Thứ Ba, 31 tháng 12, 2024
Mẹ quê - Truyện ngắn Lê Đức Quang
Mẹ quê - Truyện ngắn
Nhà có cái sân nhỏ. Trước sân là một cây xoài tỏa bóng
mát. Dưới gốc xoài có một cái võng. Hằng ngày, sáng trưa chiều tối, lúc nào rảnh
thím ba Mỹ ra cái võng nằm buồn bã một mình, đong đưa, đong đưa…
Tiếng chân nhẹ khẽ qua những yên ngủ hoang tàn
Tiếng chân nhẹ khẽ qua
những yên ngủ
hoang tàn
Tây Ninh là vùng đất của nắng và gió. Tây Ninh là vùng
biên viễn ở phía Tây Nam Tổ quốc. Những đặc điểm đó đã sản dinh ra một con người
với những câu thơ mở ra như đất, như hoa cỏ, cây trái dưới chân và như nắng gió
trên đầu. Những câu thơ thì thầm như chỉ vang lên trong con người ấy và chỉ để
mình người đó nghe.
NHÀ THƠ PHẠM SỸ SÁU chọn và giới thiệu
BA VÀ CỔ TÍCH
Ra đồng từ lúc tờ mờ sương
ba mang về sự tích trong mỗi bữa cơm
con hải âu suốt cuộc đời chao mình trên sóng
mong chuộc tội bất hiếu với cha
Có cậu bé không nghe lời mẹ
mẹ đi rồi còn tìm lại được đâu
trên nấm mồ trồi lên cây lạ
trái vú sữa vì con mà ngọt lịm giữa trời
Tiếc của, con thằn lằn tặc lưỡi
sống trên đời mà thiếu nghĩa thiếu nhân
chết đi rồi vẫn còn ân hận
kiếp bò sát cho chừa thói tham
Con bỏ đũa, chống cằm
thương con dã tràng se cát cố tìm lại viên ngọc đánh rơi
bàn ăn cơm lạnh. Ba ơi… tội nghiệp!
ba giật mình chữa lại cổ tích: “Dã tràng kiếm ăn”
Bẵng đi mấy chục năm con chưa nghe ba kể
chiều nay trong tất bật mưu sinh
con muốn chạy về bên bữa cơm nhà mình
để nghe ba kể chuyện cổ tích như ngày đó, ba ơi!
CÀ PHÊ VỚI NÚI
Mặc kệ mưa phương nào không biết
góc cà phê Ngũ Hành Sơn vừa tầm ngắm
vàng ươm từng sợi nắng
ngọt lịm môi cười trong chút mặn mòi gió biển
Phật Thích Ca ẩn hiện trong mắt xa xôi
sách xưa tích cũ trôi về nguyên vẹn phía em ngồi
thoáng thấy Lão Tử đang đi vào núi
có gặp không, Khổng Tử từ vách đá bước ra?
Em không là con gái phú ông
chưa từng chứng kiến mười tám tên cướp xông vào cửa phủ
giọt cà phê thì thầm vừa đủ
những viên đá giòn khua gọi giấc xưa từ lâu lắm chưa về
Anh dắt lên chùa
trả lời em câu hỏi về vẻ mặt hun của Thập Bát La Hán
anh diễn mặt buồn, mình cũng từng trong số đó
nhưng còn mắc nợ trần gian
Nợ những lần cùng em góc quán
nợ những bước chân hoang dìu em khắp cùng suốt kiếp
anh giả vờ trả hoài không hết để thành thừa
cho em nợ ngược và trả mãi kiếp sau…
CHIỀU TRÊN ĐỒI VẮNG
Em tìm dấu trăng rơi trong hoang tàn đổ nát
trong cỏ dại nhờ nhờ nhập nhoạng
ánh trăng người đã bán
giờ vẫn còn nghiêng nghiêng
Em tìm dấu chân đôi tình nhân cũ
trong sẫm tối mịt mờ
bờ cát dài lẳng lặng
xóa dấu tình trăm năm
Pôsahnư công chúa thủy chung chờ chồng
trên đồi cao vọng tưởng
như hòn vọng phu ngóng trông bốn phía buồn chất ngất
nước mắt hoà biển xanh
Em và anh
rời đồi hoang trong vội vàng hấp tấp
Bà Nài chiều xuống thật nhanh
em tiếc mình không kịp đọc câu thơ cũ
Em ngoái nhìn
Lầu Ông Hoàng vẫn còn đây dù hoang phế
tháp Pôsahnư dịu dàng đoan thục cô quạnh dưới trăng nghiêng
em lọt thỏm trong bóng chiều ngơ ngác
nhưng mà có anh…
MỘT MÌNH TRƯỚC GÀNH ĐÁ ĐĨA
Có thể lắm
ấu thơ của trăm triệu năm trước
em và anh chơi nhà chòi dưới vòm trời cao vọi
sóng trắng mênh mang
mây cõng gió lang thang
và trăng
ánh trăng ghé vào xem
Em làm đĩa
mong vành trăng đừng vỡ
anh chất chồng lên cao… lên cao…
này 1 dĩa 2 đĩa 3 đĩa
vô vàn cột đĩa sâu thẳm trong lòng đại dương nhô lên khỏi mặt
đất
sóng đùa từng đợt phụ giúp
mây gió hát ca hoà điệu trùng dương
cứ như chúng ta xây lâu đài bằng tất thảy yêu thương
cần mẫn như dã tràng se cát
Đột nhiên
anh đi theo ngọn gió hoang
trò chơi dở dang từ đó
Người đời không biết hoặc biết sai vì sao biển xanh lại mặn
nước mắt em đổ vào cho từng đợt sóng cuốn đi
Chúng ta đã trải qua bao kiếp bên nhau mải miết trò chơi cùng
những chiếc đĩa xinh
từng cột đĩa kết dính
đại dương sóng dữ cũng không bao giờ chia cắt
duyên mình sánh không bằng chiếc đĩa phải không anh?
Đã bao lần đứng trước biển xanh
ngắm nhìn đá đĩa, ngơ ngác hỏi mây hỏi gió
hỏi anh còn mải rong chơi đâu đó
bao giờ về cùng em?
RÁNG CHIỀU BÊN CỔ THÁP
Nắng chiều đổ dài tháp xưa chạm đỉnh thiêng
bóng hai mái đầu sóng đôi in lên đền đài cổ
những viên gạch trùng tu hằn sáng tường rêu cũ
tiếng chân nhẹ khẽ qua những yên ngủ hoang tàn
Cánh hoa dầu rơi bâng quơ thềm cát
cơn gió qua vai tượng thần, qua cánh tay vũ nữ vai thon
điệu múa nghìn năm thức dậy với hoàng hôn
cội sứ trầm tư đong đưa những chùm hoa trắng
Ruộng lúa vàng từ ngàn xưa vẫn miệt mài mưa nắng
bảo bọc chở che quanh ngọn tháp u huyền
vết sẹo cây trường vẫn đó, nở hình trái tim
cỏ cây có biết hờn không một viên đạn lạc?
Em đến tháp lần này và bao nhiêu lần khác
hôm nay có người khách lạ hóa thành quen
hoa nắng nhắm vào tóc em
rơi đúng nụ hôn đầu tiên bất chợt…
DẮT EM VỀ VỚI MỸ SƠN
Sớm ngày mùa trong veo
anh dắt em về Mỹ Sơn thánh địa
đôi bàn chân bước nhẹ
anh ơi… em sợ
cái dịch chuyển nhỏ xíu cũng làm kinh động ngàn năm
Vua chúa đâu
cung tần mỹ nữ giai nhân đâu
quân hầu đâu
ai qua đây đã hóa thành ngọn gió
hóa thành đất, thành nước hay muôn thú cỏ cây?
Có ai đó thành mây bay?
về đây ngắm lại nơi mình từng thờ tự
bỗng chốc tiêu tan
Vua chúa mà chi
chức tước làm gì
rồi cũng như khói như mây
chỉ còn đây phế tích hoang tàn
Bàn chân bước nhẹ nhé anh
kẻo vỡ động viên gạch nào đấy thêm đau lòng em không chịu nổi
bước đi như hơi thở
không lời nào mà như nói nhiều lắm đấy
Anh dắt em về đây
bước chân nhẹ như thực như mơ
có khi nào qua bao năm hóa kiếp
nay anh dắt em về chiêm bái lại ngày xưa???
8/10/2021
Trần Nhã My
Theo https://vanvn.vn/
Giọt sương đêm chưng cất nỗi buồn
Giọt sương đêm chưng cất nỗi buồn
“Xanh// Nàng mọc lên từ ngực cỏ/ An nhiên xanh một ánh cười// Gương hồ
xanh làn sóng tóc/ Thảo nguyên xanh gió bờ vai/ Dụ mùa về xanh môi mắt”. Màu
xanh như sợi chỉ xanh xuyên suốt tứ thơ độc đáo, cũng như ngọn hải đăng lẳng lặng
“thắp mắt sao khuya” cho “Giọt sương đêm chưng cất nỗi buồn” trong một tứ thơ
1-2-3 ám tượng khác của Vũ Trần Anh Thư.Xanh
Nàng mọc lên
từ ngực cỏ
An nhiên
xanh một ánh cười
Gương hồ
xanh làn sóng tóc
Thảo nguyên
xanh gió bờ vai
Dụ mùa về
xanh môi mắt.
Facebook nhắc
bình hoa ngày cũ
Thì vẫn thế
mùa thu ơi
Có gì đâu mà
nhắc nhớ
Hoa cúc vàng
khi đến độ
Trăng khuyết
– tròn tự xa xưa
Chỉ yêu
thương chẳng biết đợi mùa…
Tranh của họa
sĩ Nguyễn Quang Thiều
Hoa sữa
tháng mười rưng rưng phím dương cầm
Chẳng thể ngừng
đơm hương
Điệp khúc
mùa thu ngân dài mái phố
Li ti xanh
mùa đắm đuối
Những nồng
nàn chẳng biết giấu vào đâu
Lỡ một ngày
vì yêu ngộp thở?
Đợi hoàng
hôn thắp lửa
Đêm chắt
chiu tinh khiết
Vun thành
hình giọt sương
Ban mai chiu
chắt nắng
Gọi búp hồng
lên hương
Ngày chắt
chiu yêu thương…
Ngọn hải
đăng trong giấc mơ anh
Em ngủ rồi
đèn nhớ ai còn thức
Lẳng lặng hải
đăng thắp mắt sao khuya
Giọt sương
đêm chưng cất nỗi buồn
Trăng hạ huyền
mênh mang quỳnh hương Hà Nội
Cập bến giấc
mơ hải đăng anh.
9/10/2021
Vũ Trần Anh Thư
Theo https://vanvn.vn/
Tìm nhau từ nhịp chiêng ngân
Tìm nhau từ nhịp chiêng ngân
Đào An Duyên là thạc sĩ văn học, hiện sống và dạy học
tại TP Pleiku, tỉnh Gia Lai; Hội viên Hội VHNT các Dân tộc thiểu số Việt Nam và
Hội VHNT Gia Lai.
Nhà thơ Đào An Duyên đã xuất bản 2 tập thơ Ngày đã qua (NXB
Hội Nhà văn 2016), Một ngày khác ta (NXB Hội Nhà văn 2018) và tập tản
văn Dòng sông trôi qua tôi (NXB Quân đội nhân dân 2019); nhận Giải
Khuyến khích Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam năm 2017 với tập thơ Ngày đã
qua, Giải C của Hội VHNT các các Dân tộc thiểu số Việt Nam 2019 với tập tản
văn Dòng sông trôi qua tôi.
“Thăm thẳm chiều/ Lặng phắc những pho tượng/ Mặt cười/ Mặt
khóc/ Mặt trầm ngâm/ Không có gương mặt nào đắc thắng”. Tây Nguyên bí ẩn
trở thành nguồn cảm hứng chủ đạo trong thơ Đào An Duyên, trở thành cái “phông”
tâm thức văn hóa, cả khi viết về tình yêu lứa đôi: “Thành phố ở phía mặt
trời/ Nhìn về phương nào cũng nắng/ Mình thương nhau như mùa hội/ Tìm nhau từ
nhịp chiêng ngân”.
TÁI SINH
Thăm thẳm chiều
Lặng phắc những pho tượng
Mặt cười
Mặt khóc
Mặt trầm ngâm
Không có gương mặt nào đắc thắng
Bung biêng chiêng
Những âm thanh gửi người thế giới bên kia
Nhịp vang
Nhịp trầm
Không có nhịp nào ẩn ức
Chiều đi về phía đêm
Nước mắt tượng không biết dành cho cõi người hay cõi atâu*
Chỉ còn những linh hồn an nhiên
Chờ tái sinh vào những kiếp không toan tính…
Tôi ngước nhìn những pho tượng lặng im bên nhà mồ
Chiều thanh thản trôi vào đêm
Tái sinh tôi
Trôi vào kiếp người không toan tính.
* atâu: cõi ma (tiếng Jrai).
MẮT CHIỀU
Người đàn bà Jơrai ngồi dệt vải
Chiều trở đông
Cái rét chạm ngõ gõ cửa như người quen cũ
Bàn tay mải miết đưa thoi
Những sợi chỉ màu đan vào nhau
Đan vào cả chút nắng chiều sót lại
Người đàn bà nghĩ gì
Mà mắt hoang lộng trong chiều gió?
Bàn tay mải miết đưa thoi
Những sợi chỉ sắc đỏ, đen, chàm
Màu của đất
Của cây
Của rừng
Cả của khát khao bỏng cháy
Có lẽ chị dệt những đêm con gái đắm vòng xoang
Chông chênh chiêng ché
Cả những đêm vàng trăng da diết gọi bạn tình
Quá khứ trôi trong mắt chị
Những sợi chỉ màu ánh lên ước mơ
Một ngày không còn nỗi lo cơm áo
Một ngày hạnh phúc vẹn tròn
Không biết nữa…
Bàn tay vẫn mải miết đưa thoi
Những sợi chỉ sắc đỏ đen chàm hiện lên thành thổ cẩm
Màu của đất
Cây
Rừng
Dệt thẳm khoảng chiều hoang gió…
BÓNG NÚI
Trở về núi một ngày trái gió
Nghe chênh vênh cơn khát giấu đáy hồ
Bao nhiêu tuổi núi trơ mòn đỉnh đá
Bao nhiêu năm tháng đã theo nhau qua đây
Nếp nhà mình vẫn im lìm nép bên chân núi
Dưới bậc thang mòn dấu thời gian
Chân con lên xuống không đếm hết tuổi mình bóng từng thớ gỗ
Cha vẫn ngồi vót những nan tre và kể chuyện chiến trường
Con tựa vào núi tìm lại bình yên
Chuyện thành thị phố phường lòng người chật chội
Đàn cò mải miết bay theo mặt trời về núi
Núi ngủ dần trên bóng mình ngả vào đồng ruộng quê hương
Bình minh gọi sớm mai thức giấc
Núi mở gió thơm những thung sâu
Con nhẹ bước chân trên những bậc cầu thang nhà sàn
Bóng cha in vào bóng núi
Thấy mình vững chãi trở về nơi xanh thẳm tuổi mình…
ÁM ẢNH ĐÊM
Những ám ảnh vò xé đêm nguyệt cầm
Nỗi đau kim châm nhức từng tế bào trong suốt
Có tha thứ nào ngược về ngày em sao khuê
Mát lành anh cơn khát sa mạc bời bời gió cát
Ngàn năm vạn năm thạch sùng vẫn tắc lưỡi mẻ kho
Làm sao nỗi buồn ngày một ngày hai nguôi lòng que diêm vụt tắt
Những đốm lân tinh lập loè ma trơi
Thành ám ảnh nhá nhem hỗn độn
Chập chờn những cơn thức ngủ
Bầy chuột gặm nhấm bóng đêm đồng loã
Nhưng nhức tiếng mọt từng vụn gỗ rơi
Bao nhiêu thời gian để mục ruỗng những đêm đầy
Em chạm vào những bình minh
Hỗn loạn âm thanh vò xé đêm không rỗng theo tiếng mọt
Đêm ám ảnh buốt nhức kim châm nguyệt cầm
Tự trong suốt mình sao khuê vụn vỡ chân trời vừa sáng…
BÂY GIỜ MÙA RẤT EM RỒI
Anh có trở về thành phố
Bây giờ mùa rất em rồi
Có lời hẹn chờ cuối dốc
Ngoan hiền tựa một bờ môi
Thành phố ở phía mặt trời
Nhìn về phương nào cũng nắng
Mình thương nhau như mùa hội
Tìm nhau từ nhịp chiêng ngân
Vỉa hè một chỗ ngồi quen
Cà phê thơm vào ngày mới
Có bông hoa vừa nở vội
Vì mùa đã rất em rồi
Lời hẹn dừng phía lưng đồi
Chờ người ghé về thăm phố
Con dốc hiền, bờ môi ngoan
Bàn tay ấm cơn mưa nhỏ
Anh có trở về thành phố
Bây giờ mùa rất em rồi…
CHIỀU TRUNG DU
Chiều trung du
Lá cọ xoè như bàn tay ngoan
Nắm vào mặt trời tia nắng cuối ngày sắp ngủ
Chợt thấy mình xưa cũ
Phiến đá cong bờ ngõ thở vào nhau
Chiều trung du
Chỉ dám đặt thật nhẹ bàn chân
Sợ bước đi mình làm đau cây cỏ
Những cỏ cây cả nghìn năm tuổi
Vẫn xanh như nghìn năm trước đã xanh
Chiều trung du
Dịu lòng trước nụ cười lành
Nụ cười chắt ra từ đời đời nhân hậu
Mình quên những ồn ào phố thị
Ước làm chiếc quạt lá khô trên tay người
Chiều trung du
Chỉ cái với tay là chạm vào xa xưa
Ai đế vương ai hoàng hậu quý phi
Mình sống đời cây cỏ
Những cỏ cây cả nghìn năm tuổi
Biết vui buồn biêng biếc rút mình xanh…
LỜI CỦA LẶNG IM
Khi mùa xuân vừa chớm
Tôi lọt thỏm giữa bốn bề núi đồi
Phía bên kia là thành phố của những người đã khuất
Tôi nói với lặng im
Này tôi mệt nhoài chạy đua với thời gian
Một ngày tôi lạc mình giữa mình xa lạ
Giữa lao xao nói cười
Tôi rỗng những tệp không
Tuổi nào người ta sẽ lấp đầy những ý nghĩ mình
Tuổi nào ăm ắp như cánh đồng mùa lúa chín
Chỉ thấy mệt nhoài chưa chạm được giấc mơ
Phía bên kia. Thành phố của những người không trở về
Tôi nói với lặng im về những bông hoa vừa nở
Mùa xuân nảy một chồi non
Tôi khóc tôi giữa những tầng không lặng lẽ…
CÂU THƠ KHÔNG NGỦ
Câu thơ ứa ra từ đêm mất ngủ
Ngoài kia mênh mếnh gió
Co ro trong ý nghĩ buồn
Thăm thẳm phận người chằng đụp vá víu
Khó lòng rạch ròi đen trắng
Giữa tâm bão biết ơn người dìu ta vào vùng lặng
Biết ơn cả lòng mình đã tẻ nhạt với hư danh
Ngày hít thở dối gian giao đãi thị thành
Thèm lời thô tháp đất bờ lấm lem chân thật
Đừng ước thành phố trong mơ
Bởi trong mơ thành phố vẫn cưu mang những phận người hèn kém
Có ai thấy mình thừa ra giữa cuộc đời
Câu thơ ứa ra từ đêm mất ngủ
Câu thơ xót xa phận người cô độc
Câu thơ lăn về phía căm căm không phải do mùa đông
Câu thơ tỉnh giấc phía ngày mai không biết có mặt trời…
10/10/2021
Đào An Duyên
Theo https://vanvn.vn/
Chó Đen - Tản văn của Ngô Đình Hải
Chó Đen - Tản văn
của Ngô Đình Hải
Một câu chuyện rất xúc động về loài chó trung thành và
khôn ngoan được nhà văn Ngô Đình Hải dựng lại mà theo tâm sự của ông: “Bạn tôi
người Long Xuyên. Chuyện này lâu lắm rồi. Nó đeo đẳng bạn tôi suốt. Bạn nhờ tôi
kể lại, xin được coi như lời tạ lỗi và hy vọng mình bớt day dứt phần nào. Nay
nghe chuyện 15 con chó lớn nhỏ ở Cà Mau bị thiêu hủy giữa đại dịch Covid-19.
Xót xa và đau quá…”
Nhà hắn nghèo. Nghèo như cái làng quê muôn đời của hắn. Nghèo
là theo cái nghĩa tính toán, hơn thua của thị thành, chứ dễ gì có chuyện thiếu
ăn. Dạo đó khác xa với bây giờ. Bèo bọt nhứt như nhà hắn, cũng năm bẩy công ruộng,
vài ba công đất vườn. Nhà đông anh em, lọt sổ hắn không giống ai. Hoang đàng từ
nhỏ. Ba cái chuyện ở đồng hắn rành sáu câu, nhưng chớ có rớ tay làm cái gì. Chỉ
siêng cái khoản tụ tập, ta bà đầu trên xóm dưới. Chuyện hắn sáng đi học, chiều
về lang thang, ăn nhờ ở đậu nhà tên bạn nào đó, năm bữa nửa tháng là chuyện thường.
Năm 16 tuổi, hắn nổi tiếng trượng nghĩa. Chơi với bạn là chơi
hết mình. Chơi tới bến! Đánh lộn với trẻ con xóm khác, có hắn là chắc ăn. Chết
thì chịu chứ chẳng bao giờ hắn bỏ bạn mà chạy…
Cũng năm đó, hắn đem về con Đen, là hắn gọi vậy. Đen là con
chó ta bình thường, thứ chó mà ở đây người ta nuôi hà rầm, nuôi thành bầy.
Không cần chăm sóc, dạy dỗ như chó kiểng ở thành phố. Nuôi như heo, như gà. Khi
cần cũng làm thịt tuốt!…
Đen thay cho con đốm già bị bắt trộm mấy bữa trước. Lẽ ra, hắn
phải nổi điên. Phải rủ mấy tên bạn xách cây đi kiếm thằng bắt chó, đặng nói
chuyện phải quấy! Nhưng hắn nín thinh. Hắn không ưa con Đốm. Phần nó già, có ăn
thịt chẳng ngon lành gì. Phần nó chỉ là con má, không phải chó. Đâu phải tự
nhiên mà người ta kêu chó-má! Ở quê hắn, con má làm biếng, sủa cũng không ra
cái dám ôn gì. Chỉ giỏi chuyện dọn vệ sinh cho mấy đứa nhỏ sau khi…đi đồng! Chó
thì đói chịu, không bao giờ ăn thứ này…
Con Đen lớn lên, tướng bự con, ngon lành! Tánh in hệt như hắn.
Chó chỗ khác mà léng phéng vô đất nhà là nó phang liền. Có đi bầy nó cũng
phang! Đen là con chó thiệt sự. Chiều, hắn đi nhậu với đám bạn. Chỉ khi nào hắn
cho đi theo mới đi. Không thì nó ở nhà, lo lùa mấy con gà về ổ, quay ra xà quần
chung quanh nhà, kiếm chuột với rắn. Nó lẹ thấy sợ, chuột cở nào chụp cũng
dính. Rắn thì miễn bàn, nó đâu có ngán. Con nào cắn nó không xong, kiếm đường lủi,
nó dí tới hang, đào lên mà bắt! Vật chết tươi xong, nó tha về trước cửa, nằm phục
đó chờ hắn về. Hắn về trể nó ngóng, nó chạy ra chạy vô như gà mắc đẻ. Chỉ cần
nghe tiếng chân của hắn, xa mấy nó cũng ra. Gặp bữa hắn xỉn, nó chậm rãi đi trước,
gầm gừ dẫn đường…
Bữa đó hắn tan học, lang thang trên chợ tới chiều mới về,
không thấy Đen chạy ra mừng. Chưa kịp hỏi thì đứa em mếu máo:
“Con Đen ăn trúng thuốc…”
“Nó đâu?”
Đứa em lắc đầu, đưa tay chỉ. Trời chạng vạng, bóng con Đen trồi
lên hụp xuống. Nó đang chạy càn, chạy cuống vì đau. Bụng nó nóng như bị đốt lửa,
ruột gan đứt từng khúc. Hắn gào lên thiệt lớn, rồi cắm đầu lao về phía nó. Như
có linh tính, con Đen cũng hộc tốc quay lại, chạy một đoạn, gục đầu xuống ruộng
uống nước, rồi chạy tiếp. Trúng thứ này khát nước dữ lắm, nhưng càng uống càng
mau chết. Đen thở hổn hển, nó đuối! Hắn tới nơi vừa kịp lúc con đen chạy hết nỗi,
nó khuỵu chân xuống, rồi lết. Ngó dáo dác chung quanh, thấy bụi sả, hắn bứt một
nắm, vò nát trong tay. Con Đen nằm bất động, miệng trào bọt lẫn máu. Hắn lật ngửa
con chó, banh miệng, nhét nắm sả, rồi vạch quần đái luôn vô đó. Ông bà nói, hai
thứ này làm thuốc giải độc được, không biết sao! Hắn ngồi xuống bên cạnh, ôm
con Đen và chờ…
Trời tối dần, hắn vẫn ngồi yên đó, vẫn còn nghe con Đen thở từng
hơi đứt đoạn. Hai cái bóng nhập lại làm một với đất, đen thui. Bất chợt, con
Đen cựa mình, rồi ói. Ói tới mật xanh mật vàng! Vậy là nó sống, đúng là Trời cứu!
Hè năm đó hắn bỏ học. Đằng nào cũng đi lính. Không bên này
thì bên kia. Chiến tranh mà! Đám bạn hắn thưa dần. Con Đen theo hắn như cái
bóng. Ban ngày hắn làm rẩy, làm ruộng ở đâu, thì nó nằm gần đó. Ban đêm cắm
câu, soi nhái, bù tọt, cũng có nó theo phụ…
Rồi lúc hắn xin thêm được con Vàng về nuôi. Đen trở thành chỉ
huy. Nó dợt cho con Vàng đủ thứ, đúng với vai trò của mình. Tới ăn cũng vậy.
Heo có phần heo, gà có phần gà. Cơm gạo mới, nấu bằng củi bằng rơm, hể sôi cơm
là chắt nước. Không tính những thứ lượm lặt được sau bữa ăn của nhà. Phần nước
cơm ít ỏi đó, chính là khẩu phần của con Đen trong ngày. Từ ngày có con Vàng,
con Đen ăn trước, chỉ ăn có một nửa, nó tự nguyện nhường lại cho con chó nhỏ,
dù không ai biểu.
Mùa nước nổi, nó dắt con Vàng ra bờ mương hay mé ruộng nằm
rình. Nước săm sắp mình ướt nhẹp, nó vẫn chịu trận mà chờ. Không con lóc, con
rô nào nhảy ruộng qua khỏi. Cá lớn, cá nhỏ gì nó cũng tha về trước mặt hắn, rồi
đợi một cái xoa đầu, một cái vuốt lưng là đủ…
Mùa cắt lúa vừa xong, là mùa vịt chạy đồng. Có hàng ngàn con
đi qua, đếm sao hết! Con Đen lại dắt con Vàng đi săn. Len lỏi giữa bầy vịt, trước
sau gì cũng tách bầy được một, hai con, dí ra chỗ khác, rồi mới cắn cỗ tha về.
Tay chăn vịt có biết cũng chịu. Chó cắn vịt biết đền ai!… Hắn có bữa cháo vịt
nhậu với bạn bè.
Năm 18, hắn với hai tên bạn chí cốt đăng lính. Mỗi đứa lựa một
binh chủng khác nhau. Thứ nào cũng có cửa tử, sao không lựa cho sướng!
Ngày chia tay, hơn chục đứa ngồi tính. Rượu đầy can. Tên thân
nhứt lên tiếng:
– Làm… con chó đi!
Dĩ nhiên là cả đám đồng ý mạnh. Nhiều ánh mắt hướng về hắn. Hắn
bắt đầu linh cảm thấy điều bất thường. Đúng là vậy. Thấy hắn ngơ ngác, tên bạn
khác nói:
– Mấy đứa chưa tới tuổi ở lại đợt sau, không tính. Còn 3 đứa
mình, đi lần này, biết có còn gặp lại. Mày biết đó, chó tụi tao thì quất láng rồi.
Còn mỗi con Đen của mày! Mình không xử, vài bữa vắng mày, cũng có thằng khác xử!
Đằng nào thì mày cũng đâu còn gặp lại nó, cứ coi như nó chết hồi trúng thuốc là
xong…
Hắn ngồi tê cứng, bạn bè tình nghĩa bao nhiêu năm, từ hồi còn
cởi truồng tắm mưa. Cũng đã qua bao nhiêu trận thịt chó với nhau. Hắn luôn là
người xông xáo, nhiệt tình nhứt. Giờ có miệng mở không ra! Bữa nhậu này, coi
như tiễn nhau đi…chết! Người không tiếc, tiếc gì nữa Trời! Con chó là con chó.
Con chó sao thay được con người! Con chó có số phần của nó. Cũng như tụi hắn có
số phần của mình. Đổi thay không đặng thì chấp nhận thôi!
Hắn đứng phắt dậy, đi một nước không nói tiếng nào. Mượn của
bạn bè nhiều rồi. Giờ trả là đúng tội. Hắn có cái tự ái của riêng mình. Dầu hèn
cũng thể, bể cũng phải nghe cành cạch mới phải đạo…
Thấy hắn, con Đen nhào ra mừng. Chừng ngó cái bao bố trong
tay hắn, tự nhiên chưn cẳng nó quíu lại. Linh tính báo điều chẳng lành. Con Đen
không chạy, nó nằm bẹp xuống, dụi đầu vào chân hắn, như chấp nhận cái số khốn nạn
của mình. Đưa cặp mắt như khẩn cầu, như từ giã về phía hắn. Nó rên từng tiếng
nhỏ, nước mắt ứa ra. Hắn rùng mình, không dám nhìn vào cặp mắt đó. Hắn vỗ vỗ đầu
nó, lôi nó lại rồi ôm nó thật chặt. Hắn thấy thương nó thiệt tình…
Đầu hắn xáo trộn, lòng hắn lung lay. Sợ để lâu không dám làm
điều định làm. Hắn tròng vội cái bao bố vô người con Đen, rồi xách ngược nó dậy.
Con Đen chòi đạp mấy cái rồi nằm im. Hắn lấy dây chuối cột miệng bao lại, vác
lên vai. Nó nặng hơn hắn tưởng! Nặng trĩu xuống đôi chân hắn như ai treo đá. Cứ
thế hắn tuôn đồng, vừa đi vừa chạy. Con đường như dài ra vô tận. Hắn thấy hắn,
thấy mấy tên bạn. Thấy cái tương lai mịt mù trong khói súng. Thấy cái miệng bao
bố khổng lồ chụp lên đầu. Đã có lúc hắn chợt dừng lại, muốn mở cái miệng bao
cho con Đen thoát ra ngoài. Không hiểu sao hắn lại không làm…
Cả đám vẫn ngồi chờ. Tên bạn ra đón:
– Mày đi chỗ khác đi, để tao…
Hắn nhìn vào mặt tên bạn, nhìn vào mấy cọng ria loáng thoáng
trên miệng, mới ngày nào…Hắn khoát tay, đi thẳng ra mé bờ mương. Chuyện không
thể không làm thì làm quách! Cần quái gì phải nhờ ai. Con Đen là một phần cuộc
đời hắn. Nó đã qua như bao nhiêu thứ khác rồi cũng sẽ qua. Đời hắn, hắn còn
không định được, thì ba cái lẻ tẻ này nhằm nhò gì.
Hắn thả cái bao bố xuống mương. Cái bao ướt nhẹp, khai nồng
mùi nước đái của con Đen, ướt luôn cái lưng áo đẫm mồ hôi của hắn. Hắn cởi áo,
nhảy theo, lấy hết người nhấn chìm cái bao! Như muốn nhận chìm chính cái tương
lai mịt mờ của mình và đám bạn. Nhận chìm luôn cái phi lý của cuộc chiến, mà tụi
hắn phải gánh chịu, như anh em nhà thằng Lẹ ở xóm trong. Mới đem xác thằng anh
bấy nhầy đạn trên người, với mỗi cái quần tà lỏn đen tơi tả. Thì mấy ngày sau,
xác thằng em trong bộ đồ lính treo lủng lẳng trước chợ, điếu Salem còn gắn trên
cái miệng méo xệch để cảnh cáo. Cả hai đều là bạn hắn. Đã từng khóc với hắn khi
mấy con dế đá bị gà ăn mất! Không biết có viên đạn nào của thằng Lẹ em trên
mình anh nó không?…
Con Đen dẫy dụa trong cái bao đầy nước một chập, rồi nằm im.
Coi như xong, không còn gì để thắc mắc hay suy nghĩ! Hắn đứng dậy, bỏ mặc mấy
tên bạn làm tiếp phần còn lại…
Một bữa nhậu đầy ắp nỗi buồn. Đầy ắp những dằn vặt và nuối tiếc.
Thiếu luôn tiếng cười giởn thanh thản ngày thường. Bữa đó hắn say, say không
còn biết Trời biết Đất. Say vì uống rượu khan, không đụng tới miếng mồi nào.
Say tới mức lủi đầu vô ôm bụi chuối ngủ, mà tưởng con Đen bên cạnh…
Mất mấy tháng ở quân trường. Thêm mấy tháng làm quen với cái
sinh tử của đời lính, trên cái tiền đồn heo hút gần biên giới này. Hắn vẫn
luôn có những đêm dài không ngủ. Không phải ở những lần hành quân hay trực gác.
Cũng không phải tiếng đạn hay tiếng reo hò, gào thét khi xung trận. Mà là tiếng
chó sủa. Thứ tiếng đơn giản và dễ dàng nghe được bất cứ chỗ nào. Nhưng với hắn
nó hoàn toàn xa lạ và vô hồn. Hắn thèm nghe tiếng sủa quen thuộc, thèm cái dụi
đầu và tiếng rên ư ử của con Đen như nói chuyện, như an ủi với hắn.
Cái ám ảnh đeo đẳng kèm theo cái dày vò chuyện cũ cứ lớn dần.
Tới mức hắn bỏ hết một ngày phép, để lùng sục trong làng gần đó, kiếm con chó
đen khác, mang về nuôi trong đơn vị.
Dĩ nhiên là nó khác hẳn với con Đen lúc trước. Tiếng là chó của
hắn nhưng cả đơn vị xúm vô nuôi. Con chó không phải vất vả lo toan miếng ăn như
con Đen. Được cái ai cho ăn gì thì kệ, nhưng hắn đi đâu nó lò mò theo đó. Tối hắn
ngủ, nó cũng vô nằm kế bên. Cái mùi hôi lông và tiếng thở khò khè của nó, làm
tan biến những cơn ác mộng hình thành trong đầu hắn.
Tới lúc hắn với con chó khá gần gũi và thân thiết thì có chuyện.
Từ sáng tới chiều nó bỏ ăn, chỉ nằm bẹp dưới đất. Món khoái khẩu là hộp thịt ba
lát hắn khui cho, nó chỉ liếm láp chút xíu. Tới khuya thì nó bắt đầu tru. Tiếng
tru trong đêm vắng, nghe thống thiết và thê lương kỳ quặc.
Đêm đó nhằm phiên gác của hắn. Nó không leo lên chòi với hắn,
mà ở dưới tru lên từng chập. Không ai ngủ được. Tay thiếu uý trưởng đồn, nói với
hắn:
– Đất động, chó tru! Điềm xấu lắm. Làm thịt liền đi đừng để…
Lịnh là lịnh. Hắn tròng dây vào cổ con chó mà bụng thắt lại.
Sao số hắn cứ phải gặp mấy chuyện quái gở này.
Hắn dắt con chó ra sau đồn, nhưng thay vì quẹo vô nhà bếp, hắn
lôi nó ra hàng rào kẽm gai. Trời gần sáng, phía xa ánh đèn, con đường đất phía
lờ mờ như cái bờ ruộng, lúc hắn vác con Đen đi chết!
Nhưng lần này thì khác. Sẽ không một ai được đụng tới nó. Sẽ
không có những gương mặt đỏ lừ cười cợt hả hê, những cái chép miệng thống
khoái, sau cái chết của nó. Hắn chỉ có thể làm được bấy nhiêu. Và chắc chắn hắn
sẽ làm…
Bên ngoài là bãi mìn giăng sẵn của đơn vị. Con chó đứng chựng
lại. Nó đánh hơi được sự nguy hiểm. Nó bắt đầu lùi dần.
Hắn kéo hàng rào, lôi con chó lại, tháo sợi dây rồi vỗ lên đầu
nó. Con chó chưa kịp hiểu chuyện gì, hắn co chân đá một cái thiệt mạnh. Con chó
văng ra ngoài, chỉ kịp kêu lên thất thanh rồi cắm đầu chạy. Tiếng nổ lớn của
mìn. Trước khi hắn kịp nhìn lại con chó, thì hàng loạt đạn tới tấp. Đạn xé qua
đầu. Đồn bị tấn công. Có tiếng súng đáp trả phía bên trong. Hắn khom người, lúp
xúp chạy vô, nhưng đã muộn. Người hắn bị hất tung lên bởi trái đạn pháo. Lạ
lùng là cái chớp sáng cuối cùng chạy qua đầu hắn, lúc còn lơ lửng trên cao, lại
là hình ảnh cái bao bố có con Đen bên trong, đang chìm xuống… Chìm xuống…
12/3/2017
Ngô Đình Hải
Theo https://vanvn.vn/
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)
Ký sự miền Tây lục tỉnh
Ký sự miền Tây lục tỉnh Đầu năm Kỷ Hợi (2019) nhóm bạn cũ của chúng tôi tại Sài Gòn và vùng lân cận tổ chức chuyến đi VỀ MIỀN TÂY Nam bộ. Ri...
-
Lời kỹ nữ - Xuân Diệu A.TÁC GIẢ: I. Cuộc đời: Xuân Diệu tên thật là Ngô Xuân Diệu, còn có bút danh là Trảo Nha, quê quán làng T...
-
Hoa muộn - Nơi mùa xuân đi qua Vũ trụ này không có bắt đầu và không có kết thúc. Hay nói đúng hơn, con người không biết nó bắt đầu từ đâu ...
-
Qua bài thơ "Không đề" hiểu thêm tính sâu sắc của Văn Cao Nếu như ai đã từng thả bộ trên đôi bờ của một con sông, sẽ thấy mỗi b...