lớp áo nhàu úa của cô, Francois với mí mắt nàng nặng trĩu vừa ấp
úng những lời chúc mừng hạnh phúc với phẩm cách của ma men, vừa hôn Anne một
cách điệu nghệ nơi hai má, vừa lập lại và vuốt râu mép: "Nếu các bạn đi
ngang qua Barcelone, tôi biết ... tôi biết ...", và kết luận "Tôi biết
Barcelone rất rõ", rồi nặng nề lắc lắc cái đầu
Anh nhìn lại (đừng đánh thức cô ấy: anh sẽ chào cô ấy giùm
tôi. Thượng lộ bình an, hãy viết thư cho chúng tôi. Hãy viết cho chúng tôi! Có
thể năm ...) cái bình hoa lay - on trượt ngã phía bên tay phải của anh, chiếc
ghế con của chiếc dương cầm, hai chân đàn ông, một mảnh tường, và ba người bọn
họ trên sân thượng, vào buổi bình minh, đang bước nhanh, đang xa dần dưới bóng
cây, đang nghe tiếng rì rầm của biển
Ariane chạy sau họ
- Olivier
Anh đã trông thấy những cái que gạt nước quét lên mặt kính đọng
sương
Lướt trên môt đường xám dọc theo cánh trái. Qua ngôi làng
đang chìm trong giấc ngủ vùng Portsaint, nhà sửa chữa xe với tấm màn lớn bằng
tole múi (mày có nhớ không Pierre, ngày mày tới khi bọn này trở lại tìm chiếc
xe của mày? Đúng rồi, tụi mày đã bắt được một con cua nhỏ...) qua bờ biển, qua
khúc quanh ở phía trên mặt biển. "Các anh điên mới lái nhanh như thế ...
các anh suýt nhận chìm mọi người" "Đừng sợ, Anne. anh rất đỗi chán
khi phải nhìn lại đời mình" Anne quay đầu và vừa nhìn Pierre vừa cười (như
ngày Pierre tới. "Kìa Anne, em bước xuống chứ?" và Pierre "Tao
đã mời Anne dùng bữa tối"), qua mô đất cắm cây thập tự vớiđôi cánh tay lúc
nào cũng rỗng không, những cây điền ma vàng úa, cổng rào mở toang ...
Mặt tiền của ngôi nhà trước đầu xe, và khi động cơ im tiếng,
tiếng chim ríu rít trên những cây sồi
Những cánh chim biến mất và chiếc xe vòng trở xuống (một mảnh
của chiếc áo dài xanh kẹt trong cửa xe) thắng lại trước hàng rào - rồi lối đi vắng
vẻ, cổng rào mở toang, những tiếng reo ca của buổi ban mai trong cái bát ngát
đìu hiu của biển. Bất động, anh thử nhớ lại Anne đã đeo chiếc vòng ngà voi ở cổ
tay bên nào. Dưới kia tiếng động cơ lại nổi lên từ xa trên con đường và tan biến
ngay sau đó
"Olivier! Olivier!" Tiếng ai gọi anh nhiều chặp như
thế? Đó là một sự mỉa mai, trìu mến, reo vui như người ta gọi một đứa trẻ đang ẩn
nấp vụng về và người ta giả vờ không tìmra
Tất cả những cánh cửa đều đã đóng kín mít. Anh đợi chờ, anh
nín lặng. Trong khoảnh khắc tới đây, liệu người ta có mở những cánh cửa phòng
Anne? Hay người ta sẽ để cho gian phòng im lìm trong bóng tói kín mít, đìu hiu,
hoang phế như những gian phòng của người chết trong những tòa lâu đài bát ngát?
Vào lúc này đây, dài theo con đường lớn, ở bên trái chúng tôi, hàng rào cây kim
tước chi hẳn đang trở nên phẳng phiu chắc nịch với những cánh hoa mỗi lúc một
tàn nhanh hơn
°
Anh biến trong nhà xe
Những tia nắng đầu tiên xuyên qua những tán lá - những suối
ánh sáng mong manh nhợt nhạt với những hạt bụi li ti đang trôi chảy. Mặt tiền của
ngôi nhà vẫn còn tắm mình trong một thứ bóng tối hồng nhạt trong suốt. Giây
phút tới đây, nó sẽ lỗ chỗ những bóng lá di động trong những tiếng dế cuối cùng
và trong những tia nắng cuối cùng của mùa hè. Họ đã vượt qua Brest, chiếc cầu của
xưởng đóng tàu, hải cảng nơi những con tàu mệt mỏi nhả khói. Chạy trên đường
Siam họ có thể nhìn lại quán rượu nơi họ đã nhảy dưới cái nhìn của một con mèo
bằng sứ
Qua Landerneau, những hàng tao của các giáo đường rộn lên khi
mặt trời lên
Qua Guingamp, Morlaix
Ngay sau Saint - Brieuc, trên một đỉnh dốc, tại một gara nơi
họ sẽ đổ đầy xăng, họ sẽ có dịp trông thấy biển lần cuối cùng, cách xa sau những
đồng cỏ có cây cối vây quanh, trong ánh nắng chói lọi của buổi trưa
Họ sẽ ăn trưa tại Dol, thành phố cuối cùng của vùng Bretagne,
rồi đi lững thững một hồi dọc theo đường ranh giới - một ly rượu tần cuối cùng,
một cửa hành bánh xèo cuối cùng, những chiếc phù hiệu cuối cùng của vùng
Bretagne - trước khi trở lên xe và chạy về phần thế giới khác
Họ bắt đầu đổ dốc qua Argentan Laigle và Verneuil, những khu
rừng, những trại ngựa giống, một kỵ sỹ cô đơn được chiếu rọi từ những ngọn đèn
pha hiện ra từ một con đường rừng. Mệt mõi vì lái xe, có thể Pierre sẽ dừng lại
vài phút ở một ngôi làng xa lạ với những mái nhà nghi ngút khói chiều: một hồi
chuông cầu kinh Đức Bà vang lên hai chặp; sau một ngọn đồi hay một khu rừng, một
vầng trăng màu trắng đã nhô lên và họ chỉ thấy được ánh phản chiếu của nó dưới
những đám mây. Những con đường đã trở nên trống vắng, người ta chỉ có thể trông
thấy dân cư qua những khung kính của một quán café - hoặc một cô gái đang ngồi
bên cửa sổ ngắm trăng hay chải tóc, hoặc một cô bé đang chuyện trò với một con
chó. Mùi sương và khói hòa trộn vào nhau, rồi thì một tiếng chuông ngập ngừng,
yếu đi, ngừng bặt, và những giọng nói nhao nhao lên, xa xôi, nghẽn tắc giữa những
bức tường dày của ngôi nhà, hoặc bị khuất lấp bởi tiếng bước của những người đi
dạo mà người ta không trông thấy bao giờ
Ngày mai này ở Paris, họ sẽ nhận được một giấy chứng nhận y
khoa từ một người bạn, họ sẽ đăng ký kết hôn, họ sẽ tập hợp những tờ giấy chính
thúc, và họ sẽ lên đường đi Tây Ban Nha. Bấy giờ tháng chín hẳn đã trải khắp
vùng Bertagne
°
Tháng chín sẽ trải khắp vùng Bretagne, vẫn còn những ngày tiếp
nhau vào xế, lụi tàn, những chiếc xe sẽ nổ máy khởi hành trước những khách sạn
dưới bầu trời vần vũ mây. Thỉnh thoảng, ngồi một mình phía sau, bị ép bẹp giữa
cánh cửa xe và đống hành lý, một đứa bé sẽ nhìn biển lần cuối cùng sau làn
kính. Đứng trên ngưỡng cửa, những chủ khách sạn sẽ vẫy tay chào. Ở Port -
Manech, ở Morgat, ở Perros - Guirec, ở Trez - hir, những bãi biển chừng như bao
la hơn, biển chừng như lạnh lẽo hơn, và những phòng khiêu vũ, nơi hoa vẫn còn
treo lủng lẳng, trông trống trãi và buồn tẻ đến nỗi những khách nghỉ hè cuối
cùng cũng phải rút lui sau khi đẩy cánh cửa, ném một cái nhìn lên sàn nhảy và
các bục nơi các nhạc công sẽ chơi những điệu nhhạc nhàm tai của một mùa đã qua.
Trong các phòng ăn, chỉ có những tiếng động hiếm hoi, thưa thớt, giống như ở
các bệnh viện: tiếng ly cốc hay muỗng nĩa chạm vào nhau, tiếng thì thầm xa vắng,
tiếng lăn bánh của một chiếc xe chở hàng. Ngày ngày vẫn sẽ tiếp nhau vào xế, lụi
tàn, nhưng sẽ không còn nữa những hoa lẫn người, và sẽ không có thư
°
Một buổi sáng, một cơn mưa bụi giống như một lớp sương mù
mong manh lan tỏa bên cửa sổ phòng Olivier làm mờ đi bầu trời và làm cho đầm lầy
phía xa kia như đang bốc hơi. Như mỗi buổi sáng anh uống ly café ít đường, đốt
lên một điếu thuốc và đi đi lại lại, thỉnh thoảng va vào chân một tấm gạch
vuông bị long ra, và anh rùng mình
- Sáng nay không có vẻ gì khá hơn
Berthe vừa mới lặng lẽ bước vào, chân đi dép lót da lông thú,
mặt trắng bệch và phị ra. Chị đưa mu bàn tay chận một cái ngáp và ngồi xuống phết
bơ vào lát bánh mì
- Vẫn không có tin gì của hai đứa à? Em hãy ngồi xuống đây,
Olivier! Em làm chị nhứt đầu. Vẫn cứ thuốc lá, café. Ai cũng biết Anne là một
con ngốc không có trái tim, nhưng còn Pierre? Chị không thể nào hiểu nổi một
chàng trai có giáo dục tốt như thế mà lại cư xử như vậy. Ngày nào cậu ta cũng
ăn trưa tại đây thế mà không có một chữ nào viết cho mẹ
Chị dứt lời. Một nửa lát bánh mì biến mất trong miệng chị. Bước
từng bước trong nhà bếp, anh dửng dưng nghe câu chuyện của Berthe, những tiếng
bánh mì nướng rôm rốp trong miệng chị (chị ăn khỏe và ăn gấp bội khi có chuyện
lo âu) chợt làm cho thần kinh anh trở nên bén nhạy. Anh quay lại:
- Nhưng chính chị đã đi mà không chào người ta. Dường như chị
rời khỏi nhà Francois qua ngả cửa sổ mà
Berthe đỏ mặt tía tai
- Con Anne nói với em điều đó à?
- Cửa sổ nói. Nó mở toang
Chị để quên mẩu bánh mì còn dấu răng trong tay. Olivier nhún
vai và bước ra ngoài
Anh đếm bước phía sau trang viên. Từng chặp có ai gọi anh
"Olivier! Olivier!" Đó là cái giọng mỉa mai, trìu mến, reo ca mà người
ta vẫn thường dùng để gọi một đứa bé đang ẩn nấp một cách vụng về mà người ta
giả vờ không tìm ra. Đứng trên thềm, Berthe cầm một lá thư
- Dù sao nó cũng đã quyết định ... cũng có một lá thư cho mẹ,
còn chị thì dĩ nhiên chẳng có gì. Thư đến từ Marseille, lạ thật ... Nó làm gì ở
Marseille?
Olivier giật lá thư, chạy về phòng mở ra đọc: "Em và
Pierre đã làm đám cưới khi ở Tây Ban Nha về. Anh ấy nói là đã dự trù trước điều
này vào đêm trước ngày lên đường của tụi em. Em tin rằng đó là vấn đề sống chết
đối với anh ấy. Phải không anh? Anh hiểu anh ấy rõ hơn em. Giờ đây chúng em tuyệt
đối phải lên đường đi Beyrouth mà không kịp về chào anh. Nhưng ai biết là anh
mong điều đó? Anh thì dễ thay đổi lắm ... Em không muốn nghĩ tới kỳ hè đó nữa"
Giờ đây anh đang ngồi nơi chiếc bàn tròn kia mà suốt đêm anh
đã bước quanh; nhưng cửa sổ đã mở toang, bầu trời chói chang, khu vườn lại đơm
hoa. Anh viết:
"Anne thương,
Anh rất buồn khi biết rằng em không thể về Pháp kỳ nghỉ hè
này, và chính anh cũng không nghĩ tới việc trở về Bretagne. Nhưng chắc hẳn đây
là mùa hè cuối cùng của mẹ (mẹ đoán chắc điều đó), và mẹ mong anh ở bên mẹ và
chị Berthe hè này. Anh đã gặp lại Francois, chính anh ấy cũng không hề nhận được
tin của Nicolas. Vả chăng anh cố tình lẩn tránh anh ấy cũng như ở đây anh lẩn
tránh tất cả mọi thứ gì nhắc anh về em. Ở Paris, anh bận rộn với công việc và một
vài khuôn mặt. Nhưng nơi đây, anh cô đơn và từ lâu lắm rồi anh có thói quen lẫn
lộn tên em, giọng nói của em, khuôn mặt của em với khuôn mặt, tiếng nói và tên
gọi sự cô đơn của anh ..."
"Olivier thân. Từ khi mẹ kính yêu qua đời ..."
"Anne thương, Piere thật ngu xuẩn khi chấp nhận chỗ làm
kia ở Madagascar. Hắn đã hòa giải với ông già hắn chưa? Tại sao hắn không viết
thư cho anh?"
"Olivier thương, chắc chắn phải có những cơ hội phi thường
để chúng ta gặp lại nhau. Em nóng lòng muốn biết người ..."
Và sau một thời gian thưa vắng thật lâu, một lá thư thành khẩn,
điên loạn:
"Pierre đã già đi. Anh ấy ác cảm với đứa con trai và lặp
đi lặp lại với nó suốt cả ngày rằng nó ngu đần và nó sẽ không làm nên trò trống
gì. Anh ấy bị những cơn suy sụp kéo dài nhiều ngày liền và trong suốt thời gian
đó anh ấy không nói với em lời nào. Có phải do khí hậu vùng Grenoble hay do sự
thất bại mới đây trong việc bổ nhiệm của anh ấy? Anh còn nhớ những con hải âu của
vùng Guilvnec không? Và những lần rong chơi trong đám dương xỉ? Và kỳ nghỉ hè
cuối cùng của chúng ta? Hãy nói với em rằng tất cả vẫn chưa kết thúc, rằng
chúng ta chưa già, rằng chúng ta vẫn yêu thương nhau như ngày xưa, rằng còn có
điều gì khác nữa ..."
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét