Thứ Hai, 31 tháng 5, 2021

Nhớ dòng An Giang ngày ấy

Nhớ dòng An Giang ngày ấy

Vào năm 1964 Anh Việt Thu từ Sài Gòn lên Tây Ninh dạy học ở trường Nam (nay là trường PTTH Trần Hưng Đạo). Có thể nói ông là người đầu tiên đưa âm nhạc vào học đường thời ấy. Lớp học trò bây giờ ở tuổi ngũ thập tri thiên mệnh còn nhớ bài hát Valse ngọt ngào thầy Thu dạy: "Dòng An Giang sông sâu nước biếc, dòng An Giang cây xanh là thắm, lã lướt về qua Thất Sơn… dòng An Giang đáy nước in sâu, nhịp cầu tre ngắm bóng say sưa, nắng vẫn chiếu trên làn nước nhấp nhô… đây những người thôn nữ xinh duyên dáng chuyền tay dắt nhau múc mấy vầng trăng đổ đi…".

Ông dạy nhạc có những nét độc đáo khó quên, lúc ngẫu hứng cùng thầy đi bộ từ chợ cũ - thị xã (nơi ông thuê nhà luật sư Đinh) xuống dốc sương mù Mít Một vào khu vườn sầu riêng của hai người bạn tên Muông - Trâm để vui chơi ca hát. Lương bổng thời đó rất khá (tương đương một chiếc xe Honda Nhựt )nhưng do tánh nghệ sĩ nên cũng túng thiếu dài dài, có lần ông phải bán chiếc radio 3 band để trả tiền thuê nhà. (nên nhớ thời đó có cái radio là quý, nghệ sĩ càng quý hơn vì để nghe nhạc của mình. Đời nghệ sĩ là vậy, xưa thi sĩ Hàn Mặc Tử từng than: Gió trăng có sẵn làm sao ăn?
Ông là một trong những người đưa những âm điệu nhẹ nhàng bình dân vào nhạc cùng với các nhạc sĩ Trúc Phương, Châu Kỳ, Minh Kỳ. Lam phương… (như điệu boléro, ballade, habanera…) và Ông đã từng đỗ hạng ưu khóa I trường quốc gia âm nhạc và kịch nghệ Sài Gòn.      
Anh Việt Thu sinh năm 1940 có tên thật là Huỳnh Hữu Kim Sang quê ở Cái Bè - An Hữu (Tiền Giang).bút danh này theo lời của anh Vũ Anh Sương (làm thơ - bạn Anh Việt Thu) xuất phát từ câu chuyện gia đình: tên Việt Thu là em trai của ông, do ông phải bảo bọc người em nên đặt tên như thế để nhớ trách nhiệm của mình: anh của Việt Thu. Ông hoạt động văn nghệ ở Sài Gòn vào những năm 70. Từng gác cầu Bình Triệu, sau đó làm văn nghệ cho Đài phát thanh Quân Đội.              

Các bài hát của ông đã quá quen với quần chúng: Đa tạ, Người ngoài phố, Tám điệp khúc, Hai vì sao lạc, Người đi ngoài phố...
Một số bài hát cho Quân Đội (Trên đầu súng quê hương). Và sau này phổ khá nhiều bài thơ của người bạn thân - nhà thơ Thiên Hà rất thịnh hành quen thuộc với người yêu nhạc như bài: Nhớ nhau hoài (Duy Khánh ca):.. em ở nơi nào có còn mùa xuân không em, Rừng ngàn lá gió từng đêm nhắc nhở thì thầm. Nắng ở trên đầu nắng trong lòng phố, gió ở trên non gió cuốn mây về...) hay bài Gió về miền xuôi: Gió về miền xuôi anh đưa em cuối nẻo cuối đường, gió đầu non gió lọt đầu ghềnh, đường em đi đường nở hoa khắp luống cày… (*) đến giờ vẫn còn nhiều người hát, trình diễn, thu đĩa… âm nhạc Anh Việt Thu mang đậm tình quê hương dân tộc, khát vọng hòa bình rất chân thành: tôi xin đa tạ ngày nao súng phải lạnh lùng nắng hạ vàng rơi phủ bờ vai, lời ai ru gió hiu hiu buồn... tôi xin đa tạ lời ca tiếng ru êm đềm ôi lời ca đã xua chinh chiến... xin đa tạ mẹ quê vất vả thật thà… (Đa Tạ)            
Trong một dịp xuống Cẩm Giang chơi (năm 2005) tôi được Vũ Anh Sương cho xem bức thư ông gửi khi sáng tác xong bài này lời thư rất cảm động: mình vừa sáng tác xong hai bài, độ trung tuần tháng tư trở đi cậu đón nghe đó là Chân dung và Đa tạ. Hiện mình chưa in ronéo, cuối tháng tời mình in luôn, cậu nhớ mua cái radio nho nhỏ nghe nhạc mình xem sao? Mình vẫn sống vất vưởng cù bất cù bơ… (thư đề ngày 31/3/1966)                       
Cũng vào thời ấy, ông phổ một bài thơ hay của thi sĩ Trường Anh bài Mưa Cẩm Giang (một nhà giáo ở Gò Dầu - trích trong tập thơ khá nổi tiếng thời ấy: Mưa Đêm Nay - 1964 do Vũ Hoàng Chương đề tựa):
Thăm thẳm đường trường tôi người cô độc
Mòn gót giầy cắm trọ quán đêm nay
Mưa Cẩm giang như niềm đau ai khóc
Đường sụt sùi qua mấy nẻo truông lầy…
Cho cốc cà phê cô hàng xanh tóc
Miệng em cười nhạt đắng chở màu cay
Cẩm Giang ơi đây ngày xưa trách móc
Xiềng khua chân rổn rảng kiếp đi đầy
Lớp hưng phế xô nghiêng nhà tróc nóc
Mồ của ai nằm trăng lạnh gió lay…                     
Bài này đa số lớp cựu học sinh lứa tuổi U50 ở Tây Ninh đều thuộc. Và sau đó được nữ ca sĩ Hoàng Oanh hát đã làm mê mẫn lòng người, đưa sông nước Cẩm Giang đi vào huyền thoại, sau này rất nhiều thơ văn viết về Cẩm Giang. (Truyện ngắn Cơn mộng Cẩm Giang của Nguyễn Đạt đăng Tuổi Trẻ chủ nhật - 1995 - Trong tập thơ Chốn Xưa của Nguyễn Quốc Nam - nhà xb Văn nghệ 2006...)                     
Năm 1972 ông là một trong 12 nhạc sĩ du ca Việt Nam có mặt trong tuyển tập nhạc hát cho những người sống sót - (Bút nhạc xb 1973) ông đã viết:... Một ngày Việt Nam thơm lừng hòa bình, một ngày Việt Nam bay tràn thế giới… Đến năm 1975  ông qua đời tại TP.HCM, hiện còn người vợ là bà Trần Nữ Hiệp và con trai Việt Bằng sống ở Sài Gòn.
Khi xưa ông từng viết:... Như áng bụi mờ trong cơn lốc trên đồi dốc đỏ, như là xanh ngàn như áng mây dị thường bềnh bồng thênh thang (Thư gửi cho vị thiên thần - mặt trời vàng rực rỡ 1973).
Bao nhiêu năm qua tôi vẫn mong ông như áng mây rực rỡ bay mãi vào không gian.

Chú thích:
(*) Mãi tháng giêng 2007 tôi gặp lại nhà thơ Thiên Hà ở Sài Gòn ông tặng tập thơ nhạc Nhớ nhau hoài mới có bản gốc bài: Nhớ nhau hoài, gió về miền xuôi.

31/7/2007
Ngữ Yên
Theo https://www.vanchuongviet.org/

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Giải mã tục cúng Thần Tài vào mùng 10 tháng giêng âm lịch

Giải mã tục cúng Thần Tài vào mùng 10 tháng giêng âm lịch Khoảng hơn 10 năm trở lại đây, trên báo chí và mạng xã hội thường phản ánh chuyệ...