Diệp Hồng Phương theo "Đèn gió bay lên"

Diệp Hồng Phương
theo "Đèn gió bay lên"

Cái tin nhà văn Diệp Hồng Phương đột quỵ và mất vào ngày 1 tháng 4 năm 2021 tại florida, một tiểu bang miền biển của Hoa Kỳ làm nhiều độc giả và bạn bè của Phương không khỏi sửng sốt và bàng hoàng. Mới cách đây non tháng, Phương còn điện thoại cho tôi, hỏi cảm nhận về tập truyện ngắn viết cho thiếu nhi “Đèn gió bay lên” mà Diệp Hồng Phương đã gửi tặng. Và đây lại là tác phẩm lần cuối cùng Phương gửi tặng tôi khi Phương vừa mới định cư tại Hoa Kỳ mấy năm nay!
Diệp Hồng Phương sinh năm 1955, quê quán xã Long Đức, thị xã Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh, là Hội viên sáng lập Hội Nhà văn TPHCM (1976), vừa làm báo, viết văn trước 1975. Còn nhớ, chúng tôi thuở ấy, khi còn là những chàng “bạch diện thư sinh” đã sớm mơ nghiệp thơ văn. Tôi ở Sài Gòn, chủ trương Thi văn đoàn Lạc Hồng (sau chuyển thành bút nhóm Hoa Quỳ), những chàng trai trẻ tỉnh lẻ như Diệp Hồng Phương, Hồng Băng ở Trà Vinh, Cao Nguyễn, Quy Nhơn, tôi và Nguyệt Lãng, Hà Đức Thông ở Sài Gòn đều rất hăng hái và đam mê sáng tác, thơ văn đăng trên hầu hết các “nhật trình” thời bấy giờ.
Khoảng cuối năm 1973, Diệp Hồng Phương từ Trà Vinh, lên Sài Gòn trọ học, Phương học Văn Khoa và cùng nhóm chúng tôi tập tành, thử giấc “mộng giang hồ”, “cơm đường cháo chợ” để nuôi dưỡng ước mơ văn chương. Rất nhiều kỷ niệm của chúng tôi khi viết bài cho báo Điện Tín, và được nhà thơ Kiên Giang- Hà Huy Hà (tác giả bài thơ “Hoa trắng thôi cài trên áo tím” và là soạn giả cải lương nổi tiếng lúc bấy giờ) cùng nhà văn Sơn Nam quan tâm, dìu dắt…
Tác phẩm cuối cùng của nhà văn Diệp Hồng Phương
Sau 1975, tôi ra Hàm Tân dạy học, bẵng đi một thời gian dài không gặp nhau, mãi đến cuối những năm 1990, khi đi lãnh giải văn thơ do Báo Cao Su tổ chức tại TPHCM, tôi mới gặp lại Phương cũng đi lãnh giải. Tan lễ, cả hai cùng nhau “hú hí” tại một quán nhậu bình dân để ôn lại chuyện xưa cũ. Lúc này Phương đã chuyển sang làm báo và đã có nhiều tác phẩm vừa là truyện dài, vừa là bút ký như “ Đừng như mây lang thang, Lệ đá” truyện dài hay “Vùng trắng, Lòng người đang sống, Người đi xa để lại” bút ký, và cũng đã có nhiều giải văn chương “tầm cỡ”. Phương kể, vẫn sống cuộc sống nhiều… long đong, bất trắc nay Sài Gòn, mai Cần Thơ, mốt Trà Vinh… có lúc là ông chủ quán nhậu bề thế, song có lúc cũng phải… nhậu chịu để có cảm hứng viết ký!
Bên cạnh những bút ký bề thế, có nhiều tư liệu lịch sử, của những vùng đất như Sài Gòn, Củ Chi, và cả vùng sông nước Nam kỳ lục tỉnh, tiêu biểu là “Làng nhỏ bên sông, Sông nước quê mình”… có khi đầy gai góc, sắc cạnh. Song tôi vẫn đặc biệt thích những tập truyện ngắn, vừa nhỏ nhắn, xinh xắn lại rất “dễ thương” của Phương, khi Phương viết về thiếu nhi như “ Chuyện cổ tích của ông Ngoại, Đèn gió bay lên” hay thật chân tình và cảm động khi Phương viết tập tùy bút “Mẹ ơi” đã gây nên những cảm xúc trong lòng nhiều độc giả…
Định cư tại Florida, Hoa Kỳ nhưng Diệp Hồng Phương cũng thường xuyên gửi truyện ngắn trên báo Trẻ Magazine ở Houston, TX. Khi thấy thơ tôi cũng đăng trên báo Trẻ, Phương tìm cách liên lạc với tôi và gửi tặng tập truyện ngắn “Đèn gió bay lên”, được xuất bản và phát hành vào quý III năm 2019. Gồm 8 truyện ngắn, có thể nói đó cũng là ký ức tuổi thơ của Phương, một đứa trẻ ở một tỉnh lỵ nhỏ, êm đềm của miền Tây sông nước, nơi có rất nhiều đồng bào Kh’mer sinh sống. Và đèn gió bay lên được tổ chức vào ngày lễ “Cúng Trăng” tức lễ Ok Om Bok còn gọi là “Ăn Ot” của dân tộc Kh’mer , mà theo trí tưởng tượng của những trẻ em Việt và cả Kh’mer là “theo gió bay về trời, hóa thành những ngôi sao sáng…”, để Phương kết thúc câu chuyện: “Trên bầu trời đêm, các ngọn đèn đã hóa thành ngôi sao trôi đi. Trôi đi chầm chậm trong ánh trăng huyền ảo” (Sđd, trang 40), mà có lần khi nói chuyện điện thoại Phương đã buột miệng: “Mùa Covid lại càng nhớ Việt Nam, nhớ quê nhà, cứ muốn bay về đó và trôi đi!…”. Ước mơ, tâm tưởng ấy giờ đã thành hiện thực. Phương cũng đang gởi thân xác cho đất nước “dung thân” và linh hồn Phương cũng đang bay lên, trôi về bầu trời quê hương dấu yêu vạn thuở? Vĩnh biệt Diệp Hồng Phương, xin chia buồn cùng tang quyến, cầu chúc linh hồn bạn sẽ sớm phiêu diêu về nơi Tiên cảnh, Niết bàn…
5/4/2021
Trần Hoàng Vy
Theo https://vanhocsaigon.com/