Ký ức một dòng sông
Những người bạn nhỏ thuở hôm nào đã cùng tôi ngày đêm với
tháng năm, vẫn gần gũi mật thiết với con sông thân thương giờ đã mỗi đứa một
phương trời. Đi tìm tương lai hạnh phúc trên đường đời cho riêng mình, đâu còn
tụ tập nô đùa bên dòng sông như những ngày xưa...
Tôi còn nhớ..., từ chỗ tôi đang đứng đây đến kia độ chừng vài
bước đi là con sông nhỏ hẹp của ngày xưa. Thế nhưng, nó chứa đựng cả một hồi ức
thơ mộng mà tôi nào có thể quên thời ấu thơ. Con sông trải dài theo đường hình
cung xuyên qua lũy tre xanh rì và chia đôi hai dãy nhà tranh nứa dọc ven hai
bên bờ.
Giờ tôi đã trưởng thành. Vừa mới từ thành phố về đến đã dâng
trào cảm xúc, lòng nao nao khi chợt nhận ra dòng sông xưa chỉ còn trơ trọi lại
đồi cát nhấp nhô. Chỗ thì bị san bằng để cất nhà, chỗ thì cây cối mọc đầy dẫy,
cỏ dại um tùm vô lối. Cảnh vật quê tôi đã thay đổi theo thời gian, theo cái hiện
đại hóa của đất nước. Nhưng tình cảm của tôi dành cho quê hương, cho con sông
xưa vẫn không hề đổi thay dẫu cho quang cảnh quanh tôi bây giờ đang dần mai một
đi. Giờ đây, đứng nhìn cảnh vật đổi sao dời của quê tôi với con sông đã hoang
tàn trong tầm mắt. Nghe đâu đây tiếng dế gáy vang trong các bụi cây vọng lại,
quyện với mùi thơm của cỏ non đang đâm chồi nảy lộc. Những giác quan quen thuộc
đó đã khơi dậy lại những kỷ niệm của ngày thơ ấu. Và rồi, ký ức về một dòng
sông trong tâm trí tôi đang quay về...
Nơi con sông cô liêu ngày xưa, biết bao điều thú vị đã đến với
tôi trong những năm tháng đầu đời. Hồi đó, quê tôi còn nghèo, sống chủ yếu vào
nghề lưới cá trên sông. Trồng trọt ven hai bên bờ sông chỉ là tạm thời vì đất ở
đấy chỉ cày lên sỏi đá. Tuy có vất vả gian lao, nhưng người dân ở đó vẫn luôn gắn
bó mặn mà với công việc và cả con sông nữa. Cũng không loại trừ chúng tôi, con
sông cho chúng tôi những giây phút sảng khoái vào buổi chiều hạ. Khi bọn trẻ
con thả trâu ăn cỏ xong là cả bọn "ùm" ngay xuống nước, tha hồ vẫy
vùng thỏa thích. Chúng tôi mải mê lăn lộn dưới dòng nước mát lạnh tận chân tóc ấy
có khi quên để mắt tới đàn trâu trên bờ, khi chúng "chén" gần hết ruộng
lúa non người ta. Và thế là về đến nhà là một trận đòn nên thân. Nào đâu những
buổi trời chiều chạng vạng tối, cảnh tượng cất vó cá của các nhà thuyền vòm
trên sông mới nhộn nhịp làm sao?! Dòng sông cứ lặng lẽ trôi không màng chi đến
thời tiết nắng mưa hay giông bão. Điều đó làm cho tôi có cảm nhận như dòng sông
thật vô tư, chẳng phải bận tâm chi điều gì. Giá như cha mẹ tôi cũng được như vậy
thì hay biết bao, không phải lo toan chi hai điều cơm áo cũng chỉ xoay quanh mỗi
đồng tiền. Nhưng tôi biết đó chỉ là giấc mơ xa vời nhẹ nhàng trôi xa, lạc vào
cõi mộng hão huyền. Vì cuộc đời đã là vậy, ai không bôn ba hai mùa mưa nắng dãi
dầu sương gió, đong đầy với tháng năm.
Vào một đêm, tôi lang thang dọc theo men bờ sông lầm trong
bóng tối buốt giá đầy hiu quạnh. Nhìn ánh trăng trên cao chiếu phảng phất khắp
mặt dòng sông, bóng trăng long lanh bởi cái đớp bóng nước của những con cá làm
xao động cả mặt nước. Lòng tôi sao tràn đầy nỗi cô quạnh, xót xa khi chứng kiến
cảnh đánh cá đêm trên sông của các ngư dân trong làng. Cảnh quăng lưới của những
chiếc thuyền nhỏ, bên trên là ánh đèn dầu treo lủng lẳng ở mui. Tiếng gõ chài xập
xình đuổi cá sa vào lưới, cùng tiếng hò reo mỗi khi kéo lưới lên với một mẻ cá
lớn. Cứ thế, cái cảnh đầu tắt mặt tối cả đêm hôm để có cá cho phiên chợ sáng
mai cứ tái diễn trên dòng sông quanh năm suốt tháng. Dòng sông cứ lẳng lặng nhẹ
nhàng trôi đã cho dân chài chúng tôi biết bao tôm cá, cho chúng tôi miếng cơm
manh áo trong cuộc sống. Dẫu rằng bề ngoài nó vô tri, cứ mãi xuôi dòng về biển
Đông. Đến đây, tôi ngã mình trên chiếc đò ngang đậu ven bờ sông, đắm chìm trong
cảnh yên tĩnh của quê hương, của dòng nước chảy êm đềm. Chợt thức giấc đâu đây
tiếng cá vẫy nước làm xao động dưới mạn thuyền.
Sáng ra như thường ngày, tôi và thằng Hùng thằng Ti, cùng một
vài đứa bạn trong xóm vẫn hay đến trường trên chiếc đò xuôi dòng. Con đò lững lờ
trôi tuyệt nhiên rẽ đôi dòng nước xanh biêng biếc, bởi in bóng nền trời xanh
thoáng đãng. Tiếng cười nói giòn tan vào dòng nước chảy, đôi khi đò lắc lư bởi
sự đùa giỡn của đám học trò tinh nghịch. Đò vẫn trôi, đò xuôi về bến mới, nơi
ngôi trường làng tuy có vẻ đơn sơ mộc mạc nhưng lại thanh bình và chan chứa bao
niềm vui của những người bạn học đường. Trong buổi học ngày hôm ấy, thầy giáo
có cho đề làm văn tả thực con sông quê em. Đây cũng là bài kiểm tra cuối cùng của
bộ môn và điểm số ấy rất quan trọng để tổng kết điểm cuối năm, vì năm học sắp kết
thúc và mùa hè cũng đang vẫy chào. Thế là tôi được dịp để thổ lộ tất cả những
suy nghĩ, bày tỏ những tâm tư tình cảm của tôi về con sông mà tôi đã ấp ủ bấy
lâu. Cảm xúc ấy không bao giờ bị vùi tắt đi với thời gian mà cứ mãi âm ỉ cháy
trong lòng, để giờ như được bùng cháy lên.
Tiết học sau, bài văn của tôi được chấm điểm cao nhất lớp, lại
còn được thầy giáo khen nức nở. Lòng tràn ngập niềm vui mà bất ngờ trước sự việc
ấy, tôi quyết định tự "thưởng nóng" cho mình và chia sẻ cùng bạn bè bằng
việc rủ thằng Hùng với thằng Ti đi tắm sông ngay sau khi tan học về. Sau bữa học
đó, tôi cùng với chúng lén ra sau trường, nơi mà ít ai bén mảng tới để thực hiện
kế hoạch. Lúc này là buổi trưa hè nên khí trời oi bức nực nội làm cho chúng tôi
vừa ra đến là nhào ngay xuống nước. Mải mê tung tăng bơi lội để thổi bay cái
nóng ban trưa mặc cho trên bờ đang diễn ra việc gì, mặc cho thời gian cứ mãi
trôi qua không ngoảnh lại. Ngẫu hứng dâng trào, thằng Hùng rủ đòi bơi đua với
nhau, từ đây ra giữa dòng rồi quay trở lại. Chà! Thú vị đấy chứ! Sẵn có một
chút tài nghệ bơi lội trong người, tôi và thằng Ti không chút chần chừ gì mà
cùng nó vào điểm xuất phát ngay. Một,... hai,... ba, tất cả lao mình vào dòng chảy
như điên, hòng mong sao mình là người bơi nhanh nhất trong bọn. Đến khi ra tới
giữa dòng thì thằng Ti đuối sức; thấy vậy, tôi liền gạt đi thành tích cá nhân
sang một bên mà bơi qua cứu nó. Nhưng có lẽ do hoảng quá nên nó cứ huơ tay chộp
lấy chộp để và ôm cứng cổ tôi, làm tôi cũng..."quíu" theo. Thằng Hùng
lúc này đã về đến đích trong sự hồ hởi vui mừng nhảy reo hò, chợt trông thấy
hai chúng tôi đang trong làn nước chảy xiết cuốn đi mỗi lúc một xa dần vạch
đích chỗ nó đang đứng. Nó thất thần rồi lại định hồn, vội phi thân lên không
trung rồi lao mình xuống nước với tốc độ khủng khiếp, chỉ chốc lát nó đã đến điểm..."S.O.S".
Nhưng có lẽ do quá tốn sức khi bơi ra nên nó bị...chuột rút, thế là nguyên cả
"bộ ba" đang vùng vẫy chới với ngoài xa như con thuyền trôi đang lạc
vào cuốn xoáy trong đêm xa xăm mịt mù.
Bỗng ở đâu một khúc cây lớn bị gẫy trôi dạt đến gần bên chúng tôi. Còn ngại ngùng gì nữa, cả ba đứa chúng tôi vội ôm chầm lấy cái cây mà run bần bật, trôi lênh đênh trên dòng sông. Khi tấp vào bờ, tôi vẫn không hết hốt hoảng khi sự việc vừa rồi vẫn còn lắng đọng lại trong đầu tôi. Trên đường về nhà, cả ba đứa chúng tôi im phăng phắc mà lê từng bước chân mệt nhoài chứa đựng nỗi kinh hoàng vẫn chưa tan biến đi trong tâm trí. Kể từ đó, chúng tôi được một bài học để đời.
Bỗng ở đâu một khúc cây lớn bị gẫy trôi dạt đến gần bên chúng tôi. Còn ngại ngùng gì nữa, cả ba đứa chúng tôi vội ôm chầm lấy cái cây mà run bần bật, trôi lênh đênh trên dòng sông. Khi tấp vào bờ, tôi vẫn không hết hốt hoảng khi sự việc vừa rồi vẫn còn lắng đọng lại trong đầu tôi. Trên đường về nhà, cả ba đứa chúng tôi im phăng phắc mà lê từng bước chân mệt nhoài chứa đựng nỗi kinh hoàng vẫn chưa tan biến đi trong tâm trí. Kể từ đó, chúng tôi được một bài học để đời.
Đêm xuống, màng đêm giăng phủ cả núi đồi trùng điệp, nhưng
dòng sông kia vẫn lấp lánh ánh trăng vàng phản chiếu. Từ ô cửa sổ nhỏ nhìn ra
dòng sông, tôi có linh cảm như dòng sông đã gửi khúc cây ấy đến cho ba đứa
chúng tôi. Tôi vẫn không hề trách khứ gì dòng sông về buổi trưa đó, không trách
nó là..."con sông định mệnh". Vì chính chúng tôi đã gây nên cớ sự
này, chính chúng tôi đã không biết tự lượng sức mình....
Trở lại với thực tại, nơi tôi đang đứng bây giờ đã là một đồi
cát chứ không phải là con sông của ngày xưa nữa! Những người bạn nhỏ thuở hôm
nào đã cùng tôi ngày đêm với tháng năm, vẫn gần gũi mật thiết với con sông thân
thương giờ đã mỗi đứa một phương trời. Đi tìm tương lai hạnh phúc trên đường đời
cho riêng mình, đâu còn tụ tập nô đùa bên dòng sông như những ngày xưa. Con
sông đã bị chôn vùi dưới đồi cát "vô tình", nhưng với tôi những hồi ức
về con sông ấy sẽ mãi không bao giờ phai tàn dù cho ngày tháng có phôi pha. Những
ký ức về con sông dĩ vãng ấy xin được sống cùng luôn mãi với thời gian.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét