Truyện ở thung lũng A Sầu
Bố tôi dắt trâu đến cửa rừng thì giục tôi về. Ông nói như
đinh đóng cột rằng, tao đưa trâu đi để đổi lấy chồng cho mày thôi, nếu thừa tiền
thì tiện mua luôn mấy thùng muối. Tôi nóng bừng mặt khi ông nói đến chuyện đi
mua chồng cho tôi. Nghe nói ở bản huyện bên mua chồng cũng không đắt lắm, chừng
15 triệu là được một anh chàng người Dao khỏe mạnh. Trong lòng tôi khấp khởi mừng
vui vì sắp có chồng. Bố tôi đã đi dò hỏi và đã nhắm được một đám. Thế là đêm ấy
tôi cứ mơ màng như đi trên mây vậy.
Từ thung lũng A Sầu, hun hút dưới những dãy núi cao, đi cả
ngày trời mới tới ngã ba rẽ lên huyện. Mà còn phải đi bảy chục cây số nữa mới tới
thị trấn. Nhiều gia đình ở cái bản A Sầu này bỏ đi gần hết. Không hiểu sao bố
tôi không ra khỏi cái vũng lầy ở đây. Ai hỏi ông cũng nói con ma A Sầu không
cho đi. Sống chết ở đây thôi. Thế là bao nhiêu ruộng vườn và nương rẫy, người
ta bỏ lại cả nhà tôi tha hồ mà làm ăn. Đầu năm, bố tôi mua con nghé về nói tôi
phải đi chăn cho lớn, rồi có chuyện phải lo. Mãi đến tết tôi mới biết bố tôi định
bán trâu rồi mua chồng cho tôi. Tôi hí lên như một con ngựa non, lấy chồng để
làm gì, sao lại phải đi mua. Bố tôi cũng gầm lên như con sói, bao năm nay nhiều
gia đình đều mua chồng cho con gái đó. Từ xưa rồi, cái bản A Sầu nghèo khổ lại
đói rét quanh năm, người ta đâu có đi được xa. Mà có ai dám đến đây cơ chứ. Rồi
bố kể, chính ông cũng được mua về cho mẹ tôi. Mẹ sinh được hai chị em tôi. Anh
rể tôi là Hoàng Sùng là do một tay ông bán trâu dắt về đã mươi năm nay. Khi lên
mười ba tuổi, tôi mới biết chuyện này. Anh chị tôi đã đẻ liền ba đứa con. Nay đến
lượt tôi 16 tuổi, chắc cũng phải theo con đường hạnh phúc của chị.
Chỉ còn lại dăm gia đình ở lại thung lũng ứ mây đọng nước
này. Đúng với nghĩa A Sầu, chiều về sương giăng mù mịt, nhiều khi người nhà đi
va vào nhau mà không biết. Riêng bố tôi cứ tối đến là đốt một cây đuốc dầu
thông lớn. Ông nói giờ ai cũng đi hết, hổ về cắp người đi lúc nào không biết,
phải cảnh giác. Thế là nhiều đêm bố mẹ bắt tôi đi ngủ sớm.
Có một đêm sương mù giăng khắp nhà cho dù bếp lửa vẫn nổ lép
bép, bố tôi bỗng hét lên và nhảy bổ xuống sàn nhà làm mẹ và tôi choàng dậy lo sợ.
Một lát sau, bố tôi bắt được một người đang leo lên gác bếp nhà sàn, thì ra đó
là anh rể tôi, Hoàng Sùng. Mọi sự không ngờ, bố tôi cho là anh ta định lẻn vào
giường tôi làm chuyện bậy. Hoàng Sùng thề sống, thề chết là chỉ định lên bếp lấy
tảng thịt cầy hương đêm về uống rượu. Bố tôi đuổi anh rể về. Mẹ thì ôm lấy tôi
và cố vỗ lưng cho tôi yên lòng ngủ thiếp đi. Thế là sáng hôm sau bố nói đã đến
lúc phải mua chồng cho tôi.
Lại có lần nắng lấp lánh chiếu xuống, tôi đang tắm ở suối chợt
thấy bóng anh rể đi ngang qua, nên vội hụp xuống nước. Một lát sau chị tôi có mặt
như từ đất chui lên làm Hoàng Sùng té ngửa và bị lôi về. Chắc bố tôi đã báo cho
chị biết chuyện xảy ra đêm hôm trước, nên cảnh giác theo dõi. Tôi hốt hoảng vội
mặc váy chạy một mạch về nhà. Có thể vì lo hạnh phúc của chị tôi tan vỡ nên bố
quyết định mua chồng cho tôi càng sớm càng tốt. Càng nghĩ tôi càng hồi hộp chờ
bố về. Đã hai đêm tôi thao thức không ngủ được.
Đến ngày thứ ba bố về, tôi chui tọt vào phòng riêng, trốn biệt.
Có tiếng một chàng trai chào mẹ tôi. Bố tôi nói, tên nó là Xa Vạn, hai mươi tuổi.
Tôi ép tai qua vách gỗ để nghe bố nói một thôi một hồi rằng, nhà nó nghèo lắm,
nợ đìa ra nên phải bán con đi ở rể. Nó hơi đần một chút nhưng được cái khỏe mạnh.
Rồi ông cười ha hả vỗ vai Xa Vạn nói, mỗi năm phải làm cho con Triệu Vy nhà tao
sinh một đứa mới đáng mặt trai Dao hiểu chưa!?
Thế là tối đến anh chị và các cháu cùng hai gia đình khác đến
uống rượu để mừng cho tôi. Đến lúc mọi người đông đủ tôi mới được bố gọi ra.
Trong ánh lửa bập bùng, bóng Xa Vạn chạy dài đến cuối nhà làm tôi tù mù không
biết mặt mũi ra sao nữa. Cũng có lẽ tôi hồi hộp không dám nhìn lên. Nhưng bố
thì cầm tay Xa Vạn đưa cho tôi nói đúng một câu, chồng của mày đó. Rồi ông quay
ra uống ừng ực bát rượu to để mời từng người. Chợt thấy ánh mắt của anh rể
Hoàng Sùng nhìn xéo sang làm tôi giật bắn mình, nên vội cầm lấy tay Xa Vạn như
một sự nương tựa và trông cậy. Tôi ngước lên, lúc này mới nhìn thực mặt của Xa
Vạn, rồi mỉm cười. Đó là chồng tôi. Một gương mặt bầu bĩnh, tròn to như cái
đĩa, với đôi mắt ngây dại.
Đúng như bố tôi nói, Xa Vạn ít nói và lầm lỳ chậm chạp, ai bảo
gì thì làm cái đó chứ không chủ động được. Cả đêm đó gần như Xa Vạn say rượu
lăn quay ra ngủ và ngáy như sấm rền. Tôi thức và trằn trọc suốt đêm. Bố tôi ngủ
được cũng do rượu. Mẹ thở dài làm tôi thấy buồn lạnh cả người. Không hiểu sao
lúc này tôi lại nghĩ đến Hoàng Sùng. Anh rể hình như để ý đến tôi, nhưng sợ bố
dọa giết nên chỉ nhìn từ xa, hay xem trộm tôi tắm suối. Rõ ràng ánh mắt của
Hoàng Sùng lúc uống rượu đã nói lên tất cả, như tiếc nuối hay thèm khát và hẹn
hò. Lần đầu tiên nằm bên một người con trai, được gọi là chồng; nhưng mọi sự chờ
đợi đã tắt ngấm, như ánh trăng vừa nhú lên đã bị mây che kín. Xa Vạn dạng chân
choán hết cả cái giường làm tôi cứ nép vào tận trong cùng. Cả đêm không sao trở
mình được. Xương cốt đau cứng. Một đêm trắng.
Hình như sáng hôm sau, mẹ tôi nói gì đó làm bố tôi trợn mắt rồi
bảo, con Vy và chồng cứ ở nhà, không phải lên nương bẻ ngô nữa. Vài hôm nữa rồi
tính. Hình như bố tôi biết chuyện chồng tôi ngáy suốt đêm và tôi thì mệt rũ người.
Ông gọi Xa Vạn dặn dò gì đó rồi cùng mẹ tôi ra khỏi nhà. Tôi vừa ngồi xuống cho
củi vào bếp thì bất ngờ Xa Vạn bế xốc tôi đưa lên giường. Một sự đường đột làm
tôi đâu có chờ đón thế là tôi vùng dậy chạy ra ngoài. Xa Vạn chỉ kêu lên, ơ
kìa, rồi nhăn răng cười. Tôi chạy đến gốc đào ngồi thụp xuống đất. Con cún chạy
đến liếm vào chân tôi, ve vẩy cái đuôi rồi bỏ chạy. Nó làm như tôi vẫn như mấy
ngày trước còn thi chạy với nó lên rừng.
Không hiểu sao nước mắt tôi tràn ra. Xa Vạn lừ lừ đi ra và lại
bế xốc tôi lên. Vừa đi lên nhà sàn, Xa Vạn vừa nói, bố dặn rồi phải làm chuyện
vợ chồng thôi, để còn đẻ con nữa chứ. Ngỡ như Xa Vạn muốn ăn sống nuốt tươi
tôi, nhưng hóa ra mọi chuyện không như tôi hình dung, Xa Vạn cố thế nào cũng
không được. Tôi mím môi chờ đợi nhưng tất cả bằng không. Xa Vạn nằm vật ra thở
phì phò bất lực. Vậy là tôi chưa biết mùi chồng là gì. Tôi nằm im như một đống
đất. Xa Vạn bỗng vùng dậy chạy tới bếp, lấy chai rượu ra tu ừng ực, ừng ực. Còn
tôi ngủ thiếp đi lúc nào không hay nữa. Sương lại tràn vào nhà như mọi ngày cho
dù nắng đã le lói trên đỉnh núi. Một cái lạnh tràn đến buốt giá.
Chắc chắn bố tôi không hiểu chuyện gì đã xảy ra. Mấy đêm sau
cũng vậy. Xa Vạn tựa con sâu khổng lồ, lượn lờ ủ rũ. Một hôm, tôi nói với chồng
hãy chờ đợi, và đừng uống rượu nữa, kẻo lại ngủ ngay từ dưới bếp không biết chừng.
Xa Vạn lầm lỳ gật đầu. Tôi lên nương và dặn Xa Vạn ở nhà cho lợn, gà ăn, sau đó
mới lên bẻ ngô. Con cún vội cẫng chân chạy theo. Nương ngô nhà tôi rộng bát
ngát vì canh tác thêm được vài mẫu đất của người ta để lại.
Bẻ ngô, ngoài để nấu rượu bán, còn lại ăn hàng ngày. Thi thoảng mới có người vào bản mua. Họ nói vào được thung lũng A Sầu trời tối và đường vận chuyển không có, nên mỗi lần vào mua là phải đem theo cả chục người gánh ngô về xay. Lâu dần họ cũng không đến nữa. Bản cứ ngày một vắng, buồn nẫu ruột. Nhưng chợt nghĩ đến Xa Vạn, trái tim tôi lại rộn ràng. Dù sao tôi cũng đã có chồng, có nơi nương tựa. Bố tôi rất vui vì rượu ông nấu đã có người uống. Xa Vạn lại uống bằng bát lớn làm ông thích thú và còn nói, thế mới đích thị là một chàng trai.
Bẻ ngô, ngoài để nấu rượu bán, còn lại ăn hàng ngày. Thi thoảng mới có người vào bản mua. Họ nói vào được thung lũng A Sầu trời tối và đường vận chuyển không có, nên mỗi lần vào mua là phải đem theo cả chục người gánh ngô về xay. Lâu dần họ cũng không đến nữa. Bản cứ ngày một vắng, buồn nẫu ruột. Nhưng chợt nghĩ đến Xa Vạn, trái tim tôi lại rộn ràng. Dù sao tôi cũng đã có chồng, có nơi nương tựa. Bố tôi rất vui vì rượu ông nấu đã có người uống. Xa Vạn lại uống bằng bát lớn làm ông thích thú và còn nói, thế mới đích thị là một chàng trai.
Tôi đang nghĩ vơ vẩn thì bỗng có bóng người rẽ hàng ngô chạy
tới. Một cảm giác lo sợ chưa kịp định hình thì tôi bị bóng người lạ đè xuống. Hắn
bịt miệng tôi và đe, nếu la lên sẽ bị đâm chết. Đó là Hoàng Sùng. Tôi cố hết sức
đẩy hắn ra định kêu lên thì con cún bất ngờ lao đến cắn vào chân Hoàng Sùng. Hắn
hét lên và tập tễnh định chạy đi, nhưng không ngờ Xa Vạn xuất hiện từ bao giờ
không biết và đã nhìn thấy hết cả. Tôi run rẩy nhìn Xa Vạn. Hoàng Sùng vội sáp
tới vung dao đâm Xa Vạn. Không ngờ Xa Vạn né người kẹp tay Hoàng Sùng vào nách.
Tôi kêu hai người hãy dừng tay, nhưng Xa Vạn đã xoay người đá Hoàng Sùng ngã vật
ra đất. Con dao rơi xuống. Xa Vạn nhảy bổ vào bóp cổ Hoàng Sùng. Tôi chạy đến lấy
hết sức kéo Xa Vạn ra mà không được. Cả người cao lớn của Xa Vạn đè lên trên
Hoàng Sùng. Bất ngờ có tiếng súng nổ vang. Xa Vạn ngã vật ra. Hoàng Sùng vùng đứng
dậy tay lăm lăm khẩu súng. Thì ra hắn đã mang theo súng trong người.
Nghe tiếng súng mọi người từ nương trên chạy xuống. Đầu tiên
là bố tôi sững người khi thấy Hoàng Sùng đang cầm súng. Ông định lao tới, thì
chị gái tôi ngăn lại rồi bước đến giằng lấy khẩu súng. Nhưng Hoàng Sùng vung
tay đẩy chị tôi ngã, rồi bỏ chạy lẩn vào ruộng ngô, hướng về cửa rừng. Bố tôi vội
hô mọi người đến khênh Xa Vạn về nhà. Đúng lúc đó hai chiến sĩ biên phòng phi
ngựa đến vì nghe thấy tiếng súng. Sau khi biết chuyện xảy ra họ định khênh Xa Vạn
lên lưng ngựa chở đi. Nhưng không kịp nữa, Xa Vạn đã tắt thở vì máu chảy ra nhiều
quá. Ai cũng lặng đi vì tai họa ập đến. Tôi cắn môi tưởng như muốn chết khi thấy
bố bật khóc. Một anh chiến sĩ biên phòng bước đến nói với bố tôi, sắp tới chính
quyền sẽ di nốt những gia đình trong bản A Sầu đến khu nhà dãn dân mới, vì ở
đây một dự án khai thác khoáng sản sắp triển khai. Khi ấy những hủ tục trái
pháp luật sẽ không xảy ra như chính tôi là nạn nhân với việc bán trâu mua chồng.
Bố tôi vẫn đứng giữa sân, khóc rưng rức vì mọi chuyện đã xảy ra ở cái thung
lũng đầy sương này. Tôi thầm mong một ngày đến với miền đất mới và sẽ tìm được
hạnh phúc, bên người mình thật sự yêu thương.
Vương Tâm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét