Cánh cửa đóng
Thức dậy lúc gần sáng. Ra khỏi giường, quơ chân tìm đôi guốc.
Hai bàn chân chạm phải mặt sàn xi măng lạnh ngắt. Lãng xoa hai tay vào nhau cho
đỡ cóng. Tiếng mưa vắng hẳn trên mái. Da thịt gây gây cảm giác ấm nóng dưới lần
vải phin mịn, chiếc áo len mặc phủ ngoài sù sì gần gũi dưới bàn tay vuốt. Đặt
ngón tay ấn lên nút mở đèn mới chợt nhớ điện cúp từ hồi đêm – sau bản tin đài
phát thanh loan có bão rớt. Cái ngáp bất thần như sợi dây muốn kéo ngược Lãng
trở lại giấc ngủ. Căn phòng gọn, khoảng mùng trắng lênh đênh treo hẩng giữa khoảng
tối nhạt.
Vốc nước đầu tiên vã lên mặt, rồi vốc thứ hai thứ ba, tỉnh
táo hẳn. Từ hiên ngó ra, nước trắng xóa mặt đường. Hàng dâm bụt đẫm nét căng thẳng
theo chiều dọc âm thầm. Điệu này là lụt cái chắc – tháng bảy nước chảy lên bờ
mà. Năm nào trời cũng đúng hẹn. Lãng cho nước vào chiếc ấm con bắc lên hỏa lò.
Lửa reo vui, ấm. Lũ ểnh ương rải rác đâu đó ngoài bờ mương, quanh quất bốn mặt
vườn kêu hoài không mỏi miệng. Cái giống đó bực mình hết sức – mùa khô trốn mất
tiêu – mùa mưa, không biết từ hang hóc mô chui ra kêu than inh ỏi. Tiếng kêu điệp
điệp trùng trùng giữa đêm tình cờ thức giấc nghe buồn chi lạ, nhất là những đêm
anh Ngãi không về, chiếc giường trở nên rộng mênh mông, mặc dù mình đã cẩn thận
ôm thêm cái gối dài vẫn thấy trống trống sao ấy. Lãng nghĩ thầm – bất giác cười
khan. Hồi còn con gái, mười sáu mười bảy tuổi còn ngủ với mẹ. Lấy chồng, ra ở
riêng, khuya khoắt nằm trong lòng “chàng” lắm lúc cứ ngỡ còn nằm trong tay mẹ.
Lãng với tay lôi thau áo quần trong xó ngách ra, múc nước trong chum dội rào rạt,
hai tay nhịp nhàng vò xát, bọt xà phòng đùn trắng xóa giữa những ngón tay nhuyễn.
Đôi vú không nịt đung đưa dưới lằn vải áo – đang ở thời căng sữa, ngực mình lớn
nom rõ, tháng tới mẹ có cháu ngoại mặc sức mà nựng, anh Ngãi có con mặc sức mà
cưng. Mới giặt xong có một bộ quần áo đã nghe thấm mệt. Người ta nói trong thời
gian mang thai nghén phải vận động luôn luôn, đẻ mới dễ, mình thôi thì khỏi
nói, lúc nào cũng muốn ngủ, chỉ ưa nằm. Cái tật lười biếng đeo đẳng đâu từ hồi
còn đi học. Nhớ lại mấy mùa thi phát ớn: chữ nghĩa thu vào hai mắt không chịu nằm
yên trong óc, cứ như nước đổ đầu vịt. Hồi đó, mỗi lần anh Ngãi ghé chơi là cứ y
như là hai ba bài vạn vật tiêu ma. Cộng lại rồi trừ theo tỉ lệ ấy, lúc vác bút
vào phòng thi đầu mình chỉ còn nguyên giấy trắng. “Cái tú tài một thi hai
năm không xong, lấy chồng thì tài bộ hơn ai hết” câu nói đùa của chị Quỳnh
rứa mà đúng, không chanh chua chút nào. Mình suýt buột miệng: “răng chị
không giỏi lấy chồng như em đi”. May đã giữ miệng kịp không nói, bởi vì
trông vào số tuổi chất đống của chị, không ai có can đảm thốt ra câu đó – dù là
người vô duyên nhất. Anh Ngãi cứ nằng nặc mong sinh con gái. Con gì chẳng là
con. Gái trai chi cũng rứt từ ruột ra. Có phải từ đất nẻ ra mô mà phân biệt, anh
ấy thật kỳ cục. Nước réo sôi trong ấm, âm thanh ríu rít vui ấm. Lãng rót nước
vào bình thủy rồi đặt chiếc ấm không lên đầu nóc tủ ăn. Lửa còn đậm đà trong hỏa
lò hắt ra vùng sáng hẹp, nồng đượm. Lãng mò mẫm tìm cây đèn dầu thắp, đoạn tắt
hỏa lò. Ngọn lửa bằng hạt bắp lay tạt theo luồng gió cửa ngoài. Áo quần rủ phơi
trên sợi dây thép căng ngang chái bếp. Lãng lơ đãng nghe tiếng chuông đổ từ
phía nhà thờ bên kia sông. Không khí thanh thoát tinh sương có vẻ lỗi nhịp với
tiếng chuông. Nhưng tiếng chuông đều đặn mỗi ngày dường như không thể thiếu vắng.
Hồi mới tới, mỗi sáng nghe tiếng chuông, cơ hồ Lãng thấy nao nức trong lòng một
thôi thúc nào đó không rõ, bây giờ thấy dửng dưng, dửng dưng tựa khi nghe thiên
hạ đàm tiếu câu chuyện không chút dính líu đến mình. Trời tối lem nhem ngoài
sân. Mọi tiếng động bắt đầu bung ra khắp khu xóm. Lãng nghe rõ cả tiếng nước nhỏ
xuống từ mấy chùm lá đầu tiên. Tiếng máy xe nổ hỗn loạn. Bốn năm chiếc xe tải mở
đèn quét chói chang suốt bãi đậu. Tiếng nhạc văng vẳng trong mấy quán cà phê
quanh bến xe. Sinh hoạt một ngày vừa bắt đầu. Khí lạnh xô dạt lao xao trong
khói xăng, náo nức tiếng nổ động cơ, bước chân người chằng chịt, mọi thứ xếp chồng
lên nhau vô trật tự và vô phương dung hợp. Bóng tối chưa chịu rút lui, vẫn còn
dày khít giới hạn tầm mắt. Lãng đặt tay lên bụng mỉm cười vô cớ. Nhớ khuôn mặt
rắn đen của Ngãi.
Nhớ những lỗ hổng không lấp kín được ngày tháng hai người. Những
lỗ hổng thoạt tiên chỉ bằng khe hở giữa hai ngón tay, dần mở lớn ra đến độ khủng
khiếp theo những chuyến đi dài ngắn hạn mơ hồ của Ngãi. Lỗ hổng chỉ lấp đầy khi
Lãng sờ mó trực tiếp da thịt thân yêu của chồng. Những tối Ngãi trở về bất chợt.
Ném cái mũ. Quăng vội chiếc xắc. Cười nói oang oang. Ôm chầm lấy vợ. Áp vào tường,
áp xuống giường (hay áp vào bất cứ điểm tựa nào trong tầm đứng hai người) hôn rối
rít. Ngãi dùng môi lau hết nước mắt mừng tủi trên mặt Lãng, lau luôn nụ cười
tươi tắn của vợ. Sự đi đi về về bất thường của Ngãi là gốc ngọn chuyển cơn bồn
chồn không yên trong dạ. Lãng nửa đùa nửa thật: “cứ sống mãi cái điệu ni
có ngày em đau tim”. Ngãi trấn an vợ bằng một câu nói xưa hơn chuyện cổ
tích: “Chết có số bạ mô chết đó chi được”. Đêm nằm áp tai lên ngực nghe
tim Ngãi đập đều đặn Lãng cũng muốn tin người ta chết có số thật. Nhưng “số” là
cái gì, vuông tròn thế nào? Ước gì cái “số” là một đồ vật hay cái chi đó cầm bằng
tay ngắm bằng mắt được thì hay biết mấy. Ngãi nói đủ kiểu, ba hoa xích thố cho
Lãng yên lòng. Anh đem lá số tử vi giảng giải cho Lãng hiểu (lá số tử vi do ông
già Ngãi chấm đâu từ hồi còn bọc tả): số có thiên tướng phủ mệnh, ra ngoài có
người giúp đỡ… con đàn cháu đống v.v… Lãng mù mịt rối mắt nhìn tờ giấy kẻ ô
vuông, mực xanh đỏ vướng vít những cung mạng theo thứ tự lớp lang thủy hỏa thổ…
Riết rồi Lãng cũng phát cưới. Căn nhà nhỏ chỉ vui nhộn những ngày có Ngãi. Những
lúc đó Lãng đi đứng rộn ràng lăng xăng. Tưởng chừng mỗi bước tới đều vướng tay
Ngãi, mỗi bước lui cũng va phải chang. Tưởng chừng mọi đồ vật, tấm màn chắn cửa,
cái ly cái tách đều đổi mới dưới vẻ khác. Hạnh phúc nhỏ nhoi là sợi ràng buộc
trăm năm. Biệt lập, Lãng thích như thế. Lãng sợ hãi những cặp mắt sắc cạnh dòm
ngó của kẻ khác.
Hai người quyết định đến ở nơi này không ở chung với đại gia
đình lắm lúc Lãng thấy lạc lõng giữa trùng vây những người thím, ông bác, bà o…
Sống ở đó, Lãng có cảm tưởng nhất cử nhất động của mình đều nằm trong sự ước
đoán gay gắt của mọi người. Giữa bữa giỗ, bữa kỵ nàng cảm thấy những tia mắt đậu
ngứa ngáy soi mói trên gáy trên tay chân, gây gấy trên da thịt. Ngãi là con một.
Nhưng không vì thế mà anh chiếm được tất cả cảm tình của mọi người. Ngày mới về
làm dâu, Lãng thật tình cảm động trước mọi cử chỉ săn đón. Một tháng hai tháng,
Lãng nhận ra dễ dàng trong cử chỉ trong mắt của bà Tưởng (mẹ Ngãi) của thím Tảo,
o Sương đều có một cái đuôi. Một cái đuôi chồn tinh quái. Cái đuôi ngo ngoe sau
sự tử tế chiều chuộng. Lãng chọn sự rời xa như con thú chạy trốn. Sợ có ngày bị
dồn vào chân tường.
Trời sáng nhá nhem ngoài sân. Mưa lất phất hạt nhỏ. Anh Ngãi
đi hôm mồng 8, hôm nay 23 rồi răng chưa thấy về. Lãng không tin bất cứ tai nạn
nào chàng có thể gặp. Đồn đóng trên núi, mưa gió này lạnh phải biết. Hai thành
phố cách nhau một ngọn đèn tưởng chừng xa ngái cả dặm trường mù mịt. Đêm ngó mấy
trái sáng dáo dác phía núi, Lãng nghe tức tức nghẹn nghẹn, nước mắt ấm nóng cả
cổ họng. Lãng thầm nhủ hôm nào lên đó một lần thăm chơi cho biết. Thời chiến.
Bước chân ra khỏi nhà là óc miên man lo nghĩ đến tai nạn. Mới tuần trước, ông
Ba tài xế xe tải hạng nặng từ Đà Nẵng ra chết bẹp dí trong Cabin lúc cho xe độ
đèo Hải Vân đụng phải xe Mỹ. Xác chở về đặt nằm giữa bến xe, che dăm ba tấm tôn
sơ sài. Cúng vái khóc lóc một đêm rồi tống tán. Chết cũng chẳng được vào nằm
trong nhà cho ấm thân; người mình có những lề thói kiêng cử lạ kỳ. Chết đường
chết xá quả thật là đại bất hạnh; sao quan tài buộc phải quàng giữa chỗ đông đảo
người qua lại? Lãng ở đây chưa đầy 3 tháng đã chứng kiến nhiều cái chết khá ly
kỳ. Một gã đàn ông trễ chuyến xe chiều, thuê giường ngủ lại bến đợi chuyến xe
sáng. Sáng ra chủ quán thấy khách không trở dậy, đánh thức mới hay ông khách chết
lúc nào rồi. Người cho rằng trúng gió, kẻ cả quyết tự tử, thật là mệt chuyện.
Quanh cái chết mặc sức nhiều thuyết bay lượn. Những cái chết như thế quá dễ đâu
có hiếm. Còn chết trận – thôi thì khỏi nói ngày nào mà chẳng có. Lãng ớn lạnh
vòng tay trước ngực nghe ngóng chờ đợi. Chẳng biết chờ đợi cái gì nữa. Lãng đưa
mắt ngó vũng nước trắng xóa mặt đường thấy ngài ngại. Còn cả một ngày chủ nhật,
làm sao lấp đầy đây. Có lẽ nên về thăm mẹ. Nước non đầy đường thế này, mò về thăm
bà chắc lại bị mắng: “Cái con chi mà không biết giữ gìn mưa gió như ri, lội
đi ngộ bệnh một cái thì khốn”. Lâu lâu trở lại nhà nhận quyền chăm chút âu yếm
của mẹ, cứ ngỡ mình chưa bước qua ngưỡng cửa đó: ngưỡng cửa chồng con, đàn bà
chiu chít. Ở đó mọi thứ đã thuộc về thời con gái xa cũ. Thời con gái mỗi ngày bốn
bận đi xe đạp tới trường. Thời con gái kẹp tóc tha hồ giỡn đùa bè bạn. Một chùm
ổi chín trong vườn. Một lứa cau mới cũng đủ làm mình thấy bận rộn. Mùa cau, mẹ
bổ từng quả sắp lên sàng phơi la liệt trước sân, hàng trăm miếng cau khô vàng
au dưới nắng mới. Những chùm cau tươi xanh tốt mặn mà cho những cuộc se kết
tình duyên. Vùng mẹ ở thật lắm cau. Vườn cau xanh mướt thẳng tắp, phơ phất lời
ru buồn không chịu được, nhất là những trưa mùa hè nằm nghe ai đó ru dỗ: ru
em em ngủ cho mùi, để mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu, mua vôi chợ quán chợ cầu, mua
cau tam phổ mua trầu chợ dinh, chợ dinh bán áo con trai, chợ Sam bán nón, chợ
Trài bán kim. Nam Phổ và câu ru hát lỏm bỏm rơi xuống giấc ngủ như giọt mật
rơi xuống từ nhụy hoa làm tươi mát da thịt. Ngày nào có con mình sẽ hát thật
hay câu hát đó. Tiếc những năm còn ở với mẹ. Mình đã tự đóng khung ở vị trí
khiêm tốn. Giữa hai chị em hình như luôn có một cái mương chia cách. Chị Quỳnh,
tâm tính độc đoán và bất thường trong thế giới riêng của chị. Lãng chỉ như con
sâu nhỏ đưa chiếc râu làm cần ăng ten mon men đi bên đời chị. Đối với chị, Lãng
không phải là kẻ đồng hành, dù đồng hành trong nghĩa hạn hẹp nhất, chị có đời sống
kiêu kỳ của đứa con gái tạm gọi là trí thức. Vốn liếng trí thức nọ chị đem dùng
đâu đâu. Nhiều lần chị đã từ chối không bày dùm cho em một bài học khó, mặc dù
biết chị dư sức. Chị Quỳnh, mãi đến nay chiếc mương chia rẻ vẫn còn đào sâu giữa
chúng ta ra sao? Rả người vì chờ đợi anh Ngãi, em đâm thèm cuộc sống của chị.
Chị thừa sức cưng dưỡng mọi thứ tự do chị muốn, nhưng mắt chị nhìn em lạnh băng
thế kia. Không lẽ chỉ vì em là con riêng của mẹ. Nhiều lúc Lãng tủi hổ cố mường
tượng ra khuôn mặt người đàn ông nào đó, đã có lần gặp gỡ mẹ để sinh ra Lãng.
Lãng bất lực trong liên tưởng mơ hồ đó. Mãi lên mười Lãng mới biết, Lãng là con
riêng của mẹ. Chính chị Quỳnh tiết lộ điều đó kèm theo cái tát nổ đom đóm mắt lần
Lãng lỡ làm gẫy tay con búp bê của chị. Chuyện đó xa xưa lắm rồi, nhưng cái tát
hình như còn làm nóng rát mặt đến bữa nay. Một cái mương đào sâu giữa chúng ta.
Chị Quỳnh à, mẹ cũng thấy rõ cái mương đó và mẹ chỉ biết buồn. Bây giờ chị có đời
sống riêng lẻ, ngoài mẹ ngoài em, cách mẹ cách em một ngọn đèo, tưởng chừng xa
cả dậm trường mù mịt. Chị ở xa, như anh Ngãi xa em vậy đó.
Buổi chiều không thể kéo dài không khí nhàm chán lâu hơn được
nữa – cuối cùng cũng phải chấm dứt. Lũ học trò rầm rộ kéo ra cửa. Màn mưa trời
u u, mới 5 giờ rưỡi coi bộ muốn sụp tối. Quỳnh gấp cuốn sách cho vào cặp. Xòe bàn
tay đưa lên miêng đàn áp cái ngáp vặt. Lớp học còn lại những dãy bàn ghế trống
trơn. Lớp học chết. Vài tiếng chân muộn màng mất hút phía cầu thang, thấp
thoáng bóng vài đồng nghiệp bước chậm. Tự dưng thấy mệt lạ. Bài học không mấy rắt
rối, giảng giải đến rát cả cổ, bọn học trò rắn đầu nhiều đứa vẫn nghệt mặt ra
không chịu hiểu. Quỳnh đâm cáu. Bây giờ mới thấy hối hận đã chọn môn này: Công
thức định lý hệ luận. Những số những chữ lăng nhăng khô cứng. Tại sao hồi đi học
không đủ đam mê để chọn môn văn chương, hay bất cứ cái gì khác – không phải
toán, để thỉnh thoảng còn tán hươu tán vượn đỡ buồn. Toán mở miệng là công thức,
chứng minh phát nản. Theo định lý này ta có, theo công thức nọ ta có, do đó suy
ra… những câu thần chu ập lại mỗi ngày, mỗi niên khóa khác nào cái máy. Rầu
thúi ruột. Ngó bọn trẻ lắm lúc cũng phát tội. Đứng trước bảng đen cầm cục phần
loay hoay đánh vật với công thức, chữ và số, ngoặc đơn và dấu cộng trừ nhân
chia, có khi suốt giờ đáp số vẫn nằm tận cõi vô thường không chịu hiện ra, mồ
hôi dán sát lưng áo đưa đôi mắt đỏ ngầu xuống lớp cầu cứu, lòng thầm mong cô
giáo đuổi về cho thoát nợ, dẫu có lãnh một con zéro cũng khoái hơn đứng chịu trận
trước cái nhìn hau hau, như muốn lột trần của cô giáo.
Lớp học im vắng, quạnh quẽ như cảnh chợ chiều. Quỳnh như một
khách thương vừa bị lỗ vốn nặng trong cuộc bán mua, còn ngồi nán lại. Quỳnh cuối
nhìn vạt áo dài phủ trên đầu gối; chỉ một thời gian ngắn nữa không thể dấu được
ai. Lúc đó bọn học trò sẽ công khai nhìn mình bằng cái nhìn như muốn lột trần
cô giáo ra coi. Con Tiên, con Qui, con Giao, mấy gã mô phạm trong trường này
nghĩ gì nhỉ? Kể cả lão hiệu trưởng đầu hói bốn mùa sặc mùi dầu nhị thiên đường.
Nhất định bọn họ không chịu tha, mình sẽ là đề tài khá hấp dẫn cho những câu
chuyện nhảm trong mọi lúc trà dư tửu hậu. Họ không chịu nói lớn, chỉ thì thầm
rì rầm chỉ trỏ mỗi lần đương sự đi qua. Loại chuyện này thật hợp với lối “tuyên
truyền rỉ tai” thiên hạ. Lúc đó mình sẽ phản ứng cách nào? Tỉnh bơ? Tỏ thái độ
khinh bỉ bất cần đời? Hay tránh ra xa? Quỳnh nhăn mặt bối rối, y hệt đứa trẻ đứng
trước bài toán khó. Lúc ngẩng đầu lên tưởng chừng dưới hộc bàn, ngoài cửa sổ,
trên bốn bức tường trắng toát vây quanh lớp học đều có những con mắt soi mói
phóng tới.
Giao đi ngang qua cửa dòm vào: “Chưa về sao còn ngồi đó
bà?” Quỳnh xách cặp đứng bật dậy. Tay chân cố tạo cử chỉ tự nhiên cần
có. Bốn chiếc guốc gỗ đều đặn tụt xuống mấy bậc tam cấp. Giao tươi mát bởi màu
áo vàng khéo chọn, rất thích hợp với nước da trắng. Quỳnh đâm thèm nét mặt rạng
rỡ hạnh phúc của bạn. Ra đến giữa sân, Giao đưa tay ngoắc ngoắc gọi anh Cung
lúc anh Cung thoáng thấy chiếc xe màu cánh kiến chạy rà rà trước cổng. Gã đàn
ông đeo kiếng cận thò đầu ra, bật mở cánh cửa: “Mời chị Quỳnh về luôn thể”. Quỳnh
đẩy Giao vào xe cười:
- Ông bà về trước, tự dưng chiều ni tôi khoái đi bộ.
Chiếc xe thêm ga lướt đi, chới với tiếng cười của Giao hụt lại: “con
bé lại dở chứng bất tử, can hết nổi”.
Gió đầy, mặt sông thoáng sau hàng cau cao. Quỳnh đi dọc lề đường,
cố khử loại mọi ý nghĩ vẩn vơ trong óc. Dòng sông lớn, rác rưởi tấp ven bờ,
sóng vang động bắn bọt ngầu trắng xóa. Quỳnh nghĩ, nếu bây giờ mình được ngồi
trên một trong những chiếc ca nô kia, tốc độ sẽ giúp mình quên hết. Quên hết mọi
thứ. Giữa muôn ngàn đợt sóng trùng vây chóng mặt. Chiếc ca nô chạy hoài không dừng
nghỉ, không ghé bến không cập bờ, chạy đến lúc mình rã tan cùng bọt sóng. Sớm
mai lũ học trò nhốn nháo, bạn bè thân quen xa gần truyền miệng nhau: “Con
Quỳnh đã chết, chết chìm, số hắn cao tay mới chọn Hà Bá để trao thân gửi phận…” Có
không? Một lời khôi hài cho cái chết của tôi? Hay chỉ toàn là nhếch mép chép miệng
thương hại. Dẫu sao, một cái chết mất xác vẫn còn đẹp. Chết cũng cần đến vẻ đẹp?
Thật quả rắc rối. Có lần Quỳnh nằm mơ thấy mình nằm chết khỏa thân giữa khu vườn
ngập tràn bông huệ trắng. Xuống âm phủ (?) gặp Diêm Vương hỏi cớ sao cô đã chọn
cái chết trần truồng? Quỳnh trả lời không do dự lúc chào đời mẹ sinh tôi trần
truồng, lúc lìa đời tôi muốn được trần truồng như thế. Diêm Vương lắc đầu chán
nản bỏ đi lẩm bẩm cô đã chọn cho cái chết của cô một vẻ đẹp. Một vẻ đẹp? Quỳnh
cười ngất mỗi lần đem giấc mơ nọ ra kể cho bạn bè nghe, nhưng nó ám ảnh Quỳnh
không ít. Mọi người đua nhau đi tìm vẻ đẹp cho đời sống, có ai nghĩ đến vẻ đẹp
của cái chết đâu.
Cự. Áo trắng cà vạt xanh đen chững chạc. Đôi giày bóng mái
tóc bồng cao. Từ nhà bưu điện đi ra dáo dác ngó quanh như thể tìm kiếm ai, bắt
gặp Quỳnh trên lối đi, hắn cười:
- Cô giáo chiều nay lại về một mình ?
Quỳnh nở nụ cười thường lệ :
- Một mình chớ mấy mình nữa.
Hai người đi song song, nói chuyện loăng quăng đùa cợt quanh
mấy vấn đề thuộc về nghề nghiệp, bởi lý do giản dị: cả hai cùng dạy một trường.
Cự mới về đây cỡ một năm, đã có vài ba lần bị du đãng chận đập ngoài phố, bởi lối
ăn nói ba hoa và tính ưa la cà ở mấy trà đình tửu điếm. Vừa tung hứng câu chuyện
của Cự, Quỳnh vừa nghĩ thầm: “nó tán, thằng dịch vật” chịu khó tán,
nói thế cũng hơi quá đáng đấy. Dạo sau này hắn có vẻ muốn thân thiện với Quỳnh
hơn. Thỉnh thoảng hai người gặp nhau ở cầu thang sau một giờ dạy. Tình thân hữu
mới “hàm tiếu”, hàm tiếu rồi “mãn khai” mấy hồi. Tới ngã tư Cự đề nghị tìm chỗ
nghỉ chân. Hai người chọn một cái bàn, trong quán nước có cửa sổ mở ngó xuống mặt
sông, vách gỗ mái tôn lan can sơn màu xanh dương. Giữa khoảng thời gian ngày
ngã sang chiều, chiều sắp sang đêm. Khung cảnh thân mật lù mù khói thuốc, đề huề
tiếng cười giọng nói và âm nhạc. Khuôn mặt Cự chìm sâu trong bóng tối, đốm lửa
điếu thuốc đỏ rực kẹp giữa bàn tay che. Tiếng nói hắn đều đặn thả buông từng
chuỗi tới Quỳnh. Cự có lối nói chuyện khá hấp dẫn. Hớp một ngụm bia để lấy đà,
lúc này hắn say mê nhắc đến Ngẫu, một cô bạn của Quỳnh vừa lấy chồng tháng trước.
Cự cố nằn nì (gần như thế) để Quỳnh hiểu rằng suốt cuộc đời hắn chưa biết nếm
mùi thất tình bao giờ. Thành phố – quán nước bạn bè, con đường mỗi ngày bao
nhiêu bận đi về, đời sống đều đặn đến sốt ruột, tưởng chừng nghìn năm không thể
đổi khác. Trước mặt lao nhao lũ học trò vô chung vô thủy. Sau lưng tôi có gì?
Có phải là tháng năm đang đuổi dồn tới, để mỗi đêm cuối năm, sau phút giao thừa
tôi gật đầu nhận thêm cho mình một tuổi. Quỳnh ngậm chặt cái ống hút, ly nước
ngọt nâu sánh chẳng phản chiếu hình ảnh nào, ngoài đôi mắt tối im sửng của
chính mình.
- Hè này chị định về Huế không ?
- Có thể về mà cũng có thể không. Câu tự hứa và mọi dự định
trở về, bao lần lần nữa. Còn gì ở đó mà về, về để nhìn tóc bạc trên đầu mẹ. Cố
mường tượng thấy mình lúc già, nói năng lẩm cẩm đi đứng ngả nghiêng, tay chỉ đủ
sức lê nổi cây gậy cũng đã thấy khiếp.
- Bao giờ mới chịu lấy vợ ông tướng ?
- Bao giờ ông già tôi thôi lấy vợ lẽ.
Ấu thời và người cha. Nhà đối với ông chỉ là cái quán. Ông đối
với nhà như một khách vãng lai. Không trách khi ông nằm xuống, mẹ âm thầm bước
đi thêm bước nữa. Không trách Lãng nó giữ riêng khoảng cách cố thủ cam chịu.
Trong óc nó có lẽ mình mang hình ảnh một con ngựa, con ngựa bốn cái vó hiểm
nghèo. Con ngựa cái.
- Con ngựa cái.
Cự cựa mình trên ghế:
- Quỳnh nói cái gì, con ngựa cái là thế nào?
Quỳnh giật mình cười nhẹ, cố che dấu vẻ lúng túng:
- À, tôi muốn nói người đàn bà ngồi bên bàn kia trông giống một
con ngựa cái.
Cự đưa mắt theo hướng nhìn của Quỳnh.
- Tôi nghĩ bà ta giống cô đào cải lương hơn. Cự cười phá lên,
ý hẳn hắn cho câu khôi hài của mình là ý nhị. Quỳnh chăm chú ngắm khuôn mặt của
người bạn trai, tự dưng nẩy ý so sánh. Cự không giống “hắn” chút nào. Hắn có
chiếc cằm bạnh hơn nhiều râu tóc ngắn và cứng… với số lượng đàn ông đông đảo
trên mặt đất này, tại sao tôi chọn hắn. Cơn mưa tai ác. Cuộc gặp gỡ tình cờ, cộng
thêm cơn bệnh của hắn đêm hôm ấy. Tự mình tình nguyện làm cơn lốc. Cơn lốc lạc
lầm đường từ khi bắt đầu quay, Quỳnh ơi, mi là một cơn lốc ngu xuẩn.
- Chị nhất định chưa lấy chồng sao ?
- Bởi tôi chưa muốn sinh con
- Ý nghĩ đó khá thực tế đó chứ.
Chị. Giọng Cự khi phát âm tiếng đó sao giống hắn quá chừng.
Chị Quỳnh ơi em đói bụng, chị Quỳnh ơi em nhức đầu, chị Quỳnh ơi em muốn… Chính
mình đã buộc hắn phải gọi thế cơ mà. Kể cả lúc dưới mắt hắn mình hiện nguyên
hình một con đàn bà. Tiếng chị nghe ngọt xớt như mía lùi. Nhiều lúc mơ hồ nghe
giọng hắn hao hao giống Lãng những năm hai chị em còn nhỏ. Chỉ có khác là mình
thường ưng thuận với lời gọi của hắn, với Lãng lắm lúc giả vờ không nghe.
Chiều pha bóng tối xuống nhanh trên mặt sông. Phía dưới gờn gợn
sương mù. Đèn bật sáng. Quỳnh lảng tránh cái nhìn của Cự buông thõng:
- Thôi về.
Lúc này Cự mới chợt nhận ra vẻ xanh xao trên da mặt Quỳnh. Hắn
xô ghế đứng lên cười nhẹ:
- Để tôi đưa Quỳnh về.
Trời cao hẩng lên đọt cây. Đêm rộng bề ngang và hút sâu chiều
dọc. Đèn sáng lao xao dọc bờ đường. Suốt dọc đường về nhà, Cự ít nói hơn, lâu
lâu vai hắn chạm khẽ vào vai Quỳnh. Đến đầu ngõ. Trong khoản tối dưới tán cây
bông giấy, Cự quàng tay ngang lưng Quỳnh kéo vội về phía mình. Quỳnh buông xã
cho Cự hôn không cục cựa. Lúc cảm thấy bàn tay gã đàn ông sờ soạng trên ngực
mình, Quỳnh xô mạnh, rời ra quay lưng bước vội vào nhà. Cự líu nhíu câu chào
nho nhỏ. Quỳnh nghe rõ tiếng chân mình lẻ loi gõ trên nền đá lát “nếu nó
biết mình đang mang cái gì trong bụng từ hơn hai tháng nay, chắc nó tởm và chẳng
bao giờ có cử chỉ cuồng nhiệt đó”. Đèn trong hành lang dịu sáng. Quỳnh bước
lên mấy bật tam cấp nghe mình muốn khóc. Quỳnh vừa đi vừa ngoái lại nhìn ra
ngõ. Cự không còn đứng ở đó. Căn phòng vợ chồng Giao đầy ắp tiếng cười. Quỳnh
bước nhanh qua cửa, mong không ai thấy mình. Tiếng nhạc léo nhéo phát ra từ
tivi lao xao đâu đó. Quỳnh thảng thốt dừng lại. Khuôn mặt tươi tắn của Giao
ngoi lên từ cửa sổ:
- Đi đâu về muộn vậy bà, đêm nay “ông lính’ của mày về không?
- Không.
Tiếng không bật ra từ miệng Quỳnh, rơi hẩng mất tăm trong
không khí. Một chiếc giường một căn phòng trống không đang đợi. Đêm nay.
*
Người đàn ông đi dưới những mái hiên dọc dài dãy phố. Chiếc
nón lưỡi trai sụp nửa mặt. Hai tay thọc sâu trong túi quần. Hơi đêm rung động
nhẹ nhàng, dễ chịu. Rẽ qua con hẻm đầy rác rưởi, qua cầu xi măng. Thành cầu, kè
đá nghiêng bóng âm thầm. Một dãy phố khác mở ra mê ngủ, đường nét góc cạnh hòa
lẫn điệp trùng vào nhau thành một tổng hợp phố chết, chỉ còn một hai giờ giữa
còi giới nghiêm sẽ chạy rong khắp phố. Người đàn ông quẹt diêm châm thuốc hút,
lơ đãng nhìn lẻ tẻ dăm ba cặp tình nhân dìu nhau lặng lờ câm nín: những nhân vật
của một đoạn phim câm nào đó. Gã cảnh sát đứng lọt chững dưới cột đèn, điệu bộ
nhàn tản – một ngày huýt còi múa tay chỉ dẫn người đi đường lúc này như không
còn dính líu đến anh ta. Người đàn ông gỡ chiếc mũ cầm trên tay, chậm chạp băng
qua ngã tư rồi dừng lại trước cái cổng um tùm cây lá. Mưa rây hạt nhẹ, loáng
thoáng như sương. Từ cổng ngõ vào dãy hành lang sâu hút còn sáng đèn. Người đàn
ông nghe rõ tiếng giày mình nghiến trên nền đá khuya trơn ướt. Đứng lại trước một
căn phòng cửa đóng. Ánh sáng từ trong hắt lọt qua mấy kẽ hở. Người đàn ông đưa
tay gõ. Đợi. Không tiếng trả lời. Đưa tay gõ lần nữa, mạnh dạn hơn. Có tiếng động
nhẹ trong phòng – tiếng dép lê trên sàn, rồi bặt. Người đàn ông ghé vai ấn vào
cửa. Mặt gỗ lạnh cứng.
- Quỳnh, chị Quỳnh ơi.
Tiếng gọi mất hút.
- Ngãi đây. Mở cửa. Lạnh quá chừng.
Đèn trong phòng vụt tắt. Dãy hành lang vắng ngắt. Mặt tường lờ
mờ trắng màu bệnh viện.
- Mở cửa chị Quỳnh ơi. Còn thức đó chứ. Người đàn ông gọi lần
nữa, giọng hấp tấp hơn.
- Không. Giọng đàn bà sắc cạnh như búa vỗ đầu đinh. Người đàn
ông đứng im sửng trong thế chờ đợi nôn nóng. Hắn càng bối rối hơn khi nghe tiếng
khóc nức trong phòng. Tiếng dội đập nhẹ nhàng trên vầng trán tối, ướt đẫm mồ
hôi và nước mưa, đôi mày người đàn ông khẽ nhíu lại.
- Về với Lãng. Nó đang đợi. Đừng trở lại đây nữa. Tôi bắt đầu
tởm anh.
Giọng nói ướt nhão, êm trầm, xa lạ móc nối với tiếng khóc dứt
quãng thành chuỗi, chuỗi xích quật thúc liên hồi tâm trí kẻ đứng bên ngoài và kẻ
ở trong. Tiếng khóc luồn từng sợi chỉ mỏng trong da thịt nhức nhối người đàn
ông. Hắn cảm thấy mệt mỏi và chán nản. Sự buồn rầu dính cứng ở mỗi đầu ngón tay
bất động. Thân thể hắn rỗng không như chiếc bình chứa khô hết nước. Bây giờ người
đàn bà trong phòng là con ốc rút mình trong vỏ cứng, đêm tối là thứ nước biển a
tòng bưng bít. Tiếng khóc là luồng sóng dữ xô người đàn ông trở lại bờ, không
thể ra khơi xa được nữa. Cuộc phiêu lưu dừng lại ở đó, trước cánh cửa đóng. Tiếng
khóc lênh đênh rời rã, rồi chợt im vắng đến vô cùng.
*
Đêm hôm ấy, Quỳnh ngủ giấc cuối. Để rồi chẳng bao giờ dậy nữa.
Buổi trưa, người đàn ông tên Ngãi trở lại đứng nhìn xác Quỳnh
buồn rũ như cây sầu đông trốc gốc. Ngãi không tìm thấy ở đôi môi tái nhợt sủi bọt,
tay chân có quắp của Quỳnh vẻ đẹp nào hết. Bởi vì ngoài Quỳnh, có ai nghĩ đến vẻ
đẹp của cái chết nữa đâu.
*
Từ nghĩa trang ra. Hai người đứng đợi xe ở một
khúc quanh. Sau lưng là bãi đất trống lưa thưa cây lá. Lãng muốn nói câu gì đó
để phá tan sự im lặng. Ít ra, cũng giảm bớt phần nào cái chết của Quỳnh, đang
đè nặng tâm hồn hai người cái chết của người chị. Người chị từ ấu thời đã có đời
sống độc đoán trong thế giới riêng biệt, không thể nào Lãng hiểu được. Ngay đến
cái chết bây giờ cũng là một bí ẩn lớn đối với Lãng. Nghìn năm Lãng vẫn là con
sâu nhỏ đưa chiếc râu làm cần ăng ten mon men đi bên đời chị. Lãng không thể là
kẻ đồng hành. Nhìn nét mặt tư lự của Ngãi, Lãng càng bị hối thúc bởi ý nghĩ phải
nói ra câu gì đó. Tiếng nói thường ngày thốt ra dễ dàng. Không dưng bữa nay thấy
khó. Cuối cùng Lãng cũng tìm ra một lời để để nói:
- Tháng tới, mình đã có con.
Ngãi cười:
- Ừ, con gái.
Ngãi:
- Anh thích con gái thì tự nhiên em phải sinh con gái.
Lãng:
- Nghe nói quyền thế quá.
Lãng ỡm ờ:
- Thế anh đã chọn tên nào để đặt tên cho con gái mình chưa?
Ngãi buông thõng:
- Quỳnh.
Lãng sửng sốt:
- Nhưng chị Quỳnh đã chết.
Ngãi quàng tay qua vai vợ âu yếm:
- Đặt tên đó để nhớ đến chị.
Lãng ngẩn lên nhì Ngãi im lặng. Không hiểu. Dưới đôi mắt mở lớn
như muốn thu hết màu xanh của trời chiều, Lãng có nụ cười thật thà dễ thương
như thóc với khoai.
25/10/2010Mường MánNguồn: Ý Thức số 3 - 1/11/1970Theo https://www.vanchuongviet.org/.jpg)
.jpg)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét