Đuổi theo vệt nắng 2

Đuổi theo vệt nắng 2

Chương 10

Trong lúc ông Cửu ngồi nhìn con dâu với bao ưu tư suy nghĩ thì Cảnh cũng đang ở trạng thái hỗn loạn. Sự hỗn loạn không phải từ bây giờ mà ngay khi được Tâm gọi báo tin ông bà sẽ sang thăm. Sang thăm chỉ là một lối nói màu mè trịnh trọng chứ Cảnh biết ông bà không ở với con trai thì còn ở với ai? Chính ra Phước đã bàn với Cảnh đón ông bà ngay từ lúc mới sang nhưng nàng gạt đi:

- Để thầy bu chơi bên đó vài tháng đã.

Không phải Cảnh muốn phủi bỏ trách nhiệm nhưng bao nhiêu năm làm dâu nàng biết rõ cuộc sống và những khó khăn sẽ tiếp tục xảy ra nếu ông Cửu không vấp phải những cay đắng làm thay đổi bớt những thành kiến và những độc đoán của mình. Cảnh nhớ những ngày tháng sống chung, với những chì chiết nặng nhẹ ngập đầy những bới móc hoạnh họe. Cảnh nhớ những cái lườm nguýt hoặc tệ hơn nữa là những lời nói khinh rẻ châm chọc mỗi khi ông Cửu thấy nàng ủi quần áo hoặc đứng trước gương chải đầu. Nhiều khi Cảnh tự hỏi mình đã làm những lầm lỗi gì hay người con gái nào về làm dâu cũng phải qua những đoạn trường cay đắng ấy? Dù có vô tâm, phổi bò, ruột ngựa thì Cảnh cũng phải biết là ông chẳng ưa gì mình. Có những lúc ngồi vo gạo thấy ông Cửu từ vườn về đang vui vẻ nói cười với những người đi cùng đường, vừa chợt trông thấy Cảnh là mặt ông bỗng sa xầm, gót chân nền huỳnh huỵch xuống đất, quăng sọt ném gánh ầm ầm. Ông đá cái này, đạp cái kia ngay trước mặt Cảnh cố tình biểu lộ một dằn vặt. Lúc đó Cảnh thấy lòng áy náy thêm phần cay đắng như kẻ vừa phạm lỗi. Phải chăng chỉ vì Cảnh không phải là người cáng đáng nổi ruộng vườn thay cho cha mẹ chồng như các nàng dâu ngày xưa đã làm?

Cha chồng thì vậy mà mẹ chồng lại trái ngược. Cảnh nhớ có lần chạy ra ngoài ôm quần áo phơi trên dây khi trời đột ngột đổ mưa, bà Cửu nhìn thấy chặc lưỡi quở trách:

- Lấy thuốc cảm uống vào kẻo bệnh, mới sanh có một tháng mà không cữ mưa gió sau này già khổ như tao đó con ạ!

- Vài hột mưa có sao đâu bu.

- Có sao hay không sao cũng cứ uống vào. Vài đứa con rồi mới thấy.

Thấy bà Cửu vui, Cảnh tâm tình:

- Ngày xưa làm dâu chắc bu cũng vất vả lắm? Con nghe nói ông bà nội giàu nhất làng mà?

- Càng giàu càng khổ, mang tiếng con dâu chứ cực còn hơn đứa ở. Sáng sớm mới bốn giờ còn đang mắt nhắm mắt mở đã phải dậy nấu cơm cho thợ thuyền ăn và mang theo ra đồng. Bếp núc đâu phải kiểu trong này, nó thấp bè bè khói um đến chảy cả nước mắt, quanh năm ngày tháng chỉ nấu bằng những gốc rạ khô nên lửa cháy bùng nhưng lại rất mau tàn. Nồi cơm thì lớn mà vần bằng than rơm nên không ngồi trông từ đầu tới cuối là cơm sống ngay. Lo xong cơm nước cho người làm thì gà, heo, bò cũng cùng gào kêu đói, bằng đó thứ cố làm cho thật lẹ trời cũng đã sáng rõ. Buổi sáng ngồi ăn với bố mẹ chồng đâu dám ăn no trong khi con cái cứ mè nheo đứa đòi cái này, đứa chỉ cái kia. Cố nuốt nhanh cho trôi miếng cơm vào bụng, tao vội giao con cho bà nội rồi cắp sọt đi ra ao hái rau heo... Buổi trưa thèm ngả lưng một chút cũng không dám vì sợ quở mắng. Cứ thế con ạ! Từ sáng cho đến tối không có giờ ngước mặt lên trò truyện cùng ai. Gặp mùa gặt còn khổ gấp trăm lần, lớp phơi lúa, lớp giã gạo, có thai cũng như mới đẻ chẳng kiêng cữ ngày nào. Bởi ỷ y sức khoẻ với lại cha mẹ chồng tham việc nên có bao giờ chỉ bảo cho, ngày qua ngày tao cứ đầu trần phơi cùng sương gió nên giờ chưa già đã lú, chưa làm đã thấy mệt mỏi run rẩy...

Bà Cửu nhớ lại tuổi thanh xuân của mình bị vùi dập theo cuộc sống cơ cực mà thở dài với đầy tiếc nuối:

- Làm dâu thời này chả thấm vào đâu, có điều thời nào theo thời nấy. Bây giờ nhà cửa ruộng vườn chẳng có là bao nhưng mình thầy mày làm đâu có xuể, tao thì nay ốm mai đau...

Cảnh biết sức lực mình không giúp gì trong công việc ruộng vườn, bù lại nàng có thể buôn bán tảo tần như mọi người đàn bà khác hoặc làm bất cứ công việc gì cũng có thể kiếm ra tiền nhưng khốn nỗi cái xóm Cảnh ở thuộc xóm Bắc di cư. Di cư cả vùng cả làng nên mang theo cả những thành kiến khắc nghiệt khi xưa:

- Bắt nó ra vườn làm. Dâu gì có thứ lười như thế...

- Ai mà ngần này tuổi đầu ông bà Cửu còn mua dâu về để thờ...

- Đúng là vô phước gặp thứ môi son má phấn chẳng được tích sự gì cả...

Dù tốt lành đến đâu mà bị xóm làng đàm tiếu, kẻ nói ra người nói vào cũng dễ bị tiêm nhiễm, ông Cửu không sao thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn đó duy chỉ có bà, chỉ có những người trải qua giai đoạn cay đắng mới cảm thông cho hoàn cảnh của nàng.

- Thôi ông ạ! Bắt nó ra đồng thì làm được những gì? Để tôi nuôi thêm con heo con gà, trồng thêm ít luống rau ngay sau hồi cho nó chạy ra chạy vào còn coi sóc con cái chứ ai rảnh mà cứ ở nhà giữ con cho nó.

- Nhưng còn con Hai trời đánh kia? Đuổi nó đi.

- Vợ chồng nó mướn thì để cho chúng trả tiền, có hao công tốn của gì đâu...

Cũng may Phước đi làm lương khá, bao bọc cho cả vợ con nên ông không thể viện bất cứ lý do gì để đày đọa Cảnh như những người trong xóm đã từng làm với dâu của họ.

Cảnh nhớ và nhớ rất rõ những ngày ấy nhưng thực ra nó cũng không hoàn toàn là quá khứ hãi hùng vì bên cạnh nàng còn có bà Cửu, chồng và con. Tuy nhiên Cảnh vẫn cầu xin có một cuộc đổi đời, có một cái gì khác lạ để cuộc sống con người vươn lên, để cái xứ nghèo nàn bớt thành kiến với con dâu hơn, nhất là đừng coi con dâu như kẻ nô lệ, tôi tớ trong nhà, như một người phải có trách nhiệm trả món nợ cưới hỏi bằng cách cáng đáng tất cả công việc của đại gia đình bên chồng...

Suốt thời gian làm dâu, tuy xác không mấy cực nhọc nhưng tâm hồn Cảnh nát bấy. Lớp chống trả với lũ em ruột thịt đòi chị mình phải vùng lên dọn nhà riêng cho khỏi bị chèn ép, lớp dấu diếm cha mẹ ruột tình trạng tinh thần tuột dốc đến độ thê thảm của mình. Ai đời vợ một ông giáo sư đệ nhị cấp mà ngồi băm rau heo từ ngày này qua tháng nọ. Ai đời mười hai năm ngồi mòn ghế nhà trường giờ trở thành bà bếp nấu cơm trong khi đám bạn nàng có đứa mở nhà hàng, đứa có cây xăng, lại cũng có người may mắn hơn làm chủ cả những hãng xưởng lớn.

Cảnh không so sánh hoặc phân bì nhưng khó có thể sống giả dối mãi với chính mình. Những đêm dài trăn trở suy nghĩ về tương lai và những ràng buộc dính chùm ngu xuẩn, càng nghĩ càng rối rắm, càng muốn vượt thoát càng bị nhận chìm nhưng cũng nhờ vậy Cảnh mới hiểu tại sao ngày xưa con dâu bị cha mẹ chồng đày đọa cực khổ mà vẫn sống, vẫn chấp nhận chỉ vì yêu chồng và thương con. Tình yêu và máu mủ là sợi dây ràng buộc vững chắc nhất. Kẻ đã yêu chồng, thương con bao giờ cũng dễ dàng chấp nhận hoàn cảnh ngang trái của mình. Như Cảnh của mười sáu năm qua, có bao giờ nàng than thở, phiền trách lấy nửa lời trong khi tiếng chì tiếng bấc trong nhà ngoài ngõ tỏ tường...

Mười sáu năm rồi... Cảnh vẫn không quên được đôi mắt của ông Cửu... Những lần nàng cùng chồng đi thăm bạn bè về trễ, những lần dối trá đi đám ma, đám cưới để chỉ phóng xe lang thang khắp phố hoặc táp vào lề đường uống ly sâm bửu lượng, ăn dĩa thu đủ bò khô... Chỉ có thế mà cũng phải dối trá... Chỉ có thế mà cũng phải hồi hộp lo lắng đứng khép nép chờ cái gật của cha chồng...

Mười năm rồi Cảnh vẫn nhớ như in đôi mắt tựa sợi dây trói chân nàng... Bây giờ phải làm sao? Cảnh không dám nói nỗi lo lắng của mình cho chồng biết vì quá khứ đã chứng minh: Phước không dám quyết định một điều gì hết. Có nên để ông bà Cửu xuống đây không? Câu hỏi được nhắc đi nhắc lại mà vẫn chưa có câu trả lời. Nên hay không? Nên hay không?

- Thầy bây giờ đổi hẳn tính, dễ dãi không thể ngờ. Phước hí hửng khoe vợ sau khi nói chuyện với Tâm qua điện thoại.

- Thì tụi nó sợ mình lo nên nói tránh đi chứ gì?

- Anh không nghĩ như vậy vì chính ông già cũng nói ra điều đó. Ông già gia nhập hội bô lão học được nhiều kinh nghiệm đau thương nên thay đổi tính tình là phải.

Nhìn nét mặt hân hoan của chồng, Cảnh thấy như được chia sẻ và sự lo âu cũng giảm bớt đi để nàng đi đến một quyết định: Xưa nay cụ bảy mươi học cụ bảy mươi mốt nhưng không phải học hết mọi thứ mà chỉ chọn những điều hay lẽ phải còn tất cả những cái dở phải được loại bỏ. Xưa nay ông Cửu có những điều khắt khe quá đáng thì đây cũng là cơ hội để giúp ông sửa đổi lại. Trẻ cậy cha, già cậy con. Cha mẹ Phước tuổi về chiều và đã lặn lội từ Việt Nam sang đây thì tình cảm cha con phải sâu đậm vô cùng. Cảnh không thể vì chút tự ái cỏn con hoặc vì sự tự do riêng tư của mình để làm bia miệng cười và tự thẹn với lương tâm mình. Nói cho cùng nếu ông không sửa thì cũng đành chấp nhận, ngày xưa bị lệ thuộc Cảnh còn sống được huống hồ gì bây giờ hai vợ chồng đang làm chủ gia đình. Hơn nữa Cảnh đi làm từ sáng đến chiều tối mới về, có làm dâu cũng chỉ vài tiếng đồng hồ... Cảnh không sợ nữa... Nhất định không sợ nữa...

Chính vì không sợ nên ngày đón cha mẹ chồng nàng đã gồng mình mặc chiếc mini robe ôm sát nhất. Bộ đồ mà từ lúc mua đến giờ nàng chỉ mặc mỗi một lần vào bữa tiệc sinh nhật ở nhà bạn. Không phải Cảnh không biết tế nhị cũng như cách ăn mặc sao cho lịch sự nhưng nàng muốn hình ảnh đầu tiên đập vào mắt ông bà là Cảnh của ngày nay đã hoàn toàn đổi khác. Nó không còn lén lút áo ngoài phủ áo trong mỗi khi ra đường rồi tìm một chỗ vắng lột chiếc áo khoác tầm thường ra để hoà đồng với chúng bạn. Nó không còn lén lút chui vào bụi mía, bụi lau cởi bỏ lẹ làng bộ đồ bà ba xậm màu để thay vào chiếc váy đầm đi dự dạ hội và cũng không còn ngồi đăm chiêu hàng giờ nhìn bàn tay chai, xù xì dính đầy mủ rau lang, rau muống dù đã rửa kỹ bằng chanh. Lúc đó con người Cảnh như bị xẻ đôi, nửa cho gia đình chồng và nửa cho Phước. Nếu ra ngoài đường nàng không muốn làm mất mặt chồng khi vô tình gặp bạn bè thì trong nhà Cảnh cũng không muốn làm Phước phải mang tiếng bất hiếu vì không dám dạy vợ cách ăn mặc.

Giờ đây mặc chiếc robe ôm sát lấy người nổi hẳn những đường cong và đôi chân nửa kín nửa hở trong đôi vớ thật mỏng màu da người khác nào tự khơi ngòi nổ, tự tạo cái ác cảm lúc ban đầu nhưng không làm thế biết đến bao giờ nàng mới có những tự do khác? Chẳng thà để ông gay gắt lên án ngay phút đầu rồi từ từ âm thầm chấp nhận còn hơn chiều chuộng một cách vô lý như hồi xưa thì cho đến muôn đời, khi loài người khỏa thân trên cung trăng nàng vẫn phải dùng bao bố che kín hết tay chân. Nghĩ thế nhưng khi nhìn hình ảnh mình trong gương Cảnh vẫn ngần ngại, thường thì quần áo chỉ dùng để làm đẹp và che thân chứ không thể hiện nhân cách. Cảnh có diện cũng chẳng mỹ miều thêm mà có mặc kín đáo hơn cũng chẳng xấu mặt nhưng khốn nỗi mặc theo ý người mà không theo ý mình có khác nào vẫn bị trói buộc kềm kẹp? Nên hay không...? Tạo hình ảnh nhu mì hiền lành hay làm một con Cảnh xa lạ? Ăn mặc diêm dúa là tự nhận Cảnh của ngày nào đã chết, là chôn con Cảnh nhẫn nhục chịu đựng. Cảnh biết mình không thể sống giả dối thêm nữa, cũng không thể che đậy mãi vì sau những năm sống xa gia đình Cảnh mới thấy rõ mình đã phí bỏ cuộc đời một cách ngu xuẩn với lối sống không đường hướng tương lai. Từ khi qua xứ Mỹ, tạo dựng cuộc sống mới với biết bao cay đắng nàng mới thấy rằng để đi trên một con đường đúng đã khó khăn mà sửa đổi một người sai lầm quay trở lại càng khó khăn hơn.

Với cha chồng, Cảnh thấy rõ ông tuy là người đạo đức tốt lành nhưng lại bị cái danh vọng hoành hành và đã bị lệ thuộc vào nó một cách quá đáng. Kẻ bị danh vọng sai khiến luôn mù quáng không nhìn ra đâu là đúng đâu là sai, cứ thấy thiên hạ tâng bốc nịnh nọt thì cho là tốt và những gì cản trở làm vướng bận công việc thì cho là xấu. Giữa Cảnh và ông là hai sự xung khắc kịch liệt nên nếu Cảnh mãi lùi thì ông sẽ mãi tiến.

Phải đối diện sự thực dù có cay đắng thế nào! Cảnh không mong mình sẽ sửa đổi được lối sống hình thức bề ngoài của cha chồng nhưng tin rằng ít ra khi đối diện thực tế và những thăng trầm từ bấy lâu nay cũng như mười sáu năm xa nhà với thư từ và tiền bạc hạn chế thì ông cũng ý thức được phần nào. Nếu để ông bà về dưới này thì phần dâu con và hiếu đễ tạm yên chẳng những toàn vẹn mà nàng còn có lợi hoàn toàn. Con có cha như nhà có nóc. Một mái gia đình đầy đủ ông bà cha mẹ thì quả là một hạnh phúc hiếm có. Sự hiện diện của ông bà trong nhà như bổ túc thêm việc dậy dỗ con cháu. Ngoài vấn đề coi sóc nhà cửa trong ngoài ông bà còn dạy Dung về kinh hạt, lễ nghĩa đi thưa về gửi nhất là ngó chừng giờ giấc đi về của nó.

Cảnh không mong ông bà cảm thông được lớp trẻ hiện giờ nhưng ít ra sự có mặt của ông bà giống như một cái máy thu hình mà những kẻ muốn trộm cắp làm điều mờ ám đều e dè tránh. Có ông bà ít ra Dung sẽ chú trọng đến giờ giấc công việc làm của mình. Tuổi trẻ không người dìu dắt hướng dẫn dễ sa đọa. Nỗi sa đọa rình mò trong cuộc sống hàng ngày, từ học đường, công viên và ngay cả những nơi giải trí. Tất cả đâu đâu cũng có thể quyến rũ con nàng chẳng những về cuồng loạn buông thả thể xác mà còn cả về nghiện ngập xì ke ma túy. Nếu ông bà Cửu về ở, sự có mặt của ông bà sẽ làm Dung bớt cô đơn và cảm tưởng gần gũi gia đình hơn. Tình thương và sự an ủi săn sóc vẫn là yếu tố mạnh mẽ nhất để cho đứa trẻ không rơi vào vòng sa đọa. Cảnh không tin gì về cha chồng nhưng bà Cửu, thái độ, lời nói và sự dạy dỗ của bà sẽ làm cho con nàng trở nên tốt lành...

Dung đã lớn, ngót nghét mười tám. Con gái mười bốn bên xứ Mỹ hầu như đã biết đủ mọi chuyện kể cả vấn đề trai gái ăn nằm, ngừa thai, biết so sánh cảm giác rung động khi ngủ với đàn ông và biết cả cách kiếm ra tiền bằng thân xác hoặc có những cuộc sống tự lập không thèm nhờ vả vào gia đình. Cảnh vô cùng lo sợ về những buông thả tự do quá trớn của tuổi trẻ. Tuổi trẻ chưa ý thức được hai chữ tự do nên nếu không có sự hướng dẫn của cha mẹ hoặc những người lớn tuổi dễ bị hiểu lệch lạc sai lầm. Cảnh hiểu thời giờ và công việc bó buộc không cho phép nàng ở nhà để trông coi và đi sát Dung. Thường xuyên liên lạc với nhà trường hoặc coi học bạ mỗi tháng vẫn chưa đủ, Cảnh còn có trách nhiệm trong mỗi giờ mỗi phút để ý sự bất thường của con mình qua những lần gọi điện thoại về nhà mặc dù Dung là đứa trẻ rất ngoan và hiền. Chính vì hiền ngoan mà khi xảy ra chuyện mới ngã ngửa, đã biết bao nhiêu người đâu đoán được chữ ngờ nên phòng xa trước vẫn hơn.

Chương 11

Bà Cửu ngồi ở mép ghế, tay tì lên chiếc bàn tròn bằng đá nổi lên những lằn vân xanh bóng loáng. Chiếc bàn ăn nặng chình chịch duy nhất một chân chạm trổ bằng tay hết sức tinh vi. Chung quanh tám chiếc ghế tròn cùng bộ cũng tỉ mỉ khắc đẽo không khác gì chân bàn. Ngay từ lúc mới tới, bà đã thấy những chiếc gối tròn màu trắng ngà đặt lên mặt ghế và mãi cho đến lúc ngồi vào bàn ăn bà mới biết rằng phải dùng nó cho khỏi đau mông. Xưa rày bà chỉ ngồi trên ghế hoặc giường nệm, còn gối thì để gối đầu hoặc có quá quắt lắm cũng để dựa lưng chứ ngồi lên trông thật ngứa mắt, nhất là chúng được bọc bằng lớp satin màu trắng ngà căng phồng với lớp độn bên trong. Ngồi một tí cho biết thì được chứ còn suốt bữa ăn thì sao chịu nổi. Nghĩ thế nhưng khi nhìn mọi người thoải mái ngồi ăn, bà quên chuyện cái gối và chấp nhận rằng tại chúng giầu có thì biến con chuột thành con gà cũng được.

Mà chúng giầu có thật, bà nhớ lại hôm qua, lúc từ phi trường về nhà, vợ Phước lái xe chạy thẳng vào cổng sau đậu ngay chỗ hàng dọc nơi đã có sẵn ba chiếc nữa ở đó. Đi bộ dọc theo con đường nhỏ trải sỏi trắng, hai bên trồng mào gà, bà bước lên bậc tam cấp để chờ vợ Phước mở cửa. Từ trên cao nhìn ra chung quanh, dù đèn tỏa ánh sáng mờ mờ cũng đủ cho bà nhìn thấy căn nhà quá đồ sộ. Nội mảnh sân cao hơn mặt đất cả gần nửa thước đóng lan can sắt chạy hết vòng đã cho bà thấy rõ sự giầu có quan liêu của chúng nó cho đến khi cánh cửa sau nhà mở lớn và đèn được bật sáng hẳn lên thì mắt bà hoàn toàn bị chói lòa vì tràn ngập ánh đèn. Ngay giữa bếp một chiếc đèn treo bốn tầng xòe lớn như ở mấy ngôi nhà của bá tước vua chúa vẫn thấy chiếu trong ti vi. Cả mấy chục bóng đèn nhỏ như trái chuối cau cắm từng lớp trên những cánh tay bằng đồng toẽ ra từ một điểm, mà điểm đó lại là thằng bé to như đứa mới đẻ ngửa mặt lên trời ngậm những tay đồng. Những cánh tay vươn rộng cong cong và xoè như hoa trang lớn gần bằng hai cái thúng đội gạo. Chóa mắt vì chiếc đèn nào đã xong, ngay dưới khối sáng khổng lồ là chiếc bàn đá bày la liệt thức ăn với những chén dĩa ly tách kiểu cọ sang trọng khiến bà đờ người.

- Thầy bu vào trong tắm rồi dùng bữa, đi suốt từ sáng đến giờ cũng đói rồi. Cảnh nói trong khi tiến về phía bếp hâm đồ ăn cho nóng.

Bà tần ngần trước nền thảm mịn như nhung màu xám nhạt, nửa muốn bỏ dép nửa lại ngần ngừ.

- Thầy bu cứ tự nhiên thích gì làm đó vì nhà chúng con không ra luật lệ nào cả, Phước nói khi thấy ông đang lui cui cởi giầy, có dép cho thầy để sẵn trong phòng ngủ. Thầy bu theo con vào phòng cất quần áo đã.

Bà bước theo con như đang bị mộng du. Qua phòng ăn là một cửa lớn không cánh, bên trái thông sang phòng tắm và dọc theo với lối đi rộng có những chiếc đèn cong cong vươn cao gắn từ hai bên tường.

- Nhà này của vợ chồng con hở? Bà hỏi bằng giọng run run cố đè nén cơn xúc động.

- Con mua được tám năm rồi. Dạo đó mọi thứ đều rẻ lại thêm vào vụ trúng áp phe máy computer nên chúng con trả hết nợ luôn. Cũng may chứ bây giờ thì khó lòng lắm.

Bây giờ khó lòng lắm mà những bốn cái xe, bà ngẩm nghĩ, cái khó của chúng nó bằng sự giàu có của muôn vạn người...

Đêm đó cả ông lẫn bà đều không chợp mắt, phần vì vui mừng trong cảnh đoàn tụ, phần vì quá xúc động. Thật vậy, như một cuộc đổi đời, trước hôm đi ông bà nghĩ trong lòng là xuống dưới Phước có cơm ăn cơm, có cháo ăn cháo. Mẹ con dẫu chui rúc trong căn nhà nhỏ bé, chật hẹp nhưng ít ra Cảnh cũng nể tình ngày xưa mà cho ông bà ăn nhờ ở đậu đến khi nào có phương tiện sẽ trở về Việt Nam, một điều mà không bao giờ ông bà dám nghĩ đến chỉ vì sợ nhục. Thật vậy, ngày ra đi ông bà huy hoàng bao nhiêu thì ngày trở về thê thảm đói khổ bấy nhiêu. Tiền đã mất thì danh đâu còn để được xóm giềng trọng vọng và trở về cũng chỉ là bước đường cùng nếu vợ chồng Phước bạc bẽo. Ai ngờ trái với điều bà nghĩ, chẳng những Phước đã không nghèo mà lại còn giầu, quá giầu là đàng khác...

O O O

- Bu vào giường nằm nghỉ cho khỏe, bảo cháu Dung mang máy đấm bóp cho bà.

Bà Cửu giật mình buông vội ý nghĩ, nhìn sang con dâu. Gần bàn úp chén, Cảnh đang cầm con dao nhọn mũi lóc xương vịt một cách lanh lẹ. Chân bà bỏ xuống đất tìm đôi dép:

- Cả ngày hôm qua chúng mày ra tiệm nên ở nhà tao ngủ đẫy mắt rồi.

- Con nghĩ đường xa mà thầy bu lại già cả nên cũng phải cần vài ngày cho lại sức. Hơn nữa... Cảnh ngần ngừ một lúc, tối nay con làm bữa cơm mời một số bạn bè thân thuộc tới chúc mừng ngày gia đình mình đoàn tụ.

Hèn gì từ sáng sớm vợ chồng nó đã khuân về một lô thịt thà cá mú, giá có ăn uống phung phí thì bằng đó người cả tháng cũng chẳng sao hết. Bà cười gượng:

- Đi làm suốt năm ngày trong tuần, còn có mỗi ngày thứ bảy và chủ nhật để nghỉ ngơi lại còn bày vẽ nấu nướng làm gì vừa cực lại vừa tốn kém.

- Không bày vẽ cũng không được bu ạ! Tin thầy bu sang đây ai cũng biết hết nên họ đến để chúc mừng, không lẽ tiếc với họ vài ba chén rượu?

Bà Cửu có vẻ bằng lòng với lối trả lời đó nên đến bên cạnh Dung nhìn đôi tay nó đang thoăn thoắt bọc tôm đã giã nhuyễn vòng quanh đẫn mía lau:

- Cháu làm món gì thế? Để bà làm hộ cho.

- Bà làm không được đâu, khó lắm.

Cảnh nhìn con mắng yêu:

- Bà đẻ ra bố đấy con ạ! Chuyện cơm nước, bếp núc mẹ còn học lại của bà, và quay sang mẹ chồng Cảnh bào chữa cho Dung, con nít ở đây ăn nói khó nghe vì tiếng Việt không rành rẽ nhưng chúng không màu mè kiểu cách, nghĩ sao nói vậy nên nhiều bậc cha mẹ không bằng lòng hay mắng chửi là vô phép. Thực ra cháu nó chỉ sợ bà làm rồi mệt.

- Mệt gì, chúng mày làm được thì tao làm cũng được, nhà có khách tao đỡ đần một tí cho bớt công bớt việc.

- Vâng thì bu giúp cháu cũng được. Con làm chạo tôm, bu cứ coi thế mà quết. Món này làm dễ mà ăn lại ngon.

Cảnh bỏ con vịt xuống, lấy thau tôm mang sang cho bà rồi bảo con:

- Mở tủ lạnh cầm bịch thịt ướp nhân cho mẹ đi Dung, để tôm bà làm hộ cho.

Bà Cửu bưng lấy thau tôm ngồi xuống chiếc ghế cao ngay chỗ làm cơm. Trước mặt là chiếc bàn nhỏ nhưng phải dài tới bốn thước, ở giữa là bếp nấu ăn và bồn rửa chén, đầu bên kia để rổ úp chén và bên đây là chỗ băm, chặt thịt cá. Trong bếp mà Cảnh bày biện chẳng khác gì phòng khách nhà Tâm. Từ dãy kệ dài và cao của hết khoảng tường bên kia chưng những chiếc bình cổ quý giá. Dãy đối diện kê tủ lạnh, máy rửa chén và nhiều loại máy có dây cắm điện mà bà chẳng biết gọi là máy gì. Sát tường bên này, trên cao là tủ đựng ly tách, bên dưới lát bằng đá nhỏ li ti chưng những bình lớn, bình nhỏ đủ bộ, bộ nào ra bộ đó, cái nào cũng mang hình thù ngộ nghĩnh nhìn thích cả mắt. Bình đẹp thế mà nó dùng để đựng đường, tỏi, bột ngọt, ớt khô, gia vị nấu nướng, đếm phải hơn ba mươi cái. Thật là phí của trời. Nhưng thôi, chúng có tiền mà...

Vừa trét tôm vào đẫn mía chẻ tư bà vừa nhớ lại chiều hôm qua sau giấc ngủ say sưa vì chuyến hành trình mệt mỏi và cả đêm thức trắng, bà bò nhổm dậy khi nghe điện thoại reo vang. Cảnh gọi về nhắc chừng cơm canh nấu sẵn để ở bếp vì Dung đi học mãi bốn giờ mới về. Gác ống điện thoại, bà lồm cồm bò qua người ông đi vào phòng tắm. Phòng tắm ăn thông trong phòng ngủ nên tiện lợi cho ông bà đêm hôm khỏi phải lặn lội ra ngoài. Nhà giàu có khác, cái gì cũng vệ sinh ngăn nắp. Trên kệ xếp cả hơn chục chiếc khăn lông dầy cộm nổi rõ trong bốn mặt kính ghép. Cái phòng nho nhỏ vuông vức như được rộng thêm ra, nhất là nhìn đâu cũng thấy những chồng khăn mới cao ngất ngưởng tiệp với màu nền gạch.

Rửa mặt cho tỉnh người, bà vén cao ống quần nhưng mặt chợt đỏ rần khi thấy hình ảnh mình trong gương. Chẳng hiểu phòng này trước kia của đứa nào mà bày trò gớm ghê thế! Tắm là phải cởi quần áo mà kiếng bốn mặt. Đã vậy nào yên, bước vào trong bồn lại cũng thấy hình mình lồ lộ như Evà thuở xưa khi chưa ăn trái cấm. Cả đời có bao giờ bà dám nhìn ngắm bóng mình trong gương mà không có quần áo? Hồi mới lấy ông, mỗi khi có dịp lễ lậy, đình đám, dẫu có thích vuốt ve, chải chuốt cách mấy thì bà cũng phải ngó trước ngó sau vì sợ mẹ chồng hoặc xóm giềng vô tình đi qua nhìn thấy sẽ cười. Lúc ấy mắt năm đổ lộn mắt mười, bà quay bên này, ngoái bên kia vài cái làm dáng vội vàng rồi thôi chứ nào quá quắt như ở đây.

Cẩn thận giật nước đoạn đóng cửa phòng tắm lại, bà rón rén bước ra phòng ngoài. Đi ngang chỗ chồng ngủ, ông vẫn ngáy khò khò. Nhà mở máy lạnh nên ông đắp cả chiếc phủ giường bằng nhung lên đến tận cổ. Bà khép nhẹ cánh cửa và chậm rãi từng bước một đi lần theo hành lang. Lối đi vẫn còn bật điện như đêm qua vì căn nhà quá nhiều phòng nên ánh sáng ngoài trời không thể lọt vào giữa. Ngang phòng tắm mà tối qua Phước đã dẫn đi rửa mặt, bà đẩy cửa nhìn một lần nữa để ngắm nghía cái bồn tắm khổng lồ đến năm người ngồi. Nó chìm phân nửa xuống mặt đất, còn phân nửa gồ cao có bậc thang lên xuống tráng gạch men. Từng viên gạch nhỏ bằng đốt ngón tay màu đỏ rượu chát lượn theo tiệp với bồn tắm, bồn rửa mặt, bồn cầu và tiệp luôn cả với xấp khăn tắm, miếng thảm chùi chân. Phần còn lại là màu xanh cẩm thạch đi với màn cửa và những chậu hoa khô. Sát mặt tường, một tấm gương khổng lồ được dựng đứng trong vòng tay người đàn bà trần truồng nằm nghiêng đúc bằng đồng, dưới chân tượng bày la liệt những cục xà bông đủ màu sắc thơm nức mũi. Đứng ngất ngây một hồi, bà định bước qua phòng ngủ của mấy đứa mà tối qua chưa có dịp vào nhưng nghĩ thế nào bà lại xăm xăm ra ngoài nhà ăn. Hôm nay, căn phòng như rộng thêm ra, nhất là chiếc bàn tròn bằng đá để chênh vênh hai cái chén, một ít đồ ăn đã bọc nilon cẩn thận và nồi cơm Nhật vẫn còn đỏ đèn. Rời phòng ăn, bà tiến ra phòng ngoài và đứng chết sững...

Không nghĩ mình đang trong cơn mộng du, bà rờ cái này, mó cái kia. Ra vậy nhà có đến hai phòng ăn. Sở dĩ bà gọi là phòng ăn vì nơi đây cũng kê cái bàn vĩ đại với mười sáu chiếc ghế bằng gỗ mun bóng loáng, tất cả chạm trổ tinh vi hợp với tủ đựng ly tách khổng lồ. Trong tủ từng bộ bình nhỏ xíu như những chung trà cổ thời xưa và những chén đũa kiểu bày hết lên bốn tầng kệ với hai ngọn đèn bật sáng. Đầu phòng là chiếc lò sưởi bằng đá xanh, bà mân mê và cả quyết là đá vì rờ nó lạnh ngắt, lay cũng không rung chuyển. Cuối phòng là một hồ kiếng nuôi cá nằm choán hết cả một góc. Bỏ phòng ăn, bà tiến ra phòng đọc sách, phòng khách và cứ thế càng lúc càng thẫn thờ. Cảm giác vui mừng và tò mò như không còn nữa, có một cái gì nao nao se thắt, buồn cũng không đúng mà ghen tuông cũng không phải. Bà chưa thể đoán được tâm trạng mình trong lúc này nhưng sự khác biệt giữa gia đình Phước và đám trên Cali cho bà một dấu hỏi. Nguyên do nào chúng lại dấu diếm sự giàu có? Tại sao mỗi lần ông bà xin tiền vợ chồng chúng nó lại rỉ ra từng chút một như táo bón? Nếu đã giàu nứt đất đổ vách như thế thì tiếc gì với cha mẹ già vài ba ngàn bạc? Nội cái tiền sắm sửa đồ chưng chơi trong nhà cũng phải biết là chúng có cuộc sống quá dư thừa sung sướng. Tại sao con Tâm, cái Nụ lại chẳng biết một tí gì về cuộc sống của anh nó? Tại sao...? Tại sao...? Cả ngàn dấu hỏi bao quanh đầu óc bà.

Bây giờ bà ra vào căn nhà này không còn là để trầm trồ thán phục mà để suy nghĩ tìm ra manh mối vì sự nghi ngờ đã nảy sinh. Bà trở lại bàn ăn nhìn mâm cơm. Một tô canh mùng tơi nấu mướp hương với tôm khô, một hũ cà muối còn trong lọ trắng bóc, một đĩa thịt nạc kho tiêu và một dĩa thịt heo luộc. Tất cả mọi thức ăn đều là những món ông bà ưa thích. Nhìn miếng thịt thì biết, nó trắng tươi và bốn phần nạc một phần mỡ rồi mới tới lớp da thật mỏng mà bà vẫn gọi là thịt mông sấn. Đĩa thịt heo kho cũng vậy, thịt nạc thăn cắt nguyên bản nhưng thật mỏng kho khô cong nhìn là đã thấy đói cồn cào ruột gan. Bà đoán vợ Phước kho riêng cho ông bà vì qua Mỹ mười sáu năm rồi làm gì chúng còn thèm khát những thứ này nhưng dù cơm cá ngon lành để tỏ tình chăm sóc yêu thương thì lòng bà cũng đã có những biến chuyển. Giá vợ chồng Phước nghèo như ông bà vẫn nghĩ thì mâm cơm này hẳn là mâm cơm tình nghĩa sâu đậm nhưng bây giờ...

...Bây giờ ngồi đây ăn cơm, ông cũng cho rằng bà đã nghĩ đúng.

- Vậy ra từ xưa đến giờ nó đối xử với mình quá tệ bạc, cả năm cho có vài trăm. Hiếu đễ gì đâu thứ này trong khi nhà nó của đổ đi không hết, đã vậy còn quần áo đồ đạc của con vợ nó nữa.

Đang lùa chén cơm trong miệng, ông đứng bật dậy:

- Bà đi theo tôi, vào phòng vợ chồng nó là biết liền...

Bữa cơm ngưng lại nửa chừng, ông lon ton bước vào phòng ngủ, đến căn phòng thứ ba, rộng nhất và cũng đẹp nhất thì không thể lầm lẫn được vì gần mười tấm hình bán thân của vợ Phước to như những tấm lịch ngoại quốc treo kín các mặt tường.

- Bà thấy chưa, tiền của đổ hết vào đây mà.

Những tấm hình nhìn ông như cười cợt trêu ghẹo.

- Xưa như thế nào nay như thế ấy. Đã bảo cái nết đánh chết không chừa. Tôi hiểu nguyên do rồi. Con vợ Phước cầm quyền trong gia đình, mọi chi chế phải qua tay con này nên tại sao vợ Tâm, cái Nụ lại xa lánh anh mình.

Từ lúc nhìn thấy Cảnh ăn mặc mà theo ông cho là quá đáng và cũng từ lúc nhìn thấy nhà cửa xe cộ cùng sự sắm sửa chưng bày trong nhà thì mọi ác cảm của ông đối với dâu suốt bao nhiêu năm trời được dịp bung ra.

- Ông có chắc không mà nói. Đồ đạc trong nhà không lẽ sắm cho riêng nó? Tuy buồn bực trong lòng nhưng bà vẫn phân vân lưỡng lự vì sợ ngờ oan.

- Nó sắm tại vì hoang đàng, vì muốn phá của chứ còn biết nghĩ gì tới ai. Bà xem nuôi con khôn lớn bằng ấy, giờ già cả có xin có nhờ cậy thì nó chi li tính toán từng ly từng tí. Như vậy hiếu đễ ở đâu? Cái thứ đội quần vợ lên đầu thì muôn đời ngu ngốc.

- Ông cứ mãi một câu chịt vào cổ nó. Hôm có bầu con Dung, tôi đã bắt thằng Phước bước ngang người vợ nó rồi cơ mà! Hơn nữa trên đời này chả lẽ có đứa ngu đến nỗi cứ vác quần của vợ mà đội lên đầu?

- Thì đây này, ông Cửu đẩy rộng cánh cửa tủ quần áo như thể chứng minh lời mình là đúng, đấy tôi nói có sai đâu, bây giờ thì lỗi cả của bà nữa đấy. Ai bảo ngày xưa cứ một hai bắt thằng Phước phải lấy nó? Cái thứ móng tay móng chân dài là chỉ về phá của.

Tủ quần áo chật cứng không còn chỗ chen tay lấy đồ, hàng trăm cái móc treo đủ loại, đủ kiểu, đủ thời trang, màu sắc, cái nào cũng mới, cũng bóng bẩy và thơm mùi vải. Đến nước này thì bà Cửu tuy không ghét nhưng cũng không thể bênh vực cho dâu được. Bà thở dài:

- Ai ngờ chúng nó ăn mặc sung sướng lại tàn nhẫn để lũ em rách rưới, đói khổ như vậy. Thôi được rồi, tôi sẽ hỏi thằng Phước cho ra chuyện.

Nói để mà nói và nói cho oai chứ thực ra bà biết hỏi cũng bằng thừa. Phước sẽ có muôn ngàn lý lẽ để bào chữa, để bênh vực cho vợ và lý do nào thì cũng đúng, cũng tốt lành cả. Từ dạo vợ chồng Phước qua Mỹ, bà chẳng thương cũng chẳng ghét Cảnh. Ai khen cũng ừ hử, ai chê bà cũng chẳng thêm thắt hoặc góp chuyện vào. Có điều bà thấy mình chưa làm gì đến nỗi để cho Cảnh phải đối xử mà theo bà từ lúc nhìn thấy sự sang giàu của Phước mới cả quyết là chúng quá tệ bạc, tệ bạc quá đỗi...

- Bu ạ! Bọc ít thôi. Cần nhất cho mỏng, đều và láng mặt thì khi xém bên ngoài là bên trong cũng vừa chín tới mới ngon.

Mải suy nghĩ, bà Cửu quên là mình đang đắp lóng mía dầy cộm như nắm cơm "tay cầm," bà gỡ bớt xuống rồi vỗ đều cho mướt:

- Mời những bao nhiêu người ăn mà làm nhiều quá vậy?

- Khoảng bốn, năm chục người bu ạ!

Có bốn, năm chục người mà những mười con vịt? Bà ngẩm nghĩ trong khi Cảnh đổ tô hạt sen đang ngâm ra rổ cho ráo nước:

- Con làm món vịt rút xương, món mà thầy bu thích nhất mỗi lần có lễ lậy giỗ chạp.

Có đến mười sáu năm bà không được ăn món vịt rút xương của con dâu. Chẳng hiểu nó học của bạn bè hay đó là món gia truyền mà ngon đáo để. Con vịt lắm xương thế mà chỉ trong vòng mười lăm phút xương lớn xương bé, xương cổ xương đầu, xương chân xương cánh nó lấy ra hết không còn một chút nào. Khi con vịt chỉ còn là một đống da bầy nhầy nó mới dồn nhân vào. Nhân thì ôi thôi đủ thứ thập cẩm trong ấy. Nào là thịt nạc bằm, hạt sen, táo tàu, mục nhĩ, ngũ vị hương, kim châm, nấm đông cô, trứng chim cút, miến tàu, tiêu, hành, tỏi, bột ngọt và còn biết bao nhiêu thứ đã được nghiền nát mà chỉ có nó mới biết. Nhồi xong, nó uốn nắn con vịt nằm theo ý thích rồi lấy kim chỉ khâu vết mổ lại và cho vào chảo chiên vàng, xong đâu đó mới trét loại phẩm bột màu đỏ nâu vào lớp da bóng nhẫy thơm phức kia mà cho vào nồi hấp cách thủy.

Ở Việt Nam mỗi lần tiệc tùng Cảnh hay làm món này vì vừa ngon miệng lại vừa trông đẹp mắt. Mấy chục con vịt được hấp chín mang ra để trên đĩa hình bầu dục. Cái đĩa đỏ gụ tiệp với da vịt nổi bên những cánh rau xanh, ngò và củ dền đỏ được tỉa hoa xếp vòng chung quanh phần thoai thoải của đĩa. Đầu con vịt rụt lại, đưa cao chiếc mỏ vàng hơi há hở cái lưỡi nhỏ xíu xiu. Vợ Phước cắm lên đầu con vịt chiếc vương miện được kết khéo léo bằng những trái ớt đỏ chẻ dài như những sợi tăm tõe tròn. Những hột ớt màu vàng lợt nổi dọc theo sống hoa làm chiếc vương miện thêm phần sắc sảo. Con vợ Phước cũng khéo màu mè, hành hoa nó chẻ dài như chẻ rau muống rồi túm lại một đầu bằng cộng hành dài, sau đó nó vảy nước lên cho đến khi nào chùm hành bung tròn đều như pháo bông mới chịu cắm vào chiếc phao câu. Như vậy con vịt đã được trang điểm khéo léo nhờ chùm lông đuôi xanh và cái mào đỏ chót. Thế mà vợ Phước vẫn chưa vừa ý, nó xâu củ kiệu, tỏi và hành củ muối chua vòng qua cổ con vịt như đeo tràng hoa. Con vịt bỗng chốc biến thành mỹ miều, xinh xắn dưới bàn tay khéo léo của vợ Phước. Chỉ nhìn không đã thấy ngon rồi nói gì đến lúc nó đưa con dao cắt từng khoanh bỏ vào đĩa cho từng người, làn khói nhẹ bốc lên quyện theo mùi táo tầu, hạt sen, thịt, hành, tiêu, tỏi thơm phức. Kế đó, nước "sốt" được rưới vào, màu nước chế biến đặc biệt sóng sánh những gia vị nổi đều trên mặt trông thật hấp dẫn.

Bà nhớ lúc đó, khách đang ồn ào cười nói bỗng vơi hẳn đi khi phần vịt được múc sang dĩa của mình rồi tiếng nói cũng im bặt để thay vào đó tiếng nhai tóp tép lẫn tiếng hít hà luôn miệng của thực khách và đôi lúc tim bà muốn đứng lại khi có ai buột miệng khen. Gì chứ nghe người ta khen con dâu thì có bà mẹ chồng nào ưa nhưng bà lại khác. Bà đã quá cực khổ trong suốt bao nhiêu năm trời làm dâu nên thông cảm được nỗi cay đắng nhục nhằn, hơn nữa vợ Phước tuy thích ngồi một chỗ chỉ tay năm ngón nhưng công việc trong ngoài mình nó xếp đặt nên cũng đỡ đần cho bà phần nào. Bà nghĩ người ta khen con dâu chính là hình thức gián tiếp khen mẹ chồng cho nên suốt buổi tiệc bà luôn nở nụ cười. Người ta có quý hóa vợ Phước thì mới trọng vọng bà, người ta có khen vợ Phước khéo chân khéo tay cũng là nhờ đức của bà để lại cho con cháu. Bà Cửu thở dài, ngày xưa Cảnh làm có thể là vì ông bà chứ bây giờ chắc gì ông bà còn thích thú ăn uống mà bày ra rồi mới nói thì có phải là môi miếng mồm mép không? Với lại ông bà ăn một hai gắp chứ nào có thể ăn cả chục con vịt như thế. Bà chép miệng:

- Thầy bu ăn bao nhiêu mà vẽ ra cho tốn tiền tốn bạc. Rồi nào chỉ có đồ ăn, còn bia còn rượu còn dọn dẹp cho cực thân.

Cảnh nhìn mẹ cười như phân trần:

- Thực ra ăn uống chỉ là hình thức bên ngoài, chúng con muốn mời bạn bè đến để chúc thọ thầy bu.

Bà Cửu giật mình. Ngày xưa Cảnh đâu có màu mè rào trước đón sau, sao bây giờ... Hay là nó muốn lấy lòng mình để khỏi bị la mắng những năm trời thiếu sót bổn phận? Nó quên rằng cả đời làm tốt mà chỉ một vài lầm lẫn sai trái thì mọi tốt lành cũng tan biến huống hồ gì bao nhiêu năm trót quên hiếu nghĩa thì chuộc lại biết đến bao giờ? Bà cất giọng trầm buồn:

- Tùy các con tính sao cho phải. Có điều bu thấy thay vì đãi tiệc, con để tiền xin lễ cho các linh hồn tiên nhân hoặc giúp đỡ anh em họ hàng.

- Năm nào chúng con chả xin lễ. Còn anh em thì kiến giả nhất phận, thân ai người đó lo. Nhiều khi gửi tiền giúp đỡ, họ còn cười cho là mình ngu, còng lưng làm cho thằng ngay lưng ăn.

Không còn gì để bào chữa cho Cảnh vì cũng cùng một luận điệu của chồng nó như trong khuôn đúc ra. Nếu vậy thì trách cứ nó đâu có oan. Bà bắt đầu kể lể:

- Tao đâu có ngờ cái Nụ lại nghèo nàn đến như thế vậy, nhà cửa chẳng có phải ở "hao dinh", ăn uống thất thường bữa đói bữa no. Sao chúng mày không kêu em nó về ở chung mà lại mỗi đứa một nơi để nó đói khổ như vậy?

- Bu ơi, cô ấy chẳng nghèo đâu, độc thân mỗi tháng hơn sáu trăm ăn sao cho hết. Đã vậy nhà cửa chẳng phải lo lắng chi cả, cứ nằm chơi chờ đầu tháng check gửi về không sướng a!

Dĩ nhiên Cảnh không dám nói hết vì còn nhiều vấn đề tế nhị cần được che dấu nhưng bà Cửu lại cho rằng Cảnh lơ là với em mình.

- Tương lai ra sao với một kẻ khố rách áo ôm, không nhà không cửa, không chồng không con như nó?

- Ôi, hơi sức nào mà bu phải nhọc lòng, Cảnh tặc lưỡi, bây giờ chưa có gia đình thì còn lè phè, sau này đùm đề con cái không tự lo thì ai lo cho.

- Chắc chúng mày biết cái Nụ đã ngoài ba mươi?

- Nhiều khi sống độc thân như cô ấy lại còn nhàn hạ đỡ vất vả cực nhọc.

- Mày nói như thế mà nghe được. Tao nghĩ thằng Phước phải có trách nhiệm với nó một tí, dù gì cũng quyền huynh thế phụ.

- Bu nói gì đến quyền huynh thế phụ. Ngay thầy còn sống sờ sờ mà có cản cô ấy đừng về Việt nam được đâu.

Bà Cửu giật mình nhìn con dâu. Không hiểu Cảnh chỉ nói khơi khơi hay có ý châm chọc gì khác. Chẳng nhẽ trong nhà chưa rõ mà ngoài ngõ đã tường? Chẳng nhẽ ông Cửu chưa biết mà vợ Phước đã lời to lời nhỏ? Không, không đời nào. Chuyện bí mật của đời Nụ chỉ mình bà với nó biết. Mẹ con dễ thông cảm tha thứ và che đậy lấp liếm cho nhau chứ còn người ngoài chỉ vạch lá tìm sâu, chỉ bới móc khuyết điểm của nhau để thỏa mãn sự ghen tị.

- Con thấy ở Việt Nam còn chẳng dùng quyền làm anh được chứ nói gì bên đây. Bảo nhẹ có bao giờ thèm nghe, giá có giơ chân giơ tay lỡ đánh nó một cái là đi vào tù ngay. Hồi mới sang anh em sống nương tựa với nhau được vài tháng nhưng có thể vì muốn sống phóng túng buông thả hơn nên hai chị em đòi dọn ra riêng với lý do nhờ vậy mới xin được tiền trợ cấp cao. Anh Phước cảm thấy mình bất lực và thừa thãi nên dọn xuống dưới này.

Chương 12

Bà Cửu thở phào nhẹ nhõm. Thì ra chuyện khi xửa khi xưa từ thời mười mấy năm về trước. Thời con Nụ còn ngu ngơ chưa biết yêu đương rung động là gì. May mà chưa có gì. May mà giữa đường giữa xá nên con xẽo chỉ rướn người ôm xiết lấy thằng Mễ lông lá và cũng may mà bà xấn tới lôi con ranh ra mới biết Nụ chẳng còn hồn người. Đôi mắt con ranh lờ đờ đầy dục vọng như một con thú tới ngày động tình. Lôi Nụ ra mà bà vẫn phải nhớn nhác nhìn quanh. Chưa ai thấy tức là chưa ai biết gì. Như vậy chuyện vẫn còn có thể cứu vãn được. Có điều tiếng tây tiếng u bà không biết mà mắng cho thằng khốn một trận. Xô đẩy, đạp đá bà lại càng không dám vì thằng chó kia to lớn như con dã nhân.

- Nụ, cút về ngay. Sao mày dại vậy hở con?

Bà đẩy Nụ về nhà mà có cảm tưởng như là lôi nó xềnh xệch đến mệt lả người.

- Mày đâu còn nhỏ dại gì mà làm chuyện đảo lộn luân thường đạo lý. Đúng bôi tro trét trấu vào mặt ông tổ ông tiên mày.

- Sao hôm nọ bu bảo con không có bạn trai. Giờ mới nhìn thấy đã tru tréo nhục với chả nhục.

Con động cỡn trả treo với bà lời một lời hai. Bạn là bạn chứ đâu phải ôm nhau như chó xà nẹo giữa đường. Vậy là nó mất hẳn tính người thật rồi. Vì mất tính người nên mới nói năng lố bịch dơ dáng mà không biết ngượng mồm ngượng miệng. Kẻ mất tính người có khác nào đứa bé lên ba. Con nít lên ba biết gì mà đánh mắng? Sau hôm đó bà Cửu theo rình Nụ sát nút. Thằng Mễ sợ vạ lây nên cũng nhân cơ hội đó tránh mặt Nụ luôn. Mọi chuyện kể như tạm êm xuôi nhưng bà vẫn sợ. Xứ Mỹ nhiều trò lố bịch mà cái thằng Mễ ngoại quốc to lớn kia nếu có lấy con Nụ thì làm sao con bà chịu cho nổi. Chỉ nghĩ tới đó bà đã thấy muốn khóc và tội nghiệp cho Nụ vô cùng. Thôi thì thuyết phục nó về Việt Nam lấy chồng cho xong...

Chuyện về Việt Nam lấy chồng tự dưng bùng nổ trong mỗi bữa ăn. Nụ bị thằng Mễ quay lưng nên nghe cha mẹ khuyến khích cũng có vẻ hăng hái lắm. Nàng cũng muốn làm một chuyến trước là để thăm bạn bè gia đình sau gần hai mươi năm xa cách, sau cũng là để kiếm tấm chồng mà theo như lời ông bà Cửu kể xưa nay đã ngấm nghé cho Nụ một đám tươm tất nhưng chưa có dịp mở lời.

Thật ra ông bà có ý định ấy thật và chính bên kia tuy là dân thuyền chài cào tôm cào tép lo từng bữa một nhưng là người trọng lễ nghĩa nhân cách. Chuyện ông bà có ý thì họ cũng chỉ biết vậy chứ không hề tơ hào mơ ước được gọi cô út Nụ là con dâu bởi vì tương lai Nụ đã được tô điểm sáng chói cả một vùng bà ở.

Bà có ý định là một chuyện nhưng chắc gì Nụ đã bằng lòng mà hy vọng. Khi xưa ông bà cũng nghĩ thế nhưng bây giờ đối diện sự thật thì thôi nồi nào úp vung nấy, cái Nụ cũng chẳng cao sang gì mà mà chê thằng kia chân thấp chân cao.

- Mày còn nhớ thằng Nhơn con ông Phả thuyền chài chứ Nụ?

- Có phải cái thằng hồi xưa chuyên ăn cắp me và chọi đá vào nhà mình?

- Lớn lên phải đổi chứ không lẽ cứ chọi đá mãi à! Hồi xưa thì thế nhưng sau này chững chạc hẳn ra.

- Chững chạc gì, què không lo thân què còn bày đặt chọc phá. Con nhớ có lần nó ăn cắp ổi ban đêm bị thầy vác cây đuổi. Chạy không nổi nó phải bò như chó.

- Ấy vậy mà lại là đứa con có hiếu và chu chí làm ăn.

Mặc bà nói gì thì nói, Nụ không hy vọng ở Nhơn chút nào vì nàng biết cái giá trị riêng của mình. Nội cái mác ngoại kiều đủ để trăm ngàn đôi mắt của đủ loại đàn ông thèm khát. Bằng chứng dạo này phong trào về Việt Nam lấy vợ ồ ạt mà toàn đa số toàn là thứ già khú đế bị vợ bỏ vất vưởng lang thang, toàn những hạng thất nghiệp mất sở, toàn những tay thương mại bị phá sản cố bòn cọt gỡ gạc vài ngàn về Việt Nam ăn chơi hưởng thụ trước ngày nhắm mắt không ngờ chiến dịch làm hôn thú với ngoại kiều để sang Mỹ đang lan tràn rộng nên đâu ai ngại gì già trẻ, tốt xấu. Biết đó chỉ là hình thức tạm bợ và lợi dụng nhau nhưng Nụ vẫn thấy xốn xang vì người ta cứ ùn ùn về như một phong trào. Kẻ có gia đình con cái đề huề cũng muốn về một lần để hưởng mùi vị quê hương vừa ngon vừa tinh khiết, vừa rẻ lại vừa chắc. lỡ có bệnh gì cũng đã có thuốc chữa, hoa liễu giang mai cũng chỉ vài vốc thuốc hoặc một mũi chích là xong ngay. Xưa kia Nụ coi khinh những hạng người này vì họ đã lợi dụng cái mác ngoại kiều để bịp bợm dân nghèo nhưng bây giờ mới thấy rõ chẳng ai lợi dụng ai. Gái bên ấy khôn lanh có thừa. Ngày xưa người ta tìm tự do phải vượt biên hoặc phải đổi bằng cả sinh mạng, bây giờ chỉ vài lần ôm ấp hoặc nói cho cùng phải đổi cả trinh tiết để được đi nước ngoài vẫn còn rẻ chán. Sắp bang giao tới nơi nhưng dân chúng ai ai cũng vẫn còn thèm khát ra đi bởi cuộc sống bấp bênh tạm bợ dẫu bọn con buôn, thành phần bất hảo đi đi về về nhố nhăng làm mang tiếng cho những người tốt lành và có thể gây băng hoại cả một thế hệ. Nụ biết và vẫn biết thế vì những thảm trạng dở khóc dở cười xảy ra chung quanh đây hàng ngày. Cô hoa khôi vừa mới sang đã ly dị chồng vì nghĩ rằng chồng mình là ông chủ bự như đã từng tuyên bố. Ông ca sĩ nọ vừa được bảo lãnh sang đã đá bà bồ già vì bà không cung phụng tiền bạc cho ông theo đúng như ý ông muốn. Chủ một nhà hàng ăn thu vào lợi tức mỗi tháng trên dưới ba chục ngàn. Bên Việt Nam tính ra ăn cả đời không hết trong khi đâu biết rằng ông chủ dấu nhẹm vụ chi chế trả công thợ thuế má tính ra chỉ còn hơn ngàn bỏ túi, ấy là chưa nói đến những thành phần chấp nhận thua lỗ chỉ vì tăm tiếng ông chủ, bà bầu...

Nụ biết và biết hết nhưng có ai về Việt Nam một lần mà không muốn sang nữa? Ngoại kiều dù khố rách áo ôm vẫn bị ngộ nhận và để tung hô săn đón như một ông vua con. Bao tinh hoa nước người được các ông bôi bẩn bằng chữ nghĩa bồi trọ trẹ, bằng những đồng đô la trợ cấp, bằng những bát hụi hốt non, bằng những đồng tiền gom góp tin cẩn của người thân nhờ chuyển về cho gia đình họ để tiêu xài vung vít, để làm một phút huy hoàng rồi chợt tắt mà quên rằng nhân phẩm của mình đã dính nhọ. Con sâu làm sầu nồi canh, một người làm xấu, cả tập thể sống bên nước ngoài bị vạ lây. Nụ biết và biết hơn thế nữa rằng ở đất nước mình đang thời kỳ tranh tối tranh sáng, đang khốn khổ đói khát gặp cỗ bàn là xà xuống ăn đâu cần biết bên trong có tẩm thuốc độc dù vẫn phải đổi chác tiền trao cháo múc. Ngoại kiều mang cái bả vinh hoa giàu sang phú quý đã đầu độc muôn triệu người ở lại. Ai chẳng ham tiền ham của? Đất nước nghèo đói suốt gần hai mươi năm được tiền bạc, quần áo rải dầy đường ai lại chẳng bị mờ mắt, ai chẳng coi rẻ giá trị con người? Đàn bà tham tiền bán thân xác. Con gái thèm đi ngoại quốc làm nghề mãi dâm quốc tế để có cơ hội đi nước ngoài. Số còn lại cố giữ nhân phẩm thì ăn cơm khoai độn chạy từng bữa ăn một hoặc chờ một cái đám cưới ngoại kiều.

Nụ biết nhưng giá như trước kia, giá như chưa bị cha mẹ mình khinh thị, giá như chưa bị thằng Mễ tàn phá cuộc đời, giá như khối óc ngây dại chưa vẩn lên những đòi hỏi xác thịt và giá như Nụ đừng chạy theo cái mác ngoại kiều vinh thăng của người đời thì nàng sẽ không có ý nghĩ về du lịch Việt Nam trong lúc này. Tránh được đàng này thì vấp phải đàng kia. Xưa nay Nụ cố tránh nhưng rồi cũng như một số người chung quanh chưa ý thức được giá trị thực thụ con người đã chạy theo cái bóng của phồn hoa giả tạo.

- Hay là để sang năm kha khá chút tiền cho thày bu về thăm quê tiện thể nghe Nụ?

Vậy là bà Cửu tính chuyện vợ chồng ăn đời ở kiếp cho Nụ thật sự. Nàng dãy nảy.

- Sang năm tính chuyện sang năm. Còn bây giờ để con về thăm anh chị Chẩn và mấy đứa cháu cái đã.

Tháng sau Nụ về Việt Nam cũng là ngày ông bà xuống đây. Thoát được gánh nợ cái Nụ và thằng Mễ vậy mà không ngờ Cảnh nhỏ mọn lôi ra những xích mích tự thuở nào kể lể.

- Chuyện qua lâu rồi nhưng nếu bu muốn biết ngọn ngành thì nên hỏi nhà con, anh ấy nói trung thực hơn. Con không muốn mang tiếng chị dâu em chồng vì xưa nay tình cảm của riêng con đối với các cô ấy như bát nước đầy. Đã nhiều lần con gọi về đây anh em sống đùm bọc, nương tựa lẫn nhau, khi no ấm đã vậy còn những lúc hoạn nạn thì cần thăm nom, săn sóc cho nhau nhưng cô ấy bảo không thích sống ở nơi khỉ ho cò gáy, quanh năm tiếp xúc toàn những người đánh ghe, đánh chài cho uổng cuộc đời đi. Lại cũng có lần Nụ bảo con: "Từ đây xuống chị hết sáu trăm khứ hồi, em chờ vé on sale đi Hawai đã hơn." Vậy thì con còn biết nói gì nữa.

Cảnh kể rành mạch nhưng thiếu, thứ tự từ trên xuống dưới nhưng là chuyện con tôm cắn con tép lạc quá xa về cái Nụ.

- Chúng trẻ người non dạ mà sao mày lại chấp nhất từng lời nói như vậy?

- Bu ơi tuổi đó đã có người làm xui rồi mà bu bảo non dạ non lòng. Tuy nhiên nói để bu hiểu thêm về cuộc sống bên đây chứ con đâu dám trách cứ lời nào. Theo con sống ở đâu thì sống miễn thấy thoải mái là được rồi. Chúng con tuy không gặp nhau nhưng vẫn nói chuyện điện thoại mỗi tuần. Mà thầy bu già cả rồi nên lo cho sức khoẻ mình là trọng vì cô Tâm đã có gia đình cuộc sống khá giả còn cô Nụ thì độc thân đâu phải lo.

Đúng đích thực là nó chưa biết gì. Ngay chuyện về Việt Nam để lấy chồng Cảnh cũng không biết nốt. Nó đã chấp nhất khó khăn như vậy thì bà dấu luôn cho xong.

- Giá lúc mới qua cô ấy chịu khó học hành cho đến nơi đến chốn thì không giúp cho xã hội cũng giúp cho chính bản thân mình. Con chẳng hiểu vì mặc cảm hay thích tự do phóng túng mà cô ấy chẳng muốn bị bó buộc. Bu xem học là phải cực khổ, phải thức đêm thức hôm...

- Thôi thôi, bà Cửu ngắt lời, nó thân tật nguyền sống được đã phước.

Có lẽ không hiểu được những ý nghĩ trong đầu của bu chồng nên Cảnh vẫn vô tình:

- Thường thường có tật là có tài. Ở Mỹ con thấy có nhiều người cụt sát hai chân phải đi bằng tay, thế mà còn là cầu thủ basketball. Cũng có người cụt cả hai chân mà vẫn nấu cơm đi chợ, sinh con đẻ cái. Lại cũng có người mù hai mắt mà vẫn trở thành văn sĩ nổi tiếng. Còn cô Nụ nếu dùng tiếng tật nguyền cũng không đúng, chân tay chỉ hơi yếu nhưng vẫn đạp xe được cơ mà! Giờ thì chỉ có thầy bu bảo ban may ra...

- Ối dào, mặt bà đỏ bừng vì giận và tự ái, nó còn sướng gấp vạn những đứa lành lặn khác, cũng có nhà có cửa, cũng sắp lấy chồng rồi.

- Lấy chồng? Lấy ai?

Cả hai khuôn mặt ngỡ ngàng nhìn nhau...

Bộ salon có lẽ phải đến hơn một trăm năm trước. Hình thù gồ gồ cong cong của khung ghế màu đỏ gụ bóng loáng nổi lên những vân đen đang lên nước. Trên mặt gỗ chạm trổ kín những đầu người mình thú chạy xuống tận chân ghế và kết thúc bằng những móng của loại cọp vằn giương vuốt sắc. Ông Cửu ngồi trong phòng khách, hai chân rút gọn trên ghế. Là người chơi đồ cổ mà ông cũng phải thầm phục kỹ thuật điêu khắc quá tỉ mỉ tinh vi của người ngoại quốc. Ngắm chán ghế, ông lại đưa mắt nhìn chiếc bàn con đặt cây đèn mạ vàng rồi đến cái bàn uống nước và cuối cùng dừng lại ở chiếc ghế "ngựa phi" vợ ông ngồi.

Lúc ấy bà Cửu đang đong đưa đôi chân theo điệu nhún nhẩy của chiếc rocking chair, nhường hẳn câu chuyện quan trọng cho hai cha con giải quyết.

- Con nghĩ thế nào cho thầy bu biết? Ông Cửu nhắc lại câu hỏi với nét mặt không vui.

Phước vẫn ngồi không cử động, đôi chân mày nhíu lại.

- Thì cũng để từ từ con bàn với nhà con xem sao.

- Lại cũng vợ mày, ông Cửu khó chịu, cho đến bây giờ mày vẫn còn đội nó lên đầu?

- Thầy nói vậy sao phải. Dù một ngàn hay một trăm, mà đã dính líu đến tiền bạc là phải có sự thỏa thuận của hai người. Con đâu thể lấy quyền làm chồng mà lấn lướt nó. Hơn nữa mọi sự sản này là do hai đứa tạo ra chứ đâu phải mình con.

- Tóm lại mày muốn nói rằng thầy bu phải đợi lệnh của nó?

Phước lắc đầu ra dáng phân bua:

- Ý con chỉ muốn là nên có thêm ý kiến của nhà con vì như thầy thấy nhà cửa ở Cali hiện tại đang xuống giá. Chẳng những ảnh hưởng bởi trận động đất bốn năm trước mà còn cả công ăn việc làm. Đa số họ bị thất nghiệp nên mất nhà mất cửa vì không kiếm đâu ra tiền trả note hàng tháng. Vả lại, cái gì lên cao quá sẽ tự động xuống thấp, trong năm năm nay, nhà cửa đang từ một tăng gấp đôi, gấp ba. Sống không nổi mọi người ùn ùn kéo nhau đi thì thầy lại bảo về đó mua nhà thì quả là chuyện điên dại.

- Tao có bảo mày về đó ở đâu mà rộn. Mày chỉ cần mua một căn nhà, đứng tên các cái, thuế má giấy tờ. Còn việc chăm sóc, quét tước, sửa chữa hoặc vườn tược đã có thầy bu lo.

- Nhưng khả năng chúng con đâu thể một lúc lo nổi mấy trăm ngàn tiền mặt. Còn nếu chỉ down vài chục ngàn rồi trả hàng tháng thì nợ cho đến muôn đời. Thầy không biết chứ tụi nhà băng ăn lời khiếp lắm. Mượn hai trăm ngàn, ba mươi năm sau trả thành năm trăm ngàn.

Nhìn bộ mặt khó đăm đăm của Phước, ông thở dài:

- Sao không mượn vài năm thôi cho ít tiền lời?

- Dài hạn mà còn trả hơn hai ngàn mỗi tháng, ngắn hạn đào đâu ra mỗi tháng năm, bẩy ngàn?

- Sao hôm nọ chúng mày bảo nếu thầy bu không thích ở chung thì sẽ mua biếu một căn?

- Vâng, nhưng ở gần đây cơ. Tiểu bang này nhà cửa rất rẻ. Căn nhà gạch khang trang gần bờ sông cho thầy bu hưởng khí trời trong sạch hoặc chiều chiều vác cần đi câu, tiêu khiển ngày tháng cũng chỉ ba, bốn chục ngàn. Chúng con chỉ có thể làm được những gì vừa tầm sức và nhìn thấy thầy bu có cuộc sống thoải mái an hưởng tuổi già. Còn ở Cali, một thành phố xô bồ, bon chen cho lớp trẻ, thầy bu về đó chỉ hít bụi, khói xe và những ô nhiễm.

- Thôi, đủ rồi. Tao hiểu. Nói tóm lại là chúng mày không bằng lòng? Ông có vẻ giận khi ngừng ở câu hỏi.

- Con không hiểu nổi một nơi không thích hợp cho tuổi già tại sao thầy lại cứ thích về ở đó?

- Tao muốn lo cho cái Nụ, mai mốt nó lấy chồng rồi cũng về ở cả đấy chứ đâu.

Phước đã được vợ kể chuyện Nụ về Việt nam lấy chồng. Sẵn bực dọc chàng tuôn ra một hơi:

- Thầy bu sống ở Việt Nam biết hoàn cảnh rõ ràng hơn ai hết mà con không hiểu sao lại xúi cái Nụ về bên ấy lấy chồng. Lấy ai thì chả lấy được nhưng liệu có ăn đời ở kiếp với nhau khi cả hai cùng có ý lừa bịp nhau. Con hỏi thầy nó đang hưởng tiền tàn tật không đủ nuôi thân nó lại còn rước cái thằng báo cô qua nuôi có phải tội nghiệp nó không? Đã vậy thằng nọ chắc gì thương cái Nụ hay cũng chỉ vì muốn được qua bên này. Chuyện vợ chồng là do duyên số chứ nào phải vẽ rắn thêm chân sẽ hóa rồng? Đấy rồi thầy xem thằng nào qua đây thì cũng bỏ nó cho mà xem. Lúc đó đúng là dại mặt.

- Ối dào, chuyện của nó để tao lo. Mày phủi bỏ trách nhiệm từ hồi nào đến giờ thì tao cứ kể như mày đã chết.

- Đã chết sao thầy còn bảo con mua nhà? Thầy mua nhà hay thêm gánh nặng cho nó? Thầy bu ở dưới này đêm hôm có trái gió trở trời ra vô còn có con cháu trông nom hoặc bệnh hoạn ốm đau còn có người săn sóc thuốc men. Về đó rồi ai sẽ lo cho thầy bu?

Càng lúc Phước càng tấn công tới tấp như muốn ông bà bỏ hẳn ý định lấy chồng cho Nụ và về Cali trong khi ông Cửu lại đang muốn níu kéo cái danh thuở nào đã mất. Từ lúc nghe được bài học vệ sinh ở nhà Thành, ông luôn có ý nghĩ là chỉ khi có nhà có cửa, ông mới dám ăn to nói lớn trước đám đông, trước giòng tộc họ hàng, nhất là với Thành, thằng con rể đã có ít nhất một lần coi thường ông. Nhưng thôi, bước đầu như thế tạm coi như đã đủ, chỉ cần cho vợ chồng nó biết ý tưởng của ông rồi thì liệu cơm mà gắp mắm. Tất cả phải từ một điểm nhỏ, như vết dầu loang cho tới một ngày...

Ý nghĩ này làm ông lấy lại tinh thần nên chuyển sang đề tài khác một cách nhanh chóng:

- Tuần này chúng mày không định quay phim à?

Phước hơi ngỡ ngàng vì sự chuyển tiếp đột ngột nhưng lại cho là thầy đã xiêu lòng nên vui vẻ trả lời:

- Ba chủ nhật liền cháu Dung chở ông bà đi quay hết danh lam thắng cảnh. Theo con nghĩ cũng đủ gởi về Việt Nam rồi.

- Nhưng nào chúng mày đã chở tao đi thăm vườn rau ao cá đâu. Tao muốn cho những người ở xứ mình biết rằng nơi đây cũng có vườn tược ao bờ trồng đủ rau rợ cà pháo mùng tơi bầu bí...

- Vâng, thì để tuần sau chứ hôm nay mẹ con nó đi shopping có về cũng tối mịt.

Nãy giờ có lẽ mỏi nên bà Cửu không còn đu đưa nữa. Bà rút hai chân lên ghế ngóng chuyện rồi chợt buột miệng:

- Chúng nó mua gì mà khoẻ đi thế!

- Thì quần áo, giày dép, son phấn. Ôi, hai mẹ con mê sắm đồ còn hơn mê vàng.

Nhớ lúc con dâu đón mình ở phi trường với cái váy ngắn cũn cỡn, bà chau mày khó chịu:

- Ở xứ nào cũng vậy, có tiện tặn thì mới có của dư. Mày xem cả đời có bao giờ tao dám nghĩ tới bản thân. Được chín đồng ráng kiếm thêm đồng nữa cho đủ mười.

- Thì tiện tặn cho lắm đùng một cái cũng tay trắng, Phước cười nhìn da thịt mẹ trắng hồng hẳn ra khác hôm mới xuống, tiện tặn cũng tay trắng, ăn xài cũng tay trắng thì tội gì không xài cho thích.

- Sư mày. Không chắt chiu lấy cứt nuôi chúng mày ăn học. Tao bảo thật cho mà biết, con vợ mày cũng hoang đàng lắm, quần áo gì mà chật cứng một tủ.

- Đàn bà mà bu! Ai chẳng vậy. Với lại con quan niệm sự làm việc và hưởng thụ đừng nên để quá chênh lệch. Ở Mỹ không giống như Việt Nam cứ quần quật làm đầu tắt mày tối, tậu nhà, tậu đất cho đứa này đứa kia mà thực ra chúng đâu cần của ấy. Ở đây, một đứa trẻ chín, mười tuổi cũng có thể kiếm ra tiền. Phải tập cho chúng biết giá trị của đồng tiền thì sự tiêu xài mới có ý nghĩa. Con thấy có nhiều đứa trẻ được nuông chiều từ thuở nhỏ nên lớn lên hư hỏng. Cha mẹ vừa nằm xuống để lại đất đai nhà cửa đầy dẫy thế mà vẫn bị chính phủ lấy mất vì không có tiền trả thuế hàng năm. Nghĩ thật là đau.

- Mày nói như vậy nghĩa là làm ra đồng nào ăn tiêu cho hết ngay đồng ấy không cần biết đến anh em bà con?

- Bu cứ nghĩ như vậy hèn gì khổ cả đời, ăn chẳng dám ăn ngon, mặc cũng không dám mặc đẹp.

- Mày nghĩ đời này có phúc có họa chứ!

Giọng bà hơi sẵng làm Phước phải vội cười cho bớt căng thẳng

- Vâng thì có.

- Vậy tao làm phước ai hưởng?

Không phải bây giờ mà ngay từ hồi xưa, mỗi lần thấy ông bà Cửu gom góp tiền bạc cho đầu nọ đầu kia vay mượn là Phước đã bất bình vì có bao giờ họ trả ngoài những lời tâng bốc nịnh hót nhưng lần nào cũng như lần ấy, Phước vừa mới hé môi cản là bị xỉ vả cho một trận nên thân, nào là thứ ích kỷ riết róng chỉ biết sống cho riêng mình. Kinh nghiệm đã có sẵn nên chàng chỉ cười hề hề thay câu trả lời. Bấy giờ ông Cửu mới xen vào:

- Chúng mày mở tiệm bán đồ phụ tùng xe hơi có khấm khá không?

Được ông Cửu gỡ rối Phước trả lời mau mắn:

- Một lời ba thầy ạ! Có điều phải mướn người bán, trả lời điện thoại và coi sóc bên ngoài. Tụi Mỹ ở đâu cũng kỳ thị nên chúng con chỉ ngồi trong văn phòng lo giấy tờ sổ sách và kiểm điểm hàng tồn kho.

- Vậy thì khá quá rồi còn gì?

- Vâng, chi phí xong mỗi tháng cũng còn dư dăm ba ngàn.

Tim ông Cửu bắt đầu đập liên hồi. Một tháng dư vài ngàn trong khi cái Nụ lãnh vỏn vẹn có sáu trăm. Nhà nó có bốn chiếc xe hơi trong khi em nó còng lưng trên chiếc xe đạp. Rồi còn chị nó, chú nó ở Việt Nam đang đói khổ... Rồi còn bà con hàng xóm, nhà thờ xứ đạo đang trong thời kỳ xây cất tu sửa. Mọi thứ nếu không có mỗi tháng dư vài ngàn thì biết trông nhờ vào tay ai? Đầu óc ông quay cuồng với muôn ngàn ý nghĩ và biết là chưa phải lúc nhưng ông vẫn buột lời:

- Hồi tao đi xứ mình đang xây nền.

- Lúc con sửa soạn đi thì cũng đang xây mà? Phước ngạc nhiên.

- Xi măng lúc bấy giờ pha trộn không tốt nên cứ thế vỡ ra hết. Trời mưa theo vết lở trôi đất cát ra ngoài làm nhà thờ dơ bẩn. Đám thanh niên đâu chịu lau chùi quét dọn cứ dừa cho hội bô lão viện cớ mắc làm thủy lợi hoặc phải lo kiếm tiền nuôi gia đình vợ con.

- Con nghĩ xây cái nền mới đâu đáng là bao, cả xứ bổ đầu người thì mỗi gia đình chỉ tốn khoảng nửa chỉ.

- Những kẻ không đủ ăn lấy đâu nửa chỉ? Có đến quyên tiền thì chúng khất lần khất lữa, lỡ gặp đứa hung tợn nó còn chửi cho. Nhiều lần tao nổi sùng mắng toáng lên, chúng chảy nước mắt: "Cơm gạo không đủ ăn lết sao nổi đến nhà thờ mà phụng với chẳng thờ." Mày xem thật đúng là quân vô đạo.

- Chắc tại thầy bắt ép họ chứ gì?

Ông Cửu quật ngược câu Phước vừa nói:

- Vậy chứ sao mày bảo là bổ đầu mỗi gia đình?

Không muốn nghe Phước bào chữa, ông nói tiếp:

- Trong xứ nhà nào giàu, nghèo họ đều tận tường hết, cho nên khi hội họp quyết định xây nền họ đều nhìn tao với lòng thành khẩn: "Nếu không có ông đứng ra cáng đáng thì việc này không thể xong."

- Thì kẻ giúp công người giúp của, đi quyên tiền cũng là một hình thức đóng góp.

- Cả xứ có mỗi nhà mình là trổi bật hơn hết thẩy, con cái cháu chắt cả tá bên Mỹ. Mình không giúp của thì còn ai vào đó nữa?

- Rồi thầy hứa với họ?

- Không hứa để chịu nhục làm con chó ăn cứt à!

Phước im lặng ra chiều suy nghĩ, một hồi lâu mới chậm rãi:

- Sân nhà thờ đổ ciment hao tốn lắm cũng chỉ khoảng năm cây là cùng. Thôi thì chúng con biếu thầy bu tiền ấy để làm tròn lời hứa với hàng xứ. Có điều đã qua tới đây thì cũng nên...

Ông Cửu ngắt lời như sợ Phước chuyển lạc đề tài:

- Ai bảo mày năm cây mà đủ? Tao đã tính kỹ lắm rồi, này nhé: Sau nhà thờ là con sông nhỏ tuy nước chảy chậm nhưng cứ từ từ cuốn rút hết đất cát, bây giờ mua thêm đất đổ nền cho bằng với sân đằng trước. Vườn bên hông sau khi khai phá xong sẽ mua vài chục gốc dừa để lấy huê lợi trả tiền điện nước, sáp nến. Bằng đó thứ công làm cũng phải kéo dài vài tuần. Đám thanh niên xứ mình có đến năm chục thằng thất nghiệp nằm ở nhà, có kêu chúng làm dù không trả công cũng phải nuôi ngày ba bữa...

- Dạo này đọc báo con thấy Việt Kiều mang tiền về đầu tư và dân mình làm ăn khấm khá, buôn bán sầm uất thịnh vượng chứ không như lúc con vừa mới ra đi sao thầy nói nghe như họ chết đói cả.

- Có ở trong chăn mới biết chăn có rận. Thối nát cả chùm cả đống, toàn bọn con buôn sống bám vào nhau trong giai đoạn tạm bợ chứ còn dân chúng đói khổ thiếu thốn và suy đồi hơn lúc nào. Vì miếng ăn con người ta tranh sống nên coi thường phẩm giá, vợ bỏ chồng, chồng bỏ vợ để tự do đạt mộng ước cao hơn. Lại có những người con chí hiếu bán thân nuôi gia đình nhưng lại đua theo phong trào chỉ chọn lựa ngoại kiều để còn có dịp thoát ra ngoại quốc. Bên cạnh, một số thanh niên vô ý thức đã biến thành ma cô bám theo gấu quần đàn bà để sống. Tao chỉ biết có thế còn các nhân viên cán bộ từ cao cấp đến thâm niên thâm đế đều hối lộ, tham nhũng, bóc lột tận cùng xương máu của đồng bào. Tao chẳng hơi đâu dòm ngó chuyện thiên hạ, có thối bằng trời cũng vẫn phải bịt mũi kêu thơm. Kẻ có quyền bao giờ sai cũng thành đúng, trái cũng thành phải. Còn dân chúng những người quê mùa an phận, thấp cổ bé miệng như tao thì chỉ biết đặt niềm tin vào tín ngưỡng. Con người sống ở thời nào cũng thế, không có tín ngưỡng khác nào bọn vô thần phản cha bán chúa. Xóm mình khối đứa nghèo đói đi ăn mày nhưng ăn mày cũng phải có sức khoẻ và băng đảng đút lót mới có chỗ tốt mà đứng ăn xin còn không thì cũng bị đánh đập không dám bén mảng tới...

- Người ta khổ như vậy mà bố còn bày ra xây cất. Tại sao không quyên tiền cho họ?

- Nuôi thế nào được khi cả nước nghèo đói? Tiền bạc nào cho xuể khi ai cũng khốn khổ khốn nạn chi bằng nuôi dưỡng tinh thần họ. Xây nhà thờ cũng là mục đích cho họ tăng thêm phần đức tin và sống tốt lành thánh thiện.

- Nhưng đâu phải nuôi cả làng cả xóm như vậy? Đúng là lối lý luận thiển cận của thầy.

- Thiển cận nhưng thực tế. Thời buổi này ai cũng đói ăn, chỉ mong có việc làm để cố kiếm ngày hai bữa cơm. Bây giờ hàng xứ có công chuyện chẳng lẽ để người ngoài họ đâm đầu vào hưởng?

Phước lạnh người khi nghe ông Cửu kể kế hoạch với chương trình. Xây nhà thờ chứ nào phải đình đám, hội chợ mà kéo dài ngày tháng?

- Con nghĩ gọi công ty khoán cho họ, vừa nhanh lại vừa rẻ.

Và rồi nhớ đến những ngày giỗ chạp và ngày cưới hỏi của mình, cả một rừng người ồ ạt kéo đến ăn uống nói cười, Phước nóng mặt:

- Thầy cứ giữ cái tật háo danh mà nghèo cả đời. Đã vậy con không bỏ xu nào nữa cả.

Biết tính con mình riết róng xưa nay, ông buông lời châm biếm:

- Cả mười sáu năm nay nhờ chị em con Tâm mà tao không phải vục mặt xuống đống cứt.

Phước không nhịn được, giọng chàng trở nên gay gắt:

- Tại chúng nó cũng háo danh nên bây giờ mới chả ra gì. Người ta qua đây chỉ vài năm cần cù là khá, còn đàng này nghèo không dám nói thật sợ xấu hổ, cứ dấu đút che đậy. Thầy xem chẳng những khổ cho chúng mà còn làm khổ cả cho những người ở quê nhà. Cứ tưởng ăn uống vui mừng chia xẻ sự giầu có của con cái nào ngờ ăn trên mồ hôi và nước mắt của chúng.

- Thằng khốn, mày dạy khôn thầy bu mày đấy phải không? Ông Cửu cố đè nhịn sự nóng giận nhưng tiếng quát vẫn vang như sấm.

Phước không dám nhìn ông, cố hạ giọng cho nhỏ nhẹ, ôn tồn:

- Con nghĩ việc xây cất nhà thờ là việc tốt lành thánh thiện nhưng Chúa đâu muốn người ta dựng đền thờ nguy nga trong khi dân chúng đang lầm than đói khổ, bóp chắt từng nắm ngô hạt thóc. Chúa đâu muốn con chiên Ngài nhịn ăn nhịn uống để lo việc hình thức bên ngoài. Hơn nữa, lòng thành phát xuất tự tâm chứ không phải làm để được mọi người nể vì. Xứ mình có biết bao nhiêu người khá giả có con đi Mỹ mà sao họ chỉ đứng trong bóng tối để thúc thầy bu ra làm con cờ thí điểm. Họ lợi dụng sự háo thắng của thầy bu để chạy trốn những con mắt dòm ngó khác. Con nghĩ khả năng của mình đến đâu thì giúp đến đó. Cố gắng làm gì, chẳng những chuốc khổ cho mình mà còn cho cả những người khác.

Thực ra vì bản tánh hà tiện sẵn có nên Phước chỉ đứng về một phía mà xét đoán công việc của ông Cửu. Không phải ai giúp việc và công đức trong nhà thờ cũng đều háo danh. Có những người bỏ cả đời phụng vụ nhà Chúa chỉ vì đức tin. Đức tin là một động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy con người ta quên đói, quên khổ, quên nhọc nhằn để đến với Chúa. Đức tin cũng là một phương thuốc nhiệm màu giúp bao kẻ sa ngã, tội tù trở thành tốt lành. Có nhiều xứ đạo nghèo, cơm không đủ ăn, áo không đủ ấm, từ cha đến con đói tơi tả nhưng bánh thánh và rượu nho, của lễ hàng sống, vẫn có cho mỗi ngày. Cũng có nhiều nhà mái rách, vách xiêu nhưng vẫn hăng say lo tu bổ nhà Chúa khang trang tươm tất. Với họ, nhà Chúa mới là nhà của họ, là nơi xoa dịu tâm hồn sau những giờ vất vả cực khổ, sau những lo lắng buồn phiền, là nơi than thở tâm sự những khi lâm vào cảnh khốn cùng và cũng là nơi mơ ước có cuộc sống tốt lành như trong ảnh Thánh Gia.

Đức tin chỉ là hình thể trừu tượng nhưng lại có sức phản kháng dữ dội. Thử đụng vào khối đức tin của Công giáo, Phật giáo, Tin Lành ... xem sức chống trả của họ sẽ kinh khủng như thế nào? Vậy mà chẳng những Phước vừa đả kích bố mình lại còn dám đụng đến nhóm hàng xứ tốt lành của ông. Mặt ông Cửu đỏ bừng, giọng rít cao:

- Mày bảo chuốc khổ cả cho những người khác nhưng trong đó không có mày. Mày là thằng ăn cháo đá bát. Ai nuôi mày ăn học tới giờ này để rồi bây giờ bạc bẽo như thế? Tao bảo thật, kể lể vụ nhà thờ không phải tao có ý xin tiền mày đâu. Trước hôm xuống đây tao đã nhờ con Tâm gửi hết năm ngàn về Việt Nam dâng cúng vào nhà thờ rồi.

Phước tròn mắt nhìn như không tin chuyện có thật nhưng khi khám phá số tiền kếch xù ấy phát xuất từ đâu, chàng tối tăm mắt mũi phải bám chặt vào thành ghế cho khỏi ngã.

Giàn mướp được kết bằng những cành khô cắt từ mấy nhánh cây xòa xuống bên hông nhà. Hôm mới xuống ông Cửu thấy cây cối mọc um tùm, bóng mát từ những cành cổ thụ che quanh làm âm u tối mắt. Lại nữa vợ chồng Phước trồng kiểng quá nhiều mà không coi sóc nên khô cằn èo ọt. Hai hôm sau, ông vác dao ra chặt những nhánh thấp rồi lôi cuốc xẻng vừa đào vừa xới.

Nhà thế mà rộng, suốt cả ngày ông chỉ làm được một khoảng nhỏ. Bà Cửu sức yếu nên chỉ ngồi nhổ cỏ, nhặt nhạnh ba cái rác rến. Buổi tối vừa thấy vợ chồng Phước bước vào cửa, ông đã lắc đầu:

- Trong nhà sạch sẽ mà để bên ngoài chẳng khác nhà hoang.

- Tháng này trời ấm nên cỏ mọc nhanh lắm thầy ạ! Phước rửa tay rồi ngồi vào bàn ăn nói chuyện với ông bà trong khi chờ vợ sửa soạn bữa cơm tối, con cắt hoài đấy chứ! Cách tuần một lần.

- Cách tuần một lần mà gai bò ra tua tủa như đậu đũa, cào rách cả mặt mày, chân tay?

- Thứ đó chui từ trong những cây kiểng mà ra, giết nó là giết cả kiểng. Mà thôi kệ nó thầy ơi, để ý làm gì cho nhọc.

Cảnh bưng ba tách trà nóng để trên bàn nhưng vẫn lắng tai nghe chuyện. Mặc dù ngoài vườn cứ vài tháng một lần nàng mướn người cắt tỉa nhưng cây kiểng đa số phải chăm sóc hàng tuần mới đẹp tốt được.

- Từ lâu con vẫn thường nói với anh ấy, chỉ có thầy bu mới có thể biến vườn hoa còi cọt thành xanh tươi, rực rỡ. Mà quả đúng như vậy, mới có từ sáng đến chiều đã khác hẳn, lúc quẹo xe vào con cứ ngỡ đi lộn vào nhà ai.

Câu nói thông thường như khen ngợi công sức không ngờ lại có tác dụng khiến ông cười hả hê tuy đầu gối tê chồn và mỏi nhừ. Giọng ông thoáng chút hãnh diện:

- Phải hai tuần nữa mới đẹp được. Tao thấy đất đai dưới này tốt quá, cũng may hồi đi bu mày mang theo ít hạt giống ở quê nhà nên định làm vài luống rau mà ăn cho mát bụng.

Cảnh nhìn chồng mặt thoáng biến sắc khi hình dung những mảnh cỏ xanh tươi sẽ bị cuốc lên như nhiều gia đình Việt Nam đã làm nhưng trái lại Phước gật gù ra chiều thích thú:

- Dưới này đất đai có sẵn, thầy bu muốn làm gì thì làm, muốn trồng gì đó thì trồng. Mặc dù ăn uống chẳng bao nhiêu và nếu tính ra nhiều khi còn mắc hơn mua ở chợ nhưng bù lại thầy bu hoạt động cho giãn gân cốt, đi ra đi vào vừa khoẻ người vừa trông thấy vườn rau xanh tốt tạo thêm niềm vui và cũng là sự hãnh diện cho chính mình vì chưa đến nỗi vô dụng.

Cũng vì sự khuyến khích của Phước mà ngay hôm sau đi làm về, Cảnh điếng hồn khi thấy một khoảng vườn sau to hơn hai chiếc chiếu đôi được cuốc sạch cỏ, từng luống đất được xới xốp lên chạy dài thẳng tắp, nàng lặng người đến vài giây trong khi Phước trấn an:

- Em cứ để thầy bu làm theo ý thích, mai mốt anh mướn người trồng cỏ mới cho em.

- Mai mốt là đến khi nào? Cảnh hỏi bằng giọng buồn bã khi nhìn từng cụm cỏ tươi bị dẫy lên chất đống gần đấy.

- Chắc gì thầy bu ở với chúng mình, rồi em xem.

- Ở với chúng mình thì đã có sao nhưng giá anh nói thầy làm miếng đất ở sau garage thì khách khứa ra vô cũng không để ý.

- Em ở với thầy bu bao lâu còn không biết tính tình? Hai ông bà muốn khoe tài làm vườn mà chỗ này lại là chỗ thuận tiện nhất.

- Nhưng nó kế vườn hoa của em.

Phước cười lớn:

- Không chừng vườn hoa của em cũng bị lấn đất trồng cà cũng nên...

Hơn ba tuần sau, nhìn những hạt giống đã lú nhú xanh non như mạ, Cảnh không còn tiếc mảnh vườn nữa dù vườn hoa của nàng đã bị nhổ trụi và sát nhập luôn vào. Mỗi chiều vừa bước chân xuống xe, vai còn đeo bóp, Cảnh đã đi tắt qua luống mào gà để đứng nhìn. Thôi thì không thiếu thứ gì, từ cải ngọt, cần tây, mùng tơi, rau đay, cải cúc đang lú nhú nảy mầm trên ô đất xốp cho đến những cây giống xin được như tía tô, kinh giới, ngò gai cùng một lượt vươn cành lá xinh xắn. Cả một công trình và biết bao niềm vui lẫn hy vọng của lớp tuổi già được gói tròn trong ấy.

Bà Cửu có vẻ cảm động khi thấy con dâu thích vườn rau của mình. Cứ nhìn bàn tay nó vuốt nhẹ trên từng lá cải non mỏng như cánh chuồn chuồn, miệng liến thoắng không ngừng là bà lại mỉm cười sung sướng:

- Trời, có cả xu hào nữa hả bu? Đã vào hè rồi mà bu còn trồng được là hay lắm.

Trồng thì trồng chứ bà không có hy vọng vì hình như ở đây độ nóng mỗi ngày một tăng. Có nhiều lúc nắng thiêu đốt không khác gì Việt Nam.

- Dễ đến hơn chục năm rồi con không ăn rau cải làn, thèm chết đi được, không ngờ đất cằn cỗi thế này mà cũng lên, bu tài thật...

Bà Cửu đang bị cơn sốt của rau hành hạ nên mọi hạt giống bà đều ngâm mỗi thứ một ít và gieo từng ô một. Thứ nào mọc tốt thì bà đánh từng cây trồng ra luống, còn không lại gieo thứ khác chồng lên. Hôm đám mướp, bầu bí cùng lên một loạt bà bảo Phước làm cho cái giàn. Phước lắc đầu ngoay ngoảy:

- Bu cho nó trèo lên cây cổ thụ chứ làm giàn trông quê lắm!

A! Thì ra Phước cũng cảm thấy quê mà! Cảnh mỉm cười nhưng vẫn im lặng lắng tai nghe mẫu đối thoại giữa mẹ và chồng.

- Sư khỉ, có mày trèo chứ mướp nào trèo được. Cái tay nó kéo ra được bao nhiêu mà vòng hết gốc cổ thụ để lấy chỗ lên?

- Trời sinh voi, sinh cỏ. Nó không trèo lên được thì kiếm chỗ trèo xuống, trèo xuống không được thì trèo ngang.

- Trèo ngang cho đè hết lên rau rợ hở thằng lười? Đã vậy chả thèm nhờ nữa, mai tao bảo thầy mày lấy chà khô chất vào trông còn ghê hơn nữa.

Tưởng bà đe thôi ai ngờ chiều đi làm về Cảnh đã thấy sừng sững một cái giàn to như mái nhà tranh dựng chung quanh gốc cổ thụ. Từ cây cổ thụ dẫn đến những gốc bầu gốc mướp xa đến ba thước cũng được xếp chà nối dính liền.

- Anh kìa! Xem bu làm cái gì thế này! Cảnh đưa tay chỉ đám chà xếp ngổn ngang hỏi chồng.

- Thì cho nó bò theo để khỏi đi lung tung ra ngoài.

- Sao thầy không trồng mướp ngay gốc cổ thụ? Em nghĩ...

Phước chặn lời vợ:

- Vậy mà cũng đòi làm dâu nhà anh, khờ ạ! Không trồng ngoài này để lấy ánh sáng thì dẫu đất có tốt cách mấy cây cũng vẫn èo ọt, không chừng chẳng có trái mà ăn.

Cảnh nhìn đám chà nằm ngổn ngang thở dài:

- Vậy là khu vườn bỗng chốc thành khu rừng.

Phước trấn an vợ:

- Vài tuần nữa lá phủ xanh um là đẹp ngay.

- Đẹp đâu em chả thấy, chỉ thấy là anh quá lười không chịu làm cái giàn cho bu để giờ nhìn không thẩm mỹ chút nào.

- Dại, anh đã thấy mướp leo cổ thụ rồi, không khác dây trầu quấn cau. Tới kỳ nở hoa vàng ối cả một vùng...

Nghe chồng kể, Cảnh mường tượng tới những loại dây Wistaria hay quấn quanh cây cổ thụ. Mùa xuân nở hoa tím, từng chùm buông rơi ở những nhánh thấp là đà, lên trên cao hoa xòe rộng và tản mát như chiếc lưới khổng lồ phủ kín tàng cây. Hoa mướp vàng sẽ rực rỡ hơn nhiều, lại còn trái của nó nữa. Nhưng mà... Cảnh buột miệng:

- Làm sao hái trái được hả anh? Nó đâu phải như trái ổi trái cóc, cuống và dây đều bằng nhau lại dai khó cắt. Giựt xuống được một trái nó đứt cả giàn, đã vậy ăn hết ngon vì bị dập.

Phước cười gạt đi:

- Chắc gì ăn tới nó, anh đã nói thầy bu trồng để khoe mà! Sang năm mình có mấy trăm cái sơ mướp tha hồ tắm.

- Vậy thì mình cũng sẽ có những chiếc bầu nậm đựng rượu.

Phước bật cười:

- Hồi xưa chai lọ hiếm nên mới phải dùng những thứ ấy. Bây giờ xài vứt đi không hết mà tội gì phải dùng nó cho mất vệ sinh.

- Không thì em cũng phải để vài trái chưng trong nhà cho đẹp.

- Ai trèo lên mỗi ngày uốn nó thành cái bầu nậm cho em?

Cảnh ngạc nhiên:

- Em tưởng tự giống của nó mang hình thù như thế?

- Chỉ một phần nhưng chính yếu vẫn là phải uốn nắn mỗi ngày theo ý mình chứ...

Chương 13

Mới đó mà đã hơn hai tháng. Từ hôm về Việt Nam, Nụ chỉ đánh điện sang có một lần rồi mất biệt. Vợ chồng Chẩn viết thư sang thì cũng chỉ nói vắn tắt là đám con ông Nhơn không thành vì Nụ quá kén chọn. Bởi thế, nhờ mù tịt tin tức mà ông bà dỡ phải lo nhưng mỗi buổi trưa đứng nắng, ông bà hay ngồi dựa dưới gốc cây tay phe phẩy chiếc quạt và vẫn tưởng nhớ thời xa xưa còn ở quê nhà... Họ nhớ đến vườn rau ao cá, nhớ đến những hàng dừa xum xuê trái, nhớ đến những cây vú sữa trắng trước cửa nhà rồi thở dài ra chiều tiếc nuối quãng thời gian đã qua.

- Ở Việt Nam thế mà vui bà nhỉ!

- Chứ còn gì nữa. Tôi nhớ mọi lần giờ này thằng Lài đang bò đôi tay mập lên đầu tôi mò từng con chấy.

- Tưởng gì chứ nhớ thằng Lài bắt chấy thì tôi cũng phục bà thật. Ông cười buồn trong khi đưa tay giết con kiến đang bò trên quần mình.

- Bộ không phải vậy sao? Gà bên mình ăn nó ngọt thịt.

- Bà có ăn được thịt gà đâu mà rộn.

- Ông này cứ chận họng người ta, cứ chưa nói hết câu thì ông lại bít lời. Bà cười, làn da được dịp căng ra. Dễ chừng bà mập lên cũng phải mấy ký.

- Lời của bà ai mà bít được, ơ hay ăn với nói.

Bà biết chồng trêu nên cười ha hả, hàm răng màu vàng đục chưa rụng mất cái nào.

- Dưới này khí hậu thế mà tốt, tôi hết cả bệnh đau lưng.

- Thì nóng có khác gì Việt Nam, với lại chỉ vài chục bước là ra tới bờ sông. Nó khỏe là ở chỗ ấy.

- Vậy mà sao ông cứ một hai đòi về?

Ông Cửu không trả lời mà bắt đầu thở dài. Người ta bảo lá rụng về cội, nước chảy về nguồn. Còn ông, cội nguồn, họ hàng, giòng tộc cũng chỉ một phần. Tiếng gọi của quê cha đất tổ không đủ mãnh liệt làm ông bồi hồi xúc cảm. Có một cái gì thật mơ hồ, thật nhẹ nhàng, không hình không sắc chỉ thoáng lướt qua nhưng đủ cứa vào da thịt ông. Mỗi lúc ra vườn ông lại thấy lòng nhói lên, mắt rưng rưng muốn khóc và cảm giác mất mát từ đâu tràn tới. Phải rồi, nó từ luống rau bò qua giàn mướp và len lỏi trong các giậu đậu đũa. Nó từ vồng đất xốp mới rắc phân bám trên những hạt non vừa nhú mầm. Bây giờ thì ông chợt hiểu sự mơ hồ đó chính là cái dĩ vãng. Cái dĩ vãng một mình làm chủ trong nhà, làm cột trụ của họ hàng anh em. Còn giờ đây tuy ăn uống đầy đủ sung sướng nhưng nào có khác chuột rơi chĩnh gạo, ăn no nằm kềnh ra đó, cứ ăn rồi lại ngủ. Ông bây giờ có khác gì kẻ tột cùng cô đơn lạc lõng trong hoang đảo, một hoang đảo chỉ toàn đất khô cằn sỏi đá, không có tiếng chim kêu, không có tiếng róc rách của suối chảy và ngay trái rừng ngọt cũng chả có. Ngày nào mà ông chẳng than buồn, than nhớ Việt Nam đến nỗi nhiều lúc bực quá Phước cũng phải gắt:

- Thầy qua đây là để sống vui với con cháu chứ đâu phải vì vật chất mà cứ than với trách.

- Tao không có trách nhưng mày thử nghĩ xem, xưa rày có khi nào tao chịu ngửa tay xin tiền đứa nào thế mà bây giờ không những nuốt nhục há miệng xin cũng chẳng có đứa nào cho.

- Vì thế nên thầy đòi về Việt Nam?

- Không hẳn như vậy, tao về chỉ vì khí hậu không hợp.

- Bây giờ còn ai nữa mà thầy đòi về? Anh chị vài tháng nữa qua đây, nhà cửa cũng cho đi...

Phước đâu hiểu ý ông, về để tạo dựng từ đầu thì sức nào nữa mà ganh đua. Ông bắt đầu giãi bày tâm sự:

- Năm ngoái tao thấy có nhiều người qua đây nhưng không thính hợp họ lại quay trở về mua nhà cửa, vườn tược...

- Thôi cho con xin. Chỉ có những người điên mới để cha mẹ mình đi đi về về như thế. Thầy bu ở đây với chúng con, Chúa cho sống được ngày nào an vui ngày nấy. Mai kia con cháu lớn lên lập gia đình thì họ nhà Nguyễn mình lại lan rộng sợ không đủ đất chứa.

Ông có vẻ giận:

- Tao chết ở đây được bao nhiêu người vuốt mắt? Bán anh em xa mua láng giềng gần, về bên đó lỡ có ốm đau cũng còn có bà con làng xóm chạy qua chạy lại, khi chết cháu chắt cũng vài trăm đứa mặc áo tang và cả ngàn người đi đưa ma.

- Chúa ơi! Sống chưa qua mà thầy đã lo chết. Xác đất vật hèn, chết là hết, là nhắm mắt hai tay buông xuôi còn biết đâu ma chay cỗ bàn.

Ông Cửu lườm con, mặt ông đanh lại:

- Ai bảo con người không có linh hồn? Cái xác nằm đây nhưng tao biết hết. Về bên đó ít ra tao cũng còn được cả trăm lễ Misa.

- Con hứa sẽ xin cho thầy một ngàn lễ.

- Một ngàn lễ của mày không bằng một trăm lễ của họ và một năm cầu nguyện của mày cũng không bằng một tuần kinh của họ. Mày không biết là chỉ những lời cầu nguyện tập thể mới đến tai Chúa?

Phước lắc đầu. Đã bảo Chúa ở khắp mọi nơi, hằng nghe thấy ta cầu nguyện mà giờ này đã gần đất xa trời mà ông cụ vẫn một lòng lo sợ không được về nước Chúa nếu không có đám ma và lễ lậy thật lớn.

- Mai kia già như tao rồi chúng mày mới thấy cái chết sẽ ám ảnh ghê sợ như thế nào. Giá Chúa cất ngay về thì còn bảo là không kịp dọn phần linh hồn, đàng này chết già mà cũng không sửa soạn cho chính mình trước được hay sao?

- Con tưởng dọn hồn cho trong sạch là đủ chứ đâu cần phải dọn cả xác?

- Mày nói thế mà nghe được à! Không sẵn sàng thì ai sẽ vào đó mà lo ma chay đám táng, ai khiêng hòm đắp mộ?

- Không lẽ cỗ hòm miếng đất con mua không nổi? Nếu thầy lo lắng quá thì cuối tuần này chúng con chở thầy bu đi lựa bia mộ, xong xuôi vào nhà hòm lựa kiểu luôn.

- Tao không cần, ông ra chiều tủi thân, hòm đẹp làm gì, mộ xây mộ đúc làm gì khi người nằm xuống chẳng nghe được tiếng gào khóc tiếc thương của người còn sống.

Phước bực bội vì tính quái đản của ông. Người già ương dở đã đành, riêng ông lại còn thêm cái tính màu sắc phô trương bóng lộn của trẻ con. Chàng thở dài:

- Con cũng đến sợ sự lo xa của thầy. Thế bây giờ thực sự thầy bu muốn về?

- Chứ còn gì nữa. Chúng mày cho vài chục ngàn, về bên đó tao mua hơn trăm gốc dừa và căn nhà đúc là kể như hiếu chúng mày đã trả xong. Có chết tao cũng yên lòng nhắm mắt, còn có nhớ đến thì chúng mày xin Cha dâng lễ mỗi năm một lần là đủ rồi.

Bây giờ thì Phước đã hiểu ra. Vài trăm gốc dừa và căn nhà đúc vẫn quyến rũ hơn cuộc sống thanh nhàn và hơn cả cái hạnh phúc xum vầy với thằng con ruột thịt. Một cái đám ma kèn trống vang trời cờ tang bay phất phới bên nhà vẫn hơn những giọt nước mắt chân tình và tiếng khóc thương tiếc của đám con cháu bên này. Câu một chén máu đào hơn ao nước lã làm Phước thấy xót xa. Chính thầy mình đã quên đi những giọt máu ruột thịt thân tình chỉ vì mãi đeo đuổi tiếng tăm hão huyền. Tuy phiền muộn nhưng Phước vẫn cảm thấy đau lòng khi nghĩ đến chuyện xa cách:

- Thầy nói gì những lời trăn trối xa nhau đó. Con để thầy bu về là đã mang tội bất hiếu rồi vì trả hiếu đâu phải trả bằng tiền bạc. Từ hồi nào đến giờ, chúng con chưa được đền đáp công sanh thành dưỡng dục thì thôi bây giờ con cũng xin thầy bu cho chúng con cơ hội ấy.

- Tao đã nói rồi, ông Cửu khăng khăng, đó là cách trả hiếu con ạ!

Phước thở dài khi nghĩ đến số tiền kếch xù sẽ chi một cách vô lý và lúc cha mẹ mình bị đám họ hàng xa gần dùng miệng lưỡi tâng bốc để mà đục đẽo bòn rút. Chàng chỉ có thể nuôi được cha mẹ chứ làm sao gánh vác nổi cả xóm làng anh em. Không phải qua Mỹ kiếm được đồng tiền khó khăn Phước mới có ý nghĩ đó mà ngay hồi còn ở quê nhà, chàng đã cảm thấy bực dọc mỗi lần đình đám vì thấy họ đến đâu phải góp lời cầu nguyện. Không tin thử bày ra vài ấm nước trà với chõ xôi đậu xem anh em bà con xa gần có ai thèm đến nữa không. Hoặc nếu gia đình Phước nghèo khổ, chắc gì họ đã bén mảng chứ đừng nói chi chầu chực đình đám. Giá cha mẹ Phước có cuộc sống nhàn hạ sung sướng và của ăn của để dư giả thì tạm cho là đúng, còn đàng này ông bà phải đổ từng giọt mồ hôi để lấy chén cơm, ký ca ký cóp bòn nhặt từng đồng, nuôi con gà con qué khổ cực, vất vả thì có lý nào chỉ vì một cuộc vui, với Phước là cái danh vọng hão huyền, mà tiêu xài phí phạm như vậy?

Đã biết bao người khá giả, nằm ăn chơi cả ngày, đến khi có việc lỡ chạy đến mượn tiền, vậy mà cha mẹ chàng cũng vẫn đưa, viện cớ họ khá thế mà phải xấp mặt xuống mình mượn tiền là sự chẳng vừa. Phản đối hoặc giải thích cách mấy ông bà cũng một mực không nghe thì thôi Phước cũng phải bó tay. Cũng chính vì thế mà buộc lòng chàng phải chi li, keo kiệt là vì muốn ông bà nhìn thấy những việc làm mù quáng điên rồ ấy. Nào ngờ cho đến giờ này qua bao dâu bể thăng trầm, ông cụ vẫn còn mơ vài trăm gốc dừa.

Nhớ những ngày mới qua, chân ướt chân ráo Phước đã phải chạy bạy đi làm hai jobs với số lương nhỏ nhoi, thấp nhất nhằm mục đích tạo căn bản sau này. Phương tiện di chuyển chỉ là chiếc xe cũ kỹ bánh mòn nhẵn. Ngày cũng như đêm Phước lái xe lầm lũi trên những con đường mờ mịt sương mù hoặc những lúc mọi người còn đang đắm chìm bên giấc ngủ. Phước nhớ những lúc bóp mồm bóp miệng, nhịn thèm nhịn khát và hạn chế luôn cả sự tiêu xài tối thiểu cần phải có cố dành dụm từ một xu nhỏ. Chàng biết mình còn nặng gánh gia đình và cũng là người cầu tiến nên bằng bất cứ mọi cách phải có chút vốn liếng để vươn lên. Cảnh cũng làm việc không kém chồng, ban ngày đi nhận hàng, cơm nước, quần áo, lo việc học cho con, ban đêm chong đèn làm bạn với cái máy may cho đến sáng để kịp giao hàng đúng kỳ hẹn.

Phước không coi trọng đồng tiền nhưng chàng hiểu nơi xứ Mỹ tiền kiếm chẳng dễ, nhất là bằng mồ hôi và nước mắt của mình. Chàng xài những gì đáng xài và để cho vợ toàn quyền sắm những gì đáng sắm. Từ một kẻ thất trận phải lìa bỏ quê hương, từ một tù cải tạo, từ một thuyền nhân và từ đau khổ mất mát tận cùng, Phước đã đánh ngã được mềm yếu thường tình để không còn mặc cảm với Vietnamese refugee suốt đời sống bám vào xã hội Mỹ hưởng tiền trợ cấp. Cái cửa tiệm nhỏ cũng đủ nói lên phần nào sự kiêu hãnh của người mang giòng máu Việt, tạo sự ghen tị với chính dân bản xứ.

Phước cũng không tiếc số tiền vài chục ngàn nếu đồng tiền mang đến cho cha mẹ mình một niềm hạnh phúc thật sự. Chàng có cảm tưởng hạnh phúc đó chỉ là ảo tưởng, như những vệt nắng lung linh ngoài cửa sổ, thấy đó rồi tan biến đó. Hơn nữa mẹ chàng, người đàn bà cả đời khổ cực, nay ốm mai đau, bà đã từng rên rỉ bên nhà là chỉ cần sang Mỹ chữa cái lưng thì không lẽ vừa qua đây lưng chưa chữa đã muốn trở về? Không, Phước cương quyết phải cứng rắn để giữ cha mẹ mình ở lại, bằng bất cứ hình thức nào. Với giọng tính toán như ngày xưa, chàng dõng dạc:

- Con không hứa gì hết, nếu thầy quyết về thì chờ anh chị Chẩn sang rồi tính và số tiền vài chục ngàn sẽ chia đều cho bốn người, chúng con chịu một phần.

Ông Cửu ngẩn người nhìn thằng con keo kiệt. Cái thứ đã keo thì tiền chục tiền trăm cũng vẫn keo:

- Chúng nó làm gì có tiền mà bổ với chia? Vậy chứ tao nằm xuống chúng mày cũng dừa nhau, tị nạnh nhau cho cái xác xình thối lên à?

- Thưa thầy, Phước nhỏ nhẹ, chết là chuyện bắt buộc xảy ra nên dù muốn dù không mặc lòng vợ chồng con cũng phải có ít nhiều trách nhiệm. Còn đàng này, chuyện làm ăn của thầy...

- À! Thì ra mày cho rằng gia tài tao không để cho nên mày không phải có bổn phận? Tao già cả thế này, xin miếng đất để ở mà mày bảo là lo chuyện làm ăn riêng tư? Đúng là thứ bạc. Ngày xưa tao nuôi mày thế nào, có bao giờ tính toán so đo mà bây giờ mày chi chiết với tao từng đồng...

Ông vừa kể lể vừa gay gắt được phụ họa bằng giọng thương thân trách phận, những tiếng như ai oán từ miệng người cha già làm lòng dạ Phước rối bời. Không lẽ chỉ vài chục ngàn mà Phước để cho cha mình khổ tâm đến như vậy và chẳng lẽ chỉ vài chục ngàn mà để ông phải mất đi niềm hy vọng cũng như sự hãnh diện của cuộc sống? Khổ nỗi nếu Phước làm thỏa đáng những đòi hỏi của ông có khác nào đồng lõa đẩy ông lùi về thế kỷ xa xưa, sống với đám người hủ lậu mua bán địa vị chức tước. Ở đây giá trị con người không nhìn vào những thứ đó mà chính bản thân, tư cách và công việc làm ăn. Giúp ông số tiền to tát về Việt Nam có khác nào may cho ông chiếc áo hào nhoáng lòe bịp những con dân đói khổ, tự đẩy họ vào cái gông cũi mặc cảm nghèo hèn và cha mình, kẻ chuyên dùng tiền bạc tạo giá trị có cơ hội khoe khoang, kênh kiệu, tự cao tự đại lên đến tận trời.

- Thôi để từ từ con tính. Phước lại khất lần cho êm chuyện.

- Tao biết mày chờ con vợ mày về để xin lệnh nó.

Để kết thúc câu chuyện ông lại lôi Cảnh vào. Cảnh là đầu mối của mọi tội lỗi, mối hờn như chất rỉ sét ăn dần trong sắt khó có thể rửa sạch...

- Ông nghĩ gì mà tôi hỏi đến mấy lần cũng chẳng nói?

Bà Cửu lắc mạnh tay ông. Đôi mắt lạc thần đã trở lại tinh anh, ông nói trớ:

- Đang riu riu ngủ.

- Vậy thì vào nhà chứ ngồi đây cho muỗi nó cắn?

- Cái Dung đã đi học, còn ai mà vào nhà làm gì cho buồn?

Bà biết chồng đang có tâm sự nên nhỏ nhẹ an ủi:

- Hay là đừng về nữa. Quyết định thế nào nói cho con cháu bớt lo lắng. Ngay cả đến tôi còn ăn ngủ không yên vì ông cứ nay thay mai đổi.

- Chứ thật tình bà không muốn về hở?

- Về làm gì, ở đây không sướng chán ư! Mới qua vài tháng mà ông trắng bóc, trẻ hẳn ra.

- Tôi chẳng cần trẻ hay già. Có điều sống nhờ chúng nó mãi thế này thấy hèn người đi.

- Ở đâu mà chẳng phải nhờ chúng nó? Tuổi mình bây giờ đâu còn làm được gì. Thôi thì hứa một lời cho chúng nó vui. Mà tôi bảo thật, nếu ông cứ khăng khăng tôi để ông về một mình.

Ông Cửu thở dài buồn bã:

- Bà nhất định ở lại?

- Ừ! Tôi thấy ra ngoài mặc dù lạ nước lạ cái, dù không cùng tiếng nói màu da nhưng về nhà có con có cháu. Chúng hiếu thảo lễ phép, cuộc sống lại nhàn hạ không phải lo gì.

- Bà sống trong nhung lụa nhưng nhung lụa có phải là của bà? Bà sống trong nhà cao cửa rộng nhưng nó cũng chẳng phải là của bà. Có muốn đi đâu đều bị tù túng lệ thuộc vào con cái, như chó rúc gầm chạn mà bà bảo được rồi?

Ông gắt lên làm bà chột dạ. Thực ra bà không có lập trường vì xưa nay ông nói sao bà nghe vậy, phải cũng nghe mà trái cũng nghe. Chính vì thế nên chỉ một chút khó chịu của chồng bà cũng phải đặt dấu hỏi là mình đã làm gì quá đáng. Thuyết phục chồng bằng hình thức ở lại rất là khó vì bà chỉ dọa chứ nào dám xa ông. Bà đăm chiêu:

- Lỡ chúng không cho tiền về thì sao?

- Bởi vậy mới phải tính.

Tại sao lại phải tính? Đã quyết thì dù có tiền hay không cũng về chứ sao lại tính? Chợt như một thức tỉnh, bà sững sờ nhìn ông rồi buột miệng:

- Này tôi hỏi thật. Có phải ông định đánh lừa chúng nó?

- Hello... Vâng, con nghe đây.

- Việc tao nhờ mày đến đâu rồi?

Ông Cửu ghé sát tai vào chiếc điện thoại, giọng oang oang. Bên cạnh, vợ ông đứng lắng tai nghe ngóng.

- Ba năm họ mới cho tiền già. Nếu thầy muốn mượn bây giờ thì phải khai báo rắc rối lắm.

- Có gì đâu, tao cứ bảo là chúng mày bạc đãi, hất hủi nên phải đi lang thang.

- Thầy cứ vớ vẩn, Tâm hạ thấp giọng xuống, con nghĩ anh Phước không bằng lòng làm như thế là đúng, vì có ai mượn mà không phải trả?

- Mượn là một chuyện, trả lại là chuyện khác. Với lại họ có đòi liền một lúc đâu? Sau ba năm khi được lãnh tiền già, có trừ đi mỗi tháng vài chục bạc thì liệu lúc đó tao còn sống? Mày đừng có giở giọng thằng Phước ra mà chết với tao.

Bên kia đường dây Tâm thở dài thườn thượt:

- Con chẳng hiểu ai xúi bẩy thầy như vậy không biết. Mình đâu đến nỗi nào.

- Chuyện, tiền chùa không xài cũng uổng đi. Đám con nhà Chẩn bảo tiền này là của mình hồi trẻ đi làm đóng thuế, bây giờ lấy về có sao đâu.

- Lại đám con chị Chẩn, cái lũ lười biếng. Nếu cứ như chúng nó có già cũng chỉ hai bàn tay trắng. Mà hồi trẻ, thầy có ở đây đâu mà bảo đi làm?

Ông Cửu bực dọc:

- Tao không làm nhưng mày, thằng Phước, vợ Cảnh, còn ai vào đấy nữa?

Tâm ngần ngừ một chút rồi thở ra:

- Con có hỏi rồi, cả thầy bu mới chỉ có hơn ba trăm bạc.

- Trời ơi, ba trăm mỗi tháng mà không nhiều à? Mày cứ lo cho thầy bu đi.

Bên đầu giây Tâm im lặng không trả lời khiến ông sốt ruột:

- Sao mày không nói gì hết vậy?

Giọng Tâm có vẻ lo ngại:

- Nếu quả thực anh Phước khá như vậy sao thầy không ở yên trên ấy rồi bảo mỗi tháng anh chị biếu vài trăm cho thầy bu tiêu xài, chứ về đây biết ở đâu?

Điều này ông đã nghĩ từ trước nhưng số tiền to tát kia vẫn hấp lực ông mạnh hơn.

- Tao đã nói rồi, ở với cái Nụ chứ còn ai nữa.

- Ở với anh Phước sung sướng như thế không muốn, thầy lại muốn xuống dưới này để tiếp tục ôm mền gối như dạo nọ.

Câu nói của Tâm khiến ông chột dạ. Nhớ đến lời gớm ghiếc của Thành hôm nào lòng ông lại nao nao se thắt.

- Tới giờ làm việc rồi. Thôi để con tính lại rồi mai sáng sẽ gọi cho thầy.

- Khoan... Khoan đã.

Điện thoại cúp vội và tiếng ù ù vang lên. Ông uể oải gác ống nghe về chỗ cũ. Cả tuần nay liên lạc với đám cháu, con của vợ Chẩn, đứa nào cũng xúi ông xin tiền già, vậy mà ở đây gần hai tháng rồi thằng Phước dấu biệt chuyện đó. Tuần rồi lựa lời mãi ông mới dám hỏi thì nó gạt phăng đi:

- Thầy cần tiền để làm gì cơ chứ! Ở với con ai cho tiền mà xin với chẳng xin?

Thế là ông im ngay dù trong lòng ấm ức. Thằng này hễ đụng tới tiền là nó co rút lại như con quấn chiếu. Hôm nọ xin vài chục ngàn về Việt Nam mua đất cát nó lờ tiệt, cũng may ông không nói thật ý định của mình. Đó chỉ là một cái cớ để khi về thăm ông có tiền ra tiền vào đủng đỉnh xài, cho người này, bố thí kẻ kia. Hôm ra đi ông đã chẳng hứa với họ sẽ về thăm là gì! Cho nên định bụng chơi vài tháng một năm, hết tiền ông sẽ gọi con mua vé cho ông sang lại. Nào ngờ...

- Ông tính sao?

Bà Cửu chờ đợi mãi, cứ thấy chồng ngồi tư lự chịu không nổi bèn hỏi lại:

- Ông tính sao?

- Còn bà tính thế nào?

- Tôi có biết gì đâu mà tính. Nghe tiếng được tiếng mất, chả hiểu nổi.

- Đại khái vợ Tâm bảo tôi là họ cho mượn hai người khoảng hơn ba trăm mỗi tháng.

- Chỉ có ba trăm thôi à? Bà hỏi bằng giọng thản nhiên.

- Chứ còn muốn mấy nữa. Mình có xài gì đến nó đâu, của dư của để.

- Biết rồi, nhưng mấy đứa con vợ Chẩn bảo nếu về "Tếch Xịt" được những hơn sáu trăm.

- Chao ơi! Ông giật nảy mình, sao mãi giờ này bà mới nói cho tôi biết?

- Đêm qua lúc ông ngủ, tôi gọi cho chúng rồi sáng nay quên tiệt.

- Mà bà có biết đám con vợ Chẩn ở khúc nào không?

- Ai mà biết! Nó bảo Tếch Xịt là biết Tếch Xịt. Hôm nọ con vợ Tâm nói từ nhà nó xuống đám con vợ Chẩn hết hơn một ngày một đêm.

- Cũng chẳng xa là bao. Như vậy tôi quyết định về ở với mấy đứa cháu ngoại. Bà tính sao?

- Tiền thì ai chả ham nhưng phải để từ từ xem chúng ăn ở thế nào chứ còn xin được sáu trăm mà xài hết thì đi làm gì?

- Chứ mình không ở chung với đám kia được sao?

- Thì con vợ thằng Hạnh bảo về ở chung với chúng coi sóc hộ mấy đứa cháu cho nó đi làm. Nhưng đã chắc đâu đấy! Chưa đến, chưa nhìn tận mắt thì đừng nghĩ rằng mọi sự xảy ra đều tốt đẹp như ý mình muốn.

- Ôi! Bà cứ lo xa. Cả hai vợ chồng chúng nó đi làm thì khối gì tiền mà bà phải sợ chúng bổ ngửa ra lấy của mình mấy trăm bạc? Quyết định như vậy bà nhá!

Không đợi bà góp thêm ý kiến, ông hăm hở chạy vào phòng lấy mảnh giấy và cây viết ra, miệng lẩm nhẩm tính toán. Sáu trăm đồng một tháng, một năm mười hai tháng được những bẩy ngàn hai. Năm năm lên tới ba mươi sáu ngàn. Chao ơi! Ông bật kêu to, toàn thân lạnh toát và run lẩy bẩy. Năm năm được ba mươi sáu ngàn. Mười năm được bẩy mươi hai ngàn. Trời mà cho ông sống thêm vài chục năm nữa thì chẳng mấy chốc thành triệu phú. Vậy ở xứ Mỹ đâu khó kiếm tiền như nhiều người vẫn than thở mà khó hay không là tự nơi mình.

Người ông bần thần như sắp sửa lên cơn sốt. Cơn sốt tiền quả thật khó chữa trị, nó cứ nóng bừng bừng, làm chùng những sợi dây thần kinh đầu khiến cho cơ thể ông bải hoải tạo dịp ngưng nghỉ chờ đón tính toán vĩ đại của ông thuận dịp được phụ họa bằng tất cả năng lực thể xác cũng như tinh thần có cơ hội bung ra. Giấc mộng triệu phú không mơ mà được. Chỉ vài ba tháng nữa thôi, sau khi rời khỏi nơi này, ông sẽ làm cho các con ông sáng mắt. Nhất là thằng Phước có ăn có học mà còn không biết cách làm ra tiền, để cho cha mẹ già một chữ tiếng tây, tiếng u chẳng biết, xe cộ cũng không mà chỉ một chút khôn ngoan, tính toán trở nên sung sướng cả đời...

Ông Cửu chống tay lên cằm nhâm nhi từng ngụm trà nóng sắp đặt mọi kế hoạch trong đầu. Bên cạnh, vợ ông cứ làm như sẽ đi ngay, chép miệng tiếc rẻ mấy chục gốc mướp, vài luống mùng tơi sắp được ăn. Mặc, đầu óc ông bây giờ chỉ còn nhộn nhịp quang cảnh đón rước tấp nập ngày ông bà từ Mỹ Quốc trở về thăm làng... Xe du lịch mới tinh chính hiệu nhập cảng sẽ đưa ông về đến tận nhà và túc trực ngày đêm ở đó. Ông sẽ có những chuyến du ngoạn về Cái Sắn, Vũng Tàu, Rạch Sỏi thăm bà con anh em. Ông sẽ bỏ ra vài chục đô la mua bò heo rượu đãi cả làng cả xã cho họ phục lăn. Ông sẽ có những bữa ăn thật sang trọng ở nhà hàng nổi bến Bạch Đằng hoặc ghé phở Hiền Vương, bún chả hẻm Casino và những tiệm chẳng sang mấy mà dám ngang nhiên kỳ thị chia hai loại khách riêng biệt: một cho những người Mỹ gốc Việt về thăm quê hương với những tô đặc biệt thịt đầy ắp, quất giá thật cao, một cho dân bản xứ với chất lượng và giá cả phải chăng như lời kể của vợ chồng Chẩn. Ông sẽ đi từng nhà hàng một, ngang nhiên vào chỗ sang trọng và sẵn sàng vung tiền vào mặt họ để cho họ biết rằng không phải chỉ có những người ngoại quốc mới được tiếp đãi nồng hậu mà tất cả mọi người, nhất là những người như ông sau chuyến du lịch từ Mỹ trở về.

Buổi trưa,

Mặt trời đứng ngay đỉnh đầu rọi ánh nắng qua mái nhà bằng kiếng đục làm những cánh hoa lan trắng như sữa nổi bật bên những lá xanh dài như muốn cắt đứt không gian. Xen kẽ vào hình ảnh sống động đó, từng khóm cúc tây rực rỡ đang rung rinh trong ánh nắng. Cách khoảng, bụi trầu bà bò ngoằn ngoèo, thòng xuống từng dây dài lơ lửng ở khoảng không. Tất cả được trồng vòng chung quanh lan can hình chữ nhật rộng gấp bốn chợ Bến Thành. Nơi ông bà Cửu ngồi là tầng thứ hai trong Esplanade Mall, một trong những thương xá tương đối lớn ở thành phố New Orleans. Từng tiệm bán quần áo, mỹ phẩm, bông tai, đồ chơi, máy móc, bàn ghế, tranh ảnh v.v... nằm san sát. Đi suốt từ sáng đến trưa mà ông bà chỉ ghé vào chưa hết tám tiệm. Còn cả gần trăm tiệm nữa nếu cố theo chân vợ chồng Phước có lẽ cũng rã cẳng nên ăn trưa xong, ông bà ngồi lại mặc cho đám con cháu muốn đi đâu thì đi.

Mùa hè, trường học đóng cửa, mọi sinh hoạt hầu như dồn hết về những cuộc vui chơi ngoài trời như cắm trại, thể thao, du thuyền, câu cá hoặc mua sắm trong các thương xá. Cuối tuần, trong thương xá đông nghẹt những khách bộ hành. Người ta qua lại, cười nói, ồn ào, vui nhộn như phố Lê Lợi vào những dịp lễ. Có khác chăng nơi đây được gói tròn trong chiếc hộp khổng lồ với máy lạnh, ánh sáng, điện, nhạc, hoa, hương thơm và nhất là sự thoải mái khi đi lại. Chiếc hộp khổng lồ với đầy đủ tiện nghi, ăn uống, vệ sinh, điện thoại đã ngăn cách hẳn thành phố xô bồ bên ngoài, một thành phố nghẹt thở với xe cộ, khói xăng và nóng. Nóng ở Lousiana không thua gì Texas, Mecico và chắc chắn nóng hơn cả Việt Nam. Nhiều hôm mới ra ngoài vườn, lưng ông bà đã ướt đẫm mồ hôi, cũng may trong nhà Phước luôn bật sẵn máy lạnh nên khi trở vào chỉ một thoáng là áo đã khô và cảm thấy dễ chịu ngay.

- Đi đi ông ạ! người dọn bàn qua lại mấy lượt cứ thấy mình ngồi đây kỳ chết.

Bà Cửu lay tay chồng trong khi ông vẫn ngồi tư lự, mắt hết nhìn khóm hoa lại quay xuống những túi quần áo vừa mới mua để ở dưới chân:

- Kỳ gì mà kỳ. Nó chém mình cả gần năm chục bạc chứ đâu phải ít. Mà có gì đâu, vài cái "hót đoóc", vài bểu mì xào khô cứng phải cố nuốt.

- Rồi ông ngồi đây bắt vạ nó? Rõ là trẻ con, đã ăn thì phải trả tiền, trả tiền thì phải đi cho người khác ngồi.

- Ở đây đắt hàng lắm mà bà cứ rộn? Cứ ngồi thêm một chút có chết ai đâu, nó còn cầu cho mình ngồi để "câu" những khách khác.

Thấy ông không muốn đi, bà Cửu đành ngồi im, thỉnh thoảng đưa mắt nhìn dãy đèn thắp sáng ngời chạy dài dọc hai bên hành lang của thương xá thở hắt từng chập. Không như ông vô tư, bà lúc nào cũng nhớ đến hình ảnh Nụ với đôi mắt đục ngầu dục vọng và bàn tay lông lá của thằng Mễ. Cái hình ảnh thảm thương đó ám ảnh bà mãnh liệt vô cùng, nó đi theo bà mỗi tối trong từng giấc ngủ, trong những cơn mơ chập chờn với cái Nụ mất tính người. Giá Nụ bình thường thì bà còn tự an ủi hay là nó đã yêu, hay là nó mất nết hư hỏng, còn đàng này không còn tính người thì biết gì là tốt với xấu. Thương con bà tưởng cho Nụ về Việt Nam là yên ai ngờ ba tháng trời về bên nhà im vắng, sang đây Nụ cũng không một lần thăm gọi. Tuần rồi nghe vợ Tâm cho biết Nụ đang ở nhà, bà gọi điện thoại thì chỉ nghe reng, một lần mà mười lần cũng vậy. Cái Nụ muốn lánh mặt tất cả mọi người kể cả chuyện trò! Chuyện trọng đại như thế mà cả nhà cứ vững chân như vại làm như chuyện trời ơi đất hỡi ở đâu. Đôi ba lần bà muốn nói riêng cho Phước biết nhưng lại sợ làm cản trở chuyến đi sang Texas của bà. Thôi thì ráng chỉ hai ngày nữa sang đến đó rồi nói cũng chẳng muộn. Với lại chuyện chỉ là phỏng đoán trong trí tưởng tượng của bà chứ chưa có gì chính xác để phải nổi trống gióng phèng. Và có nói với ông Cửu chỉ thêm khổ bởi vì ông sẽ làm rùm lên rồi chửi phủ đầu như đã từng làm. Đã thương con thì thương cho trót, Nụ có thế nào bà cũng cắn răng chịu đựng mà khuyên bảo...

- Ông ạ, mình kiếm chỗ khác đi, ngồi đây mãi họ cứ nhìn đâm ngượng.

Nói xong bà Cửu liều lĩnh đứng dậy làm ông phải làm theo và từng bước băng ngang qua sân, ở đó còn một chiếc băng trống kê sát lan can.

- Ngồi đây nhé ông! Chỗ này thế mà hay.

Hay thực vì ở đây ông bà có thể nhìn được tứ phía và nhìn được cả từ trên xuống dưới. Mùi thơm của hoa phong lan xông thẳng vào khứu giác khiến ông đảo mắt một vòng như thể ước lượng số tiền trồng hoa lên tới đâu, rốt cuộc cũng đành chịu thua vì càng tính thì càng rối óc không biết đâu mà lần.

- Ông ơi nhìn kìa, lạ quá!

Đổi chỗ ngồi mới bà Cửu thấy lòng thanh thản hẳn. Thì ra cảnh buồn làm cho người cũng buồn. Trước mắt bà nhộn nhịp đám trẻ đứng vòng một góc quanh hồ cá ở tầng dưới. Chúng đang ném những vật tròn óng ánh như đồng xuống nước. Đàn cá vàng bơi từng bầy, con nào con nấy lớn hơn bàn chân đang ở góc kia vội vã bu lại đớp những vật ấy nhưng lại nhả ra.

- Bà không nhìn ra thì tôi nhìn sao được? Chắc lại ngô rang chứ gì?

- Tôi nghĩ là tiền xu, chỉ có đồng một xu mới có màu ấy. Ông nhìn xem nguyên hồ cá rộng lớn như vậy mà trải hết khoảng đáy màu đồng.

- Giào ơi, bà thì lúc nào đầu óc cũng chỉ tiền với bạc. Ừ thì tiền đấy, xuống mà lượm cho lính nó còng tay.

- Ông nói thế mà nghe được à! Tôi nói xứ sở họ giàu có nên làm những điều lố bịch cũng vẫn cho là hay. Tiền mà đi cho cá, cá đâu phải ăn mày.

Ông Cửu nhìn xuống, đám con nít vừa ăn ice cream, popcorn vừa thọc tay xuống nước nghịch đàn cá.

- Tôi không nghĩ như bà, đám con nít làm gì được với vài hào ranh đó nên thay vì vứt dọc đường chúng tìm chỗ để chơi.

- Bằng đó xu ông gom lại không được vài chục bạc à?

- Ừ, vài chục bạc nằm chình ình giữa trời không sao mà hễ mò tay vào bốc là thể nào cũng bị nhốt ngay vào khám.

- Ông này cứ hở ra là còng tay với còng chân, nào tôi có ham cái của quỷ đó mà vác cho nặng xác. Ý tôi muốn nói nước họ giầu nên không có ăn xin.

- Nước nào chẳng có ăn mày, ông ra giọng hiểu biết, chỉ nhiều hay ít mà thôi. Ở đây ăn mày cũng gọi là một nghề vì họ xin tiền đâu phải tại nghèo đói, không có nơi ăn chốn ở? Nghèo cách mấy cũng vẫn được chính phủ nuôi, trẻ thì ăn ở, học hành, già đã có viện dưỡng lão. Ở đây người ta chỉ đói tình hoặc cần tiền tiêu pha ba cái nha phiến, bạch phiến chứ đâu có thiếu ăn mà phải gọi là ăn xin. Chẳng nói ai xa lạ, ngay đến vợ Tâm mà có bữa tôi thấy nó đổ cả nửa nồi cơm hoặc nguyên cái đùi gà vào thùng rác. Giá chúng nuôi con gà con heo thì nội đồ ăn thừa cũng chẳng hết, nhưng nuôi heo, gà vào đâu? Cho gà vào cái chuồng nhỏ chúng mổ nhau kêu quang quác cả đêm hoặc phân tiết ra mùi hôi chỉ làm phiền hàng xóm. Đồ ăn thừa đó mà được chuyển về Việt Nam thì cứu được nạn đói.

Bà Cửu im lặng như thể chia xẻ niềm bất hạnh của những người cùng màu da. Tiền ở đây con nít đã không lượm còn dục đi trong khi ở quê bà đám trẻ nhặt nhạnh từng ống lon, giấy, bao ni lông vướng trong những ống cống đầy bùn đất nhơ nhớp hoặc những hố rác tanh tưởi, bẩn thỉu. Trẻ nít ở đây ăn sung mặc sướng, chỉ biết đòi hỏi vòi vĩnh những thứ đồ chơi bằng điện tử mắc tiền trong khi trẻ nít ở Việt Nam chỉ một con búp bê chột mắt, rụng tay hay chiếc xe hơi cũ kỹ cũng có thể là kỷ niệm khó quên. Giữa một thế hệ nhưng hai cuộc sống khác nhau và cùng lứa tuổi nhưng hai lối nhìn khác nhau. Cái nhìn của trẻ thơ Việt Nam bây giờ là mong sao đủ ngày hai bữa cơm, mong sao có đủ tiền mua sách vở đến trường. Và niềm mơ ước to tát nhất vẫn là cảnh gia đình đoàn tụ, cha không bị bắt bớ và mẹ không bị công an đánh dập, đánh dụi vì bán hàng rong ở ngoài đường...

- Bà kìa, nhìn thằng bé kia hay quá!

Tiếng nói của ông Cửu khá lớn làm bà giật mình và chú ý ngay đến thằng bé đang chập chững tiến tới. Thằng bé khoảng hai tuổi, da nó trắng hồng nổi bật dưới màu áo đỏ và chiếc quần yếm trắng sọc đỏ. Đôi mắt nó tròn như hai hòn bi màu xanh lơ nằm giữa hai hàng mi thưa hoe vàng. Tóc nó cũng ngộ nghĩnh, trọc chẳng ra trọc mà dài cũng chẳng ra dài, chỉ khoảng hai phân lởm chởm, dựng đứng như trái chôm chôm, phía sau để một chùm dài quá gáy không khác con nòng nọc. Thằng bé đeo cái tã thật bự ở mông nên dáng đi khệnh khạng bước dài bước ngắn. Thấy bà giơ tay vẫy, nó toét miệng cười đưa hai chiếc răng thưa nằm chênh vênh như hột bắp luộc.

- Bà đừng có ấm ớ nhé! Con nít ở đây mà đụng vào là ở tù ngay.

Nãy giờ mãi nín nhịn nên tưởng ông thừa dịp bắt nạt, bà lườm chồng:

- Ơ hay, đụng tí là còng tay, là ở tù. Ông làm như ông là Tổng Thống ra lệnh bắt tôi.

Nghe vợ hậm hực, bắt bẻ, ông vừa cười vừa rung đùi:

- Chẳng phải Tổng Thống hay chính phủ gì cả nhưng bà cứ thử đụng vào là biết. Mẹ nó chỉ cần trờ tới hô ầm lên là bà bắt cóc con của họ thì chối vào đâu?

- Ai bảo ông thế! Bắt cóc về mà thờ à? Rồi lấy gì cho nó ăn?

- Bên mình nói thế thì còn nghe được chứ bên đây một đứa con nít phải mua cả chục ngàn.

- Hú hu... hú hu... hú hu...

Tiếng hú gọi thật nhẹ và êm từ phía sau như rót vào tai ông bà. Cả hai cùng quay lại, cô Mỹ tóc vàng với túi đồ nặng trĩu trên tay đang hú kêu thằng bé.

- Thấy chưa, tôi bảo mà. Đụng vào là có chết tươi.

Bà chẳng thèm để ý lời ông nhìn thằng bé tất tưởi chạy trốn mẹ nó. Tiếng hú hu cứ đuổi đàng sau và cuối cùng thì cô ta bắt được thằng bé bồng trên tay. Hai mẹ con ôm nhau cười như nắc nẻ bước xuống thang lầu. Chiếc thang máy có từng bậc nhưng xành xạch chạy như vòng dây sên xe đạp không ngừng nghỉ. Cứ nấc trên cùng đưa ra thì nấc bên dưới lại bị đẩy sâu vào bên trong.

- Ông xem từ đây xuống đó có vài thước mà họ cũng phải làm cầu thang máy cho tốn điện.

- Bà nhìn thấy có một cái thôi à? Riêng chỗ mình ngồi đã bốn cái chạy lên, bốn cái chạy xuống không kể tám cầu thang bộ và bên kia kìa, ông đưa tay chỉ, bà nhìn thấy cầu thang đứng thẳng chỉ dành riêng cho những người già cả, bầu bì hoặc kềnh càng đồ đạc.

Cầu thang đứng vuông vức như chiếc hộp, bốn bên ghép kiếng và bên trong lố nhố những người, ép chặt như bó giò. Cứ vài phút nó lại trồi lên thả người và lại đón kẻ khác trên lầu mang xuống dưới.

- Hay thật ông nhỉ! Đúng là tân tiến có khác.

Ông bà Cửu chưa hề đi vào những khách sạn lớn trên Sài Gòn bao giờ nên không hề biết là nước Việt Nam chậm tiến của bà đã có cầu thang máy, nước nóng, nước lạnh từ thuở xửa thuở xưa thời Pháp thuộc. Vì thế nơi đất Mỹ bất cứ điều gì mới lạ ông bà đều cho là văn mình tân tiến. Ngồi nhìn chiếc cầu thang máy chán chê ông bà lại chú ý đến khách bộ hành. Người đi kẻ lại cười nói vui vẻ. Có người tay xách nách mang đi như chạy lại cũng có người cứ thong thả đếm từng bước một. Vài cặp nhân tình ôm nhau thản nhiên như chỗ không người. Cũng nhiều kẻ đứng nghỉ chân dọc theo lan can trao nhau những nụ hôn mặn mà.

- Bà nhìn xem đám này khiếp không?

Nãy giờ bà Cửu hết nhìn ngang rồi lại nhìn dọc. Đôi mắt hầu như quá mỏi mệt cần nhắm lại nghỉ ngơi thì ông lại gọi khiến bà mở vội ra nhìn. Sự xuất hiện quá đột ngột cùng với tiếng cười nói của một đám thanh niên thiếu nữ làm vang dội cả một góc. Chúng khoảng trên dưới mười đứa, mặt mày xanh đớt, áo quần sạch sẽ nhưng chẳng hiểu theo kiểu, theo mốt gì mà cắt rách tơi tả. Cái thì hở rốn hở ngực, cái thì hở đùi hở mông. Có đứa chỉ nghễu nghện có mỗi hai mảnh vải nhỏ xíu. Tóc đứa nào cũng khoét từng mảng như chó ngoạm. Lại có đứa chải đàng trước dựng đứng như cái bờm ngựa nhuộm màu đỏ máu, hai bên cạo trắng ởn hoặc cắt tỉa, đẽo gọt như cái sọ người.

- Ối giời ơi!

Bà hốt hoảng kêu to nhưng lanh tay bịt vội lấy miệng. Một thằng Mỹ đen to lớn, da dẻ đen đủi như quỷ sứ mặc có mỗi cái quần lót bó chẽn lấy của quý. Đầu nó cạo nhẵn chỉ chừa ba chỏm tóc tỉa theo hình ba số chín. Bên cạnh, con bồ trắng bóc phơi bày từ trên xuống dưới chỉ thịt là thịt. Người nó núng na núng nính, từng bước nhún nhảy như cố làm cho hai mảnh bi ki ni cuối cùng đang bám hờ trên người rớt xuống và như cố gắng cười nói thản nhiên trước những đôi mắt khó chịu nhìn về phía nó. Mặt bà Cửu đỏ rần vì ngượng lẫn vì bực. Ngữ này mà trúng con cháu của bà thì chúng chỉ có nước chết, người không ra người, quái thai chẳng ra quái thai. Đúng là tự do quá đâm ra loạn.

- Mấy giờ rồi ông? Ngồi mãi ở đây tôi hoá điên mất.

- Ai bảo bà nhìn?

Đâu ai muốn nhìn những hình thù quái gỡ ấy nhưng chúng cứ nhăn nhẳn trước mắt bà. Cũng như bà đâu muốn chứng kiến cảnh Nụ ôm thằng Mễ to lớn lông lá xồm xoàm mà tự động chuyện nó xảy đến. Nhìn đám quái thai thời đại bà lại nhớ đến quái thai đang ươm chồi trong đầu óc con mình. Nụ chẳng còn hồn người mà bà đành lòng mẹ một nơi con một nẽo quên đi việc dạy dỗ tu sửa nó. Khốn nỗi ở trên đó nay xét mai đuổi thì ở sao được, với lại không theo ông về sống với mấy đứa cháu thì làm sao có số tiền kếch xù như ông đã tính toán?

- Tham bát bỏ mâm, ông cứ lừng chừng mãi từ hôm đó đến nay cả hơn nửa tháng.

- Xuống đó đã có tiền ngay ấy mà rộn. Còn phải điền đơn rồi chờ họ "in tẹc viu" cho đến khi cầm tiền trong tay cũng phải cả tháng.

Nghe chồng nói có lý nhưng phải chờ lâu nên bà vẫn lụng bụng:

- Kỳ trước vợ Tâm mua cho tôi ít quần áo đã xài tới đâu?

- Vợ Tâm khác, thằng Phước khác. Bà không biết chứ chúng nó sắm toàn đồ mắc tiền không à!

- Vác đi cho nặng, để tiền mang xuống đó tha hồ xài.

- Chúng nó có cho đâu mà bà rộn. Hôm nọ tôi khăng khăng đòi đi, vợ chồng nó giận bảo là thầy bu coi tình nghĩa nhẹ hơn tiền. Nếu xuống đó vì tiền thì lấy tiền ở đây mang đi có khác nào chở củi về rừng? Bà thấy không, chúng cay đắng như vậy thì sức gì cho tiền mà cứ hóng.

- Vậy chứ sắm sửa không phải tốn tiền hử?

- Ấy thế mà chúng lại không tiếc mới kỳ. Nó bảo của sắm là của để. Ôi, đời mà, hơi đâu nói trước, nay nhục mai vinh mấy hồi.

- Nhục vinh chưa xảy tới chưa biết. Có điều không hiểu sao tôi sốt ruột việc cái Nụ quá.

- Người ta đi du lịch về Việt Nam đầy có chết ai đâu mà rộn. Còn cái Nụ có tiền đâu để bị bắt đòi chuộc tiền mà bà lo cho khổ vào thân. Đã quyết định xuống đó thì cứ yên chí mà đi...

Chương 14

Căn phòng rực sáng, sáng một cách man rợ khủng khiếp. Tấm mền đỏ ai phơi ở lan can gặp nắng chói dội ngược màu máu quệt từng bệt lên bốn bức tường gỗ. Từng sớ gỗ loang theo đậm nét nổi lên những hình thù ma quái, những con mắt đầy gân đỏ, những chiếc miệng nhe nanh như một hình thức mời gọi của thần chết.

Nụ trở người quay mặt vào lưng ghế trốn chạy những hình thù quái đản nhưng miệng vẫn nhạt đắng. Cả đêm không ngủ, nằm trên ghế trong tư thế dựa ngồi nhưng hai bên thái dương Nụ vẫn giật liên hồi, cảm tưởng như lớp da ngoài ót bị dập ra và sưng to vì vận dụng sự suy nghĩ quá độ. Thật vậy, từ hôm trở lại Mỹ đến nay là bốn ngày nhưng không ngày nào Nụ cảm thấy đầu óc mình thảnh thơi, không choán ngập bộ mặt ghê tởm của Mười Cứng thì cũng là viễn tượng tương lai tối mờ với đứa con sắp tượng hình.

Nụ rùng mình. Ba tháng du lịch về Việt Nam, một hưởng thụ sa đọa tối đa tưởng chỉ là cơn mộng ba tháng đế vương ai ngờ mộng thành thực vì Nụ không biến thành vua chúa nhưng biến thành mẹ, mẹ của đứa bé có thằng bố bất đắc dĩ. Nụ nhớ như in cái ngày đầu tiên về thăm nhà, cờ xí cắm rợp từ cổng nhà thờ Trung Chánh vào đến tận nhà anh chị Chẩn. Chưa bao giờ nàng tưởng tượng ra có ngày võng lọng thênh thang, kẻ đưa người đón xum xoe rộn ràng đến thế. Anh Chẩn mướn hẳn hai cỗ xe đò chở bà con thân thuộc đón ngay ở cổng phi trường Tân Sơn Nhất, vừa đỡ được tiền mướn xe du lịch vừa tránh được nạn cướp bóc ăn chận ăn giựt và nhất là Nụ khỏi phải nháo nhác mắt năm đổ lộn mắt mười cứ phải đếm đi đế lại bốn thùng đồ to kếch xù mang theo.

Bữa cơm đón Nụ không diễn ra trong vòng thân mật ấm cúng gia đình mà khắp từ đầu trên xóm dưới, ai ai cũng nô nức nhốn nháo chen vào nhìn cho được tận mặt cô út Nụ. Ngồi trên chiếc ghế bành của gần hai mươi năm về trước trông Nụ nổi bật dù nàng bắt chéo hai chân cố ý dựa lưng tận vào ghế dấu chiếc lưng hơi khòm. Bộ quần áo dính liền từ trên xuống dưới che bớt những khuyết điểm thô thiển và màu đen làm nổi bật làn da Nụ trắng phấn. Nhìn tổng quát Nụ choé sáng bởi những vòng vàng đeo quanh cổ, nhất làm sau lớp áo mỏng, hai cổ tay Nụ đầy những vàng khó phân biệt được thật hay giả. Tóc Nụ cũng cột cao thành cái đuôi ngựa ngay đỉnh đầu làm mỗi lần cử động nó vắt qua vắt lại nổi cái nơ con công vàng óng ánh.

Họ hàng bu chung quanh Nụ mắt hau háu nhìn vào những thùng đồ hơn là tò mò ngắm nghía người xa xứ. Bốn thùng đồ phải đến hơn hai trăm bộ quần áo của hai chị em Nụ dồn lại từ hơn chục năm về trước. Cũ người mới ta, cái cũ của người sống bên nước Mỹ chỉ là cũ vì qua mùa, vì qua đợt, vì không còn ai thích nhìn nhưng về Việt Nam mặc dẫu cho đến rách, đến tơi tả vẫn còn được tận dụng.

- Nụ à! Em cho mỗi người một đô gọi là chút quà cũng quý hoá quá rồi. Quần áo để thư thả vài ngày sau rồi hãy tính chứ phân phát đứa được đứa không lại ganh tị cãi nhau.

Thực ra chị dâu Nụ cũng chẳng tốt bụng gì. Cho mỗi người một đồng thì móc từ túi Nụ còn quần áo mang về không lẽ lại mang đi? Của để trong nhà này thì thuộc về vợ chồng bà chứ thuộc về ai? Nụ nhìn từ trong ra ngoài, kẻ ngồi người đứng ngót nghét đến hơn trăm. Nàng mở bóp móc tiền ra nhưng phân vân trước tờ giấy chẵn thì Chẩn đã cầm lấy hai trăm dõng dạc nói thay em:

- Các ông các bà có mặt ngày hôm nay ai cũng được em tôi tặng một đô la làm quà. Tiền này tôi sẽ đổi ra và đúng tám giờ chủ nhật mời các ông các bà, các em nhỏ đến đây mà nhận lãnh.

Lũ trẻ được hứa hẹn vỗ tay rầm rầm nhưng lòng vẫn hoang mang vì không hiểu chủ nhật có thật hay chỉ là thứ chủ tới và muôn đời sẽ là chủ nhật tới như bố mẹ chúng vẫn hứa hẹn. Gạt được đám trẻ ra ngoài, bớt được nhiều miệng ăn nhưng chúng vẫn bám vào những lan can cửa sổ dõi mắt nhìn bố mẹ chúng và đám người lớn bắt đầu ngồi vào bàn.

Nhơn được xếp ngồi gần Nụ. Chính vì sự xếp đặt đã được nháy nhó trước mà Nụ thấy mình quan trọng hẳn lên. Chen một mình vào giữa đám đông toàn đàn ông con trai Nụ bắt tay người này, mời tiếp người kia bằng thái độ cố gắng tự nhiên cởi mở nên có đi hơi quá lố. Được mọi người thổi phồng, Nụ sung sướng gọi anh mua thêm rượu đế. Không quen uống nên chỉ mới nhấp đầu tiên nàng đã chấp choáng say và bắt đầu nói năng loạn xạ. Thằng chú rể yếu thế thấy rõ, thoạt đầu còn gượng gạo trả lời, càng lúc về sau càng ấp úng nếu không muốn nói là á khẩu khi bị Nụ trêu chọc. Nụ không thích thằng chú rể vì vẻ quê mùa thô kệch và cũng vì vẻ đạo mạo chừng mực. Vài tay có máu mặt được dịp nổ cho bằng thích nhưng cuối cùng đều bị Mười Cứng cho đọ ván. Bây giờ trong bàn tiệc chỉ còn mỗi Nụ và tay Mười Cứng đối thoại, một chọi một, kẻ tám lạng người nửa cân chẳng ai chịu thua ai.

Mười Cứng tròm trèm ba mươi sáu, thân thể to lớn vai u thịt bắp vì chuyên đào mương lấp đất thuê từ thuở nhỏ. Thời gian trước năm tám mươi, những thanh thiếu niên và phụ nữ đều bị chỉ định đi công tác thủy lợi. Mười Cứng được khá tiền vì thầu đào cho những gia đình không có sức khỏe hoặc cho những người bận bịu con cái, buôn bán. Về sau dân chúng không còn tiền để thuê nên cứ ì ra, không đi mà cũng không thèm mượn người thì Mười Cứng la cà làm ăn với các cán bộ phường. Nhờ có sức khỏe lại dễ sai bảo nên nghề gì hắn cũng làm, nhất là nghề làm cho các chị em cán bộ đạt được tột độ của cảm giác. Mười Cứng "ngon lành" thế ấy nhưng không ai dám ngang nhiên chứa bởi vì hắn có tật luôn bao thầu trọn ổ từ chị đến em, từ mẹ đến con.

Thực ra hắn là con thứ tư trong một gia đình nghèo và thất học từ mấy mươi đời nhưng từ ngày "lập nghiệp" người ta đổi thành Mười Cứng cho xứng đáng với cái thành tích bất hủ có một không hai trên đời. Gặp Nụ đúng là hữu duyên thiên lý, như cá gặp nước quãy mạnh, quãy cao. Miệng hắn oang oang:

- Cô Nụ ở bên đó chắc biết khá nhiều điều văn minh mới lạ. Tôi nghe nói bây giờ đa số các ông ca sĩ người da đen khoái sửa ngực, sửa mông và giải phẫu luôn của quý để biến thành đàn bà mà có đẻ được không cô?

Chuyện gì chứ chuyện đó thì Nụ mù tịt. Nàng mới nếm mùi thằng Mễ có vài tuần, tìm hiểu cảm giác mình và cơ thể của nó còn chưa xong nói chi chuyện thiên hạ nhưng Nụ vẫn thích nổ bậy:

- Đẻ thì chưa thấy nhưng lấy chồng thì lan tràn.

- Rồi họ làm chuyện ấy như thế nào hả cô Út.

Mọi người đỏ mặt ngó nhau, cũng có thể men rượu làm kích thích hầu hết những người có mặt. Trong bàn nhậu ai lại chả thích ăn tục nói phét? Ai lại chẳng thích huênh hoang khoác lác? Những ai khoác lác không lại thì khoái ngồi nghe. Nghe chuyện bậy cũng là một hình thức giải tỏa những dồn nén nhưng lịch sự hơn.

- Chuyện đó phải hỏi mấy ông đã ăn nằm với "thằng đàn bà" ấy chứ còn tôi con gái sao có thể biết được.

Nụ không ngờ mình dám trả lời táo bạo thế nhưng Mười Cứng vẫn không buông tha:

- Cũng ngộ há! Nhiều bà nhỏ tí teo mà lấy ông ngoại quốc to gấp mấy lần làm sao... vừa được cô hé!

Giá như trước đây Nụ đã ngoe nguẩy đứng dậy vì không thể chấp nhận nổi những câu thô bỉ xàm xỡ nhưng hôm nay cô út Nụ mác ngoại kiều quyết không thua bất cứ ai.

- Cái đó cũng tùy, như ông không nghe người ta bảo miệng thế nào ngao làm vậy hả? Mỹ hay Việt chưa chắc ai thua ai, chưa biết mèo nào cắn mèo nào...

- Ố là là... Cô nói vậy tôi chịu quá xá. Tôi chịu cô hết cỡ rồi đó cô Nụ. Ta về ta tắm ao ta, đi đến đâu cũng nhớ và dành tất cả cho quê hương. Cô hướng nội như vậy là tôi phục cô thiệt tình...

Nụ nhớ như in vào óc đôi mắt của Mười Cứng lúc bấy giờ, vừa đĩ thõa vừa lẳng lơ gợi tình mà lại còn quyến rũ, mời mọc mới chết người. Đàn ông gì mà hai hàng mi rậm phủ kín con mắt lá răm, đã vậy cặp chân mày đen nhánh vạch một lằn đậm biểu lộ sự sung sức dai dẳng. Rõ ràng Mười Cứng đá lông nheo nàng thì thằng Nhơn chú rể bị rớt đài là cái chắc.

- Tôi là Tư Cứng tự Mười Cứng.

Hắn đứng dậy chồm hẳn về phía trước, vượt xéo qua ba người nữa để đưa cánh tay rắn chắc cho Nụ nắm lấy bắt tay. Cái bắt tay khá chặt và khá lâu cùng cái tên khiến nàng phải đỏ mặt:

- Tại sao lại tự Mười Cứng vậy?

- Bị... tại... thì... là... mà... Mười Cứng làm bộ gãi tai.

Chung quanh chẳng ai nói giúp hộ hắn vì thực lòng họ cũng không đến nỗi ghét Nụ mặc dù Nụ đáng thương của những ngày tháng xưa đã chết.

- Nụ hỏi thiệt mà! Đừng có mắc cở, cứ tự nhiên như người "Sài Gòn" vậy.

Lần về này Nụ nói nhiều câu khá táo bạo mà trước kia ngay với bạn gái còn ngượng ngùng. Phải chăng trên chiếc ghế danh dự của buổi tiệc, trong ánh hào quang rực rỡ của cô Nụ kén chồng ngày hôm nay đã đẩy nàng trổ tài ăn nói? Khi nói ai chẳng nghĩ mình nói hay nhưng phản ứng và cái nhìn của mọi người sẽ đánh giá trị câu nói đó. Tại bàn tiệc ai cũng chập choạng say nhưng lại muốn được chè chén cho đã không ai dại gì làm ngãng câu chuyện.

Buổi đầu tiên Mười Cứng lọt vào mắt xanh của cô út Nụ. Ai cũng xì xào bàn tán như thế và ngay tối đó Chẩn cũng to nhỏ với nàng về thành tích bất hảo của hắn.

- Anh cứ sợ vẩn vơ. Bên em những thằng Mỹ đen to lớn mà em còn đốp vào mặt nó.

- Nhưng đàn bà bên ấy được pháp luật bảo vệ chứ còn bên này khác hẳn, nhất là thời này...

- Thời nào thì thời, bên nào thì bên, em đã không ưng thì có ông trời cũng không rớ vào được người em. Anh nên nhớ bằng này tuổi mà em chưa lập gia đình thì không phải dễ dãi lựa chọn.

Chẩn nhìn Nụ lòng nghi hoặc nhưng không nói gì thêm vì Nụ còn mới lạ với căn nhà này quá, từ kiểu cách ăn mặc, từ làn da mái tóc cho tới móng chân móng tay hoàn toàn khác biệt với những người cùng lứa tuổi. Không nói nhưng lòng Chẩn cứ nươm nướp lo sợ vì trung thực mà nói ngoài khuôn mặt xấu xí rỗ chằng chịt và vết thẹo ở môi ra thì Nụ rất trẻ và rất trắng, trắng mơn mởn và ngọt mát đến độ người đàn ông nhìn là phải nghĩ đến cái giường...

Mười Cứng quả thật không phải là tay vừa. Biết Nụ chịu đèn, ngay tối đó hắn viết vài chữ hẹn hò trong mảnh giấy rồi làm bộ thơ thẩn đứng chơi đàng trước nhà Nụ chờ nàng "ét sơ sai" như các bà các cô từ nước ngoài về hay chạy bộ mỗi tối. Nụ chưa đến nỗi nào phải cần khoe mẽ sớm quá nhưng cái nóng vào tháng hé ở Việt Nam còn hơn nằm trên giàn lửa. Đứng hóng gió trước nhà Nụ cứ phành phạch quạt, hết quạt nóng, quạt mát lại quay ra đập muỗi. Muỗi bay từng đàn xà vào ai là cứ hút chặt như loài chết đói.

- Cô Nụ... Cô Nụ...

Tim Nụ đập liên hồi. Tiếng ai trong đêm tối nghe thều thào, khào khào như tiếng mèo gọi tình.

- Cô Nụ... Cô Nụ...

Nụ nhớn nhác nhìn qua hàng rào và khi nhận ra Mười Cứng, nàng hấp tấp chạy ra...

... Chuyện hai người mướn nhà ở con hẻm gần chợ Ông Tạ làm tổ ấm thế mà chỉ hơn tuần sau là cả xóm biết. Vừa được tin, thằng Lài phải đánh heo lên phường đi tơ thay cho bố nó, còn Chẩn ở nhà đập chó mắng mèo và sắp đặt câu chửi để chờ Nụ về. Chẩn tưởng em mình về đây làm rạng rỡ mặt tổ tiên nội ngoại ai ngờ lại đi theo thằng Mười Cứng, một thằng đĩ đực mà cả phường đều chạy mặt.

- Tao cứ tưởng qua Mỹ mày học khôn học ngoan chứ ai ngờ vác xác về đây làm xấu cả mặt tao.

- Anh làm như anh là ông nội em mà đay nghiến, chỉ trích. Em bảo thật đời này ai ngon là dám làm dám nhận. Em như thế đó, lấy chồng thì lấy ai chả được miễn họ thương yêu mình. Thân em như vầy mà anh còn muốn treo giá ngọc; có ngọc giả!

- Mày ngu như con chó ăn cứt. Quanh đây từ đầu trên xóm dưới đứa nào từ Mỹ về cũng lấy được đứa ngon lành.

- Thằng Mười Cứng mà không ngon hả? Anh đàn ông không thử sao biết được nếu không ngủ với nó?

Vậy là hết cỡ nói. Chẩn rít lên, quai hàm bạnh ra và mắt long sòng sọc:

- Con lăng loàn dâm đãng.

- Anh tử tế thì em ở đây, còn không em dọn về nhà mới ở luôn.

- Nhà mới hay cái động, hở con điếm...

Trời không chịu đất thì đất phải chịu trời. Vợ Chẩn năn nỉ chồng bớt giận và bớt lời bởi vì giữ Nụ ở lại đây chẳng những mỗi ngày được hưởng một đô la tiền chợ lại khỏi mang tiếng với cha mẹ anh em con cháu bên Mỹ là mình bạc đãi.

- Nhưng nó ngu đếch chịu được. Thằng Nhơn tuy cù lần nhưng xứng đáng làm chồng.

- Ối chẳng ai xứng đáng đâu ông ơi. Bây giờ đứa nào cũng hau háu đôi mắt, lớp thèm của, lớp thèm làm hôn thú để ra ngoại quốc, lớp được hưởng của chùa lại được cung phụng thêm tiền bạc nên tội gì không nhào vào. Ông cứ tưởng cái Nụ báu bở lắm đó! Có báu chăng là cái mác ngoại kiều, là cái quốc tịch Mỹ kia kìa.

Vợ Chẩn nói đúng. Thằng Nhơn hay thằng Lành, thằng Hảo có làm ra vẻ đạo mạo chững chạc thì cũng không ngoài mục đích xa vời hơn vì giả thử dân ngoại kiều về lấy vợ lấy chồng rồi ở lì tại Việt Nam xem có ai thèm rờ tới?

- Thời này loạn hết rồi, loạn từ trong ra ngoài, từ anh cho đến em, từ vợ cho đến chồng.

- Ừ cứ nói đi, vợ Chẩn cong cớn, bên này phu xướng phụ tùy chứ qua bên đó phu tùy phụ xướng.

Chẩn quắc mắt nhìn vợ nạt lớn:

- Ai bảo bà thế?

- Thì con em ông chứ còn ai nữa...

Từ hôm Nụ về, hai vợ chồng Chẩn cãi nhau bữa một. Ông khăng khăng giữ lấy phong tục tập quán, bà thì muốn phá bỏ cho lẹ để theo kịp đợt sống mới. Chung quanh đây, bằng tuổi bà đã có người xâm lông mày, xâm mắt. Lại cũng có người táo gan sửa cả mắt mũi, căng da mặt vì nghe đồn bên Mỹ đàn bà tám mươi vẫn còn bơm ngực bơm đùi trẻ như gái ba mươi. Có tiền bên đây không sửa trước tội gì qua đó cho bác sĩ nó ăn. Những người xưa nay có máu mặt hoặc có con cháu đi Mỹ đều làm cả rồi chỉ còn có mỗi bà. Dẫu có quê mùa nhưng tiền bạc rủng rỉnh, con cái bên đó đứa bác sĩ, đứa kỹ sư, đứa bác học chẳng lẽ bà là mẹ của những ông tai to mặt lớn lại tầm thường mãi như vậy người ta cười cho.

- Nó chẳng ở đây lâu đâu mà ông mắng chửi cho mang tiếng. Ông sắp qua Mỹ rồi mà chẳng "ấp đết" gì cả. Đáo giang tùy khúc, nhập gia phải tùy tục chứ lị.

- "Ấp đết" cái củ xu hào. Tiếng Việt chưa thông, tiếng mẹ đẻ chưa rành mà bày đặt nhét vào thứ tiếng bồi hợm hĩnh.

- Ừ bồi. Có ông bồi ấy. Chả trách người ta đồn nhau sang bên đó đàn bà dễ thích hợp cuộc sống, dễ kiếm ra tiền, còn đàn ông cứ ngồi một xó ôn lại ba cái dĩ vãng vàng son thuở nào. Vàng son thời cộng sản, vàng son của thời thả heo nọc.

- Bà câm mồm đi, nhất nghệ tinh nhất thân vinh, không có mấy con heo nọc cứ là vặt cỏ mà ăn.

- Nếu ông bảo không có nghề nào xấu vậy thì chỉ có con người xấu mà thôi. Như vậy "nghề" cái Nụ cặp thằng Mười Cứng sao ông bảo là xấu?

Chẩn nhìn vợ ngao ngán lắc đầu. Đấy là chưa qua Mỹ mà vợ ông đã nói năng vặn vẹo lố bịch như thế, khi qua tới nơi chắc chắn ngồi hàng đầu của cái kệch cỡm đua đòi.

- Câm cái mồm vào đi. Tử tế ông mới đi còn không...

- Thì cứ việc ở nhà thả tơ...

Thỉnh thoảng Nụ vẫn được nghe những mẫu đối thoại dấm dẳn của anh và chị dâu và nàng biết bà khá thiên vị chỉ vì nàng là người cổ võ cho chị dám mặc những chiếc áo hoa hoè cò bay cò lả. Nhưng Nụ không còn thời giờ để bận tâm với những chuyện vớ vẩn đó. Mỗi sáng Mười Cứng đến đón Nụ bằng chiếc Honda mà hắn vẫn dùng để chở hàng hóa. Ngồi chênh vênh đàng sau, cặp đùi Nụ lại dài quá thước tấc mà những chiếc xe gắn máy đàng sau lách qua lách lại muốn đụng bay cặp giò làm Nụ sợ đến chóng mặt. Cũng may, chính nhờ sợ hãi mà vòng tay Nụ ôm Mười Cứng mạnh hơn, chặt hơn, gần hơn, sát hơn và tình hơn. Sự gần gũi va chạm cho Nụ cảm tưởng mình đang được nắm giữ cái hạnh phúc vợ chồng trong tay. Nụ nhìn mọi người với nét mặt hân hoan vui sướng nhưng người dân ở đây hầu như chẳng ai để ý đến nàng. Ngoại kiều về phải khác, lũ bạn nói với Nụ như vậy, nội màu tóc của mình, nội nước da trắng ngần và cái tươi mát rạng rỡ khác hẳn là họ biết liền. Bị họ bỏ quên, ngồi đàng sau Nụ chồm hẳn lên đàng trước nhìn mọi người xuôi ngược. Dân buôn bán, đi làm hoặc dân ăn chơi lẫn lộn kẻ sang người hèn đầy đường phố nhưng có điều sự sang hèn tương phản rõ rệt chứ không như ở bên Mỹ, kẻ nghèo kiết xác vẫn mặc đồ vét, miệng ngậm xì gà hoặc tay cầm lon bia.

Mười Cứng kể rằng bên này có những tay buôn bán đi xe Mercedes 94 dám bỏ bốn, năm trăm bạc cho một bữa nhậu ở nhà hàng Năm Sao, nhà hàng quốc tế nổi ở bến Bạch Đằng.

- Em biết không, ngay ở cửa vào viết hai giòng chữ Việt và Mỹ thật lớn đập vào mắt mọi người "chỉ nhận vàng lá và tiền đô la". Từ cửa chính đi vào ghế ngồi qua bốn cửa phụ, mỗi cửa có hai cô hầu xinh như mơ đứng sẵn ở đó kính cẩn cúi chào quan khách. Dĩ nhiên họ làm đều có mục đích vì không ai không móc tiền tip cho với lối tiếp đãi nồng hậu và long trọng như thế. Khách ngồi ăn luôn luôn có hai người hầu sẵn ở đó, rượu vừa nhấp hơi lưng đã được rót thêm. Với lối tiếp khách còn hơn đế vương cho nên chai rượu ngon chủ nhân thẳng tay chém một trăm hai mươi lăm đô. Sáu mạng dẫn nhau vào nhậu tệ lắm cũng năm trăm bạc.

Nụ nghe Mười Cứng kể mà lạnh cả xương sống. Sự thật ở bên Mỹ có rất nhiều nơi sang trọng, nhất là trong các sòng bài nổi tiếng, một phòng ngủ dành cho tay chơi khét tiếng không dưới mười ngàn một đêm và ngay người loàng xoàng công tư chức vào những quán thường cũng chi bạc ngàn nhưng xứ sở này, một xứ sở chỉ sống lây lất bằng khoai độn, một nước nghèo chậm tiến mà có lối làm tiền táo bạo như thế thì chỉ có khách "ăn cướp" mới dám vào.

- Em biết không, Mười Cứng nói tiếp như khoe thành tích lẫy lừng của mình, ngoài chợ trời một thùng Heineken hai chục đô, một kết cô ca cô la mười đô mà thiên hạ mua đều tay. Thằng bạn anh làm ở công ty hải sản, một tay có máu mặt lương tháng bốn mươi lăm đô. Em xem bốn mươi lăm đô nếu xài đồ quốc nội, gà, heo, cá, tôm, nếu ăn chôm chôm, sầu riêng, nhãn, mãng cầu thì không cách gì nhét hết vào cái bụng trong vòng một tháng nhưng họ xài toàn thứ quốc ngoại thì tiền đâu nếu không ăn hối lộ là gì...?

Kể ngọn ngành như thế vì Mười Cứng cay lắm. Gần hai chục năm buôn bán với cán bộ phường mà chẳng ăn thua gì. Mười Cứng đổ tội tại phường Mười Cứng ở là phường cù lần. Những thằng công an chết nhát chỉ dám ăn quanh ăn quẩn bớt xén ba cái thực phẩm của dân nghèo chứ không dám làm ăn lớn với đám ngoại kiều. Mười Cứng kể chỉ vì nghĩ rằng làm giàu có số ăn cỗ có phần, có những tay mơ nhưng gặp được em thơm kiếm mối bán cho ngoại kiều phá đi phá lại cái màng trinh đã tơi tả mà vẫn ăn chơi rủng rỉnh. Mười Cứng kể vì muốn cho Nụ sáng mắt rằng loại như Mười Cứng đừng nhỉ ra mỗi ngày vài đô, vào ba cái tiệm vớ vẩn ở đường Trần Hưng Đạo uống ly cà phê sữa hai mươi lăm cents, ăn tô phở hai mươi lăm cents là xong, là được gắn cái mác ngoại kiều. Ngoại kiều như thế là thứ kiết lỵ, là thứ táo bón chỉ có xuống miệt vườn mà ở.

- Bữa nào vào khách sạn tắm hơi một bữa đã đời đi em.

Nụ lắc đầu ngán ngẫm. Lũ bạn nàng kể rằng tại Sài Gòn, ngoại kiều về thăm quê hương đút cái visa vào khách sạn là nó quất tám chục đô. Bây giờ Mười Cứng đòi cả tắm hơi và mấy em hầu thì cứ gọi như một trăm đi đứt. Dân Sài Gòn bây giờ nói đến tiền đô nhậy và nhanh như người bên Mỹ bỏ cục kẹo vào miệng trong khi ngoại kiều về thăm nhà ai cũng muốn nổ, muốn sang. Sang cho lắm thì mỗi chuyến về ba chục ngàn đi đứt, cỡ vừa cũng phải hai chục ngàn còn như Nụ nghèo kiết xác cũng hai ngàn mà đã có liền hay cũng mượn đầu nọ đắp đầu kia. Hôm nhờ Mười Cứng mướn nhà, trong hẻm trong xó kẹt mà còn đòi hai trăm đô mỗi tháng. Đúng là phong trào tiền đô. Mọi người nô nức làm ăn nhưng đỉa chỉ hút máu người đàng này người lại hút máu lẫn của nhau.

Tổ ấm của Nụ có bàn ghế lỏng chỏng, có nước máy và cả bếp dầu nấu cơm. Hình như là chỗ đã từng cho những đôi tình nhân sống vụng trộm như nàng nên vấn đề an ninh và sự dòm ngó chúng quanh không đến nỗi nào. Nằm trong căn nhà xập xệ mà những hai trăm đô một tháng, Nụ liên tưởng đến những cái xập xệ hơn xảy ra chung quanh nàng. Các chị em ta về chiều với manh chiếu và bụi rậm tiếp khách quốc nội mười cents cho một lần. Rẻ như thế mà còn bị lùng bắt vì tội làm mất vẻ đẹp thành phố, làm văn hóa suy đồi. Họ nghĩ gì với cái nghề chị em ta của tuổi về chiều và sự xuống dốc thê thảm trong khi cũng nghề đó những người trẻ đẹp lại được khuyến khích tối đa và tuyên dương thành tích vì đã mang nguồn lợi lớn cho nhà nước và bộ mặt khang trang của thành phố. Ôi văn hóa dân tộc, cũng cùng một hành động nhưng lớp già cả nghèo nàn lại bị kết án và khinh bỉ tàn tệ. Còn lớp trẻ, một tương lai ngời sáng của đất nước được mọi anh em cán bộ người nâng đỡ tiếp tay, được các chủ khách sạn móc nối và ngay chính họ cũng hồ hởi trong cái nghề của mình, một cái nghề với tương lai rực rỡ vì được ăn nằm với các ngoại kiều, biết đâu có chàng Thúc Sinh muốn ra tay nâng đỡ đưa về Mỹ lập phòng nhì. Ôi cái mộng tưởng đã đánh ngã nhân phẩm con người. Ngay chính Nụ cũng biết thế nhưng không sao thoát ra được vì nếu nàng còn nhân phẩm đã không lén lút làm chuyện dâm ô.

- Nụ, chừng nào về bên đó vậy?

Mười Cứng có lẽ chán cảnh ôm ấp con đào già xấu xí nên cứ hỏi nhắc chừng.

- Em mua khứ hồi về chơi đến ba tháng.

- Còn bao lâu nữa em? Bộ không xin về sớm hơn được sao? Nhìn vẻ mặt chán nản của người tình, Nụ tiu nghỉu:

- Anh không muốn chúng mình bên nhau?

- Muốn chứ nhưng ở mãi cái xứ nghèo nàn khốn nạn này anh chán quá rồi.

Mười Cứng chán thật, chán cảnh bon chen giành giựt sống, chán cảnh đổi bán thân xác kiếm từng bữa ăn. Đầu hắn đang mơ chuyện vĩ đại phi thường hơn, không làm mà vẫn có ăn, không làm mà vẫn sung sướng ngày ngày lái xe hơi rẽo khắp đất Mỹ. Ôi cái nước văn minh giàu xụ mà cả đời ông cố ông sơ, ông tổ ông tiên hắn có bao giờ dám mơ cho con mình qua đó du học. Ngay chính hắn, sau cuộc đổi đời 75 lại càng không dám mộng tưởng vì tiền bạc đâu mà vượt biên. Hơn nữa cái thân xác hắn coi trọng hơn giá trị tự do thì làm sao dám đánh đổi bằng cuộc vượt biển mười phần chết chỉ có một phần sống? Dạo này Việt Kiều về nhiều nhưng đàn bà con gái hiếm thấy mà đa số chỉ thấy những ông chuộng gái bỏ tiền mua vui. Có chăng chỉ những bà sồn sồn ham của lạ, ham sự chiều chuộng tâng bốc về cặp bồ dăm bữa nửa tháng với những người tình khi xưa rồi lại cũng trở về với thằng chồng cù lần đang cong lưng cày bên ấy. Chẳng ai muốn sống đời ở kiếp với cái xứ sở có những chính sách nay thay mai đổi. Cũng chẳng ai bỏ vốn đầu tư với trăm ngàn đôi mắt háu đói của những tay tai to mặt lớn chỉ chực ăn cướp tay trên. Mười Cứng biết như thế và cũng biết thân phận mạt rệp của mình không ngờ chó ngáp phải ruồi, vào ăn chực bữa cơm nhà ông bà Chẩn mừng cô út Nụ lại được cô hậu đãi cho cả tình lẫn tiền. Cơm no bò cỡi nhưng Mười Cứng vẫn không hài lòng bởi vì đối với hắn, Nụ là thứ ngoại kiều gà chết. Ngay phút đầu nằm bên Nụ, hắn đã kể truyện về những tay máu mặt ở đây để Nụ đừng chi li tính toán từng đồng từng xu khi tiêu xài vậy mà xuống chợ Sài Gòn sắm quần áo, Nụ luôn miệng kêu còn mắc hơn ở Mỹ. Có nhiều lúc chẳng dè dặt Nụ ong óng lớn tiếng cố cho mọi người nghe thấy. Trời ơi chém gì mà chém giữ vậy, ba cái đồ mắc dịch bên đó cho không ai thèm lấy. Bên đó chừng nào qua hãy tính chứ bây giờ hắn chỉ biết là mình đã quá xấu hổ với những kẻ bán hàng. Nụ không có phong thái của dân xứ Mỹ, từ cách ăn mặc, nhân dáng và ngay đến điệu bộ duy chỉ có mỗi giọng nói. Việt Kiều về đây không dấu được giọng khác lạ của mình vậy mà Nụ không ngậm miệng lại dùm. Mười Cứng xấu hổ rồi đâm ra tức dù lần nào trên tay hắn cũng năm bẩy bộ đồ.

Xấu hổ, tức, ngượng nhưng bề ngoài Mười Cứng vẫn tươi cười săn sóc Nụ bởi vì mục đích của hắn cao hơn ba cái đồ thổ tả này. Ngay hôm hò hẹn đầu tiên hắn đã dụ Nụ xuống phường đăng ký hôn thú rồi hôm sau cũng chính hắn chở Nụ xuống bộ sở Việt Kiều làm thủ tục và xin giấy khám bệnh, thử máu để hoàn tất hồ sơ cho họ chuyển về thành phố Hồ Chí Minh để chờ ngày đi. Lo đút lót chạy chọt cho lẹ mà mãi gần hai tuần mới xong. Hắn sao ra làm mười bản đưa cho Nụ ba còn bẩy giữ lại để làm thuốc tiếp tục lòe các em gái nhẹ dạ muốn làm vợ lẽ để khi sang tới nơi, sau khi nhập tịch hắn sẽ làm một màn ly dị để đưa em "lẽ" sang.

- Thì đâu bao lâu nữa. Còn gần một tháng mà vé đổi đi đổi lại vừa tốn tiền lại vừa mất thời giờ. Anh Mười, bộ không thích có em bên cạnh sao?

Vừa nói Nụ vừa ngảnh cái đầu, nheo cái mắt, ngoác cái miệng ra cười làm duyên khiến Mười Cứng nổi hết da gà. Liều mạng như hắn mà cũng chỉ dám gồng mình cho đến giờ này. Nội nhìn cử chỉ õng ẹo của Nụ đã muốn chết nói gì đến ôm vào lòng.

- Mình ra Bắc chơi một chuyến đi em.

Nụ giật mình. Từ hôm về đến giờ Mười Cứng xài của nàng khá nhiều tiền. Lớp bao xe ra bãi biển Vũng Tàu hóng gió, lớp lên Đà Lạt dạo thác Cam ly mà hắn bảo là những tháng trăng mật đã tốn hơn một ngàn, bây giờ đòi trăng mật ở Bắc rắc tiền xuống đất. Hai ngàn Nụ ký ca ký cóp dành dụm và mượn thêm của bạn bè giờ chỉ còn có ba trăm. Ba trăm nếu tiện tặn cũng dư xài cho đến khi về nhưng Mười Cứng phá nhanh quá. Không tuần nào Nụ không bị hắn dụ đi phòng trà, vào quán nhậu hoặc thậm chí vào cả chỗ tắm hơi bình dân để tẩm quất. Sau khi tẩm quất Nụ rạo rực kích thích bao nhiêu thì Mười Cứng của nàng lại xuội lơ và mệt mỏi bấy nhiêu. Bởi vậy năm thì mười họa chiều lắm Nụ mới chịu vào đó. Đám con gái nheo mắt nhìn Nụ rồi đá lông nheo cho những thằng tay nghề tẩm quất cho nàng. Dĩ nhiên sau màn tẩm quất Nụ cũng muốn thử vì chúng gạ gẫm táo bạo quá nhưng nghĩ mình đã là gái có chồng, phải sống sao cho xứng đáng với tình yêu của Mười Cứng nên nàng cố dằn lòng để chờ Mười Cứng chở về nhà thế mà...

- Nghe cưng, mình đi một chuyến cho biết. Anh mê nhất hồ Hoàn Kiếm.

Mười Cứng biết sao được hồ Hoàn Kiếm vì hắn chỉ hơn nàng có một tuổi trong khi lúc di cư 54 chị Tâm còn đang trong bụng mẹ.

- Mình đâu còn bao nhiêu tiền mà đòi về đó!

Nụ nói thật vì ngoài số tiền hai trăm đưa cho anh mình ngay hôm về để cho hàng xóm, nàng còn trích ra một trăm để chị dâu chi trong ba tháng tiền chợ còn bao nhiêu lớp sắm sửa quần áo cho chồng, lớp ăn uống tiêu xài. Gọi Mười Cứng là chồng Nụ cũng ngượng bởi vì hai người làm hôn thú lén với sự hợp tác đắc lực của tên phường trưởng. Nụ cũng biết để chuyện hôn thú bể ra thể nào anh chị Chẩn cũng chửi cho một trận và bên kia cha mẹ anh em nàng sẽ xâu xé nhiếc móc nên kệ dấu được cứ dấu. Nếu sau này chuyện bể ra cũng là lúc Mười Cứng có mặt ở bên ấy. Chỉ vợ chồng mới sống chết cho nhau chứ còn bà con anh em chỉ giỏi tài phê bình chỉ trích.

- Em còn có ba trăm như anh biết đấy!

Chán thật! Ba trăm đối với những tay ăn chơi ở Năm Sao thì chả nghĩa lý gì nhưng với Mười Cứng thì lớn thật và nếu mở mồm xin chắc chắn Nụ sẽ không ngần ngại đưa cả nhưng Mười Cứng đâu muốn gieo ấn tượng nghi ngờ cho Nụ. Chẳng thà bỏ con tép bắt con tôm, chẳng thà quên số tiền ba trăm mà hắn được chu cấp đều đều mỗi tháng khi Nụ trở qua bên ấy. Nhưng nếu không làm cho số tiền ba trăm tiêu tán sớm thì Mười Cứng còn phải ôm ấp tấm thân của Nụ cho đến bao giờ. Ôm thân thể Nụ có khác nào thời xưa các cô gái tham tiền phải chịu làm vợ lẽ ôm ấp những ông già đáng ghê sợ. Nằm bên nhau mà đầu óc các cô chỉ nghĩ đến tiền cũng như bây giờ nằm bên Nụ mà đầu óc Mười Cứng chỉ nghĩ đến lúc được ăn xài vung vít bên xứ Mỹ. Mười Cứng rùng mình. Không hiểu hắn có cam đảm ôm ấp Nụ thêm được mấy lần nữa. Những vụ làm tình không còn tạo hứng thú của cảm giác mà lợm lên tới cổ. Hắn mường tượng những động tác của Nụ, những oằn oại rướn người một cách bệnh hoạn mà muốn nôn. Không lấy ba trăm, không đi chơi xa mà chỉ ở nhà nằm ôm cái con dã nhân thì điên lên mất.

- Nụ, hay anh đi một mình. Qua bên đó may ra trúng mánh buôn thêm hột xoàn kiếm tí vốn cho hai đứa sau này.

Nụ ngỡ ngàng nhìn hắn. Xưa nay nàng chưa hề nghe miền Bắc có mỏ kim cương, cũng không hề tin rằng chỉ ba trăm mà có thể buôn loại đá quý như thế. Biết Mười Cứng là tay ham vui nhưng lòng Nụ vẫn thấy xốn xang. Vợ chồng mới cưới ghiền hơi hám nhau như người đói nghiền ăn, như dân nhậu nghiền rượu mà nàng để Mười Cứng đi một mình sao đành. Ba trăm nếu tiện tặn hai vợ chồng Nụ thừa sức đi Hà Nội nhưng Nụ cảm thấy cơ thể mệt mỏi muốn nhuốm bệnh. Mà bệnh kiểu gì lạ lùng, càng mệt càng gia tăng những háo hức thèm khát xác thịt. Ngay lúc này Nụ thèm nằm trên chiếc giường nệm nghỉ ngơi, thèm được ôm ấp âu yếm và thèm nghe những tán tỉnh mật ngọt hơn là ngồi trên chuyến xe lửa xì khói kêu sòng sọc từ Sài Gòn ra Hà Nội.

- Để vài ngày em coi sức khỏe ra sao đã, còn không thì mình anh đi cũng được.

Nụ tưởng hứa hẹn lần lữa cho qua ai ngờ cơn bần thần rã rượi càng lúc càng tăng. Sau lần ói mửa và ê ẩm mình mẩy Nụ quyết định đi bác sĩ và khám phá ra mình đã có thai. Nàng báo tin vui cho Mười Cứng nhưng trong lòng không vui chút nào. Chưa bao giờ trong đời Nụ nghĩ đến tương lai hậu vận thế mà chỉ mới vài tháng bao biến cố dồn dập nhanh chóng xô đẩy. Chẳng những Nụ trở thành đàn bà, thành vợ mà lại còn sắp sửa trở thành mẹ.

- Nếu thế em càng phải thu xếp về bên ấy sớm để lo bảo lãnh cho chúng mình sớm đoàn tụ nghe Nụ.

Được tin Nụ có thai, Mười Cứng hí hởn tưởng thoát được cái nợ làm chồng ai ngờ Nụ trì kéo:

- Hay em lên điều chỉnh giấy tờ xin ở thêm vài tháng nữa. Mà thủng thẳng rồi tính, không chừng em ở luôn bên này.

Chương 15

Biết mình vô tình buột miệng vì ở thế nào được với cái xã hội thối nát, tham nhũng tận cùng, mạnh sống yếu chết, hèn thì có cơm ăn còn nghĩ đến nhân phẩm thì ăn rau cỏ nhưng Nụ vẫn thấy áy náy bất an. Tưởng du lịch về Việt Nam ăn một bụng cây trái cho thỏa thê ai ngờ cái bụng không tiêu mỗi ngày mỗi lớn thì biết nói sao với gia đình, nhất là bạn bè sẽ cười Nụ là kém cỏi ngu dại hết chỗ. Tình cho không mà phải về thủ đô bộ đội để rao mời. Ngu thật. Càng lúc Nụ càng thấy cái ngu của mình từ từ lộ ra. Con người ta danh giá rúc một xó cũng vẫn hữu xạ tự nhiên hương, vẫn có người ngấm nghé xin cưới, còn đã không ra gì thì bò ngay vào tổ, hang, động cũng vẫn chẳng ai ngó ngàng. Lần đầu tiên được Mười Cứng tán tỉnh, Nụ cứ ngỡ lời hắn sao thì lòng vậy. Nụ cứ nghĩ mình là đóa hoa nở muộn màng ở một nơi kín đáo mà hắn là người có công khai phá nhưng càng lúc lối tiêu tiền mạnh bạo và những cử chỉ lơ là khác hẳn lúc đầu đã gieo trong Nụ những mặc cảm nho nhỏ. Vào vũ trường, viện cớ Nụ không thích nhảy Mười Cứng tha hồ lắc mông ẹo đít với những cô gái khác. Ngủ với Nụ sao hắn không biết nàng bị tật nguyền, sao không biết vợ mình đi còn không vững nói chi đến New way, lắc Twist. Chấp nhận lấy Nụ làm vợ sao hắn không biết nàng có những khuyết điểm mà còn đưa vào chỗ đông người để nàng lạc lõng trơ trọi mà tìm vui ở bàn khác và làm như Nụ là người có bổn phận phải đưa hắn đi chơi, bao cả tình lẫn tiền.

Mặc cảm trong Nụ càng ngày càng vỡ lớn vì rõ ràng thế giới này không phải của nàng. Ở Mỹ cũng bị cha mẹ khinh bỉ, sang đây lại cũng bị loại. Con người ta chỉ sống vì tiền, chỉ biết có tiền, đồng tiền làm mờ lương tri con người cho nên hãy dùng đồng tiền để đối xử với nhau và dùng đồng tiền để đo lường lòng dạ của nhau.

- Bộ khùng sao ở lại? Ở lại lấy gì sống? Rồi làm sao đi Mỹ được?

Mười Cứng hốt hoảng kêu lên và không thấy Nụ phản ứng gì hắn đâm hoảng:

- Trời ơi bây giờ thiên hạ còn phải bán thân để được qua đó. Ngu ơi là ngu.

Câu sau Mười Cứng lầm bầm trong miệng nhưng Nụ vẫn nghe rõ. Chữ bán thân nghe não nề thê thảm vì Nụ có cảm tưởng Mười Cứng ám chỉ cho chính hắn. Hắn cũng bán thân cho Nụ để được đi. Đau lắm nhưng nàng vẫn trấn tĩnh được.

- Em định như thế chứ vé nào có thể gia hạn được một năm chờ em sanh xong. Vả lại bên đó vắng mặt quá lâu sợ trục trặc cho tiền trợ cấp hàng tháng.

Nụ chợt thấy lối nói chuyện của mình có vẻ thay đổi. Hình như từ lúc về đây thấy mình chẳng bằng ai, từ lúc thấy dân Sài Gòn ăn xài bạt mạng, nhất là từ lúc ý thức được Mười Cứng đối với nàng chưa hẳn là tình yêu vì có sự gượng ép, gò bó và nhất là bây giờ, từ khi biết tin mình mang thai thì cái màn che đậy, cái nổ to nổ nhỏ của Nụ từ từ biến mất. Nàng dùng tiếng trợ cấp thay vì chính phủ phải trả như xưa kia vẫn viết thư về.

- Trời ơi anh mong được qua Mỹ muốn chết mà em cứ lừng chừng lờ chờ thiệt rầu thúi ruột.

Vậy là Mười Cứng chỉ muốn qua Mỹ nên đã làm hôn thú lấy mình? Nụ cười cay đắng và thất vọng ngay từ lúc ấy. Những ngày còn lại tình vợ chồng bớt vui, bớt ở phía Nụ vì Mười Cứng vẫn còn khéo che đậy, vẫn còn ngon ngọt để hưởng nốt số tiền còn lại và cũng để tích cực khuyến khích cho Nụ mau sớm trở về. Cuộc vui nào chả có lúc tàn? Tình hờ nào không đến lúc bẽ bàng. Những ngày cuối ở Sài Gòn là những ngày thê thảm nhất đời Nụ. Bà chị dâu biết nàng có bầu, nửa muốn dấu chồng, nửa sợ trách nhiệm sau này sẽ về mình nên không thèm chống đỡ cho Nụ. Mọi bực bội khó chịu trong lòng được dịp bung ra, Nụ có bầu là cái cớ cho Chẩn nguyền rủa xỉ vả không tiếc lời. Cũng may nàng chỉ ló mặt về nhà lúc gần nửa đêm và ra đi lúc trời chưa sáng. Muốn tránh được ánh mặt hằn học dữ tợn của anh, nàng chỉ còn cách lên nhà đã mướn để ở cho đến ngày đi nhưng Mười Cứng viện đủ lý do để đẩy nàng trở về ngủ ở nhà vì sợ công an lùng bố. Như vậy mỗi ngày Nụ vẫn phải có vài giờ căng thẳng với anh và nhục nhã với chị mình. Nào đã hết, trong lúc mọi tai ương dồn dập xảy đến thì Mười Cứng trở chứng bảo phải chạy áp phe kiếm tiền nên chỉ có thể đưa đón nàng đi về theo giờ nhất định và điều làm Nụ đau khổ tuyệt vọng nhất là Mười Cứng viện lý do Nụ đang có bầu, cần giữ cho đứa bé khoẻ mạnh nên phải tránh việc ăn nằm.

Cả ngày trong căn nhà tranh vách đất không đầy đủ tiện nghi, ra ngoài ăn cũng không muốn vì thấy mình lạc lõng trơ trọi, thêm vào trường hợp có thai con so ảnh hưởng cơ thể cho nên Nụ cứ nằm trên giường thở dài triền miên và suy ngẫm những tai họa đến với mình. Cuộc đời con người ai lại chẳng có lúc thăng trầm trôi nổi, ai lại chẳng có lần bị bồ đá lăn đá lóc khinh khi bạc đãi và người con gái nào lại chẳng có lần khóc vì mối tình dang dở nhưng với Nụ, ngay từ khi bước chân xuống phi trường nàng đã thấy cái quyết định trở về của mình là sai. Sai bởi vì nó không mang một ý tưởng cao đẹp, một trọng trách thiêng liêng cũng chẳng phải là luyến tiếc quê cha đất tổ, anh em, bà con mà rõ ràng về chỉ là một hình thức phô trương. Đa số ngoại kiều về đây ai lại chẳng xây cho mẹ cái nhà sau mấy chục năm đã mục nát, cho cha cái ao cá sinh sống qua ngày, cho em gái cái máy may hoặc cho anh trai chiếc Honda rước khách. Người cho thì nhiều nhưng đã mấy ai hiểu được ý nghĩa của công việc làm hay chỉ đua nhau "nó là ngoại kiều, mình cũng là ngoại kiều thì không thể nào thua nó. Nó dám xây cho gia đình căn nhà ngói thì mình phải đúc nhà lầu" mặc dù biết chắc rằng khi về lại Mỹ phải cong lưng cày trả nợ thêm năm mười năm. Nụ hiểu con người không có lý tưởng sống thì việc làm sẽ trở thành vô nghĩa. Một người đi lính vì trách nhiệm, vì bổn phận và vì lý tưởng khác với kẻ đi lính chỉ vì được đeo lon, chỉ vì được khẩu súng nhét lưng vào quán nước lòe thiên hạ. Như Nụ, kẻ không có đường hướng sống tưởng rằng với hai ngàn mang về sẽ ăn xài vung vít trước đôi mắt khâm phục của mọi người, tưởng rằng cô út Nụ kén chồng sẽ được muôn người chờ chực trái cầu nhân duyên ai ngờ họ đến chỉ vì lợi dụng, chỉ vì kiếm chác và chỉ vì muốn được sang Mỹ. Đói khổ, mặc cảm đã biến mọi người sống trong cái vỏ che đậy, cái vỏ bọc ánh hào quang nên mọi châm ngôn đã bị lu mờ để hiểu quá sai lạc. Xưa kia Nụ cứ nghĩ "nghèo cho sạch rách cho thơm" nghĩa là dù nghèo cũng đừng để ai thấy cái nghèo của mình, dù dở, dù tệ cũng cố che đậy vì nghèo là cái tội, là cái xấu xa bị mọi người khinh bỉ. Chao ôi cũng vì lẽ ấy mà Nụ đã che đậy hơn ba mươi năm với tật nguyền và mặc cảm để sống chui rúc không dám ngước mặt nhìn ai. Anh chị Chẩn cũng vì cái danh con ông chánh, phó trương, cũng vì sự bợ đỡ của mọi người chung quanh mà làm lụng vất vả để mua chuộc kẻ nọ người kia tạo cho mình ngôi vị huy hoàng hão. Chị Tâm cũng vì giữ kẽ với chồng mà coi thường hất hủi Nụ để rồi khi cha mẹ qua sợ tốn kém, sợ lộ sự quê mùa đã đẩy xuống cho Nụ và chính nàng, đứa con bất hiếu đã ngược đãi bố mẹ mình...

Nụ khóc như chưa bao giờ được khóc và quyết định đổi vé về sớm hơn một tuần lễ. Về rồi tính. Phải về rồi tự tính chứ không nhờ vả cầu cạnh ai. Cuộc đời mình phải do mình quyết định, không thể nhờ người khác quyết định dùm như lời chị Phước vẫn thường nói. Xưa nay Nụ không ưa anh chị Phước bởi vì cả hai đều có những lời nói nghe rất chối tai:

- Ai bảo em tật nguyền? Em còn đi đứng, còn nói, còn nhìn, còn nghe, còn làm việc được mà tự nhận mình tật nguyền? Hãy nhìn chung quanh biết bao người bất hạnh hơn em mà họ vẫn tự vươn, kẻ thành bác học, người thành kỹ sư...

- Ôi thôi nói thì ai chả nói được, Nụ ngắt lời Cảnh với nét mặt hằn học khó chịu, thử cho chị một ngày như em có sống nổi không hay tự tử mất đất?

- Cái mặc cảm sẽ giết chết cuộc đời mình. Nụ, em còn trẻ lại được hưởng tiền trợ cấp chính phủ, hãy dùng nó tối đa cho việc học, bắt nó phải làm nô lệ cho mình để cuộc sống tinh thần vươn cao. Người ta chỉ phục những người vất vả thành tài, chỉ trọng cái giàu của kẻ làm ra nó bằng khối óc suy nghĩ lương thiện, bằng sức lực và đôi bàn tay chứ còn của hồi môn, của bóc lột, của mánh mung ăn cướp trên xương máu người khác thì cái giàu đó chẳng vinh dự, chẳng hãnh diện và cũng chẳng bền gì.

- Nhưng người ta có khỏe mạnh, lành lặn mới tự vươn được.

- Nụ, em nghe chị nói. Sự tật nguyền của thể xác không đáng sợ bằng tật nguyền trong tâm hồn mà em xem trong xã hội này mấy ai có tâm hồn lành lặn? Tật nguyền của thể xác có thể vá víu chữa, có thể thay đắp bằng muôn ngàn loại giả khác nhưng tâm hồn thì vô phương ngoài trừ tự mình chữa cho mình. Em nên nghe chị quyết học để giúp thân, giúp đời và còn tương lai mình nữa. Con người sống không có tương lai chỉ là kẻ sống thừa...

... Nụ thở dài đổi lại thế ngồi. Suốt từ đêm đến sáng và bây giờ đã quá trưa. Cơn đói cùng sự mệt mỏi của những ngày có mang lần đầu tạo cho nàng cảm tưởng mình là kẻ hấp hối chờ chết. Buồn, nản, tuyệt vọng, mệt mỏi, cả bằng đó thứ dồn đến cùng lúc khiến Nụ không còn muốn sống. Cái tâm bệnh đã đáng sợ lại thêm thân xác yếu đuối hành hạ khiến Nụ chỉ muốn cái chết đến với mình cho thanh thản nhẹ nhàng. Chỉ cần một vỉ thuốc ngủ, một lọ thuốc chuột hay một chai thuốc an thần ngon ngọt là Nụ sẽ được ngủ một giấc ngàn đời. Nằm yên dưới mộ nhắm mắt, trên thế gian này sẽ chẳng còn con Nụ mặt rỗ, con Nụ sứt môi, con Nụ cà khêu. Bằng đó nhân xưng đại danh từ sẽ bị chôn vùi theo thời gian. Từ đó sẽ không còn con Nụ quái thai trên cõi đời. Không còn con Nụ thì bí mật Nụ chửa hoang sẽ được bao trùm ngoài trừ anh chị Chẩn. Anh chị Chẩn... Anh chị Chẩn... Nụ chợt toát mồ hôi khi chợt nhớ ra những nhân chứng đáng ghê sợ, nhất là cái miệng của người chị dâu cả. Chắc chắn xóm nàng ở đã đồn ầm và thằng Mười Cứng không bao giờ tha cái thành tích lẫy lừng là chẳng những có vợ mà còn có đứa con bên Mỹ để gạt gẫm những người khác. Mười người biết thì cả ngàn người sẽ biết và cái chết của Nụ thay vì giải thoát lại là hèn nhát trốn chạy. Không. Nhất định phải sống để cho thằng Mười Cứng một bài học đời, phải sống để nhìn nó suốt đời chìm nổi trong cái mơ ước không bao giờ được Nụ bảo lãnh qua. Phải sống để cho nó thấy rằng nàng tuy không xứng đáng là vợ nhưng rất hãnh diện được làm mẹ dù đứa con muôn đời sẽ không có bố. Đúng như lời chị Phước nói. Con người ta không vấp ngã không học khôn được. Mỗi vấp ngã là một bài học để đời; có điều ngã là phải đứng dậy tiếp tục đi, đừng khiếp nhược nằm chết rũ đổ tội cho trời đất, cho số mệnh.

Đúng. Chị Phước nói đúng. Chỉ khi nào vấp ngã và nhận ra lỗi lầm của mình thì mới có sự thay đổi. Ngay lúc này đây nàng thấy phải làm lại cuộc đời sau những ngày tháng đã đánh mất. Nàng sẽ đi lại từ đầu với cái nhìn khác, cái nhìn chững chạc của người lớn, cái nhìn thương yêu của một người mẹ, cái nhìn hãnh diện chấp nhận cuộc đời và cái nhìn chia sẻ đến với những kẻ bất hạnh hơn mình. Ngay từ phút này nàng vất bỏ Mười Cứng ra khỏi đời mình, một kẻ chỉ biết lạm dụng người khác. Cắt đường giây liên lạc, vứt bỏ hôn thú đó là một câu trả lời đích đáng nhất cho những kẻ lạm dụng hôn nhân để làm bàn đạp ra nước ngoài...

Chương 16

Cả ngày ông Cửu cứ khọc khọc ho. Mỗi lần ho người ông co rúm lại, mồ hôi vã ra và nước mắt chảy đầm đìa. Tuổi già sức yếu, khí hậu lại thay đổi bất thường ngày nóng đêm lạnh nên ông nhuốm bệnh sau khi xuống Texas được một tuần.

Nhà của Hạnh ở là khu housing tệ nhất vì nó nằm gần sát chân núi, giống như lọt vào trong lòng chảo. Ban ngày nóng đổ mồ hôi, gió không hề lai vãng bởi sức cản của những vách đá cao. Ngột ngạt, nóng, khô ráo, bằng đó thứ khiến người ông như bị nấu chín trong dãy nhà gạch đúc nóng như lửa. Nhà có máy lạnh nhưng máy lạnh đối với Hạnh quá xa xỉ phẩm. Không quen ở trần nên ông cứ phải vào phòng tắm đắp nước lên mặt. Ban đêm hơi lạnh từ vách đá tỏa ra, sương mù xuống thấp quyện trắng chân núi. Trong cái không khí ẩm ướt và độc địa của núi đồi, bà Cửu may mắn hơn ông tuy người cũng bần thần ngất nga, ngất ngưởng. Sợ ông bệnh nặng, Hạnh nhường cái giường kingsize của mình, nhưng ông đâu nỡ nhẫn tâm để ba đứa chắt nằm lăn lóc dưới đất với mẹ chúng.

Nhà có bốn mẹ con, thêm ba đứa em ở lậu vừa trai lẫn gái mà chỉ có hai phòng. Ngày đầu ông bà đến, Phụng, em gái Hạnh, ôm mền ra phòng khách nằm chung đụng với những thằng con trai. Chúng nó lớn cả mà nằm tênh hênh giữa nhà với đám thanh niên lố nhố bốn, năm đứa coi sao được nên ông nhất quyết bắt Phụng và bà Cửu nằm chung một phòng. Còn lại ba ông cháu và hai thằng bạn cùng lớp nằm với nhau. Thằng Toan nhường cho ông chiếc ghế salon. Ghế bọc bằng lớp da giả nên mỗi lần ông trở mình lại kêu rào rạo. Đã vậy nó rách tơi tả còn hơn ghế ở nhà ông nên mùi nước tiểu lâu ngày ngấm theo khe hở xông nồng nặc bít kín hai lỗ mũi làm nhức cả đầu, không tài nào ngủ được. Ông kéo mền xuống thảm nằm nhưng thảm rẻ tiền mỏng và cứng như vải bố. Đã chật lại còn đau rền người và mùi thảm cũ cũng không khá hơn mùi nước đái.

Ngày trước, ông cứ nghĩ Nụ là người nghèo tận cùng đâu ngờ Hạnh lại còn nghèo khổ cơ cực hơn. Hai vợ chồng lấy nhau được sáu năm mà đến căn nhà cũng chẳng có phải xin housing. Thằng Hậu chẳng nghề ngỗng, học hành cũng không, cứ ăn no rồi lại tụ bè kết đảng lêu lổng cộng thêm vợ đẻ năm một nên nghèo vẫn nghèo hoài. Năm ngoái, thằng chồng ngon ngọt bảo nếu làm giấy ly dị, chính phủ sẽ nuôi cả bốn mẹ con thêm được mười tám năm nữa mà không bị kêu lên sở hạch sách, nay bắt đi làm, mai bắt xin việc và thời gian ấy nó đi làm chui mang tiền về tha hồ xài. Con vợ nghe lời làm giấy tờ thủ tục nhưng ly dị được tháng trước, tháng sau thằng chồng đi biệt tăm. Cũng may, nhờ có được welfare, foodstamp mà mẹ con Hạnh không đến độ cùng cực phải tự tử. Khổ nỗi đàn con nheo nhóc, đứa lớn nhất năm tuổi, đứa nhỏ đang chập chững biết đi nên cả ngày Hạnh chỉ quanh ra quẩn vào, lo cho bằng đó đứa là đã mệt nhoài còn thời giờ đâu tính chuyện đi làm thêm để dành dụm cho tương lai mai sau. Lý do để Hạnh véo von ông bà ngoại xuống cũng chính vì quyền lợi của mình. Hạnh nghĩ có ông bà sẽ đỡ đần công việc trong nhà, lo lắng cơm nước và nhất là coi sóc đám chắt nghịch phá hơn giặc để Hạnh rảnh tay đi làm. Ai ngờ chưa gì hết ông đã ngã bệnh, chẳng những không bớt được gánh nặng mà còn thêm người thêm việc.

Mấy hôm đầu thời giờ co thắt, tiền bạc chẳng dư giả mà phải chi phí thêm những tiền trời ơi đất hỡi nên Hạnh bực dọc không ít. Đã vậy khu housing làm gì có đất trồng cấy mà cứ vài ngày Hạnh lại phải bỏ ít tiền mua phân, thuốc sâu hoặc thuốc kiến để làm vui lòng ông bà. Khoảng sân sau bề rộng hai thước, bề dài vừa đúng một thước bị bít kín bằng hàng rào kẽm gai ngăn chận đám cỏ dại mọc um tùm bên ngoài. Sợ cỏ bò cả vào trong sân nên Hạnh lấy những miếng thảm cũ để đè lên bên trên, vừa cho đám trẻ có chỗ sạch sẽ để chơi vừa đỡ phải bỏ công nhổ cỏ vậy mà chợt thấy ông bà trầm ngâm nhìn khoảng sân bên kia rào Hạnh đã chột dạ. Tối đến nghe ông bà dự định sẽ khai phá miếng đất hoang trồng ít rau là Hạnh phản đối ngay. Chung quanh tuy không ai trồng cấy nhưng việc chiếm đất cắm dùi đối với Hạnh rất kỳ, lại nữa đất khô cứng như đá nên mua phân trộn vào chỉ toi tiền.

- Đừng lo vì ông ngoại đã có cách. Mỗi ngày cứ chứa nước vo gạo và nước tiểu của nhà này thì cũng thừa khối đi.

- Nước tiểu của tụi nhỏ ở đâu mà ông lấy? Hạnh ngạc nhiên.

- Có gì khó đâu, kiếm cái thùng nhựa để ngay ngoài vườn, mỗi sáng ông cháu dậy ra đó tiểu là xong ngay chứ gì. Nước tiểu để nẫu lên tưới rau là phải biết.

Hạnh đâu còn lạ gì lối trồng rau của những người nhà quê. Có điều họ làm thì không sao còn mình làm như thế chỉ tổ sự ghê hãi cho những người sống chung quanh mà đa số là Mễ và Mỹ đen.

- Nhưng hôi lắm ông ạ! Hạnh vẫn dãy đay đảy.

- Chúng mày đừng sợ. Cái thùng để xa như thế lại có nắp đậy.

- Ông nghĩ thế nào khi cả nhà ra ngoài đó kéo quần xuống?

- Chỗ nào dự định đặt thùng nước tiểu thì đừng có phát cỏ. Mày xem cỏ dại mọc cao lên tới bụng, tài Thánh cũng chẳng khám phá ra.

- Nhưng phá hàng rào ăn trộm sẽ trèo vào còn làm cổng ai cho mình làm?

- Ai bảo phải phá rào? Đi vòng đàng trước đã chết ai. Ở nhà chính phủ xài nước chùa không trồng rau là dại.

Hạnh có vẻ xiêu lòng khi nghĩ đến những rổ rau hái vào nhà mỗi ngày, ít nhất cũng bớt được cả chục đồng tiền chợ hàng tuần. Hôm sau Toan và Cường phụ ông phá hết đám cỏ rậm. Tưởng dễ mà lại khó, phải mất hai ngày mới xong mảnh vườn nhỏ. Vài gia đình người Mỹ bên cạnh cũng tò mò ra xem, khi biết ông bà ngỏ ý trồng rau họ chỉ cười không nói gì.

Ba dãy đất gồ cao nằm ba hàng song song khô màu đất sét, ông Cửu rắc đến bốn lượt phân và đất đen mà vẫn biến đi đàng nào. Làm vườn cả gần một đời, ông vẫn không hiểu tại sao đất ở đây lại xấu đến thế. Đất xấu trồng chỉ công toi nhưng ông vẫn cứ gieo hạt. Gieo hạt được vài ngày thì ông ngã bệnh, bà Cửu tiếc công chồng nên mỗi ngày đều lần mò ra ngoài chăm bón cho hột mau nảy mầm. Buổi sáng còn đang mù sương, bà đã có mặt ở ngoài vườn vì sợ mặt trời lên, nắng dễ làm cho cơ thể mệt mỏi và chóng bắt bệnh, ai ngờ luống đất san bằng phẳng hôm qua, hôm nay đã gồ từng đụn cao vì kiến đùn. Những hạt giống biến mất nhanh chóng, y như quạ đói rỉa xác chết. Bà bắt Hạnh mua thuốc kiến, hết thuốc nước rồi lại đến thuốc bột nhưng kiến vẫn từ đâu ùn ùn kéo đến như đoàn quân chiến thắng diễn hành qua khán đài. Cuối cùng bà phải nghĩ ra cách đào cái rãnh nhỏ chạy chung quanh những luống rau và rắc đều thuốc lên đó. Bà đã thành công nhưng mầm rau rất èo ọt, èo ọt như sức khoẻ của ông hiện tại.

Đã già cả yếu đuối lại thêm bệnh tật, cứ đêm xuống là ông trằn trọc khó ngủ. Hết lăn qua rồi lộn lại, đầu óc ông bị phân tán bởi tiếng khóc nhèo nhẹo của đám chắt lẫn những tiếng ngáy mang đủ âm điệu của đám thanh niên. Đã vậy dán mẹ dán con từng đàn thay phiên nhau tấn công trên mặt, mũi ông cùng những vùng hở của da thịt. Cái nhói đau không làm cho ông khó chịu vì cùng lắm chỉ như muỗi cắn, nhưng những nốt chân nó bò khiến cảm giác rờn rợn và nhột nhạt chạy khắp châu thân. Ông nằm tưởng tượng ra những cái chân nhỏ tí xíu như sợi râu cứng đã từng bò vào thức ăn, chui vô thùng rác, rúc cả vào phòng tắm, leo lên bồn cầu, hít, ngửi, ăn rồi lại bò ra... và dừng lại nơi mồm, mũi, tai của ông, nơi có những lỗ hở đầy thơm tho khiêu gợi mà rất có thể trong lúc luống cuống nó quên cả việc quay đầu để tìm lối ra. Đầu óc ông căng thẳng trong khi tay cứ táy máy cử động không ngừng vì phải chiến đấu với lũ dán háo thắng. Nhưng giết cho lắm cũng phải có lúc ghê tay, chất lầy nhầy trắng ởn nằm trong cái bụng căng tròn sẵn sàng vỡ ra bất cứ lúc nào ông đụng vào người nó. Mỗi lần giết xong ông lại lấy tay chùi xuống thảm, vậy mà cái mùi hôi nồng của cứt dán như mãi dính sâu trong hốc mũi ông.

Cũng có nhiều đêm, vừa chợp mắt thì cơn mộng khủng khiếp hiện đến, không té sông, té cầu, té ao thì cũng rơi từ trên cao xuống, lần lượt, lớp lang, thứ tự và lập đi lập lại như người ta coi một đoạn phim đã cũ rích. Cảm giác chơi vơi, hụt hẫng không nơi bám víu mới sợ hãi vì giống như ông bị hất văng từ một điểm cao cheo meo và cứ thế vùn vụt rơi xuống. Ông nghe tiếng gió kêu vù vù, máu dồn hẳn xuống mặt và chỉ chực trào ra khỏi cuống họng nhưng điểm tới không bao giờ có nên hễ cứ đang trong trạng thái chơi vơi là ông bừng tỉnh. Mơ thì sợ mà tỉnh cũng không khá hơn, chung quanh ông bóng tối vẫn bao trùm, nỗi bàng hoàng chưa kịp lắng đọng thì niềm mất mát từ đâu tràn tới. Không biết tại sao nó lại đến quá vội vã nhưng rõ ràng không phải từ giấc mơ. Trong giấc mơ ông thấy mình vuột ngã nhưng khi tỉnh dậy lại thấy một vật gì vuột khỏi từ tay mình. Mất mát? Ông đã có gì đâu mà mất mát? Thất vọng? Chưa, mọi chuyện tiến hành tốt đẹp và đang ở trong trạng thái chờ đợi. Vợ Hậu đã liên lạc với hội và đang chờ ngày "in tẹc viu". Như vậy thì tại gì? Mãnh lực sáu trăm đô la không thể tạo cho ông sự buồn chán được. Vậy thì tại gì? Tại sao ông lại nằm mơ? Ông lăn qua rồi lộn lại trên tấm thảm cứng và hôi tiếp tục suy nghĩ. Tiếng ngáy đều đều của đám con trai chung quanh? Tiếng i ỉ khóc của thằng chắt út? Cuộc sống xô bồ hỗn tạp? Có phải từ đó không? Có phải vì kiếp sống không ngày mai hay cuộc đời ông không biết gãy gánh lúc nào? Ông chợt bàng hoàng... Nếu muốn giữ trọn số tiền sáu trăm cho đến mười, mười hai năm, liệu ông có thể kéo lê mãi kiếp sống chung chạ, bẩn thỉu như thế này? Liệu số tiền đó có bị thất thoát vì lũ cháu nghèo đói xác xơ kia? Đêm lạnh nhưng mồ hôi ông cứ vã ra cùng với niềm lo sợ cứ thế loang dần...

- Con mua cho ông lọ thuốc ho, uống vào khỏi ngay ấy mà!

Hạnh từ ngoài bước vào cầm lọ thuốc Tussin DM lắc đều trước khi rót ra muỗng. Ông Cửu vẫn ngồi im trên ghế salon, cổ quấn khăn quàng màu trắng tinh làm nổi bật những vật dơ bẩn, cũ kỹ chung quanh.

- Ai mà quấn một cục như vậy hả ngoại? Để con lấy cái khăn mỏng hơn, nó cũng bằng len còn tốt lắm.

Hạnh bỏ vội lọ thuốc lên bàn chạy nhanh vào phòng lôi chiếc khăn cũ của chồng. So với cái khăn của ông Cửu thì nó thua một trời một vực nhưng một khi lòng tham trổi dậy Hạnh đâu còn biết liêm sỉ mà chỉ tìm cách lấy cho bằng được. Chẳng hiểu sao cậu Phước lại làm đỏm cho ông ngoại dữ vậy. Già rồi, khăn nào chẳng được mà phải tìm loại đan bằng tay vì từng múi đan nổi gồ lên giữa những lỗ rua thật công phu tỉ mỉ. Chưa cầm nhưng Hạnh cũng biết thuộc loại mắc tiền vì trông nó mềm rũ. Từ lâu Hạnh vẫn mơ có một chiếc khăn quàng cổ thật đẹp như những tài tử minh tinh đóng trong phim khi họ đi dạo thơ thẩn trên bờ hồ. Hạnh tưởng tượng ra gió sông lồng lộng thổi sẽ làm mắt Hạnh mơ màng thêm và mái tóc dài sẽ được dịp tung bay, chắc chắn phải đẹp lắm chứ không lam lũ như hoàn cảnh hiện tại.

Hạnh đẹp, nàng biết, nhưng không sửa soạn, không có tiền để sửa soạn thì đúng hơn. Thêm vào đó đàn con quấy khóc, bòn đẽo giấc ngủ và lũ em chỉ biết ăn rồi đi rẽo cả ngày đã khiến Hạnh quên tuổi xuân và quên rằng mình đang là kẻ chưa chồng. Chưa chồng hay chồng bỏ đối với Hạnh không thành vấn đề chỉ biết rằng trên pháp lý Hậu không còn là chồng và trong tình cảm hắn cũng đi ra khỏi cuộc đời nàng ngay từ lúc vừa ký giấy ly dị. Hạnh không đến nỗi ngu dại không biết Hậu gài mình và cũng không phải Hạnh không biết ký giấy xong Hậu sẽ như con chim xổ lồng bay mãi không về nhưng thà thế còn hơn là nuôi mãi một thằng đàn ông lười biếng và tiếp tục sanh nở cho tàn tạ cuộc đời.

Mọi người chung quanh và ngay họ hàng đều nghĩ rằng Hạnh là kẻ đáng thương bị bỏ rơi chứ đâu biết nàng cũng muốn bỏ rơi chồng. Ký giấy xong Hạnh thấy như vừa trút khỏi một gánh nặng, quá nặng trong cuộc đời nhưng ngược lại nàng phải tự một mình đeo thêm gánh nặng con cái. Ai ngờ ông bà ngoại lên ở thật đúng lúc...

- Ngoại ạ, cái khăn đẹp không? Con đổi luôn cho ngoại nhé?

Không đợi ông trả lời, Hạnh gỡ nhẹ từng vòng khăn quấn quanh cổ ông Cửu. Mùi dầu khuynh diệp bay ra khiến nàng khịt khịt mũi ra chiều khó chịu.

- Ông ho bôi dầu mà hết à?

Ông Cửu đỡ chiếc khăn cũ của Hạnh vừa quấn vào chỗ cũ vừa trả lời:

- Ông còn ngậm nữa chứ bôi mà ăn thua gì. Hôm trước con đưa cho ông lọ thuốc, uống hết rồi có thấy bớt tí nào đâu.

- Hôm nay con đổi thuốc khác cho ông. Bác sĩ cũng chỉ chữa như vậy là cùng.

Hạnh rót thuốc vội vàng đưa lên miệng ông rồi ôm chiếc khăn vào phòng như đương nhiên ông đã chấp nhận. Bà Cửu mải chơi với đám cháu ở sau nhà nên tha hồ cho Hạnh đỏm dáng, nhìn ngắm bóng mình trong gương. Đã lâu lắm Hạnh không có dịp nhìn tỉ mỉ như vậy. Một vài vết nám mờ hiện ra sau làn da trắng xanh, hai vòng mắt thâm quầng đã nổi thêm những mạch máu tím xanh nhỏ li ti và khóe nhăn từ đuôi mắt hiện lên khi Hạnh hơi nhếch môi cười. Hai mươi tám tuổi, Hạnh giật mình. Không lẽ mình tàn tạ mau như thế này sao? Hai mươi tám tuổi, lứa tuổi của mộng mơ, ăn chơi và bồ bịch. Còn nàng? Bảy năm lấy chồng, ngụp lặn trong ân ái tạm bợ, bó chân trong hôn nhân ràng buộc cũng chỉ vì lầm lỡ chọn lựa. Sự lầm lẫn nào lại không phải trả cho nó một cái giá?

Giờ đây mọi chuyện đã qua rồi, gẫy đổ hôn nhân chính là kinh nghiệm, là bàn đạp cho Hạnh sống vươn lên. Khốn nỗi Hạnh còn non nớt trong tình trường, con chim chưa đủ lông cánh càng muốn bay cao thì càng té đau. Trong đầu Hạnh choán ngập những ước vọng cao vời. Nàng đang mơ ăn diện thật đẹp đi với người tình dạo phố Tàu, mơ được ngồi trên chiếc sport màu đỏ mới tinh phóng như bay trên xa lộ trước những con mắt dòm ngó thèm thuồng của chúng bạn hoặc được ngồi trong một nhà hàng sang trọng với những món ăn thịnh soạn...

Người tình của Hạnh chưa có và cũng chưa thành hình trong niềm mơ ước nhưng chắc chắn sẽ không có cái miệng khéo ăn, khéo nói, khéo tán tỉnh như Hậu. Không khố rách áo ôm, không một túp lều tranh hai quả tim vàng như hồi mới gặp Hậu. Thực tế và những đói khổ đã cho Hạnh sáng mắt. Với Hạnh thì con người ta ở thời nào, xứ sở nào cũng phải sống nhờ tiền và hạnh phúc chỉ là phần phụ thuộc đi đàng sau. Không có hạnh phúc, con người vẫn sống khỏe nhưng không có tiền liệu có còn gang cổ ra mà tán tỉnh yêu đương? Có điều muốn kiếm thằng bồ đúng ý ít ra cũng phải có mã. Bao năm hưởng trợ cấp xã hội, có bao giờ Hạnh dám mơ đến những quần áo thời trang, những loại son phấn mắc tiền? Muốn có mã phải có tiền. Muốn có tiền phải đi làm chui.

Đầu óc Hạnh tưng bừng sắp đặt một kế hoạch đại quy mô nhất là chiếc xe thổ tả nay chạy mai không sẽ phải thay bằng chiếc khá hơn để đi làm ngày một, và rồi áo quần, phấn son... Nàng phải làm lại cuộc đời. Cuộc đời phải được xoay chiều ngay khi ông bà ngoại đến. Núi tiền, vị cứu tinh, thần tài, bùa hộ mạng... tất cả phát nguồn từ ông bà ngoại. Mặt Hạnh rạng rỡ. Trong gương bây giờ không còn là Hạnh héo hắt, muộn phiền mà thay vào đó một thiếu nữ đang xuân với tâm hồn tràn trề yêu đương lẫn hy vọng và một trái tim căng đầy nhựa sống.

Ông Cửu ghét cái thằng ngồi ở phòng khách. Trời nóng như đổ lửa mà hắn khoác chiếc áo rộng thùng thình dài qua đầu gối, nửa giống ba đờ suy vì nó kêu rào rạo khi cử động lại thêm túi trên túi dưới, cầu vai lớn, cầu vai nhỏ, nửa giống như áo của người sửa đường xá cầu cống. Hắn yểu điệu ngồi ở mép ghế như sợ dơ áo với cung cách trịnh trọng giống như phường tuồng. Hai tay khoanh ngang ngực chán chê, hắn thọc vào túi áo rút ra bao thuốc 555 lấy một điếu đưa lên miệng rồi mồi lửa phều phào hút. Môi hắn bập bập, hơi khói nửa muốn đẩy ra nửa muốn giữ lại tiếc nuối và mắt hắn lim dim, mơ màng nhìn lên trần nhà. Đôi mắt mà với ông, nó lờ đờ mệt mỏi như mắt của con cắc kè đang say thuốc. Rời khỏi chỗ nấp vì không giữ nổi cơn ho, ông đẩy cửa húng hắng ôm ngực bước ra ngoài. Hắn khẽ kiểu cách nhổm dậy nghiêng đầu chào khi nhìn thấy ông rồi lại ngồi xuống thản nhiên vờn với khói thuốc. Ông Cửu ngồi xuống ghế đối diện tiếp tục ôm lấy ngực. Cơn ho bị giữ lại đến cả hơn một phút nên khi được dịp bung ra kêu khòng khọc như muốn xé buồng phổi. Nước mắt ông chảy ra giàn giụa trong khi chân tay lại co quắp tìm điểm bám.

- Hạnh ơi!

Hắn gọi gấp rút trong khi hai tay quá thừa thãi chẳng biết dùng để làm gì. Có thể hắn sợ đụng vào người ông vi trùng ho lao sẽ phóng sang chui tọt vào miệng hoặc cũng có thể hắn sợ đỡ ông thì những mùi gây gây, hôi hám, bệnh hoạn sẽ ảm vào chiếc áo mới làm buổi đi chơi với Hạnh mất cả thú vị.

- Gì vậy anh? Em sửa soạn sắp xong, sẽ ra ngay bây giờ.

Thì ra mọi chuyện chúng tự hiểu ngầm với nhau. Ông tưởng thằng phường tuồng kêu con ranh ra đỡ ông nằm ngả trên ghế, ai ngờ chúng gọi nhau để đi cho lẹ tránh nhìn cảnh bệnh hoạn của mình. Máu nóng dồn lên mặt, vừa dứt cơn ho ông đã điểm ngay vào mái tóc nhuộm đỏ dựng đứng như bờm ngựa, thứ này có lạ gì với ông đâu, hạng tép riu đua đòi chưa xứng đáng được liệt vào dân bụi đời, tay ông vung mạnh nên phải dùng sức, thay vì điểm vào mặt ông lại vòng ôm chặt lấy ngực. Cơn ho tiếp tục kêu như súng nổ khiến người ông gập hẳn xuống. Thằng khốn kiếp, ông mà nói được thì mày chết với ông. Nghĩ như thế nhưng qua kinh nghiệm của bao nhiêu lần ho, càng cố nín càng ho mạnh, vì vậy chẳng ngại ngùng, sượng sùng với quân mặt dầy, cứ thế ông ôm ngực ho lấy ho để.

Lúc ấy bà Cửu đang tưới rau ngoài vườn nghe cháu kêu vội vàng chạy vào. Với bà làm dịu cơn ho là chỉ có nhấm chút rượu cho ấm ngực. Mấy hôm nay uống thuốc mãi nóng lở cả mồm miệng, bà chuyển sang rượu đế cho ông chữa cấp thời. Mỗi ngày ngoài trừ hai bữa cháo đậu, bà còn chưng thêm đường phèn và chanh cho ông ngậm.

- Con Hạnh đâu, ông ngoại ho thế mà không chạy ra với ông một chút.

Bà tất tả đến bên ngả người ông dựa vào thành ghế cho dịu bớt cơn ho rồi mới xuống bếp rót ra ly đế. Giọng bà nghèn nghẹn như khóc:

- Nhấm tí thôi ông nhé! Đừng như mấy lần trước say ngất ngưởng nên cứ nằm li bì.

Thực ra bà lo hơi quá. Xưa rày ông uống đế như người ta uống nước lã. Có điều bỏ đế đã lâu lại thêm cơn ho làm ông mệt mỏi thiếp đi chứ nào phải say rượu.

- Ông ho đến hai tuần mà không khỏi hay là đi bác sĩ?

Bà Cửu lo lắng lấy khăn tay trong túi áo lau những giọt mồ hôi nằm sâu giữa những nếp nhăn trên mặt chồng trong khi ông nằm thở dốc. Uống vào tí rượu hay tí nước chính ông cũng không biết nhưng thật công hiệu, cơn ho cứ thế hạ dần.

- Không khéo sưng phổi mất.

Bà bồn chồn đưa mắt nhìn vào trong nhà ngóng Hạnh mà hầu như quên mất thằng tóc đỏ đang ngồi cứng đơ như khúc gỗ.

- Hay để tôi bảo con Hạnh chở ông đi liền bây giờ nhé?

- Phải có hẹn trước mới khám được. Thằng tóc đỏ buột miệng như sợ buổi đi chơi với Hạnh bị cản trở.

Bà Cửu giả bộ giật mình nhìn lên khi nghe tiếng người lạ:

- Ủa, lại cậu nữa à?

- Vâng, cháu đến chở Hạnh đi xin việc làm. Hắn cố lấy giọng thản nhiên.

- Đi gì đi lắm thế! Mấy ngày liền cũng chưa xong.

- Vâng, nhiều khi xin cả tháng.

Tuần rồi Hạnh lôi ở đâu về thằng cô hồn. Không phải chỉ có bà nói thế mà ngay đám em con Hạnh cũng đều nhao nhao phản đối nhưng Hạnh đâu phải tay vừa, giọng nó đáo để:

- Tao có định lấy nó làm chồng đâu mà chúng mày phê bình? Người ta đến chở dùm, chúng mày không cho đến miếng nước mà còn chõ mõm vào.

- Xin việc gì cái ông ấy. Em còn biết ông ta có những hai con bồ già để đẽo tiền. Cái thứ chuyên môn gạt gẫm.

Hạnh không thèm cãi tay đôi với em gái, nàng quay sang ông bà ngoại nói như phân trần:

- Quân này chúng nó ích kỷ như vậy đấy ông bà ạ! Rúc một xó cả ngày làm con ăn đầy tớ lo cơm nước cho chúng thì tử tế lắm, còn không cứ nói càn nói bừa rồi muốn ra sao thì ra.

Hạnh quay sang lũ em trai nói lớn như đánh tiếng trước:

- Còn chúng mày nữa, liệu mà tự lo cơm nước lấy. Mai mốt tao đi làm mà ngồi một chỗ chờ là đói vêu mõm.

Bà Cửu không ưa thằng tóc đỏ nhưng Hạnh nói sao thì tin vậy. Sợ lũ cháu đói khát, bà trấn an:

- Cơm nước đã có bà còn chúng mày cứ lo việc chúng mày. Có điều con Hạnh nếu kiếm được việc làm thì phải liệu gửi mấy đứa nhỏ chứ bà chẳng có sức trông coi bằng đó đứa đâu.

Nói thế nhưng mấy hôm liền cứ sáng sớm là Hạnh phóng xe đi mất mặt. Cái xe thổ tả có bữa không chịu nổ Hạnh phải chạy vào nhà gọi điện thoại cho thằng tóc đỏ để được dịp cằn nhằn bà:

- Con đã nói mà bà không chịu tin. Xe quá cũ phải đổi xe mới, ông bà ứng trước cho con mượn, mai mốt đi làm lãnh tiền con trả lại ngay.

- Ông bà làm gì có tiền hở con? Bà chép miệng thở dài tỏ ý buồn phiền vì Hạnh mãi không tin mình.

- Cậu Phước giầu như vậy chẳng lẽ không biếu ông bà vài ngàn mang theo? Ở đâu chẳng phải ăn tiêu, nhất là thời gian đầu ông bà chưa xin được tiền trợ cấp. Xuống con không lẽ không dám sắm cái chén cái đũa hoặc đôi khi đau ốm, bệnh hoạn cũng phải chi chế chút đỉnh chứ?

Hạnh nhắc đến Phước bà lại nhớ đến chuyện của Nụ mà buồn tê tái. Thật đúng là họa vô đơn chí, những cái xui xẻo phiền muộn dồn dập xảy ra làm tối tăm mặt mày. Cái Nụ đi Việt Nam về chẳng hiểu to nhỏ gì với Cảnh mà khăn gói tốc xuống New Orleans ở với chị dâu. Thằng Phước hục hặc với vợ rồi đánh cả em mình. Bà nghe tin gọi lại trách Cảnh tại sao để chồng đối xử cạn tàu ráo máng như thế, cái Nụ có dọn xuống thì cũng có tiền chính phủ chứ nào ăn mày ăn xin mà chưa gì đã trở mặt thì vợ Cảnh chỉ thở dài nói mỗi câu vỏn vẹn:

- Trường đời có ai dậy mà học, mà dẫu có mở trường ra dậy cũng chẳng ai ghi danh cho nên chỉ khi nào kinh nghiệm bản thân trải qua mới học được nó. Mỗi kinh nghiệm sống là cái giá mắc mỏ phải trả...

Cảnh nói khó hiểu quá. Bà canh gọi cho thằng Phước thì nó bảo khi nào thầy bu trở lại đây rồi sẽ biết. Chúng dấu loanh quanh khiến bà không chịu nổi nên tuần rồi gọi sang cho cái Tâm thì mới vỡ lẽ.

- Thôi để dì ấy về dưới đó mở hũ mắm chứ cái bụng thè lè ra có mà xấu mặt mũi chúng con. Ngữ ấy chị Cảnh chứa chứ ai mang nhục đắp vào mặt vậy mà còn ra giọng đạo đức. Bu nghe chị Cảnh nói chướng không: "Dù bất cứ hoàn cảnh nào cũng phải để cho đứa bé ra đời. Người giết người là loài cầm thú. Mẹ giết con là kẻ độc ác vô liêm sỉ, là kẻ sát nhân". Con hỏi mẹ chính ông Clinton được đắc cử vì cổ động và ủng hộ việc phá thai. Nuôi không nổi thì sanh ra làm gì, nhất là cái Nụ tật nguyền như vậy. Con xúi cái Nụ phá đi, gái không chồng chửa hoang xấu hổ cả họ hàng. Con nỡm nghe xong chửi con là chị vục mặt xuống đống cứt mà ăn nên trời phạt không có đứa nào. Thứ khốn kiếp đừng hòng vác mặt trở lại đây. Mà cũng tại bu đó ...

Cũng tại bu... Cũng tại bu... Trong gia đình ai lại chẳng sợ cái lỗi gớm ghê đó nên chuyện xảy ra bao giờ người mẹ cũng phải gánh chịu hoàn toàn bởi vì mẹ nào chẳng thương con. Có chửi có mắng cũng là giải tỏa bớt cái đau trong lòng mình chứ thương Nụ, bà thương hơn lúc nào. Vợ Tâm đâu đã làm mẹ mà biết xót thương giọt máu trong bụng mình. Hơn nữa cái danh dự Tâm coi to hơn con bò, cái tai tiếng của vợ chồng Tâm nặng hơn ruột thịt máu mủ trong khi vợ Cảnh chỉ là chị dâu mà dám gạt bỏ dư luận đứng ra bao che cho Nụ. Bà cảm thấy xấu hổ vì bấy lâu nay đã a dua với chồng ngờ oan cho con dâu. Nụ về với vợ chồng Phước thì bà chẳng còn lo gì nhưng lại nghĩ tủi thương cho thân bà vì nghe lời ông giờ này còn đang vất vưởng ăn chực ở nhờ.

- Thôi mày đừng nói nữa kẻo ông nghe được mà buồn. Cũng đừng nhắc đến cậu mợ mày nữa. Quần áo đấy, nhắm bán được thì cứ lấy mà bán.

Hạnh nhìn mắt bà, đôi mắt lúc nào cũng mệt mỏi chán nản, biết là nói thật nhưng nàng vẫn giận lẫy:

- Con không tin, bà dấu con.

- Mày không tin thì mặc xác mày, bà giận quá gắt lên, đấy, rương quần áo của ông mày đấy, bán đi mà mua xe.

Thấy Hạnh bì bì mặt quay đi, bà rơm rớm nước mắt:

- Việc gì cũng phải chờ thời gian. Mai mốt tiền già gửi về muốn làm gì đấy thì làm.

Hết khôn dồn đến dại, giận quá nói càn nên khi biết mình lỡ lời thì Hạnh đã vồ ngay lấy cơ hội:

- Ông bà được tiền già thì cũng đỡ cho chúng con chút đỉnh. Bà xem từ hồi nào đến giờ cả hơn mười người nhồi nhét trong căn nhà chật hẹp bẩn thỉu mà các cháu không sanh bệnh là may. Thêm vào đó ở đông người thế này chẳng sớm thì muộn tụi housing cũng khám phá ra. Con định chừng nào ông bà lãnh được tiền mình dọn ra ngoài ở cho khoẻ. Vừa vui, vừa mát, vừa tiện chợ búa, bạn bè...

Người bà cứ lạnh theo từng câu Hạnh nói. Đúng là thứ gà què ăn quẩn cối xay, không đẽo được ai nhằm ngay ông bà mà đẽo. Nhưng cũng chẳng trách nó được, làm việc gì ai cũng đều tính đến cái lợi trước. Chính hôm quyết định xuống đây, ông bà không nghĩ đến quyền lợi của mình là gì? Tự dưng bà cảm thấy chán nản, sáu trăm bạc không còn mãnh lực lôi cuốn. Nhất là sức khoẻ của ông càng ngày càng yếu kém...

- Bà ạ! Con đi ra ngoài một chút nhé!

Bà Cửu giật mình, mãi suy nghĩ quanh co bà quên mất thằng cô hồn. Hạnh đã ra tới ngoài, nó hỏi bà nhưng chân vẫn bước nhanh về phía cửa. Thằng tóc đỏ cũng vội đứng lên.

- Mày đi nữa đấy hở Hạnh? Ông bệnh phải ở nhà, bà nhấn mạnh, phải ở nhà. Giọng bà gằn lại và cương nghị khác thường. Lần đầu tiên bà tỏ uy quyền của mình.

- Con hẹn interview hôm nay mà! Mai con ở nhà lo cho ông.

Hạnh chạy đến bên, bóp vai bà nhè nhẹ như thể xoa dịu cơn nóng giận. Mùi nước hoa trong người Hạnh tỏa ra thơm xực nức.

- Bà không có đau ốm mà phải bóp với thoa giả môi giả miếng. Người cần bóp là ông ngoại kìa. Giọng bà vẫn còn pha chút hờn giận.

- Con đi ngay kẻo trễ rồi, chỉ một tiếng thôi rồi sẽ về đưa ông đi bác sĩ.

Hạnh hứa xuôi để ra khỏi nhà cho lẹ chứ đã đi bác sĩ là phải có tiền. Xin Medical chưa được mà tự dưng đút đầu vào cho họ chém có phải là dại? Không chờ ý của bà, Hạnh nháy mắt ra hiệu với thằng tóc đỏ rồi bước nhanh ra ngoài. Bà Cửu nhìn theo tức đến ứa nước mắt. Đúng là tình người bạc bẽo, trong khi ông ho sù sụ thì nó ngồi bên trong cứ phấn son, chải chuốt. Lớn tồng ngồng bốn năm mặt con rồi mà còn mặc cái váy bó chẽn lấy mông mây mẩy những thịt, bằng đó trông đã phát khiếp đừng có nói gì đến lớp mỡ bụng cứ kể ra là phải cả rổ. Cái thứ ham đua đòi thì còn biết gì đến đẹp xấu, sang hèn, hợp hay không hợp với mình. Mà thôi, nó ăn mặc như thế đi với thằng tóc đỏ là phải rồi vì ngữ này cũng đến phải hỏng mất thôi. Khi đàn bà đã phải hơi trai thì có trời cản. Bà cản nó làm gì lại còn mang tiếng khó khăn hủ lậu. Mặc nó, cơm không muốn bưng ăn lại muốn ăn chén cháo hư thì cũng mặc. Nhất định bà không thèm ngó ngàng gì đến nó nữa. Nó muốn tự do thì cho tự do luôn, có điều khi thân tàn ma dại đừng vác cái bụng thè lè về. Nhắc đến cái bụng bà lại nhớ đến Nụ và trách nhiệm nặng nề của mình. Cái Nụ thì đã có vợ Cảnh gánh còn cái Hạnh bà không gánh thì còn ai vào đấy nữa. Nếu nó bị thằng kia trù quyến bỏ nhà ra đi thì có phải là bà phải gánh cả hang cả ổ con cháu nhà nó không?

Gánh nợ... Gánh nợ... Hai tiếng ngắn ngủi nhưng đủ tác dụng làm tim bà đập thình thịch. Làm thế nào bây giờ? Phải nói cho ông biết ngay hoàn cảnh hiện tại hay chờ ông khỏi bệnh rồi hãy tính? Khỏi bệnh? Chừng nào mới khỏi bệnh khi người chữa không phải là thầy thuốc mà là con cháu hà tiện sợ tốn kém, nay ghé chợ mua chai thuốc nước, mai ghé tiệm mua lọ thuốc viên. Rồi còn khí hậu, phong thổ, ăn uống? Mà đã xong đâu còn đàn chắt, đứa nào đứa nấy nghịch phá như giặc. Hết tắm cho chúng lại xoay qua đút cháo đút sữa, vừa chửi thằng lớn lại tới thí dỗ thằng bé. Phải nói thế nào đây? Bà tần ngần nhìn chồng, lòng nhói đau khi bất chợt nhìn thấy hai hàng nước mắt đang lăn dài trên khoé mắt nhăn nheo và trên làn da tái xám của ông Cửu.

Tính ra từ hôm xuống đến nay đã gần ba tuần, Hạnh vẫn chưa dẫn ông Cửu lên hội interview viện cớ là quá đông nên phải chờ theo thứ tự.

- Chờ theo thứ tự là đến khi nào? Một tuần, một tháng hay một năm? Bực quá ông gắt lên.

- Đâu phải chỉ có ông bà mà ngay đến chúng con cũng sốt ruột vậy. Hạnh nói thật vì sự sốt ruột của nàng bà Cửu đã tận tường.

- Mày tử tế thế cơ à! Ông châm biếm.

Hạnh không dám trả treo với ông nhưng tức lắm. Từ hôm ông bệnh và từ hôm Hạnh quen thằng tóc đỏ đến giờ ông cứ kiếm chuyện hoài, nay cấm đoán, mai hoạnh họe đủ điều. Nếu mà không kẹt mấy đứa nhỏ phải nhờ đến ông bà coi sóc thì Hạnh cũng mặc kệ để ông bà muốn đi hoặc sống lang thang ở đâu thì sống. Đã vậy ông bà còn quá cổ xưa về ăn mặc, quần áo che đậy thế nào cũng vẫn cho là hở hang.

- Con tưởng có chồng rồi ăn mặc sao cũng được?

- Đồng ý nhưng đừng quá khiêu gợi nhất là thằng chồng mày không có ở đây. Đừng mặc thế người ta cười ông bà không biết dậy dỗ.

Mỗi khi ra ngoài Hạnh cảm thấy mất tự nhiên trước đôi mắt soi mói của ông bà. Mà đâu phải chỉ có hai đôi, còn những bốn đôi nữa, thật bé bỏng, thật ngây dại của hai đứa con bé nhất, cùng suýt soát tuổi nhau như đốt cháy thân thể nàng. Bước chân Hạnh trở nên luống cuống vụng về, tất cả những đường cong khiêu gợi nẩy nở trên người mà chỉ trước đó vài phút, khi nàng đứng trước gương hãnh diện bao nhiêu thì bây giờ chỉ muốn khoét gọt cho nó xẹp xuống để bớt mặc cảm bấy nhiêu.

- Ăn mặc thế mà đi xin việc đứa nào nó nhận?

Khi hỏi bà không nhìn Hạnh mà lại chiếu ánh mắt nghiêm khắc qua thằng tóc đỏ làm hắn co rúm người lại. Mái tóc đã đỏ giờ đỏ thêm.

- Lĩnh chở Hạnh đi lẹ lên không thôi trễ giờ.

Bao giờ Hạnh cũng đỡ cho hắn những thế chém thật mạnh, thật ác liệt từ đôi mắt của ông bà ngoại và bao giờ sự rút lui đúng lúc cũng giúp Hạnh giữ vững vị thế ôn hoà giữa hai bên. Nhưng Hạnh đâu biết rằng khi nàng ra ngoài là đã để lại biết bao phiền muộn lo lắng đàng sau.

Ông Cửu không còn ho từng cơn ngắn và liên tục như trước mà thay vào đó những tràng dai dẳng kéo dài nhiều khi đến cả mười lăm phút. Người ông xanh đớt và èo ọt như những lá cải sau nhà. Vườn rau thoát được trận giặc kiến nhưng lại bị rầy bám đầy trên những cánh lá gặm nhấm mầm xanh. Thoạt đầu tiếc của, Hạnh còn mua thuốc sâu. Dần dần cứ vài ngày lại tốn năm, bẩy đồng như tằm ăn rỗi nên Hạnh bỏ mặc cho bà, tưới được thì cứ tưới, thùng phân, thùng nước tiểu trữ được thì cứ trữ chứ còn bảo bỏ thêm tiền nhất định là không.

Ngày qua ngày quanh quẩn với bệnh tật, với luống rau và với đàn cháu nheo nhóc, càng lúc ông càng thất vọng thấy rõ. Từ sự thất vọng ông đâm ra nghi ngờ Hạnh đặt điều vụ mượn tiền già để lên coi con cho nó, vì thế ông không nhờ Hạnh nữa mà quay sang mấy đứa em của nó. Ai ngờ mấy thằng con trai viện cớ không có xe, đón xe bus chen lấn chịu không nổi và giờ làm việc trùng với giờ học nên không thể giúp ông được. Cực chẳng đã kêu con Hạnh đưa ông tới tận văn phòng làm việc thì nó lại đẩy qua cho thằng tóc đỏ với lý do xe hư. Đôi ba lần ông ngỏ lời với bà về ý định giúp cho Hạnh đổi chiếc xe khác để có phương tiện chuyên chở đưa ông đi chỗ này chỗ nọ, thế mà bà chỉ gắt:

- Tiền đâu mà giúp? Ông gọi điện thoại xin thằng Phước thì tôi về ngay với nó.

- Bà bỏ tôi à! Giọng ông đặc lại.

- Ừ, tôi bỏ hết, ở đây chỉ làm con ăn đầy tớ cho chúng nó.

Ông Cửu buồn lắm, nhất là thấy vợ mình vất vả với đàn chắt leo nheo lóc nhóc, rồi cơm nước, tắm rửa, ỉa đái, quần quật cả ngày. Ông cố nở nụ cười héo hắt để an ủi bà:

- Ráng vài ngày nữa có tiền thì bà hết thành con ăn đầy tớ ngay ấy mà! Lúc đó cứ nhìn bà ngồi đếm tiền cũng thấy vui.

Bà Cửu không thể cười được nên chỉ thở dài. Từ hôm đó đến nay bà chưa dám nói cho chồng biết về chuyện cái Nụ chửa hoang hiện đang nương náu ở nhà Cảnh chờ đẻ và số tiền sáu trăm sau khi lãnh được sẽ phải chi dùng thế nào. Bà biết cái bệnh hoạn của thể xác không đáng sợ bằng cái bệnh hoạn trong tâm hồn. Để nó hoành hành, đục đẽo đầu óc ông khác nào bị vi trùng lao xâm nhật vào phổi ở thời kỳ thứ ba chỉ còn chờ chết. Thêm vào đó bà không muốn ông thấm thía niềm đau của sự thả mồi bắt bóng để rồi nhắm mắt ra đi sớm bỏ bà một mình trơ trọi. Bà khỏe thế mà tưởng không thể gượng nổi với những cơn đau nội tâm dồn dập xảy đến. Chuyện Nụ nặng một bên vai chưa giúp gì được cho nó thì bây giờ lại đến chuyên gia đình Hạnh. Nhìn lũ cháu sống với nhau không có tình người, đi học về đến nhà vừa buông cặp xuống là lục nồi lục niêu dồn mọi thứ vào miệng rồi mạnh đứa nào đứa nấy đi mất. Con Loan thì cả ngày không ôm điện thoại cũng vào thư viện, chẳng hiểu học trên thư viện hay đi rẽo ở đâu có nhiều đêm mười một giờ mới về tới nhà. Lũ chắt không được cậu dì chăm dẫm dạy bảo mạnh thằng lớn bắt nạt thằng bé mà ông bà thì chỉ đe qua loa chứ nào bằng dì, cậu.

Chương 17

Bà Cửu biết bà chẳng ở lâu được trong gia đình này vì nó không phải là tổ ấm, không có liên hệ tình cảm mà là những vá víu của tiền bạc. Tạm thời chúng đang túng thiếu thì nhờ vả đến bà, chịu sống dồn cục, dồn đống một chỗ nhưng khi có tiền mỗi đứa sẽ bung ra mỗi nơi chứ chẳng tốt lành gì. Ông bà ở đây cũng như người bù nhìn, có nói, có dạy bảo thì chúng chỉ ậm ự cho qua như vịt nghe sấm. Đôi khi chúng còn dùng tiếng Mỹ nói chuyện riêng tư với nhau để ông bà khỏi xen vào. Làm cha làm mẹ thấy những gì bất bình không nói không được nhưng nói chúng cũng đâu thèm nghe và càng để ý thì càng mang gánh nặng. Nhiều khi bà tự hỏi nếu không có ông bà ở đây chẳng biết tương lai chúng sẽ đi về đâu? Nghĩ thì thương vậy nhưng rồi bà lại tự trách mình. Nếu ông bà không xuống thì con Hạnh đâu thể rảnh tay rảnh chân mà cặp với thằng tóc đỏ, tóc đen. Nếu con Hạnh không có môi trường thì có lẽ suốt đời nó sẽ an phận nuôi con không bồ bịch đua đòi và ông sẽ không bệnh hoạn. Giá bà quyết liệt một tí... Thực ra bà không biết rõ lòng mình nên mới dễ bị ông mê hoặc. Máu tham trong con người ai mà chẳng có, có trách là trách chính mình đã để cho chúng sai khiến.

- Tôi chẳng ở đây đâu ông ạ! Bà nhắc lại như sợ chính mình chưa nghe thấy.

- Sao bà cứ đổi ý hoài vậy?

Giọng ông thều thào đứt quãng và đôi mắt thâm quầng mỏi mệt của bệnh hoạn khiến bà chợt có ý định nói hết cho ông hiểu về số tiền sẽ phải chi tiêu hàng tháng rồi muốn đến đâu thì đến, thà một chết hai sống còn hơn kéo lê kiếp con người tàn tạ lây lất. Nếu ông quyết định về với vợ chồng Phước thì chuyện của Nụ lúc ra phi trường bà sẽ cho ông biết cũng không muộn. Trầm ngâm một lúc để lựa lời, giọng bà khản đặc:

- Liệu ông còn sống đến ngày ấy để lãnh tiền không hở ông?

Ông Cửu gượng ngồi dậy nhưng chóng mặt lại ngả hẳn người trên ghế:

- Đừng có nói nhảm, lãnh nay mai bây giờ.

- Vâng đúng rồi, thì nay mai nhưng thử hỏi ông có sống tới ngày mai?

Tưởng vợ lo lắng sốt ruột ông trấn an:

- Sống chết là do ý Chúa định biết đâu mà nói.

- Do Chúa định hay do ông định?

Giọng bà cao và sẵng làm ông giật mình:

- Ơ hay cái bà này bữa nay ăn nói hay nhỉ?

- Con người ta cả đời ngu cũng phải có lúc khôn.

- Hôm nay bà tính làm người khôn? Vậy bà muốn gì nói ngay cho tôi nhờ? Ông cũng sẵng giọng không kém.

- Từ ngày lấy ông đến giờ lúc nào tôi cũng cung cúc theo ông như con ăn đầy tớ nhưng hôm nay...

- À! Thì ra bà tính vùng lên lật đổ tôi?

- Không phải thế, ý tôi muốn nói cả đời chỉ biết nghe ông, theo ông nhưng hôm nay...

- Hôm nay tôi phải theo bà và nghe bà? Mặt ông mắt đầu nghiêm nghị và rắn lại, vẻ lờ đờ mệt mỏi cũng biến đi đâu mất.

Bà Cửu nhìn quanh quất, nhà chẳng còn ai, chắc chắn phải có một trận cãi nhau to thì mới có thể thay đổi được ý định của chồng. Tuy nhiên bản tính chất phác, với lại đã bao giờ dám cãi nhau với chồng nên bà cảm thấy ái ngại:

- Ông nghĩ giấc mơ có khi nào trở thành sự thật?

- Đừng quanh co, ngớ ngẩn, ấm ớ với tôi mà liệu phần hồn.

- Ừ, tôi ấm ớ đấy nhưng không bao giờ nghĩ giấc mơ sẽ trở thành sự thật.

Ông Cửu nhìn vợ, suy nghĩ mãi cũng chẳng hiểu bà muốn nói gì. Lối quanh co rào đón của bà chỉ làm ông bực mình nhưng ông quên rằng đa số đàn bà trước một chuyện hệ trọng ít khi nào họ dám đi vào thẳng đề tài.

- Vậy bà cho là tôi đã mơ? Giọng ông nhẹ lại.

- Giấc mơ sáu trăm đồng.

Ông Cửu thở hắt, bực dọc:

- Sáu trăm có to tát gì mà mơ với chả mơ? Nó là sự thật, chung quanh nhan nhản khắp mọi người lãnh chứ đâu phải chỉ có tôi với bà?

- Không sáu trăm thì bẩy ngàn hai. Không bẩy ngàn hai thì bẩy mươi hai ngàn.

- Bà câm đi, hết khôn rồi dồn đến dại. Không tính chuyện bẩy mươi hai ngàn thì về rúc ở dưới này làm gì?

- Bởi thế nên tôi mới hỏi ông có sống nổi đến ngày đó không.

Nói đi rồi lại vòng trở lại, bây giờ thì ông đã đoán được phần nào sự lo lắng của vợ. Ông mỉm cười cố ngồi ngay ngắn vuốt lại mái tóc đã xác xơ:

- Tôi không chết trước bà đâu mà sợ. Bệnh rồi cũng phải có lúc khỏi.

Bà Cửu vẫn chưa dám nói thật nên thấy chồng hiểu lầm qua bệnh tật bà cũng ừ phứa:

- Ông có đi bác sĩ đâu mà khỏi?

- Thì cũng phải chờ có phiếu khám bệnh đã chứ!

- Hôm qua tôi gọi điện thoại hỏi con Tâm thì nó bảo rằng đã có giấy tờ ở dưới nó rồi nên bệnh ở tiểu bang nào họ cũng khám cho hết á.

- Vậy thì mai con Hạnh chở tôi đi, có gì đâu mà bà phải lo.

Nhớ đến Hạnh và sự lần lữa đốn mạt của lũ cháu, bà thở dài, giọng quyết liệt:

- Tôi không muốn nói đến bệnh tình của ông mà vấn đề là sáu trăm. Bỏ giấc mộng hão huyền đi ông ơi. Cả đám cháu chắt nghèo đói của ông đang chờ chực xâu xé...

- Rộn, tiền của tôi mà bà nói cứ như của chúng...

- Thì khâu vào ruột tượng mà giữ xem nó được nằm yên trong đó mấy ngày?

- Mấy ngày hay mấy giờ cũng mặc tôi. Để rồi bà xem một xu cũng không mất đâu.

- Ăn uống, ỉa đái ở nhà chúng nó mà ông quặp chặt tiền coi sao được?

- Không quặp cũng chẳng thể lấy của tôi. Mình coi con, coi nhà cho chúng không tính tiền là phước.

Cho đến nước này mà chồng mình vẫn cứ hung hăng, bà quyết liệt bung câu chuyện đã dấu bấy lâu nay:

- Tôi bảo thật, con Hạnh đã nói với tôi rằng khi nào ông lãnh được tiền, nó sẽ kiếm căn nhà rộng rãi, khang trang hơn ở gần phố để ở cho thoải mái chứ trong này chùm đống mất vệ sinh lại ở chui, ở lậu chẳng chóng thì chầy tụi "hao dinh" cũng biết...

Chương 18

Sáng nay không như thường lệ, sau khi lũ cháu kéo nhau đi học, vợ Hạnh đưa đám con đi bác sĩ nên nhà im ắng hẳn. Cái im ắng và buồn bã thấm ngậm trong thân thể ăn sâu vào tiềm thức khuấy động sự suy nghĩ từ lâu ông đã cố gắng che đậy. Ông Cửu nằm co ro trên ghế ôm chiếc mền đã cũ, một bên má áp vào gối nhìn tia nắng lung linh đuổi bắt trên tường. Sự phản chiếu có lẽ bắt nguồn từ một vũng nước hay từ miếng gương nhỏ nào đó xuyên qua cửa sổ. Khi tia nắng lọt vào trong nhà, nó xoay nhè nhẹ mang những hình thù liên tiếp đuổi theo nhau cuốn hút đôi mắt hầu như đã lạc thần của ông để rồi từng quá khứ đau thương lần lượt hiện về như bắt ông phải đối diện với thực tại, chưa bao giờ rõ rệt và đậm nét bằng lần này. Ông nhìn thấy con người ông như nhìn vào tấm gương trước mặt.

Ông Cửu rùng mình. Tấm gương thần... Chỉ có gương thần mới soi rõ được tâm hồn ông với những thành kiến khó sửa đổi, như những sợi dây thần kinh chằng chịt dính liền vào bộ não không thể tách rời. Chỉ có gương thần mới soi rõ được những biến chuyển trầm trọng trong cuộc đời làm người và đã đặt ra những câu hỏi hóc búa bắt buộc ông phải trả lời. Bao lâu nay ngụp lặn trong cuộc sống bon chen ông đã tìm được gì? Cả cuộc đời chân lấm tay bùn cho đến bây giờ gần đất xa trời ông đã có được những gì? Tiền bạc danh vọng ư? Tất cả đều buông trôi, đều tàn nhẫn bỏ ông không một chút tiếc thương, lưu luyến. Cả một đời cực khổ dùng mồ hôi nước mắt, dùng sức lao động của mình để mua danh vọng cũng không thể giữ được. Ảo tưởng danh vọng tựa như ký sinh trùng bám vào trong máu, còn máu thì nó còn, hết máu thì nó cũng chết theo. Ông nuôi danh vọng bằng tiền, bắc cầu cho người ta đến chúc tụng cũng bằng tiền. Đồng tiền pha lẫn mồ hôi dễ dẫn dụ người ta đến gần tung hô như đàn kiến rầm rập bu lại trước miếng mồi. Mồi hết, kiến tan hàng mỗi con mỗi ngã. Danh vọng chỉ là những miếng mồi, có đó rồi mất đó. Miếng mồi ngon phải mua bằng tiền mà tiền là công sức, là mồ hôi, là nước mắt, là máu trong cơ thể của ông để nuôi một loại siêu vi trùng thừa thãi đáng ghê sợ.

Từ lâu ông cứ tưởng mình làm và đã nghĩ đúng nhưng bây giờ để trả lời với lương tâm ông mới thấy rõ mình chỉ là một kẻ háo danh. Vẫn biết ông là người tốt nhưng lòng bác ái, thương người nó không nguyên thủy tinh tuyền mà pha trộn đầy vẻ phô trương, hào nhoáng. Đúng vậy! Nếu mọi người không ca tụng tâng bốc thì chắc gì ông đã tận lực bố thí cho anh em, bà con? Nếu mọi người không năn nỉ, hạ mình cầu khẩn thì chắc gì ông đã dễ dàng bỏ tiền cho họ mượn nợ? Nếu không được rao giảng tên ông giữa công chúng, giữa nhà thờ mỗi khi công đức, hoặc được hãnh diện cắt băng khánh thành trước khi xây cất nhà thờ thì chắc gì ông đã chịu bỏ ra vài ngàn bạc...?

Danh vọng... Tiền bạc... Có phải nó là động lực thúc đẩy để ông lao vào, để ông đuổi chạy theo như những con vụ được sơn phết với màu sắc rực rỡ mà Thượng Đế đã mượn bàn tay con nít để đùa nghịch? Con vụ đang quay, trông nó hung hăng với tốc độ kinh khiếp, vun vút khoét sâu xuống mặt đất tưởng chừng không bao giờ ngừng nghỉ và như một sinh vật lạ lùng xuất hiện đang đục đẽo đất trời để xuyên qua một nơi chốn lạ lẫm kỳ thú khác. Ông có khác nào con vụ. Trẻ nhỏ thích, con vụ còn quay nhưng khi chúng chán chê vì hết sự lôi cuốn, con vụ sẽ bị đá lăn qua bên vệ đường. Mỗi con vụ là một vệt nắng, vừa xoáy mạnh đâm nát tim ông, vừa là những ánh sáng sắc bén cứa đứt những tư tưởng lỗi thời, chặt bay những gốc rễ ngoằn nghèo khắc nghiệt để trả ông về với con người khác lạ và một cuộc sống hoàn toàn đổi mới.

Còn kịp không? Với hai bàn tay trắng, với địa vị trần truồng ông phải tạo lại từ đầu. Tạo dựng từ đầu... Còn kịp không? Phải tạo dựng từ đầu... Ông Cửu thẫn thờ suy nghĩ. Nếu tạo dựng để tìm kiếm danh vọng chắc chắn ông buông tay. Bằng này tuổi đời và với bao đau khổ chồng chất, ông không cho phép ông làm những điều mơ ước điên rồ đó nữa. Tất cả trở lại từ đầu như đứa trẻ con chập chững tập đi nhưng ông làm lại bằng tình thương. Chỉ có tình thương mới muôn đời bất diệt, vĩnh cửu. Nó mang đến cho con người một hạnh phúc tràn đầy no đủ; nó nuôi con người ông bằng một toa thuốc bồi bổ tinh thần.
Tình thương! Ông Cửu trở mình, những giọt nước mắt chợt ứa ra. Đời ông đã khóc nhiều, khóc vì ích kỷ tủi hờn, khóc vì trách móc thua thiệt, khóc vì những tị hiềm ghen ghét nhưng chưa lần nào khóc vì lòng ông ắp đầy tình thương yêu máu mủ. Ngay lúc này đây ông thấy thương Nụ tật nguyền và những châm biếm khinh khi nó, thương vợ chồng Tâm vẫn còn lầm lẫn dẵm vào vết chân gãy đổ của ông, thương vợ chồng Phước với lối sống tốt lành mà tháng ngày qua ông đã nghi ngờ nhưng thương nhất vẫn là đám con cái của thằng Chẩn, rồi cuộc đời chúng nó sẽ ra sao nếu không nhận thức được tình thương yêu chân thật là nền tảng cho cuộc sống? Ông thấy mình có trách nhiệm phải nói cho chúng biết. Ông phải kể lại một câu chuyện thật dài, thật thương tâm mà trong đó ông chính là nhân vật điển hình đại diện cho lớp người chạy theo vật chất, là hình nhân múa rối dưới ánh đèn mà quên rằng khi sân khấu kéo màn, khi đèn tắt thì những hình nhân chỉ là vật thừa thãi bị bỏ rơi, bị ném vào một xó không ai ngó ngàng.. Nước mắt ông lại trào ra. Bây giờ cũng vẫn chưa muộn. Tình thương tạo dựng ở tuổi nào, thời điểm nào và xã hội nào cũng vẫn nảy nở sống mãi. Có khó chăng là người ta chịu chấp nhận nó hay không...
Cơn ho bỗng dưng kéo đến, dài tưởng như bất tận. Ông vùng chống tay ôm lấy ngực nhưng vẫn gập xuống nhiều lần. Dưới bếp bà Cửu chạy vội lên đỡ lấy chồng và vuốt bàn tay khô đét lên tấm lưng xương xẩu đang rung từng đợt. Suốt từ chiều qua khi bà kể vụ tiền bạc đến giờ, ông cứ ngồi ngẩn ra như tượng đá. Nếu ông không ho, bà có cảm tưởng như ông chỉ là một xác chết. Thương chồng và tuy bà chưa biết ý ông như thế nào nhưng lần này bà thấy mình có một phần trách nhiệm trong sự chọn lựa. Bằng giọng ôn tồn nhưng đầy quyết liệt, bà thủ thỉ bên tai ông:
- Ông ạ! Bệnh thế này tôi nghĩ nên gọi vợ chồng thằng Phước mua vé máy bay cho mình về dưới đó...?.

2/5/1994

Lê Thao Chuyên

Theo https://vietmessenger.com/