Những kỷ niệm Giáng sinh khó quên
Những năm tháng chúng tôi
theo học trường Phan Thanh Giản Đà Nẵng, môn Việt Văn của nhà văn, Giáo sư Nguyễn
Văn Xuân là môn học chúng tôi yêu thích nhất. Ai cũng biết thầy Xuân là một nhà
văn nổi tiếng với những tác phẩm Bão Rừng, Kỳ Nữ Họ Tống, Hương Máu, Chinh Phụ
Ngâm Diễn Âm, Dịch Cát,... Chúng tôi còn nhớ khi thầy giảng về tác phẩm Đoạn
Trường Tân Thanh của cụ Tiên Điền Nguyễn Du, với cuộc chia ly não nùng bi thảm
của đôi trai tài gái sắc Kim Trọng – Vương Thúy Kiều. Thân phận hồng nhan bạc mệnh
trôi nổi từ địa ngục này đến các tầng địa ngục khổ đau khác, chúng tôi ngậm
ngùi xót xa thương cảm đến người con gái xinh đẹp tài hoa đó, và thầm nghĩ mười
lăm năm chia cách nhau sao mà lâu dài thăm thẳm đến như thế? Rồi đến những bài
giảng về triết lý nhân sinh quan nào là “Đời người như bóng câu qua cửa sổ”,
nào là “Lợi danh như giọt sương trên đầu ngọn cỏ”... những ẩn dụ mơ hồ chúng
tôi không thấu triệt nổi... Mãi cho đến bây giờ, khi chúng tôi lưu lạc nơi viễn
xứ, tình cờ gặp lại những khuôn mặt cùng lớp thân thương ngày xưa ở Đà Nẵng,
không ngờ chúng tôi đã xa nhau gần bốn mươi năm. Thời gian hơn gấp đôi thời
gian chia ly của cuộc tình Kim Trọng – Vương Thúy Kiều. Đoạn kết của cuộc tình
còn có hậu là hưởng được giây phút đoàn viên hạnh ngộ, còn trong bằng hữu chúng
tôi có những mối tình vĩnh viễn lìa xa “đôi bờ ngăn cách”... dù sao thì những kỷ
niệm êm đẹp nhất giữa thầy trò bằng hữu một thời Phan Thanh Giản vẫn sống mãi
trong tiềm thức thân thương. Riêng với tôi, Đà Nẵng quê hương yêu dấu, tôi đã sống
với Đà Nẵng hơn nửa cuộc đời. Mỗi mùa Giáng Sinh là những gợi động nhớ thương
vô bờ. Nhiều khi tôi muốn đẩy lùi tất cả kỷ niệm vào vực thẳm dĩ vãng, cố gắng
sống với thực tại – cho dù đôi khi không hẳn là niềm vui ước nguyện – tôi bắt gặp
ý nghĩ của một nhà văn phương Tây nào đó đã nói: Chúng ta không bao giờ tắm
hai lần trên một dòng sông. Ý tưởng này tôi đã lặp đi lặp lại nhiều lần để
khẳng định: quá khứ đã qua và ngày mai chưa đến nên hãy an nhiên tự tại sống với
hiện hữu. Đúng như thế, dòng sông vẫn còn đó, vẫn trầm mặc lững lờ... nhưng thực
chất trong mỗi lưu lượng sát na dòng nước đã khác, đã tuôn tràn ra đại dương.
Tâm trong mỗi sát na cũng đã vọng động. Những vọng động làm cho chúng ta đau khổ
hay hạnh phúc là tùy nơi mỗi nhân duyên tạo thành.
Nhưng
làm sao hơn tâm như sóng biển nghìn năm dạt dào vào bãi hoang cuộc đời. Nếu tìm
thấy được phút giây tịnh an đó mới là thực sự hạnh phúc. Thôi thì cứ mãi vọng động
như thế nhất là thời gian bắt đầu trở lạnh, khi chung quanh trong đời sống đã
vang lên giai điệu rộn rã, u buồn, thanh thoát, êm diệu của nhạc khúc Noel như
Silent Night, Jingle Bells, Carol of the Bells, Joy to the World, Happy
Holidays, We Three Kings of Orenet Are, The First Noel... là y như lòng tôi
chùng xuống, sống lại thuở ấu thơ khi Má tôi đưa tôi vào học trường mẫu giáo
Thánh Tâm Đà Nẵng. Tôi được Soeurs chọn làm Thiên Thần cùng với các bạn đứng
trên xe rước kiệu Chúa Hài Đồng Giáng Sinh đi vòng quanh ngôi nhà thờ Chánh Tòa
trên đường Độc Lập. Các bà Soeurs rất hiền thường cho tôi kẹo bánh sau khi rước
lễ nửa đêm xong. Mặc dù các Soeurs đều thân quen với Má tôi và đều biết gia
đình chúng tôi theo đạo Phật và Má tôi là một trong những Phật tử thuần thành
có công xây dựng Chùa Tam Bảo Tự trên đường Phan Chu Trinh Đà Nẵng nhưng Má tôi
vẫn khuyến khích tôi tham gia vào toán Thiên Thần khi Soeurs dạy mẫu giáo đề
nghị chọn tôi. Vừa tung hoa vừa ca hát bài “Đêm đông Chúa sinh ra đời...” vừa đọc
lớn theo Soeurs hướng dẫn “... Vinh danh Thiên Chúa trên trời. Bình an dưới
thế cho người thiện tâm.” Thật sự lúc đó, tôi làm sao hiểu nổi... Bình
an dưới thế cho người thiện tâm... Hơn bốn mươi năm đi vào con đường giáo
pháp của Đức Như Lai tôi mới thẩm thấu sâu sắc hơn về câu nguyện“Bình an dưới
thế cho người thiện tâm.” Tại sao người thiện tâm mới đạt được sự an bình?
Vì Tâm ảnh hưởng sâu đậm đến cuộc sống của chúng ta. Tâm là nguyên nhân khởi động
cho mọi sự khổ đau và hạnh phúc. Tâm có phát triển Tình Thương và Lòng Từ Bi
nhân ái, Tâm mới thực sự Bình an (Tâm bình, thế giới bình). Khi chúng ta chia sẻ
sự lo âu khổ đau đến hạnh phúc của nhiều người khác thì cảm giác bình an của
chúng ta trong nội tâm càng lớn mạnh, một trạng thái ấm áp gần gũi an vui sẽ tự
động làm cho Tâm chúng ta an bình. Nếu tất cả loài người dưới thế hiểu được lời
răn dạy của Thiên Chúa hay của Đức Như Lai thì thế giới này sẽ gặt hái được sự
bình an hạnh phúc và sức mạnh tâm linh của nhân loại cũng sẽ được tăng trưởng
như ý.
Cho đến nay thực sự tôi mới
tìm được câu trả lời trong ý niệm Tình Thương phá chấp giữa các đức tin tôn
giáo. Trong thời đại hiện hữu, chúng ta cũng đã đón nhận nơi những lời thuyết
giảng sâu xa và đầy ý nghĩa vi diệu cao quý của Đức Đạt Lai Lạt Ma, Ngài là biểu
tượng hình ảnh Tình Thương và Hòa Bình, và Trái tim kỳ quan vĩ đại tuyệt vời của
Mẹ Teresa không có ai sánh kịp, Mẹ cao cả như một Thánh nhân giữa ta bà.
Cũng từ những kỷ niệm vực dậy
từ tiềm thức rêu phong của thời thanh xuân, hồn nhiên mơ mộng...
“... Ngày mai trong đám xuân
xanh ấy
Có kẻ theo chồng bỏ cuộc
chơi...”
Khi chúng tôi chia tay trường
Phan Thanh Giản, mỗi đứa như cánh chim bay đi khắp phương trời. Riêng tôi thì
quyết định... “Em Phan Thanh Giản bỏ trường theo anh...”Thời gian chúng
tôi có với nhau đứa con đầu lòng thì chính là thời gian anh đi công tác ở miền
Hỏa Tuyến. Càng ngày cuộc chiến tại Quảng Trị Khe Sanh càng trở nên khốc liệt.
Tôi ở Đà Nẵng thường theo
dõi tin tức và thường hay hồi hộp lo âu. Vài ba ngày tôi lại nhận được thư anh
tường thuật những chuyến công tác tâm lý chiến tại các chiến trường Ái Tử, La
vang Quảng Trị. Noel năm 1972, anh cùng với các chiến hữu dừng quân tại Thánh
đường Đức Mẹ La Vang đổ nát trong khói lửa chiến chinh, và anh gởi về cho tôi một
bài thơ đầy xúc động của thi sĩ Kiên Giang – Hoa Trắng Thôi Cài Trên Áo
Tím, qua trí nhớ của anh:
Lâu quá không về thăm xóm đạo
Từ ngày binh lửa cháy quê
hương
Khói bom che lấp chân trời
cũ
Che cả người thương nóc giáo
đường
Mười năm trước, em còn đi học
Áo tím điểm tô đời nữ sinh
Hoa trắng cài duyên trên áo
tím
Em còn nguyên vẹn tuổi băng
trinh,
Quen biết nhau qua tình lối
xóm
Cổng trường đối diện ngó lầu
chuông
Mỗi lần chúa nhật em xem lễ
Anh học bài ôn trước cổng
trường
Thuở ấy anh hiền và nhát quá
Nép mình bên gác thánh lầu
chuông
Để nghe khe khẽ lời em nguyện
Thơ thẩn chờ em trước thánh
đường.
Mỗi lần tan lễ chuông ngừng
đổ
Hai bóng cùng đi một lối về
E lệ em cầu kinh nho nhỏ
Thẹn thùng anh đứng lại
không đi.
Sau mười năm lẻ anh thôi học
Nức nở chuông trường buổi biệt
ly
Rộn rã từng hồi, chuông xóm
đạo
Khi nàng áo tím bước vu qui!
Anh nhìn áo cưới mà anh ngỡ
Chiếc áo tang liệm kín khối
sầu!
Hoa trắng thôi cài trên áo
tím
Giữ làm chi kỷ vật ban đầu.
Em lên xe cưới về quê chồng
Dù cách đò ngang cách mấy
sông
Vẫn nhớ bóng vang thời áo
tím
Nên tình thơ ủ kín trong
lòng.
Từ lúc giặc ruồng vô xóm đạo
Anh làm chiến sĩ giữ quê
hương
Giữ màu áo tím cành hoa trắng
Giữ cả trường xưa, nóc giáo
đường.
Giặc chiếm lầu chuông xây ổ
súng
Súng gầm rung đổ gạch nhà thờ,
Anh gom gạch nát, xây tường
lủng
Chiếm lại lầu chuông giết kẻ
thù.
Nhưng rồi người bạn đồng
song ấy
Đã chết hiên ngang dưới bóng
cờ
Chuông đổ ban chiều, hồi
vĩnh biệt
Tiễn anh ra khỏi cổng nhà thờ
Hoa trắng thôi cài trên áo
tím
Mà cài trên nắp áo quan tài
Điểm tô công trận bằng hoa
trắng
Hoa tuổi học trò, mờ thắm tươi.
Xe tang đã khuất nẻo đời
Chuông nhà thờ khóc tiễn người
ngàn thu
Từ đây tóc rũ khăn sô
Không biết bài thơ bi
thương này nhà thơ Kiên Giang sáng tác bằng cảm xúc qua hiện cảnh xảy ra sự thật
hay mang tính cách tưởng tượng đầy hư cấu!!? Nhưng với thực tế về những tín hữu
Thiên Chúa Giáo ngoan đạo đã từng chiến đấu để bảo vệ Thánh địa La Vang trở
thành lịch sử lưu truyền...
“Sở dĩ anh đã yêu bài thơ
này vì anh đã thực sự xúc động với những hiện tượng đau buồn thường trực xảy ra
trong cuộc sống của anh. Những người bạn đã cùng chia sẻ điếu thuốc, ngụm nước
“bi đông” với anh sớm mai, buổi chiều đã vĩnh viễn ra đi, bỏ lại mẹ già và người
vợ trẻ...” Chiến tranh thật quá tàn nhẫn... anh chỉ thở dài và cầu nguyện
Trời Phật gia hộ cho anh và cho bạn bè anh được an toàn về sum họp với gia
đình. Ở hậu phương này tôi cũng đã hằng đêm cầu nguyện cho anh gặp nhiều sự may
mắn...
Ba mươi năm qua đã chấm dứt
những giấc mộng kinh hoàng trong chiến tranh. Nhưng những cơn địa chấn tâm lý
bùng vỡ khắp nơi tiếp diễn đày đọa những kẻ hiền lương... Nhiều khi tôi thầm
nghĩ cuộc đời là những cơn giông bão đầy nhiễu nhương và đau khổ triền miên,
nên hãy cố gắng vượt qua và giữ cho Tâm như mặt hồ tĩnh lặng. Nhưng gió
không-thời-gian đã thổi qua hàng liễu ven đôi bờ, làm rơi vài cánh hoa mong
manh đủ làm dao động mặt hồ. Mặt hồ vô tình làm nhàu đi khuôn mặt thật hiền hậu
như bản chất của con người. Và từ đó, chính tôi cũng ngỡ mình đang diễn xuất một
vai trò trên sân khấu đời đầy hỉ nộ ái ố mà tôi không hay. Chung quanh tôi
trong đời sống cuộc trình diễn vẫn không ngừng thay đổi, đang kéo dài từ thế hệ
này đến thế hệ khác. Mỗi ngày theo đà tiến triển văn minh chạy đuổi theo hư huyễn
đầy tham sân si càng độc hiểm hơn, làm cho con người mỗi ngày mỗi xa cách, hoài
nghi nhau hơn... Nhưng cho dù ở trên quê hương hay nơi dặm ngàn viễn xứ xa
cách, chúng tôi vẫn ước nguyện tiếng chuông Đêm Giáng Sinh của ngày xưa đầy kỷ
niệm vẫn còn vọng lên từ tiềm thức một cách thiêng liêng và nhiệm mầu trọn vẹn:
“Vinh danh Thiên Chúa trên
trời
Bình an dưới thế cho người
thiện tâm...”
Ái Cầm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét